IN IV SENTENT. DIST. XL, B, ART. 6. IN IV SENTENT. DIST. XL, B, ART. 6.

fratris et filia sororis, quæ sunt nepos et fratris et filia sororis, quæ sunt nepos et neptis. Tertius gradus et quartus, prone- neptis. Tertius gradus et quartus, prone- pos et proneptis. Et quintus gradus et pos et proneptis. Et quintus gradus et sextus, abnepos et abneptis. Septimus sextus, abnepos et abneptis. Septimus gradus et octavus, subnepos et subneptis. gradus et octavus, subnepos et subneptis. Nonus gradus et decimus: et sic de aliis. >> Nonus gradus et decimus: et sic de aliis. >> Ex his facile est videre, quod illa per- Ex his facile est videre, quod illa per- sona quæ secundum primam computa- sona quæ secundum primam computa- tionem est in quinto, id est, extra gra- tionem est in quinto, id est, extra gra- dum prohibitum hodie: secundum se- dum prohibitum hodie: secundum se- cundam est in quarto, id est, intra gra- cundam est in quarto, id est, intra gra- dum prohibitum hodie: et secundum dum prohibitum hodie: et secundum leges in decimo in parte una, et in nono leges in decimo in parte una, et in nono in parte alia. Ergo videtur esse maxima in parte alia. Ergo videtur esse maxima contrarietas inter ista jura, quæ sic lo- contrarietas inter ista jura, quæ sic lo- quuntur. quuntur.

OBJICITUR autem contra primum mo- OBJICITUR autem contra primum mo- dum computandi et pro ultimo sic: dum computandi et pro ultimo sic:

1. Sicut descensus est generationis in 1. Sicut descensus est generationis in parte una per filium, ita in parte alia per parte una per filium, ita in parte alia per filiam sed duplex descensus duplicem filiam sed duplex descensus duplicem exigit gradum ergo in duobus gradibus exigit gradum ergo in duobus gradibus sunt nepos per filium, et neptis per sunt nepos per filium, et neptis per filiam ergo prima opinio quæ dicit, filiam ergo prima opinio quæ dicit, quod sunt in uno, falsum dicit: et ulti- quod sunt in uno, falsum dicit: et ulti- ma quæ dicit, quod sunt in duobus, dicit ma quæ dicit, quod sunt in duobus, dicit

verum. verum.

2. Item, In naturis, si duo contrariis 2. Item, In naturis, si duo contrariis motibus moveantur a se invicem, erit motibus moveantur a se invicem, erit necessario ibi duplex distantia, et duplex necessario ibi duplex distantia, et duplex gradus, sicut si A moveatur sursum, et gradus, sicut si A moveatur sursum, et B deorsum sed duplex descensus est ut B deorsum sed duplex descensus est ut duplex in natura motus: ergo in genera- duplex in natura motus: ergo in genera- tione filiorum vel filii et filiæ est duplex tione filiorum vel filii et filiæ est duplex distantia et duplex gradus: ergo prima distantia et duplex gradus: ergo prima computatio est falsa, et secunda et tertia computatio est falsa, et secunda et tertia tantum vera. tantum vera.

OBJICITUR autem specialiter contra se- OBJICITUR autem specialiter contra se- cundam sic: cundam sic:

1. Filius et filia, quæ sunt frater et 1. Filius et filia, quæ sunt frater et soror, in nullo sibi intrinseco materiali soror, in nullo sibi intrinseco materiali vel formali uniuntur: ergo non potest vel formali uniuntur: ergo non potest poni truncus unus, sed potius pater et poni truncus unus, sed potius pater et mater qui sunt caro una : ergo prima est mater qui sunt caro una : ergo prima est et secunda et tertia est falsa. et secunda et tertia est falsa.

vera, vera,

2. Item, Omne quod per generationem 2. Item, Omne quod per generationem distat ab aliquo uno, magis habet simi- distat ab aliquo uno, magis habet simi-

XXX XXX

449 449

litudinem ramunculi et gradus, quam litudinem ramunculi et gradus, quam truncised filius et filia, quæ sunt frater truncised filius et filia, quæ sunt frater et soror, per generationem descenderunt et soror, per generationem descenderunt ab uno, sicut ipso nomine importatur, ab uno, sicut ipso nomine importatur, quoniam non est filius nisi patris filius: quoniam non est filius nisi patris filius: ergo filius et filia, qui sunt frater et soror, ergo filius et filia, qui sunt frater et soror, non faciunt truncum vel stipitem, sed non faciunt truncum vel stipitem, sed gradus: et inde ut prius. gradus: et inde ut prius.

ОBJICITUR autem pro prima et secunda ОBJICITUR autem pro prima et secunda contra tertiam sic : contra tertiam sic : 1. Diversitas 1. Diversitas

materialis tantum in materialis tantum in nullo facit speciem gradus diversam : sed nullo facit speciem gradus diversam : sed generatio per duos, est diversitas mate- generatio per duos, est diversitas mate- rialis tantum ergo non facit speciem rialis tantum ergo non facit speciem gradus diversam : ergo isti in uno gradu gradus diversam : ergo isti in uno gradu distant a trunco, licet materialiter sint distant a trunco, licet materialiter sint duo. duo.

2. Item, In naturis quæ uno modo 2. Item, In naturis quæ uno modo motus moventur ab uno, æqualiter di- motus moventur ab uno, æqualiter di- stant, et unum habent gradum distantiæ : stant, et unum habent gradum distantiæ : sicut ab A movetur B, et eodem modo sicut ab A movetur B, et eodem modo motus ab eodem a movetur c: sed fra- motus ab eodem a movetur c: sed fra- ter et soror uno modo motus moventur ter et soror uno modo motus moventur ab uno trunco ergo distant uno gradu ab uno trunco ergo distant uno gradu tantum, et non duobus : ergo prima et tantum, et non duobus : ergo prima et secunda opiniones sunt veræ, et tertia secunda opiniones sunt veræ, et tertia falsa. falsa.

RESPONSIO. Dicendum, quod omnes RESPONSIO. Dicendum, quod omnes istæ opiniones habent aliquid rationis : istæ opiniones habent aliquid rationis : sed tamen prima rationabilior est : et sed tamen prima rationabilior est : et ideo illi adhæsit Ecclesia. Illa enim con- ideo illi adhæsit Ecclesia. Illa enim con- siderat, quod aliam habet habitudinem siderat, quod aliam habet habitudinem persona a qua est descensus, et non de- persona a qua est descensus, et non de- scendit secundum rationem sui nominis, scendit secundum rationem sui nominis, sicut pater et mater: quia nomina illa sicut pater et mater: quia nomina illa dicunt a quibus est alius, et non dicunt, dicunt a quibus est alius, et non dicunt, quod ipsi sint ab alio, licet quandoque se- quod ipsi sint ab alio, licet quandoque se- cundum rei veritatem sint ab alio. Con- cundum rei veritatem sint ab alio. Con- siderat etiam, quod aliam habet habitudi- siderat etiam, quod aliam habet habitudi- nem descendens descensu uno, et aliam nem descendens descensu uno, et aliam descendens descensibus pluribus: et se- descendens descensibus pluribus: et se- cundum hoc locat truncum et gradum cundum hoc locat truncum et gradum primum et secundum et tertium et quar- primum et secundum et tertium et quar- tum, ut primus dicatur descensu uno, tum, ut primus dicatur descensu uno, secundus duobus, tertius tribus, et quar- secundus duobus, tertius tribus, et quar- tus quatuor: et in illo finitur consangui- tus quatuor: et in illo finitur consangui- nitas hodie. nitas hodie.

29 29

Solutio. Solutio.

450 450

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

Secunda autem considerat, quod trun- Secunda autem considerat, quod trun- cus oritur a quodam alio quod est radix, cus oritur a quodam alio quod est radix, et ideo locat truncum fratrem et sororem et ideo locat truncum fratrem et sororem super unam radicem patris et matris : et super unam radicem patris et matris : et non est diversitas, nisi in ratione, sicut non est diversitas, nisi in ratione, sicut dicitur in Littera, inter primam opinio- dicitur in Littera, inter primam opinio-

nem et secundam. nem et secundam.

Tertia vero considerat illas duas ratio- Tertia vero considerat illas duas ratio- nes, quæ positæ sunt pro ipsa, et contra nes, quæ positæ sunt pro ipsa, et contra primam opinionem et secundam: et has primam opinionem et secundam: et has repetere non oportet. repetere non oportet.

Et sic planum est respondere omnibus Et sic planum est respondere omnibus objectis quia ultimo inductæ solvunt objectis quia ultimo inductæ solvunt duas primas et id quod objicitur contra duas primas et id quod objicitur contra secundam, plane solvitur per ea quæ secundam, plane solvitur per ea quæ considerat secunda opinio: quia aliam considerat secunda opinio: quia aliam accipit rationem trunci, quam prima. accipit rationem trunci, quam prima. Et per hoc patet solutio ad totum. Et per hoc patet solutio ad totum.

ARTICULUS VII. ARTICULUS VII.

An omnes gradus prohibiti sunt ad con- An omnes gradus prohibiti sunt ad con- trahendum matrimonium ? trahendum matrimonium ?

Deinde quæritur de hoc quod dicit, Deinde quæritur de hoc quod dicit, ibi, B, post initium : « Attende, quod ibi, B, post initium : « Attende, quod sex computat Isidorus, etc. » sex computat Isidorus, etc. »

Inveniuntur enim hic tres causæ assi- Inveniuntur enim hic tres causæ assi- gnatæ de numero graduum, in quibus li- gnatæ de numero graduum, in quibus li- cet vel non licet contrahere: secundum cet vel non licet contrahere: secundum enim computationem Isidori, et secun- enim computationem Isidori, et secun- dum antiqua jura, sextus gradus est pro- dum antiqua jura, sextus gradus est pro- hibitus, et septimus concessus: et ille hibitus, et septimus concessus: et ille assignat causam, quia sex sunt ætates assignat causam, quia sex sunt ætates mundi, et sex status hominis, scilicet in- mundi, et sex status hominis, scilicet in- fantia, pueritia, adolescentia, juventus, fantia, pueritia, adolescentia, juventus, virilis ætas, senectus et senium, quæ virilis ætas, senectus et senium, quæ Isidorus pro uno accipit, eo quod tune Isidorus pro uno accipit, eo quod tune siccari et putrefieri incipiunt corpora, et siccari et putrefieri incipiunt corpora, et usui matrimonii fieri inhabilia. usui matrimonii fieri inhabilia.

Secundum Zachariæ computationem Secundum Zachariæ computationem septimus gradus est prohibitus, et octa- septimus gradus est prohibitus, et octa- vus concessus et ille assignat causam, vus concessus et ille assignat causam,

1 Joan. n, 6. 1 Joan. n, 6.

quia septem diebus omne tempus agitur, quia septem diebus omne tempus agitur, post quod et Ecclesia in corpore et ani- post quod et Ecclesia in corpore et ani- ma sponso Christo jungetur. ma sponso Christo jungetur.

Secundum autem nova jura, per qua Secundum autem nova jura, per qua omnibus antiquis abrogatur, quartus omnibus antiquis abrogatur, quartus gradus est prohibitus, et quintus con- gradus est prohibitus, et quintus con- cessus et illius Innocentius assignat cessus et illius Innocentius assignat causam, Extra, de consanguineis et affi- causam, Extra, de consanguineis et affi- nibus, quia quatuor sunt elementa, ex nibus, quia quatuor sunt elementa, ex quibus componuntur humores quatuor, quibus componuntur humores quatuor, ex quibus constituitur et complexionatur ex quibus constituitur et complexionatur corpus humanum. corpus humanum.

1. Videntur autem istæ causæ ridicu 1. Videntur autem istæ causæ ridicu losæ, et nihil facere ad propositum, co losæ, et nihil facere ad propositum, co quod nulla habitudo causati ad causam quod nulla habitudo causati ad causam

esse videatur. esse videatur.

2. Item, Quæ est causa, quod Inno- 2. Item, Quæ est causa, quod Inno- centius assignat potius quatuor elementa, centius assignat potius quatuor elementa, quam Evangelia, vel quatuor angulos quam Evangelia, vel quatuor angulos coeli, vel quatuor Evangelistas, vel qua- coeli, vel quatuor Evangelistas, vel qua- tuor Ezechielis animalia ? In omnibus tuor Ezechielis animalia ? In omnibus enim his eadem videtur esse affinitas ad enim his eadem videtur esse affinitas ad causatum. Unde dicitur, quod non sine causatum. Unde dicitur, quod non sine verecundia Ecclesiæ Papa illud pro causa verecundia Ecclesiæ Papa illud pro causa allegavit, cum a tanto homine non nisi allegavit, cum a tanto homine non nisi rationabilia fieri debeant. rationabilia fieri debeant.

3. Item, Quid assignabimus pro causa, 3. Item, Quid assignabimus pro causa, quod secundum consonantiam legum ad quod secundum consonantiam legum ad canones hodie octavus gradus secundum canones hodie octavus gradus secundum leges est prohibitus, et nonus et decimus leges est prohibitus, et nonus et decimus concessi? Nisi enim assignentur octo concessi? Nisi enim assignentur octo homines qui fuerunt in arca Noe, vel octo homines qui fuerunt in arca Noe, vel octo beatitudines enumeratæ, Matth. v, 3 et seq. beatitudines enumeratæ, Matth. v, 3 et seq.

Similiter in causa Isidori de sex Similiter in causa Isidori de sex mundi ætatibus: non enim videntur mundi ætatibus: non enim videntur plus facere sex mundi ætates, quam sex plus facere sex mundi ætates, quam sex hydriæ positæ in Cana Galilææ ad puri- hydriæ positæ in Cana Galilææ ad puri- ficationem Judæorum '. ficationem Judæorum '.

Similiter septenarius dierum in compu- Similiter septenarius dierum in compu- tatione Zachariæ Papæ non plus videtur tatione Zachariæ Papæ non plus videtur valere, quam septem dona, vel septem valere, quam septem dona, vel septem stellæ habentes motum aplanes in cœlo. stellæ habentes motum aplanes in cœlo.

Videtur autem, quod melius esset ta- Videtur autem, quod melius esset ta- les causas non assignare: quia litterati les causas non assignare: quia litterati talia legentes, vilipendunt, et super ni- talia legentes, vilipendunt, et super ni- hil vel modicum judicant Ecclesiam fun- hil vel modicum judicant Ecclesiam fun- dare sua instituta. dare sua instituta.

lutio. lutio.

A41 A41

Ad 2. Ad 2.

IN IV SENTENT. DIST. XL, C. IN IV SENTENT. DIST. XL, C.

RESPONSIO. Dicendum, quod in veri- RESPONSIO. Dicendum, quod in veri- tate in talibus non magna vis est: quia tate in talibus non magna vis est: quia non habent vim nisi a positione Eccle- non habent vim nisi a positione Eccle- siæ nec Sancti hujusmodi numerum siæ nec Sancti hujusmodi numerum assignant pro causa, sed pro indicio assignant pro causa, sed pro indicio quod tali numero utitur Scriptura : et quod tali numero utitur Scriptura : et ideo habilior est ad instituendum aliquid ideo habilior est ad instituendum aliquid in ipso. in ipso.

Si quis tamen vellet hic subtilizare, Si quis tamen vellet hic subtilizare, tunc pro causa assignari posset prohibitio tunc pro causa assignari posset prohibitio quarti gradus quia usque ad quartum quarti gradus quia usque ad quartum gradum homines multi se vident et suam gradum homines multi se vident et suam successionem, et abominabile est, quod successionem, et abominabile est, quod suam successionem videat homo direp- suam successionem videat homo direp- tam sicut etiam Dominus dixit secun- tam sicut etiam Dominus dixit secun- dum expositionem Sanctorum, Exod. dum expositionem Sanctorum, Exod. xx, 5 Visitans iniquitatem patrum in xx, 5 Visitans iniquitatem patrum in filios, in tertiam et quartam generatio- filios, in tertiam et quartam generatio- nem eorum qui oderunt me. nem eorum qui oderunt me.

AD CAUSAM autem Innocentii dicendum, AD CAUSAM autem Innocentii dicendum, quod in qualibet generatione nova fit quod in qualibet generatione nova fit mixtio sanguinis cum sanguine alieno, et mixtio sanguinis cum sanguine alieno, et in quantum miscetur alteri, in tantum in quantum miscetur alteri, in tantum

431 431

recedit a primo, et ab invicem. Elementa recedit a primo, et ab invicem. Elementa autem sunt facile et difficulter miscibilia : autem sunt facile et difficulter miscibilia : maxime enim subtile (ut Philosophus di- maxime enim subtile (ut Philosophus di- cit) est bene miscibile, et hoc est ignis, cit) est bene miscibile, et hoc est ignis, qui alienatur quasi in mixtura prima, et qui alienatur quasi in mixtura prima, et in secunda aer, et in tertia aqua, et in in secunda aer, et in tertia aqua, et in quarta terra et ita componentia corpus quarta terra et ita componentia corpus humanum recedunt a præviis dispositio- humanum recedunt a præviis dispositio- nibus, et per consequens a consanguini- nibus, et per consequens a consanguini- tate et hoc patet etiam in seminibus, tate et hoc patet etiam in seminibus, quæ seminantur in terra sibi non natura- quæ seminantur in terra sibi non natura- li quia in quarta generatione transeunt li quia in quarta generatione transeunt ad aliam speciem omnino et hoc inten- ad aliam speciem omnino et hoc inten- dit Papa. dit Papa.

AD HOC autem quod Isidorus et Zacha- AD HOC autem quod Isidorus et Zacha- rias dicunt, dicendum quod non est cau- rias dicunt, dicendum quod non est cau- sa, sed adaptatio, ut dictum est. sa, sed adaptatio, ut dictum est.

AD ID autem quod objicitur de legi- AD ID autem quod objicitur de legi- bus, dicendum quod idem est octavus bus, dicendum quod idem est octavus secundum leges, et quartus secundum secundum leges, et quartus secundum canones et ideo non oportet in illo canones et ideo non oportet in illo aliam assignare causam. aliam assignare causam.

Et per hoc patet solutio ad totum. Et per hoc patet solutio ad totum.

Ad 3. Ad 3.

C. Quare sex gradus computantur ? C. Quare sex gradus computantur ?

Quare vero sex gradus computet Isidorus, ipse aperit dicens: Consangui- Quare vero sex gradus computet Isidorus, ipse aperit dicens: Consangui- nitas dum se paulatim propaginum ordinibus dirimens usque ad ultimum nitas dum se paulatim propaginum ordinibus dirimens usque ad ultimum gradum protraxerit, et propinquitas esse desierit, tunc primum lex in ma- gradum protraxerit, et propinquitas esse desierit, tunc primum lex in ma- trimonii vinculum eam recipiet, et quodammodo incipiet revocare fugien- trimonii vinculum eam recipiet, et quodammodo incipiet revocare fugien- tem. Ideo autem usque ad sextum generis gradum consanguinitas constituta tem. Ideo autem usque ad sextum generis gradum consanguinitas constituta est, ut sicut sex ætatibus mundi generatio et hominis status finitur, ita pro- est, ut sicut sex ætatibus mundi generatio et hominis status finitur, ita pro- pinquitas generis tot gradibus terminetur. In his sex gradibus omnia pro- pinquitas generis tot gradibus terminetur. In his sex gradibus omnia pro- pinquitatum nomina continentur: ultra quos nec affinitas inveniri, nec pinquitatum nomina continentur: ultra quos nec affinitas inveniri, nec successio potest amplius prorogari'. Secundum alios, septem gradus ideo successio potest amplius prorogari'. Secundum alios, septem gradus ideo computantur, ita ut post septem gradus sponsus sponsæ jungatur: sicut computantur, ita ut post septem gradus sponsus sponsæ jungatur: sicut post hanc vitam quæ septem diebus agitur, Ecclesia Christo jungetur. post hanc vitam quæ septem diebus agitur, Ecclesia Christo jungetur.

1 ISIDORUS, Lib. IX Etymologiarum, cap. 6; et habetur, 33, quæst. 1, cap. Consanguinitas 1 ISIDORUS, Lib. IX Etymologiarum, cap. 6; et habetur, 33, quæst. 1, cap. Consanguinitas (Nota edit. Lugd.) (Nota edit. Lugd.)

452 452

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

His autem occurrit illud quod Gregorius Augustino Anglorum Episcopo, His autem occurrit illud quod Gregorius Augustino Anglorum Episcopo, a quo requisitus fuerat quota generatione debeant copulari, rescribit sic: a quo requisitus fuerat quota generatione debeant copulari, rescribit sic: Quædam lex Romana permittit, ut sive fratris, vel sororis, seu duorum fra- Quædam lex Romana permittit, ut sive fratris, vel sororis, seu duorum fra- trum germanorum, seu duarum sororum filius et filia misceantur. Sed ex- trum germanorum, seu duarum sororum filius et filia misceantur. Sed ex- perimento didicimus ex tali conjugio sobolem non posse succrescere. Unde perimento didicimus ex tali conjugio sobolem non posse succrescere. Unde necesse est, ut quarta vel quinta generatio fidelium licenter sibi conjunga- necesse est, ut quarta vel quinta generatio fidelium licenter sibi conjunga- tur. Sed post multum temporis idem Gregorius a Felice Messina Sicilia tur. Sed post multum temporis idem Gregorius a Felice Messina Sicilia præside requisitus, utrum Augustino scripserit, ut Anglorum quarta gene- præside requisitus, utrum Augustino scripserit, ut Anglorum quarta gene- ratione contracta matrimonia non solverentur, inter cætera talem reddidit ratione contracta matrimonia non solverentur, inter cætera talem reddidit rationem Quod scripsi Augustino, Anglorum Episcopo, ipsi etiam Anglo- rationem Quod scripsi Augustino, Anglorum Episcopo, ipsi etiam Anglo- rum genti quæ nuper ad fidem venerat, ne a bono quod coeperat, metuendo rum genti quæ nuper ad fidem venerat, ne a bono quod coeperat, metuendo austeriora recederet, specialiter et non generaliter me agnoscas scripsisse. austeriora recederet, specialiter et non generaliter me agnoscas scripsisse. Nec ideo hæc eis scripsi, ut postquam in fide fuerint solidati, si infra pro- Nec ideo hæc eis scripsi, ut postquam in fide fuerint solidati, si infra pro- priam consanguinitatem inventi fuerint, non separentur, aut infra affinita- priam consanguinitatem inventi fuerint, non separentur, aut infra affinita- tis lineam, id est, usque ad septimam generationem jungantur ³. tis lineam, id est, usque ad septimam generationem jungantur ³.

ARTICULUS VIII. ARTICULUS VIII.

2. Item, Videtur hoc facere ad pacem 2. Item, Videtur hoc facere ad pacem et societatem et vitam jucundam: quia et societatem et vitam jucundam: quia duæ rationes dilectionis erunt inter tales, duæ rationes dilectionis erunt inter tales, scilicet conjugium, et consanguinitas: scilicet conjugium, et consanguinitas: ergo potius debet promoveri matrimo- ergo potius debet promoveri matrimo-

Unde habeat Ecclesia audaciam prohi- nium, quam prohiberi. Unde habeat Ecclesia audaciam prohi- nium, quam prohiberi. bendi a matrimonio secundum istos bendi a matrimonio secundum istos gradus? gradus?

Deinde quæritur de hoc quod dicit, ibi, Deinde quæritur de hoc quod dicit, ibi, C, § 2: «His autem occurrit illud, etc. » C, § 2: «His autem occurrit illud, etc. » 1. Cum enim Dominus non prohibuerit 1. Cum enim Dominus non prohibuerit a matrimonio nisi duodecim personas ³, a matrimonio nisi duodecim personas ³, quæ omnes vel sunt truncus, vel in pri- quæ omnes vel sunt truncus, vel in pri- mo, vel in secundo gradu: unde venit mo, vel in secundo gradu: unde venit tanta audacia Ecclesiæ, quod super hoc tanta audacia Ecclesiæ, quod super hoc prohibere audeat, quoniam usque ad prohibere audeat, quoniam usque ad octavum exclusive vel inclusive, et modo octavum exclusive vel inclusive, et modo usque ad septimum exclusive? usque ad septimum exclusive?

Cum enim secundum legem Domini Cum enim secundum legem Domini illi qui sunt in tertio, sint legitimæ per- illi qui sunt in tertio, sint legitimæ per- videtur quod si contrahunt, quod videtur quod si contrahunt, quod Deus conjunxerit eos: ergo prohibetur Deus conjunxerit eos: ergo prohibetur homini ne separet. homini ne separet.

sonæ, sonæ,

1 Cf. 35, quæst. 3, cap. Quædam lex Romana 1 Cf. 35, quæst. 3, cap. Quædam lex Romana (Nota edit. Lugd.) (Nota edit. Lugd.)

AD HOC dicendum, quod Ecclesia fecit AD HOC dicendum, quod Ecclesia fecit hoc Spiritu sancto inspirata, ut amicitia hoc Spiritu sancto inspirata, ut amicitia diuturnior esset, et plures essent rationes diuturnior esset, et plures essent rationes nectentes homines in amore et pace, nectentes homines in amore et pace, quando multi infra consanguinitatem re- quando multi infra consanguinitatem re- putarentur. Et sic patet solutio ad pri- putarentur. Et sic patet solutio ad pri- mum Deus enim numquam conjunxit mum Deus enim numquam conjunxit illos, qui conjunguntur contra Ecclesiam illos, qui conjunguntur contra Ecclesiam inspiratam. inspiratam.

AD ALIUD dicendum, quod hoc erat AD ALIUD dicendum, quod hoc erat quando propagatio fidelium erat carnalis, quando propagatio fidelium erat carnalis, et parva gratia dilectionis erat hominibus et parva gratia dilectionis erat hominibus ostensa: sed modo dilectio magna Filii ostensa: sed modo dilectio magna Filii Dei ostensa est, et aliena natura a divina Dei ostensa est, et aliena natura a divina desponsata: et ideo vincula amoris ad desponsata: et ideo vincula amoris ad eos extenduntur diversa et lata in con- eos extenduntur diversa et lata in con- sanguinitate. sanguinitate.

Et sic patet solutio ad totum. Et sic patet solutio ad totum.

2 Ibidem. 2 Ibidem.

3 Cf. Levit. xx, 10 et seq. 3 Cf. Levit. xx, 10 et seq.

IN IV SENTENT. DIST. XLI, A. IN IV SENTENT. DIST. XLI, A.

433 433

DISTINCTIO XLI. DISTINCTIO XLI.

De impedimento matrimonii quod venit ex propinquitate carnali, De impedimento matrimonii quod venit ex propinquitate carnali, quæ est affinitas. quæ est affinitas.

A. De gradibus affinitatis. A. De gradibus affinitatis.

1 1

Nunc de affinitate videndum est, de qua Gregorius ait: Porro de affi- Nunc de affinitate videndum est, de qua Gregorius ait: Porro de affi- nitate, quam dicitis parentelam esse, quæ ad virum ex parte uxoris, seu nitate, quam dicitis parentelam esse, quæ ad virum ex parte uxoris, seu quæ ex parte viri ad uxorem pertinet, manifesta ratio est: quia si secundum quæ ex parte viri ad uxorem pertinet, manifesta ratio est: quia si secundum divinam sententiam ego et uxor mea sumus una caro, profecto mihi et illi divinam sententiam ego et uxor mea sumus una caro, profecto mihi et illi mea suaque parentela propinquitas una efficitur. Quocirca ego et soror mea suaque parentela propinquitas una efficitur. Quocirca ego et soror uxoris meæ in uno et primo gradu erimus: filius vero ejus secundo gradu uxoris meæ in uno et primo gradu erimus: filius vero ejus secundo gradu erit a me, neptis vero in tertio. Idque utrumque in cæteris agendum est in erit a me, neptis vero in tertio. Idque utrumque in cæteris agendum est in successionibus. Uxorem vero propinqui cujuscumque gradus sit, ita me successionibus. Uxorem vero propinqui cujuscumque gradus sit, ita me oportet attendere, quemadmodum ipsius quoque gradus aliqua fœmina oportet attendere, quemadmodum ipsius quoque gradus aliqua fœmina propriæ propinquitatis sit. Quod nimirum uxori meæ de propinquitate viri propriæ propinquitatis sit. Quod nimirum uxori meæ de propinquitate viri sui in cunctis cognationis gradibus convenit observare. Qui vero aliorsum sui in cunctis cognationis gradibus convenit observare. Qui vero aliorsum sentiunt, Antichristi sunt. Item, Julius Papa: Æqualiter vir conjungatur sentiunt, Antichristi sunt. Item, Julius Papa: Æqualiter vir conjungatur consanguineis propriis, et consanguineis uxoris 2. Item, Isidorus: Sane consanguineis propriis, et consanguineis uxoris 2. Item, Isidorus: Sane consanguinitas quæ in proprio viro conservanda est, etiam in uxoris pa- consanguinitas quæ in proprio viro conservanda est, etiam in uxoris pa- rentela de lege nuptiarum custodienda est: quia constat eos duos fuisse in rentela de lege nuptiarum custodienda est: quia constat eos duos fuisse in carne una. Ideoque communis est illis utraque parentela ³. Item, Julius carne una. Ideoque communis est illis utraque parentela ³. Item, Julius Papa : Nullum in utroque sexu permittimus ex propinquitate sui sanguinis Papa : Nullum in utroque sexu permittimus ex propinquitate sui sanguinis vel uxoris, usque in septimum generationis gradum, uxorem ducere, vel vel uxoris, usque in septimum generationis gradum, uxorem ducere, vel incesti macula copulari: quia sicut non licet cuiquam Christiano de sua incesti macula copulari: quia sicut non licet cuiquam Christiano de sua consanguinitate, sic nec de consanguinitate uxoris conjugem ducere, prop- consanguinitate, sic nec de consanguinitate uxoris conjugem ducere, prop-

1 Cf. 35, quæst. 3, cap. Porro de affinitate (Nota edit. Lugd.) 1 Cf. 35, quæst. 3, cap. Porro de affinitate (Nota edit. Lugd.)

2 Cf. 33, quæst. 3, cap. Equaliter (Nota edit. Lugd.) 2 Cf. 33, quæst. 3, cap. Equaliter (Nota edit. Lugd.)

3 Ibidem, cap. Sane consanguinitas. 3 Ibidem, cap. Sane consanguinitas.

454 454

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

ter carnis unitatem '. Item, Gregorius: De affinitate consanguinitatis per ter carnis unitatem '. Item, Gregorius: De affinitate consanguinitatis per gradus cognationis placuit usque ad septimam generationem observare. gradus cognationis placuit usque ad septimam generationem observare. Nam et hæreditas rerum per legales instrumentorum diffinitiones sancita, Nam et hæreditas rerum per legales instrumentorum diffinitiones sancita, usque ad septimum gradum hæredum protendit successionem. Non enim usque ad septimum gradum hæredum protendit successionem. Non enim eis succederent, nisi de propagine cognationis deberetur. His auctoritati- eis succederent, nisi de propagine cognationis deberetur. His auctoritati- bus insinuatur, et quæ sit affinitas, et usque ad quem gradum sit obser- bus insinuatur, et quæ sit affinitas, et usque ad quem gradum sit obser- vanda, scilicet usque ad septimum. vanda, scilicet usque ad septimum.

DIVISIO TEXTUS. DIVISIO TEXTUS.

ARTICULUS ARTICULUS

An affinitas sit ? An affinitas sit ?

I. I.

« Nunc de affinitate videndum est, « Nunc de affinitate videndum est, etc. >> etc. >>

Ilic agit de affinitate, et quatuor tan- Ilic agit de affinitate, et quatuor tan- git in ista distinctione. git in ista distinctione.

Primo enim docet gradus affinitatis. Primo enim docet gradus affinitatis. Secundo quærit, Utrum matrimonium Secundo quærit, Utrum matrimonium verum fuerit inter eos qui propter verum fuerit inter eos qui propter consanguinitatem et affinitatem sepa- consanguinitatem et affinitatem sepa- rantur? Et quæritur etiam, A quibus rantur? Et quæritur etiam, A quibus accusantibus fiat separatio, et quot? accusantibus fiat separatio, et quot? ibi, C, Et est sciendum, quod Ec- ibi, C, Et est sciendum, quod Ec- clesia, etc. » In tertio, per accidens clesia, etc. » In tertio, per accidens inducit de fornicatione et speciebus ejus, inducit de fornicatione et speciebus ejus, ibi, D, § 1: « Ilic dicendum est, quod ibi, D, § 1: « Ilic dicendum est, quod aliud est fornicatio, etc. » Quarto, tan- aliud est fornicatio, etc. » Quarto, tan- git nomina propria quarumdum affinita- git nomina propria quarumdum affinita- tum, ibi, D, § 2: « Addendum est etiam tum, ibi, D, § 2: « Addendum est etiam illud, etc. » illud, etc. »

Circa primum duo inducit capitula, Circa primum duo inducit capitula, quorum primum inducit jus antiquum de quorum primum inducit jus antiquum de gradibus affinitatis. In secundo autem gradibus affinitatis. In secundo autem inducit quædam quæ videntur illis con- inducit quædam quæ videntur illis con- traria, et solvit, ibi, B, « Sed alii viden- traria, et solvit, ibi, B, « Sed alii viden- tur concedere, etc. » tur concedere, etc. »

1 Cf. 35, quæst. 3, cap. Nullum (Nota edit. 1 Cf. 35, quæst. 3, cap. Nullum (Nota edit. Lugd.) Lugd.)

Incidunt autem hic tria quærenda. Incidunt autem hic tria quærenda. Primum est, An sit affinitas? Primum est, An sit affinitas? Secundum, Quid sit ? Secundum, Quid sit ?

Tertium, Quot sint genera affinitatis? Tertium, Quot sint genera affinitatis?

AD PRIMUM autem sic objicitur : AD PRIMUM autem sic objicitur :

1. Quæ fuerunt unum, postquam sepa- 1. Quæ fuerunt unum, postquam sepa- rata sunt ab invicem, non sequitur si rata sunt ab invicem, non sequitur si aliquid uniatur uni, quod uniatur et alte- aliquid uniatur uni, quod uniatur et alte- rised consanguinei separati sunt ab in- rised consanguinei separati sunt ab in- vicem ex uno: sed si aliqua persona uni- vicem ex uno: sed si aliqua persona uni- tur uni, non propter hoc unitur alteri : tur uni, non propter hoc unitur alteri : sed ad hoc quod sit affinitas, oportet esse sed ad hoc quod sit affinitas, oportet esse talem unionem ergo videtur, quod non talem unionem ergo videtur, quod non

sit affinitas. sit affinitas.

2. Item, Nullus unitur alicui, quod 2. Item, Nullus unitur alicui, quod non reuniatur illi vice versa: sed nullus non reuniatur illi vice versa: sed nullus de consanguinitate unitur mulieri additæ de consanguinitate unitur mulieri additæ nisi maritus ejus: ergo ipsa non reuni- nisi maritus ejus: ergo ipsa non reuni- tur alicui corum nisi illi: ergo nulla affi- tur alicui corum nisi illi: ergo nulla affi- nitas contrahitur ad aliquem, ut videtur, nitas contrahitur ad aliquem, ut videtur, nisi ad illum. nisi ad illum.

3. Item, Si unio sanguinis, ut dicitur in 3. Item, Si unio sanguinis, ut dicitur in Littera, est causa consanguinitatis, vide- Littera, est causa consanguinitatis, vide- tur quod ubi est maxima unio persona tur quod ubi est maxima unio persona additæ, ibi maxima sit affinitas: sed in- additæ, ibi maxima sit affinitas: sed in- ter maritum et mulierem additam maxi- ter maritum et mulierem additam maxi-

2 Ex concilio Meldensi. Ibidem, cap. De affi- 2 Ex concilio Meldensi. Ibidem, cap. De affi- nitate. nitate.

#olutio. #olutio.

Ad 1. Ad 1.

A. 2. A. 2.

Ad 3. Ad 3.

: :

IN IV SENTENT. DIST. XLI, A, ART. 2. IN IV SENTENT. DIST. XLI, A, ART. 2.

ma est unio ergo inter eos maxima est ma est unio ergo inter eos maxima est affinitas sed non est affinitas inter illos: affinitas sed non est affinitas inter illos: ergo a destructione consequentis nec in- ergo a destructione consequentis nec in- ter alios et ipsam. ter alios et ipsam.

4. Item, Propter quod unumquodque 4. Item, Propter quod unumquodque tale et illud magis, ut dicit Philosophus: tale et illud magis, ut dicit Philosophus: sed propter istum qui est maritus additæ sed propter istum qui est maritus additæ mulieris, est affinitas inter eum et omnes mulieris, est affinitas inter eum et omnes alios consanguineos: ergo inter istum et alios consanguineos: ergo inter istum et illam est affinitas multo magis: sed non illam est affinitas multo magis: sed non est inter istum et illam ergo nec inter est inter istum et illam ergo nec inter alios. alios.

5. Item, Constat, quod si affinitas ali- 5. Item, Constat, quod si affinitas ali- quid est, relatio quædam est: sed rela- quid est, relatio quædam est: sed rela- tiones innascuntur ex mutatione aliqua, tiones innascuntur ex mutatione aliqua, ut dicit Philosophus: ergo ubi non est ut dicit Philosophus: ergo ubi non est mutatio, per locum a causa, ibi non est mutatio, per locum a causa, ibi non est relatio sed in tota affinitate præterque relatio sed in tota affinitate præterque in viro nulla est mutatio: ergo nulla est in viro nulla est mutatio: ergo nulla est affinitas nisi in illo, si est affinitas: sed affinitas nisi in illo, si est affinitas: sed in illo non est affinitas: ergo nec in ali- in illo non est affinitas: ergo nec in ali- quo alio, ut videtur. quo alio, ut videtur.

RESPONSIO. Dicendum, quod affinitas RESPONSIO. Dicendum, quod affinitas

455 455

AD ALIUD dicendum, quod hoc non est AD ALIUD dicendum, quod hoc non est verum, nisi in causis per se participanti- verum, nisi in causis per se participanti- bus illud quod causant in aliis, sicut si bus illud quod causant in aliis, sicut si ignis est causa calidatis per te, erit ignis ignis est causa calidatis per te, erit ignis maxime calidus: alias consuevit fieri maxime calidus: alias consuevit fieri instantia in ebrietate et vino, quia pro- instantia in ebrietate et vino, quia pro- pter unum est quis ebrius, et tamen pter unum est quis ebrius, et tamen vinum non est magis ebrium. vinum non est magis ebrium.

AD ALIUD dicendum, quod affinitas est AD ALIUD dicendum, quod affinitas est relatio sed non oportet, quod relationes relatio sed non oportet, quod relationes innascantur semper ex mutatione utrius- innascantur semper ex mutatione utrius- que relativi: sed sufficit mutatio alterius, que relativi: sed sufficit mutatio alterius, sicut ex nativitate passiva ex patre meo sicut ex nativitate passiva ex patre meo natus efficitur mihi frater, nulla mutatione natus efficitur mihi frater, nulla mutatione in me facta, ita est hic: mutatio enim fit in me facta, ita est hic: mutatio enim fit in persona addita, et hæc sufficit ad hoc in persona addita, et hæc sufficit ad hoc quod relatio affinitatis in tota innascatur quod relatio affinitatis in tota innascatur consanguinitate. consanguinitate.

ARTICULUS II. ARTICULUS II.

est, et quid sit, patebit in sequenti articulo An diffinitio affinitatis sit bene assi- est, et quid sit, patebit in sequenti articulo An diffinitio affinitatis sit bene assi- quæstionis. quæstionis.

AD PRIMUM autem dicendum, quod est AD PRIMUM autem dicendum, quod est unitas absoluta, et unitas relationis. De unitas absoluta, et unitas relationis. De unitate absoluta verum est quod objici- unitate absoluta verum est quod objici- tur, sed de unitate relationis falsum, si- tur, sed de unitate relationis falsum, si- cut patebit in exemplis: quia ego et so- cut patebit in exemplis: quia ego et so- ror mea sumus divisi ab uno et ideo fi- ror mea sumus divisi ab uno et ideo fi- lius sororis meæ adhuc respectu sanguinis lius sororis meæ adhuc respectu sanguinis ad me tenebit: et idem est de affinitate. ad me tenebit: et idem est de affinitate. AD ALIUD dicendum, quod unione rela- AD ALIUD dicendum, quod unione rela- tionis omnes consanguinei uniuntur per- tionis omnes consanguinei uniuntur per- sonæ additæ, et ipsa reunitur omnibus: sonæ additæ, et ipsa reunitur omnibus: et objectio non procedit nisi de unione et objectio non procedit nisi de unione carnis in coitu. carnis in coitu.

AD ALIUD dicendum, quod non sequi- AD ALIUD dicendum, quod non sequi- tur, nisi unio esset causa affinitatis per tur, nisi unio esset causa affinitatis per se et hoc non est verum, quia relatio se et hoc non est verum, quia relatio non habet causam per se, sed innascitur non habet causam per se, sed innascitur per accidens, sicut etiam filiatio innasci- per accidens, sicut etiam filiatio innasci- tur genito ex hoc quod ille est generans et tur genito ex hoc quod ille est generans et alter est genitus. Et est instantia: quia alter est genitus. Et est instantia: quia dealbans est causa dealbationis, et simi- dealbans est causa dealbationis, et simi- litudo sibi non innascitur necessario, sed litudo sibi non innascitur necessario, sed potius ad alia alba. potius ad alia alba.

gnata ? gnata ?

Secundo quæritur, Quid sit affinitas? Secundo quæritur, Quid sit affinitas?

Et dicitur communiter, quod affinitas Et dicitur communiter, quod affinitas est propinquitas personarum ex copula est propinquitas personarum ex copula carnali proveniens, omni carens paren- carnali proveniens, omni carens paren- tela. tela.

SED CONTRA objicitur: SED CONTRA objicitur:

1. Nulla est major propinquitas, quam 1. Nulla est major propinquitas, quam unio carnis ad carnem, sicut est inter vi- unio carnis ad carnem, sicut est inter vi- rum et uxorem: et ista non potest dici rum et uxorem: et ista non potest dici affinitas ergo nec aliqua alia. affinitas ergo nec aliqua alia.

2. Item, Carnalis copula non interve- 2. Item, Carnalis copula non interve- nit nisi inter duos: ergo nec affinitas. nit nisi inter duos: ergo nec affinitas.

3. Item, Carnalis copula est modo for- 3. Item, Carnalis copula est modo for- nicario sicut legitimo: ergo affinitas ex nicario sicut legitimo: ergo affinitas ex illo contrahitur: et hoc videtur esse in- illo contrahitur: et hoc videtur esse in- conveniens, cum affinitas sit de rebus ho- conveniens, cum affinitas sit de rebus ho- nestis pertinentibus ad urbanitates, for- nestis pertinentibus ad urbanitates, for- nicatio autem de rebus detestandis. nicatio autem de rebus detestandis.

4. Item, Ponamus aliquem claustra pu- 4. Item, Ponamus aliquem claustra pu- doris alicujus mulieris invasisse et ape- doris alicujus mulieris invasisse et ape- ruisse, sed non pervenisse usque ad ope- ruisse, sed non pervenisse usque ad ope-

Ad 4. Ad 4.

Ad 5. Ad 5.

Solutio. Solutio.

Ad 1. Ad 1.

Ad 2. Ad 2.

Ad 3. Ad 3.

456 456

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

ris perfectionem constat, quod ibi fuerit ris perfectionem constat, quod ibi fuerit caro unita per contactum alteri carni: caro unita per contactum alteri carni: ergo affinitas contracta esset secundum ergo affinitas contracta esset secundum hoc ergo nullus de sua consanguinitate hoc ergo nullus de sua consanguinitate postea habere eam posset uxorem, quæ postea habere eam posset uxorem, quæ sic fornicario concubitu esset attentata : sic fornicario concubitu esset attentata : et hoc non dicunt illi qui sciunt jura. et hoc non dicunt illi qui sciunt jura.

5. Item, Ponamus, quod per sodo- 5. Item, Ponamus, quod per sodo- miam eam polluerit manu vel proprio miam eam polluerit manu vel proprio instrumento constat, quod ibi fuit turpis instrumento constat, quod ibi fuit turpis copula carnalis : ergo affinitas esset con- copula carnalis : ergo affinitas esset con- tracta ad suos consanguineos: et hoc ite- tracta ad suos consanguineos: et hoc ite- rum jura non admittunt. rum jura non admittunt.

6. Ulterius objicitur de hoc quod dicit, 6. Ulterius objicitur de hoc quod dicit, Omni carens parentela. Videtur enim Omni carens parentela. Videtur enim hoc esse falsum: sit enim aliquis meus hoc esse falsum: sit enim aliquis meus frater ex patre solo, et aliqua mea soror frater ex patre solo, et aliqua mea soror ex matre sua sola: constat, quod ille ex matre sua sola: constat, quod ille meus frater potest legitime jungi illi meæ meus frater potest legitime jungi illi meæ sorori et illa soror mea erit mihi con- sorori et illa soror mea erit mihi con- sanguinea et affinis: non ergo necessa-. sanguinea et affinis: non ergo necessa-. rium est, quod affinitas careat omni pa- rium est, quod affinitas careat omni pa- rentela. rentela.

RESPONSIO. Dicendum, quod affinitas RESPONSIO. Dicendum, quod affinitas convenienter diffinita est: propinquitas convenienter diffinita est: propinquitas enim est genus et personarum subjectum enim est genus et personarum subjectum proprium. Causa autem est carnalis co- proprium. Causa autem est carnalis co- pula. Et differentia distinguens a con- pula. Et differentia distinguens a con- sanguinitate, intelligitur per hoc quod sanguinitate, intelligitur per hoc quod additur, Omni carens parentela: additur, Omni carens parentela: enim privationi præintelligitur affirma- enim privationi præintelligitur affirma- tio, quæ est in persona addita consangui- tio, quæ est in persona addita consangui- nitati quia addi non potest consangui- nitati quia addi non potest consangui- nitati, nisi non consanguinea. nitati, nisi non consanguinea.

illi illi

AD PRIMUM ergo dicendum, quod affi- AD PRIMUM ergo dicendum, quod affi- nitas est propinquitas in genere relatio- nitas est propinquitas in genere relatio- nis, ut dictum est: et non sequitur, si nis, ut dictum est: et non sequitur, si unio carnis facit eam in aliis, quod faciat unio carnis facit eam in aliis, quod faciat eam in carnaliter unitis, ut prius patuit, eam in carnaliter unitis, ut prius patuit, sed ibi facit aliam relationem quæ est in- sed ibi facit aliam relationem quæ est in- dividuitas viri et mulieris. dividuitas viri et mulieris.

AD ALIUD dicendum, quod non sequitur, AD ALIUD dicendum, quod non sequitur, nisi esset causa per se et essentialis, ut nisi esset causa per se et essentialis, ut prius dictum est. prius dictum est.

AD ALIUD dicendum, quod fornicario AD ALIUD dicendum, quod fornicario concubitu bene contrahitur affinitas sicut concubitu bene contrahitur affinitas sicut in legitimo. in legitimo.

Ad id quod contra objicitur, dicendum Ad id quod contra objicitur, dicendum

quod duo sunt in concubitu fornicario, quod duo sunt in concubitu fornicario, scilicet unio carnis ad carnem et illa scilicet unio carnis ad carnem et illa non est turpis, quia est similis illi quæ non est turpis, quia est similis illi quæ est in matrimonio. Aliud est actus per- est in matrimonio. Aliud est actus per- versus et finis malus et illa non sunt in versus et finis malus et illa non sunt in matrimonio. Dicendum igitur, quod ex matrimonio. Dicendum igitur, quod ex primo fornicarius concubitus facit affini- primo fornicarius concubitus facit affini- tatem, et non ex secundo: unde turpe tatem, et non ex secundo: unde turpe in quantum turpe, potest esse causa ho- in quantum turpe, potest esse causa ho- nesti, præcipue causa per accidens, sicut nesti, præcipue causa per accidens, sicut relationes admittunt causam. relationes admittunt causam.

AD ALIUD dicendum, quod talis concu- AD ALIUD dicendum, quod talis concu- bitus non facit affinitatem: quia non fit bitus non facit affinitatem: quia non fit unio carnis ad carnem per contactum, unio carnis ad carnem per contactum, sed potius per seminum commixtionem : sed potius per seminum commixtionem : et ideo nisi talis fiat, non contrahitur et ideo nisi talis fiat, non contrahitur affinitas aliqua. affinitas aliqua.

AD ALIUD dicendum, quod in sodomia AD ALIUD dicendum, quod in sodomia quando non utitur instrumento debito quando non utitur instrumento debito vel non vase proprio, seminum commix- vel non vase proprio, seminum commix- tio esse non potest, nec etiam affinitas: tio esse non potest, nec etiam affinitas: nec est ibi unio carnis ad carnem, ut nec est ibi unio carnis ad carnem, ut prius patuit. prius patuit.

AD ULTIMUM dicendum, quod per se in- AD ULTIMUM dicendum, quod per se in- telligitur illa locutio, scilicet omni carens telligitur illa locutio, scilicet omni carens parentela, secundum quod affinitas, licet parentela, secundum quod affinitas, licet in alio respectu possit esse propinquitas in alio respectu possit esse propinquitas sanguinis ad affinem.. sanguinis ad affinem..

ARTICULUS III. ARTICULUS III.

Quot sunt genera affinitatis? Quot sunt genera affinitatis?

Tertio quæritur, Quot sint genera affi- Tertio quæritur, Quot sint genera affi- nitatis? nitatis?

Videtur enim, quod plura debeant esse Videtur enim, quod plura debeant esse quam unum quia quam unum quia

1. Si propter sanguinis propinquitatem 1. Si propter sanguinis propinquitatem addita persona mihi efficitur affinis, con- addita persona mihi efficitur affinis, con- stat quod meo consanguineo mortuo, ma- stat quod meo consanguineo mortuo, ma- net affinitas in persona addita: ergo qui net affinitas in persona addita: ergo qui unitur ei, unitur quodammodo mihi : er- unitur ei, unitur quodammodo mihi : er- go si tunc ducat maritum, ille efficitur go si tunc ducat maritum, ille efficitur affinis mihi ergo erunt duo genera affi- affinis mihi ergo erunt duo genera affi- nitatis. nitatis.

AFT AFT

Ad Ad

Ad to Ad to

IN IV SENTENT. DIST. XLI, A, ART. 4. IN IV SENTENT. DIST. XLI, A, ART. 4.

457 457

Ned contra. Ned contra.

Molutio. Molutio.

Ad 1. Ad 1.

Ad 2. Ad 2.

Eadem objectione probatur de filio qui Eadem objectione probatur de filio qui nascitur ex secunda copula, quod mihi nascitur ex secunda copula, quod mihi efficiatur affinis. efficiatur affinis.

2. Item, Sæpe videtur etiam in avibus, 2. Item, Sæpe videtur etiam in avibus, quod dispositio præcendentis copulæ ma- quod dispositio præcendentis copulæ ma- neat in secunda, et quod fœmina facit neat in secunda, et quod fœmina facit ovum unde egreditur pullus priori ma- ovum unde egreditur pullus priori ma- sculo similis et hoc præcipue experi- sculo similis et hoc præcipue experi- mentatur in columbis: ergo sic etiam est mentatur in columbis: ergo sic etiam est in hominibus ergo propinquitas videtur in hominibus ergo propinquitas videtur transire ad sequentem copulam: ergo transire ad sequentem copulam: ergo maritus affinis meæ et natus ex non con- maritus affinis meæ et natus ex non con- sanguineo videntur ad me habere affinita- sanguineo videntur ad me habere affinita- tem ergo plura genera videntur esse tem ergo plura genera videntur esse affinitatis. affinitatis.

IN CONTRARIUM hujus est, quod affini- IN CONTRARIUM hujus est, quod affini- tas non causatur ex affinitate, sed ex tas non causatur ex affinitate, sed ex consanguinitate: sed hujus ad me nulla consanguinitate: sed hujus ad me nulla est consanguinitas: ergo nulla ad me in est consanguinitas: ergo nulla ad me in tali casu causatur affinitas. tali casu causatur affinitas.

QUOD CONCEDENDUM est. QUOD CONCEDENDUM est.

Et dicendum ad primum, quod manet Et dicendum ad primum, quod manet ibi affinitas, ut infra habetur in Littera: ibi affinitas, ut infra habetur in Littera: sed illa non generat aliam affinitatem, sed illa non generat aliam affinitatem, quia non est affinitas, nisi ex consan- quia non est affinitas, nisi ex consan- guinitate quæ hic non est. guinitate quæ hic non est.

AD ALIUD dicendum, quod tales dispo- AD ALIUD dicendum, quod tales dispo- sitiones sunt debiles, et fiunt ex longa in- sitiones sunt debiles, et fiunt ex longa in- fusione matricis ex semine unius dispo- fusione matricis ex semine unius dispo- sitionis, et tunc non causant in partu, sitionis, et tunc non causant in partu, nisi qualitates aliquas, ut colorem, et non nisi qualitates aliquas, ut colorem, et non causati substantiam et ideo in subtan- causati substantiam et ideo in subtan- tialibus non remanet propinquitas ad tialibus non remanet propinquitas ad primum affinem, licet remaneat ad pri- primum affinem, licet remaneat ad pri- mum aliqua debilis: et ideo vir mulieris mum aliqua debilis: et ideo vir mulieris alicujus non potest accipere uxorem fi- alicujus non potest accipere uxorem fi- liam illius mulieris ex alio viro. liam illius mulieris ex alio viro.

: :

Notandum ergo, quod licet antiquitus Notandum ergo, quod licet antiquitus tria fuerint affinitatis genera, tamen mo- tria fuerint affinitatis genera, tamen mo- do non est nisi unum in persona addita do non est nisi unum in persona addita consanguinitati per connubium carnale: consanguinitati per connubium carnale: et ideo illa sola interdicitur consangui- et ideo illa sola interdicitur consangui- neis, et non soror sua, vel alia consan- neis, et non soror sua, vel alia consan- guinea ejus, vel filia ex alio marito. guinea ejus, vel filia ex alio marito.

ARTICULUS IV. ARTICULUS IV.

Quomodo computantur gradus affi- Quomodo computantur gradus affi- nitatis? nitatis?

Deinde quæritur de hoc quod dicit, ibi, Deinde quæritur de hoc quod dicit, ibi, A, paulo post initium: « Quocirca ego A, paulo post initium: « Quocirca ego et soror uxoris meæ in uno et primo gradu et soror uxoris meæ in uno et primo gradu erimus, etc. » erimus, etc. »

Quæritur enim hic de computatione Quæritur enim hic de computatione graduum affinitatis : graduum affinitatis :

1. Omnis enim propinquitas habens 1. Omnis enim propinquitas habens distantiam propinquiorem et remotiorem, distantiam propinquiorem et remotiorem, habet gradus in seipsa computandos: sed habet gradus in seipsa computandos: sed affinitas est propinquitas hujusmodi : affinitas est propinquitas hujusmodi : ergo habet gradus in seipsa: ergo non ergo habet gradus in seipsa: ergo non sunt computandi per gradus consangui- sunt computandi per gradus consangui- ritatis, ut dicitur in Littera, sed per gra- ritatis, ut dicitur in Littera, sed per gra- dus proprios. dus proprios.

2. Item, Communiter dicitur affinis in 2. Item, Communiter dicitur affinis in primo, et affinis in secundo gradu: ergo primo, et affinis in secundo gradu: ergo proprii sunt aliqui gradus affinitatis. proprii sunt aliqui gradus affinitatis.

ULTERIUS quæritur de regula quam ULTERIUS quæritur de regula quam dant Jurisperiti, quod persona addita con- dant Jurisperiti, quod persona addita con- sanguinitati per quam contrahitur affini- sanguinitati per quam contrahitur affini- tas, mutat genus attinentiæ, non gra- tas, mutat genus attinentiæ, non gra- dused generata in consanguinitate dused generata in consanguinitate mutat gradum, et non genus attinentiæ : mutat gradum, et non genus attinentiæ : unde versus : unde versus :

Matat nupta genus, sed generata gradum. Matat nupta genus, sed generata gradum.

Videtur enim hoc esse falsum: quia Videtur enim hoc esse falsum: quia persona conjuncta consanguinitati, causat persona conjuncta consanguinitati, causat diversos gradus affinitatis. diversos gradus affinitatis.

RESPONSIO. Dicendum, quod sicut affi- RESPONSIO. Dicendum, quod sicut affi- nitas causatur ex consanguinitate, ita nitas causatur ex consanguinitate, ita gradus affinitatis ex gradibus consangui- gradus affinitatis ex gradibus consangui- nitatis inveniuntur et causantur, sicut di- nitatis inveniuntur et causantur, sicut di- citur in Littera. citur in Littera.

AD OBJECTIONM autem dicendum, quod AD OBJECTIONM autem dicendum, quod gradus proprios habet, sed aliunde cau- gradus proprios habet, sed aliunde cau-

Quæst, Quæst,

Solutio. Solutio.

Ad 1. Ad 1.

Ad 2. Ad 2.

Ad quæst. Ad quæst.

458 458

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

satos: et ideo cum res proprie habet co- satos: et ideo cum res proprie habet co- gnosci ex sua causa, oportet in gradibus gnosci ex sua causa, oportet in gradibus affinitatis cognoscendis recurrere ad gra- affinitatis cognoscendis recurrere ad gra- dus consanguinitatis. dus consanguinitatis.

AD ALIUD dicendum, quod habet gra- AD ALIUD dicendum, quod habet gra- dus, sed non per se cognoscibiles, ut di- dus, sed non per se cognoscibiles, ut di-

ctum est. ctum est.

AD ALIUD dicendum, quod regula ve- AD ALIUD dicendum, quod regula ve- ra est et bona: quia persona addita con- ra est et bona: quia persona addita con- sanguinitati, numquam mutat gradum: sanguinitati, numquam mutat gradum: sed ipso gradu consanguinei cujus ipsa sed ipso gradu consanguinei cujus ipsa uxor efficitur, jungitur toti generi : unde uxor efficitur, jungitur toti generi : unde uxor consanguinei mei, in secundo gradu uxor consanguinei mei, in secundo gradu est mihi affinis, et sic de aliis: et meus est mihi affinis, et sic de aliis: et meus consanguineus qui per meam affinem consanguineus qui per meam affinem additur generi uxoris suæ, jungitur uni- additur generi uxoris suæ, jungitur uni- cuique de parentela uxoris in eo gradu cuique de parentela uxoris in eo gradu affinitatis, quo sibi jungitur uxor illa in affinitatis, quo sibi jungitur uxor illa in gradu sanguinis. Et per hoc facile patet gradu sanguinis. Et per hoc facile patet et veritas regulæ, et intellectus Litteræ. et veritas regulæ, et intellectus Litteræ.

Objectio autem non valet: quia non Objectio autem non valet: quia non sic intelligitur, quod non ferat secum di- sic intelligitur, quod non ferat secum di- versos gradus in diversis personis, sed versos gradus in diversis personis, sed quod ipsa gradum alium non faciat quam quod ipsa gradum alium non faciat quam eum in quo est ille cui jungitur: sed mu- eum in quo est ille cui jungitur: sed mu- tat genus attinentiæ, quia ipsa est affinis tat genus attinentiæ, quia ipsa est affinis

mea, mea,

cum maritus sit consanguineus cum maritus sit consanguineus meus. Sed generata de meo consangui- meus. Sed generata de meo consangui- neo in tertio gradu, efficitur in quarto neo in tertio gradu, efficitur in quarto gradu mihi consanguinea, et ita genera- gradu mihi consanguinea, et ita genera- ta persona ex consanguineo mutat gra- ta persona ex consanguineo mutat gra- dum, sed non genus attinentiæ, quia est dum, sed non genus attinentiæ, quia est consanguinea, sicut et persona generans. consanguinea, sicut et persona generans.

ARTICULUS V. ARTICULUS V.

An in æqualibus gradibus prohibetur et An in æqualibus gradibus prohibetur et admittitur affinitas sicut consangui- admittitur affinitas sicut consangui- nitas? nitas?

Deinde quæritur de hoc quod dicit Ju- Deinde quæritur de hoc quod dicit Ju- lius Papa, ibi, A, post medium: « Nul- lius Papa, ibi, A, post medium: « Nul- lum in utroque sexu permittimus, etc. » lum in utroque sexu permittimus, etc. » Videtur enim hoc esse inconveniens: Videtur enim hoc esse inconveniens: quia quia

1. Affinitas minus vinculum est, quam 1. Affinitas minus vinculum est, quam consanguinitas: ergo paucioribus gradi- consanguinitas: ergo paucioribus gradi- bus debet finiri ergo videtur, quod an- bus debet finiri ergo videtur, quod an- tiquitus non debuit poni usque ad septi- tiquitus non debuit poni usque ad septi- mum, nec modo usque ad quartum in- mum, nec modo usque ad quartum in- clusive. clusive.

2. Item, Ponamus quod aliquis in una 2. Item, Ponamus quod aliquis in una parte consanguineus vel affinis sit in parte consanguineus vel affinis sit in quinto, et in alia parte in secundo, et quinto, et in alia parte in secundo, et quæramus, Utrum illi conjungi possint? quæramus, Utrum illi conjungi possint? Videtur, quod non : quia secundus gradus Videtur, quod non : quia secundus gradus est prohibitus sed bene sequitur, isti in est prohibitus sed bene sequitur, isti in una parte sunt in secundo ergo sunt in una parte sunt in secundo ergo sunt in secundo ergo non possunt contrahere. secundo ergo non possunt contrahere. IN CONTRARIUM hujus est consuetudo sad IN CONTRARIUM hujus est consuetudo sad Ecclesiæ. Ecclesiæ.

Ad 1 Ad 1

AD PRIMUM motivum dicendum est, Solutio AD PRIMUM motivum dicendum est, Solutio quod in æqualibus gradibus antiquitus et quod in æqualibus gradibus antiquitus et modo prohibetur, et conceditur consan- modo prohibetur, et conceditur consan- guinitas et affinitas. guinitas et affinitas.

Ad objectum autem dicendum, quod Ad objectum autem dicendum, quod revera minus vinculum est affinitas, revera minus vinculum est affinitas, quam consanguinitas: sed tamen propter quam consanguinitas: sed tamen propter mixturam sanguinis quæ fit, non potest mixturam sanguinis quæ fit, non potest esse præsumpta diruptio illius mixturæ, esse præsumpta diruptio illius mixturæ, nisi in eodem gradu in quo consanguini- nisi in eodem gradu in quo consanguini- tas ipsa est direpta. Si tamen placeret tas ipsa est direpta. Si tamen placeret Ecclesiæ ad pauciores gradus ponere tam Ecclesiæ ad pauciores gradus ponere tam in consanguinitate, quam et præcipue in in consanguinitate, quam et præcipue in affinitate, videretur mihi, quod satis affinitate, videretur mihi, quod satis congrue hoc posset facere. congrue hoc posset facere.

AD ALIUD dicendum, quod in computa- Ad: AD ALIUD dicendum, quod in computa- Ad: tione consanguinitatis et affinitatis stan- tione consanguinitatis et affinitatis stan- dum est ulteriori gradui et hujus causa dum est ulteriori gradui et hujus causa est, quia nullus gradus est nisi a trunco est, quia nullus gradus est nisi a trunco causatus et ideo nullius personæ est re- causatus et ideo nullius personæ est re- spectus ad aliam tam in consanguinitate, spectus ad aliam tam in consanguinitate, quam in affinitate nisi per truncum: quam in affinitate nisi per truncum: unde qui distat a trunco in quinto, a unde qui distat a trunco in quinto, a quolibet descendentium in altera linea quolibet descendentium in altera linea distat in quinto vel amplius. Et cum distat in quinto vel amplius. Et cum dicitur, quod isti sunt in una parte in dicitur, quod isti sunt in una parte in secundo, intelligitur in secundo non a se, secundo, intelligitur in secundo non a se, sed a trunco : et ideo inter se distant sed a trunco : et ideo inter se distant amplius, quam etiam in quinto : et ideo amplius, quam etiam in quinto : et ideo contrahere possunt, quia quintus a contrahere possunt, quia quintus a trunco gradus est concessus. trunco gradus est concessus.

Et per hoc patet solutio ad objectum. Et per hoc patet solutio ad objectum.

IN IV SENTENT. DIST. XLI, B. IN IV SENTENT. DIST. XLI, B.

459 459

B. Variæ traditiones de affinitate. B. Variæ traditiones de affinitate.

Sed alii videntur concedere in quinta generatione inter affines con- Sed alii videntur concedere in quinta generatione inter affines con- trahi conjugium, et in quarta etiamsi contractum fuerit, non separari. trahi conjugium, et in quarta etiamsi contractum fuerit, non separari. Ait enim Fabianus Papa: De propinquis qui ad affinitatem per virum et Ait enim Fabianus Papa: De propinquis qui ad affinitatem per virum et uxorem veniunt, defuncta uxore vel viro in quinta generatione jungan- uxorem veniunt, defuncta uxore vel viro in quinta generatione jungan- tur: in quarta si inventi fuerint, non separentur. In tertia vero propin- tur: in quarta si inventi fuerint, non separentur. In tertia vero propin- quitate non licet uxorem alterius accipere post obitum ejus. Æqualiter quitate non licet uxorem alterius accipere post obitum ejus. Æqualiter vir jungatur in matrimonio eis qui sibi consanguinei sunt, et uxoris suæ vir jungatur in matrimonio eis qui sibi consanguinei sunt, et uxoris suæ consanguineis, post mortem uxoris. Ecce hic conceditur in quinta vel consanguineis, post mortem uxoris. Ecce hic conceditur in quinta vel quarta propinquitate affinium fieri conjugium. Julius etiam Papa ait : quarta propinquitate affinium fieri conjugium. Julius etiam Papa ait : Statutum est ut relictam patris uxoris suæ, relictam fratris uxoris suæ, re- Statutum est ut relictam patris uxoris suæ, relictam fratris uxoris suæ, re- lictam filii uxoris suæ, nemo sibi in matrimonium sumat: relictam uxorem lictam filii uxoris suæ, nemo sibi in matrimonium sumat: relictam uxorem consanguineorum uxoris suæ usque in tertiam progeniem nemo in uxo- consanguineorum uxoris suæ usque in tertiam progeniem nemo in uxo- rem sumat. In quarta vero et quinta si inventi fuerint, non separentur 2. rem sumat. In quarta vero et quinta si inventi fuerint, non separentur 2. Ecce quam varie de affinitatis observatione loquuntur Auctores. Alii enim Ecce quam varie de affinitatis observatione loquuntur Auctores. Alii enim usque ad septimum gradum eam observari sanciunt. Alii vero in quinto usque ad septimum gradum eam observari sanciunt. Alii vero in quinto vel quarto matrimonia contracta non dividunt. Sed illi veritatis rigorem, vel quarto matrimonia contracta non dividunt. Sed illi veritatis rigorem, isti misericordiæ dispensationem videntur proponere. Potest enim Ecclesia isti misericordiæ dispensationem videntur proponere. Potest enim Ecclesia dispensare in copula affinium usque ad tertium gradum sicut Grego- dispensare in copula affinium usque ad tertium gradum sicut Grego- rius dispensavit in quarto gradu consanguinitatis 3. Illud autem non est rius dispensavit in quarto gradu consanguinitatis 3. Illud autem non est prætereundum quod Gregorius Venerio Episcopo scripsit: Sedem Apo- prætereundum quod Gregorius Venerio Episcopo scripsit: Sedem Apo- stolicam consulere decrevisti, si mulier copula nuptiali extraneo viro con- stolicam consulere decrevisti, si mulier copula nuptiali extraneo viro con- juncta, cognationi ejus pertineat, si eo defuncto cognatio maneat, vel sub juncta, cognationi ejus pertineat, si eo defuncto cognatio maneat, vel sub alio viro cognationis vocabula dissolvantur, vel si susceptæ soboles alio viro cognationis vocabula dissolvantur, vel si susceptæ soboles possint legitime ad prioris viri cognationis transire copulam. Si una possint legitime ad prioris viri cognationis transire copulam. Si una caro fiunt: quomodo aliquis eorum potest propinquius uni pertinere, nisi caro fiunt: quomodo aliquis eorum potest propinquius uni pertinere, nisi pertineat alteri? Hoc minime posse fieri credendum est. Porro uno de- pertineat alteri? Hoc minime posse fieri credendum est. Porro uno de- functo, in superstite affinitas non deletur: nec alia copula conjugalis functo, in superstite affinitas non deletur: nec alia copula conjugalis affinitatem copulæ prioris solvere valet: sed nec alterius conjunctionis affinitatem copulæ prioris solvere valet: sed nec alterius conjunctionis

1 Cf. 35, quæst. 3, cap. De propinquis (Nota edit. Lugd.) 1 Cf. 35, quæst. 3, cap. De propinquis (Nota edit. Lugd.)

2 Ibidem, cap. Et hoc quoque. 2 Ibidem, cap. Et hoc quoque.

3 Cf. 33, quæst. 10, cap. Fraternitatis (Nota edit. Lugd.) 3 Cf. 33, quæst. 10, cap. Fraternitatis (Nota edit. Lugd.)

460 460

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

soboles placet ad affinitatis prioris viri consortium transire. Si quis ergo soboles placet ad affinitatis prioris viri consortium transire. Si quis ergo sacrilego et temerario ausu in defuncto quærit propinquitatem exstin- sacrilego et temerario ausu in defuncto quærit propinquitatem exstin- guere, vel sub altero affinitatis vocabula dissipare, vel si susceptas soboles guere, vel sub altero affinitatis vocabula dissipare, vel si susceptas soboles alterius copulæ propinquitati prioris credit legitime sociari: hic negat alterius copulæ propinquitati prioris credit legitime sociari: hic negat Dei verbum validum esse quod dixit: Erunt duo in carne una '. Ecce hic Dei verbum validum esse quod dixit: Erunt duo in carne una '. Ecce hic prohibet, si mortuo primo viro uxor ejus alii nupserit, filios de secundo prohibet, si mortuo primo viro uxor ejus alii nupserit, filios de secundo viro genitos ducere uxores de cognatione prioris viri: quia filii mediante viro genitos ducere uxores de cognatione prioris viri: quia filii mediante matre, ante cognationem prioris viri pertinent, cum quo mater eorum matre, ante cognationem prioris viri pertinent, cum quo mater eorum una caro exstiterat. Hæc idem etiam Innocentius Papa ait : Si qua mulier una caro exstiterat. Hæc idem etiam Innocentius Papa ait : Si qua mulier ad secundas nuptias transierit, et ex eis sobolem genuerit, nullatenus ad secundas nuptias transierit, et ex eis sobolem genuerit, nullatenus potest ad consortium cognationis prioris viri pertingere 3. Hoc autem potest ad consortium cognationis prioris viri pertingere 3. Hoc autem observandum est usque ad septimum generis gradum : sed maxime usque observandum est usque ad septimum generis gradum : sed maxime usque ad tertium et quartum, sicut supra positum est. ad tertium et quartum, sicut supra positum est.

2 2

ARTICULUS VI. ARTICULUS VI.

An affinitas maneat post mortem illius An affinitas maneat post mortem illius cujus gratia est contracta? cujus gratia est contracta?

Deinde quæritur de hoc quod dicit, Deinde quæritur de hoc quod dicit, ibi, B, circa medium: « Illud etiam non ibi, B, circa medium: « Illud etiam non est prætereundum, quod Gregorius, etc. » est prætereundum, quod Gregorius, etc. » Videtur enim hoc esse irrationabile: Videtur enim hoc esse irrationabile: quia quia

1. Cessante causa cessat effectus: sed 1. Cessante causa cessat effectus: sed junctura copulæ carnalis est causa affini- junctura copulæ carnalis est causa affini- nitatis, ut prius est habitum ergo ipsa nitatis, ut prius est habitum ergo ipsa cessante cessat et affinitas: cessat autem cessante cessat et affinitas: cessat autem per mortem ergo et affinitas. per mortem ergo et affinitas.

2. Item, Nulla persona est affinis, nisi 2. Item, Nulla persona est affinis, nisi adjecta: sed ista post mortem non est ad- adjecta: sed ista post mortem non est ad- jecta ergo videtur, quod non est affinis. jecta ergo videtur, quod non est affinis. PRIMA constat ex præhabitis. SECUNDA PRIMA constat ex præhabitis. SECUNDA probatur ex hoc, quod si esset adhuc ad- probatur ex hoc, quod si esset adhuc ad- jecta isti, non posset adjici alteri : et hoc jecta isti, non posset adjici alteri : et hoc

Genes. II, 24; Matth. xix, 5; Marc. x, 7; ad Genes. II, 24; Matth. xix, 5; Marc. x, 7; ad Ephes. v, 31; I ad Corinth. VI, 16. Ephes. v, 31; I ad Corinth. VI, 16. 2 Edit. J. Alleaume, ad. 2 Edit. J. Alleaume, ad.

falsum est, quia per secundas nuptias falsum est, quia per secundas nuptias alii potest adjici. alii potest adjici.

3. Item, In omnibus relativis ita est, 3. Item, In omnibus relativis ita est, quod cessante mutatione inducente rela- quod cessante mutatione inducente rela- tionem, cessat relatio: sicut si albedo tionem, cessat relatio: sicut si albedo destruatur quæ inducta fuit per dealba- destruatur quæ inducta fuit per dealba- tionem, cessat similitudo ad alba: ergo tionem, cessat similitudo ad alba: ergo hic similiter esse videtur: constat autem, hic similiter esse videtur: constat autem, quod matrimonium fuit istius relationis quod matrimonium fuit istius relationis causa: ergo cessante ipso, relatio quæ causa: ergo cessante ipso, relatio quæ affinitas vocatur, destruitur. affinitas vocatur, destruitur.

RESPONSIO. Dicendum, quod sicut in RESPONSIO. Dicendum, quod sicut in Littera dicitur, et in Evangelio Matthæi, Littera dicitur, et in Evangelio Matthæi, XIV, 3, permanet affinitas post mortem: XIV, 3, permanet affinitas post mortem: et ideo arguit Joannes Herodem propter et ideo arguit Joannes Herodem propter Herodiadem, uxorem fratris sui Philippi, Herodiadem, uxorem fratris sui Philippi, qui duxerat eam. qui duxerat eam.

AD PRIMUM ergo dicendum, quod in AD PRIMUM ergo dicendum, quod in nullo tenet, nisi in causa essentiali et im- nullo tenet, nisi in causa essentiali et im- mediata sed in causa accidentali et re- mediata sed in causa accidentali et re- mota non tenet, quia destructo ædifica- mota non tenet, quia destructo ædifica- tore non propter hoc destruitur ædifi- tore non propter hoc destruitur ædifi- cium. Ex superioribus autem patet, quod cium. Ex superioribus autem patet, quod copula carnalis non est hujusmodi causa copula carnalis non est hujusmodi causa

affinitatis. affinitatis.

3 Cf. 35, quæst. 10, cap. Si qua mulier (Nota 3 Cf. 35, quæst. 10, cap. Si qua mulier (Nota edit. Lugd.) edit. Lugd.)

Solutio. Solutio.

Ad 1. Ad 1.

2. 2.

A4 3. A4 3.

IN IV SENTENT. DIST. XLI, B, ART. 7. IN IV SENTENT. DIST. XLI, B, ART. 7.

AD ALIUD dicendum, quod licet non AD ALIUD dicendum, quod licet non sit adjecta marito qui non est, manet ta- sit adjecta marito qui non est, manet ta- men adjecta consanguinitati. men adjecta consanguinitati.

Ad probationem dicendum, quod ad- Ad probationem dicendum, quod ad- jecta marito non potest adjici alii: sed jecta marito non potest adjici alii: sed adjecta consanguinitati et soluta a marito adjecta consanguinitati et soluta a marito bene potest adjici aliis multis successive bene potest adjici aliis multis successive per mortes maritorum et alias nuptias. per mortes maritorum et alias nuptias.

AD ULTIMUM dicendum, quod non est AD ULTIMUM dicendum, quod non est simile quia albedo est forma in qua simile quia albedo est forma in qua fundatur similitudo, sed matrimonium fundatur similitudo, sed matrimonium non est forma in qua fundatur affinitas, non est forma in qua fundatur affinitas, licet causetur ex copula carnali: sed po- licet causetur ex copula carnali: sed po- tius quia unum fuisset corpus cum ali- tius quia unum fuisset corpus cum ali- quo de consanguinitate et hoc etiam quo de consanguinitate et hoc etiam manet post mortem mariti: et ideo stat manet post mortem mariti: et ideo stat relatio affinitatis. relatio affinitatis.

ARTICULUS VII. ARTICULUS VII.

An diffinitio justitiæ publicæ honestatis An diffinitio justitiæ publicæ honestatis sit bene data a Magistro? sit bene data a Magistro?

Deinde quæritur de hoc quod dicit, Deinde quæritur de hoc quod dicit, ibi, B, post medium: « Sed nec alterius ibi, B, post medium: « Sed nec alterius conjunctionis soboles, etc. » conjunctionis soboles, etc. »