522 522
INDEX RERUM INDEX RERUM
est, quod visibus hominum non subjicitur. est, quod visibus hominum non subjicitur. Q. 25, m. 2-XXXII. Q. 25, m. 2-XXXII.
Extra COELUM nihil est, nec locus, nec tem- Extra COELUM nihil est, nec locus, nec tem- pus, sed vita beata. Aristoteles. Ibid. pus, sed vita beata. Aristoteles. Ibid. COELUM crystallinum quadruplici necessitate COELUM crystallinum quadruplici necessitate ponitur. ponitur. Q. 52, m. 3-XXXII. Q. 52, m. 3-XXXII. COELUM non mutatur in substantia, sed in COELUM non mutatur in substantia, sed in forma motus quam nunc habet ad gene- forma motus quam nunc habet ad gene- rationem et corruptionem. Q. 53, m. 1 rationem et corruptionem. Q. 53, m. 1 -XXXII. -XXXII.
COELUM non est de natura aquæ fluxibilis COELUM non est de natura aquæ fluxibilis deorsum, sed ex aqua quæ propter na- deorsum, sed ex aqua quæ propter na- turæ puritatem in substantia, et perspi- turæ puritatem in substantia, et perspi- cacitatem in dispositione materiali, et lu- cacitatem in dispositione materiali, et lu- minositatem in profundo sui, per distin- minositatem in profundo sui, per distin- ctionem transmittitur super cœlos ut ctionem transmittitur super cœlos ut fiant inde coelestia. Q. 53, m. 1-XXXII. fiant inde coelestia. Q. 53, m. 1-XXXII. COELUM est corpus compositum ex partibus COELUM est corpus compositum ex partibus continuis, sed non ex contrariis. continuis, sed non ex contrariis. m. 1 ad g. 2-XXXII. m. 1 ad g. 2-XXXII.
Q. 53, Q. 53,
COELUM non est semicircularis vel angularis COELUM non est semicircularis vel angularis figuræ, sed circularis. figuræ, sed circularis. -XXXII. -XXXII.
nus. nus.
Q. 57, m. 2 Q. 57, m. 2
CLI sunt decem, scilicet empyreum, CLI sunt decem, scilicet empyreum, aqueum, stellarum, Saturni, Jovis, Martis, aqueum, stellarum, Saturni, Jovis, Martis, Solis, Veneris, Mercurii, Lunæ. Damasce- Solis, Veneris, Mercurii, Lunæ. Damasce- Q. 54-XXXII. Q. 54-XXXII. Ad esse COELI duo exiguntur, scilicet quod Ad esse COELI duo exiguntur, scilicet quod ubique circulariter aliquod corporum ubique circulariter aliquod corporum simplicium contineat, et quod sit perspi simplicium contineat, et quod sit perspi cuum receptivum luminis et dativum. Ra- cuum receptivum luminis et dativum. Ra- banus. banus. Ibid. Ibid. CŒELUM non cognoscimus nisi per stellas. CŒELUM non cognoscimus nisi per stellas. Alfraganus. Alfraganus. Q. 57, m. 2-XXXII. Q. 57, m. 2-XXXII.
COGNITIO creaturæ in semetipsa, vespertina COGNITIO creaturæ in semetipsa, vespertina est, in Dei cognitione, matutina est. Augu- est, in Dei cognitione, matutina est. Augu- stinus. Q. 14, m. 3, a. 2, par. 2 ad q. 2 stinus. Q. 14, m. 3, a. 2, par. 2 ad q. 2 -XXXII. -XXXII.
COLOR est immutativus COLOR est immutativus
visus visus
actum lucidi. Aristoteles. actum lucidi. Aristoteles.
' '
-XXXII. -XXXII.
secundum secundum
Q. 77, m. 3 Q. 77, m. 3
COMBINATIONE primarum qualitatum, quo- COMBINATIONE primarum qualitatum, quo- ties possibilis est, fiunt elementa. Aristo- ties possibilis est, fiunt elementa. Aristo- teles. teles. Q. 53, m. 1, a. 2-XXXII. Q. 53, m. 1, a. 2-XXXII.
COMETE apparitio mortes regum significat. COMETE apparitio mortes regum significat. Albumasar. Q. 32, m. 2, a. 1-XXXII. Albumasar. Q. 32, m. 2, a. 1-XXXII. Item, Q. 53, m. 1, a. 2 ad Item, Q. 53, m. 1, a. 2 ad q. 1-XXXII. q. 1-XXXII.
COMMISSUM majoris reatus est, quam deli- COMMISSUM majoris reatus est, quam deli- ctum secundum se. ctum secundum se. Q. 123, m. 1 Q. 123, m. 1 -XXXIII. -XXXIII.
COMMUNE duplex est, scilicet univocum, et COMMUNE duplex est, scilicet univocum, et analogum. analogum. Q. 12, m. 4-XXXII. Q. 12, m. 4-XXXII. COMMUNE non est proprium nisi secundum COMMUNE non est proprium nisi secundum potentiam. Aristoteles. potentiam. Aristoteles. Q. 35, Q. 35, m. 2-XXXII. m. 2-XXXII.
COMPLEXIO inclinativum principium est, COMPLEXIO inclinativum principium est, anima vero factivum. Unde sanguineos anima vero factivum. Unde sanguineos dicimus esse bonorum morum et quietos, dicimus esse bonorum morum et quietos, cholericos autem acutos et furibundos, cholericos autem acutos et furibundos, melancholicos autem tristes et studiosos. melancholicos autem tristes et studiosos. Aristoteles. Aristoteles. Q. 72, m. 3-XXXIII. Q. 72, m. 3-XXXIII.
bus? bus?
COMPOSITIONIS modi qui inveniuntur in re- COMPOSITIONIS modi qui inveniuntur in re- Q. 3, m. 3, a. 2-XXXII. Q. 3, m. 3, a. 2-XXXII. COMPOSITUM extra causam suæ compositionis COMPOSITUM extra causam suæ compositionis non habet nisi primum principium, sed non habet nisi primum principium, sed intra causam habet compositionis compo- intra causam habet compositionis compo- nentia, quæ materialia sunt ad formam nentia, quæ materialia sunt ad formam totius. totius.
COLLATIO debet esse inter servos Dei, non COLLATIO debet esse inter servos Dei, non altercatio. altercatio. Q. 127, m. 3-XXXIII. Q. 127, m. 3-XXXIII.
Ibid. Ibid.
Omne COMPOSITUM mutabile est. Omne COMPOSITUM mutabile est. COMPOSITIO ex quod est et quo est, generalior COMPOSITIO ex quod est et quo est, generalior
Ibid. Ibid.
est quam illa quæ est ex materia et est quam illa quæ est ex materia et
forma. forma.
-XXXII. -XXXII.
INDEX RERUM INDEX RERUM
Q. 3, m. 3, a. 2 ad q. 2 Q. 3, m. 3, a. 2 ad q. 2
Omne COMPOSITUM componitur ex materiali Omne COMPOSITUM componitur ex materiali et formali, sed non ex materia et forma. et formali, sed non ex materia et forma. Q. 3, m. 3, a. 2 ad q. 4-XXXII. Q. 3, m. 3, a. 2 ad q. 4-XXXII. COMPOSITUM Omne resolubile est in compo- COMPOSITUM Omne resolubile est in compo- nentia, vel actu, vel intellectu. Q. 13, nentia, vel actu, vel intellectu. Q. 13,
m. 1-XXXII. m. 1-XXXII.
COMPOSITUM Omne ex partibus quantitativis, COMPOSITUM Omne ex partibus quantitativis,
corpus est. Rabbi Moyses. corpus est. Rabbi Moyses.
Ibid. Ibid.
COMPREHENDITUR illud, cujus fines circumspi- COMPREHENDITUR illud, cujus fines circumspi- ciuntur. Augustinus. Q. 3, m. 2-XXXII. ciuntur. Augustinus. Q. 3, m. 2-XXXII.
CONCUBITUS Conjugalis sine peccato fit, et CONCUBITUS Conjugalis sine peccato fit, et
redditur in eo debitum: redditur in eo debitum: justus et bonus est. justus et bonus est. CONCUBITUS soluti cum CONCUBITUS soluti cum
propter quod et propter quod et
Q. 109-XXXIII. Q. 109-XXXIII. soluta peccatum soluta peccatum
mortale est. Q. 122, m. 1, a. 2-XXXIII. mortale est. Q. 122, m. 1, a. 2-XXXIII.
523 523
corem Helenæ, dixerunt: Fugiamus, fu- corem Helenæ, dixerunt: Fugiamus, fu- giamus, ne capiamur decore ejus, quam giamus, ne capiamur decore ejus, quam prosecuti sunt juvenes et capti. Aristote- prosecuti sunt juvenes et capti. Aristote- les. les. Q. 108, m. 1-XXXIII. Q. 108, m. 1-XXXIII. EX CONCUPISCENTIA tamquam filia peccati, in EX CONCUPISCENTIA tamquam filia peccati, in omnibus qui secundum legem concupi- omnibus qui secundum legem concupi- scentiæ descendunt ab Adam propaga. scentiæ descendunt ab Adam propaga. tione corruptæ naturæ, innascitur origi- tione corruptæ naturæ, innascitur origi- nale peccatum. Augustinus. nale peccatum. Augustinus. Ibid. Ibid. CONCUPISCENTIA non est in anima tantum, CONCUPISCENTIA non est in anima tantum, nec in carne tantum, sed in ipso conjun- nec in carne tantum, sed in ipso conjun- cto quia nulla delectatio sentitur sine cto quia nulla delectatio sentitur sine utroque. utroque. Ibid. Ibid. CONCUPISCENTIA quotidie minuitur in profi- CONCUPISCENTIA quotidie minuitur in profi- cientibus et continentibus, maxime acce- cientibus et continentibus, maxime acce- dente senectute. Augustinus. Q. 108, dente senectute. Augustinus. Q. 108, m. 3 ad q. 2-XXXIII. m. 3 ad q. 2-XXXIII.
CONCUPISCENTIA quæ alias rueret in præceps, CONCUPISCENTIA quæ alias rueret in præceps, honestate excipitur nuptiarum, ut turpis honestate excipitur nuptiarum, ut turpis non sit. Augustinus. non sit. Augustinus.
Ibid. Ibid.
CONCUPISCENTIA non est sine protensione san- CONCUPISCENTIA non est sine protensione san- guinis et spiritus et caloris in concupisci- guinis et spiritus et caloris in concupisci- bile. Aristoteles. bile. Aristoteles. Q. 25, m. 2, a. 1, Q. 25, m. 2, a. 1,
nus. nus.
par. 2-XXXII. par. 2-XXXII. CONCUPISCIBILITAS est in parvulis, concupi- CONCUPISCIBILITAS est in parvulis, concupi- scentia vero in adultis, quæ etiam dicitur scentia vero in adultis, quæ etiam dicitur lex carnis, et tyrannus naturæ. Augusti- lex carnis, et tyrannus naturæ. Augusti- Q. 107, m. 2-XXXIII. Q. 107, m. 2-XXXIII. CONCUPISCENTIA noxiorum et ignorantia CONCUPISCENTIA noxiorum et ignorantia agendorum poenæ sunt peccati originalis. agendorum poenæ sunt peccati originalis. Q. 107, m. 4, a. 3, par. 2-XXXIII. Q. 107, m. 4, a. 3, par. 2-XXXIII. CONCUPISCENTIA carnis duplex, suffocans sci- CONCUPISCENTIA carnis duplex, suffocans sci- licet et promovens. licet et promovens.
Ibid. Ibid.
Ibid. Ibid.
CONCUPISCENTIA est affectio quædam malæ CONCUPISCENTIA est affectio quædam malæ voluntatis, sicut languor. Augustinus. voluntatis, sicut languor. Augustinus. Q. 108, m. 1-XXXIII. Q. 108, m. 1-XXXIII. CONCUPISCENTIA est malum nobiscum conge- CONCUPISCENTIA est malum nobiscum conge- nitum. Idem. nitum. Idem. CONCUPISCENTIAM sive delectationem maxime CONCUPISCENTIAM sive delectationem maxime contemporaneam vitæ oportet nos fugere, contemporaneam vitæ oportet nos fugere, et pati ad eam quod sapientes plebis et pati ad eam quod sapientes plebis passi sunt ad Helenam, qui videntes de- passi sunt ad Helenam, qui videntes de-
CONCUPISCIBILIS et irascibilis dupliciter di- CONCUPISCIBILIS et irascibilis dupliciter di- cuntur, scilicet proprie, et communiter. cuntur, scilicet proprie, et communiter. Q. 25, m. 2, a. 1, par. 2-XXXII. Q. 25, m. 2, a. 1, par. 2-XXXII. CONCUPISCIBILIS ad nutrimentum corrupta CONCUPISCIBILIS ad nutrimentum corrupta est tantum corruptione naturali: concu- est tantum corruptione naturali: concu- piscibilis vero ad venerea corrupta est et piscibilis vero ad venerea corrupta est et infecta et inficiens: quia per illam trans- infecta et inficiens: quia per illam trans- funditur peccatum originale. Præpositivus. funditur peccatum originale. Præpositivus. Q. 121, m. 2-XXXIII. Q. 121, m. 2-XXXIII.
CONFORTATIO custodia Angeli duplex, scilicet CONFORTATIO custodia Angeli duplex, scilicet ex auctoritate officii custodientis et con- ex auctoritate officii custodientis et con-
fortatio congratulationis. Q. 36, m. 4 fortatio congratulationis. Q. 36, m. 4 ad q. 1-XXXII. ad q. 1-XXXII.
CONJUNCTUM omne dissolubile natura est. CONJUNCTUM omne dissolubile natura est. Q. 6, m. 1-XXXII. Q. 6, m. 1-XXXII.
CONJUGIUM spirituale quomodo sit inter supe- CONJUGIUM spirituale quomodo sit inter supe- riorem et inferiorem portionem rationis ? riorem et inferiorem portionem rationis ? Q. 93, m. 5-XXXIII, Q. 93, m. 5-XXXIII,
524 524
INDEX RERUM INDEX RERUM
CONSIDERATIO omnis rei triplex, scilicet in CONSIDERATIO omnis rei triplex, scilicet in principiis suis primis simplicissimis, in principiis suis primis simplicissimis, in formis dantibus esse rei, et in formis quæ formis dantibus esse rei, et in formis quæ sunt intentio rei ab ipsa re abstracta per sunt intentio rei ab ipsa re abstracta per rationem. rationem. Q. 4, m. 1, a. 2-XXXII. Q. 4, m. 1, a. 2-XXXII. CONSIDERATIO uniuscujusque rei prior est se- CONSIDERATIO uniuscujusque rei prior est se- cundum se, quam secundum id quod cundum se, quam secundum id quod comparatur ad alterum. Q. 9-XXXII. comparatur ad alterum. Q. 9-XXXII.
CONTINUE moritur, et numquam permoritur CONTINUE moritur, et numquam permoritur vivens in inferno. Bernardus. Q. 115, vivens in inferno. Bernardus. Q. 115, m. 1-XXXIII. m. 1-XXXIII.
CONTINUUM omne initiatur et fluit ab aliquo CONTINUUM omne initiatur et fluit ab aliquo indivisibili, sicut linea a puncto, et tem- indivisibili, sicut linea a puncto, et tem- pus ab indivisibili nunc, cujus fluxus pus ab indivisibili nunc, cujus fluxus causat esse temporis in omnibus. Boetius. causat esse temporis in omnibus. Boetius. Q. 47-XXXII. Q. 47-XXXII.
CONSILIUM est de dubiis operabilibus per CONSILIUM est de dubiis operabilibus per nos, possibilibus aliter fieri. Aristoteles. nos, possibilibus aliter fieri. Aristoteles. Q. 14, m. 4, a. 1-XXXII. Q. 14, m. 4, a. 1-XXXII.
CONSILIUM non semper est ignorantis vel du- CONSILIUM non semper est ignorantis vel du- bitantis. bitantis. Ibid. Ibid.
CONSILIUM est certa definitio faciendorum in CONSILIUM est certa definitio faciendorum in Deo. Unde Deus mutat sententiam, sed Deo. Unde Deus mutat sententiam, sed non consilium. Gregorius. non consilium. Gregorius. Q. 95, Q. 95,
m. 2-XXXIII. Item, Q. 14, m. 1, m. 2-XXXIII. Item, Q. 14, m. 1, a. 2-XXXII. a. 2-XXXII.
CONTENTIO est impugnatio veritatis cum confi- CONTENTIO est impugnatio veritatis cum confi- dentia clamoris. Fulgentius. dentia clamoris. Fulgentius. m. 1-XXXIII. m. 1-XXXIII.
Q. 127, Q. 127,
CONTENTIO semper in vitio est, sed non sem- CONTENTIO semper in vitio est, sed non sem- per mortale peccatum. Q. 127, m. 2 per mortale peccatum. Q. 127, m. 2 -XXXIII. -XXXIII.
CONTINENTIA mora est in mente. Aristoteles. CONTINENTIA mora est in mente. Aristoteles. Q. 25, m. 2, a. 2-XXXII. Item, Q. 102, Q. 25, m. 2, a. 2-XXXII. Item, Q. 102, m. 3-XXXIII. m. 3-XXXIII. CONTINENTIA est virtus vi rationis continens CONTINENTIA est virtus vi rationis continens hominem infra metas mentis, ut passio- hominem infra metas mentis, ut passio- nibus et vi passionum nullo modo abduci nibus et vi passionum nullo modo abduci possit extra limites mentis. possit extra limites mentis. m. 1-XXXIII. m. 1-XXXIII.
Q. 82, Q. 82,
CONTINENTIÆ virtus mulieri non est propria CONTINENTIÆ virtus mulieri non est propria propter mollitiem complexionis, nec propter mollitiem complexionis, nec puero. Aristoteles. puero. Aristoteles. Ibid. Ibid. CONTINENTIÆ opponitur incontinentia, forni- CONTINENTIÆ opponitur incontinentia, forni- catio et mollities. catio et mollities. Ibid. Ibid.
CONTRARIORUM per se contrarii sunt effectus, CONTRARIORUM per se contrarii sunt effectus, licet aliquando per accidens habeant effe- licet aliquando per accidens habeant effe- ctum unum. Aristoteles. Q. 62, m. 1 ctum unum. Aristoteles. Q. 62, m. 1 -XXXII. -XXXII.
CONTRARIA non possunt esse simul in eodem CONTRARIA non possunt esse simul in eodem secundum idem et per se. Q. 114, m. 1 secundum idem et per se. Q. 114, m. 1
-XXXIII. -XXXIII.
COOPERANDO Deus in nobis perficit quod COOPERANDO Deus in nobis perficit quod operando incipit: quia ipse ut velimus ope- operando incipit: quia ipse ut velimus ope- ratur incipiens, qui volentibus cooperatur ratur incipiens, qui volentibus cooperatur perficiens. Augustinus. Q. 98, m. 4 perficiens. Augustinus. Q. 98, m. 4 -XXXIII. -XXXIII.
COR sedes animæ est secundum Philoso- COR sedes animæ est secundum Philoso- phos. phos. Q. 29-XXXII. Q. 29-XXXII. COR nulla membra corporis respicit æquali- COR nulla membra corporis respicit æquali- ter nisi duo latera. ter nisi duo latera. Q. 80, m. 3 Q. 80, m. 3
ad ad
q. q.
1-XXXIII. 1-XXXIII.
CORPUS congruentiam habet ad resurrectio- CORPUS congruentiam habet ad resurrectio- nem ex hoc quod conjunctum est animæ nem ex hoc quod conjunctum est animæ rationali et immortali et hæc congruen- rationali et immortali et hæc congruen- tia naturalis est corpori, et est justitiæ tia naturalis est corpori, et est justitiæ naturalis ut resurgat. Damascenus. naturalis ut resurgat. Damascenus. Q. 31, m. 2, a. 3 ad q. 2-XXXII. Q. 31, m. 2, a. 3 ad q. 2-XXXII. CORPORUM assumptorum ab Angelis diversæ CORPORUM assumptorum ab Angelis diversæ significationes. Q. 33, m. 2-XXXII. significationes. Q. 33, m. 2-XXXII. CORPOREUM nihil existere potest carens CORPOREUM nihil existere potest carens forma. forma. Q. 48-XXXII. Q. 48-XXXII. CORPORALIUM omnium in principio creationis CORPORALIUM omnium in principio creationis mundi fuit materia una per substantiam, mundi fuit materia una per substantiam,
INDEX RERUM INDEX RERUM
525 525
sed non per analogiam. Gregorius. sed non per analogiam. Gregorius. Q. 53, m. 1,a. 1. Item, Q. 8 ad q. 3-XXXII. Q. 53, m. 1,a. 1. Item, Q. 8 ad q. 3-XXXII. CORPOREUM dicitur dupliciter, scilicet a pri- CORPOREUM dicitur dupliciter, scilicet a pri- vatione naturæ corporeitatis, et a priva- vatione naturæ corporeitatis, et a priva- tione proprietatis corporis, quæ est locali- tione proprietatis corporis, quæ est locali- tas sive per definitionem in loco, sive per tas sive per definitionem in loco, sive per circumscriptionem. Q. 69, m. 1-XXXIII. circumscriptionem. Q. 69, m. 1-XXXIII. CORPUS hominis inter ea quæ pertinent ad CORPUS hominis inter ea quæ pertinent ad ornatum universi, præcipuum est. ornatum universi, præcipuum est. Q. 75-XXXIII. Q. 75-XXXIII.
CORPUS primi hominis nec conveniebat, nec CORPUS primi hominis nec conveniebat, nec potuit fieri nisi a Deo. potuit fieri nisi a Deo. Ibid. Ibid. CORPUS Adæ optimæ complexionis fuit. CORPUS Adæ optimæ complexionis fuit. Q. 76, ad q. 2-XXXIII. Q. 76, ad q. 2-XXXIII.
Q. 76 Q. 76
CORPUS Adæ in statu innocentiæ nec fuit in- CORPUS Adæ in statu innocentiæ nec fuit in- firmabile, nec dissolubile. firmabile, nec dissolubile. ad q. 2-XXXIII. ad q. 2-XXXIII. CORPORIS et animæ sunt quædam similia, sci- CORPORIS et animæ sunt quædam similia, sci- licet secundum supremum corporis, et se- licet secundum supremum corporis, et se- cundum infimum animæ, quibus sine na- cundum infimum animæ, quibus sine na- turali confusione, personali tamen unione turali confusione, personali tamen unione facile conjungi possunt, eo quod similia facile conjungi possunt, eo quod similia similibus congaudent. Augustinus. Q.77, similibus congaudent. Augustinus. Q.77, m. 1-XXXIII. m. 1-XXXIII.
CORPORA resurgentium erunt spiritualia sic- CORPORA resurgentium erunt spiritualia sic- ut competit illi statui: et ad immutatio- ut competit illi statui: et ad immutatio- nem corporum ad formam gloriæ nihil nem corporum ad formam gloriæ nihil operabuntur Angeli, sed aliquid opera- operabuntur Angeli, sed aliquid opera- buntur, hoc est, in congregatione mortuo- buntur, hoc est, in congregatione mortuo- rum et vocatione et collectione cinerum. rum et vocatione et collectione cinerum. Ibidem. Ibidem.
CORPUS Hevæ non congruebat fieri nisi im- CORPUS Hevæ non congruebat fieri nisi im- mediate a Deo. Nec fuit seminaliter et mediate a Deo. Nec fuit seminaliter et causaliter in costa Adæ. Unde Augustinus causaliter in costa Adæ. Unde Augustinus dicit, qnod costa Adæ in se non habuit ut dicit, qnod costa Adæ in se non habuit ut ex ea mulier fieret, sed quod ex ea fieri ex ea mulier fieret, sed quod ex ea fieri posset per obedientiam, qua cuncta na- posset per obedientiam, qua cuncta na- tura justissima ratione Deó obedit crea- tura justissima ratione Deó obedit crea- tori in omne quod vult. tori in omne quod vult. -XXXIII. -XXXIII.
Q. 80, m. 1 Q. 80, m. 1
CORPUS Adæ non fuit passibile a contrario CORPUS Adæ non fuit passibile a contrario agente ad dissolutionem substantiæ. agente ad dissolutionem substantiæ. Q. 83-XXXIII. Q. 83-XXXIII.
CORPUS Adæ factum fuit, non ut esset corpus CORPUS Adæ factum fuit, non ut esset corpus
hujus individui tantum, sed ut esset prin- hujus individui tantum, sed ut esset prin-
cipium totius humanæ naturæ propa- cipium totius humanæ naturæ propa- gandæ ex ipso. Q. 110, m. 2-XXXIII. gandæ ex ipso. Q. 110, m. 2-XXXIII.
Non Non
CORRUMPITUR quid existentium, sed CORRUMPITUR quid existentium, sed circa existens modi commensurationis et circa existens modi commensurationis et harmoniæ. Dionysius. Q. 4, m. 1, a. 1, harmoniæ. Dionysius. Q. 4, m. 1, a. 1, par. 1-XXXII. par. 1-XXXII. CORRUPTIBILE omne corrumpitur tempore de- CORRUPTIBILE omne corrumpitur tempore de- terminato. Aristoteles. Q. 53, m. 1, terminato. Aristoteles. Q. 53, m. 1, a. 1-XXXII. Item, Q. 83 ad q. 3-XXXIII. a. 1-XXXII. Item, Q. 83 ad q. 3-XXXIII. CORRUPTIO triplex, scilicet continuitatis, foe- CORRUPTIO triplex, scilicet continuitatis, foe- ditatis et puritatis. ditatis et puritatis. Q. 84-XXXIII. Q. 84-XXXIII.
COSTAS viginti quatuor Deus homini tam- COSTAS viginti quatuor Deus homini tam- quam viginti quatuor radios semicircula- quam viginti quatuor radios semicircula- res de spina dorsi contra se invicem pro- res de spina dorsi contra se invicem pro- cedentes ad munimentum viscerum. cedentes ad munimentum viscerum. Isidorus. Isidorus. Q. 80, m. 3 ad q. 1 Q. 80, m. 3 ad q. 1 -XXXIII. -XXXIII. COSTE superiores semicirculares et longæ COSTE superiores semicirculares et longæ factæ sunt, at vitalia in pectore defen- factæ sunt, at vitalia in pectore defen- dant inferiores vero breves, ne tumorem dant inferiores vero breves, ne tumorem ventris quæ accidit ex cibo accepto, im- ventris quæ accidit ex cibo accepto, im- pediant. Aristoteles. pediant. Aristoteles. Ibid. Ibid.
CREABILE omne vertibile est, secundum ele- CREABILE omne vertibile est, secundum ele- ctionem, ut creatura spiritualis: vel se- ctionem, ut creatura spiritualis: vel se- cundum naturam, ut creatora corporea: cundum naturam, ut creatora corporea: vel secundum utrumque, ut illa quæ com- vel secundum utrumque, ut illa quæ com- posita est ex corporali et spirituali. posita est ex corporali et spirituali. Damascenus. Damascenus. Q. 21-XXXII. Q. 21-XXXII. CREARE proprie est de nihilo aliquid facere. CREARE proprie est de nihilo aliquid facere. Q. 2-XXXII. Q. 2-XXXII.
CREATIO actio non est aliquid medium inter CREATIO actio non est aliquid medium inter creantem et creatum. Ibid. Et, Q. 4, creantem et creatum. Ibid. Et, Q. 4,
m. 2, a. 5, par. 1-XXXII. m. 2, a. 5, par. 1-XXXII. Actio in CREANTE est creatrix essentia relata Actio in CREANTE est creatrix essentia relata
per voluntatem ad hoc quod aliquid de per voluntatem ad hoc quod aliquid de novo fiat ex nihilo. novo fiat ex nihilo. Ibid. Ibid. Philosophi ductu rationis non adjutæ per Philosophi ductu rationis non adjutæ per aliquid intus vel extra, non potuerunt aliquid intus vel extra, non potuerunt cognoscere principium CREATIONIS vel cognoscere principium CREATIONIS vel
526 526
INDEX RERUM INDEX RERUM
etiam creationem. Q. 3, m. 2. Item, etiam creationem. Q. 3, m. 2. Item, Q. 4, m. 1, par. 1-XXXII. Q. 4, m. 1, par. 1-XXXII. Actus CREATIONIS nulli communicabilis est. Actus CREATIONIS nulli communicabilis est. Q. 3, m. 3, a. 1-XXXII. Item, Q. 73, m. 1 Q. 3, m. 3, a. 1-XXXII. Item, Q. 73, m. 1 -XXXIII. -XXXIII.
CREATIO est extasis amoris, quæ non sinit CREATIO est extasis amoris, quæ non sinit ipsum solum esse. Dionsysius. Q. 3, ipsum solum esse. Dionsysius. Q. 3, m. 3, a. 1-XXXII. m. 3, a. 1-XXXII.
Omne CREATUM compositum est ex quod est Omne CREATUM compositum est ex quod est et quo est. Boetius. Q. 3, m. 3, a. 2 et quo est. Boetius. Q. 3, m. 3, a. 2 ad q. 2. Item, Q. 4, m. 1, a. 2-XXXII. ad q. 2. Item, Q. 4, m. 1, a. 2-XXXII. CREATUM omne componibile est, sola natura CREATUM omne componibile est, sola natura divina incomponibilis. Q. 3, m. 3, a. 2 divina incomponibilis. Q. 3, m. 3, a. 2
ad ad
q. 3-XXXII. q. 3-XXXII. CREABILE in Christo mansit creabile, et in- CREABILE in Christo mansit creabile, et in- creabile increabile. Damascenus. Ibid. creabile increabile. Damascenus. Ibid. CREATORIS potentia et omnipotens virtus ejus CREATORIS potentia et omnipotens virtus ejus est causa subsistendi omni creaturæ: quæ est causa subsistendi omni creaturæ: quæ virtus si ab eis quæ creata sunt continen- virtus si ab eis quæ creata sunt continen- dis et regendis aliquando cessaret, simul dis et regendis aliquando cessaret, simul et illorum cessaret species, omnisque na- et illorum cessaret species, omnisque na- tura concideret. Augustinus. Q. " tura concideret. Augustinus. Q. " m. 3, a. 3-XXXII. m. 3, a. 3-XXXII. Omnis CREATURA de se mutabilis est et Omnis CREATURA de se mutabilis est et tendit in non esse. tendit in non esse. Ibid. Et, Q. 6, Ibid. Et, Q. 6, m. 1-XXXII. m. 1-XXXII. CREATURA omnis aut est spiritualis, aut cor- CREATURA omnis aut est spiritualis, aut cor- porea aut simplex, aut composita: aut porea aut simplex, aut composita: aut substantia, aut accidens: aut forma, sive substantia, aut accidens: aut forma, sive quo est, aut subjectum formæ, sive quod quo est, aut subjectum formæ, sive quod est, vel materia. est, vel materia. Q. 3, m. 3, a. 3 Q. 3, m. 3, a. 3
ad q. 1-XXXII. ad q. 1-XXXII.
CREATURA nulla capax est immutabilitatis. CREATURA nulla capax est immutabilitatis. Q. 3, m, 3, a. 3 ad q. 2-XXXII. Q. 3, m, 3, a. 3 ad q. 2-XXXII. CREATURA omnis sequitur creatorem. Basi- CREATURA omnis sequitur creatorem. Basi- lius. lius. Q. 3, m. 3, a. 4, par. 1 Q. 3, m. 3, a. 4, par. 1 -XXXII. -XXXII.
CREATURÆ quomodo seducant hominem ? CREATURÆ quomodo seducant hominem ? Ibidem. Ibidem.
Q. 3, Q. 3,
CREATURA dicitur vestigium, verbum et nu- CREATURA dicitur vestigium, verbum et nu- tus secundum diversas rationes. tus secundum diversas rationes. m. 3, a. 4, par. 3-XXXII. m. 3, a. 4, par. 3-XXXII. CREARI non fit in motu et transmutatione. CREARI non fit in motu et transmutatione.
Q. 4, m. 1, a. 1, par. 1-XXXII. Q. 4, m. 1, a. 1, par. 1-XXXII. CREATIO non est mutatio naturalis, sed opus CREATIO non est mutatio naturalis, sed opus
voluntatis divinæ. Damascenus. Q. 4, voluntatis divinæ. Damascenus. Q. 4, m. 2, a. 2-XXXII. m. 2, a. 2-XXXII.
Cum dicitur, CREATURA fit ex nihilo, præposi- Cum dicitur, CREATURA fit ex nihilo, præposi- tio ex notat durationem ejus quod est ni- tio ex notat durationem ejus quod est ni- hil ad creaturam. Q. 4, m. 2, a, 5. hil ad creaturam. Q. 4, m. 2, a, 5. Q. incidens-XXXII. Q. incidens-XXXII. CREATURA rationalis creata est ad laudan- CREATURA rationalis creata est ad laudan- dum Deum, ad serviendum ei, ad fruen- dum Deum, ad serviendum ei, ad fruen- dum eo. dum eo. Q. 10-XXXII. Q. 10-XXXII. CREATURAM rationalem ad hoc factum esse CREATURAM rationalem ad hoc factum esse certum est, ut supra omnia summum bo- certum est, ut supra omnia summum bo- num eligeret et amaret, non propter num eligeret et amaret, non propter aliud, sed propter ipsum Anselmus. aliud, sed propter ipsum Anselmus. Q. 18, m. 1-XXXII. Q. 18, m. 1-XXXII. CREATOR nulli rei a se creatæ negat aliquid CREATOR nulli rei a se creatæ negat aliquid
utilium ad beatitudinem. Plato. Q. 36, utilium ad beatitudinem. Plato. Q. 36, m. 1-XXXII. m. 1-XXXII. CREATURA omnis in nihilum decideret, nisi CREATURA omnis in nihilum decideret, nisi eam manus omnipotentis conditoris con- eam manus omnipotentis conditoris con- tineret. Gregorius. Q. 39, m. 2, a. 1, tineret. Gregorius. Q. 39, m. 2, a. 1,
par. 1 et quæsitum 1-XXXII. par. 1 et quæsitum 1-XXXII. CREATA sunt omnia simul in materia et CREATA sunt omnia simul in materia et forma, secundum Augustinum: secundum forma, secundum Augustinum: secundum Hieronymum et alios, omnia simul facta Hieronymum et alios, omnia simul facta sunt in materia. sunt in materia. Q. 46-XXXII. Q. 46-XXXII. CREATOR dat esse singulis quæ sunt, et facit CREATOR dat esse singulis quæ sunt, et facit debere esse in omnibus quæ sunt. Avi- debere esse in omnibus quæ sunt. Avi- Q. 46 ad q. 1-XXXM. Q. 46 ad q. 1-XXXM. CREARE non est actus communicabilis alicui CREARE non est actus communicabilis alicui creaturæ. creaturæ. Q. 30, m. 1, a. 2-XXXII. Q. 30, m. 1, a. 2-XXXII. Omnis CREATURA habilitatem habet, ut ex ea Omnis CREATURA habilitatem habet, ut ex ea fiat quidquid Deus voluerit. fiat quidquid Deus voluerit. Q. 31, Q. 31, m. 1, a. 3-XXXII. m. 1, a. 3-XXXII.
cenna. cenna.
CREATIO est ante omnem diem, distinctio CREATIO est ante omnem diem, distinctio vero et ornatus per volumina sex dierum vero et ornatus per volumina sex dierum explicata. explicata. Q. 46 ad q. 2-XXXII. Q. 46 ad q. 2-XXXII. CREATOR mundi sensibilis cælum igneum et CREATOR mundi sensibilis cælum igneum et terram tamquam duo extrema solida in terram tamquam duo extrema solida in mundo sensibili posuit, quæ duobus modis mundo sensibili posuit, quæ duobus modis colligavit, aër scilicet et aqua, sicut et in colligavit, aër scilicet et aqua, sicut et in numeris duo solidi numeri semper duobus numeris duo solidi numeri semper duobus mediis numeris colligantur. Plato. Q.47 mediis numeris colligantur. Plato. Q.47 ad q.-XXXII. ad q.-XXXII.
CREATIO est demonstratio potentiæ creantis: CREATIO est demonstratio potentiæ creantis: omnipotentia autem creantis demonstra- omnipotentia autem creantis demonstra-
INDEX RERUM INDEX RERUM
tur in hoc quod nullo indiget ad crean- tur in hoc quod nullo indiget ad crean- dum, scilicet neque materia præjacente, dum, scilicet neque materia præjacente, neque instrumento, neque successiva ope- neque instrumento, neque successiva ope- ratione. ratione. Q. 48-XXXII. Q. 48-XXXII. CREATURA omnis ad seipsam relata, declinat CREATURA omnis ad seipsam relata, declinat ad non esse, et sic ad tenebras. Gregorius. ad non esse, et sic ad tenebras. Gregorius. Q. 51, m. 2-XXXII. Q. 51, m. 2-XXXII. CREATOR summe bonus, a quo invidia rele- CREATOR summe bonus, a quo invidia rele- gata est, nulli negat commoda et utilia ad gata est, nulli negat commoda et utilia ad esse bonum, secundum quod esse bonum esse bonum, secundum quod esse bonum est uniuscujusque secundum propriam et est uniuscujusque secundum propriam et connaturalem et non impeditam operatio- connaturalem et non impeditam operatio- nem proprii et connaturalis habitus. Plato. nem proprii et connaturalis habitus. Plato. Q. 62, m. 1-XXXII. Q. 62, m. 1-XXXII. CREATIONEM animæ solum creatorem om- CREATIONEM animæ solum creatorem om- nium nosse dicimus. Augustinus. Q.73, nium nosse dicimus. Augustinus. Q.73, m. 1-XXXIII. m. 1-XXXIII.
CREDERE prævenitur cogitatione: quia nemo CREDERE prævenitur cogitatione: quia nemo credit nisi cogitet prius quare vel quid credit nisi cogitet prius quare vel quid credat. Credere enim est cogitare cum credat. Credere enim est cogitare cum assensu. Augustinus. Q. 100-XXXIII. assensu. Augustinus. Q. 100-XXXIII.
CRIMINALE est, quod est dignum accusatione CRIMINALE est, quod est dignum accusatione et damnatione æterna : veniale autem, et damnatione æterna : veniale autem, quod hominem usque in reatum perpetuæ quod hominem usque in reatum perpetuæ mortis non generat, verumtamen pœnam mortis non generat, verumtamen pœnam meretur, sed facile indulgetur. Augustinus. meretur, sed facile indulgetur. Augustinus. Q. 129, m. 1, a. 2-XXXIII. Q. 129, m. 1, a. 2-XXXIII.
527 527
per hostem, secundo per carnem, per hostem, secundo per carnem, tertio tertio per spiritum. per spiritum. Q. 28, m. 3-XXXII. Q. 28, m. 3-XXXII. CULPA originalis peccati quamvis per con- CULPA originalis peccati quamvis per con- versionem et baptismum auferatur, tamen versionem et baptismum auferatur, tamen poena sequens culpam manet et in cor- poena sequens culpam manet et in cor- pore et in anima ad exercitium virtutis et pore et in anima ad exercitium virtutis et promotionem meriti. Augustinus. promotionem meriti. Augustinus. Q. 76 Q. 76 ad q. 2-XXXIII. ad q. 2-XXXIII.
CUPIDITAS dicitur tribus modis: 1. Pronitas CUPIDITAS dicitur tribus modis: 1. Pronitas ad peccandum ex originali peccato cau- ad peccandum ex originali peccato cau- sata. 2. Concupiscentia ad delectabilia sata. 2. Concupiscentia ad delectabilia carnis. 3. Amor illicitus cujuscumque rei carnis. 3. Amor illicitus cujuscumque rei temporalis. temporalis. Q. 133, m. 1-XXXIII. Q. 133, m. 1-XXXIII.
CURSUS rerum triplex est, scilicet naturalis, CURSUS rerum triplex est, scilicet naturalis, voluntarius et mirabilis. Anselmus. Q.27, voluntarius et mirabilis. Anselmus. Q.27, m. 1 ad q. 2-XXXII. Item, Q. 31, m. 2, m. 1 ad q. 2-XXXII. Item, Q. 31, m. 2, a. 3-XXXII. a. 3-XXXII.
CUSTODIENDO licet Deus sit perfectissimus, CUSTODIENDO licet Deus sit perfectissimus, nullo indigens, et sine cujus custodia nulla nullo indigens, et sine cujus custodia nulla valet custodia, tamen propter debilitatem valet custodia, tamen propter debilitatem hominis et mutabilitatem et ad malum hominis et mutabilitatem et ad malum pronitatem necessaria fuit custodia Ange- pronitatem necessaria fuit custodia Ange- loruw. loruw. Q. 5-XXXII. Q. 5-XXXII.
CRISIS naturalis est, quando virtus naturalis CRISIS naturalis est, quando virtus naturalis virtute cœlesti stellarum juvatur ad morbi virtute cœlesti stellarum juvatur ad morbi conversionem. Galenus. conversionem. Galenus.
Q. 31, m. 2, Q. 31, m. 2,
par, 1-XXXII. par, 1-XXXII.
D D
CRITIAS Ægyptius dixit animam esse sangui- CRITIAS Ægyptius dixit animam esse sangui- Q. 68 ad q-XXXIII. Q. 68 ad q-XXXIII.
nem. nem.
CULPA tribus modis perpetratur, scilicet sug- CULPA tribus modis perpetratur, scilicet sug- gestione, delectatione, et consensu : primo gestione, delectatione, et consensu : primo
DÆMON idem sonat quod intellectus. Q. 4, DÆMON idem sonat quod intellectus. Q. 4, m. 1, a. 2-XXXII. m. 1, a. 2-XXXII.
DEMON humilium malleator. DEMON humilium malleator.
Q. 6, m. 1. Q. 6, m. 1.
Item, Q. 18, m. 1, a. 2-XXXII. Item, Q. 18, m. 1, a. 2-XXXII. DÆMONIBUS multa revelantur, et per Deum, DÆMONIBUS multa revelantur, et per Deum, et per bonos Angelos, quæ providentia et per bonos Angelos, quæ providentia divina per malos Angelos fieri disposuit. divina per malos Angelos fieri disposuit. Q, 18, m. 2, a. 2-XXXII. Q, 18, m. 2, a. 2-XXXII.
528 528
INDEX RERUM INDEX RERUM
DÆMONES triplici præscientiæ acumine vi- DÆMONES triplici præscientiæ acumine vi- gent, secundum Isidorum, scilicet subti- gent, secundum Isidorum, scilicet subti- litat enaturæ, experientia temporum, reve- litat enaturæ, experientia temporum, reve- latione supernorum spirituum. Q. 18, latione supernorum spirituum. Q. 18, m. 3, a. 2, par. 2-XXXII, m. 3, a. 2, par. 2-XXXII,
Superbia primum peccatum DÆMONIS fuit. Superbia primum peccatum DÆMONIS fuit. Q. 21, m. 2-XXXII. Q. 21, m. 2-XXXII. DÆMON liberi arbitrii sui electione versus est DÆMON liberi arbitrii sui electione versus est ex eo quod est secundum naturam, in id ex eo quod est secundum naturam, in id quod est contra naturam, et elevatus est quod est contra naturam, et elevatus est adversus Deum qui fecit eum, adæquari adversus Deum qui fecit eum, adæquari ipsi volens. Augustinus. ipsi volens. Augustinus. -XXXII. -XXXII.
Q. 21, m. 3 Q. 21, m. 3
DEMON numquam deceptus fuit in hoc quod DEMON numquam deceptus fuit in hoc quod omnino æquari posset Deo, sed quod pos- omnino æquari posset Deo, sed quod pos- set æquari in hoc quod esset liberæ po- set æquari in hoc quod esset liberæ po- testatis, et quod Deus non ulcisceretur ad testatis, et quod Deus non ulcisceretur ad interitum æternum, quod juste ulcisci interitum æternum, quod juste ulcisci poterat. poterat. Ibid. Ibid. DÆMON horrore pœnæ aliquando desistit ab DÆMON horrore pœnæ aliquando desistit ab iniqua voluntate, cum tamen culpa sem- iniqua voluntate, cum tamen culpa sem- per placeat ei. Q. 25, m. 1, a. 1-XXXII. per placeat ei. Q. 25, m. 1, a. 1-XXXII. Malitia DÆMONIS nihil compatitur secum vir- Malitia DÆMONIS nihil compatitur secum vir- tutis, nec informis, nec formatæ, nec po- tutis, nec informis, nec formatæ, nec po- liticæ, nec theologicæ. liticæ, nec theologicæ. Q. 25, m. 1, Q. 25, m. 1, a. 3-XXXII. a. 3-XXXII.
Obstinatio DÆMONIS secundum quod est affe- Obstinatio DÆMONIS secundum quod est affe- ctus immobilis in malo, non procedit a ctus immobilis in malo, non procedit a Deo, sed secundum quod est poena pec- Deo, sed secundum quod est poena pec- cati. cati. Q. 25, m. 1, a. 4-XXXII. Q. 25, m. 1, a. 4-XXXII. In DEMONIBUS quomodo est furor irrationalis, In DEMONIBUS quomodo est furor irrationalis, demens concupiscentia, et phantasia pro- demens concupiscentia, et phantasia pro- Q. 25, m. 2, a. 2-XXXII. Q. 25, m. 2, a. 2-XXXII. DEMON ante tempora Antichristi dicitur ha- DEMON ante tempora Antichristi dicitur ha- bere religatam potestatem, eo quod in de- bere religatam potestatem, eo quod in de- serto tentavit Christum, et victus est. serto tentavit Christum, et victus est. Q. 25, m. 3. Item, Q. 28, m. 2 ad q. 2 Q. 25, m. 3. Item, Q. 28, m. 2 ad q. 2
terva? terva?
-XXXII. -XXXII.
DÆMONES per energicam operationem non DÆMONES per energicam operationem non credimus substantialiter illabi cordi, sed credimus substantialiter illabi cordi, sed applicatione et oppressione uniri. Augu- applicatione et oppressione uniri. Augu- Q. 29-XXXII. Q. 29-XXXII. DEMONES per substantiam sunt in corpori- DEMONES per substantiam sunt in corpori-
stinus. stinus.
Ibid. Ibid.
bus obsessis. bus obsessis. DEMON offert oculis formas illicitas et faciles DEMON offert oculis formas illicitas et faciles
voluptates, ut visu destruat castitatem : voluptates, ut visu destruat castitatem : aures per conata tentat, ut emolliat Chri- aures per conata tentat, ut emolliat Chri- stianum vigorem: linguam convicio pro- stianum vigorem: linguam convicio pro- vocat manum injuriis lacessentibus ad vocat manum injuriis lacessentibus ad cædem instigat honores terrenos pro- cædem instigat honores terrenos pro- mittit, ut coelestes adimat et cum latenter mittit, ut coelestes adimat et cum latenter non potest fallere, apertos addit terrores: non potest fallere, apertos addit terrores: in pace subdolus, in persecutione violen- in pace subdolus, in persecutione violen- tus. tus. Q. 29-XXXII. Q. 29-XXXII. DEMONES quamvis mali, naturam suam non DEMONES quamvis mali, naturam suam non amiserunt. Ideo dum per incantationem amiserunt. Ideo dum per incantationem eorum malefici aliquid efficere conantur, eorum malefici aliquid efficere conantur, discurrunt per mundum, et subito semina discurrunt per mundum, et subito semina eorum de quibus hic agitur, afferunt, sic- eorum de quibus hic agitur, afferunt, sic- que ex illis, permittente Deo, novas re- que ex illis, permittente Deo, novas re- rum species producunt. Strabus. Q. 30, rum species producunt. Strabus. Q. 30, m. 1, a. 1-XXXII. m. 1, a. 1-XXXII.
DEMONES quædam prædicunt, et quædam DEMONES quædam prædicunt, et quædam mira faciunt quibus homines alliciunt et mira faciunt quibus homines alliciunt et seducunt, etc. Augustinus. Q. 31, m. 2 seducunt, etc. Augustinus. Q. 31, m. 2 -XXXII. -XXXII.
Vide infra DIABOLUS. Vide infra DIABOLUS.
DECEM non est bis quinque, nec septem et DECEM non est bis quinque, nec septem et tria, nec sex et quatuor, nec novem et tria, nec sex et quatuor, nec novem et Q. 3, m. 3, a. 4, par. 2 Q. 3, m. 3, a. 4, par. 2
unum. unum.
-XXXII. -XXXII.
DECOR omnium elementorum et totius mundi DECOR omnium elementorum et totius mundi in pulchro et apto consistit. Isidorus. in pulchro et apto consistit. Isidorus. Q. 62, m. 1-XXXII. Q. 62, m. 1-XXXII. DECOR est elegans commensuratio partium. DECOR est elegans commensuratio partium. Aristoteles. Aristoteles. Ibid. Ibid.
In DEFINITIONE omnes differentiæ priores ha- In DEFINITIONE omnes differentiæ priores ha- bent se ad ultimam, quæ convertibilis est, bent se ad ultimam, quæ convertibilis est, sicut potentiæ ad actum, et sicut genus ad sicut potentiæ ad actum, et sicut genus ad differentiam constitutivam. Aristoteles. differentiam constitutivam. Aristoteles. Q. 3, m. 3, a. 2-XXXII. Q. 3, m. 3, a. 2-XXXII. DEFINITIO indicat esse rei et essentiam. DEFINITIO indicat esse rei et essentiam. Q. 6, m. 1-XXXII. Q. 6, m. 1-XXXII.
INDEX RERUM INDEX RERUM
529 529
DELECTATIO naturalis numquam est nisi ex DELECTATIO naturalis numquam est nisi ex conjunctione convenientis cum conve- conjunctione convenientis cum conve- nienti. Augustinus. Q. 4, m. 2, a. 4 nienti. Augustinus. Q. 4, m. 2, a. 4 -XXXII. -XXXII. DELECTATIO omnis quantum est de se vincit DELECTATIO omnis quantum est de se vincit et ligat vinculo trahente, quamvis non et ligat vinculo trahente, quamvis non liget vinculo obligante ad mortem æter- liget vinculo obligante ad mortem æter- Q. 28, m. 3-XXXII. Q. 28, m. 3-XXXII. DELECTATIO Omnis generatio est in sensibi- DELECTATIO Omnis generatio est in sensibi- lem animam. Plato. lem animam. Plato. Q. 92, m. 2 Q. 92, m. 2 -XXXIII. -XXXIII.
nam. nam.
DELECTATIO morosa non dicitur a quantitate DELECTATIO morosa non dicitur a quantitate temporis, sed a negligentia superioris par- temporis, sed a negligentia superioris par- tis rationis. Præpositivus et Gulielmus Al- tis rationis. Præpositivus et Gulielmus Al- tisiodorensis. tisiodorensis. Q. 93, m. 6-XXXIII. Q. 93, m. 6-XXXIII. DELECTATIO proprie nihil aliud est nisi diffu- DELECTATIO proprie nihil aliud est nisi diffu- sio naturæ in operatione propria secun- sio naturæ in operatione propria secun- dum naturam facta. Aristoteles. Q. 8, dum naturam facta. Aristoteles. Q. 8, m. 3-XXXII. m. 3-XXXII.
DELICTUM aliquando sumitur communiter, DELICTUM aliquando sumitur communiter, aliquando stricte. Q. 123, m. 1-XXXIII. aliquando stricte. Q. 123, m. 1-XXXIII. DELICTUM est contra præceptum affirmati- DELICTUM est contra præceptum affirmati- vum, commissum autem contra præcep- vum, commissum autem contra præcep- tum negativum. tum negativum. Ibid. Ibid.
DELPHINUS nutritur in aqua et generat in DELPHINUS nutritur in aqua et generat in terra. Aristoteles. terra. Aristoteles. Q. 60-XXXII. Q. 60-XXXII.
DEMOCRITUS et Leucippus dixerunt animam DEMOCRITUS et Leucippus dixerunt animam esse atomos rotundos. Q. 68-XXXIII. esse atomos rotundos. Q. 68-XXXIII. DEMOCRITUS Philosophorum antiquissimus, DEMOCRITUS Philosophorum antiquissimus, omnium curam gessit. Aristoteles. Q.51, omnium curam gessit. Aristoteles. Q.51, m. 1-XXXII. m. 1-XXXII.
DEMONSTRATIONES non abeunt in infinitum : DEMONSTRATIONES non abeunt in infinitum :
theoricæ enim stant ad causam, practica theoricæ enim stant ad causam, practica autem ad opus. Aristoteles. Q. 1-XXXII. autem ad opus. Aristoteles. Q. 1-XXXII. DEMONSTRATIONEM non contingit fieri in cir- DEMONSTRATIONEM non contingit fieri in cir- culo quia alias idem esset principium et culo quia alias idem esset principium et principiatum a seipso. principiatum a seipso.
XXXIII XXXIII
Ibid. Ibid.
DESPERANDUM de nemine est, dum sumus in DESPERANDUM de nemine est, dum sumus in via. Augustinus. Q. 36, m. 5-XXXII. via. Augustinus. Q. 36, m. 5-XXXII.
DETRACTIO est alienæ famæ denigratio: vel DETRACTIO est alienæ famæ denigratio: vel detrahere est absentem proximum dolose detrahere est absentem proximum dolose mordere. Q. 117, m. 2, a. 1-XXXIII. mordere. Q. 117, m. 2, a. 1-XXXIII. DETRACTOR plus nocet, quia in plures fundit DETRACTOR plus nocet, quia in plures fundit venenum suæ detractionis: susurrator venenum suæ detractionis: susurrator autem minus, quia in pauciores diffundit autem minus, quia in pauciores diffundit et occulte. et occulte. Ibid. Ibid.
DETRACTOR quatuor. modis detrahit, scilicet DETRACTOR quatuor. modis detrahit, scilicet malum quod non est aliquando imponen- malum quod non est aliquando imponen- do, et malum quod est in alio diffamando, do, et malum quod est in alio diffamando, et bonum quod est vel negando, vel mi- et bonum quod est vel negando, vel mi- nuendo. Hesychius. nuendo. Hesychius. Ibid. Ibid. DETRACTIO aliquando est veniale peccatum, DETRACTIO aliquando est veniale peccatum, aliquando mortale. aliquando mortale. Q. 117, m. 2, Q. 117, m. 2,
a. 2-XXXIII. a. 2-XXXIII.
DETRACTORES sunt, qui aliorum bona negant DETRACTORES sunt, qui aliorum bona negant vel invertunt: susurrones, inter amicos vel invertunt: susurrones, inter amicos discordiam seminantes. Q. 117, m. 2, discordiam seminantes. Q. 117, m. 2, a. 3-XXXIII. a. 3-XXXIII. DETRACTIONIS vitio speciali periclitatur pene DETRACTIONIS vitio speciali periclitatur pene totum genus humanum. totum genus humanum. Ibid. Ibid. Hoc malum celebre est, quia regnat iu mul- Hoc malum celebre est, quia regnat iu mul- tis. Hieronymus. tis. Hieronymus. Ibid. Ibid. DETRAHENS ex malignitate et deliberatione DETRAHENS ex malignitate et deliberatione animoque nocendi, tenetur ad reparatio- animoque nocendi, tenetur ad reparatio- nem apud eos apud quos detraxit. Q. 117, nem apud eos apud quos detraxit. Q. 117, m. 2, a. 4-XXXIII. m. 2, a. 4-XXXIII.
DEUS est causa efficiens, finalis et formalis. DEUS est causa efficiens, finalis et formalis. Q. 2-XXXII. Q. 2-XXXII.
DEUS quid sit non intelligitur nisi per emi- DEUS quid sit non intelligitur nisi per emi- nentiam et excellentiam infinitam supra nentiam et excellentiam infinitam supra omne quod intelligitur esse quid: et hoc omne quod intelligitur esse quid: et hoc modo intelligere substantiæ pelagus in- modo intelligere substantiæ pelagus in- finitum. Damascenus. finitum. Damascenus. Q. 3, Q. 3, m. 2-XXXII. m. 2-XXXII. DEUS primum excogitavit cœlestes essentias, DEUS primum excogitavit cœlestes essentias, et excogitatio ejus, opus est. Idem. Q.3, et excogitatio ejus, opus est. Idem. Q.3, m. 3, a. 1-XXXII. m. 3, a. 1-XXXII.
34 34
530 530
INDEX RERUM INDEX RERUM
DEUS nihil operatur nisi secundum rationem DEUS nihil operatur nisi secundum rationem sui operis quam præordinavit et scivit. sui operis quam præordinavit et scivit. Augustinus. Q. 3, m. 3. a. 1-XXXII. Augustinus. Q. 3, m. 3. a. 1-XXXII. Simplicitas omnimoda non convenit nisi Simplicitas omnimoda non convenit nisi DEO. Q. 3, m. 3, a. 2 ad q. 1-XXXII. DEO. Q. 3, m. 3, a. 2 ad q. 1-XXXII. In DEO idem sunt quod est et quo est. In DEO idem sunt quod est et quo est. Ibidem. Ibidem.
DEUS uno modo se habet ad omnia creata, DEUS uno modo se habet ad omnia creata, non tamen creata uno modo se habent ad non tamen creata uno modo se habent ad ipsum. ipsum. Q. 3, m. 3, a. 4, par. 1. Q. 3, m. 3, a. 4, par. 1. Item, Q. 4, m. 2, a. 5, par. 3-XXXII. Item, Q. 4, m. 2, a. 5, par. 3-XXXII. DEUS proposuit homini creaturam tamquam DEUS proposuit homini creaturam tamquam mundanam et naturalem theologiam, in mundanam et naturalem theologiam, in qua legeret aliquam Dei notitiam. Q. 3, qua legeret aliquam Dei notitiam. Q. 3, m. 3, a. 4, par. 1-XXXII. m. 3, a. 4, par. 1-XXXII.
DEUS est esse omnium non materiale, sed DEUS est esse omnium non materiale, sed causale. Bernardus. Q. 3, m. 3, a. 4, causale. Bernardus. Q. 3, m. 3, a. 4, par. 2-XXXII. par. 2-XXXII. DEUS ipse numerus est sine numero, a quo DEUS ipse numerus est sine numero, a quo omnis numerus ipse est mensura sine omnis numerus ipse est mensura sine mensura, a quo omnis mensura: ipse est mensura, a quo omnis mensura: ipse est pondus sine pondere, a quo omne pondus. pondus sine pondere, a quo omne pondus. Augustinus. Augustinus. Ibid. Ibid. DEUS nihil agit sive creat, nisi cujus ratio et DEUS nihil agit sive creat, nisi cujus ratio et forma exemplaris est in ipso. Q. 4, forma exemplaris est in ipso. Q. 4, m. 1, a. 1, par. 4-XXXII. m. 1, a. 1, par. 4-XXXII. Minimum inconveniens de DEO est impossi- Minimum inconveniens de DEO est impossi- bile, eo quod omnia facit convenienter et bile, eo quod omnia facit convenienter et decenter. Anselmus. Q. 4, m. 3-XXXII. decenter. Anselmus. Q. 4, m. 3-XXXII. DEUS nulli negat aliquid eorum quæ com- DEUS nulli negat aliquid eorum quæ com- moda sunt suæ naturæ et ordini et moda sunt suæ naturæ et ordini et tempori. Plato. tempori. Plato. Q. 4, m. 2, a. 5, par. 2. Q. 4, m. 2, a. 5, par. 2. Item, Q. 31, m. 1, a. 3-XXXII. Item, Q. 31, m. 1, a. 3-XXXII. DEUS conditis rebus antiquior non est tem- DEUS conditis rebus antiquior non est tem- poris antiquitate, vel quantitate, sed sim- poris antiquitate, vel quantitate, sed sim- plicis potius proprietate naturæ. Q. 4, plicis potius proprietate naturæ. Q. 4, . 2, a. 5, par 1-XXXII. . 2, a. 5, par 1-XXXII.
m. m.
DEI solius est in uno nunc simplici æterni- DEI solius est in uno nunc simplici æterni- tatis præsenti semper totum esse, nosse et tatis præsenti semper totum esse, nosse et posse suum possidere. Boetius. posse suum possidere. Boetius. Q. 4 Q. 4 -XXXII. -XXXII.
DEUS non est materia prima, contra Anaxi- DEUS non est materia prima, contra Anaxi- menem et David de Dinando. menem et David de Dinando.
Q. 4, Q. 4,
m. 3-XXXII. m. 3-XXXII.
DEO militat etiam illud quod per malitiam DEO militat etiam illud quod per malitiam
voluntatis Deo obnititur et resistit. Gre- voluntatis Deo obnititur et resistit. Gre- Q. 6, m. 1. Item, Q. 34, m. 2 Q. 6, m. 1. Item, Q. 34, m. 2
gorius. gorius. -XXXII. -XXXII.
DEUS secundum quod in seipso est, semper DEUS secundum quod in seipso est, semper in abditis est, et silent, ut dicit Ambro- in abditis est, et silent, ut dicit Ambro- sius, non solum linguæ hominum, sed sius, non solum linguæ hominum, sed etiam Angelorum. Q. 6, m. 2-XXXII. etiam Angelorum. Q. 6, m. 2-XXXII. Soli DEO convenit, quod ipse est quidquid Soli DEO convenit, quod ipse est quidquid habet. habet. Q. 13, m. 2-XXXII. Q. 13, m. 2-XXXII. DEUS locus est Angeli ut causa salutis et DEUS locus est Angeli ut causa salutis et continens in esse. Q. 12, m. 1-XXXII. continens in esse. Q. 12, m. 1-XXXII. DEUS est in omnibus non inclusus. Gregorius. DEUS est in omnibus non inclusus. Gregorius. Q. 13, m. 1-XXXII, p.6'7' Q. 13, m. 1-XXXII, p.6'7'
In DEO est ratio cognoscendi omnia, et ratio In DEO est ratio cognoscendi omnia, et ratio operandi Angelo dedit potestatem co- operandi Angelo dedit potestatem co- gnoscendi omnia quæ sunt in mundo sen- gnoscendi omnia quæ sunt in mundo sen- sibili, et naturæ potestatem operandi ea. sibili, et naturæ potestatem operandi ea. Philippus, canonicus Parisiensis. Q. 14, Philippus, canonicus Parisiensis. Q. 14, m. 3, a. 2, par. 1-XXXII. m. 3, a. 2, par. 1-XXXII.
In DEO nec est universale, nec particulare In DEO nec est universale, nec particulare proprie loquendo. Q. 14, m, 3, a. 2, proprie loquendo. Q. 14, m, 3, a. 2, par. 3-XXXII. p.1880 par. 3-XXXII. p.1880 DEUS ejusdem rei non potest esse auctor, DEUS ejusdem rei non potest esse auctor, cujus est ultor. Gennadius, Dionysius, Au- cujus est ultor. Gennadius, Dionysius, Au- gustinus. gustinus. Q. 17, m. 5-XXXII. Q. 17, m. 5-XXXII. DEUS stans et certa et immobilis causa est DEUS stans et certa et immobilis causa est omnium quæ fiunt. Dionysius. Q. 18, omnium quæ fiunt. Dionysius. Q. 18, m. 3, a. 2, par. 2-XXXII. m. 3, a. 2, par. 2-XXXII.
Solus DEUS certitudinaliter præcognoscit Solus DEUS certitudinaliter præcognoscit futura contingentia. Q. 18, m. 3. a. 2, futura contingentia. Q. 18, m. 3. a. 2, par. 2-XXXII. par. 2-XXXII.
DEUS sic punit malam voluntatem ut non DEUS sic punit malam voluntatem ut non perimat naturæ dignitatem. Augustinus. perimat naturæ dignitatem. Augustinus. Q. 18, m. 2, a. 2-XXXII. Q. 18, m. 2, a. 2-XXXII.
Solus Deus operatur in cordibus hominum Solus Deus operatur in cordibus hominum ad inclinandas voluntates eorum ad quid- ad inclinandas voluntates eorum ad quid- quid voluerit, sive ab bonum, sive ad quid voluerit, sive ab bonum, sive ad malum. Fulgentius. Q. 27, m. 2-XXXII. malum. Fulgentius. Q. 27, m. 2-XXXII. DEUS quatuor modis operatur : 1. In verbo. DEUS quatuor modis operatur : 1. In verbo. 2. In materia et forma. 3. Per opera sex 2. In materia et forma. 3. Per opera sex dierum quibus distinxit creaturas. 4. Ex dierum quibus distinxit creaturas. 4. Ex primordialibus seminibus. primordialibus seminibus. Q. 31, Q. 31, m. 1, a. 1-XXXII. Item, Q. 50-XXXII. m. 1, a. 1-XXXII. Item, Q. 50-XXXII. DEUS in seipso absconditas quorumdam fa- DEUS in seipso absconditas quorumdam fa- ctorum causas habet, quas rebus conditis ctorum causas habet, quas rebus conditis
INDEX RERUM INDEX RERUM
non indidit, easque implet non illo opere non indidit, easque implet non illo opere providentiæ quo naturam substituit ut providentiæ quo naturam substituit ut sint, sed illo quo eas administrat ut volue- sint, sed illo quo eas administrat ut volue- rit qui condidit. rit qui condidit. Q. 31, m. 2, a.3 Q. 31, m. 2, a.3 -XXXII. -XXXII.
DEUS per Angelos suos loquitur animæ ho- DEUS per Angelos suos loquitur animæ ho- minis, sive in exstasi spiritus, sive in minis, sive in exstasi spiritus, sive in somno corporalibus imaginibus, sive ipsis somno corporalibus imaginibus, sive ipsis sensibus corporis aliqua sensibili specie sensibus corporis aliqua sensibili specie præsentata ad videndum vel audiendum. præsentata ad videndum vel audiendum. Q. 35, m. 6-XXXII. Q. 35, m. 6-XXXII. DEUS generator est speciei, quia in ipso DEUS generator est speciei, quia in ipso species omnium fulgent per rationes idea- species omnium fulgent per rationes idea- les. les. Q. 39, m. 1, a. 1, par. 2 et Q. 39, m. 1, a. 1, par. 2 et quæsitum 2-XXXII. quæsitum 2-XXXII. DEUS dicitur vel a 0ɛwpew, quod est video: DEUS dicitur vel a 0ɛwpew, quod est video: vel a seat, quod est ardere : vel a ſɛiv, vel a seat, quod est ardere : vel a ſɛiv, quod est currere vel circumire. Dionysius. quod est currere vel circumire. Dionysius. Q. 39, m. 2, a. 2-XXXII. Q. 39, m. 2, a. 2-XXXII.
DEUS est super mentem et si aliquis videns DEUS est super mentem et si aliquis videns Deum, intellexit quod videt, non ipsum Deum, intellexit quod videt, non ipsum vidit, sed aliquid eorum quæ sunt ejus, vidit, sed aliquid eorum quæ sunt ejus, quæ existunt et cognoscuntur. Dionysius. quæ existunt et cognoscuntur. Dionysius. Q. 40, m. 1, a. 1-XXXII. Q. 40, m. 1, a. 1-XXXII. DEUM quidem videbimus facie ad faciem DEUM quidem videbimus facie ad faciem sicut est, sed non in visione comprehen- sicut est, sed non in visione comprehen- sionis. sionis. Q. 40, m. 1, a. 2-XXXII. Q. 40, m. 1, a. 2-XXXII. DEUS primo fecit informitatem materiæ, DEUS primo fecit informitatem materiæ, quam postea distinxit per formas. Augu- quam postea distinxit per formas. Augu- stinus. Q. 44-XXXII. stinus. Q. 44-XXXII.
DEUS primus et sapientissimus artifex et DEUS primus et sapientissimus artifex et conditor omnium, dives in se, et dives in conditor omnium, dives in se, et dives in omnibus aliis. omnibus aliis. Q. 50-XXXII. Q. 50-XXXII. DEUS cum sit summa essentia, rebus quas DEUS cum sit summa essentia, rebus quas ex nihilo creavit, esse dedit, sed non sum- ex nihilo creavit, esse dedit, sed non sum- me et aliis dedit esse amplius, aliis me et aliis dedit esse amplius, aliis minus, atque ita naturas essentiarum gra- minus, atque ita naturas essentiarum gra- dibus ordinavit. Augustinus. Q. 63, dibus ordinavit. Augustinus. Q. 63,
m. 1-XXXII. m. 1-XXXII.
DEUM requievisse, est creaturæ rationali in DEUM requievisse, est creaturæ rationali in se requiem præstitisse, ut illuc scilicet de- se requiem præstitisse, ut illuc scilicet de- siderio feramur, quo requiescamus et siderio feramur, quo requiescamus et nihil amplius requiramus. Augustinus. nihil amplius requiramus. Augustinus. Q. 67-XXXII. Q. 67-XXXII.
DEUS solus monas est: ipse enim vere unum DEUS solus monas est: ipse enim vere unum
numerus. numerus.
331 331
est, quod nulli innittitur, in quo nullus est, quod nulli innittitur, in quo nullus Q. 72, m. 2-XXXIII. Q. 72, m. 2-XXXIII. DEUS est principium omnium per creatio- DEUS est principium omnium per creatio- nem, mundum motu et ratione gubernans, nem, mundum motu et ratione gubernans, ut anima corpus, sed non vivificans, ut anima corpus, sed non vivificans, sensificans et vegetans sicut anima corpus. sensificans et vegetans sicut anima corpus. Q. 72, m. 4, a. 2-XXXIII. Q. 72, m. 4, a. 2-XXXIII. DEUS pronior est ad miserendum quam ad DEUS pronior est ad miserendum quam ad condemnandum: quia semper punit citra condemnandum: quia semper punit citra condignum, et remunerat ultra condignum condignum, et remunerat ultra condignum in merito et demerito. Q. 85-XXXIII. in merito et demerito. Q. 85-XXXIII. DEUS per essentiam suam numquam mor- DEUS per essentiam suam numquam mor- talibus apparuit: sed omnes illæ visiones talibus apparuit: sed omnes illæ visiones quæ leguntur crebro factæ esse in Veteri quæ leguntur crebro factæ esse in Veteri Testamento, per ministerium Angelorum Testamento, per ministerium Angelorum creduntur factæ per assumptam creatu- creduntur factæ per assumptam creatu- ram, in qua tamen sicul in signo per ram, in qua tamen sicul in signo per virtutem et operationem cognoscebatur virtutem et operationem cognoscebatur Deus esse præsens. Beda. Q. 89, Deus esse præsens. Beda. Q. 89, m. 2-XXXIII. m. 2-XXXIII. DEUM videre possumus per intellectum, DEUM videre possumus per intellectum, comprehendere vero minime. Augustinus. comprehendere vero minime. Augustinus. Ibidem. Ibidem.
DEUS nullum inhabitat nisi per gratiam DEUS nullum inhabitat nisi per gratiam gratum facientem. Gregorius. Q.90, gratum facientem. Gregorius. Q.90, m. 1-XXXIII. m. 1-XXXIII.
In Deo non sunt cogitationes volubiles hinc In Deo non sunt cogitationes volubiles hinc illinc, aut inde huc, sed omnia uno intui- illinc, aut inde huc, sed omnia uno intui- tu et simplici in seipso videt et scit. Au- tu et simplici in seipso videt et scit. Au- gustinus. gustinus. Q. 93, m. 2-XXXIII. Q. 93, m. 2-XXXIII. DEUS in omnibus est essentialiter, præsen- DEUS in omnibus est essentialiter, præsen- tialiter, et potentialiter, et in sanctis per tialiter, et potentialiter, et in sanctis per inhabitantem gratiam. inhabitantem gratiam. Q. 98, Q. 98,
m. 1-XXXIII. m. 1-XXXIII. DEUS hominis bonam voluntatem prævenit DEUS hominis bonam voluntatem prævenit et præparat adjuvando, et adjuvat præ- et præparat adjuvando, et adjuvat præ- paratam nolentem prævenit ut velit, paratam nolentem prævenit ut velit, volentem subsequitur ne frustra velit. Au- volentem subsequitur ne frustra velit. Au- gustinus. gustinus. Q. 100, m. 1-XXXIII. Q. 100, m. 1-XXXIII. DEUS non justificat invitum, sed volentem et DEUS non justificat invitum, sed volentem et consentientem. Q. 103, m. 1-XXXIII. consentientem. Q. 103, m. 1-XXXIII. DEUS causa mali non est, tamen ordinator DEUS causa mali non est, tamen ordinator mali est. mali est. Q. 108, m. 3-XXXIII. Q. 108, m. 3-XXXIII.
532 532
INDEX RERUM INDEX RERUM
DIABOLUS in exordio mundi creatus interAn- DIABOLUS in exordio mundi creatus interAn- gelos gloriosior fuit. Q. 20, m.1-XXXII. gelos gloriosior fuit. Q. 20, m.1-XXXII. DIA BOLUS nihil appetiit nisi beatitudinem, DIA BOLUS nihil appetiit nisi beatitudinem, quam pervenisset, si stetisset. quam pervenisset, si stetisset.
ad ad
Q. 21, m. 1-XXXII. Q. 21, m. 1-XXXII.
DIABOLUS sedit super folium lactucæ, ut DIABOLUS sedit super folium lactucæ, ut quamdam monialem ad libidinem gustus quamdam monialem ad libidinem gustus traheret. Gregorius. Q. 28, m. 3-XXXII. traheret. Gregorius. Q. 28, m. 3-XXXII. DIABOLI non est tentari, sed tentare. DIABOLI non est tentari, sed tentare.
Ibid. Ibid.
DIABOLUS supra rationem immediate nihil DIABOLUS supra rationem immediate nihil potest et si potest, potest mediante potest et si potest, potest mediante phantasia. phantasia.
Vide supra DÆMON. Vide supra DÆMON.
Ibid. Ibid.
DIES secundum Astronomos quare incipiat DIES secundum Astronomos quare incipiat a Meridie ? a Meridie ? Q. 51, m. 2-XXXII. Q. 51, m. 2-XXXII. DIES septima mane habet, sed non finem. DIES septima mane habet, sed non finem. Q. 67-XXXII. Q. 67-XXXII.
DIGESTIO omnis et maxime quæ pepansis di- DIGESTIO omnis et maxime quæ pepansis di- citur, quæ est in fructiferis lignorum et citur, quæ est in fructiferis lignorum et herbarum, est completio a naturali et herbarum, est completio a naturali et proprio calore ex contrajacentibus pas- proprio calore ex contrajacentibus pas- sionibus perfecta. Aristoteles. Q. 30, sionibus perfecta. Aristoteles. Q. 30, m. 1, a 1-XXXII. m. 1, a 1-XXXII.
DIGESTIO quadruplex. Q. 110, m. 1-XXXIII. DIGESTIO quadruplex. Q. 110, m. 1-XXXIII.
DOMINATIO est non pejorum, sive inferiorum, DOMINATIO est non pejorum, sive inferiorum, excessus tantum, sed et omnis pulchro- excessus tantum, sed et omnis pulchro- rum et bonorum perfecta et omnimoda rum et bonorum perfecta et omnimoda possessio, et vera et cadere non valens possessio, et vera et cadere non valens fortitudo. Dionysius. Q. 39, m. 2, a. 1, fortitudo. Dionysius. Q. 39, m. 2, a. 1, par. 1 et quæsitum 1-XXXII. par. 1 et quæsitum 1-XXXII. Proprietates DOMINATIONUM multiplicantur Proprietates DOMINATIONUM multiplicantur secundum ea quæ faciunt dominium per- secundum ea quæ faciunt dominium per- fectum in natura, et habitu, et operatione. fectum in natura, et habitu, et operatione. Q. 39, m. 2, a. 1, par. 1 et quæsi- Q. 39, m. 2, a. 1, par. 1 et quæsi- tum 2-XXXII. tum 2-XXXII.
DOMINIUM duplex, scilicet tyrannicum, et DOMINIUM duplex, scilicet tyrannicum, et quod causatur ex multorum et pulchro- quod causatur ex multorum et pulchro- rum bonorum spiritualium possessione. rum bonorum spiritualium possessione. Q. 37, m. 3-XXXII. Q. 37, m. 3-XXXII.
DOMINUS est nomen non naturæ, sed pote- DOMINUS est nomen non naturæ, sed pote- statis. Ambrosius. statis. Ambrosius. Q. 39, m. 2, a. 1, Q. 39, m. 2, a. 1, par. 1 et quæsitum 1-XXXII. par. 1 et quæsitum 1-XXXII.
DOTES beatorum secundum intellectualem DOTES beatorum secundum intellectualem creaturam tres sunt, scilicet visio, dilectio, creaturam tres sunt, scilicet visio, dilectio, et comprehensio. Q.39, m. 1, a. 2-XXXII. et comprehensio. Q.39, m. 1, a. 2-XXXII.
DIGNITAS est quam quisque probat auditam. DIGNITAS est quam quisque probat auditam. Boetius. Q. 4, m. 2, a. 5, par. 1-XXXII. Boetius. Q. 4, m. 2, a. 5, par. 1-XXXII.
E E
Q. 38, m. 2, Q. 38, m. 2,
DIVISIO est multiplex. DIVISIO est multiplex. a. 1-XXXII. a. 1-XXXII. Divisio causa numeri est, numerus autem Divisio causa numeri est, numerus autem causa differentiæ. Aristoteles et Damasce- causa differentiæ. Aristoteles et Damasce- Q. 72, m. 4, a. 3-XXXIII. Q. 72, m. 4, a. 3-XXXIII.
nus. nus.
DOLOR est sensus divisionis continui. Aristo- DOLOR est sensus divisionis continui. Aristo- teles. teles. Q. 83-XXXIII. Q. 83-XXXIII. DOLORIS passio esse non potest, ubi non DOLORIS passio esse non potest, ubi non præcessit malitia. Augustinus. Ibid. præcessit malitia. Augustinus. Ibid.
Occidentem ex EBRIETATE legislator præce- Occidentem ex EBRIETATE legislator præce- pit plus quam alium puniri. Aristoteles. pit plus quam alium puniri. Aristoteles. Q. 88-XXXIII. Q. 88-XXXIII.
EBRIETAS est insania voluntaria. Seneca. EBRIETAS est insania voluntaria. Seneca. Q. 121, m. 1, a. 4, par. 1-XXXIII. Q. 121, m. 1, a. 4, par. 1-XXXIII. EBRIUS est, qui ultra mensuram bibit. EBRIUS est, qui ultra mensuram bibit. Ibidem. Ibidem.
EBRIETAS vitiosa est et peccatum, non tamen EBRIETAS vitiosa est et peccatum, non tamen semper mortale. semper mortale. Q. 121, m. 1, a. 4, Q. 121, m. 1, a. 4, par. 2-XXXIII. par. 2-XXXIII.
INDEX RERUM INDEX RERUM
ECLIPSIS solis est quotiescumque luna sup- ECLIPSIS solis est quotiescumque luna sup- ponitur soli corporaliter et diametraliter. ponitur soli corporaliter et diametraliter. Q. 32, m. 2, a. 1-XXXII. Q. 32, m. 2, a. 1-XXXII.
ECLIPSIS Solis in passione Dominica declara- ECLIPSIS Solis in passione Dominica declara- tur ex Dionysio. Q. 31, m. 2, a. 2, tur ex Dionysio. Q. 31, m. 2, a. 2, par. 1-XXXII. par. 1-XXXII.
EFFICIENS, forma et finis numquam tendunt EFFICIENS, forma et finis numquam tendunt in idem cum materia. Aristoteles. in idem cum materia. Aristoteles. Q. 4, m. 1, a. 1, par. 3-XXXII. Q. 4, m. 1, a. 1, par. 3-XXXII.
ELECTIO non est sine intellectu et ratione. ELECTIO non est sine intellectu et ratione. Aristoteles. Aristoteles. Q. 21, m. 3-XXXII. Q. 21, m. 3-XXXII.
ELIGERE est ex duobus vel pluribus pro- ELIGERE est ex duobus vel pluribus pro- positis hoc alii præoptare. Damascenus. positis hoc alii præoptare. Damascenus. Q. 91, m. 3-XXXIII. Q. 91, m. 3-XXXIII.
ELEMENTA secundum substantiam salvantur ELEMENTA secundum substantiam salvantur in mixto. Avicenna. in mixto. Avicenna. Q. 76-XXXIII. Q. 76-XXXIII. ELEMENTA secundum æqualem quantitatem ELEMENTA secundum æqualem quantitatem non fuerunt in corpore Adæ, nec sunt in non fuerunt in corpore Adæ, nec sunt in corpore alicujus hominis. corpore alicujus hominis.
Ibid. Ibid.
533 533
spiritus corporeus lineis corporalibus spiritus corporeus lineis corporalibus figuratus. figuratus. Q. 6, m. 1-XXXII. Q. 6, m. 1-XXXII.
ERROR Manichæi, quod Deus tenebrarum ERROR Manichæi, quod Deus tenebrarum fecerit mundum. fecerit mundum. Q. 45-XXXII. Q. 45-XXXII. ERROR Pythagoræ, quod anima facta ante ERROR Pythagoræ, quod anima facta ante corpus transeat de corpore in corpus. corpus transeat de corpore in corpus. Q. 72, m. 4, a. 2-XXXIII. Q. 72, m. 4, a. 2-XXXIII.
ERROR Arabum et præcipue Averrois, quod ERROR Arabum et præcipue Averrois, quod unus numero intellectus sit in omnibus unus numero intellectus sit in omnibus animabus, et in omnibus hominibus. animabus, et in omnibus hominibus. Q. 77, m. 3-XXXIII. Q. 77, m. 3-XXXIII. ERROR Manichæi, quod animæ omnes primo ERROR Manichæi, quod animæ omnes primo creatæ sint in cœlo a Deo bono, et habe- creatæ sint in cœlo a Deo bono, et habe- bant corpora spiritualia, non animalia, bant corpora spiritualia, non animalia, quæ postea per casum peccati mutata sunt quæ postea per casum peccati mutata sunt in animalia corpora. in animalia corpora. Q. 78-XXXIII. Q. 78-XXXIII. ERROR Origenis, quod animæ fuerint ante ERROR Origenis, quod animæ fuerint ante corpora, et meruerint sic vel sic incorpo- corpora, et meruerint sic vel sic incorpo- rari. rari. Q. 107, m. 2-XXXIII. Q. 107, m. 2-XXXIII.
EXEMPLARIA in mente divina secundum EXEMPLARIA in mente divina secundum quod sunt rationes multorum, sunt causa quod sunt rationes multorum, sunt causa multitudinis et multorum. multitudinis et multorum. Q. 3, Q. 3, m. 3, a. 1-XXXII. m. 3, a. 1-XXXII.
ENERGUMENI interpretantur quasi interius la- ENERGUMENI interpretantur quasi interius la- borantes malitia dæmonis borantes malitia dæmonis -XXXII. -XXXII.
Q. 29 Q. 29
EXPERIENTIA artem facit, inexperientia ca- EXPERIENTIA artem facit, inexperientia ca- sum, sicut ait Polus. sum, sicut ait Polus.
Q. 14, Q. 14,
m. 3, a. 1-XXXII. m. 3, a. 1-XXXII.
Ens est primum distinguens intellectum. Ens est primum distinguens intellectum.
Aristoteles. Aristoteles.
Q. 2-XXXII. Q. 2-XXXII.
Non ENTIS non sunt species, nec differen- Non ENTIS non sunt species, nec differen- tiæ, nec potentiæ, nec virtutes. Aristoteles. tiæ, nec potentiæ, nec virtutes. Aristoteles. Q. 3, m. 1-XXXII. Q. 3, m. 1-XXXII.
ENS analogiam habet ad decem prædica- ENS analogiam habet ad decem prædica- menta. menta. Q. 4, m. 2, a. 4. Q. 4, m. 2, a. 4.
F F
FALSO et non impossibili posito, quod acci- FALSO et non impossibili posito, quod acci- dit, est falsum et non impossibile. Aristo- dit, est falsum et non impossibile. Aristo- teles. teles. Q. 3, m. 2-XXXII. Q. 3, m. 2-XXXII.
ERROR Manichæorum, quod sicut bonum ERROR Manichæorum, quod sicut bonum est a bono, ita malum sit a malo. est a bono, ita malum sit a malo. Q. 6-XXXII. Q. 6-XXXII.
ERROR Tertulliani, quod anima rationalis sit ERROR Tertulliani, quod anima rationalis sit
FAMA hominis consistit in lingua, quæ sita FAMA hominis consistit in lingua, quæ sita est in lubrico et humido. Augustinus. est in lubrico et humido. Augustinus. Q. 117, m. 2, a. 1-XXXIII. Q. 117, m. 2, a. 1-XXXIII.
534 534
INDEX RERUM INDEX RERUM
FELICITAS et miseria in eodem esse non pos- FELICITAS et miseria in eodem esse non pos- sunt simul. Bernardus. sunt simul. Bernardus. Q. 36, Q. 36, m. 6-XXXII. m. 6-XXXII.
FELICITAS est actus vel operatio secundum FELICITAS est actus vel operatio secundum propriam et connaturalem virtutem non propriam et connaturalem virtutem non impedita in eo cujus est talis virtus. impedita in eo cujus est talis virtus. Q. 69, m. 1-XXXIII. Q. 69, m. 1-XXXIII. FELICITATEM diversimode intendunt ethicus FELICITATEM diversimode intendunt ethicus et theologus, hic æternam, ille tempora- et theologus, hic æternam, ille tempora- lem. lem. Q. 120, m. 1, a. 3-XXXIII. Q. 120, m. 1, a. 3-XXXIII.
FERARUM natura terrens hominem neque FERARUM natura terrens hominem neque nunc inutilis est ad cognitionem nostri, et nunc inutilis est ad cognitionem nostri, et invocationem Dei nostri. Damascenus. invocationem Dei nostri. Damascenus. Q. 61-XXXII. Q. 61-XXXII.
FIDEM nec informem, nec formatam habent FIDEM nec informem, nec formatam habent dæmones. Q. 25, m. 1, a. 3 XXXII. dæmones. Q. 25, m. 1, a. 3 XXXII. FIDEI motus impetrat miraculum. Q. 32, FIDEI motus impetrat miraculum. Q. 32, m. 1, a. 2-XXXII. m. 1, a. 2-XXXII.
FIDES impetrans miraculum, innititur arti- FIDES impetrans miraculum, innititur arti- culo omnipotentiæ. Præpositivus. Q. 32, culo omnipotentiæ. Præpositivus. Q. 32, m. 1, a. 3-XXXII. m. 1, a. 3-XXXII.
FIDES non habet meritum cui humana ratio FIDES non habet meritum cui humana ratio præbet experimentum. Gregorius. Ibid. præbet experimentum. Gregorius. Ibid. In FIDE tria sunt, scilicet creditum, lumen in In FIDE tria sunt, scilicet creditum, lumen in quo ostenditur creditum, et voluntas sive quo ostenditur creditum, et voluntas sive devotio credentis qua assentitur credito. devotio credentis qua assentitur credito. Q. 90, m. 5-XXXIII. Q. 90, m. 5-XXXIII.
FIDES fundamentum est virtutum, gratia FIDES fundamentum est virtutum, gratia autem forma. Q. 100, m. 4-XXXIII. autem forma. Q. 100, m. 4-XXXIII. FIDES conformat nos veritati, et charitas FIDES conformat nos veritati, et charitas bonitati. bonitati. Q. 104, m. 3-XXXIII. Q. 104, m. 3-XXXIII. FIDES componitur a fio et dico: quia fiunt FIDES componitur a fio et dico: quia fiunt dicta per veritatem sicut dicuntur. Au- dicta per veritatem sicut dicuntur. Au- gustinus. gustinus. Q. 125, m. 3 XXXIII. Q. 125, m. 3 XXXIII. FIDES intentionem dirigit, et charitas infor- FIDES intentionem dirigit, et charitas infor- mat, et quantitatem dat operi. Q. 138, mat, et quantitatem dat operi. Q. 138, m. 3-XXXIII. m. 3-XXXIII.
Quod in FIDE non fit, ad charitatem non Quod in FIDE non fit, ad charitatem non refertur, nec fit quemadmodum oportet. refertur, nec fit quemadmodum oportet. Augustinus. Augustinus. Ibidem. Ibidem.
FLAMMA est fumus accensus. Aristoteles. FLAMMA est fumus accensus. Aristoteles. Q. 53, m. 1, a. 2-XXXII. Q. 53, m. 1, a. 2-XXXII. FLAMMEUS gladius versatilis ante paradisum FLAMMEUS gladius versatilis ante paradisum significat pœnas hujus mortalis vitæ, significat pœnas hujus mortalis vitæ, quæ ut gladius incidunt, et ut flamma quæ ut gladius incidunt, et ut flamma exurunt, et mobilitate versatiles sunt. - exurunt, et mobilitate versatiles sunt. - Q. 107, m. 2-XXXIII. Q. 107, m. 2-XXXIII.
FOEMINA mas occasionatus est. Q, 62, FOEMINA mas occasionatus est. Q, 62, m. 2-XXXII. m. 2-XXXII.
FOMES peccati ante baptismum et culpa est FOMES peccati ante baptismum et culpa est et poena, post baptismum vero pœna et et poena, post baptismum vero pœna et non culpa. non culpa. Q. 107, m. 4, a. 3, Q. 107, m. 4, a. 3,
par. 3-XXXIII. par. 3-XXXIII.
FOMES est quidam morbidus effectus qui FOMES est quidam morbidus effectus qui commovet ad desiderium illicitum. Am- commovet ad desiderium illicitum. Am- brosius. brosius. Q. 108, m. 1-XXXIII. Q. 108, m. 1-XXXIII. FOMES, sive libido, sive concupiscentia in FOMES, sive libido, sive concupiscentia in anima sunt, et propriæ passiones et actio- anima sunt, et propriæ passiones et actio- nes animæ. nes animæ. Q. 107, m. 2-XXXIII. Q. 107, m. 2-XXXIII. FOMES peccati non in omnibus est æqualiter: FOMES peccati non in omnibus est æqualiter: licet enim ex una et æquali causa sit in licet enim ex una et æquali causa sit in omnibus, tamen diversæ sunt dispositio- omnibus, tamen diversæ sunt dispositio- nes subjecti in quo est, scilicet ætate, nes subjecti in quo est, scilicet ætate, consuetudine et complexione, etc. Ibid. consuetudine et complexione, etc. Ibid. FOMES peccati in B. Virgine totus exstinctus FOMES peccati in B. Virgine totus exstinctus fuit. fuit. Q. 111, m. 1-XXXIII. Q. 111, m. 1-XXXIII. FOMES peccati in aliis præter B. Virginem FOMES peccati in aliis præter B. Virginem est triplici gradu. Q. 111, m. 2-XXXIII. est triplici gradu. Q. 111, m. 2-XXXIII.
FORMA et imago qua re differunt? Q. 3, FORMA et imago qua re differunt? Q. 3, m. 1, a. 2-XXXII. m. 1, a. 2-XXXII. FORMA omnis quæ est in primo motore ut FORMA omnis quæ est in primo motore ut in agente et in exemplari, est in prima in agente et in exemplari, est in prima materia ut in suscipiente et potentia et ca- materia ut in suscipiente et potentia et ca- pacitate. Q. 4, m. 1, a. 1, par. 1-XXXII. pacitate. Q. 4, m. 1, a. 1, par. 1-XXXII. Item, Q. 44-XXXII. Item, Q. 44-XXXII.
FORME infunduntur secundum meritum ma- FORME infunduntur secundum meritum ma- teriæ. Boetius. Q. 4, m. 1, a. 1, par. 2 teriæ. Boetius. Q. 4, m. 1, a. 1, par. 2 -XXXII. -XXXII.
FORMARUM receptio in intellectu non est nisi FORMARUM receptio in intellectu non est nisi
INDEX RERUM INDEX RERUM
secundum esse intentionale. Aristoteles. secundum esse intentionale. Aristoteles.
rerum. rerum.
Q. 4, m. 1, a. 1, par. 2-XXXII. Q. 4, m. 1, a. 1, par. 2-XXXII. Quadruplex opinio antiquorum circa FORMAS Quadruplex opinio antiquorum circa FORMAS Q. 4, m. 2, a. 1-XXXII. Q. 4, m. 2, a. 1-XXXII. FORME omnium exemplariter sunt in mente. FORME omnium exemplariter sunt in mente. divina. divina. Ibid. Ibid. FORME non sunt actu in materia, sed poten- FORME non sunt actu in materia, sed poten- tia. tia. Q. 4, m. 2, a. 4-XXXII. Q. 4, m. 2, a. 4-XXXII. Concordia Philosophorum circa FORMAS re- Concordia Philosophorum circa FORMAS re- Ibid. Ibid. FORMALIA principia colliguntur in materia ex FORMALIA principia colliguntur in materia ex tribus 1. Ex virtute coelesti. 2. Ex virtu- tribus 1. Ex virtute coelesti. 2. Ex virtu- tibus elementalibus. 3. Ex virtute forma- tibus elementalibus. 3. Ex virtute forma- tiva. tiva. Q. 4, m. 2, a. 1-XXXII. Q. 4, m. 2, a. 1-XXXII. FORMARUM quædam sunt omnino separatæ, FORMARUM quædam sunt omnino separatæ, quædam omnino conjunctæ, et quædam quædam omnino conjunctæ, et quædam mediæ. Boetius. mediæ. Boetius. -XXXIII. -XXXIII.
rum. rum.
Q. 77, Rat. 20 Q. 77, Rat. 20
FORME sensibiles acceptæ in vigiliis, reser- FORME sensibiles acceptæ in vigiliis, reser- vantur in thesauro imaginativæ virtutis, vantur in thesauro imaginativæ virtutis, et eadem vi qua moverunt vigilantes. et eadem vi qua moverunt vigilantes. redeuntes ad organa sensuum movent redeuntes ad organa sensuum movent dormientes, et incitant vel ad libidines, dormientes, et incitant vel ad libidines, vel ad terrores. Paschalis Romanus. vel ad terrores. Paschalis Romanus. Q. 122, m. 1, a. 3-XXXIII. Q. 122, m. 1, a. 3-XXXIII.
FORNICATIO, adulterium, stuprum, meretri- FORNICATIO, adulterium, stuprum, meretri- cium, sacrilegium, incestus, sodomia, qua cium, sacrilegium, incestus, sodomia, qua re differunt ? re differunt ? Q. 122, m. 1, a. 3 Q. 122, m. 1, a. 3 -XXXIII. -XXXIII.
535 535
trectat rem alienam invito domino. Labeo. trectat rem alienam invito domino. Labeo. Q. 120, m. 2-XXXIII. Q. 120, m. 2-XXXIII. FURTUM et rapina sunt tam contra leges hu- FURTUM et rapina sunt tam contra leges hu- manas, quam contra divinas, usura autem manas, quam contra divinas, usura autem tantum contra leges divinas. tantum contra leges divinas. Ibid. Ibid.
FUTURORUM cognitio quadruplex, scilicet FUTURORUM cognitio quadruplex, scilicet certa et per certam causam, et per con- certa et per certam causam, et per con- templationem in Verbo, et per similitudi- templationem in Verbo, et per similitudi- nes sive rationes universalis ordinis artis nes sive rationes universalis ordinis artis qua fit et regitur mundus, et conjecturalis qua fit et regitur mundus, et conjecturalis per signa. per signa. Q. 18, m. 3, a. 2, Q. 18, m. 3, a. 2, par. 2-XXXII. par. 2-XXXII.
G G
GAUDIUM verum est diffusio uniuscujusque GAUDIUM verum est diffusio uniuscujusque naturæ et refloritio in operatione proprii naturæ et refloritio in operatione proprii et connaturalis habitus. et connaturalis habitus. Q. 36, Q. 36, m. 6-XXXII. m. 6-XXXII.
GENERATIO unius GENERATIO unius
est corruptio alterius. est corruptio alterius.
Q. 4, m. 2, a. 4-XXXII. Q. 4, m. 2, a. 4-XXXII.
FORNICES, unde dictæ ? FORNICES, unde dictæ ?
Ibid. Ibid.
FRUSTRA, vanum et inutile non sunt in ope- FRUSTRA, vanum et inutile non sunt in ope- ribus naturæ. ribus naturæ. Q. 33, m. 2-XXXII. Q. 33, m. 2-XXXII.
FUR in furcis, proditor in culeo, Judas in FUR in furcis, proditor in culeo, Judas in inferno resplendere facit justitiam univer- inferno resplendere facit justitiam univer- salem, sicut resplendet carbunculus in salem, sicut resplendet carbunculus in auro. Ambrosius. auro. Ambrosius. Q. 62, m. 2-XXXII. Q. 62, m. 2-XXXII. FUR est, qui in furno, hoc est, in nigro con- FUR est, qui in furno, hoc est, in nigro con-
GENERARI est mutari ad esse. Aristoteles. GENERARI est mutari ad esse. Aristoteles. .Q. 4, m. 2, a. 2-XXXII. .Q. 4, m. 2, a. 2-XXXII.
GENERATIO est ingressus ad esse. Boetius. GENERATIO est ingressus ad esse. Boetius. Ibidem. Ibidem.
GENERANS quantum dat de forma, tantum GENERANS quantum dat de forma, tantum dat de consequentibus formam, scilicet de dat de consequentibus formam, scilicet de loco et motu. loco et motu. Q. 48-XXXII. Q. 48-XXXII. In GENERATIONE hominis non est vivum et In GENERATIONE hominis non est vivum et animal simul secundum actum, nec etiam animal simul secundum actum, nec etiam animal et homo sunt simul secundum animal et homo sunt simul secundum actum, licet potentia simul sint. Aristo- actum, licet potentia simul sint. Aristo- teles. teles. Ibidem. Ibidem. GENERATIO fit ex superfluo quartæ digestio- GENERATIO fit ex superfluo quartæ digestio- nis. Avicenna. nis. Avicenna. Q. 65-XXXII. Q. 65-XXXII. GENERATIO quadruplex: 1. Viri virginis ex GENERATIO quadruplex: 1. Viri virginis ex
536 536
INDEX RERUM INDEX RERUM
terra virgine. 2. Mulieris virginis ex viro terra virgine. 2. Mulieris virginis ex viro virgine. 3. Prolis virgineæ ex viri et mu- virgine. 3. Prolis virgineæ ex viri et mu- lieris commixtione. 4. Viri virginis ex lieris commixtione. 4. Viri virginis ex foemina virgine. Chrysostomus. Q. 80, foemina virgine. Chrysostomus. Q. 80,
m. 2-XXXIII. m. 2-XXXIII.
GENERATIO est ad propagationem generis GENERATIO est ad propagationem generis humani, ut perficiatur numerus electorum. humani, ut perficiatur numerus electorum. Ibidem. Ibidem.
Q. 116, Q. 116,
GLORIA est late patens præconium, vel clara GLORIA est late patens præconium, vel clara cum laude notitia, vel ore multorum præ- cum laude notitia, vel ore multorum præ- dicata laudatio. Tullius. dicata laudatio. Tullius. m. 2, a. 1, par. 1-XXXIII. m. 2, a. 1, par. 1-XXXIII. Inanis GLORIA peccatum est, gloria autem Inanis GLORIA peccatum est, gloria autem vera, et gloriam veram appetere non est vera, et gloriam veram appetere non est peccatum. Q. 116, m. 2, a. 1, par. 2 peccatum. Q. 116, m. 2, a. 1, par. 2 -XXXIII. -XXXIII. Inanis GLORIA aliquando peccatum veniale Inanis GLORIA aliquando peccatum veniale est, et aliquando mortale, quando scilicet est, et aliquando mortale, quando scilicet ponitur finis, quia tunc Dei gloria exclu- ponitur finis, quia tunc Dei gloria exclu- ditur. ditur. Q. 116, m. 2, a. 1, par. 3 Q. 116, m. 2, a. 1, par. 3 -XXXIII. -XXXIII. Superbia quærit præesse, inanis autem GLO- Superbia quærit præesse, inanis autem GLO- RIA excellere in laude. RIA excellere in laude. Q. 116, m. 2, Q. 116, m. 2, a. 1, par. 4 et 5-XXXIII. a. 1, par. 4 et 5-XXXIII. Inanis GLORIA species sive filiæ sunt quatuor, Inanis GLORIA species sive filiæ sunt quatuor, scilicet affectatio libertatis, auctoritatis, scilicet affectatio libertatis, auctoritatis, potentiæ et prælationis. potentiæ et prælationis. m. 2, a. 3-XXXIII. m. 2, a. 3-XXXIII.
Q. 116, Q. 116,
GRATIAM primam sibi nullus meretur. GRATIAM primam sibi nullus meretur. Q. 18, m. 1-XXXII. Q. 18, m. 1-XXXII. GRATIA operans est, in qua solus Deus ope- GRATIA operans est, in qua solus Deus ope- ratur in nobis sine nobis: gratia autem ratur in nobis sine nobis: gratia autem cooperans est, quæ cooperatur cum libero cooperans est, quæ cooperatur cum libero arbitrio. Augustinus. arbitrio. Augustinus. -XXXII. -XXXII.
Q. 18, Q. 18,
m. m.
4 4
GRATIA est aliquid creatum in homine : est GRATIA est aliquid creatum in homine : est enim habitus infusus nobis, qui nos gratos enim habitus infusus nobis, qui nos gratos facit Deo, et opus nostrum per informa- facit Deo, et opus nostrum per informa- tionem gratum reddit, et dat ei efficaciam tionem gratum reddit, et dat ei efficaciam merendi vitam æternam. Q. 98, m. 1 merendi vitam æternam. Q. 98, m. 1 -XXXIII. -XXXIII.
GRATIA habitus est et qualitas perficiens GRATIA habitus est et qualitas perficiens hominem ad opera meritoria, quæ sunt hominem ad opera meritoria, quæ sunt digna vita æterna. digna vita æterna. Q. 98, m. 2 Q. 98, m. 2 -XXXIII. -XXXIII.
GRATIA est sanitas mentis et delectatio cor- GRATIA est sanitas mentis et delectatio cor- dis. Chrysostomus. dis. Chrysostomus. Q. 98, m. 3 Q. 98, m. 3
-XXXIII. -XXXIII.
GRATIA est divinæ misericordiæ donum, per GRATIA est divinæ misericordiæ donum, per quod bonæ voluntatis fit exitus. Isidorus. quod bonæ voluntatis fit exitus. Isidorus. Ibidem. Ibidem.
GRATIA est quidam animæ nitor concilians GRATIA est quidam animæ nitor concilians sanctum amorem. sanctum amorem. Ibid. Ibid. GRATIA est habitus infusus, diuinæ bonitati GRATIA est habitus infusus, diuinæ bonitati et charitati similis, gratum faciens ha- et charitati similis, gratum faciens ha- bentem, et opus ejus gratum reddens. bentem, et opus ejus gratum reddens. Præpositivus. Ibid. Et, Q. 101, m. 1 Præpositivus. Ibid. Et, Q. 101, m. 1 -XXXIII. -XXXIII.
GRATIA et virtus differunt: quia virtus non GRATIA et virtus differunt: quia virtus non ordinat nisi ad actum et potentiam, gratia ordinat nisi ad actum et potentiam, gratia autem ordinat universaliter totum homi- autem ordinat universaliter totum homi- nem ad Deum. nem ad Deum. Ibid. Ibid. GRATIA est universalis habitus, informans et GRATIA est universalis habitus, informans et subjectum et potentias omnes et opera, subjectum et potentias omnes et opera, per quam Deus inhabitans in sanctis om- per quam Deus inhabitans in sanctis om- nibus influit vim merendi vitam æternam. nibus influit vim merendi vitam æternam. Q. 98, m. 4-XXXIII. Q. 98, m. 4-XXXIII. GRATIA dicitur, quia gratis datur. Q. 110, GRATIA dicitur, quia gratis datur. Q. 110, m. 1-XXXIII. m. 1-XXXIII.
Quidquid habes meriti, præventrix GRATIA donat. Quidquid habes meriti, præventrix GRATIA donat. Nil Deus in nobis præter sua dona coronat. Nil Deus in nobis præter sua dona coronat.
GRATIA prævenit voluntatem ut informans, GRATIA prævenit voluntatem ut informans, GRATIA dicitur tribus modis: 1. Auxilium GRATIA dicitur tribus modis: 1. Auxilium præparans et adjuvans. præparans et adjuvans. Ibid. Ibid. quod elevat potentias naturales ad actus Post perpetratum peccatum et ante GRATIÆ quod elevat potentias naturales ad actus Post perpetratum peccatum et ante GRATIÆ perfectos secundum naturam. 2. Quod reparationem, quantum est ad defectum. perfectos secundum naturam. 2. Quod reparationem, quantum est ad defectum. elevat eas ad actum meriti, 3. Gratia con- gratiæ tenentis, homo non potest resistere elevat eas ad actum meriti, 3. Gratia con- gratiæ tenentis, homo non potest resistere summans ad meritum. summans ad meritum. Q. 9, m. 1 peccato. Q. 9, m. 1 peccato. Q. 100, m. 2-XXXIII. Q. 100, m. 2-XXXIII. -XXXII. -XXXII. In omnibus sanctis, excepta B. Virgine, ne- In omnibus sanctis, excepta B. Virgine, ne-