IN III SENTENTIARUM. IN III SENTENTIARUM.
MENTIRI est loqui contra hoc quod animo MENTIRI est loqui contra hoc quod animo sentit quis, sive illud verum sit, sive non. sentit quis, sive illud verum sit, sive non. XXXVIII, C, et 8. XXXVIII, C, et 8.
Absolute et secundum perfectam substan- Absolute et secundum perfectam substan- tiam MENDACII, non est mendacium nisi tiam MENDACII, non est mendacium nisi perniciosum. perniciosum. XXXVIII, 8. XXXVIII, 8. MENTIRI potest homo verum dicendo si MENTIRI potest homo verum dicendo si putat esse falsum, sed non dicitur menda- putat esse falsum, sed non dicitur menda- cium. cium. XXXVIII, 8 ad q. XXXVIII, 8 ad q. Jacob non est MENTITUS dicens se Esau, se- Jacob non est MENTITUS dicens se Esau, se- cundum sensum quem verba faciunt refe- cundum sensum quem verba faciunt refe- rendo ad mysterium. rendo ad mysterium. XXXVIII, 9. XXXVIII, 9.
MERUIT quid sibi Christus, et quid nobis ? MERUIT quid sibi Christus, et quid nobis ? XVIII, B. XVIII, B.
MERITIS utrum Christus profecit ? Ibid. MERITIS utrum Christus profecit ? Ibid. MERUIT utrum Christus aliquid quod sine MERUIT utrum Christus aliquid quod sine merito habere potuit ? merito habere potuit ? XVIII, D. XVIII, D. MERERI dicitur aliquis multis modis: 1. Abu- MERERI dicitur aliquis multis modis: 1. Abu- sive per opus bonum male et in malo sive per opus bonum male et in malo statu factum. 2. Minus improprie per bo- statu factum. 2. Minus improprie per bo- na facta in mortali peccato. 3. Proprie, na facta in mortali peccato. 3. Proprie, quando aliquis actibus dignis vita æterna quando aliquis actibus dignis vita æterna facit vitam æternam sibi debitam. facit vitam æternam sibi debitam. XVIII, 1. XVIII, 1.
Dotes corporis non cadunt adeo directe sub Dotes corporis non cadunt adeo directe sub MERITO, sicut dotes animæ. XVIII, 8 MERITO, sicut dotes animæ. XVIII, 8 ad q. ad q.
MINISTER judicis utrum peccat aliquem oc- MINISTER judicis utrum peccat aliquem oc- cidendo ? cidendo ?
XXXVII, C. XXXVII, C.
МОЕ СНІӔ МОЕ СНІӔ XXXVII, C. XXXVII, C.
811 811
nomine quid prohibetur ? nomine quid prohibetur ?
MORS Christi causa est per modum oblatio- MORS Christi causa est per modum oblatio- nis sacrificii meritorii. nis sacrificii meritorii. XIX, 1. XIX, 1. Per MORTEM Christi omnes sufficienter libe- Per MORTEM Christi omnes sufficienter libe- rati sumus a dæmone quoad potestatem rati sumus a dæmone quoad potestatem tenendi ex reatu naturæ, licet non effi- tenendi ex reatu naturæ, licet non effi- cienter liberemur nisi per fidem et chari- cienter liberemur nisi per fidem et chari- tatem. tatem. XIX, 4. XIX, 4. MORS Christi liberat ab utraque morte, sci- MORS Christi liberat ab utraque morte, sci- licet temporali et æterna. licet temporali et æterna. IX, 6. IX, 6. Alio modo potuit Deus hominem liberare Alio modo potuit Deus hominem liberare quam per MORTEM Christi, sed nostræ mi- quam per MORTEM Christi, sed nostræ mi- seriæ sanandæ non fuit alius modus con- seriæ sanandæ non fuit alius modus con- venientior. venientior. XX, 1. XX, 1. Quam diverso modo Christus sit traditus in Quam diverso modo Christus sit traditus in MORTEM a Patre, a se, a Juda, a Judæis, MORTEM a Patre, a se, a Juda, a Judæis, et a Gentilibus. et a Gentilibus.
XX, 11. XX, 11.
MORS Christi absolute et sine distinctione MORS Christi absolute et sine distinctione optima dicenda est. optima dicenda est. XX, 13. XX, 13. MORTE Christi utrum separata sit divinitas a MORTE Christi utrum separata sit divinitas a carne et anima? carne et anima? XXI per totum. XXI per totum. MORTIS triduo utrum Christus fuit homo ? MORTIS triduo utrum Christus fuit homo ? XXII, A. XXII, A.
MORTIS triduo utrum Christus ubique fuit? MORTIS triduo utrum Christus ubique fuit? XXII, B. XXII, B.
N N
MISSIO Filii in mundum qualis fuit? MISSIO Filii in mundum qualis fuit? II et III per totum. II et III per totum.
I, I,
MITTI est cognosci, quod ab alio sit. MITTI est cognosci, quod ab alio sit. 8. 8.
I, I,
utero. utero.
NATIVITAS duplex, scilicet in utero, et ex NATIVITAS duplex, scilicet in utero, et ex III, 5. III, 5.
MODI diligendi Deum sunt diversi. MODI diligendi Deum sunt diversi.
XXVII, XXVII,
E. E.
NATURA divina utrum assumpsit personam, NATURA divina utrum assumpsit personam, vel persona naturam ? vel persona naturam ? V, A. V, A. NATURA divina utrum debeat dici caro facta? NATURA divina utrum debeat dici caro facta?
MODI diligendi proximum. MODI diligendi proximum.
XXVIII et XXVIII et
V, C. V, C.
XXIX per totum. XXIX per totum.
NATURAS duas habuit Christus. NATURAS duas habuit Christus.
VI, E. VI, E.
812 812
NATURA divina utrum debeat dici nata de NATURA divina utrum debeat dici nata de Virgine? Virgine?
INDEX RERUM INDEX RERUM
VIII, A. VIII, A.
Triplex est ORDO, scilicet naturæ tantum, et Triplex est ORDO, scilicet naturæ tantum, et gratiæ tantum, et gratiæ in natura. gratiæ tantum, et gratiæ in natura.
XXIX, 1 et 2. XXIX, 1 et 2.
X, F. X, F.
ORDO diligendi quid sit? ORDO diligendi quid sit?
XXIX, A. XXIX, A.
XV, A. XV, A.
NATURA an persona Christi prædestinata NATURA an persona Christi prædestinata
sit? sit?
NATURAM passibilem quare assumpserit NATURAM passibilem quare assumpserit Deus? Deus?
Triplex dicitur NATURALE, scilicet quod est Triplex dicitur NATURALE, scilicet quod est de esse naturali aliquo modo, et quod de esse naturali aliquo modo, et quod non potest relinquere naturam, et quod non potest relinquere naturam, et quod causatur ab aliqua parte naturæ per se. causatur ab aliqua parte naturæ per se. IV, 9. IV, 9.
Omnia NATURALIA habent metas capacitatum Omnia NATURALIA habent metas capacitatum suarum, quas non excedunt manente na- suarum, quas non excedunt manente na- tura et specie. tura et specie. XIII, 7. XIII, 7.
NATUS quomodo dicitur Christus de Spiritu NATUS quomodo dicitur Christus de Spiritu sancto, cum non sit Filius Spiritus san- sancto, cum non sit Filius Spiritus san- cti? cti? IV, D. IV, D. NATUS cum sit Christus, quare Apostolus di- NATUS cum sit Christus, quare Apostolus di- cit eum factum ? cit eum factum ? V, A, B. V, A, B.
Р Р
PARADISUS dicitur tribus modis, scilicet in- PARADISUS dicitur tribus modis, scilicet in- terior qui est visio aperta deitatis, et ex- terior qui est visio aperta deitatis, et ex- terior corporum, qui est locus in Eden, et terior corporum, qui est locus in Eden, et exterior spirituum, qui est locus empyrei exterior spirituum, qui est locus empyrei coeli. coeli. XXII, 5. XXII, 5.
PARENTES mali quomodo diligendi sunt ? PARENTES mali quomodo diligendi sunt ? XXIII, F. XXIII, F.
PASSIBILEM naturam assumpsit Christus. PASSIBILEM naturam assumpsit Christus. XV per totum. XV per totum.
Nullus OCCIDIT se ex tædio vitæ in quantum Nullus OCCIDIT se ex tædio vitæ in quantum vita est, sed aliqui occiderunt se vita est, sed aliqui occiderunt se quo quod accidit suæ vitæ. quo quod accidit suæ vitæ. OCCIDENS littera quid sit? OCCIDENS littera quid sit?
ex ali- ex ali- XVII, 6. XVII, 6. XL, XL, B. B.
ODIO affectus nemo odit seipsum, sed odio ODIO affectus nemo odit seipsum, sed odio effectus, scilicet quando facit aliquis ad effectus, scilicet quando facit aliquis ad quod sequitur malum suum. XXVII, quod sequitur malum suum. XXVII,
9. 9.
ORATIO vel voluntas Christi utrum semper ORATIO vel voluntas Christi utrum semper impleta est? impleta est? XVII per totum. XVII per totum.
PASSIO et propassio quid sit ? PASSIO et propassio quid sit ? Anima Christi et omnis anima in statu mor- Anima Christi et omnis anima in statu mor- talitatis hujus quamdiu conjuncta est talitatis hujus quamdiu conjuncta est corpori, PASSIBILIS est compatiendo cor- corpori, PASSIBILIS est compatiendo cor- pori, et patiendo ex corpore. pori, et patiendo ex corpore. 2. 2.
V, F. V, F.
XV, XV,
corpore. corpore.
Anima secundum se totam PASSIBIBIS est in Anima secundum se totam PASSIBIBIS est in XV, 3. XV, 3. In Christo fuit simul acerbitas magni dolo- In Christo fuit simul acerbitas magni dolo- ris, et experimentum magnæ jucunditatis. ris, et experimentum magnæ jucunditatis. XV, 4. XV, 4. Necessitatem PATIENDI et moriendi Christus Necessitatem PATIENDI et moriendi Christus ex sola voluntate assumpsit, sed postquam ex sola voluntate assumpsit, sed postquam assumpsit, necesse fuit pati et mori, quan- assumpsit, necesse fuit pati et mori, quan- tum est de conditione naturæ assumptæ, tum est de conditione naturæ assumptæ, non autem quoad conditionem personæ non autem quoad conditionem personæ assumentis. assumentis. XVI, 1. XVI, 1. Christus magis et acerbius PASSUS est, quam Christus magis et acerbius PASSUS est, quam aliquis hominum umquam pati potuerit aliquis hominum umquam pati potuerit vel passus est. vel passus est. XVI, 2. XVI, 2. Acerbitati PASSIONIS Christi nulla poena cor- Acerbitati PASSIONIS Christi nulla poena cor-
IN III SENTENTIARUM. IN III SENTENTIARUM.
poralis potest comparari, quam aliquis poralis potest comparari, quam aliquis
pati potest corporaliter et secundum na- pati potest corporaliter et secundum na- turam. turam. XVI, 3. XVI, 3. Major dolor dicitur duobus modis, scilicet Major dolor dicitur duobus modis, scilicet quia majori bono contrariatur, vel quia quia majori bono contrariatur, vel quia conjunctionis fortioris est separatio se- conjunctionis fortioris est separatio se- cundum sensuum experimentum : primo cundum sensuum experimentum : primo modo esset dolor Christi gravior quam modo esset dolor Christi gravior quam animæ si poneretur posse mori, non se- animæ si poneretur posse mori, non se- cundo. cundo. XVI, 4. XVI, 4. PASSIO Christi aperuit aditum paradisi sol- PASSIO Christi aperuit aditum paradisi sol- vendo romphæam. vendo romphæam. XVIII, 12. XVIII, 12. Baptismus non habet virtutem nisi a PASSIONE Baptismus non habet virtutem nisi a PASSIONE Christi. Christi. Ibid. Ibid. U justitia salvaretur, magis congrue non U justitia salvaretur, magis congrue non potuit satisfieri nisi per mortem Filii Dei. potuit satisfieri nisi per mortem Filii Dei. XVIII, 14. XVIII, 14.
PASSIO Christi meruit nobis solutionem a PASSIO Christi meruit nobis solutionem a peccato. peccato. XIV, 1. XIV, 1. PASSIO Christi corporalis et spiritualis fuit, PASSIO Christi corporalis et spiritualis fuit, et divina et humana. et divina et humana. PASSIO Christi est causa nostræ justificatio- PASSIO Christi est causa nostræ justificatio- Ibid. Ibid.
nis. nis.
813 813
et impotentia consequens exitum rationa- et impotentia consequens exitum rationa- lis naturæ de nihilo. lis naturæ de nihilo. XII, 9. XII, 9. In PECCATO quatuor sunt, scilicet culpa quæ In PECCATO quatuor sunt, scilicet culpa quæ contrariatur gratiæ, macula foedans ima- contrariatur gratiæ, macula foedans ima- ginem, reatus pœnæ æternæ, et reatus ginem, reatus pœnæ æternæ, et reatus poenæ temporalis. poenæ temporalis.
XIX, 2. XIX, 2. Poena quæ debetur pro PECCATO mortali, est Poena quæ debetur pro PECCATO mortali, est infinita duratione, et improportionabilis infinita duratione, et improportionabilis propter acerbitatem. propter acerbitatem. XIX, 7. XIX, 7.
Multiplex est PERFECTIO, scilicet sufficientiæ, Multiplex est PERFECTIO, scilicet sufficientiæ, comparationis, voti sive religionis, et an- comparationis, voti sive religionis, et an- nexa voto, et quæsita in securitate con- nexa voto, et quæsita in securitate con- scientiæ, et prælationis. scientiæ, et prælationis. XXIX, 8. XXIX, 8. Omnes tenentur ad PERFECTIONEM sufficien- Omnes tenentur ad PERFECTIONEM sufficien- tiæ, quæ consistit in observantia manda- tiæ, quæ consistit in observantia manda- torum. torum. Ibidem. Ibidem.
Ibid. Ibid.
tum. tum.
PASSIO Christi culpam delet sufficienter per PASSIO Christi culpam delet sufficienter per seipsam, sed efficienter cum fide et cha- seipsam, sed efficienter cum fide et cha- rite. rite. XIX, 2. XIX, 2. Christus PASSIONE sua emit nos. XIX, 4. Christus PASSIONE sua emit nos. XIX, 4. PASSIO Christi non nisi prædestinatis valet PASSIO Christi non nisi prædestinatis valet efficienter, omnibus autem sufficienter. efficienter, omnibus autem sufficienter. XX, 10. XX, 10.
Qui est in religione, si habeat PATREM indi- Qui est in religione, si habeat PATREM indi- gentem, non tenetur exire, sed in ipsa gentem, non tenetur exire, sed in ipsa manens, si potest habere licentiam, per manens, si potest habere licentiam, per artificium suum debet ei subvenire. artificium suum debet ei subvenire. XXIX, 3. XXIX, 3.
PECCARE in Adam est per modum acceptio- PECCARE in Adam est per modum acceptio- nis materiæ ex Adam reatum originalis nis materiæ ex Adam reatum originalis contrahere. contrahere. III, 28. III, 28.
PECCARE utrum potuit Christus? XII, C. PECCARE utrum potuit Christus? XII, C. Potentia PECCANDI nec dicit libertatem, nec Potentia PECCANDI nec dicit libertatem, nec perfectionem libertatis, sed est defectus perfectionem libertatis, sed est defectus
PERJURIUM est mendacium juramento firma- PERJURIUM est mendacium juramento firma- XXXIX, A. XXXIX, A. PERJURIUM principalius et frequentius fit PERJURIUM principalius et frequentius fit contra proximum, quam contra Deum. contra proximum, quam contra Deum. XXXIX, 1. XXXIX, 1.
PERJURIUM est peccatum mortale, quando PERJURIUM est peccatum mortale, quando homo cum deliberatione jurat id quod ju- homo cum deliberatione jurat id quod ju- ramento non est asserendum, non autem ramento non est asserendum, non autem quando inutiliter jurat verum, vel quando quando inutiliter jurat verum, vel quando sine deliberatione jurat. XXXIX, 5. sine deliberatione jurat. XXXIX, 5. PERJURIUM semper est peccatum, nec per PERJURIUM semper est peccatum, nec per coactionem excusatur a toto, licet a tan- coactionem excusatur a toto, licet a tan- to excusetur. to excusetur. XXXIX, 9. XXXIX, 9.
Utrum PERSONA vel natura personam vel na- Utrum PERSONA vel natura personam vel na- turam assumpsit ? turam assumpsit ? V, A. V, A. PERSONAM quare non assumpsit Deus cum PERSONAM quare non assumpsit Deus cum assumpsit hominem ? assumpsit hominem ? V, E. V, E. PERSONA et essentia in divinis sunt idem re, PERSONA et essentia in divinis sunt idem re, non tamen in modo intelligendi et attri- non tamen in modo intelligendi et attri- buendi. buendi. II, 13. Item, V, 4. II, 13. Item, V, 4. Res naturæ, suppositum, hypostasis, in- Res naturæ, suppositum, hypostasis, in- dividuum, et PERSONA, qua re differunt ? dividuum, et PERSONA, qua re differunt ? VI, 2. VI, 2.
814 814
INDEX RERUM INDEX RERUM
dum quod homo ? dum quod homo ? PERSONA est rationalis PERSONA est rationalis
PERSONA in divinis utrum sit Christus secun- PERSONA in divinis utrum sit Christus secun- X, A. X, A. naturæ individua naturæ individua
infinita duratione, et improportionabilis infinita duratione, et improportionabilis propter acerbitatem. propter acerbitatem. XXXIX, 7. XXXIX, 7.
substantia. substantia. X, 3. X, 3. Utrum PERSONA vel natura prædestinata sit? Utrum PERSONA vel natura prædestinata sit? X, F. X, F.
POTENTIÆ infinitæ est se demonstrare ali- POTENTIÆ infinitæ est se demonstrare ali- quando in opere. quando in opere. I, 1. I, 1.
PIETAS proprie est benevolentia in imaginem PIETAS proprie est benevolentia in imaginem Dei, prout est imago Dei. XXXV, 15. Dei, prout est imago Dei. XXXV, 15. PIETAS actus principalis est, benevolenter et PIETAS actus principalis est, benevolenter et sine querela bonum optare et facere om- sine querela bonum optare et facere om- nibus imagine Dei insignitis. XXXV, 16. nibus imagine Dei insignitis. XXXV, 16. PIETAS et misericordia differunt in hoc quod PIETAS et misericordia differunt in hoc quod pietas respicit naturam imaginis in mise- pietas respicit naturam imaginis in mise- ria, misericordia vero e converso mise- ria, misericordia vero e converso mise- riam in imagine. riam in imagine. Ibid., et 17. Ibid., et 17. PIETAS donum specie est unum. XXXV, 17. PIETAS donum specie est unum. XXXV, 17.
PLENITUDO multiplex est, scilicet naturæ, PLENITUDO multiplex est, scilicet naturæ,
gratiæ et gloriæ. gratiæ et gloriæ.
I, 3. I, 3.
PLENITUDO gratiæ duplex, scilicet in capite, PLENITUDO gratiæ duplex, scilicet in capite, et in membris. et in membris.
Ibid. Ibid.
POENA tripliciter est in corpore, scilicet POENA tripliciter est in corpore, scilicet quantum ad meritum, et quantum ad quantum ad meritum, et quantum ad justitiam vindicantem, et quantum ad justitiam vindicantem, et quantum ad principia contraria repugnantia sibi invi- principia contraria repugnantia sibi invi- cem, et inducentia solutionem. cem, et inducentia solutionem. II, 7. II, 7. POENA debita pro peccato mortali infinita POENA debita pro peccato mortali infinita est duratione, et improportionabilis prop- est duratione, et improportionabilis prop- ter acerbitatem: Deus autem relaxando ter acerbitatem: Deus autem relaxando culpam, per se remittit pœnæ æternitatem culpam, per se remittit pœnæ æternitatem et improportionabilitatem acerbitatis : et improportionabilitatem acerbitatis : sed adhuc remanet poena, in qua illud sed adhuc remanet poena, in qua illud quod grave est, tollit passio Christi in vi quod grave est, tollit passio Christi in vi clavium et remanet adhuc poena satis- clavium et remanet adhuc poena satis- factoria non multum gravis, sed arbitraria factoria non multum gravis, sed arbitraria pro viribus nostris, et qualitate et quan- pro viribus nostris, et qualitate et quan- titate delicti. titate delicti. XIX, 7. XIX, 7. PŒNÆ timore non peccans, inimicus est ju- PŒNÆ timore non peccans, inimicus est ju- stitiæ. stitiæ. XXXVI, C. XXXVI, C. POENA quæ debetur pro peccato mortali, est POENA quæ debetur pro peccato mortali, est
: :
POTENTIA Dei potest dupliciter considerari, POTENTIA Dei potest dupliciter considerari, scilicet ut exsequens sapientiæ prævisio- scilicet ut exsequens sapientiæ prævisio- nem et ordinationem, et secundum quod nem et ordinationem, et secundum quod antecedenter se habet ad sapientiam. antecedenter se habet ad sapientiam. XX, 2. XX, 2.
PRÆCEPTUM PRÆCEPTUM
dilectionis quid contineat ? dilectionis quid contineat ? XXVII et XXVIII per totum. XXVII et XXVIII per totum.
Duo sunt PRÆCEPTA charitatis, scilicet de di- Duo sunt PRÆCEPTA charitatis, scilicet de di- lectione Dei et proximi. XXVII, 6. lectione Dei et proximi. XXVII, 6. PRÆCEPTUM de dilectione Dei implere in via, PRÆCEPTUM de dilectione Dei implere in via, est nihil contrarium habere in intellectu, est nihil contrarium habere in intellectu, vel memoria, vel voluntate in patria vel memoria, vel voluntate in patria vero est in toto actualiter ferri in Deum vero est in toto actualiter ferri in Deum et semper. et semper. XXVII, 10 ad q. 2. XXVII, 10 ad q. 2. PRÆCEPTO dilectionis proximi utrum conti- PRÆCEPTO dilectionis proximi utrum conti- neatur dilectio Angelorum? XXVIII, B. neatur dilectio Angelorum? XXVIII, B. Opinio dicentium PRÆCEPTUM de diligendo Opinio dicentium PRÆCEPTUM de diligendo inimicum, esse solum datum perfectis, sa- inimicum, esse solum datum perfectis, sa- pit hæresim. pit hæresim. XXX, 7. XXX, 7. Utrum modus sit in PRÆCEPTO vel opus so- Utrum modus sit in PRÆCEPTO vel opus so- lum, diversæ Auctorum opiniones. lum, diversæ Auctorum opiniones. XXXVI, 6. XXXVI, 6.
PRÆCEPTUM est imperium obligans ad obser- PRÆCEPTUM est imperium obligans ad obser- vationem actus imperati ex auctoritate vationem actus imperati ex auctoritate imperantis, vel ex ratione rei imperatæ. imperantis, vel ex ratione rei imperatæ. XXXVII, 1. XXXVII, 1.
PRÆCepti decalogi diversimode a diversis PRÆCepti decalogi diversimode a diversis
numerantur et distinguuntur. XXXVII, 2. numerantur et distinguuntur. XXXVII, 2. PRÆCEPTA decalogi sunt de lege naturali, et PRÆCEPTA decalogi sunt de lege naturali, et unicuique dictat ea ratio propria. unicuique dictat ea ratio propria.
Ibidem. Ibidem.
Plura sunt PRÆCEPTA negativa quam affir- Plura sunt PRÆCEPTA negativa quam affir- mativa quia peccare contingit multis mativa quia peccare contingit multis modis, et benefacere uno modo. modis, et benefacere uno modo. XXXVII, 2 ad q. 5. XXXVII, 2 ad q. 5.
Sufficientia decem PRÆCEPTORUM decalogi. Sufficientia decem PRÆCEPTORUM decalogi. XXXVII, 3. XXXVII, 3.
IN III SENTENTIARUM. IN III SENTENTIARUM.
PRÆCEPTA decem quomodo continentur in PRÆCEPTA decem quomodo continentur in duobus mandatis? XXXVII per totum. duobus mandatis? XXXVII per totum.
In PRÆDESTINATIONE tria sunt, scilicet ter- In PRÆDESTINATIONE tria sunt, scilicet ter- minus a quo, terminus ad quem, et ille minus a quo, terminus ad quem, et ille X, 19. X, 19. qui prædestinatur. qui prædestinatur. PREDESTINATIO Christi non est causa influens PREDESTINATIO Christi non est causa influens super illud quod est æternum in præde. super illud quod est æternum in præde. stinatione nostra, sed nihil prohibet quod stinatione nostra, sed nihil prohibet quod influat per modum meriti et mediationis influat per modum meriti et mediationis super id quod est temporale. super id quod est temporale. PREDESTINATIO juvatur orationibus fidelium, PREDESTINATIO juvatur orationibus fidelium, non ex parte prædestinantis, sed ex parte non ex parte prædestinantis, sed ex parte effectus prædestinationis, qui est positio effectus prædestinationis, qui est positio gratiæ. gratiæ.
X, 20. X, 20.
815 815
PROPHETIA prædestinationis non impletur si- PROPHETIA prædestinationis non impletur si- ne nobis consentientibus, sed sine nobis ne nobis consentientibus, sed sine nobis operantibus. operantibus. III, 13. III, 13.
Proposition de re Proposition de re
222a 222a
de dicto de dicto
PROXIMUM totum quomodo diligere debe- PROXIMUM totum quomodo diligere debe- XXVIII, A. XXVIII, A.
mus? mus? PROXIMUS quis est ? PROXIMUS quis est ?
XXVIII, B. XXVIII, B.
PRUDENTIA in summo est in præcavendis PRUDENTIA in summo est in præcavendis insidiis. insidiis. XXXIII, 3 ad q. 2. XXXIII, 3 ad q. 2.
X, 10. X, 10.
Q Q
Filius Dei non potest esse PREDESTINATUS. Filius Dei non potest esse PREDESTINATUS. X, 4. X, 4.
Hæc est falsa, Filius Dei est PRÆDESTINATUS Hæc est falsa, Filius Dei est PRÆDESTINATUS ut sit Filius Dei. ut sit Filius Dei. Personæ Christi, ut simplex, convenit Personæ Christi, ut simplex, convenit PRÆDESTINARE: personæ autem ut compo- PRÆDESTINARE: personæ autem ut compo- sitæ convenit prædestinari. sitæ convenit prædestinari. Filius Dei PRÆDESTINATUS est esse homo, id Filius Dei PRÆDESTINATUS est esse homo, id est, Filium Dei esse hominem prædestina- est, Filium Dei esse hominem prædestina- tum est. tum est. X, 6. X, 6.
X, 5. X, 5.
VII, 2. VII, 2.
QUALITAS mentis qua malus Christianus QUALITAS mentis qua malus Christianus credit, utrum sit virtus vel non ? credit, utrum sit virtus vel non ? XXXIII, E. XXXIII, E.
Christus secundum quod homo PRÆDESTINA- Christus secundum quod homo PRÆDESTINA- TUS est ut sit Filius Dei. TUS est ut sit Filius Dei. X, 7. X, 7. Omnis gratia quæ habetur a Christo homine, Omnis gratia quæ habetur a Christo homine, secundum quod PRÆDESTINATUS, præde- secundum quod PRÆDESTINATUS, præde- stinata est secum et præparata sibi, et est stinata est secum et præparata sibi, et est creata in tempore. creata in tempore. X, 8. X, 8.
QUATUOR sunt status hominis. QUATUOR sunt status hominis. QUATUOR sunt timores. QUATUOR sunt timores.
QUATUOR sunt virtutes cardinales. QUATUOR sunt virtutes cardinales. A. A.
XXXIII, XXXIII,
XVI, B. XVI, B.
XXXIV, D. XXXIV, D.
QUATUOR sunt ordines dilectionis. QUATUOR sunt ordines dilectionis. A. A. QUATUOR sunt gradus charitatis. QUATUOR sunt gradus charitatis. B. B.
XXIX, XXIX,
XXIX, XXIX,
PRÆDICABILE essentiale eo ipso quod prædi- PRÆDICABILE essentiale eo ipso quod prædi- catur de aliquo, oppositum illius remove- catur de aliquo, oppositum illius remove- tur ab ipso, ut homo est animal, ergo non tur ab ipso, ut homo est animal, ergo non est lapis. est lapis.
II, 13. II, 13.
R R
PRÆDICATOR si aliquando monuisset popu- PRÆDICATOR si aliquando monuisset popu- lum ad constantiam, et postea veniret lum ad constantiam, et postea veniret persecutio, ipse teneretur cum eo manere, persecutio, ipse teneretur cum eo manere, sed minus teneretur quam Prælatus. sed minus teneretur quam Prælatus. XXIX, 8. XXIX, 8.
RACA est interjectio indignantis. XXXVII, 9. RACA est interjectio indignantis. XXXVII, 9.
RADIX RADIX
omnium omnium XXXVI per totum. XXXVI per totum.
virtutum est charitas. virtutum est charitas.
816 816
INDEX RERUM INDEX RERUM
REDEMPTOR an solus Christus debeat dici? REDEMPTOR an solus Christus debeat dici? XIX, E. XIX, E.
REDEMPTIONIS nostræ non fuit alius modus REDEMPTIONIS nostræ non fuit alius modus possibilis quam per Deum et hominem, possibilis quam per Deum et hominem, nisi redemptio large pro liberatione acci- nisi redemptio large pro liberatione acci- piatur. piatur. XX, 3. XX, 3. Duplex est REDEMPTIO, scilicet jure belli, et Duplex est REDEMPTIO, scilicet jure belli, et solutione pretii. solutione pretii. lbid. lbid.
Si fuisset alius REDEMPTIONIS nostræ modus, Si fuisset alius REDEMPTIONIS nostræ modus, fuisset Deo justus, sed non adeo conve- fuisset Deo justus, sed non adeo conve- XX, XX, niens ex parte hominis redempti. niens ex parte hominis redempti.
5. 5.
REDEMPTORE indigemus, non pro originali REDEMPTORE indigemus, non pro originali
tantum peccato, sed etiam pro omnibus tantum peccato, sed etiam pro omnibus actualibus. actualibus.
XX, XX, 6. 6. XIX, 5. XIX, 5.
REDIMERE nulla creatura potuit. REDIMERE nulla creatura potuit. Christus dupliciter REDEMPTOR, scilicet usu Christus dupliciter REDEMPTOR, scilicet usu potestatis, et humilitatis effectu. IX, 8. potestatis, et humilitatis effectu. IX, 8. Ex parte nostra impossibile fuit nos REDIMI Ex parte nostra impossibile fuit nos REDIMI nisi per Deum et hominem, licet ex parte nisi per Deum et hominem, licet ex parte Dei fuerit alius modus possibilis, sed Dei fuerit alius modus possibilis, sed nullus ita conveniens. nullus ita conveniens. XX, XX,
1. 1.
RELIGIO dicitur a religando vel a religendo. RELIGIO dicitur a religando vel a religendo. IX, 8. IX, 8.
REMISSIO peccatorum quare attribuitur Spi- REMISSIO peccatorum quare attribuitur Spi- ritui sancto ? ritui sancto ? XXXVII, B. XXXVII, B.
REPROBOS utrum dilexit Deus ab æterno ? REPROBOS utrum dilexit Deus ab æterno ? XXXII, E. XXXII, E.
SABBATUM sanctificare idem est quod inten- SABBATUM sanctificare idem est quod inten- tionem quietis ab opere abstrahere, et tionem quietis ab opere abstrahere, et in æterna quiete continue defigere. in æterna quiete continue defigere. XXXVII, 7. XXXVII, 7.
Dominica dies non successit diei SABBATI. Dominica dies non successit diei SABBATI. Ibid. ad q. 3. Ibid. ad q. 3.
Dies feriati observantiam ab utilibus et cor- Dies feriati observantiam ab utilibus et cor- poralibus negotiis non habent, nisi ab in- poralibus negotiis non habent, nisi ab in- stitutione Ecclesiæ. XXXVII, 7 ad q. 4. stitutione Ecclesiæ. XXXVII, 7 ad q. 4. Mandatum de observatione SABBATI minus Mandatum de observatione SABBATI minus habet de lege naturali quam alia. habet de lege naturali quam alia. XXXVII, 7 ad q. 5. XXXVII, 7 ad q. 5.
SACERDOTIUM Christi probatur excellere sa- SACERDOTIUM Christi probatur excellere sa- cerdotium Leviticum in hoc quod signifi- cerdotium Leviticum in hoc quod signifi- catur per sacerdotium Melchisedech, qui catur per sacerdotium Melchisedech, qui ut major accepit decimas ab Abraham. ut major accepit decimas ab Abraham. III, 27. III, 27.
SACRAMENTA duplicia sunt, scilicet ex parte SACRAMENTA duplicia sunt, scilicet ex parte nostra quæ sunt quasi medicina, vel vasa nostra quæ sunt quasi medicina, vel vasa asportantia nobis medicinam : et sacra- asportantia nobis medicinam : et sacra- menta in Christo, ut nativitas, passio, menta in Christo, ut nativitas, passio, etc., quæ sunt causa nostræ redemptionis etc., quæ sunt causa nostræ redemptionis ex parte satisfacientis pro nobis. ex parte satisfacientis pro nobis.
9. 9.
XIX, XIX,
Christus exhibuit SACRAMENTORUM rem dando Christus exhibuit SACRAMENTORUM rem dando eis effectum, licet non suscepit sacramen- eis effectum, licet non suscepit sacramen- Ibid. Ibid. ta, ut nos suscipimus ea. ta, ut nos suscipimus ea.
In omni SACRIFICIO quatuor considerantur, In omni SACRIFICIO quatuor considerantur, cui offeratur, a quo offeratur, quid offera- cui offeratur, a quo offeratur, quid offera- IV, 1. IV, 1. tur, et pro quibus offeratur. tur, et pro quibus offeratur.
S S
SABBATUM quantum ad quietem mentis in SABBATUM quantum ad quietem mentis in Deo, et non in creatura, est de lege natu- Deo, et non in creatura, est de lege natu- rali, sed quantum ad quietem corporalem rali, sed quantum ad quietem corporalem fuit de observatione vulgata apud patres fuit de observatione vulgata apud patres Veteris Testamenti, ac si esset ex natura, Veteris Testamenti, ac si esset ex natura, ut quidam dicunt. ut quidam dicunt. XXXVII, 2 ad q. 1. XXXVII, 2 ad q. 1.
SACRILEGIUM SACRILEGIUM
committitur tribus modis, committitur tribus modis, quando scilicet vel sacrum de sacro, vel quando scilicet vel sacrum de sacro, vel non sacrum de sacro, vel sacrum de non non sacrum de sacro, vel sacrum de non sacro aufertur. sacro aufertur. XXXVII, C. XXXVII, C. SACRILEGIUM facit speciale peccatum ratione SACRILEGIUM facit speciale peccatum ratione
loci. loci.
XXXVII, 12. XXXVII, 12.
SANCTIFICARI SANCTIFICARI
III, 3. III, 3.
IN III SENTENTIARUM. IN III SENTENTIARUM.
nemo potest in parentibus. nemo potest in parentibus.
Beata Virgo fuit SANCTIFICATA ante animatio- Beata Virgo fuit SANCTIFICATA ante animatio- nem, et oppositum est hæresis. III, 4. nem, et oppositum est hæresis. III, 4. Probabilius est, quod cito post animationem Probabilius est, quod cito post animationem fuerit SANCTIFICATA, licet qua hora nullus fuerit SANCTIFICATA, licet qua hora nullus scire possit nisi per revelationem. scire possit nisi per revelationem. III, 5. III, 5.
SANCTIFICATIO B. Virginis abstulit vim fomi SANCTIFICATIO B. Virginis abstulit vim fomi
tis inclinandi ad veniale et mortale quan_ tis inclinandi ad veniale et mortale quan_ tum est de se: in Jeremia autem et Joanne tum est de se: in Jeremia autem et Joanne mansit inclinans ad veniale, non autem mansit inclinans ad veniale, non autem quantum est de se ad peccatum mortale. quantum est de se ad peccatum mortale. III, 6. III, 6.
SANCTIFICATIONI B. Virginis præventus Spi- SANCTIFICATIONI B. Virginis præventus Spi- ritus sancti in eam addidit, habitum fo- ritus sancti in eam addidit, habitum fo- mitis exstinguendo, inhabitatio autem mitis exstinguendo, inhabitatio autem deitatis Filii, dispositionem auferendo, deitatis Filii, dispositionem auferendo, quæ frequenter remanet post habitum. quæ frequenter remanet post habitum. III, 7. III, 7.
SANCTIFICATIONIS gratia quare nulli Patriar- SANCTIFICATIONIS gratia quare nulli Patriar-
charum est data, sed uni Prophetæ, et charum est data, sed uni Prophetæ, et Joanni, qui est terminus legis et Prophe- Joanni, qui est terminus legis et Prophe- tarum, et B. Virgini ? tarum, et B. Virgini ? III, 8. III, 8. SANCTIFICATIONIS gratia non confirmat eos SANCTIFICATIONIS gratia non confirmat eos quibus datur. quibus datur. III, 9. III, 9. Quantum ad ea quæ sunt substantialia saluti Quantum ad ea quæ sunt substantialia saluti et gratiæ, ut ordo in bonum, et remotio et gratiæ, ut ordo in bonum, et remotio a malo, magis abundat gratia SANCTIFICA- a malo, magis abundat gratia SANCTIFICA- TIONIS in utero quam sacramentalis: quan- TIONIS in utero quam sacramentalis: quan- tum ad alia vero minus abundat, sicut est tum ad alia vero minus abundat, sicut est impressio characteris, et apertio januæ impressio characteris, et apertio januæ quæ fit in sacramentis. quæ fit in sacramentis. III, 10. III, 10. SANCTIFICATI in utero tenentur recipere sa- SANCTIFICATI in utero tenentur recipere sa- cramenta. cramenta. JII, 10 ad q. JII, 10 ad q.
SAPIENTIÆ summæ est se demonstrare in SAPIENTIÆ summæ est se demonstrare in omni decore qui possibilis est. omni decore qui possibilis est. I, 1. I, 1. SAPIENTIA quomodo profecit Christus secun- SAPIENTIA quomodo profecit Christus secun-
dum quod homo ? dum quod homo ?
XIII, A. XIII, A.
SAPIENTIAM æqualem Deo utrum SAPIENTIAM æqualem Deo utrum
habuit habuit
Christus secundum animam ? Christus secundum animam ? totum. totum.
XIV per XIV per
SAPIENTIÆ multiplex diffinitio, SAPIENTIÆ multiplex diffinitio,
XXXV, 1. XXXV, 1.
XXVIII XXVIII
817 817
SAPIENTIA donum proprie est gustus Dei in SAPIENTIA donum proprie est gustus Dei in donis suis. donis suis. XXXV, 1. XXXV, 1.
SAPIENTIA donum non est nisi de divinis. SAPIENTIA donum non est nisi de divinis. XXXV, 2. XXXV, 2.
SAPIENTIA est cognitio per lumen faciens SAPIENTIA est cognitio per lumen faciens gustum intellectus est lumen quo co gustum intellectus est lumen quo co gnoscimus gratuite dispositiones cœle- gnoscimus gratuite dispositiones cœle- stium, et tendimus in Deum sic disponen- stium, et tendimus in Deum sic disponen- tem scientia vero est lumen divinum tem scientia vero est lumen divinum ad operabilia pertinentia ad hanc vitam. ad operabilia pertinentia ad hanc vitam. XXXV, 3. XXXV, 3.
SATISFIERI non potuit magis congrue quam SATISFIERI non potuit magis congrue quam per mortem Filii Dei. per mortem Filii Dei. XVIII, 14. XVIII, 14. Homo in quantacumque gratia, dummodo Homo in quantacumque gratia, dummodo sit purus homo, non potest SATISFACERE sit purus homo, non potest SATISFACERE pro peccato quod in omnem mundum re- pro peccato quod in omnem mundum re- dundavit. dundavit.
XX, 1. XX, 1. Non remittitur peccatum nisi Deo et homine Non remittitur peccatum nisi Deo et homine SATISFACIENTE pro nobis, licet alius modus SATISFACIENTE pro nobis, licet alius modus fuerit possibilis. fuerit possibilis. XX, 7. XX, 7.
SCIENTIA quæ est per acquisitionem, omnino SCIENTIA quæ est per acquisitionem, omnino destruetur in patria. destruetur in patria. XXXI, 10. XXXI, 10. Post mortem sive boni fuerimus sive mali, Post mortem sive boni fuerimus sive mali, necessario alium modum cognoscendi ha- necessario alium modum cognoscendi ha- bebimus rerum in propria natura quem bebimus rerum in propria natura quem habent dæmones et Angeli a creatione. habent dæmones et Angeli a creatione. XXXI, 10. Item, XXXIII, 4. XXXI, 10. Item, XXXIII, 4.
SCIENTIA donum, est lumen acceptum a SCIENTIA donum, est lumen acceptum a Deo simplex, in quo videntur rationes Deo simplex, in quo videntur rationes operabilium pertinentium ad vitam. operabilium pertinentium ad vitam. XXXV, 4. XXXV, 4.
SCIENTIA aliter regit et aliter prudentia, et SCIENTIA aliter regit et aliter prudentia, et ad aliud quia prudentia per rationes ju- ad aliud quia prudentia per rationes ju- ris humani, et ad honesta secundum ris humani, et ad honesta secundum statuta civitatum, scientia vero per ra- statuta civitatum, scientia vero per ra- tiones divinas, et ad sanctam conversa- tiones divinas, et ad sanctam conversa- tionem. tionem. Ibid. Ibid. Differentia inter SCIENTIAM et consilium. Differentia inter SCIENTIAM et consilium. XXXV, 8. XXXV, 8.
SCIENTIA habet tres actus, scilicet defendere SCIENTIA habet tres actus, scilicet defendere Scripturam. et scire bene conversari in Scripturam. et scire bene conversari in
.2 .2
818 818
INDEX RERUM INDEX RERUM medio pravæ et perversæ nationis, et scire medio pravæ et perversæ nationis, et scire temporalia distribuere. temporalia distribuere. XXXV, 16. XXXV, 16.
SECUNDUM QUOD multiplicem habet ratio- SECUNDUM QUOD multiplicem habet ratio- nem aliquando enim exprimit conditio- nem aliquando enim exprimit conditio- nem vel proprietatem, aliquando unitatem nem vel proprietatem, aliquando unitatem personæ, aliquando habitum, aliquando personæ, aliquando habitum, aliquando
causam. causam.
X, 2. X, 2.
SEPTEM sunt dona Spiritus sancti, et an in SEPTEM sunt dona Spiritus sancti, et an in Christo fuerint ? XXXIV per totum. Christo fuerint ? XXXIV per totum.
IMILITUDO et idolum quomodo differunt ? IMILITUDO et idolum quomodo differunt ? XXXV, A. XXXV, A.
SPES est certa exspectatio futuræ beatitu- SPES est certa exspectatio futuræ beatitu- dinis ex meritis et gratia proveniens. dinis ex meritis et gratia proveniens. XIII, 13. XIII, 13.
XXVI, 1. XXVI, 1.
SPES est virtus theologica. SPES est virtus theologica. SPES quandoque ponitur in genere passio- SPES quandoque ponitur in genere passio- nis, quandoque in genere motus vel ac- nis, quandoque in genere motus vel ac- tus quandoque ponitur pro effectu tus quandoque ponitur pro effectu spei, quandoque pro virtute theologica. spei, quandoque pro virtute theologica. Ibidem. Ibidem.
SPES elevat animam, ut speret ea de quibus SPES elevat animam, ut speret ea de quibus rationis non est persuasio. rationis non est persuasio. lbid. lbid. Deus in nobis sine nobis operatur SPEI habi- Deus in nobis sine nobis operatur SPEI habi- tun, licet non spei actum. tun, licet non spei actum. Ibid. Ibid. SPES non est medium inter desperationem et SPES non est medium inter desperationem et præsumptionem. præsumptionem. Ibid. Ibid.
SPES est virtus separata ab aliis, et habet SPES est virtus separata ab aliis, et habet actum singularem, et objectum in ratione actum singularem, et objectum in ratione speciali. speciali. XXVI, 2. XXVI, 2. SPES non dicit exspectationem, sed speratio- SPES non dicit exspectationem, sed speratio- nem, et hæc dicit plus, quoniam sperans nem, et hæc dicit plus, quoniam sperans extendit se suo modo in rem speratam, extendit se suo modo in rem speratam, et habet eam, sicut credens et amans. et habet eam, sicut credens et amans. Ibidem, et 3. Ibidem, et 3.
SPES est in irascibili potentia animæ. SPES est in irascibili potentia animæ. XXVI, 3. XXVI, 3.
Tria concurrunt ad actum SPEI qui est spe- Tria concurrunt ad actum SPEI qui est spe-
rare primum est fixio in loco proten- rare primum est fixio in loco proten- sionis, et hæc dicitur exspectatio: aliud sionis, et hæc dicitur exspectatio: aliud est substantia actus, scilicet ut magno est substantia actus, scilicet ut magno animo extendatur in æterna tertium est animo extendatur in æterna tertium est ratio objecti, et hæc est amplexio æterni- ratio objecti, et hæc est amplexio æterni- tatis et beatitudinis. XXVI, 3 ad q. 1. tatis et beatitudinis. XXVI, 3 ad q. 1. Item, XXXI, 8. Item, XXXI, 8. Tres SPEI diffinitiones. Tres SPEI diffinitiones.
XXVI, 4. XXVI, 4.
Actum SPEI præcedunt merita secundum Actum SPEI præcedunt merita secundum Ibid. ad q. 1. Ibid. ad q. 1.
propositum sperantis. propositum sperantis.
SPES et charitas si considerantur ut parte SPES et charitas si considerantur ut parte
: :
gratiæ, sunt simul si autem consideran - gratiæ, sunt simul si autem consideran - tur secundum ordinem spiritualis ædifi- tur secundum ordinem spiritualis ædifi- cii, tunc natura præit spes charitatem. cii, tunc natura præit spes charitatem. Ibidem. Ibidem.
SPES potest esse informis sicut fides. SPES potest esse informis sicut fides. XXVI, 5. XXVI, 5.
SPES est de invisibilibus, non prout sunt in- SPES est de invisibilibus, non prout sunt in- visibilia, sed prout sunt futura absentia. visibilia, sed prout sunt futura absentia. XXVI, 6. XXVI, 6.
SPES proprie non est nisi boni futuri et pro- SPES proprie non est nisi boni futuri et pro- prii, sed improprie potest esse mali, et prii, sed improprie potest esse mali, et boni communis. boni communis. Ibid. Ibid.
Nec Christus, nec Angeli, nec animæ beata Nec Christus, nec Angeli, nec animæ beata proprie loquendo SPEM habent. XXVI, 8. proprie loquendo SPEM habent. XXVI, 8. Item, XIII, 13. Item, XIII, 13.
SPES non est in damnatis, sed tantum in SPES non est in damnatis, sed tantum in viatoribus hic, vel in purgatorio, vel in viatoribus hic, vel in purgatorio, vel in limbo Patrum. limbo Patrum. XXVI, 9. XXVI, 9. SPES in transitu ad gloriam non manet SPES in transitu ad gloriam non manet quoad substantiam, nec quoad actum quoad substantiam, nec quoad actum sive exspectationem, sive protensionem, sive exspectationem, sive protensionem, sed secundum proportionem qua omnis sed secundum proportionem qua omnis sperans proportionatur rei speralæ sperans proportionatur rei speralæ XXXI, 8. XXXI, 8.
SPIRITUS sanctus utrum potuit incarnari? SPIRITUS sanctus utrum potuit incarnari? I per totum. I per totum.
SPIRITUI sancto quare attribuitur opus in- SPIRITUI sancto quare attribuitur opus in- carnationis ? carnationis ? IV, A. IV, A.
SPIRITUS Sancti dona utrum habuit Christus? SPIRITUS Sancti dona utrum habuit Christus? XXXIV, 6. XXXIV, 6.
SPIRITUI sancto quare attribuitur remissio SPIRITUI sancto quare attribuitur remissio peccatorum ? peccatorum ? XXXVII, D. XXXVII, D.
STATUS hominis sunt quatuor. STATUS hominis sunt quatuor.
IN JII SENTENTIARUM. IN JII SENTENTIARUM.
819 819
XVI, B. XVI, B.
SYMBOLO Apostolorum, explanare et po- SYMBOLO Apostolorum, explanare et po- nere inter articulos explicitos. XXIV, 7. nere inter articulos explicitos. XXIV, 7.
In SYMBOLO Nicæno nihil ponitur de descen- In SYMBOLO Nicæno nihil ponitur de descen- su ad inferos, quia placuit Patribus quasi su ad inferos, quia placuit Patribus quasi exsufflare hæresim quæ tunc pullulabat, exsufflare hæresim quæ tunc pullulabat, quod Christus descendisset ad inferos, et quod Christus descendisset ad inferos, et non redisset, per hoc quod de hoc tace- non redisset, per hoc quod de hoc tace- rent et includerent in resurrectione. rent et includerent in resurrectione. XXIV, 6. XXIV, 6.
SYMBOLUM ex collatione nomen accepit. SYMBOLUM ex collatione nomen accepit. XXIV, 7. XXIV, 7.
SYMBOLUM Apostolorum est exemplar om- SYMBOLUM Apostolorum est exemplar om- nium propter auctoritatem condentium. nium propter auctoritatem condentium. Ibidem. Ibidem.
Alia SYMBOLA nihil addunt, sed quod inerat Alia SYMBOLA nihil addunt, sed quod inerat prius, explanant. prius, explanant. Ibid. Ibid. SYMBOLUM Apostolorum bis dicitur in die, in SYMBOLUM Apostolorum bis dicitur in die, in Prima et in Completorio, ad signandum Prima et in Completorio, ad signandum quod sua recordatio bis est necessaria in quod sua recordatio bis est necessaria in Ecclesia, scilicet in primitiva, et in fine Ecclesia, scilicet in primitiva, et in fine contra Antichristum, et in vita hominis contra Antichristum, et in vita hominis in principio et in fine: symbolum autem in principio et in fine: symbolum autem Patrum sufficit quandoque dicere ad in- Patrum sufficit quandoque dicere ad in- tellectum, et hoc in die Dominica, quan- tellectum, et hoc in die Dominica, quan- do cessatur ab operibus servilibus. do cessatur ab operibus servilibus. Ibidem. Ibidem.
SYMBOLUM Patrum dicitur statim post Evan- SYMBOLUM Patrum dicitur statim post Evan- gelium, quia per Evangelium confirmatur. gelium, quia per Evangelium confirmatur. Ibidem. Ibidem.
SYMBOLUM Apostolorum sub silentio dicitur: SYMBOLUM Apostolorum sub silentio dicitur: quia non continet nisi simplicem fidei quia non continet nisi simplicem fidei confessionem, quæ cuilibet sufficit in se, confessionem, quæ cuilibet sufficit in se, et quia Apostoli erat tunc in timore po- et quia Apostoli erat tunc in timore po- siti januis clausis, nec aperte audebant siti januis clausis, nec aperte audebant Christum confiteri. Symbolum autem Pa- Christum confiteri. Symbolum autem Pa- trum dicitur in publico: quia continet trum dicitur in publico: quia continet fidei explanationem, et editum est jam fidei explanationem, et editum est jam libertate Ecclesiæ prævalente. libertate Ecclesiæ prævalente. Ibid. Ibid. SYMBOLUM Athanasi continet prolixe omnia SYMBOLUM Athanasi continet prolixe omnia quæ in Nicæno posita sunt, et ideo in Pri- quæ in Nicæno posita sunt, et ideo in Pri- ma cantatur, ut sequens in Missa possit ma cantatur, ut sequens in Missa possit intelligi ex ipso. intelligi ex ipso.
Ibid. Ibid. Si urgeret necessitas, adhuc posset Papa Si urgeret necessitas, adhuc posset Papa aliquid quod implicite continetur in aliquid quod implicite continetur in
T T
TACTUS non est tam sensus, quam differen- TACTUS non est tam sensus, quam differen- tia generalis constituens animalis natu- tia generalis constituens animalis natu- ram et sensus necessitatem. ram et sensus necessitatem.
XIII, 4. XIII, 4.
TEMPERANIIA est in coercendis delectationi- TEMPERANIIA est in coercendis delectationi- bus pravis. bus pravis. XXXIII, 3 ad q. 4. XXXIII, 3 ad q. 4.
TIMIDITAS sonat in pusillanimitatem quæ TIMIDITAS sonat in pusillanimitatem quæ vitium est. vitium est. XV, 8. XV, 8.
TIMOREM poenæ quomodo habuit Christus? TIMOREM poenæ quomodo habuit Christus? XV per totum. XV per totum.
TIMOR sonat in passionem quæ potest esse TIMOR sonat in passionem quæ potest esse virtus, et vitium, et naturæ conditio. virtus, et vitium, et naturæ conditio. XV, 8. XV, 8.
TIMOR et tristitia sunt in nobis secundum TIMOR et tristitia sunt in nobis secundum propassionem et passionem, sed in Christo propassionem et passionem, sed in Christo non nisi secundum propassionem. non nisi secundum propassionem. XV, F, et 9. XV, F, et 9.
TIMOR per charitatem non evacuatur in TIMOR per charitatem non evacuatur in quantum timor, sed in quantum servilis quantum timor, sed in quantum servilis tantum. tantum.
XXIII, 9. XXIII, 9.
TIMOR ponitur in duplici genere, scilicet pas- TIMOR ponitur in duplici genere, scilicet pas- sionis et habitus. sionis et habitus. XXXIV, 6. XXXIV, 6.
TIMOR qui est in genere habitus, habet ac- TIMOR qui est in genere habitus, habet ac- tum qui est revereri, et ex reverentia fu- tum qui est revereri, et ex reverentia fu- gere quædam quæ ci quod reveretur, sint gere quædam quæ ci quod reveretur, sint contraria. contraria.
Ibid. Ibid. TIMORIS multiplex divisio. TIMORIS multiplex divisio. XXXIV, 7. XXXIV, 7. TIMOR æquivoce dicitur de passione et dono. TIMOR æquivoce dicitur de passione et dono. XXXIV, 8. XXXIV, 8.
Generans TIMOREM servilem, est fides quæ Generans TIMOREM servilem, est fides quæ
820 820
INDEX RERUM INDEX RERUM
est supra naturam, et generans initialem est supra naturam, et generans initialem fides operans per dilectionem. fides operans per dilectionem.
est est
XXXIV. 8. XXXIV. 8.
TIMOR servilis est donum Dei, et est bonus, TIMOR servilis est donum Dei, et est bonus,
et utilis. et utilis.
XXXIV, 9. XXXIV, 9. Non est idem per substantiam TIMOR servilis, Non est idem per substantiam TIMOR servilis, et initialis. et initialis. XXXIV, 9 ad q. 2. XXXIV, 9 ad q. 2. TIMOR initialis et castus substantialiter sunt TIMOR initialis et castus substantialiter sunt idem, et differunt per accidens, quia ini- idem, et differunt per accidens, quia ini- tialis poenam habet quam non habet ca- tialis poenam habet quam non habet ca- XXXIV, 9 ad q. XXXIV, 9 ad q. TIMOR castus permanet in sæculum sæculi. TIMOR castus permanet in sæculum sæculi. XXXIV, 9 ad q. 4. XXXIV, 9 ad q. 4.
stus. stus.
3. 3.
TIMORE poenæ non peccans, inimicus est TIMORE poenæ non peccans, inimicus est justitiæ. justitiæ.
XXXVI, C. XXXVI, C.
UNIO humanitatis ad Deum, dicit relationem, UNIO humanitatis ad Deum, dicit relationem, quæ secundum rem radicatur in huma- quæ secundum rem radicatur in huma- nitate. nitate.
naturæ. naturæ.
II, 11. II, 11.
Ibid. Ibid.
Est ineffabilis et inintelligibilis. Est ineffabilis et inintelligibilis. Christus est UNUM unitate personæ æternæ, Christus est UNUM unitate personæ æternæ, et ideo magis unum quam aliquod unum et ideo magis unum quam aliquod unum II, 12. Item, VII, 8. II, 12. Item, VII, 8. Maxima UNIO est trium personarum in una Maxima UNIO est trium personarum in una essentia post hanc autem unio trium na- essentia post hanc autem unio trium na- turarum, scilicet corporis et animæ et turarum, scilicet corporis et animæ et deitatis in una persona. deitatis in una persona.
: :
Ibid. Ibid.
UNIO Filii Dei facta est in hypostasi. V, UNIO Filii Dei facta est in hypostasi. V, 6. Item, VI, 3 et 5. 6. Item, VI, 3 et 5.
TOTUS et TOTUM cum de Christo dicuntur, ad TOTUS et TOTUM cum de Christo dicuntur, ad quid referuntur ? quid referuntur ? XXII, C. XXII, C.
USURA mortale peccatum est, et fuit semper USURA mortale peccatum est, et fuit semper in naturali lege et scripta. XXXVII, in naturali lege et scripta. XXXVII, 13. 13.
TRADITUS quomodo est Christus a Patre, a TRADITUS quomodo est Christus a Patre, a Juda, a diabolo ? Juda, a diabolo ? XX, C. XX, C.
Quando una trium personarum in aliquo Quando una trium personarum in aliquo opere nominatur, universa operari TRINI- opere nominatur, universa operari TRINI- TAS intelligitur. TAS intelligitur.
IV, 3. IV, 3.
Legistæ dicunt, quod in USURA transfertur Legistæ dicunt, quod in USURA transfertur dominium, sunt tamen Doctores sacræ dominium, sunt tamen Doctores sacræ Scripturæ et decretorum contrariæ opi- Scripturæ et decretorum contrariæ opi- nionis. nionis. XXXVII, 14. XXXVII, 14. In necessitate potest dari ad USURAM, In necessitate potest dari ad USURAM, sed absque necessitate peccatum sed absque necessitate peccatum XXXVII, 15. XXXVII, 15.
est. est.
V V
Veram TRISTITIAM naturalem Christus habuit, Veram TRISTITIAM naturalem Christus habuit, et verum timorem. et verum timorem. Licet TRISTITIA turbatio sit in viro sapiente, Licet TRISTITIA turbatio sit in viro sapiente, tamen non est perturbatio. tamen non est perturbatio. Ibid. Ibid.
XV, 8. XV, 8.
VERBUM quomodo sit unitum carui mediante VERBUM quomodo sit unitum carui mediante anima? anima? II, B. II, B.
U U
Utrum Christus UBIQUE cst secundum quod Utrum Christus UBIQUE cst secundum quod homo? homo? XXII, B. XXII, B. UBIQUE totus Christus est, sed non totum. UBIQUE totus Christus est, sed non totum. XXII, C. XXII, C.
VERBUM utrum carnem et animam simul as- VERBUM utrum carnem et animam simul as- sumpserit ? sumpserit ?
II, E. II, E.
Cum dicitur, Totum VERBUM incarnatum Cum dicitur, Totum VERBUM incarnatum est, ly totum respicit naturam et personam. est, ly totum respicit naturam et personam. III, 29. III, 29.
VERBUM est ubique homo, sed non est homo VERBUM est ubique homo, sed non est homo ubique. ubique. III, 30. Item, XXII, 2. III, 30. Item, XXII, 2. VERBUM secundum deitatem est ubique es- VERBUM secundum deitatem est ubique es- sentialiter, præsentialiter et potentialiter: sentialiter, præsentialiter et potentialiter: secundum humanam naturam apertam et secundum humanam naturam apertam et
IN III SENTENTIARUM. IN III SENTENTIARUM.
distinctam est in loco determinato ad dex- distinctam est in loco determinato ad dex- teram Patris in coelo empyreo: sed secun- teram Patris in coelo empyreo: sed secun- dum species panis est in altari in quo dum species panis est in altari in quo III, 30 III, 30 VERBUM an fuit separatum a carne et anima VERBUM an fuit separatum a carne et anima in morte Christi? in morte Christi? XXI, A. XXI, A.
consecratur. consecratur.
Ad VIATOREM non pertinet habere fidem et Ad VIATOREM non pertinet habere fidem et spem, sed potius ad viatoris imperfectio- spem, sed potius ad viatoris imperfectio- XXVI, 8. XXVI, 8.
nem. nem.
I, 4. I, 4. III, 8. III, 8.
B. VIRGO quare dicitur mulier? B. VIRGO quare dicitur mulier? B. VIRGO numquam peccavit. B. VIRGO numquam peccavit. Dare B. VIRGINI potentiam generativam Dei Dare B. VIRGINI potentiam generativam Dei Verbi, nihil aliud est quam præparare Verbi, nihil aliud est quam præparare generativam Virginis ad actum qui debe- generativam Virginis ad actum qui debe- matri secundum naturam matris. matri secundum naturam matris.
tur tur
III, 12. III, 12.
ter. ter.
B. VIRGO verissime genuit Christum ut ma- B. VIRGO verissime genuit Christum ut ma- Ibid. Ibid. Beata VIRGO excellentior fuit Angelis ex vi- Beata VIRGO excellentior fuit Angelis ex vi- tæ merito, sed inferior erat quoad statum. tæ merito, sed inferior erat quoad statum.
III, III,
14. 14. Deus vicinior erat cordi B. VIRGINIS quam Deus vicinior erat cordi B. VIRGINIS quam Angelis, per inhabitantem gratiam, non Angelis, per inhabitantem gratiam, non per contemplationis modum. per contemplationis modum.
Ibid. Ibid. B. VIRGO non egit in conceptione Christi, B. VIRGO non egit in conceptione Christi, nisi disponendo, et adjuvando extrinse- nisi disponendo, et adjuvando extrinse- cus, et ministrando materiam ad substan- cus, et ministrando materiam ad substan- tiam membrorum et ad incrementum. tiam membrorum et ad incrementum. III, 22. III, 22.
Posse peccare ex habitu inclinante ad pec- Posse peccare ex habitu inclinante ad pec- candum vicerat B. VIRGO, sed habuit ex candum vicerat B. VIRGO, sed habuit ex libertate arbitrii. libertate arbitrii. III, 24. III, 24. Gloriosa VIRGO verissime mater Christi est. Gloriosa VIRGO verissime mater Christi est. IV, 5. IV, 5.
B. VIRGO non tantum Χριστοτόκος, sed θεοτόκος B. VIRGO non tantum Χριστοτόκος, sed θεοτόκος debet dici. IV, 5 ad q. Item, VIII, 1. debet dici. IV, 5 ad q. Item, VIII, 1.
Quatuor VIRTUTES sunt cardinales, scilicet Quatuor VIRTUTES sunt cardinales, scilicet prudentia, justitia, temperantia, fortitu- prudentia, justitia, temperantia, fortitu- XXXIII, 1. XXXIII, 1.
do. do.
821 821
Et dicuntur cardinales, quia sunt cardo revo- Et dicuntur cardinales, quia sunt cardo revo- lutionis humanæ vitæ secundum statum lutionis humanæ vitæ secundum statum civilem et honesti. Principales autem, civilem et honesti. Principales autem, secundum quod constituunt in eo quod secundum quod constituunt in eo quod per se est virtutis. Civiles vero, secundum per se est virtutis. Civiles vero, secundum quod constituunt bonum statum unius quod constituunt bonum statum unius cum alio in ordine civium. cum alio in ordine civium. XXXIII, XXXIII,
2. 2.
se. se.
VIRTUTES duobus modis considerantur, scili- VIRTUTES duobus modis considerantur, scili- cet in comparatione ad subjectum, et in cet in comparatione ad subjectum, et in XXXIII, 3 ad զ. 5. XXXIII, 3 ad զ. 5. VIRTUTES cardinales manebunt in patria, VIRTUTES cardinales manebunt in patria, sed habituræ alios actus. XXXIII, 4. sed habituræ alios actus. XXXIII, 4. Dona data sunt in adjutorium virtutum. Dona data sunt in adjutorium virtutum. XXXIV, 1. XXXIV, 1.
VIRTUS theologica est in finem, politica au- VIRTUS theologica est in finem, politica au- tem in id quod habemus ad usum, quod tem in id quod habemus ad usum, quod est ad finem. est ad finem. Ibid. Ibid. VIRTUTES politicæ connexionem non habent. VIRTUTES politicæ connexionem non habent. XXXVI, 1. XXXVI, 1.
VIRTUTES infusæ et formatæ connexæ sunt, VIRTUTES infusæ et formatæ connexæ sunt, ita quod una habita habentur omnes. ita quod una habita habentur omnes. XXX VI, 2. XXX VI, 2.
VIRTUTES pares sunt in essentia, et in for- VIRTUTES pares sunt in essentia, et in for- matione gratiæ, sed inæquales sunt di- matione gratiæ, sed inæquales sunt di- gnitate, generalitate formæ et finis et ef- gnitate, generalitate formæ et finis et ef- ficientis, radicatione et usu. XXXVI, 4. ficientis, radicatione et usu. XXXVI, 4. Si comparetur VIRTUS ad causam efficien- Si comparetur VIRTUS ad causam efficien- tem, vel ad efficaciam merendi, vel in tem, vel ad efficaciam merendi, vel in substantia, non potest una intendi sine substantia, non potest una intendi sine alia si autem comparetur ad radicatio- alia si autem comparetur ad radicatio- nem in subjecto, potest una intendi sine nem in subjecto, potest una intendi sine alia. alia. XXXVI, 5. XXXVI, 5. VIRTUTES uniuntur in gratia: et ex illa VIRTUTES uniuntur in gratia: et ex illa unione est, quod aucta una, augentur unione est, quod aucta una, augentur omnes, et quod æquales sunt omnes. omnes, et quod æquales sunt omnes. XXV, 9. XXV, 9.
VIRTUTES theologicæ rectitudinis actus ter- VIRTUTES theologicæ rectitudinis actus ter- minum et finem habent in Deo, cardinales minum et finem habent in Deo, cardinales autem actus terminant in medio et finem autem actus terminant in medio et finem ponunt in Deo. ponunt in Deo. XXVI, 1. XXVI, 1.
Nomen VISUS magis competit interioribus Nomen VISUS magis competit interioribus potentiis, quam nomen alterius sensus, potentiis, quam nomen alterius sensus,
822 822
INDEX RERUM INDEX RERUM
VITIA non sunt connexa. VITIA non sunt connexa.
XXIII, XXIII,
quia visus immaterialior est, et plurium quia visus immaterialior est, et plurium differentiarum considerativus. differentiarum considerativus.
XXX VI, 3. XXX VI, 3.
14. 14.
VITIUM dupliciter dicitur scilicet pro habitu VITIUM dupliciter dicitur scilicet pro habitu vitii, et pro causa vitii: primo modo non vitii, et pro causa vitii: primo modo non est in semine, sed secundo. est in semine, sed secundo. III, III,
28. 28.
VOLUNTAS nostra quadrupliciter conformatur VOLUNTAS nostra quadrupliciter conformatur voluntati divinæ, scilicet in volito, et se- voluntati divinæ, scilicet in volito, et se- cundum formam volendi, et in fine, et in cundum formam volendi, et in fine, et in causa efficiente volendi. causa efficiente volendi. XVII, 1. XVII, 1. VOLUNTAS sumitur stricte et large, scilicet VOLUNTAS sumitur stricte et large, scilicet pro appetitu rationali, et pro appetitu pro appetitu rationali, et pro appetitu XVII, 3. XVII, 3.
sensualitatis humanæ. sensualitatis humanæ.
INDEX INDEX
SACRE SCRIPTURÆ, SACRE SCRIPTURÆ,
LOCORUM SACRÆ LOCORUM SACRÆ
Qui in Commentariis Qui in Commentariis
IN TERTIUM LIBRUM SENTENTIARUM EXPLICANTUR. IN TERTIUM LIBRUM SENTENTIARUM EXPLICANTUR.
EX VETERI TESTAMENTO. EX VETERI TESTAMENTO.
CAP. CAP.
GENESIS. GENESIS.
XV, 16. Generatione quarta revertentur huc, XV, 16. Generatione quarta revertentur huc,
etc. etc.
EXODI. EXODI.
XXIII, 4. Si incurreris bovi inimici tui, aut XXIII, 4. Si incurreris bovi inimici tui, aut asino erranti, reduc ad eum. asino erranti, reduc ad eum.
XXXII, 31 et 32. Aut dimitte eis hanc noxam, aut XXXII, 31 et 32. Aut dimitte eis hanc noxam, aut
si non facis, dele me de libro tuo si non facis, dele me de libro tuo quem scripsisti. quem scripsisti.
I, 3. I, 3.
XXX, XXX,
2. 2.
XXXI, 6. XXXI, 6.
824 824
INDEX LOCORUM SCRIPTURÆ INDEX LOCORUM SCRIPTURÆ
JOB. JOB.
VII, 1. Sicut mercenarii dies ejus. VII, 1. Sicut mercenarii dies ejus.
XVII, 16. In profundissimum infernum de- XVII, 16. In profundissimum infernum de-
scendent omnia mea. scendent omnia mea.
XXXI, 18. Ab infantia mea crevit mecum mise- XXXI, 18. Ab infantia mea crevit mecum mise- ratio, et de utero matris meæ egres- ratio, et de utero matris meæ egres-
sa est mecum. sa est mecum.
PSALMORUM. PSALMORUM.
V, 7. Perdes omnes qui loquuntur menda- V, 7. Perdes omnes qui loquuntur menda-
cium. cium.
XVIII, 2. Cœli enarrant gloriam Dei. XVIII, 2. Cœli enarrant gloriam Dei. XXIII, 1. Domini est terra et plenitudo ejus. XXIII, 1. Domini est terra et plenitudo ejus. XXXIII, 9. Gustate, et videte quoniam suavis est XXXIII, 9. Gustate, et videte quoniam suavis est
Dominus. Dominus.
LIX, 10. In Idumæam extendam calceamen- LIX, 10. In Idumæam extendam calceamen-
tum meum. tum meum.
LXIV, 5. Beatus quem elegisti et assumpsisti. LXIV, 5. Beatus quem elegisti et assumpsisti. LXVIII, 29. Deleantur de libro viventium. LXVIII, 29. Deleantur de libro viventium. CXVIII, 20. Concupivit anima mea desiderare CXVIII, 20. Concupivit anima mea desiderare
justificationes tuas. justificationes tuas.
PROVERBIORUM. PROVERBIORUM.
XXIX, 4. XXIX, 4.
XXII, 4. XXII, 4.
III, 8. III, 8.
XXXVIII, 7 et 8. XXXVIII, 7 et 8. XXIV, 9. XXIV, 9.
I, 3. I, 3.
XIII, 4. XIII, 4.
XXII, 11. XXII, 11.
II, 3. II, 3.
XXXI, 6. XXXI, 6.
XXVII, 4. XXVII, 4.
XXXI, 10. Procul et de ultimis finibus pretium ejus. XXXI, 10. Procul et de ultimis finibus pretium ejus.
I, 1. I, 1.
IN III SENTENTIARUM. IN III SENTENTIARUM.
825 825
ECCLESIASTÆ. ECCLESIASTÆ.
IX, IX,
1. Nescit homo utrum amore vel odio 1. Nescit homo utrum amore vel odio
dignus sit. dignus sit.
XXIII, 13. XXIII, 13.
CANTICORUM. CANTICORUM.
VIII, 7. Aquæ multæ non poterunt exstinguere VIII, 7. Aquæ multæ non poterunt exstinguere
charitatem. charitatem.
SAPIENTIÆ. SAPIENTIÆ.
VIII, 1. Attingit a fine usque ad finem, etc. VIII, 1. Attingit a fine usque ad finem, etc.
ECCLESIASTICI. ECCLESIASTICI.
XXIV, 3. Penetrabo XXIV, 3. Penetrabo
terræ. terræ.
omnes inferiores partes omnes inferiores partes
XXXI, 1. XXXI, 1.
I, 1. I, 1.
XXII, 4. XXII, 4.
XXII, 8. Item, XVIII, 2, XXII, 8. Item, XVIII, 2,
XXXI, 10. Qui potuit transgredi et non est trans- XXXI, 10. Qui potuit transgredi et non est trans-
gressus. gressus.