IN IV SENTENT. DIST. XLII, D, ART. 7. IN IV SENTENT. DIST. XLII, D, ART. 7.

479 479

tuita et sancta communio est, quæ dicenda non est consanguinitas, sed tuita et sancta communio est, quæ dicenda non est consanguinitas, sed habenda spiritualis proximitas. Unde inter eos arbitror non posse fieri habenda spiritualis proximitas. Unde inter eos arbitror non posse fieri legale conjugium, quia nec inter eos qui natura, et eos qui adoptione filii legale conjugium, quia nec inter eos qui natura, et eos qui adoptione filii sunt, venerandæ leges matrimonia contrahi permittunt 1. Item, Si inter sunt, venerandæ leges matrimonia contrahi permittunt 1. Item, Si inter eos non contrahitur matrimonium quos adoptio jungit, quanto potius a eos non contrahitur matrimonium quos adoptio jungit, quanto potius a carnali oportet inter se contubernio cessare, quos per coeleste sacramen- carnali oportet inter se contubernio cessare, quos per coeleste sacramen- tum regeneratio sancti Spiritus vincit. tum regeneratio sancti Spiritus vincit.

ARTICULUS VII. ARTICULUS VII.

Quid sit adoptio ? Quid sit adoptio ?

Deinde quæritur de hoc quod dicit, Deinde quæritur de hoc quod dicit, ibi, D, «Quod autem spirituales vel ibi, D, «Quod autem spirituales vel adoptivi filii, etc. » adoptivi filii, etc. »

Et ponitur hic quæstio de cognatione Et ponitur hic quæstio de cognatione spirituali. Et quia in diffinitione ejus spirituali. Et quia in diffinitione ejus cadit adoptio, ideo quæramus de ado- cadit adoptio, ideo quæramus de ado- ptione sex. ptione sex.

Primum est, Quid sit adoptio ? Primum est, Quid sit adoptio ? Secundum, Quæ et quot sint species Secundum, Quæ et quot sint species adoptionis ? adoptionis ?

Tertium, Quis possit adoptare? Tertium, Quis possit adoptare? Quartum, Quis possit adoptari ? Quartum, Quis possit adoptari ? Quintum, Quis sit effectus adoptio- Quintum, Quis sit effectus adoptio-

nis ? nis ?

Sextum, Quot et quæ sint species ado- Sextum, Quot et quæ sint species ado- ptatorum cognationem inter se haben- ptatorum cognationem inter se haben- tium ? tium ?

Circa autem ipsam cognationem lega- Circa autem ipsam cognationem lega- lem quæremus duo, scilicet quid sit, et lem quæremus duo, scilicet quid sit, et qualiter impediat matrimonium, et qua- qualiter impediat matrimonium, et qua- liter non ? liter non ?

Et sic sunt octo in universo quæ circa Et sic sunt octo in universo quæ circa hoc quæruntur. hoc quæruntur.

AD PRIMUM horum sic proceditur : AD PRIMUM horum sic proceditur : Dicitur communiter, quod adoptio est Dicitur communiter, quod adoptio est extraneæ personæ in filium vel nepotem, extraneæ personæ in filium vel nepotem, vel deinceps assumptio legitima. vel deinceps assumptio legitima.

1 Ad consulta Bulgarorum; et habetur, 30, 1 Ad consulta Bulgarorum; et habetur, 30,

Videtur autem, quod non semper sit Videtur autem, quod non semper sit extraneæ personæ : quia extraneæ personæ : quia

1. Non extranea majus habet jus in 1. Non extranea majus habet jus in hæreditate ergo illa potius debet adop- hæreditate ergo illa potius debet adop- tari. tari.

2. Item, Propinquitas naturæ facit 2. Item, Propinquitas naturæ facit gradus in ordine charitatis: ergo multo gradus in ordine charitatis: ergo multo magis in ordine adoptionis ergo vide- magis in ordine adoptionis ergo vide- tur, quod non extranea persona magis tur, quod non extranea persona magis debet adoptari, quam extranea. debet adoptari, quam extranea.

3. Item, Jus aliquid in hæreditate. 3. Item, Jus aliquid in hæreditate. quantum ad successionem dat propin- quantum ad successionem dat propin- quis ergo sine injuria illorum extra- quis ergo sine injuria illorum extra- neus non potest introduci in hæredita- neus non potest introduci in hæredita- tem in toto vel in parte: ergo adoptio tem in toto vel in parte: ergo adoptio non semper est extraneæ personæ. non semper est extraneæ personæ.

ULTERIUS quæritur, Quare dicat, In fi- Quæst. ULTERIUS quæritur, Quare dicat, In fi- Quæst. lium, vel nepotem ? lium, vel nepotem ?

1. Quia constat, quod per gradus non 1. Quia constat, quod per gradus non distat adoptatus ab adoptante: ergo distat adoptatus ab adoptante: ergo quilibet adoptatur in filium, et nullus in quilibet adoptatur in filium, et nullus in nepotem. nepotem.

2. Item, Una est adoptio faciens de 2. Item, Una est adoptio faciens de extraneo filium qui maxime distat : cum extraneo filium qui maxime distat : cum ergo de maxime distante per adoptionem ergo de maxime distante per adoptionem fiat nihil distans, eo quod inter patrem fiat nihil distans, eo quod inter patrem et filium nulla sit distantia, videtur et filium nulla sit distantia, videtur quod non sit in ea gradus: ergo nihil est quod non sit in ea gradus: ergo nihil est dictum, In filium, vel nepotem, vel dein- dictum, In filium, vel nepotem, vel dein- ceps. ceps.

Solutio. Solutio.

RESPONSIO. Ad hoc dicendum, quod RESPONSIO. Ad hoc dicendum, quod adoptio inducta est in solatium filiorum Ad quæst. adoptio inducta est in solatium filiorum Ad quæst. perditorum. Et quia contingit nepotes et perditorum. Et quia contingit nepotes et pronepotes et sic deinceps etiam perdi, pronepotes et sic deinceps etiam perdi,

quæst. 5, cap. Ita diligere (Nota edit. Lugd.) quæst. 5, cap. Ita diligere (Nota edit. Lugd.)

Ad 1. Ad 1.

Ad 2. Ad 2.

Ad 3. Ad 3.

480 480

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

ideo in solatium ipsorum etiam adoptio ideo in solatium ipsorum etiam adoptio nepotum et deinceps est inducta. nepotum et deinceps est inducta. Et per hoc patet solutio ad duo ultima Et per hoc patet solutio ad duo ultima

inducta. inducta.

AD PRIMUM autem dicendum, quod AD PRIMUM autem dicendum, quod adoptio de non conjuncto ex jure suc- adoptio de non conjuncto ex jure suc- cessioris facit successorem : et ideo cessioris facit successorem : et ideo oportet, quod sit persona extranea, quia oportet, quod sit persona extranea, quia aliter aliquod jus, scilicet consanguini- aliter aliquod jus, scilicet consanguini- tatis haberet in hæreditate percipienda. tatis haberet in hæreditate percipienda. AD ALIUD dicendum, quod non est si- AD ALIUD dicendum, quod non est si- mile quia charitas perficit naturam, et mile quia charitas perficit naturam, et ideo quemlibet gradum conducit ad pro- ideo quemlibet gradum conducit ad pro- prium charitatis effectum : sed adoptio prium charitatis effectum : sed adoptio inducta est in solatium quasi naturæ in inducta est in solatium quasi naturæ in illa parte qua perpetuari habet, ne no- illa parte qua perpetuari habet, ne no- men alicujus de sua posteritate deleatur: men alicujus de sua posteritate deleatur: et ideo non fundatur super successores, et ideo non fundatur super successores, sed extraneos. sed extraneos.

AD ALIUD dicendum, quod vir quam- AD ALIUD dicendum, quod vir quam- diu est in potestate bonorum suorum, diu est in potestate bonorum suorum, cum uxoris consensu et principis, de suis cum uxoris consensu et principis, de suis bonis potest ordinare quod voluerit: et bonis potest ordinare quod voluerit: et ideo propinqui adoptionem impedire ideo propinqui adoptionem impedire non possunt. non possunt.

ARTICULUS VIII. ARTICULUS VIII.

Quot sunt species adoptionis ? Quot sunt species adoptionis ?

SED CONTRA hoc objicitur: quia SED CONTRA hoc objicitur: quia

1. Contra ordinem naturæ videtur esse 1. Contra ordinem naturæ videtur esse arrogatio: quia natura numquam id arrogatio: quia natura numquam id quod perficit in esse et posse, revocat in quod perficit in esse et posse, revocat in imperfectum : ergo nec civilis debet hoc imperfectum : ergo nec civilis debet hoc facere sed suus est perfectus in sui re- facere sed suus est perfectus in sui re- gimine, non suus autem imperfectus: gimine, non suus autem imperfectus: ergo de suo ordine juris potest fieri non ergo de suo ordine juris potest fieri non suus: ergo arrogatio per quam hoc fit, suus: ergo arrogatio per quam hoc fit, est contra ordinem juris naturalis. est contra ordinem juris naturalis.

2. Similiter objicitur de simplici ado- 2. Similiter objicitur de simplici ado- ptione: omnis enim filius est sui patris : ptione: omnis enim filius est sui patris : ergo et adoptivus sui patris adoptantis ergo et adoptivus sui patris adoptantis est : ergo cum adoptatur, ipse desinit est : ergo cum adoptatur, ipse desinit esse sui patris naturalis, et incipit esse esse sui patris naturalis, et incipit esse adoptantis et hoc est contrarium hu- adoptantis et hoc est contrarium hu- jus quod hic dicit diffinitio inducta. jus quod hic dicit diffinitio inducta.

3. Ulterius, Videtur quod plures sint 3. Ulterius, Videtur quod plures sint species adoptionis: quia non suus de species adoptionis: quia non suus de consensu patris naturalis potest transi- consensu patris naturalis potest transi- re in suum adoptantis: et ista species re in suum adoptantis: et ista species non tangitur hic: ergo insufficienter non tangitur hic: ergo insufficienter sunt species assignatæ. sunt species assignatæ.

ULTERIUS quæritur, Utrum univoce Quest ULTERIUS quæritur, Utrum univoce Quest adoptio dicitur de illis duabus speciebus? adoptio dicitur de illis duabus speciebus? Et videtur, quod non: quia Et videtur, quod non: quia

1. Una retinet nomen generis, co 1. Una retinet nomen generis, co quod nihil addit generi alia autem ad- quod nihil addit generi alia autem ad- dit aliquid sed talia suum genus num- dit aliquid sed talia suum genus num- quam participant univoce: ergo nec quam participant univoce: ergo nec

ista. ista.

2. Item, Cum dicitur simplex adoptio, 2. Item, Cum dicitur simplex adoptio, videtur per simplicitatem innui, quod ni- videtur per simplicitatem innui, quod ni-

Secundo quæritur, Quæ et quot sint hil nisi simplicem naturam habet commu- Secundo quæritur, Quæ et quot sint hil nisi simplicem naturam habet commu- species adoptionis ? species adoptionis ?

Et communiter dicitur, quod duæ, Et communiter dicitur, quod duæ, scilicet arrogatio, et simplex adoptio. scilicet arrogatio, et simplex adoptio. Arrogatio autem est adoptio auctoritate Arrogatio autem est adoptio auctoritate principis facta de eo qui sui juris est, principis facta de eo qui sui juris est, vel per patris naturalis mortem, vel per vel per patris naturalis mortem, vel per emancipationem qua transit in potesta- emancipationem qua transit in potesta- tem adoptantis. Simplex autem adoptio tem adoptantis. Simplex autem adoptio est adoptio auctoritate magistratus facta est adoptio auctoritate magistratus facta de eo qui non sui juris est, nec transit de eo qui non sui juris est, nec transit in potestatem adoptantis. Unde versus: in potestatem adoptantis. Unde versus:

Arrogo qui suus est, et habet meus esse necesse. Arrogo qui suus est, et habet meus esse necesse. Patris adopto suum, nec patris desinit esse. Patris adopto suum, nec patris desinit esse.

nis sed arrogatio habet plus: ergo non nis sed arrogatio habet plus: ergo non dicitur univoce de illis. dicitur univoce de illis.

IN CONTRARIUM est, quod IN CONTRARIUM est, quod

1. In utraque de non filio fit filius: sed 1. In utraque de non filio fit filius: sed hoc est ratio adoptionis : ergo una ratio- hoc est ratio adoptionis : ergo una ratio- ne dicitur de utraque specie adoptionis. ne dicitur de utraque specie adoptionis.

2. Item, Non differunt nisi materia- 2. Item, Non differunt nisi materia- liter, quia esse emancipatum, vel esse liter, quia esse emancipatum, vel esse filiumfamilias, sunt differentiæ acciden- filiumfamilias, sunt differentiæ acciden- tales sed materia est per accidens diffe- tales sed materia est per accidens diffe- rentia ergo istæ duæ species sunt ma- rentia ergo istæ duæ species sunt ma- teriales, ut videtur. teriales, ut videtur.

Sed contr Sed contr

RESPONSIO. Dicendum, quod diffinitio- Solutio. RESPONSIO. Dicendum, quod diffinitio- Solutio.

A4 1. A4 1.

Ad 2. Ad 2.

IN IV SENTENT. DIST. XLII, D, ART. 9. IN IV SENTENT. DIST. XLII, D, ART. 9.

nes inductæ sunt valde bonæ, et conti- nes inductæ sunt valde bonæ, et conti- nentur in eis convenientiæ et differentiæ nentur in eis convenientiæ et differentiæ duarum specierum adoptionis et hoc duarum specierum adoptionis et hoc plane quilibet videre potest. plane quilibet videre potest.

DICENDUM ergo ad primum, quod non DICENDUM ergo ad primum, quod non secundum idem potest unum et idem secundum idem potest unum et idem esse perfectum et imperfectum secundum esse perfectum et imperfectum secundum naturam, nec etiam secundum civilia : naturam, nec etiam secundum civilia : sed in natura quidem adoptivus est per- sed in natura quidem adoptivus est per- fectus, sed in jure succedendi in aliis fectus, sed in jure succedendi in aliis bonis est imperfectus: et quoad hoc bonis est imperfectus: et quoad hoc transit in potestatem patris adoptantis. transit in potestatem patris adoptantis.

AD ALIUD dicendum, quod suus patris AD ALIUD dicendum, quod suus patris carnalis potest esse adoptivus: sed non carnalis potest esse adoptivus: sed non suus patris adoptantis, quia non potest suus patris adoptantis, quia non potest esse in potestate duorum, et ideo non esse in potestate duorum, et ideo non transit in potestatem adoptantis. transit in potestatem adoptantis.

Ad 3. AD ALIUD dicendum, quod, non sunt Ad 3. AD ALIUD dicendum, quod, non sunt plures. Ad objectum autem dicendum plures. Ad objectum autem dicendum quod quando non hoc fit, tunc pater quod quando non hoc fit, tunc pater naturalis emancipat eum de sua pote- naturalis emancipat eum de sua pote- state et tunc est species quæ dicitur state et tunc est species quæ dicitur arrogatio. arrogatio.

A quest. A quest.

AD ALIUD dicendum, quod sicut pro- AD ALIUD dicendum, quod sicut pro- bant duæ rationes priores, adoptio dici- bant duæ rationes priores, adoptio dici- tur per prius et posterius de arrogatione tur per prius et posterius de arrogatione et adoptione simplici. et adoptione simplici. Abject 1. A ID quod objicitur in contrarium, Abject 1. A ID quod objicitur in contrarium, dicendum, quod ratio generis est in utra- dicendum, quod ratio generis est in utra- que specie: sed in una nihil additur ei, que specie: sed in una nihil additur ei, scilicet in adoptione simplici in alia scilicet in adoptione simplici in alia autem additur differentia: et ideo illa autem additur differentia: et ideo illa fortius participat esse adoptionis, quam fortius participat esse adoptionis, quam

alia. alia.

A Fabject. 2. AD ALIUD dicendum, quod in naturali- A Fabject. 2. AD ALIUD dicendum, quod in naturali- bus sunt accidentia: tamen secundum bus sunt accidentia: tamen secundum quod cadunt jura civilia super illos, effi- quod cadunt jura civilia super illos, effi- ciuntur differentiæ substantiales: et ciuntur differentiæ substantiales: et ideo civiliter loquendo sunt species ideo civiliter loquendo sunt species adoptionis. adoptionis.

XXX XXX

ARTICULUS IX. ARTICULUS IX.

Qui possunt adoptare? Qui possunt adoptare?

481 481

Tertio quæritur, Quis possit adop- Tertio quæritur, Quis possit adop- tare? tare?

Et dicitur communiter, quod tria exi- Et dicitur communiter, quod tria exi- guntur ad hoc quod quis possit adoptare, guntur ad hoc quod quis possit adoptare, scilicet, quod sit suus, hoc est, sui juris scilicet, quod sit suus, hoc est, sui juris existens, et generare potens, et ætatem existens, et generare potens, et ætatem habens ultra viginti annos. Et de primo habens ultra viginti annos. Et de primo quidem nullum dubium est, sed de se- quidem nullum dubium est, sed de se- cundo. cundo.

1. Si enim adoptio est in solatium 1. Si enim adoptio est in solatium filiorum et non generare potens ma- filiorum et non generare potens ma- gis destituitur ex impossibilitate prolis, gis destituitur ex impossibilitate prolis, quam generare potens, videtur quod quam generare potens, videtur quod adoptio magis debeat concedi generare adoptio magis debeat concedi generare non potenti, quam generare potenti. non potenti, quam generare potenti.

2. Item; In filiis est successio naturæ 2. Item; In filiis est successio naturæ patris et hæreditatis : sed ambo ista pri- patris et hæreditatis : sed ambo ista pri- vantur ab eo qui non potest generare: vantur ab eo qui non potest generare: ergo illi magis, quam alii debet concedi ergo illi magis, quam alii debet concedi ut adoptet. ut adoptet.

3. ULTERIUS, Quæritur de tertio mem- 3. ULTERIUS, Quæritur de tertio mem- bro, scilicet ætatem habens ultra viginti bro, scilicet ætatem habens ultra viginti

annos. annos.

Videtur autem, quod in duodevice- Videtur autem, quod in duodevice- simo anno debet fieri adoptio: quia tunc simo anno debet fieri adoptio: quia tunc generare potest naturaliter : ergo et generare potest naturaliter : ergo et adoptare. adoptare.

4. Item, Adoptare posse, sequitur ad 4. Item, Adoptare posse, sequitur ad generare posse: ergo et tempus ad tem- generare posse: ergo et tempus ad tem- pus: sed tempus generationis est in pus: sed tempus generationis est in quartodecimo anno : ergo et tempus quartodecimo anno : ergo et tempus adoptionis. adoptionis.

ULTERIUS quæritur, Si mulier possit Quæst. ULTERIUS quæritur, Si mulier possit Quæst. adoptare? adoptare?

Videtur, quod sic: quia mulier trista- Videtur, quod sic: quia mulier trista- tur in desolatione filiorum: sed adoptio tur in desolatione filiorum: sed adoptio talibus conceditur in solatium : ergo et talibus conceditur in solatium : ergo et mulieri debet concedi. mulieri debet concedi.

SED CONTRA: SED CONTRA:

1. Mulier numquam perfecte est sui 1. Mulier numquam perfecte est sui

31 31

Sed contra. Sed contra.

Solutio. Solutio.

Ad 1. Ad 1.

Ad 2. Ad 2.

Ad 3. Ad 3.

Ad 4. Ad 4.

Ad quæst. Ad quæst.

Ad object. Ad object.

1 et 2. 1 et 2.

482 482

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

juris, sed in potestate viri: ergo num- juris, sed in potestate viri: ergo num- quam potest adoptare. quam potest adoptare.

2. Item, Numquam generat active, sed 2. Item, Numquam generat active, sed passive tantum : ergo nec adoptare pot- passive tantum : ergo nec adoptare pot- est, nisi forte juvando maritum. est, nisi forte juvando maritum.

RESPONSIO. Dicendum, quod illa tria RESPONSIO. Dicendum, quod illa tria quæ posita sunt, exiguntur : unde ser- quæ posita sunt, exiguntur : unde ser- vus qui non est suus, adoptare non pot- vus qui non est suus, adoptare non pot- est, nec in potestate tutorum existens, est, nec in potestate tutorum existens, nec filiusfamilias. nec filiusfamilias.

AD PRIMUM ergo dicendum, quod ex- AD PRIMUM ergo dicendum, quod ex- tremum genus infelicitatis (ut vult Boe- tremum genus infelicitatis (ut vult Boe- tius) est aliquando fuisse felicem : et tius) est aliquando fuisse felicem : et ideo impossibilis generare non destruitur ideo impossibilis generare non destruitur sicut ille qui aliquo orbatus est filio, vel. sicut ille qui aliquo orbatus est filio, vel. non habet eos: et ideo isti conceditur non habet eos: et ideo isti conceditur quod non illi, quia in illo ipsa impossi- quod non illi, quia in illo ipsa impossi- bilitas minuit desiderium filiorum. bilitas minuit desiderium filiorum.

AD ALIUD dicendum, quod licet utrum- AD ALIUD dicendum, quod licet utrum- que privetur in eo qui generare non pot- que privetur in eo qui generare non pot- est, tamen non est anxietas desiderii, est, tamen non est anxietas desiderii, quia anxium desiderium non est nisi de quia anxium desiderium non est nisi de re possibili. re possibili.

AD ALIUD dicendum, quod licet in AD ALIUD dicendum, quod licet in quartodecimo anno generatio est possi- quartodecimo anno generatio est possi- bilis, non tamen est perfecta et stabilis, bilis, non tamen est perfecta et stabilis, sed potius in vicesimo primo anno, ut sed potius in vicesimo primo anno, ut dicunt Philosophi. dicunt Philosophi.

AD ALIUD dicendum, quod plane con- AD ALIUD dicendum, quod plane con- cedi potest de prole perfecta et stabili, in cedi potest de prole perfecta et stabili, in qua stare potest successio hæreditatis et qua stare potest successio hæreditatis et naturæ. naturæ.

AD ID quod ulterius quæritur, dicen- AD ID quod ulterius quæritur, dicen- dum quod mulier non potest adoptare, dum quod mulier non potest adoptare, nisi in uno casu, scilicet, in rescripto nisi in uno casu, scilicet, in rescripto principis et in solatium filiorum perdito- principis et in solatium filiorum perdito-

rum. rum.

AD ID quod contra objicitur, dicen- AD ID quod contra objicitur, dicen- dum quod illæ duæ rationes satis pro- dum quod illæ duæ rationes satis pro- bant, quod in se mulier non est suffi- bant, quod in se mulier non est suffi- ciens, sed supplementum est ex princi- ciens, sed supplementum est ex princi- pis rescripto et dispensatione. pis rescripto et dispensatione.

ARTICULUS X. ARTICULUS X.

An quilibet potest adoptari? An quilibet potest adoptari?

Quarto quæritur, Quis possit adop- Quarto quæritur, Quis possit adop- tari? tari?

Et dicitur communiter, quod mascu- Et dicitur communiter, quod mascu- lus et fœmina minor ætate quam adop- lus et fœmina minor ætate quam adop- tans, tantum quod filius ejus naturalis tans, tantum quod filius ejus naturalis esse possit. esse possit.

Videtur autem, quod hoc nihil sit : Videtur autem, quod hoc nihil sit : quia, quia,

1. Ut dictum est, aliquis adoptare 1. Ut dictum est, aliquis adoptare potest, quando est major viginti annis: potest, quando est major viginti annis: sed adoptio perfecta est arrogatio: ergo sed adoptio perfecta est arrogatio: ergo tunc potest arrogare: sed arrogari non tunc potest arrogare: sed arrogari non potest, nisi qui est sui juris: ergo tunc potest, nisi qui est sui juris: ergo tunc potest arrogare eum qui sui est juris : potest arrogare eum qui sui est juris : ille autem est viginti quinque vel am- ille autem est viginti quinque vel am- plius annorum secundum leges: ergo plius annorum secundum leges: ergo ille qui est viginti annorum potest adop- ille qui est viginti annorum potest adop- tare eum qui est viginti quinque vel tare eum qui est viginti quinque vel amplius annorum : ergo minor ætate amplius annorum : ergo minor ætate potest adoptare majorem ætate. potest adoptare majorem ætate.

2. Item, Videtur quod fœmina non 2. Item, Videtur quod fœmina non possit adoptari: quia adoptio est in so- possit adoptari: quia adoptio est in so- latium filiorum data, vel ei qui paucos latium filiorum data, vel ei qui paucos vel nullos habet filios: sed, ut dicit Phi- vel nullos habet filios: sed, ut dicit Phi- losophus, foemina est mas occasionatus, losophus, foemina est mas occasionatus, non intenta finaliter a natura: ergo so- non intenta finaliter a natura: ergo so- latium posteritatis non est in fœmina: latium posteritatis non est in fœmina: ergo non potest adoptari, ut videtur. ergo non potest adoptari, ut videtur.

RESPONSIO. Dicendum, quod personæ RESPONSIO. Dicendum, quod personæ prædictæ possunt prædicto modo adop- prædictæ possunt prædicto modo adop- tari. tari.

AD OBJECTUM autem primum dicen- AD OBJECTUM autem primum dicen- dum, quod non nisi major ætate potest dum, quod non nisi major ætate potest adoptare unde qui est viginti et unius adoptare unde qui est viginti et unius annorum non potest arrogare aliquem annorum non potest arrogare aliquem majorem ætate : et si arrogat aliquem, majorem ætate : et si arrogat aliquem, oportet quod puerum cujus pater defun- oportet quod puerum cujus pater defun- ctus jam secundum consuetudinem fecit ctus jam secundum consuetudinem fecit eum esse suum, quando fuit annorum eum esse suum, quando fuit annorum

Solan Solan

Adi Adi

Ad 2. Ad 2.

IN IV SENTENT. DIST. XLII, D, ART. 11. IN IV SENTENT. DIST. XLII, D, ART. 11.

tredecim vel quatuordecim : quia tunc tredecim vel quatuordecim : quia tunc de consuetudine sui juris esse dicuntur, de consuetudine sui juris esse dicuntur, quorum pater defunctus est. quorum pater defunctus est.

AD ALIUD dicendum, quod licet fœmi- AD ALIUD dicendum, quod licet fœmi- na non intendatur a natura particulari, na non intendatur a natura particulari, intenditur tamen a natura universali: et intenditur tamen a natura universali: et ideo adoptio potest fieri de ipsa. ideo adoptio potest fieri de ipsa.

ARTICULUS XI. ARTICULUS XI.

Quis sit effectus adoptionis ? Quis sit effectus adoptionis ?

Quinto quæritur, Quis sit effectus ado- Quinto quæritur, Quis sit effectus ado- ptionis ? ptionis ?

Et videtur, quod differens sit effectus Et videtur, quod differens sit effectus in adoptione simplici, et arrogatione : in adoptione simplici, et arrogatione : quia simpliciter adoptatus non succedit quia simpliciter adoptatus non succedit patri adoptanti, nisi in quantum ille patri adoptanti, nisi in quantum ille determinat, vel etiam in nullo: sed ar- determinat, vel etiam in nullo: sed ar- rogatus ab intestato succedit per omnia, rogatus ab intestato succedit per omnia, sicut filius naturalis: sed si emancipat sicut filius naturalis: sed si emancipat eum pater adoptivus, tenetur ei assigna- eum pater adoptivus, tenetur ei assigna- re quartam omnium bonorum suorum. re quartam omnium bonorum suorum. Similiter si moritur faciens testamen- Similiter si moritur faciens testamen- tum, tenetur ei relinquere quartam : et tum, tenetur ei relinquere quartam : et hoc ideo, quia arrogatus cedit in pote- hoc ideo, quia arrogatus cedit in pote- statem arrogantis cum filiis suis et nepo- statem arrogantis cum filiis suis et nepo- tibus non emancipatis, sed non adopta- tibus non emancipatis, sed non adopta- tus adoptione simplici. tus adoptione simplici.

SED CONTRA hoc objicitur pro prima SED CONTRA hoc objicitur pro prima parte quia parte quia

1. Aliquid debet simplex adoptio va- 1. Aliquid debet simplex adoptio va- lere adoptato ergo ratione adoptionis lere adoptato ergo ratione adoptionis sibi aliquid relinquere tenetur. sibi aliquid relinquere tenetur.

2. Item, Sicut dicit Apostolus, II ad 2. Item, Sicut dicit Apostolus, II ad Corinth. XII, 14, parentes debent filiis Corinth. XII, 14, parentes debent filiis thesaurizare :sed iste pater adoptivus thesaurizare :sed iste pater adoptivus est pater ergo tenetur aliquid filio ado- est pater ergo tenetur aliquid filio ado- ptato thesaurizare: ergo aliquid de bonis ptato thesaurizare: ergo aliquid de bonis suis tenetur ei relinquere. suis tenetur ei relinquere.

3. ULTERIUS, Quæritur ratione alterius 3. ULTERIUS, Quæritur ratione alterius partis quia injustum videtur, quod ar- partis quia injustum videtur, quod ar- rogatus ab intestato succedat per omnia. rogatus ab intestato succedat per omnia.

1 II ad Corinth. XII, 14: Non debent filii pa- 1 II ad Corinth. XII, 14: Non debent filii pa-

483 483

Magna enim differentia est inter filium Magna enim differentia est inter filium naturalem et legitimum, et adoptatum naturalem et legitimum, et adoptatum per arrogationem: sed filius naturalis et per arrogationem: sed filius naturalis et legitimus non habet plus, nisi quod per legitimus non habet plus, nisi quod per omnia succedit ab intestato : ergo ado- omnia succedit ab intestato : ergo ado- ptatus per arrogationem habet minus : ptatus per arrogationem habet minus : ergo videtur, quod non per omnia debet ergo videtur, quod non per omnia debet

succedere. succedere.

4. Item quæstio est, Quare datur ei 4. Item quæstio est, Quare datur ei quarta si emancipatur vel testando mori- quarta si emancipatur vel testando mori- tur pater adoptans? tur pater adoptans?

Ad 1. Ad 1.

RESPONSIO. Dicendum ad primum, Solutio. RESPONSIO. Dicendum ad primum, Solutio. quod simplex adoptio minimum quod quod simplex adoptio minimum quod esse potest habet de esse et de ratione esse potest habet de esse et de ratione adoptionis, et non contrahitur sub ge- adoptionis, et non contrahitur sub ge- nere adoptionis in communi per diffe- nere adoptionis in communi per diffe- rentiam specificam, sed per modum, ut rentiam specificam, sed per modum, ut prius dictum est: et ideo potius est dis- prius dictum est: et ideo potius est dis- positio ad adoptionem perfectam quam positio ad adoptionem perfectam quam adoptio perfecta : et ideo non obligatur adoptio perfecta : et ideo non obligatur ei adoptans perfecte, quia numquam ei adoptans perfecte, quia numquam transivit in potestatem, ut faceret ei ut transivit in potestatem, ut faceret ei ut suo. Sed verum est, quod æquitas est et suo. Sed verum est, quod æquitas est et urbanitas, quod aliquid dimittat ei : et urbanitas, quod aliquid dimittat ei : et habet hoc ab effectu adoptionis. habet hoc ab effectu adoptionis.

AD ALIUD dicendum, quod non est ad- AD ALIUD dicendum, quod non est ad- huc pater perfecte, cum iste non sit huc pater perfecte, cum iste non sit suus et ideo ex districto jure non tene- suus et ideo ex districto jure non tene- tur ei thesaurizare. tur ei thesaurizare.

AD ALIUD dicendum, quod adoptivus AD ALIUD dicendum, quod adoptivus habet de beneplacito, quod ille ex na- habet de beneplacito, quod ille ex na- tura nihil enim prohibet, quin bene- tura nihil enim prohibet, quin bene- placitum alicui confirmet hoc in succes- placitum alicui confirmet hoc in succes- sionis jure, quod alius habet ex hoc sionis jure, quod alius habet ex hoc quod natus est ad illud et ille fortiori quod natus est ad illud et ille fortiori jure quodammodo habet, quia naturali, jure quodammodo habet, quia naturali, quam iste et hæc est differentia filia- quam iste et hæc est differentia filia- tionis naturalis et adoptivæ in casu isto. tionis naturalis et adoptivæ in casu isto.

AD ULTIMUM dicendum, quod ei datur AD ULTIMUM dicendum, quod ei datur quarta in communi: quia una cedit sibi, quarta in communi: quia una cedit sibi, et una uxori, et una consanguineis vel et una uxori, et una consanguineis vel filio naturali, et tunc remanet quarta filio naturali, et tunc remanet quarta quæ datur arrogato. Et quia hæc com- quæ datur arrogato. Et quia hæc com- munior et generalior est divisio bono- munior et generalior est divisio bono- rum, ideo in quarta jus collocat ea quæ rum, ideo in quarta jus collocat ea quæ danda sunt arrogatis. danda sunt arrogatis.

rentibus thesaurizare, sed parentes filiis. rentibus thesaurizare, sed parentes filiis.

Ad 2. Ad 2.

Ad 3. Ad 3.

Ad 4. Ad 4.

484 484

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

ARTICULUS. XII. ARTICULUS. XII.

Quot sunt species adoptatorum? Quot sunt species adoptatorum?

Sexto quæritur, Quæ et quot sunt Sexto quæritur, Quæ et quot sunt species adoptatorum? species adoptatorum?

Et videtur, quod tres, scilicet descen- Et videtur, quod tres, scilicet descen- dentium, lateralium, et legaliter juncto- dentium, lateralium, et legaliter juncto- rum. Species descendentium attenditur rum. Species descendentium attenditur inter adoptantem et adoptatum in filium inter adoptantem et adoptatum in filium vel nepotem, et sic deinceps. Lateraliter vel nepotem, et sic deinceps. Lateraliter venientium attenditur inter filium natu- venientium attenditur inter filium natu- ralem et filiam adoptatam, vel econtra ralem et filiam adoptatam, vel econtra inter filiam naturalem et filium adopta- inter filiam naturalem et filium adopta- tum. Legalis autem affinitas dicitur at- tum. Legalis autem affinitas dicitur at- tendi inter uxorem adoptantis et adop- tendi inter uxorem adoptantis et adop- tatum, vel econtra inter uxorem filii tatum, vel econtra inter uxorem filii vel nepotis adoptati et patrem adoptan- vel nepotis adoptati et patrem adoptan-

tem. tem.

SED CONTRA objicitur sic : SED CONTRA objicitur sic :

1. Propinquitas descendentium non 1. Propinquitas descendentium non potest esse nisi per affectum adoptan- potest esse nisi per affectum adoptan- tis et adoptati: hæc autem ad carna- tis et adoptati: hæc autem ad carna- lem non sunt derivanda ergo videtur, lem non sunt derivanda ergo videtur, quod nulla sit inter eos propinquitas quod nulla sit inter eos propinquitas carnis. carnis.

2. Item, Sicut est linea descenden- 2. Item, Sicut est linea descenden- tium, ita etiam est ascendentium: ergo tium, ita etiam est ascendentium: ergo videtur, quod de una linea plus esse de- videtur, quod de una linea plus esse de- bet quam est determinatum. bet quam est determinatum.

3. Item, Nulla videtur esse cognatio 3. Item, Nulla videtur esse cognatio inter lateraliter venientes: quia constat, inter lateraliter venientes: quia constat, quod carnis affinitas ibi nulla est : simi- quod carnis affinitas ibi nulla est : simi- liter in actibus animæ et exterioribus liter in actibus animæ et exterioribus non communicant filii parentibus: ergo non communicant filii parentibus: ergo ex hoc quod aliquis adoptat aliquem, ex hoc quod aliquis adoptat aliquem, nulla contrahitur propinquitas inter ado- nulla contrahitur propinquitas inter ado- ptatum et filium adoptantis. ptatum et filium adoptantis.

4. Ulterius objicitur de tertia : quia 4. Ulterius objicitur de tertia : quia vir et mulier non sunt unum, nisi in his vir et mulier non sunt unum, nisi in his quæ spectant ad matrimonium: sed quæ spectant ad matrimonium: sed adoptio non est de illis ergo videtur, adoptio non est de illis ergo videtur, quod non contrahitur propinquitas ex quod non contrahitur propinquitas ex hoc quod aliquis adoptatur, inter ado- hoc quod aliquis adoptatur, inter ado-

ptatum et uxorem adoptantis, vel e con- ptatum et uxorem adoptantis, vel e con-

verso.. verso..

ULTERIUS quæritur, Utrum ulterius Qu ULTERIUS quæritur, Utrum ulterius Qu transeat hæc affinitas in patrem, et ma- transeat hæc affinitas in patrem, et ma- trem, et fratres, et sorores, et sic dein- trem, et fratres, et sorores, et sic dein- ceps adoptantis et adoptati? Si sic: tunc ceps adoptantis et adoptati? Si sic: tunc crunt in adoptione gradus sicut in gene- crunt in adoptione gradus sicut in gene- ratione, quod videtur inconveniens, cum ratione, quod videtur inconveniens, cum multo minor sit adoptio, quam consan- multo minor sit adoptio, quam consan- guinitas carnalis. Si autem dicitur, quod guinitas carnalis. Si autem dicitur, quod non, illud videtur inconveniens, cum non, illud videtur inconveniens, cum transeat ad uxorem per modum affinita- transeat ad uxorem per modum affinita- tis, et non ad cognatos, quia cognatio tis, et non ad cognatos, quia cognatio major est quam affinitas. major est quam affinitas.

RESPONSIO. Dicendum, quod tres sunt RESPONSIO. Dicendum, quod tres sunt lineæ adoptionis, ut dictum est, et satis lineæ adoptionis, ut dictum est, et satis explanatum in principio. explanatum in principio.

AD ID ergo quod primo objicitur, di- AD ID ergo quod primo objicitur, di- cendum videtur, quod adoptio est pro- cendum videtur, quod adoptio est pro- pter successionem carnis, et ideo respicit pter successionem carnis, et ideo respicit ad carnis posteritatem, et ponit propin- ad carnis posteritatem, et ponit propin- quitatem ad illam sed si tantum esset quitatem ad illam sed si tantum esset in spiritu, tunc valere posset quod obji- in spiritu, tunc valere posset quod obji-

citur. citur.

AD ALIUD dicendum, quod adoptio AD ALIUD dicendum, quod adoptio non exit domum adoptantis et adoptati, non exit domum adoptantis et adoptati, ut infra dicetur et ideo in illis qui con- ut infra dicetur et ideo in illis qui con- stituunt domum, sicut uxor adoptantis stituunt domum, sicut uxor adoptantis vel adoptati, perpetuam contrahit pro- vel adoptati, perpetuam contrahit pro- pinquitatem. Sed lateraliter venientes, pinquitatem. Sed lateraliter venientes, quia non sunt nisi ad tempus in domo, quia non sunt nisi ad tempus in domo, non habent nisi temporalem cognatio- non habent nisi temporalem cognatio- nem, scilicet quamdiu manent in domo nem, scilicet quamdiu manent in domo adoptantis filius adoptatus et naturalis : adoptantis filius adoptatus et naturalis :

et ideo non ascendit. et ideo non ascendit.

AD ALIUD dicendum, quod cognatio AD ALIUD dicendum, quod cognatio est quamdiu sunt indistincti a patre ado- est quamdiu sunt indistincti a patre ado- ptante quia tunc quodammodo sunt ptante quia tunc quodammodo sunt unum, et communicant ei in actibus: unum, et communicant ei in actibus: quia proprios actus non habent, sed ad quia proprios actus non habent, sed ad nutum ejus in domo sua existentes mo- nutum ejus in domo sua existentes mo- ventur. ventur.

AD ALIUD dicendum, quod sicut est in AD ALIUD dicendum, quod sicut est in cognatione spirituali, quod vir et mulier cognatione spirituali, quod vir et mulier communicant sibi actus suos, postquam communicant sibi actus suos, postquam effecti sunt una caro, ita est in adoptio- effecti sunt una caro, ita est in adoptio- ne tam activa quam passiva. Unde fal- ne tam activa quam passiva. Unde fal-

Solud Solud

Ad 1 Ad 1

AR AR

Ad 3 Ad 3

Ad 1. Ad 1.

A. quæst. A. quæst.

IN IV SENTENT. DIST. XLII, D, ART. 13 ET 14. IN IV SENTENT. DIST. XLII, D, ART. 13 ET 14.

sum est, quod non nisi in his quæ sunt sum est, quod non nisi in his quæ sunt matrimonii, vir et mulier sibi suos actus matrimonii, vir et mulier sibi suos actus communicent, sed communicant etiam communicent, sed communicant etiam sibi in aliis tamen adoptio quodammo- sibi in aliis tamen adoptio quodammo- do respicit matrimonium, quia adoptio do respicit matrimonium, quia adoptio filiorum quodammodo pertinet ad bo- filiorum quodammodo pertinet ad bo- num prolis. num prolis.

AD ULTIMUM patet solutio per antedicta, AD ULTIMUM patet solutio per antedicta, quia non transit ulterius et ratio illius quia non transit ulterius et ratio illius jam ante dicta est. jam ante dicta est.

ARTICULUS XIII. ARTICULUS XIII.

Quid sit cognatio legalis ? Quid sit cognatio legalis ?

485 485

descendentium fundatur in carnali, non descendentium fundatur in carnali, non quæ est, sed in ejus solatium est inducta quæ est, sed in ejus solatium est inducta propter naturalium filiorum privationem propter naturalium filiorum privationem vel paucitatem et talis reductio sufficit vel paucitatem et talis reductio sufficit in positivis. in positivis.

Et per hoc patet solutio ad primum. Et per hoc patet solutio ad primum. AD ALIUD dicendum, quod non est Ad 2 et 3. AD ALIUD dicendum, quod non est Ad 2 et 3. diffinitio, sed descriptio vel dicatur, diffinitio, sed descriptio vel dicatur, quod ly quædam non cogit terminum quod ly quædam non cogit terminum stare pro parte individuali, sed pro spe- stare pro parte individuali, sed pro spe- cie accepta sub hoc communi quod est cie accepta sub hoc communi quod est propinquitas et hoc quod additur, ex propinquitas et hoc quod additur, ex adoptione proveniens, dicit causam quæ adoptione proveniens, dicit causam quæ supponit quid, et dicit propter quid. supponit quid, et dicit propter quid.

Et per hoc patet etiam solutio ad se- Et per hoc patet etiam solutio ad se- quens. quens.

Solutio. Solutio. Ad 1. Ad 1.

Septimo quæritur, Quid sit cognatio Septimo quæritur, Quid sit cognatio

legalis? legalis?

ARTICULUS XIV. ARTICULUS XIV.

Et dicunt, quod cognatio legalis est Qualiter cognatio legalis impediat ma- Et dicunt, quod cognatio legalis est Qualiter cognatio legalis impediat ma- proximitas quædam ex adoptione prove- proximitas quædam ex adoptione prove-

niens. niens.

Videtur autem, quod hæc diffinitio sit Videtur autem, quod hæc diffinitio sit mala: quia mala: quia

1. Omnis proximitas per accidens ra- 1. Omnis proximitas per accidens ra- dicatur in aliqua per se proximitate, sic- dicatur in aliqua per se proximitate, sic- ut causa per accidens ad per se reduci- ut causa per accidens ad per se reduci- tur, ut dicunt Philosophi sed hæc non tur, ut dicunt Philosophi sed hæc non radicatur in aliqua proximitate per se : radicatur in aliqua proximitate per se : ergo non est proximitas. ergo non est proximitas.

2. Præterea quare dicit, Quædam ? 2. Præterea quare dicit, Quædam ? Signum enim particulare non diffinit, Signum enim particulare non diffinit, sed consignificat, quando partitur : ergo sed consignificat, quando partitur : ergo non debet pont in diffinitione. non debet pont in diffinitione.

3. Item, Signum particulare vult stare 3. Item, Signum particulare vult stare pro parte diffinitio autem debet conti- pro parte diffinitio autem debet conti- nere partes essentiales tantum ergo nere partes essentiales tantum ergo male ponitur in diffinitione. male ponitur in diffinitione.

Alia autem quæ de sequenti parte ob- Alia autem quæ de sequenti parte ob- jici possent, jam sunt objecta in præce- jici possent, jam sunt objecta in præce- denti problemate. denti problemate.

RESPONSIO. Dicendum, quod illa pro- RESPONSIO. Dicendum, quod illa pro- pinquitas radicatur in propinquitate per pinquitas radicatur in propinquitate per se, quæ est naturalis in lateralibus, et se, quæ est naturalis in lateralibus, et affinitas in affinitate legali in linea etiam affinitas in affinitate legali in linea etiam

trimonium ? trimonium ?

Octavo quæritur, Qualiter impediat Octavo quæritur, Qualiter impediat matrimonium ? matrimonium ?

Et communiter dicitur, quod in prima Et communiter dicitur, quod in prima et tertia linea impedimentum est perpe- et tertia linea impedimentum est perpe- tuum sed in media quæ est ex latere tuum sed in media quæ est ex latere venientium, non impedit nisi quamdiu venientium, non impedit nisi quamdiu sunt in potestate naturalis patris et adop- sunt in potestate naturalis patris et adop- tantis filius naturalis, et filia, vel neptis tantis filius naturalis, et filia, vel neptis adoptata hac enim soluta per mortem adoptata hac enim soluta per mortem vel emancipationem, solvitur etiam im- vel emancipationem, solvitur etiam im- pedimentum. pedimentum.

Similiter solus ille qui adoptatur et Similiter solus ille qui adoptatur et illi qui sunt sibi annexi, ut filius, et uxor, illi qui sunt sibi annexi, ut filius, et uxor, et neptis, et deinceps, cognati efficiuntur et neptis, et deinceps, cognati efficiuntur eorum qui sunt in potestate adoptatoris, eorum qui sunt in potestate adoptatoris, et non aliorum. et non aliorum.

Videtur autem hoc jus esse irrationa- Videtur autem hoc jus esse irrationa- le: quia le: quia

1. Cum Deus has personas non accep- 1. Cum Deus has personas non accep- tet, videtur quod Ecclesia non debeat tet, videtur quod Ecclesia non debeat has leges approbare. has leges approbare.

2. Item, Quanto majus fœdus, tanto 2. Item, Quanto majus fœdus, tanto firmior amicitia: sed majus esset fœdus firmior amicitia: sed majus esset fœdus

Solutio. Solutio.

Ad 1, Ad 1,

486 486

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

si filius adoptivus filiam duceret natura- si filius adoptivus filiam duceret natura- lem, quam quod non liceat eam ducere: lem, quam quod non liceat eam ducere: ergo videtur, quod hoc ob firmitatem ergo videtur, quod hoc ob firmitatem amicitiæ statui deberet. amicitiæ statui deberet.

SOLUTIO. Dicendum, quod leges vo- SOLUTIO. Dicendum, quod leges vo- lunt ita, sicut dictum est, et canones con- lunt ita, sicut dictum est, et canones con- firmant. firmant.

AD PRIMUM ergo quod contra est, di- AD PRIMUM ergo quod contra est, di- cendum quod Deus multa Ecclesiæ in- cendum quod Deus multa Ecclesiæ in- spiratæ concessit pro tempore promul- spiratæ concessit pro tempore promul- ganda, quæ ipse non promulgavit quia ganda, quæ ipse non promulgavit quia status primitivæ Ecclesiæ talia pati non status primitivæ Ecclesiæ talia pati non potuit, eo quod tunc personæ erant se- potuit, eo quod tunc personæ erant se- cundum diversos ritus conjunctæ, et vo- cundum diversos ritus conjunctæ, et vo- luit Deus omnes in unam Ecclesiam con- luit Deus omnes in unam Ecclesiam con- gregari, et nulli facere ad fidem acces- gregari, et nulli facere ad fidem acces- sum difficilem. Postea autem multæ per- sum difficilem. Postea autem multæ per-

sonæ sunt prohibitæ, quando fides fuit sonæ sunt prohibitæ, quando fides fuit confirmata, tam in consanguinitatis, confirmata, tam in consanguinitatis, quam affinitatis et cognationis spiritualis quam affinitatis et cognationis spiritualis et legalis gradibus. et legalis gradibus.

AD ALIUD dicendum, quod foedus ali- AD ALIUD dicendum, quod foedus ali- quod cum alio per aliquod proprium ha- quod cum alio per aliquod proprium ha- bet contrarietatem sicut esse filium et bet contrarietatem sicut esse filium et congunji filiæ: quia non conjungitur congunji filiæ: quia non conjungitur filiæ nisi extraneus: et ita est istud im- filiæ nisi extraneus: et ita est istud im- pedimentum. Et secundum ordinem na- pedimentum. Et secundum ordinem na- turæ videmus, quod procedentia ex uno turæ videmus, quod procedentia ex uno procedunt se separando, sed distantia procedunt se separando, sed distantia redeuntia ad unum se conjungendo pro- redeuntia ad unum se conjungendo pro- cedunt et hunc ordinem imitantur leges, cedunt et hunc ordinem imitantur leges, quia filius naturalis et filia adoptata qua- quia filius naturalis et filia adoptata qua- si ex uno procedunt et ideo separando si ex uno procedunt et ideo separando ire debent et sic est etiam in aliis dua- ire debent et sic est etiam in aliis dua- bus lineis. bus lineis.

: :

A A

E. Si filii qui ante compaternitatem vel post nati sunt, valent conjungi ? E. Si filii qui ante compaternitatem vel post nati sunt, valent conjungi ?

Hoc autem quidam volunt intelligere de illis tantum filiis, quibus com- Hoc autem quidam volunt intelligere de illis tantum filiis, quibus com- patres facti sunt. De aliis vero qui ante compaternitatem vel post geniti patres facti sunt. De aliis vero qui ante compaternitatem vel post geniti sunt, concedunt quod legitime et licite jungi possunt. Quibus videtur sunt, concedunt quod legitime et licite jungi possunt. Quibus videtur consentire Urbanus secundus dicens: Super quibus consuluit nos tua consentire Urbanus secundus dicens: Super quibus consuluit nos tua dilectio, hoc videtur respondendum, ut et baptismus sit, si instante necessi- dilectio, hoc videtur respondendum, ut et baptismus sit, si instante necessi- tate fœmina puerum in nomine Trinitatis baptizaverit et quod spiritua- tate fœmina puerum in nomine Trinitatis baptizaverit et quod spiritua- lium parentum filii vel filiæ ante vel post compaternitatem genitæ, possunt lium parentum filii vel filiæ ante vel post compaternitatem genitæ, possunt legitime conjungi, præter illam personam, qua compatres effecti sunt *. legitime conjungi, præter illam personam, qua compatres effecti sunt *.

F. Paschalis papa. F. Paschalis papa.

Paschalis vero secundus, post compaternitatem genitos copulari prohi- Paschalis vero secundus, post compaternitatem genitos copulari prohi- bet, scribens Regino Episcopo: Post susceptum filium de fonte vel filiam bet, scribens Regino Episcopo: Post susceptum filium de fonte vel filiam spiritualem, qui ex compatre vel ex commatre fuerint nati, matrimonio spiritualem, qui ex compatre vel ex commatre fuerint nati, matrimonio

1 Cf. 30, quæst. 3, cap. Super quibus (Nota edit. Lugd.) 1 Cf. 30, quæst. 3, cap. Super quibus (Nota edit. Lugd.)

IN IV SENTENT. DIST. XLII, G. IN IV SENTENT. DIST. XLII, G.

487 487

jungi non possunt'. Illud etiam notandum est, quod in Tiburiensi concilio jungi non possunt'. Illud etiam notandum est, quod in Tiburiensi concilio legitur: Si quis suæ spiritualis commatris filiam fortuitu, et ita contin- legitur: Si quis suæ spiritualis commatris filiam fortuitu, et ita contin- gente rerum casu in conjugium duxerit, maturiori servato consilio habeat, gente rerum casu in conjugium duxerit, maturiori servato consilio habeat, atque legitimo connubio honeste operam det. atque legitimo connubio honeste operam det.

G. Si quis ducere possit duas commatres, unam post alteram? G. Si quis ducere possit duas commatres, unam post alteram?

Solet etiam quæri, Si commatrem uxoris post ejus obitum quis ducere Solet etiam quæri, Si commatrem uxoris post ejus obitum quis ducere valeat? De hoc Nicolaus Papa sic scribit: Sciscitatur a nobis sanctitas valeat? De hoc Nicolaus Papa sic scribit: Sciscitatur a nobis sanctitas vestra, si quis duas commatres habere valeat unam post alteram ? In quo vestra, si quis duas commatres habere valeat unam post alteram ? In quo meminisse debes scriptum esse: Erunt duo in carne una 2. Cum ergo meminisse debes scriptum esse: Erunt duo in carne una 2. Cum ergo constet, quod vir et mulier una caro efficiuntur, restat virum compatrem constet, quod vir et mulier una caro efficiuntur, restat virum compatrem constitui mulieris, cujus assumpta uxor commater erat : et ideo virum illi constitui mulieris, cujus assumpta uxor commater erat : et ideo virum illi fœminæ non posse conjungi, quæ commater ejus erat, cum qua idem fœminæ non posse conjungi, quæ commater ejus erat, cum qua idem fuerat una caro effectus 3. Huic autem illud contrarium videtur: Qui fuerat una caro effectus 3. Huic autem illud contrarium videtur: Qui spiritualem habet compatrem cujus filium de lavacro susceperit, et uxor spiritualem habet compatrem cujus filium de lavacro susceperit, et uxor ejus commater non est, licet ei defuncto compatre suo ejus viduam ducere ejus commater non est, licet ei defuncto compatre suo ejus viduam ducere in uxorem, quos nulla generatio spiritualis secernit *. Item, Ex Epistola in uxorem, quos nulla generatio spiritualis secernit *. Item, Ex Epistola Paschalis Papæ Post uxoris obitum cum commatre uxoris conjugio Paschalis Papæ Post uxoris obitum cum commatre uxoris conjugio copulari, nulla ratio vel auctoritas videtur prohibere. Non enim per carnis copulari, nulla ratio vel auctoritas videtur prohibere. Non enim per carnis unionem ad unionem spiritus transitur *. Sed sciendum est, quod auctori- unionem ad unionem spiritus transitur *. Sed sciendum est, quod auctori- tas Nicolai de illo agit, qui uxori suæ debitum reddidit, postquam comma- tas Nicolai de illo agit, qui uxori suæ debitum reddidit, postquam comma- ter illius exstitit. Aliæ vero auctoritates de illo agunt, cujus uxor postquam ter illius exstitit. Aliæ vero auctoritates de illo agunt, cujus uxor postquam a viro suo derelinquitur, illius commater efficitur, nec post compaternita- a viro suo derelinquitur, illius commater efficitur, nec post compaternita- tem a viro suo cognoscitur: vel de viro 6 potius agunt, cujus uxor ante tem a viro suo cognoscitur: vel de viro 6 potius agunt, cujus uxor ante defungitur, quam ab eo cognoscatur. defungitur, quam ab eo cognoscatur.

1 Cf. 30, quæst. 5, cap. Post susceptum (Nota edit. Lugd.) 1 Cf. 30, quæst. 5, cap. Post susceptum (Nota edit. Lugd.)

2 Genes. 11, 24. 2 Genes. 11, 24.

3 NICOLAUS PAPA Constant. Episc. ; et habetur, 30, quæst. 4, cap. Sciscitatur (Nota edit. Lugd.) 3 NICOLAUS PAPA Constant. Episc. ; et habetur, 30, quæst. 4, cap. Sciscitatur (Nota edit. Lugd.) * Ex Tiburiensi concilio ; et habetur, 30, quæst. 4, cap. Qui spiritualem (Nota edit. Lugd.) * Ex Tiburiensi concilio ; et habetur, 30, quæst. 4, cap. Qui spiritualem (Nota edit. Lugd.)

5 Ibidem, cap. Post uxoris. 5 Ibidem, cap. Post uxoris.

Edit. J. Alleaume, illo. Edit. J. Alleaume, illo.

488 488

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

ARTICULUS XV. ARTICULUS XV.

An geniti ante compaternitatem vel post An geniti ante compaternitatem vel post sunt illegitimi, vel solum in compa- sunt illegitimi, vel solum in compa- ternitate? ternitate?

Deinde quæritur de hoc quod dicit, Deinde quæritur de hoc quod dicit, ibi, E, «Hoc autem quidam volunt in- ibi, E, «Hoc autem quidam volunt in-

telligere, etc. » telligere, etc. »

Quæritur enim, Quid verum sit de istis Quæritur enim, Quid verum sit de istis opinionibus ? opinionibus ?

Videtur enim, quod omnes ante et post Videtur enim, quod omnes ante et post nati sint illegitimi ad contrahendum : nati sint illegitimi ad contrahendum : quia quia

1. Una caro sunt a quo descenderunt: 1. Una caro sunt a quo descenderunt: ergo sicut unus est illegitimus, ita et ergo sicut unus est illegitimus, ita et alius. alius.

2. Sed videtur, quod tantum posterius 2. Sed videtur, quod tantum posterius

nati quia ante illos pater non fuit con- nati quia ante illos pater non fuit con- junctus filiolo spirituali: ergo ad eos junctus filiolo spirituali: ergo ad eos non potuit transire cognatio, sed tantum non potuit transire cognatio, sed tantum ad posteriores. ad posteriores.

RESPONSIO. Dicendum, quod nullus est RESPONSIO. Dicendum, quod nullus est illegitimus, nisi ille mediante quo com- illegitimus, nisi ille mediante quo com- paternitas est contracta et illi est etiam paternitas est contracta et illi est etiam præcedenter et consequenter natus ille- præcedenter et consequenter natus ille- gitimus et omnes aliæ antiquorum opi- gitimus et omnes aliæ antiquorum opi- niones quæ super hoc fuerunt, sunt abro- niones quæ super hoc fuerunt, sunt abro- gatæ. gatæ.

AD PRIMUM ergo dicendum, quod verum AD PRIMUM ergo dicendum, quod verum est quantum ad eum cum quo contrahi- est quantum ad eum cum quo contrahi- tur paternitas, et non quoad alium fra- tur paternitas, et non quoad alium fra- trem vel sororem suam. trem vel sororem suam.

AD ALIUD dicendum, quod non pot- AD ALIUD dicendum, quod non pot- est transire confraternitas non fratris : ille est transire confraternitas non fratris : ille autem qui non suscipitur in sacramento, autem qui non suscipitur in sacramento, non est filiolus ergo non frater filio- non est filiolus ergo non frater filio- rum ergo nec confrater et sic impe- rum ergo nec confrater et sic impe- dimentum nullum præstare potest in ma- dimentum nullum præstare potest in ma- trimonio. trimonio.

A1 A1

Ad 2 Ad 2

H. Si vir et uxor possint simul tenere puerum ? H. Si vir et uxor possint simul tenere puerum ?

Solet etiam quæri, Si uxor cum viro simul debeat in baptismo suscipere Solet etiam quæri, Si uxor cum viro simul debeat in baptismo suscipere puerum ? De hoc Urbanus ait : Quod uxor cum marito in baptismo simul puerum ? De hoc Urbanus ait : Quod uxor cum marito in baptismo simul non debeat suscipere puerum, nulla auctoritate videtur vel reperitur pro- non debeat suscipere puerum, nulla auctoritate videtur vel reperitur pro- hibitum sed ut ipsa puritas spiritualis paternitatis ab omni labe et in- hibitum sed ut ipsa puritas spiritualis paternitatis ab omni labe et in- famia conservetur immunis, decrevimus ut utrique simul ad hoc adspi- famia conservetur immunis, decrevimus ut utrique simul ad hoc adspi- rare non præsumant. Quia vero piaculare flagitium commisit, qui duabus rare non præsumant. Quia vero piaculare flagitium commisit, qui duabus commatribus vel sororibus nupsit, magna poenitentia debet ei injungi ². commatribus vel sororibus nupsit, magna poenitentia debet ei injungi ².

1 1

1 Edit. J. Alleaume, velut. 1 Edit. J. Alleaume, velut.

2 Cf. 30, quæst. 4, cap. Quod uxor (Nota edit. Lugd.) 2 Cf. 30, quæst. 4, cap. Quod uxor (Nota edit. Lugd.)

el contra. el contra.

Quest. 1. Quest. 1.

Red contra. Red contra.

IN IV SENTENT. DIST. XLII, H, ART. 16. IN IV SENTENT. DIST. XLII, H, ART. 16.

ARTICULUS XVI. ARTICULUS XVI.

Quot debent esse in pueri susceptione ? Quot debent esse in pueri susceptione ? et, An non baptizatus potest susci- et, An non baptizatus potest susci- pere baptizatum, et non confirmatus pere baptizatum, et non confirmatus confirmatum? confirmatum?

Deinde agendum de hoc quod dicitur, Deinde agendum de hoc quod dicitur, ibi, H, Solet etiam quæri, Si uxor ibi, H, Solet etiam quæri, Si uxor cum viro, etc. >> cum viro, etc. >>

Quæritur enim hic, Quot debent esse Quæritur enim hic, Quot debent esse in pueri susceptione? in pueri susceptione?

Et videtur, quod unus solus: quia Et videtur, quod unus solus: quia

1. Dionysius unum solum dicit fuisse 1. Dionysius unum solum dicit fuisse anadochum in primitiva Ecclesia, qui anadochum in primitiva Ecclesia, qui puerum ad baptismum suscipiebat, qui puerum ad baptismum suscipiebat, qui pro puero spopondit sacras confessiones pro puero spopondit sacras confessiones et abrenuntiationes. et abrenuntiationes.

2. Item, Leo Papa idem statuit, ut 2. Item, Leo Papa idem statuit, ut habetur, de Consec. dist. 4 : « Non plu- habetur, de Consec. dist. 4 : « Non plu- res ad suscipiendum de baptismo infan- res ad suscipiendum de baptismo infan- tem accedant, quam unus, sive vir, sive tem accedant, quam unus, sive vir, sive mulier. In confirmatione quoque id mulier. In confirmatione quoque id ipsum fiat. » ipsum fiat. »

IN CONTRARIUM autem hujus est IN CONTRARIUM autem hujus est 1. Totus fere usus Ecclesiæ. 1. Totus fere usus Ecclesiæ.

2. Item, Quia marito suscipiente transit 2. Item, Quia marito suscipiente transit commaternitas ad uxorem: ergo si commaternitas ad uxorem: ergo si etiam ipsa suscipit, bis facta est comma- etiam ipsa suscipit, bis facta est comma- ter, quod est superfluitas et injuriam ter, quod est superfluitas et injuriam facere sacramento: ergo simul vir et facere sacramento: ergo simul vir et uxor non debent suscipere. uxor non debent suscipere.

ITEM QUÆRITUR utterius, Utrum alium ITEM QUÆRITUR utterius, Utrum alium suscipere possit in baptismo non bapti- suscipere possit in baptismo non bapti- zatus, vel in confirmatione non confir- zatus, vel in confirmatione non confir- matus? matus?

Et videtur, quod sic quia non hap- Et videtur, quod sic quia non hap- tizatus baptismo aquæ potest habere tizatus baptismo aquæ potest habere fidem et gratiam : ergo potest esse ano- fidem et gratiam : ergo potest esse ano- dochus ad hoc quod alius suscipiat bap- dochus ad hoc quod alius suscipiat bap- tismum. tismum.

IN CONTRARIUM hujus est, quod dicitur, IN CONTRARIUM hujus est, quod dicitur, de Consec. dist. 4, ubi sic præcipit con- de Consec. dist. 4, ubi sic præcipit con-

489 489

cilium Maguntinense : << In baptismate cilium Maguntinense : << In baptismate vel chrismate non potest alium suscipere vel chrismate non potest alium suscipere in filiolum qui non est baptizatus vel in filiolum qui non est baptizatus vel

confirmatus. » confirmatus. »

SED ESTO, quod suscipiat, et quæra- Quæst. 2. SED ESTO, quod suscipiat, et quæra- Quæst. 2. tur, Utrum contrahatur cognatio spiri- tur, Utrum contrahatur cognatio spiri- tualis? tualis?

Videtur, quod sic: quia Videtur, quod sic: quia

1. Deus omne id approbat quod facit 1. Deus omne id approbat quod facit ad hominum conciliationem : ergo et ad hominum conciliationem : ergo et istud. istud.

2. Item, Sicut baptismus non tollit 2. Item, Sicut baptismus non tollit nisi peccata ita videtur, quod æquali- nisi peccata ita videtur, quod æquali- ter ante baptismum et post, locum ha- ter ante baptismum et post, locum ha- beant sacramentalia sicut in conjugio beant sacramentalia sicut in conjugio patet, quod manet ante et post baptis- patet, quod manet ante et post baptis- mum ergo videtur, quod contrahatur. mum ergo videtur, quod contrahatur. IN CONTRARIUM hujus est, quod IN CONTRARIUM hujus est, quod

: :

1. Baptismus est janua : ergo ante 1. Baptismus est janua : ergo ante illum non est ingressus in aliquid spiri- illum non est ingressus in aliquid spiri- tualium. tualium.

2. Item, Dionysius ita objicit in theo- 2. Item, Dionysius ita objicit in theo- ria baptismi « Sicut in naturis operari ria baptismi « Sicut in naturis operari non potest, qui nec per generationem non potest, qui nec per generationem subsistere adhuc habuit: ita in sacra- subsistere adhuc habuit: ita in sacra- mentalibus et divinis nihil operatur, mentalibus et divinis nihil operatur, cui non est datum spirituale subsistere cui non est datum spirituale subsistere per sacramentum regenerationis : » sed per sacramentum regenerationis : » sed operari spiritualium quid, est suscipere operari spiritualium quid, est suscipere de baptismo et contrahere cognationem de baptismo et contrahere cognationem spiritualem: ergo non potest hoc facere spiritualem: ergo non potest hoc facere qui non est baptizatus. qui non est baptizatus.

Sed contra. Sed contra.

SED TUNC ulterius pono alterum con- Quest. 3. SED TUNC ulterius pono alterum con- Quest. 3. jugum esse baptizatum, et alterum non jugum esse baptizatum, et alterum non baptizatum, et baptizatum aliquem sus- baptizatum, et baptizatum aliquem sus- cipere in filiolum. Et quæratur, Utrum cipere in filiolum. Et quæratur, Utrum cognatio spiritualis transit ad reliquum cognatio spiritualis transit ad reliquum qui non est baptizatus? qui non est baptizatus?

Et videtur, quod sic: quia factus est Et videtur, quod sic: quia factus est una caro cum illo: ergo sibi communi- una caro cum illo: ergo sibi communi- cant suos actus : ergo compaternitas cant suos actus : ergo compaternitas transit ad alterum. transit ad alterum.

IN CONTRARIUM hujus est, quod non Sed contra. IN CONTRARIUM hujus est, quod non Sed contra. habet fundamentum et januam sacra- habet fundamentum et januam sacra- mentorum ergo nihil adhæret ei de sa- mentorum ergo nihil adhæret ei de sa- cramentis vel sacramentalibus: sed co- cramentis vel sacramentalibus: sed co- gnatio spiritualis est aliquid sacramenta- gnatio spiritualis est aliquid sacramenta-

Quæst. 4. Quæst. 4.

Sed contra. Sed contra.

Quæst. 5. Quæst. 5.

Solutio. Solutio. Ad 1. Ad 1.

490 490

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

lium ergo non transit ad eum cognatio lium ergo non transit ad eum cognatio spiritualis. spiritualis.

ULTERIUS quæritur, Utrum liceat om- ULTERIUS quæritur, Utrum liceat om- nibus indifferenter suscipere filiolos in nibus indifferenter suscipere filiolos in sacramento? sacramento?

Videtur autem, quod non quia dici- Videtur autem, quod non quia dici- tur, de Consec. dist. 4, ex consilio tur, de Consec. dist. 4, ex consilio Antisiodorensi : « Non licet abbati vel Antisiodorensi : « Non licet abbati vel monacho de baptismo suscipere filiolos, monacho de baptismo suscipere filiolos, nec commatres habere. » nec commatres habere. »

Item, Ex libro capitulorum: « Mo- Item, Ex libro capitulorum: « Mo- nachi sibi compatres commatresve non nachi sibi compatres commatresve non faciant, nec fœminas osculentur. » faciant, nec fœminas osculentur. »

IN CONTRARIUM hujus est, quod illorum IN CONTRARIUM hujus est, quod illorum est instruere in symbolo et Dominica est instruere in symbolo et Dominica oratione, qui maxime sunt instructi: sed oratione, qui maxime sunt instructi: sed tales sunt monachi et religiosi: ergo tales sunt monachi et religiosi: ergo ipsorum est instruere alios: sed patri- ipsorum est instruere alios: sed patri- norum est hoc officium: ergo monachi norum est hoc officium: ergo monachi et religiosi possunt esse patrini. Quod et religiosi possunt esse patrini. Quod autem patrinorum sit hoc officium, pro- autem patrinorum sit hoc officium, pro- batur per Augustinum in quodam ser- batur per Augustinum in quodam ser- mone post pascha Domini, qui sic mone post pascha Domini, qui sic incipit, Hodiernus dies in quo sic incipit, Hodiernus dies in quo sic dicit « Vos ante omnia tam viros dicit « Vos ante omnia tam viros quam mulieres, qui filios in baptismate quam mulieres, qui filios in baptismate suscepistis, moneo ut vos cognoscatis suscepistis, moneo ut vos cognoscatis fideijussores apud Deum exstitisse pro fideijussores apud Deum exstitisse pro illis quos estis visi de sacro fonte sus- illis quos estis visi de sacro fonte sus- cipere. Ideoque semper eos admonete cipere. Ideoque semper eos admonete ut castitatem custodiant, justitiam dili- ut castitatem custodiant, justitiam dili- gant, charitatem teneant: ante omnia gant, charitatem teneant: ante omnia symbolum et orationem Dominicam et symbolum et orationem Dominicam et vosispi tenete, et illis quos suscepistis vosispi tenete, et illis quos suscepistis de sacro fonte, ostendite. » de sacro fonte, ostendite. »

SED EX hoe ulterius videtur, quod SED EX hoe ulterius videtur, quod mulieribus non liceat aliquem de bap- mulieribus non liceat aliquem de bap- tismo suscipere: quia, sicut dicit Apo- tismo suscipere: quia, sicut dicit Apo- stolus, I ad Timoth. 11, 12, mulieri docere stolus, I ad Timoth. 11, 12, mulieri docere in Ecclesia non permittitur. Patrini in Ecclesia non permittitur. Patrini autem officium est docere, sicut proba- autem officium est docere, sicut proba- tur ex verbo Augustini inducto, et ex tur ex verbo Augustini inducto, et ex theoria baptismi, et ultimo capitulo theoria baptismi, et ultimo capitulo Ecclesiasticæ hierarchiæ. Ecclesiasticæ hierarchiæ.

RESPONSIO. Dicendum ad hoc quod RESPONSIO. Dicendum ad hoc quod primo quæritur, quod sufficit unus te- primo quæritur, quod sufficit unus te-

nens, præcipue in confirmatione: sed nens, præcipue in confirmatione: sed etiam in baptismo hoc sufficit et tutum etiam in baptismo hoc sufficit et tutum estet si plures sunt, hoc potius est estet si plures sunt, hoc potius est permissio, quam statutum quod debeat permissio, quam statutum quod debeat approbari permittitur autem ratione approbari permittitur autem ratione amicitiæ quæ inter tales contrahi debet. amicitiæ quæ inter tales contrahi debet.

AD ALIUD dicendum, quod vir et uxor AD ALIUD dicendum, quod vir et uxor simul non debent suscipere unum eum- simul non debent suscipere unum eum- dem filiolum. Sed si fiat, tunc non se- dem filiolum. Sed si fiat, tunc non se- quitur, quod bis contrahatur commater- quitur, quod bis contrahatur commater- nitas, sed potius cognatio spiritualis nitas, sed potius cognatio spiritualis alia et alia ratione contrahitur, scilicet alia et alia ratione contrahitur, scilicet directe, et indirecte, et hoc non est in. directe, et indirecte, et hoc non est in. conveniens. conveniens.

AD ID quod ulterius quæritur, dicen- Ades AD ID quod ulterius quæritur, dicen- Ades dum quod non potest suscipere qui non dum quod non potest suscipere qui non est baptizatus. est baptizatus.

AD HOC autem quod contra objicitur, AD HOC autem quod contra objicitur, dicendum quod licet habeat fidem et dicendum quod licet habeat fidem et gratiam, tamen non habet eam ut Chri- gratiam, tamen non habet eam ut Chri- stianus, sed ut dispositus ad ipsum et stianus, sed ut dispositus ad ipsum et ideo jure Christianum docere non potest. ideo jure Christianum docere non potest.

AD ID quod quæritur ulterius, dicen- Adquest AD ID quod quæritur ulterius, dicen- Adquest dum quod nulla contrahitur cognatio, dum quod nulla contrahitur cognatio, nec compaternitas. nec compaternitas.

Ad hoc autem quod objicitur, est A Ad hoc autem quod objicitur, est A dicendum, quod Deus approbat ordinate dicendum, quod Deus approbat ordinate facta, et secundum regulam juris, cum facta, et secundum regulam juris, cum ipse sit summus ordo omnia ordinans, ipse sit summus ordo omnia ordinans, ut dicit Augustinus. Nullus autem ordo ut dicit Augustinus. Nullus autem ordo permittit, quod in his quæ sunt fidei permittit, quod in his quæ sunt fidei non Christianus imbuat Christianum. non Christianus imbuat Christianum.

AD ALIUD dicendum, quod baptismus AD ALIUD dicendum, quod baptismus non solvit bona inventa, sed mala: sed non solvit bona inventa, sed mala: sed tamen fundat omnia bona et ideo in tamen fundat omnia bona et ideo in non baptizato secundum quod hujus- non baptizato secundum quod hujus- modi est, nihil fundatur bonorum. modi est, nihil fundatur bonorum.

AD ID quod ulterius quæritur, dicen- Ad AD ID quod ulterius quæritur, dicen- Ad dum quod non transit cognatio spiritua- dum quod non transit cognatio spiritua- lis. lis.

Ad objectum contra, dicendum quod Ad objectum contra, dicendum quod licet sint una caro, tamen communicatio licet sint una caro, tamen communicatio actuum spiritualium non transit: quia actuum spiritualium non transit: quia non est in eo fundamentum : sed est non est in eo fundamentum : sed est etiam aliud quantum ad matrimonii etiam aliud quantum ad matrimonii fundamentum persona non satis legiti- fundamentum persona non satis legiti-

1 1

1.4. 1.4.

IN IV SENTENT. DIST. XLII, I. IN IV SENTENT. DIST. XLII, I.

ma, nec satis est ratum matrimonium ma, nec satis est ratum matrimonium inter tales, ut patuit ex supra dictis. inter tales, ut patuit ex supra dictis.

AD ID quod ulterius quæritur, dicen- AD ID quod ulterius quæritur, dicen- dum, quod non licet religiosis, meo dum, quod non licet religiosis, meo judicio, suscipere filiolos, ne inter eos judicio, suscipere filiolos, ne inter eos et fœminas eis nimia generetur fami- et fœminas eis nimia generetur fami- liaritas dissolvens eorum religionem, liaritas dissolvens eorum religionem, sicut dicunt decreta Patrum. sicut dicunt decreta Patrum.

Ad objectum contra, dicendum quod Ad objectum contra, dicendum quod aliud est instructum esse et posse in- aliud est instructum esse et posse in- struere ex habitu scientiæ, et aliud ex struere ex habitu scientiæ, et aliud ex officio pastoralis curæ, Primo modo officio pastoralis curæ, Primo modo

491 491

plus quandoque instructi sunt mona- plus quandoque instructi sunt mona- chised secundo modo non debent chised secundo modo non debent instruere, nisi clerici quibus est com- instruere, nisi clerici quibus est com- missum. missum.

AD ID quod objicitur de mulieribus, Ad quæst. 5. AD ID quod objicitur de mulieribus, Ad quæst. 5. dicendum quod possunt suscipere: quia dicendum quod possunt suscipere: quia instructio earum est per modum exci- instructio earum est per modum exci- tationis, et non ex officio, vel auctori- tationis, et non ex officio, vel auctori- tate et hoc ipsum non conceditur reli- tate et hoc ipsum non conceditur reli- giosis, ne evagandi habeant occasio- giosis, ne evagandi habeant occasio-