282 282

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

MEMBRUM VI. MEMBRUM VI.

Quomodo intelligatur illud, Nunc ergo Quomodo intelligatur illud, Nunc ergo ne forte mittat manum suam, et sumat ne forte mittat manum suam, et sumat de ligno vitæ, et comedat, et vivat in de ligno vitæ, et comedat, et vivat in æternum ¹? æternum ¹?

QUOMODO autem intelligatur illud, QUOMODO autem intelligatur illud, Nunc ergo ne forte sumat, etc., jam patet Nunc ergo ne forte sumat, etc., jam patet ex præmissis. Est enim dictum Dei ad ex præmissis. Est enim dictum Dei ad

Angelos. Et significat ibi Deus, quod Angelos. Et significat ibi Deus, quod sicut homo indignum se fecit immorta- sicut homo indignum se fecit immorta- litatis loco, ita et immortalitatis edu- litatis loco, ita et immortalitatis edu- lio. lio.

Tamen Hugo de sancto Victore expo- Tamen Hugo de sancto Victore expo- nit hoc, quod per compassionem hoc nit hoc, quod per compassionem hoc dictum est, ac si dicat: Miserum esset ei dictum est, ac si dicat: Miserum esset ei semper vivere in miseria hujus vitæ semper vivere in miseria hujus vitæ mortalis et ideo videte ne sumat de mortalis et ideo videte ne sumat de ligno vitæ, et vivat in æternum: melius ligno vitæ, et vivat in æternum: melius est enim sibi ut per breve spatium per est enim sibi ut per breve spatium per gratiam et meritum transeat ad beatam gratiam et meritum transeat ad beatam immortalitatem, quam quod semper in immortalitatem, quam quod semper in miseria vivat. miseria vivat.

QUÆSTIO CVII. QUÆSTIO CVII.

De peccato originali. De peccato originali.

Deinde tractandum est de his quæ Deinde tractandum est de his quæ dicuntur a Magistro in libro II Sententia- dicuntur a Magistro in libro II Sententia- rum, distinct. XXX, quæ incipit ibi, In rum, distinct. XXX, quæ incipit ibi, In superioribus insinuatum est. superioribus insinuatum est.

Ubi quatuor quærenda sunt. Ubi quatuor quærenda sunt.

Primum, An peccatum originale Primum, An peccatum originale sit ? sit ?

Secundum, Quid sit re? Secundum, Quid sit re?

Tertium, Quid sit definitione ? Tertium, Quid sit definitione ?

MEMBRUM I. MEMBRUM I.

Utrum peccatum originale sit' ? Utrum peccatum originale sit' ?

PRIMO ergo quæritur, An sit? PRIMO ergo quæritur, An sit?

1. Dixit enim Pelagius nullum esse 1. Dixit enim Pelagius nullum esse

Quartum, De causa et traductione ip- originale peccatum, objiciens Augustino Quartum, De causa et traductione ip- originale peccatum, objiciens Augustino sius in posteros. sius in posteros.

* Genes. III, 22. * Genes. III, 22.

Cf. Opp B. Alberti. Comment. in II Sen- Cf. Opp B. Alberti. Comment. in II Sen- tentiarum, Dist. XXX, Art. 1. Tom. XXVII tentiarum, Dist. XXX, Art. 1. Tom. XXVII

sic, sicut narrat ipse Augustinus in libris sic, sicut narrat ipse Augustinus in libris contra Pelagium et Julianum: << Sexus a contra Pelagium et Julianum: << Sexus a Deo distinctus est: anima a Deo creata Deo distinctus est: anima a Deo creata est corpus a Deo factum et formatum : est corpus a Deo factum et formatum : matrimonium indictum quando dictum matrimonium indictum quando dictum fuit: Relinquet homo patrem suum et fuit: Relinquet homo patrem suum et matrem, et adhærebit uxori suæ '. Actus matrem, et adhærebit uxori suæ '. Actus indictus et præceptus, quando dixit : indictus et præceptus, quando dixit :

hujusce novæ editionis. hujusce novæ editionis.

3 Genes. 11, 24. 3 Genes. 11, 24.

IN II P. SUM. THEOL. TRACT. XVII, QUÆST. 107. IN II P. SUM. THEOL. TRACT. XVII, QUÆST. 107.

Crescite, et multiplicamini 1. Per quas Crescite, et multiplicamini 1. Per quas rimas dicis ingressum fuisse originale rimas dicis ingressum fuisse originale peccatum, o Augustine ? » peccatum, o Augustine ? »

2. Adhuc, Objiciebat sic : « Per baptis- 2. Adhuc, Objiciebat sic : « Per baptis- mum deletur originale peccatum. Ergo mum deletur originale peccatum. Ergo ad minus baptizati generantes non ad minus baptizati generantes non transmittunt in prolem originale pècca- transmittunt in prolem originale pècca- tum : quia non habent originale pecca- tum : quia non habent originale pecca- tum, ex quo sunt ab illo mundati per tum, ex quo sunt ab illo mundati per baptismum. » baptismum. »

3. Adhuc, Peccatum originale si trans- 3. Adhuc, Peccatum originale si trans- mittitur in prolem aut transmittitur ex mittitur in prolem aut transmittitur ex parte corporis, aut ex parte animæ. Ex parte corporis, aut ex parte animæ. Ex parte animæ non quia illa non est ex parte animæ non quia illa non est ex traduce. Similiter nec ex parte corporis : traduce. Similiter nec ex parte corporis : quia illud traducitur in semine. Dicit quia illud traducitur in semine. Dicit autem Anselmus in libro de Originali autem Anselmus in libro de Originali peccato, quod « peccatum non plus est peccato, quod « peccatum non plus est in semine quam in sputo. » Ergo videtur, in semine quam in sputo. » Ergo videtur, quod nec ex parte corporis, nec ex quod nec ex parte corporis, nec ex parte animæ traducatur: et sic nullum parte animæ traducatur: et sic nullum

est. est.

4. Adhuc, Baptismus constat, quod 4. Adhuc, Baptismus constat, quod tollit culpam, et sicut communiter dici- tollit culpam, et sicut communiter dici- tur, tollit etiam pœnam suffocantem, licet tur, tollit etiam pœnam suffocantem, licet non promoventem. Promovens enim non promoventem. Promovens enim poena est, cujus exercitium confert ad poena est, cujus exercitium confert ad meritum per patientiam, et illa remanet meritum per patientiam, et illa remanet in baptizatis. Suffocans est, quæ interci- in baptizatis. Suffocans est, quæ interci- pit vitalem spiritum homini ne procedat pit vitalem spiritum homini ne procedat ad meritum. Et si talis est aliqua : tunc ad meritum. Et si talis est aliqua : tunc est concupiscentia carnis. Si ergo tollit est concupiscentia carnis. Si ergo tollit baptismus aliquam, illam tollit. Cum baptismus aliquam, illam tollit. Cum ergo non sint plura in originali peccato : ergo non sint plura in originali peccato : quia sicut dicit Anselmus in libro de quia sicut dicit Anselmus in libro de Originali peccato, qui definit ipsum sic: Originali peccato, qui definit ipsum sic: « Originale peccatum est pronitas ad « Originale peccatum est pronitas ad omne malum cum carentia debitæ justi- omne malum cum carentia debitæ justi- tiæ. » Sed pronitas ad malum, est pœna tiæ. » Sed pronitas ad malum, est pœna suffocans, et carentia debitæ justitiæ suffocans, et carentia debitæ justitiæ culpa. Ergo videtur, quod per baptismum culpa. Ergo videtur, quod per baptismum originale tollitur quantum ad utrumque, originale tollitur quantum ad utrumque, et quantum ad poenam, et quantum ad et quantum ad poenam, et quantum ad culpam et sic non erit in generantibus: culpam et sic non erit in generantibus: ergo non transmittitur per eos in parvu- ergo non transmittitur per eos in parvu- los. los.

283 283

licet parum valeat. Dicit enim Augusti- licet parum valeat. Dicit enim Augusti- nus in libro XII super Genesim ad litte- nus in libro XII super Genesim ad litte- ram, quod agens nobilius est patiente et ram, quod agens nobilius est patiente et fortius: sed anima nobilior et fortior est fortius: sed anima nobilior et fortior est omni corpore ergo per corpus nihil omni corpore ergo per corpus nihil imprimitur in animam sed quidquid in imprimitur in animam sed quidquid in generatione transfunditur, corporale est : generatione transfunditur, corporale est : ergo nihil imprimit in animam pueri : ergo nihil imprimit in animam pueri : ergo nec originale : ergo parvuli non ergo nec originale : ergo parvuli non contrahunt originale a parentibus. contrahunt originale a parentibus.

6. Adhuc, Magister Hugo de sancto 6. Adhuc, Magister Hugo de sancto Victore in Sententiis dicit, quod « pec- Victore in Sententiis dicit, quod « pec- catum quod fuit primis parentibus actua- catum quod fuit primis parentibus actua- le, nobis factum est naturale. » le, nobis factum est naturale. »

7. Adhuc, Hoc videtur esse contra or- 7. Adhuc, Hoc videtur esse contra or- dinem justitiæ quem Dominus describit, dinem justitiæ quem Dominus describit, Ezechiel. XVIII, 20, ubi dicit : Anima Ezechiel. XVIII, 20, ubi dicit : Anima quæ peccaverit, ipsa morietur: filius non quæ peccaverit, ipsa morietur: filius non portabit iniquitatem patris, et pater non portabit iniquitatem patris, et pater non portabit iniquitatem filii. Ergo videtur, portabit iniquitatem filii. Ergo videtur, quod non fiat traductio peccati origina- quod non fiat traductio peccati origina- lis et sic videtur, quod parvulus non lis et sic videtur, quod parvulus non debeat puniri propter iniquitatem paren- debeat puniri propter iniquitatem paren- tum primorum. tum primorum.

8. Adhuc, Objicit Pelagius : Nullum 8. Adhuc, Objicit Pelagius : Nullum bonum per se causa mali est : matrimo- bonum per se causa mali est : matrimo- nium in sacramentis bonum per se est, nium in sacramentis bonum per se est, tria habens bona causata ab ipso, fi- tria habens bona causata ab ipso, fi- dem, prolem, et sacramentum. Aut dem, prolem, et sacramentum. Aut ergo proles per se bona est, aut non. Si ergo proles per se bona est, aut non. Si per se bona est, nullam habet maculam per se bona est, nullam habet maculam peccati. Si mala est, sequitur, quod ma- peccati. Si mala est, sequitur, quod ma- trimonium sit malum :quia causa trimonium sit malum :quia causa mali est malum enim mali est causa. mali est malum enim mali est causa.

9. Adhuc, De justitia Dei est, quod si 9. Adhuc, De justitia Dei est, quod si aliquis potest mihi nocere in malo, possit aliquis potest mihi nocere in malo, possit etiam prodesse in bono, et multo plus etiam prodesse in bono, et multo plus prodesse quam nocere. Si ergo justum prodesse quam nocere. Si ergo justum fuit, quod peccavimus in Adam peccan- fuit, quod peccavimus in Adam peccan- te, quia in lumbis ejus eramus: multo te, quia in lumbis ejus eramus: multo justius est, quod satisfecimus etiam justius est, quod satisfecimus etiam ipso satisfaciente, quia in lumbis ejus ipso satisfaciente, quia in lumbis ejus

eramus. eramus.

CONTRA: CONTRA:

1. Timor est poena: sed omni homini 1. Timor est poena: sed omni homini est timere serpentem. Et dicit Tullius, est timere serpentem. Et dicit Tullius,

5. Adhuc, Objiciunt logice ad hoc, quod homini hoc naturale est. Hæc ergo 5. Adhuc, Objiciunt logice ad hoc, quod homini hoc naturale est. Hæc ergo

1 Genes. 1, 28. 1 Genes. 1, 28.

Sed contra. Sed contra.

284 284

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

pœna est naturalis: ergo propter aliquod pœna est naturalis: ergo propter aliquod peccatum est ergo est aliquod pecca-. peccatum est ergo est aliquod pecca-. tum naturale, propter quod talis poena tum naturale, propter quod talis poena est inducta: aliter enim Deus esset est inducta: aliter enim Deus esset injustus si puniret aliquem sine pec- injustus si puniret aliquem sine pec-

cato. cato.

2. Idem sequitur ex hoc, quod omnis 2. Idem sequitur ex hoc, quod omnis mulier dolet in partu quæ pœna est na- mulier dolet in partu quæ pœna est na- turalis et si debet stare justitia, oportet turalis et si debet stare justitia, oportet quod propter aliquod peccatum naturale quod propter aliquod peccatum naturale sit inducta ergo naturale peccatum sit inducta ergo naturale peccatum est, quod vocamus originale peccatum, est, quod vocamus originale peccatum, quod est de natura corrupta contra- quod est de natura corrupta contra- ctum. ctum.

buisset propter quod periret, oportuit, buisset propter quod periret, oportuit, quod periisset propter originale ergo quod periisset propter originale ergo originale est. originale est.

Quartum est, quod primi parentes fe- Quartum est, quod primi parentes fe- cerunt sibi perizomata, ut velarent inor- cerunt sibi perizomata, ut velarent inor- dinatum motum partium pudendarum post dinatum motum partium pudendarum post peccatum, qui etiam in tota posteritate peccatum, qui etiam in tota posteritate apparuit qui motus pœna est, quia apparuit qui motus pœna est, quia contra rationem est: ergo sequela ali- contra rationem est: ergo sequela ali- cujus peccati in posteris: in posteris cujus peccati in posteris: in posteris autem non est actuale: ergo originale: autem non est actuale: ergo originale: ergo originale peccatum est in posteris. ergo originale peccatum est in posteris.

Quintum est, quod inducunt auctori- Quintum est, quod inducunt auctori- tates Bibliæ, quæ expresse dicunt origi- tates Bibliæ, quæ expresse dicunt origi-

3. Adhuc, Sancti per quinque probant nale esse in parvulis, Ad Ephes. II, 3: 3. Adhuc, Sancti per quinque probant nale esse in parvulis, Ad Ephes. II, 3: peccatum originale. peccatum originale. Eramus natura filii iræ. Constat, quod Eramus natura filii iræ. Constat, quod hoc non est propter actuale, sed propter hoc non est propter actuale, sed propter originale. originale.

Primum est per mala quæ patiuntur Primum est per mala quæ patiuntur pueri in febribus et adustionibus et pueri in febribus et adustionibus et hujusmodi, quæ injustum esset permit- hujusmodi, quæ injustum esset permit- tere Deum, si nullum peccatum præces- tere Deum, si nullum peccatum præces- sisset sed nullum actuale est in eis: sisset sed nullum actuale est in eis: ergo originale. ergo originale.

Secundum est per poenalitates quas Secundum est per poenalitates quas patiuntur Sancti etiam in fame et siti et patiuntur Sancti etiam in fame et siti et hujusmodi, quæ non meruerunt per hujusmodi, quæ non meruerunt per actuale aliquod. Cum ergo juste infli- actuale aliquod. Cum ergo juste infli- guntur a Deo talia, oportet quod sit guntur a Deo talia, oportet quod sit peccatum aliquod, pro quo debentur: peccatum aliquod, pro quo debentur: actuale non est : ergo originale. actuale non est : ergo originale.

Tertium est per circumcisionem Isaac, Tertium est per circumcisionem Isaac, qui fuit filius promissionis, ab emortuo qui fuit filius promissionis, ab emortuo natus, et ab emortua, sicut dicitur, ad natus, et ab emortua, sicut dicitur, ad Roman. IV, 19 et 20: Nec consideravit Roman. IV, 19 et 20: Nec consideravit corpus suum emortuum, cum jam fere corpus suum emortuum, cum jam fere esset centum annorum, et emortuam esset centum annorum, et emortuam vulvam Saræ. In repromissione etiam vulvam Saræ. In repromissione etiam Dei non hæsitavit diffidentia. Et tamen Dei non hæsitavit diffidentia. Et tamen Isaac licet promissionis filius esset, dam- Isaac licet promissionis filius esset, dam- natus esset, si circumcisus non fuisset: natus esset, si circumcisus non fuisset: quia dixit Dominus, Genes. xvi, 14 : quia dixit Dominus, Genes. xvi, 14 : Masculus, cujus præputii caro circum- Masculus, cujus præputii caro circum- cisa non fuerit, delebitur anima illa cisa non fuerit, delebitur anima illa de populo suo quia actum meum ir- de populo suo quia actum meum ir- ritum fecit. Constat autem, quod nemo ritum fecit. Constat autem, quod nemo perit nisi damnatus propter peccatum. perit nisi damnatus propter peccatum. Cum ergo Isaac nullum peccatum actu- Cum ergo Isaac nullum peccatum actu- ale nec in se nec in parentibus ha- ale nec in se nec in parentibus ha-

1 Genes. III, 7. 1 Genes. III, 7.

4. Adhuc, Psal. L, 7 : Ecce enim in 4. Adhuc, Psal. L, 7 : Ecce enim in iniquitatibus conceptus sum, et in pec- iniquitatibus conceptus sum, et in pec- catis concepit me mater mea. catis concepit me mater mea.

5. Adhuc, Quod etiam Magister indu- 5. Adhuc, Quod etiam Magister indu- cit in Littera. Ad Roman. v, 12: Sicut cit in Littera. Ad Roman. v, 12: Sicut per unum hominem peccatum in hunc per unum hominem peccatum in hunc mundum intravit, et per peccatum mundum intravit, et per peccatum mors et ita in omnes homines mors mors et ita in omnes homines mors

pertransiit. Hoc enim non potest intelli- pertransiit. Hoc enim non potest intelli- gi de actuali originale ergo est quod in gi de actuali originale ergo est quod in omnes homines transiit, et cujus effectus omnes homines transiit, et cujus effectus est necessitas moriendi. est necessitas moriendi.

SOLUTIO. Dicendum, quod originale SOLUTIO. Dicendum, quod originale peccatum est, et hæresis est negare peccatum est, et hæresis est negare illud. Duo enim dixit Pelagius inimicus illud. Duo enim dixit Pelagius inimicus gratiæ, scilicet quod liberum arbitrium gratiæ, scilicet quod liberum arbitrium sine gratia posset in bonum meritorium, sine gratia posset in bonum meritorium, et quod peccatum originale non trans- et quod peccatum originale non trans- funditur ad parvulos a parentibus. funditur ad parvulos a parentibus. Unde legitur etiam dixisse, quod non Unde legitur etiam dixisse, quod non invideret Filio Dei quia ipse quando invideret Filio Dei quia ipse quando vellet, posset esse Filius Dei. Sed quia vellet, posset esse Filius Dei. Sed quia jam prima pars dicti sui improbata est, jam prima pars dicti sui improbata est, scilicet quod liberum arbitrium sine scilicet quod liberum arbitrium sine gratia possit in bonum meritorium, re- gratia possit in bonum meritorium, re- stat modo respondere ad ea quæ obji- stat modo respondere ad ea quæ obji- ciuntur de secunda. ciuntur de secunda.

AD PRIMUM ergo dicendum sicut re- AD PRIMUM ergo dicendum sicut re-

+ +

IN II P. SUM. THEOL. TRACT. XVII, QUÆST. 107. IN II P. SUM. THEOL. TRACT. XVII, QUÆST. 107.

spondet Augustinus, quod ille impudicus spondet Augustinus, quod ille impudicus prædicator concupiscentiæ cum singula prædicator concupiscentiæ cum singula diceret, tacuit concupiscentiam, quæ in diceret, tacuit concupiscentiam, quæ in concupiscibili corrupta et infecta est, et concupiscibili corrupta et infecta est, et signum est corruptionis in toto corpore, signum est corruptionis in toto corpore, quæ inolevit a primo peccato Adæ, et quæ inolevit a primo peccato Adæ, et ab ipso transit in omnes posteros, et ab ipso transit in omnes posteros, et multiplicatur, sicut vitium quod est in multiplicatur, sicut vitium quod est in radice, multiplicatur in ramis. Corruptio radice, multiplicatur in ramis. Corruptio ergo in corpore Adæ est, cujus signum ergo in corpore Adæ est, cujus signum est concupiscentia, per quam infunditur est concupiscentia, per quam infunditur peccatum originale in parvulos. Et vo- peccatum originale in parvulos. Et vo- catur a Dionysio demens concupiscentia. catur a Dionysio demens concupiscentia. Hoc enim est venenum quod serpens Hoc enim est venenum quod serpens infudit in corpus Adæ per inobedien- infudit in corpus Adæ per inobedien- tiam. Dicit enim Dionysius in libro tiam. Dicit enim Dionysius in libro de Divinis nominibus, quod malum de Divinis nominibus, quod malum dæmonis est furor irrationabilis, demens dæmonis est furor irrationabilis, demens concupiscentia, et phantasia proterva. concupiscentia, et phantasia proterva. Et hæc vitia non sunt plantata in na- Et hæc vitia non sunt plantata in na- tura hominis a Deo creatore, sed infusa tura hominis a Deo creatore, sed infusa per venenum inobedientiæ a serpente : per venenum inobedientiæ a serpente : et ab illa contrahitur originale peccatum, et ab illa contrahitur originale peccatum, quod sicut dictum est, nihil aliud est quod sicut dictum est, nihil aliud est quam carentia debitæ justitiæ cum quam carentia debitæ justitiæ cum pronitate ad omne malum. Omne malum pronitate ad omne malum. Omne malum vel procedit ex furore irrationabili, vel vel procedit ex furore irrationabili, vel ex phantasia proterva, vel ex demente ex phantasia proterva, vel ex demente concupiscentia hæc enim tria corrum- concupiscentia hæc enim tria corrum- punt omnem ordinem justitiæ : et hæc punt omnem ordinem justitiæ : et hæc corruptio diffusa in corpore Adæ, dila- corruptio diffusa in corpore Adæ, dila- tatur in propagine. tatur in propagine.

id 2. AD ALIUD dicendum, quod hæc est id 2. AD ALIUD dicendum, quod hæc est rudis objectio, sicut et ipse rudis fuit. rudis objectio, sicut et ipse rudis fuit. Nullus enim dixit umquam Catholicus, Nullus enim dixit umquam Catholicus, quod idem peccatum quod est in pa- quod idem peccatum quod est in pa- rente, generaretur in parvulo sed ex rente, generaretur in parvulo sed ex corruptione parentis, quam contrahit corruptione parentis, quam contrahit parvulus sicut et alia naturalia contrahit, parvulus sicut et alia naturalia contrahit, contingit quod contrahitur originale a contingit quod contrahitur originale a parvulo quia dicit Anselmus in libro parvulo quia dicit Anselmus in libro de Originali peccato, quod omnis homo de Originali peccato, quod omnis homo quantumcumque sanctus in persona, in quantumcumque sanctus in persona, in generatione est Adam, et in corruptione generatione est Adam, et in corruptione prævaricationis Adæ generans: et ideo prævaricationis Adæ generans: et ideo natus ab ipso, hanc eamdem contra- natus ab ipso, hanc eamdem contra- hit corruptionem vel majorem, sicut hit corruptionem vel majorem, sicut

1 S. DIONSYIUS, Lib. de Divinis nominibus, 1 S. DIONSYIUS, Lib. de Divinis nominibus,

285 285

cancrosus frequenter generat leprosum. cancrosus frequenter generat leprosum.

AD ALIUD dicendum, quod ex parte AD ALIUD dicendum, quod ex parte animæ non traducitur: quia anima non animæ non traducitur: quia anima non est ex traduce, sed (sicut dictum est) est ex traduce, sed (sicut dictum est) propagatur ex corrupta origine, quæ propagatur ex corrupta origine, quæ per semen transfunditur in parvu- per semen transfunditur in parvu- lum. lum.

Ad dictum Anselmi dicendum, quod Ad dictum Anselmi dicendum, quod originale non est in semine sicut in originale non est in semine sicut in subjecto plusquam in sputo, sed est in subjecto plusquam in sputo, sed est in semine sicut in causa corruptionis : eo semine sicut in causa corruptionis : eo quod seminatur in fervore libidinis, quod seminatur in fervore libidinis, quæ causa quæ causa est corruptionis naturalis est corruptionis naturalis ordinis justitiæ, sicut Augustinus dicit. ordinis justitiæ, sicut Augustinus dicit. Libido enim nihil aliud est, quam im- Libido enim nihil aliud est, quam im- proba voluntas ad illicita: quæ in Adam proba voluntas ad illicita: quæ in Adam infecit omne quod materialiter fuit in infecit omne quod materialiter fuit in ipso. ipso.

AD ALIUD dicendum, quod licet baptis- AD ALIUD dicendum, quod licet baptis- mus tollat culpam et suffocantem pœ- mus tollat culpam et suffocantem pœ- nam a baptizatis, tamen non tollit cor- nam a baptizatis, tamen non tollit cor- ruptionem a natura, quæ natura infecta ruptionem a natura, quæ natura infecta est. Et ideo cum omnis homo generet est. Et ideo cum omnis homo generet in natura Adæ, sicut jam dictum est, in natura Adæ, sicut jam dictum est, ideo non transmittit sanctitatem perso- ideo non transmittit sanctitatem perso- nalem in parvulum, sed corruptionem nalem in parvulum, sed corruptionem naturalem, quæ est ex Adam. naturalem, quæ est ex Adam.

Ad aliud dicendum, quod illud argu- Ad aliud dicendum, quod illud argu- mentum non probat in theologicis, nec mentum non probat in theologicis, nec est ex propriis theologiæ. Quando enim est ex propriis theologiæ. Quando enim dicitur, quod debilius non agit in fortius, dicitur, quod debilius non agit in fortius, intelligitur de actione physica: sed ista intelligitur de actione physica: sed ista actio qua peccatum contrahitur a par- actio qua peccatum contrahitur a par- vulo, non est physica, sed potius ex vulo, non est physica, sed potius ex reatu prævaricationis habet, quod pot- reatu prævaricationis habet, quod pot- est imprimere maculam in animam, est imprimere maculam in animam, et ex virtute sententiæ justitiæ condem- et ex virtute sententiæ justitiæ condem- nantis. nantis.

AD ALIUD dicendum, quod Magister AD ALIUD dicendum, quod Magister Hugo verum dixit. Non enim potuit Hugo verum dixit. Non enim potuit esse originale in primis parentibus quia esse originale in primis parentibus quia non habebant parentes a quibus con- non habebant parentes a quibus con- traherentsed oportuit esse actuale in traherentsed oportuit esse actuale in

eis. eis.

AD ID quod objicitur de Ezechiele, AD ID quod objicitur de Ezechiele, XVIII, 20, dicendum, quod filius non XVIII, 20, dicendum, quod filius non portat iniquitatem patris, sed propriam portat iniquitatem patris, sed propriam

cap. 4. cap. 4.

Ad 8. Ad 8.

Ad 4. Ad 4.

Ad 5. Ad 5.

Ad 6. Ad 6.

Ad 7. Ad 7.

286 286

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

sive contractam : quia sicut justum sive contractam : quia sicut justum fuisset si Adam servasset innocentiam, fuisset si Adam servasset innocentiam, quod filii successissent ei in rectitudine quod filii successissent ei in rectitudine justitiæ naturalis : ita eadem justitia justitiæ naturalis : ita eadem justitia exigente succedunt ei in contractione exigente succedunt ei in contractione corruptionis propter prævaricationem. corruptionis propter prævaricationem. Ad 8. AD ALIUD dicendum, quod matrimo- Ad 8. AD ALIUD dicendum, quod matrimo- nium bonum est, et tria bona habet, nium bonum est, et tria bona habet, scilicet fidem, prolem, et sacramentum : scilicet fidem, prolem, et sacramentum : et proles secundum quod est bonum et proles secundum quod est bonum matrimonii, bona est, et nihil mali matrimonii, bona est, et nihil mali habens sed quia generans in matrimo- habens sed quia generans in matrimo- nio, per corpulentam substantiam fuit nio, per corpulentam substantiam fuit in Adam per legem concupiscentiæ, ideo in Adam per legem concupiscentiæ, ideo non generat ut homo distinctus, sed non generat ut homo distinctus, sed generat ut Adam in natura, sicut prius generat ut Adam in natura, sicut prius dictum est. Ideo etiam pater non potest dictum est. Ideo etiam pater non potest transfundere nisi corruptum et lege con- transfundere nisi corruptum et lege con- cupiscentiæ infectum et exinde trans- cupiscentiæ infectum et exinde trans- funditur originale in parvulum. funditur originale in parvulum.

Ad 9. Ad 9.

Ad object. Ad object.

: :

AD ALIUD dicendum, quod non est AD ALIUD dicendum, quod non est simile de peccato, et satisfactione: quia simile de peccato, et satisfactione: quia gratia justificationis a solo Deo est, et gratia justificationis a solo Deo est, et non a parentibus peccatum vero non a parentibus peccatum vero corruptione naturæ est in malo : et ideo corruptione naturæ est in malo : et ideo succedit posteritas in malo, et non in succedit posteritas in malo, et non in bono satisfactionis. bono satisfactionis.

ex ex

AD ARGUMENTA ultima quæ objiciuntur AD ARGUMENTA ultima quæ objiciuntur in contrarium, dicendum quod proce- in contrarium, dicendum quod proce- dunt secundum veritatem Catholicam. dunt secundum veritatem Catholicam.

MEMBRUM II. MEMBRUM II.

Quid sit peccatum originales? Quid sit peccatum originales?

SECUNDO quæritur, Quid sit originale SECUNDO quæritur, Quid sit originale peccatum re? peccatum re?

Et hoc quæritur ratione ejus quod Et hoc quæritur ratione ejus quod dicitur in illo cap. Quod diligenter in- dicitur in illo cap. Quod diligenter in- vestigandum est quid sit. De hoc enim vestigandum est quid sit. De hoc enim sancti Doctores sub obscuritate locuti sancti Doctores sub obscuritate locuti

1 Cf. Opp. B. Alberti. Comment. in II Sen- 1 Cf. Opp. B. Alberti. Comment. in II Sen- tentiarum, Dist. XXX, Art. 2. Tom. XXVII tentiarum, Dist. XXX, Art. 2. Tom. XXVII

sunt, atque scholastici Doctores varia sunt, atque scholastici Doctores varia senserunt. senserunt.

Ex his enim quæ ibi dicuntur, videtur Ex his enim quæ ibi dicuntur, videtur originale peccatum esse poena, et non originale peccatum esse poena, et non culpa. culpa.

1. Dicit enim : « Quidam enim putant 1. Dicit enim : « Quidam enim putant originale peccatum reatum esse pœnæ originale peccatum reatum esse pœnæ pro peccato primi hominis, id est, de- pro peccato primi hominis, id est, de- bitum vel obnoxietatem, qua obnoxii et bitum vel obnoxietatem, qua obnoxii et addicti sumus pœnæ temporali et æter- addicti sumus pœnæ temporali et æter- næ pro primi hominis actuali peccato ². » næ pro primi hominis actuali peccato ². » Isti ergo dicunt originale peccatum esse Isti ergo dicunt originale peccatum esse poenam, et non culpam. Et sumebant poenam, et non culpam. Et sumebant rationem a simili legis humanæ ad rationem a simili legis humanæ ad legem divinam. In lege enim humana legem divinam. In lege enim humana est, quod in crimine læsæ majestatis est, quod in crimine læsæ majestatis pro peccato parentum filii mittuntur pro peccato parentum filii mittuntur in exsilium et condemnantur usque ad in exsilium et condemnantur usque ad mortem. Et ita dicunt, cum peccatum mortem. Et ita dicunt, cum peccatum Adæ fuerit quasi crimen læsæ majestatis, Adæ fuerit quasi crimen læsæ majestatis, quia voluit sibi usurpare similitudinem quia voluit sibi usurpare similitudinem divinæ majestatis in scientia : et ideo divinæ majestatis in scientia : et ideo dicunt, quod peccatum originale in po- dicunt, quod peccatum originale in po- steris nihil aliud est nisi reatus vel obli- steris nihil aliud est nisi reatus vel obli- gatio pœnæ exsilii et damnationis, ni- gatio pœnæ exsilii et damnationis, ni- si gratia Christi subveniat. In Adam si gratia Christi subveniat. In Adam tamen dicunt, quod fuit actuale peccatum. tamen dicunt, quod fuit actuale peccatum.

2. Adhuc, Augustinus ad Valerium : 2. Adhuc, Augustinus ad Valerium : « Nullum peccatum parvuli in sua vita « Nullum peccatum parvuli in sua vita commiserunt proprium. » Ergo origi- commiserunt proprium. » Ergo origi- nale peccatum, per quod sub diaboli nale peccatum, per quod sub diaboli potestate captivi sunt, nisi lavacro re- potestate captivi sunt, nisi lavacro re- generationis et Christi sanguine redi- generationis et Christi sanguine redi- mantur, non est peccatum parvuli, sed mantur, non est peccatum parvuli, sed primorum parentum tantum, et pœna primorum parentum tantum, et pœna parvulorum ergo in parvulis pœna est parvulorum ergo in parvulis pœna est et non culpa. et non culpa.

3. Adhuc, Augustinus ad Valerium : 3. Adhuc, Augustinus ad Valerium : « Per unius homini voluntatem malam « Per unius homini voluntatem malam omnes in eo peccaverunt, quando om- omnes in eo peccaverunt, quando om- nes illi unus fuerunt. » Ex hoc videtur, nes illi unus fuerunt. » Ex hoc videtur, quod originale peccatum quod traxit quod originale peccatum quod traxit ab Adam, pœna est, et non peccatum. ab Adam, pœna est, et non peccatum. Si enim originale peccatum non est Si enim originale peccatum non est nisi obligatio quam incurrimus ex parte nisi obligatio quam incurrimus ex parte Adæ, pœna est in parvulis, non culpa. Adæ, pœna est in parvulis, non culpa.

hujusce novæ editionis. hujusce novæ editionis.

2 II Sententiarum, Dist. XXX, cap. 'E. 2 II Sententiarum, Dist. XXX, cap. 'E.

contra. contra.

IN II P. SUM. THEOL. TRACT. XVII, QUÆST. 107. IN II P. SUM. THEOL. TRACT. XVII, QUÆST. 107.

SLD CONTRA istud disputat, SLD CONTRA istud disputat,

1. Magister in Sententiis, in illo cap. 1. Magister in Sententiis, in illo cap. Sed quod originale peccatum culpa sit¹. Sed quod originale peccatum culpa sit¹. Et primum inducit Gregorium super Et primum inducit Gregorium super Exodum, XIII, 3, super illud: Primo- Exodum, XIII, 3, super illud: Primo- genitum asini mutabis ove, sic : « Om- genitum asini mutabis ove, sic : « Om- nes in peccatis nati sumus, et ex carnis nes in peccatis nati sumus, et ex carnis delectatione concepti, culpam origina- delectatione concepti, culpam origina- lem nobiscum traximus. » Ergo origi- lem nobiscum traximus. » Ergo origi- nale est culpa. nale est culpa.

2. Adhuc, Augustinus in libro de 2. Adhuc, Augustinus in libro de Natura et gratia: Omnes, ut ait Aposto- Natura et gratia: Omnes, ut ait Aposto- lus ad Romanos, III, 23, peccaverunt, lus ad Romanos, III, 23, peccaverunt, utique vel in seipsis, vel in Adam : quia utique vel in seipsis, vel in Adam : quia sine peccato non sunt, vel quod ex sine peccato non sunt, vel quod ex primis parentibus contraxerunt, vel primis parentibus contraxerunt, vel quod malis moribus adddiderunt. Pec- quod malis moribus adddiderunt. Pec- catum enim primi hominis non solum catum enim primi hominis non solum ipsum, sed omne necavit genus huma- ipsum, sed omne necavit genus huma- num quia ex eo damnationem et cul- num quia ex eo damnationem et cul- pam simul suscepimus ². » pam simul suscepimus ². »

3. Adhuc, Augustinus super Psalmum 3. Adhuc, Augustinus super Psalmum L, 7, dicit sic tractans illud: Ecce enim L, 7, dicit sic tractans illud: Ecce enim in iniquitatibus conceptus sum. « Quod in iniquitatibus conceptus sum. « Quod de corpore mortuo seminatur, cum vin- de corpore mortuo seminatur, cum vin- culo originalis peccati nascitur et mor- culo originalis peccati nascitur et mor- tis. »Ergo originale peccatum est etiam tis. »Ergo originale peccatum est etiam culpa et poena. culpa et poena.

4. Adhuc, Augustinus in libro de 4. Adhuc, Augustinus in libro de Ecclesiasticis dogmatibus : « Firmissime Ecclesiasticis dogmatibus : « Firmissime tene, et nullatenus dubites, omnem ho- tene, et nullatenus dubites, omnem ho- minem, qui per concubitum viri et minem, qui per concubitum viri et mulieris concipitur, cum originali pec- mulieris concipitur, cum originali pec- cato nasci, impietati subditum, morti- cato nasci, impietati subditum, morti- que subjectum, et ob hoc natura iræ que subjectum, et ob hoc natura iræ nasci filium a qua nullus liberatur, nasci filium a qua nullus liberatur, nisi per fidem Mediatoris Dei et homi- nisi per fidem Mediatoris Dei et homi- num. » Ergo originale peccatum est num. » Ergo originale peccatum est et pœna et culpa etiam in parvulis : et pœna et culpa etiam in parvulis : et sic concluditur, quod non est pœna et sic concluditur, quod non est pœna

tantum. tantum.

5. Adhuc, Augustinus in libro V 5. Adhuc, Augustinus in libro V Responsionum contra Pelagium et Ce- Responsionum contra Pelagium et Ce- lestinum, qui dixerunt, quod peccatum lestinum, qui dixerunt, quod peccatum non transit in parvulos, nisi fuerunt non transit in parvulos, nisi fuerunt

1 II Sententiarum, Dist. XXX, cap. F. 1 II Sententiarum, Dist. XXX, cap. F.

2 S. AUGUSTINUS. Lib. de Natura et gratia, 2 S. AUGUSTINUS. Lib. de Natura et gratia, cap. 4. cap. 4.

287 287

imitatores parentum in peccato. Dicit imitatores parentum in peccato. Dicit ergo Augustinus « Secundum quem ergo Augustinus « Secundum quem modum pertransivit sententia in illos, modum pertransivit sententia in illos, per quos non transivit culpa? Nisi forte per quos non transivit culpa? Nisi forte in nos injustus sit Deus, qui expertes in nos injustus sit Deus, qui expertes culpæ illorum, passus est nos pœnæ vin- culpæ illorum, passus est nos pœnæ vin- culo obligari. » culo obligari. »

6. Adhuc, Glossa super illud Psalmi 6. Adhuc, Glossa super illud Psalmi LXXXIV, 1 Benedixisti, Domine, terram LXXXIV, 1 Benedixisti, Domine, terram tuam, super illum locum, y. 6: Aut tuam, super illum locum, y. 6: Aut extendes iram tuam in generatione et extendes iram tuam in generatione et generationem? dicit : « Omnes contra- generationem? dicit : « Omnes contra- ximus ab Adam pœnam et culpam. ximus ab Adam pœnam et culpam. Sed quod contraximus ab Adam, origi- Sed quod contraximus ab Adam, origi- nale est. Ergo originale est culpa et pœna. nale est. Ergo originale est culpa et pœna.

» »

7. Adhuc, Ambrosius, « Vitium na- 7. Adhuc, Ambrosius, « Vitium na- turam lædit, culpa Deum offendit. » Sed turam lædit, culpa Deum offendit. » Sed originale peccatum Deum offendit : quia originale peccatum Deum offendit : quia punitur carentia visionis divinæ. Ergo punitur carentia visionis divinæ. Ergo est culpa. Naturam lædit: quia vitiat est culpa. Naturam lædit: quia vitiat mentem per ignorantiam, corpus per mentem per ignorantiam, corpus per concupiscentiam, ut dicit Magister Hugo concupiscentiam, ut dicit Magister Hugo de sancto Victore. Ergo originale pec- de sancto Victore. Ergo originale pec- catum est poena et culpa tam animæ catum est poena et culpa tam animæ quam corporis. quam corporis.

8. Adhuc, Augustinus super Genesim 8. Adhuc, Augustinus super Genesim ad litteram : « Inter primam aposta- ad litteram : « Inter primam aposta- siam et ultimam pœnam, omne pecca- siam et ultimam pœnam, omne pecca- tum quod fit, simul est culpa et pœna. » tum quod fit, simul est culpa et pœna. » Constat autem, quod peccatum quod Constat autem, quod peccatum quod contrahitur a parvulis, est medium inter contrahitur a parvulis, est medium inter primam apostasiam et ultimam pœnam. primam apostasiam et ultimam pœnam. Ergo simul est pœna et culpa. Ergo simul est pœna et culpa.

9. Adhuc, Gregorius: « Quilibet traxit 9. Adhuc, Gregorius: « Quilibet traxit saccum et meritum sacci. » Saccus dici- saccum et meritum sacci. » Saccus dici- tur mortalitas, ut idem dicit: meritum tur mortalitas, ut idem dicit: meritum sacci culpa. Ergo originale est culpa et sacci culpa. Ergo originale est culpa et pœna. pœna.

10. Adhuc super illud Psalmi L, 7: In 10. Adhuc super illud Psalmi L, 7: In iniquitatibus conceptus sum, iniquitatibus conceptus sum, et in pecca- et in pecca- tis concepit me mater mea, Glossa: «< Ne- tis concepit me mater mea, Glossa: «< Ne- mo nascitur nisi trahens poenam et me- mo nascitur nisi trahens poenam et me- ritum pœnæ, nisi tu qui conceptus es de ritum pœnæ, nisi tu qui conceptus es de Spiritu sancto. » Ergo cum originale Spiritu sancto. » Ergo cum originale trahatur, originale erit culpa et pœna. trahatur, originale erit culpa et pœna.

3 IDEM, Lib. de Ecclesiasticis dogmatibus 3 IDEM, Lib. de Ecclesiasticis dogmatibus

cap. 26. cap. 26.

Quest. Quest.

Sed contra. Sed contra.

Solutio. Solutio.

288 288

ULTERIUS quæritur, ULTERIUS quæritur,

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

1. Ratione ejus quod dicit Augustinus 1. Ratione ejus quod dicit Augustinus in libro de Vera religione, quod «< pecca- in libro de Vera religione, quod «< pecca- tum adeo est voluntarium, quod si non tum adeo est voluntarium, quod si non sit voluntarium, non est peccatum. » sit voluntarium, non est peccatum. » Originale peccatum est. Ergo est volun- Originale peccatum est. Ergo est volun- tarium. Aut ergo est voluntarium volun- tarium. Aut ergo est voluntarium volun- tate primi parentis, aut voluntate par- tate primi parentis, aut voluntate par- vuli contrahentis. Non parvuli: quia vuli contrahentis. Non parvuli: quia liberam voluntatem non habet, et velit liberam voluntatem non habet, et velit nolit contrahit originale peccatum. Ergo nolit contrahit originale peccatum. Ergo voluntate primi parentis. voluntate primi parentis.

2. Adhuc, Ad Roman. v, 19, super 2. Adhuc, Ad Roman. v, 19, super illud: Sicut per inobedientiam unius ho- illud: Sicut per inobedientiam unius ho- minis peccatores constituti sunt multi, minis peccatores constituti sunt multi, Glossa «Ex voluntate est originale Glossa «Ex voluntate est originale peccatum primi hominis seminatum, ut peccatum primi hominis seminatum, ut in illo esset, et in omnes transiret. » . in illo esset, et in omnes transiret. » . Ergo non est voluntarium nisi voluntate Ergo non est voluntarium nisi voluntate primorum parentum. primorum parentum.

3. Adhuc, Peccatum dicitur volunta- 3. Adhuc, Peccatum dicitur volunta- rium voluntate Adæ, cujus inobedientia rium voluntate Adæ, cujus inobedientia voluntaria fuit. voluntaria fuit.

CONTRA: CONTRA:

1. Augustinus in libro Retractationum 1. Augustinus in libro Retractationum dicit, quod illud peccatum dicitur esse dicit, quod illud peccatum dicitur esse voluntarium quod tantum peccatum co- voluntarium quod tantum peccatum co- gitandum est originale peccatum est gitandum est originale peccatum est culpa et poena ergo de hoc non tenet. culpa et poena ergo de hoc non tenet.

2. Adhuc, Quando dicitur in II Ethi- 2. Adhuc, Quando dicitur in II Ethi- corum, quod voluntarium est, cujus corum, quod voluntarium est, cujus principium est in ipso consciente singu- principium est in ipso consciente singu- laria, intelligitur de voluntate ejus in laria, intelligitur de voluntate ejus in quo est peccatum: in parvulo est pecca- quo est peccatum: in parvulo est pecca- tum ergo voluntate parvuli debet esse tum ergo voluntate parvuli debet esse voluntarium, vel non voluntarium. voluntarium, vel non voluntarium.

SOLUTIO. Dicendum, quod originale SOLUTIO. Dicendum, quod originale peccatum et culpa est, et pœna. peccatum et culpa est, et pœna.

Et auctoritates ad hoc inductæ conce- Et auctoritates ad hoc inductæ conce- dendæ sunt, et firmiter tenendæ secun- dendæ sunt, et firmiter tenendæ secun- dum fidem Catholicam. dum fidem Catholicam.

Ad 1. AD PRIMUM ergo quod contra objicitur, Ad 1. AD PRIMUM ergo quod contra objicitur, dicendum quod non est simile de lege dicendum quod non est simile de lege temporali, et lege æterna. In lege enim temporali, et lege æterna. In lege enim temporali pœnæ temporales infliguntur temporali pœnæ temporales infliguntur et corporales et non æternæ, in quibus et corporales et non æternæ, in quibus filius succedit patri, et nepos avo: et id- filius succedit patri, et nepos avo: et id- circo sicut succedunt in culpis, ita suc- circo sicut succedunt in culpis, ita suc-

cedunt in poenis. In lege autem æterna cedunt in poenis. In lege autem æterna punitur homo secundum animam et pœ- punitur homo secundum animam et pœ- na æterna, in cujus culpa nec filius suc- na æterna, in cujus culpa nec filius suc- cedit, sed unusquisque in sua culpa cedit, sed unusquisque in sua culpa damnatur, sicut dicitur, Ezechiel. xvi, damnatur, sicut dicitur, Ezechiel. xvi, 19 et 20. 19 et 20.

AD ALIUD dicendum, quod sicut dicit AD ALIUD dicendum, quod sicut dicit Augustinus in libro Retractationum, non Augustinus in libro Retractationum, non nulli homini, sed nulli naturæ dixi pec- nulli homini, sed nulli naturæ dixi pec- cata nocere nisi sua. Et hoc verum est: cata nocere nisi sua. Et hoc verum est: quia peccatum parvuli est originale se- quia peccatum parvuli est originale se- cundum naturam contractam et vitiatam: cundum naturam contractam et vitiatam: et suum pro quo punitur, licet non sit et suum pro quo punitur, licet non sit suum personaliter, tamen suum est na- suum personaliter, tamen suum est na- turaliter. turaliter.

AD ULTIMUM dicendum, sicut jam di- AD ULTIMUM dicendum, sicut jam di- ctum est, quod peccatum originale non ctum est, quod peccatum originale non est tantum pœna et obligatio, sed etiam est tantum pœna et obligatio, sed etiam culpa ex carentia debitæ justitiæ. In pri- culpa ex carentia debitæ justitiæ. In pri- mis tamen parentibus fuit actuale: in mis tamen parentibus fuit actuale: in parvulis per naturam contractum, et parvulis per naturam contractum, et ideo originale. ideo originale.

Et juxta dictum Ambrosii dicendum, Et juxta dictum Ambrosii dicendum, quod originale peccatum est culpa et quod originale peccatum est culpa et poena, sicut jam dictum est: sed cum poena, sicut jam dictum est: sed cum dicitur, quod sit vitium corporis, mate- dicitur, quod sit vitium corporis, mate- rialis est prædicatio: quia tunc fomes rialis est prædicatio: quia tunc fomes concupiscentiæ prædicatur de originali concupiscentiæ prædicatur de originali peccato, qui, sicut dicit Augustinus, in peccato, qui, sicut dicit Augustinus, in parvulis est concupiscibilitas, in adultis parvulis est concupiscibilitas, in adultis concupiscentia, quæ etiam dicitur lex concupiscentia, quæ etiam dicitur lex carnis et tyrannus naturæ. Quando au- carnis et tyrannus naturæ. Quando au- tem peccatum originale dicitur culpa et tem peccatum originale dicitur culpa et carentia debitæ justitiæ: tunc est forma- carentia debitæ justitiæ: tunc est forma- lis prædicatio: quia id cui ratio convenit lis prædicatio: quia id cui ratio convenit peccati, tunc prædicatur de ipso: et tunc peccati, tunc prædicatur de ipso: et tunc est poena et culpa secundum utramque est poena et culpa secundum utramque prædicationem. prædicationem.

Et sic patet solutio omnium quæ in- Et sic patet solutio omnium quæ in- ducta sunt ad primam partem quæs- ducta sunt ad primam partem quæs- tionis. tionis.

AD ID quod ulterius quæritur, dicen- . AD ID quod ulterius quæritur, dicen- . dum quod originale peccatum volunta- dum quod originale peccatum volunta- rium est voluntate primi parentis, in quo rium est voluntate primi parentis, in quo fuit tota natura humana per corpulentam fuit tota natura humana per corpulentam substantiam et legem concupiscentiæ, substantiam et legem concupiscentiæ, præter Christum, qui solum fuit per præter Christum, qui solum fuit per corpulentam substantiam, et ideo non corpulentam substantiam, et ideo non

12. 12.

3. 3.

IN II P. SUM. THEOL. TRACT. XVII, QUÆST. 107. IN II P. SUM. THEOL. TRACT. XVII, QUÆST. 107.

traxit originale peccatum. Et hoc est traxit originale peccatum. Et hoc est quod dixit Joannes Baptista, Joan. 11, quod dixit Joannes Baptista, Joan. 11, 31 Qui de celo venit, super omnes est. 31 Qui de celo venit, super omnes est. Dicit ibi Glossa Augustini : « De cœlo, Dicit ibi Glossa Augustini : « De cœlo, hoc est, de altitudine humanæ naturæ, hoc est, de altitudine humanæ naturæ, prout erat in prima conditione antequam prout erat in prima conditione antequam esset vitiata per peccatum. Et bene con- esset vitiata per peccatum. Et bene con- cedendum est, quod non est volunta- cedendum est, quod non est volunta- rium voluntate parvuli, nisi voluntas re- rium voluntate parvuli, nisi voluntas re- feratur ad naturam, quæ tota erat in feratur ad naturam, quæ tota erat in primo parente quando peccavit. primo parente quando peccavit.

Dictum autem Augustini quo dicit, Dictum autem Augustini quo dicit, quod omne peccatum est adeo volunta- quod omne peccatum est adeo volunta- rium, etc., aut intelligitur de peccato rium, etc., aut intelligitur de peccato actuali, ut quidam dicunt, quamvis hoc actuali, ut quidam dicunt, quamvis hoc non sit de intentione Augustini. Aut in- non sit de intentione Augustini. Aut in- telligitur simul de peccato personali et telligitur simul de peccato personali et naturali, hoc modo, quod voluntas Adæ naturali, hoc modo, quod voluntas Adæ voluntas fuit totius naturæ quæ in ipso voluntas fuit totius naturæ quæ in ipso fuit: quia non potest esse, quod aliquis fuit: quia non potest esse, quod aliquis velit antecedens, quin etiam velit conse- velit antecedens, quin etiam velit conse- quens, quod de necessitate sequitur ad quens, quod de necessitate sequitur ad illud. Unde quando voluit peccatum illud. Unde quando voluit peccatum transgressionis præcepti Dominici, tunc transgressionis præcepti Dominici, tunc de necessitate voluit corruptelam, quæ de necessitate voluit corruptelam, quæ est per originale secuta in totam natu- est per originale secuta in totam natu- ram, præter Christum, ut dictum est: eo ram, præter Christum, ut dictum est: eo quod tunc tota natura fuerat in ipso, non quod tunc tota natura fuerat in ipso, non nisi per legem concupiscentiæ ab ipso nisi per legem concupiscentiæ ab ipso traducenda, præter Christum solum qui traducenda, præter Christum solum qui non fuit in ipso per legem concupiscen- non fuit in ipso per legem concupiscen- tiæ, sed per corpulentam substantiam so- tiæ, sed per corpulentam substantiam so- lum, ut dictum est. lum, ut dictum est.

AD DICTUM Glossæ dicendum, quod AD DICTUM Glossæ dicendum, quod peccatum originale voluntarium fuit vo- peccatum originale voluntarium fuit vo- luntate primorum parentum, ut dictum luntate primorum parentum, ut dictum est, et probat Glossa. est, et probat Glossa.

289 289

rationis. Nec ad considerationem Philo- rationis. Nec ad considerationem Philo- sophi pertinet voluntarium, secundum sophi pertinet voluntarium, secundum quod voluntaria est transfusio per legem quod voluntaria est transfusio per legem coucupiscentiæ in totam naturam. coucupiscentiæ in totam naturam.

NOTANDUM, quod hic cavendi sunt er- NOTANDUM, quod hic cavendi sunt er- rores Origenis, ut dicunt Sancti, In rores Origenis, ut dicunt Sancti, In Hɛplapx enim dicit Origenes, quod ani- Hɛplapx enim dicit Origenes, quod ani- mæ fuerunt ante corpora, et meruerunt mæ fuerunt ante corpora, et meruerunt sic vel sic incorporari. Unde quando in- sic vel sic incorporari. Unde quando in- corporantur, datur eis eligere, utrum corporantur, datur eis eligere, utrum velint incorporari, vel non: et quæ ele- velint incorporari, vel non: et quæ ele- gerit incorporari, incorporatur, et per gerit incorporari, incorporatur, et per hanc electionem voluntariam efficitur hanc electionem voluntariam efficitur etiam corruptio voluntaria, quæ est ori- etiam corruptio voluntaria, quæ est ori- ginalis peccati. Hoc enim dixit Origenes ginalis peccati. Hoc enim dixit Origenes secutus Socratem Philosophum. Et con- secutus Socratem Philosophum. Et con- demnatur per hoc verbum Apostoli quod demnatur per hoc verbum Apostoli quod dicitur, ad Roman. IX, 11: Cum enim dicitur, ad Roman. IX, 11: Cum enim nondum nati fuissent, aut aliquid boni nondum nati fuissent, aut aliquid boni egissent aut mali. Per quod accipitur, egissent aut mali. Per quod accipitur, quod animæ non fuerunt ante. Sed de quod animæ non fuerunt ante. Sed de hoc satis disputatum est supra in tractatu hoc satis disputatum est supra in tractatu de Anima, quæstione, Utrum animæ om- de Anima, quæstione, Utrum animæ om- nes simul creatæ fuerint ante corpora? nes simul creatæ fuerint ante corpora? Et sic patet quid sit peccatum originale Et sic patet quid sit peccatum originale

re. re.

MEMBRUM III. MEMBRUM III.

Quid sit peccatum originale definitione? Quid sit peccatum originale definitione?

TERTIO quæritur, Quid sit originale TERTIO quæritur, Quid sit originale peccatum definitione? eo quod diversæ peccatum definitione? eo quod diversæ

ET QUOD sequitur, concedendum: quia definitiones inveniuntur a Sanctis datæ. ET QUOD sequitur, concedendum: quia definitiones inveniuntur a Sanctis datæ. inobedientia Adæ voluntaria fuit. inobedientia Adæ voluntaria fuit.

ject 1. AD DICTUM Augustini dicendum, quod ject 1. AD DICTUM Augustini dicendum, quod loquitur ibi de actuali peccato, et de vo- loquitur ibi de actuali peccato, et de vo- luntate personæ et non naturæ: et hoc luntate personæ et non naturæ: et hoc tantum peccatum est, et non poena. tantum peccatum est, et non poena. >ject. 2. AD ULTIMUM dicendum, quod definitio >ject. 2. AD ULTIMUM dicendum, quod definitio Philosophi intelligitur de voluntario Philosophi intelligitur de voluntario quod est principium morum in persona : quod est principium morum in persona : quia hoc tantum pertinet ad considera- quia hoc tantum pertinet ad considera- tionem ethici Philosophi. Hoc vero in tionem ethici Philosophi. Hoc vero in parvulis non est: quia non habent usum parvulis non est: quia non habent usum

XXXIII XXXIII

1. Quarum una est Anselmi, scilicet, 1. Quarum una est Anselmi, scilicet, « Originale peccatum est carentia et nu- « Originale peccatum est carentia et nu- ditas debitæ justitiæ, sive impotentia ad ditas debitæ justitiæ, sive impotentia ad habendam justitiam, per inobedientiam habendam justitiam, per inobedientiam Adæ contracta. >> Adæ contracta. >>

2. Secunda hæc est: « Peccatum origi- 2. Secunda hæc est: « Peccatum origi- nale est vitium ex corruptione seminis nale est vitium ex corruptione seminis innatum homini. » innatum homini. »

3. Tertia hæc : « Peccatum originale 3. Tertia hæc : « Peccatum originale est vitium et concupiscentia ex vitiosa est vitium et concupiscentia ex vitiosa conditione nostræ originis contracta. » conditione nostræ originis contracta. »

19 19

290 290

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

Objicitur autem contra primam sic: Objicitur autem contra primam sic: 1. Carentia debitæ justitiæ non vide- 1. Carentia debitæ justitiæ non vide- tur esse in parvulo: quia sibi non debe- tur esse in parvulo: quia sibi non debe- tur justitia: ergo non caret debita justi- tur justitia: ergo non caret debita justi- tia. Et si justitia caret, adhuc nuditas tia. Et si justitia caret, adhuc nuditas justitiæ debitæ non videtur esse per eam- justitiæ debitæ non videtur esse per eam- dem rationem. dem rationem.

2. Præterea, Impotentia ad habendam 2. Præterea, Impotentia ad habendam justitiam non est in parvulo: quia cum justitiam non est in parvulo: quia cum adultus fuerit, habebit justitiam si mere- adultus fuerit, habebit justitiam si mere- bitur eam. bitur eam.

3. Adhuc, quod dicit, Per inobedien- 3. Adhuc, quod dicit, Per inobedien- tiam Adæ contracta, videtur esse insuf- tiam Adæ contracta, videtur esse insuf- ficiens quia sicut per inobedientiam ficiens quia sicut per inobedientiam Adæ contracta est impotentia ad justi- Adæ contracta est impotentia ad justi- tiam, ita impotentia ad temperantiam et tiam, ita impotentia ad temperantiam et ad cæteras virtutes: insufficienter ergo ad cæteras virtutes: insufficienter ergo dicit, Impotentia ad habendam justitiam. dicit, Impotentia ad habendam justitiam.

Similiter objicitur contra secundam: Similiter objicitur contra secundam: 1. Anselmus enim dicit, quod vitium 1. Anselmus enim dicit, quod vitium non plus est in semine quam in sputo. non plus est in semine quam in sputo. Ergo vitium originalis peccati non nasci- Ergo vitium originalis peccati non nasci- tur ex corruptione seminis. tur ex corruptione seminis.

2. Adhuc, Nihil agens in alterum, im- 2. Adhuc, Nihil agens in alterum, im- primit in ipsum formam quam ipsum primit in ipsum formam quam ipsum non habet: sed semen non habet origi- non habet: sed semen non habet origi- nale peccatum ergo corruptio seminis nale peccatum ergo corruptio seminis non imprimit vitium originalis peccati non imprimit vitium originalis peccati in animam pueri: et sic definitio nulla in animam pueri: et sic definitio nulla est. est.

Similiter objicitur contra tertiam : Similiter objicitur contra tertiam :

1. Quod enim dicit, quod originale pec- 1. Quod enim dicit, quod originale pec- catum est vitium, cum vitium sit pœna catum est vitium, cum vitium sit pœna tantum, et similiter concupiscentia, non tantum, et similiter concupiscentia, non dicit nisi materialia in peccato originali : dicit nisi materialia in peccato originali : cum per formalia deberet definiri culpa cum per formalia deberet definiri culpa enim formalis est in originali peccato. enim formalis est in originali peccato.

2. Et quod dicit, Ex vitiosa conditione 2. Et quod dicit, Ex vitiosa conditione nostræ originis contracta, videtur incon- nostræ originis contracta, videtur incon- venienter dictum vitiosa enim origo venienter dictum vitiosa enim origo non fuit nisi in Adam et Heva: unusquis- non fuit nisi in Adam et Heva: unusquis- que enim ex suis parentibus propriis con- que enim ex suis parentibus propriis con- trahit originale, sicut dicitur in Psalmo trahit originale, sicut dicitur in Psalmo L, 7: Ecce enim in iniquitatibus, etc. L, 7: Ecce enim in iniquitatibus, etc. ADHUC, Nulla definitionum istarum di- ADHUC, Nulla definitionum istarum di- cit id quod substantiale est in peccato. cit id quod substantiale est in peccato.

1. Dicit enim Augustinus, quod in 1. Dicit enim Augustinus, quod in peccato est aversio a bono incommuta- peccato est aversio a bono incommuta- bili, et conversio ad bonum commutabi- bili, et conversio ad bonum commutabi- le. Et hoc etiam innuitur in canonica le. Et hoc etiam innuitur in canonica Jacobi, 1, 13 et 14: Nemo cum tentatur, Jacobi, 1, 13 et 14: Nemo cum tentatur, dicat quoniam a Deo tentatur... Unus- dicat quoniam a Deo tentatur... Unus- quisque enim tentatur a concupiscentia quisque enim tentatur a concupiscentia sua abstractus et illectus: abstractus a sua abstractus et illectus: abstractus a bono in commutabili, et illectus a bono bono in commutabili, et illectus a bono commutabili. De hoc nulla definitio facit commutabili. De hoc nulla definitio facit mentionem. Ergo videtur, quod omnes mentionem. Ergo videtur, quod omnes imperfectæ sunt. imperfectæ sunt.

2. Adhuc, Cum originale peccatum sit 2. Adhuc, Cum originale peccatum sit culpa et poena, ut supra habitum est: et culpa et poena, ut supra habitum est: et sit quædam pœna in intellectu, sicut sit quædam pœna in intellectu, sicut ignorantia: quædam in affectu, sicut ignorantia: quædam in affectu, sicut concupiscentia. Et utrique respondet concupiscentia. Et utrique respondet pœna originalis: quia sicut in originali pœna originalis: quia sicut in originali decedens privatur dulcedine bonitatis decedens privatur dulcedine bonitatis divinæ propter concupiscentiam fœdam, divinæ propter concupiscentiam fœdam, ita privatur claritate visionis divinæ ve- ita privatur claritate visionis divinæ ve- ritatis. Ergo videtur, quod per hæc duo ritatis. Ergo videtur, quod per hæc duo deberet definiri: et hoc non fit in aliqua deberet definiri: et hoc non fit in aliqua definitione ergo videtur, quod omnes definitione ergo videtur, quod omnes malæ sint. malæ sint.

3. Adhuc, Cum unius rei unica sit de- 3. Adhuc, Cum unius rei unica sit de- finitio et unum esse, penes quid acci- finitio et unum esse, penes quid acci- piuntur tot definitiones? piuntur tot definitiones?

SOLUTIO. Ad hoc ultimum primo re- SOLUTIO. Ad hoc ultimum primo re- spondendum est et dicendum, quod licet spondendum est et dicendum, quod licet peccatum originale formaliter unum sit peccatum originale formaliter unum sit in omnibus, tamen ad diversa diversas in omnibus, tamen ad diversa diversas habet comparationes. Prima ergo datur habet comparationes. Prima ergo datur definitio per id quod est formale in ori- definitio per id quod est formale in ori- ginali peccato, in comparatione ad cau- ginali peccato, in comparatione ad cau- sam meritoriam ipsius. Secunda etiam sam meritoriam ipsius. Secunda etiam datur in comparatione ad causam mate- datur in comparatione ad causam mate- rialem proximam et efficiens proximum: rialem proximam et efficiens proximum: hoc enim est semen lege concupiscentiæ hoc enim est semen lege concupiscentiæ seminatum et conceptum. Tertia datur seminatum et conceptum. Tertia datur secundum id quod materiale est in ipso secundum id quod materiale est in ipso peccato originali, in comparatione ad peccato originali, in comparatione ad causam efficientem ipsius. causam efficientem ipsius.

AD PRIMUM ergo dicendum, quod ca- AD PRIMUM ergo dicendum, quod ca- rentia debitæ justitiæ est in parvulo. rentia debitæ justitiæ est in parvulo. Debebatur enim ei justitia si Adam ste- Debebatur enim ei justitia si Adam ste- tisset: tunc enim transfudisset rectitudi- tisset: tunc enim transfudisset rectitudi- nem justitiæ naturalis in parvulos, sicut- nem justitiæ naturalis in parvulos, sicut-

12. 12.

3. 3.

1. 1.

1. 1.

i¹. 2. i¹. 2.

IN II P. SUM. THEOL. TRACT. XVII, QUÆST. 107. IN II P. SUM. THEOL. TRACT. XVII, QUÆST. 107.

modo transfudit originale. Unde licet modo transfudit originale. Unde licet non debebatur ei debito personali, tamen non debebatur ei debito personali, tamen debito originali debebatur: et sic nuditas debito originali debebatur: et sic nuditas debitæ justitiæ est in ipso per eamdem ra- debitæ justitiæ est in ipso per eamdem ra- tionem. tionem.

AD ALIUD dicendum, quod impotentia AD ALIUD dicendum, quod impotentia ad habendam justitiam est in parvulo ad habendam justitiam est in parvulo secundum actum, licet habilitas sit in secundum actum, licet habilitas sit in ipso ad habendam justitiam per meritum, ipso ad habendam justitiam per meritum, quæ tamen non est justitia originalis quæ tamen non est justitia originalis quam habuisset si Adam stetisset. Et quam habuisset si Adam stetisset. Et hoc intendit definitio. hoc intendit definitio.

AD ALIUD dicendum, quod melius dicit AD ALIUD dicendum, quod melius dicit per inobedientiam ad justitiam, quam per inobedientiam ad justitiam, quam ad temperantiam vel aliam virtutem: ad temperantiam vel aliam virtutem: quia justitia generalis virtus est qua quia justitia generalis virtus est qua justificatur impius, quæ (sicut dictum est justificatur impius, quæ (sicut dictum est in quæstione de justificatione impii) est in quæstione de justificatione impii) est rectitudo generalis ad omnia quæ justa rectitudo generalis ad omnia quæ justa et recta sunt: et hanc non dicit tempe- et recta sunt: et hanc non dicit tempe- rantia, vel fortitudo, vel alia virtus par- rantia, vel fortitudo, vel alia virtus par- ticularis. ticularis.

AD ID quod objicitur contra secundam, AD ID quod objicitur contra secundam, dicendum quod licet vitium quod est dicendum quod licet vitium quod est peccatum non est in semine sicut in sub- peccatum non est in semine sicut in sub- jecto, ut dicit Anselmus, tamen est in jecto, ut dicit Anselmus, tamen est in eo ut in causa, secundum quod sub lege eo ut in causa, secundum quod sub lege concupiscentiæ seminatur a patre, et concupiscentiæ seminatur a patre, et concipitur a matre. concipitur a matre.

AD ALIUD dicendum, quod semen non AD ALIUD dicendum, quod semen non habet originale peccatum ut subjectum, habet originale peccatum ut subjectum, sed habet ut causa: et sic imprimit ip- sed habet ut causa: et sic imprimit ip- sum in animam, non actione univoca, sum in animam, non actione univoca, sed secundum quod seminatur sub lege sed secundum quod seminatur sub lege concupiscentiæ, ut dictum est. concupiscentiæ, ut dictum est.

ait. 3. AD ID quod contra tertiam objicitur, ait. 3. AD ID quod contra tertiam objicitur, dicendum quod licet formale in originali dicendum quod licet formale in originali peccato sit carentia debitæ justitiæ, ta- peccato sit carentia debitæ justitiæ, ta- men non ita innotescit nobis per for- men non ita innotescit nobis per for- male sicut per materiale. Unde cum de- male sicut per materiale. Unde cum de- finitio detur ad innotescendum, melius finitio detur ad innotescendum, melius datur per materiale, quam per formale. datur per materiale, quam per formale. 2. ET AD aliud dicendum, quod vitiosa 2. ET AD aliud dicendum, quod vitiosa origo in primis parentibus fuit in ori- origo in primis parentibus fuit in ori- gine sed quia dicit Anselmus, quod gine sed quia dicit Anselmus, quod quilibet generans in natura est Adam, quilibet generans in natura est Adam, propter hoc efficitur proxima unicuique propter hoc efficitur proxima unicuique genito. genito.

291 291

AD ALIUD dicendum, quod aversio a AD ALIUD dicendum, quod aversio a bono incommutabili et conversio ad bo- bono incommutabili et conversio ad bo- num commutabile secundum actum est num commutabile secundum actum est in actuali peccato, in originali autem se- in actuali peccato, in originali autem se- cundum habitum tantum: et ideo non cundum habitum tantum: et ideo non ponuntur in definitione ejus. ponuntur in definitione ejus.

AD ALIUD dicendum, quod poena igno- AD ALIUD dicendum, quod poena igno- rantiæ quæ est in intellectu, non ita rantiæ quæ est in intellectu, non ita manifestatur in parvulis sicut in con- manifestatur in parvulis sicut in con- cupiscentia: quia in parvulis est concu- cupiscentia: quia in parvulis est concu- piscibilitas, ut dicit Augustinus: et ideo piscibilitas, ut dicit Augustinus: et ideo cum debeat per definitionem innotescere cum debeat per definitionem innotescere res, in definitione non ita ponitur igno- res, in definitione non ita ponitur igno- rantia sicut concupiscentia. Et hoc est rantia sicut concupiscentia. Et hoc est quod dicunt antiqui, quod per originale quod dicunt antiqui, quod per originale concupiscibilis est corrupta et infecta, concupiscibilis est corrupta et infecta, ratio autem corrupta solum. ratio autem corrupta solum.

Ad 1. Ad 1.

Ad 2. Ad 2.

ULTIMUM jam solutum est: quia dictum Ad 3. ULTIMUM jam solutum est: quia dictum Ad 3. est penes quid tot sumuntur definitiones. est penes quid tot sumuntur definitiones.

MEMBRUM IV. MEMBRUM IV.

De causa originalis peccati, et tradu- De causa originalis peccati, et tradu- ctione ipsius in posteros. ctione ipsius in posteros.

QUARTO quæritur, Qualiter peccatum QUARTO quæritur, Qualiter peccatum originale transferatur in posteros? originale transferatur in posteros? Circa hoc quæruntur tria. Circa hoc quæruntur tria.

Primum est, Utrum peccatum origi- Primum est, Utrum peccatum origi- nale transfundatur a proximis parenti- nale transfundatur a proximis parenti- bus, vel ab ipso Adam solum ? bus, vel ab ipso Adam solum ?

Secundum est, De causa originalis Secundum est, De causa originalis peccati. peccati.

Tertium est, De modo traductionis. Tertium est, De modo traductionis. Circa secundum tria quæruntur. Circa secundum tria quæruntur. Primo enim quæritur, Si solus Adam Primo enim quæritur, Si solus Adam sit causa originalis peccati, vel etiam sit causa originalis peccati, vel etiam Heva? Heva?

Secundo quæritur, Quid in peccato Secundo quæritur, Quid in peccato Adæ sit causa originalis peccati, cum Adæ sit causa originalis peccati, cum multa sint, utrum scilicet sit superbia, multa sint, utrum scilicet sit superbia, vel avaritia, vel gula, vel quid ? vel avaritia, vel gula, vel quid ?

Tertio quæritur, Si sola Heva pec- Tertio quæritur, Si sola Heva pec- casset et non Adam, quid transfundere- casset et non Adam, quid transfundere- tur in parvulos, utrum originale, vel tur in parvulos, utrum originale, vel quid? quid?

Sed contra. Sed contra.

292 292

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

MEMBRI QUARTI MEMBRI QUARTI

ARTICULUS I. ARTICULUS I.

Utrum originale peccatum transfunda- Utrum originale peccatum transfunda- tur a proximis parentibus, vel ab ipso tur a proximis parentibus, vel ab ipso Adam solum 1 ? Adam solum 1 ?

AD PRIMUM proceditur sic: AD PRIMUM proceditur sic: 1. Exod. xx, 1. Exod. xx, : Ego sum Dominus : Ego sum Dominus Deus tuus fortis, zelotes, visitans ini- Deus tuus fortis, zelotes, visitans ini- quitatem patrum in filios, in tertiam quitatem patrum in filios, in tertiam et quartam generationem eorum qui et quartam generationem eorum qui oderunt me. Ex hoc videtur, quod om- oderunt me. Ex hoc videtur, quod om- nium parentum proximorum peccata vin- nium parentum proximorum peccata vin- dicantur in filios. Et dicit Augustinus, dicantur in filios. Et dicit Augustinus, quod non est injustus Deus, ut scilicet quod non est injustus Deus, ut scilicet in posteros transeat sententia vindictæ, in posteros transeat sententia vindictæ, in quos non transeunt peccata. Ergo vi- in quos non transeunt peccata. Ergo vi- detur, quod peccatum originale non tan- detur, quod peccatum originale non tan- tum transeat ab Adam, sed etiam ab tum transeat ab Adam, sed etiam ab omnibus parentibus proximis. omnibus parentibus proximis.

2. Adhuc, Secundum dictum Augu- 2. Adhuc, Secundum dictum Augu- stini et Sanctorum, originale transit in stini et Sanctorum, originale transit in omnes qui secundum legem concupi- omnes qui secundum legem concupi- scentiæ fuerunt in Adam non tantum scentiæ fuerunt in Adam non tantum secundum corpulentam substantiam, sed secundum corpulentam substantiam, sed secundum legem concupiscentiæ : sed secundum legem concupiscentiæ : sed magis descendunt parvuli a proximis magis descendunt parvuli a proximis quam a primis parentibus: ergo vide- quam a primis parentibus: ergo vide- tur, quod originale magis transfundatur tur, quod originale magis transfundatur in parvulos a proximis quam a primis in parvulos a proximis quam a primis parentibus. parentibus.

CONTRA: CONTRA:

1. Ad Roman. v, 12: Per unum ho- 1. Ad Roman. v, 12: Per unum ho- minem peccatum in hunc mundum in- minem peccatum in hunc mundum in- travit, et per peccatum mors: et ita in travit, et per peccatum mors: et ita in omnes homines mors pertransiit. In omnes homines mors pertransiit. In proximis autem non omnes fuerunt unus proximis autem non omnes fuerunt unus homo. Ergo a proximis de peccato origi- homo. Ergo a proximis de peccato origi- nali nihil contrahitur. nali nihil contrahitur.

1 Cf. Opp. B. Alberti. Comment. in II Sen- 1 Cf. Opp. B. Alberti. Comment. in II Sen- tentiarum, Dist. XXXIII, Art. 1. Tom. XXVII tentiarum, Dist. XXXIII, Art. 1. Tom. XXVII

2. Adhuc, In verbo præinducto, scili- 2. Adhuc, In verbo præinducto, scili- cet, Ego sum Dominus Deus tuus fortis, cet, Ego sum Dominus Deus tuus fortis, zelotes, etc., ponitur terminus in tertia zelotes, etc., ponitur terminus in tertia et in quarta generatione. In transfusione et in quarta generatione. In transfusione originalis nullus terminus. Ad Roman. originalis nullus terminus. Ad Roman. v, 12, ut supra : Et ita in omnes homines v, 12, ut supra : Et ita in omnes homines mors pertransiit. Et ibidem, y. 14 : mors pertransiit. Et ibidem, y. 14 : Regnavit mors ab Adam usque ad Regnavit mors ab Adam usque ad Moysen, etiam in eos qui non peccaverunt Moysen, etiam in eos qui non peccaverunt in similitudinem prævaricationis Adæ. in similitudinem prævaricationis Adæ. Sed secundum verbum Augustini præ- Sed secundum verbum Augustini præ- inductum, quod non transit sententia inductum, quod non transit sententia vindicta sine culpa, mors non regnaret. vindicta sine culpa, mors non regnaret. Ergo sine termino transitus culpæ trans- Ergo sine termino transitus culpæ trans- it in posteros. In verbo autem præin- it in posteros. In verbo autem præin- ducto, Exod. xx, 3, ponitur terminus, ducto, Exod. xx, 3, ponitur terminus, in tertiam scilicet et quartam genera- in tertiam scilicet et quartam genera- tionem. Ergo hoc non intelligitur de tionem. Ergo hoc non intelligitur de transfusione originalis peccati. transfusione originalis peccati.

3. Adhuc, Si hoc esset verum, quod a 3. Adhuc, Si hoc esset verum, quod a proximis contraheretur parentibus, con- proximis contraheretur parentibus, con- ditio posterorum pejor esset quam prio- ditio posterorum pejor esset quam prio- rum rum

quia in eos transirent omnia quia in eos transirent omnia peccata parentum omnium præceden- peccata parentum omnium præceden- tium et hoc esset inconveniens: quia tium et hoc esset inconveniens: quia æquales in natura, æquales debent esse æquales in natura, æquales debent esse in pœna. in pœna.