whatever

IN III SENTENT. DIST. XL, A, ART. 2 ET 3. IN III SENTENT. DIST. XL, A, ART. 2 ET 3.

749 749

Solutio. Solutio. Ad 1. Ad 1.

Ad 2. Ad 2.

ARTICULUS II. ARTICULUS II.

An ista prædicta duo mandata sint inter An ista prædicta duo mandata sint inter se distincta ? se distincta ?

Secundo quæritur, Utrum sint distin- Secundo quæritur, Utrum sint distin- eta ista mandata? eta ista mandata?

Videtur autem, quod non Videtur autem, quod non

quia quia

1. Sive sit uxor, sive concubina, cum 1. Sive sit uxor, sive concubina, cum dicitur Non mechaberis, prohibetur il- dicitur Non mechaberis, prohibetur il- licitus concubitus cum muliere omni: er- licitus concubitus cum muliere omni: er- go similiter cum dicitur : Non concupi- go similiter cum dicitur : Non concupi- sces uxorem proximi tui, intelligitur sces uxorem proximi tui, intelligitur etiam prohiberi concupiscentia ancillæ etiam prohiberi concupiscentia ancillæ quæ ad idem appetitur. Cum igitur in quæ ad idem appetitur. Cum igitur in secundo dicitur : Non concupisces ancil- secundo dicitur : Non concupisces ancil- lam, non videtur secundum differre a lam, non videtur secundum differre a primo. primo.

2. Item, Ea quæ appetuntur præter 2. Item, Ea quæ appetuntur præter turpitudinem coitus, multiplicia sunt, et turpitudinem coitus, multiplicia sunt, et reducuntur ad tria, scilicet concupiscen- reducuntur ad tria, scilicet concupiscen- tiam carnis, et concupiscentiam oculo- tiam carnis, et concupiscentiam oculo- rum, et superbiam vitæ¹: ergo videtur, rum, et superbiam vitæ¹: ergo videtur, quod penes hæc tria deberent esse hic quod penes hæc tria deberent esse hic tria mandata de non concupiscendo. tria mandata de non concupiscendo.

3. Item, Cum sint quædam scibilia i!li- 3. Item, Cum sint quædam scibilia i!li- cita sicut appetibilia, sicut scibilia incan- cita sicut appetibilia, sicut scibilia incan- tationum et quarumdam divinationum, tationum et quarumdam divinationum, videtur quod deberet esse præceptum de videtur quod deberet esse præceptum de non concupiscendis scibilibus quibusdam, non concupiscendis scibilibus quibusdam, sicut sunt præcepta de non concupiscen- sicut sunt præcepta de non concupiscen- dis quibusdam. dis quibusdam.

SOLUTIO. Dicendum ad primum, quod SOLUTIO. Dicendum ad primum, quod ancilla concupisci dicitur dupliciter, sci- ancilla concupisci dicitur dupliciter, sci- licet ad concubitum, et sic prohibetur in licet ad concubitum, et sic prohibetur in præcepto de non concupiscendo uxorem : præcepto de non concupiscendo uxorem : et ut possessio, et sic habetur in præce- et ut possessio, et sic habetur in præce- pto de non concupiscenda re quæ est pos- pto de non concupiscenda re quæ est pos- sessio, ut servus, bos et asinus, etc. sessio, ut servus, bos et asinus, etc.

AD ALIUD dicendum, quod appetibilia AD ALIUD dicendum, quod appetibilia appetuntur propter indigentiam. Indigen- appetuntur propter indigentiam. Indigen-

1 Cf. I Joan. II, 16. 1 Cf. I Joan. II, 16.

tia autem non est nisi duplex, scilicet tia autem non est nisi duplex, scilicet conservationis et sufficientiæ individui, conservationis et sufficientiæ individui, et conservationis et sufficientiæ speciei. et conservationis et sufficientiæ speciei. Et prima causat avaritiam large accep- Et prima causat avaritiam large accep- tam, scilicet in rebus et honoribus: se- tam, scilicet in rebus et honoribus: se- cunda autem luxuriam : et ideo avaritia cunda autem luxuriam : et ideo avaritia oculorum et fastus vitæ reducuntur in oculorum et fastus vitæ reducuntur in possessiones, et sic prohibentur in uno possessiones, et sic prohibentur in uno mandato sed non concupiscentia carnis, mandato sed non concupiscentia carnis, quia non surgit ex eadem indigentia. quia non surgit ex eadem indigentia.

AD ALIUD dicendum, quod nullum sci- AD ALIUD dicendum, quod nullum sci- bile in quantum scibile, malum est : et bile in quantum scibile, malum est : et hoc patet ex hoc, quod omnem scientiam hoc patet ex hoc, quod omnem scientiam habet Deus, et sancti Angeli multorum habet Deus, et sancti Angeli multorum malorum habent scientiam et ideo nul- malorum habent scientiam et ideo nul- lum debet esse præceptum morale de lum debet esse præceptum morale de hoc, quia præcepta moralia prohibentia hoc, quia præcepta moralia prohibentia non sunt nisi de per se malis. Leges au- non sunt nisi de per se malis. Leges au- tem prohibent quasdam scientias propter tem prohibent quasdam scientias propter opus adjunctum et pronitatem affectus. opus adjunctum et pronitatem affectus.

ARTICULUS III. ARTICULUS III.

An lex decalogi justificabat, ex quo pro- An lex decalogi justificabat, ex quo pro- hibuit manum et animum? hibuit manum et animum?

Deinde quæritur de hoc quod dicit, Deinde quæritur de hoc quod dicit, ibi, A, § 3: « Sed cum hic prohibeatur ibi, A, § 3: « Sed cum hic prohibeatur concupiscentia alienæ uxoris, etc. » concupiscentia alienæ uxoris, etc. »

Gratia enim hujus quæritur, Au lex Gratia enim hujus quæritur, Au lex decalogi justificabat, ex quo prohibuit decalogi justificabat, ex quo prohibuit

manum et animum ? manum et animum ?

Videtur autem quod sic : Videtur autem quod sic :

1. Justitia enim est abstinentia mali in 1. Justitia enim est abstinentia mali in corde, ore, et manu: omnia autem hæc corde, ore, et manu: omnia autem hæc tangunt præcepta et ordinant : ergo vi- tangunt præcepta et ordinant : ergo vi- detur, quod justificabat. detur, quod justificabat.

2. Item, Matth. xix, 17: Si vis ad vi- 2. Item, Matth. xix, 17: Si vis ad vi- tam ingredi, serva mandata. Et determi- tam ingredi, serva mandata. Et determi- nat ea, scilicet, Non occides, non mocha- nat ea, scilicet, Non occides, non mocha- beris, etc. cum ergo ad vitam æternam beris, etc. cum ergo ad vitam æternam nemo ingrediatur nisi per justitiam, vi- nemo ingrediatur nisi per justitiam, vi- detur quod mandata justificabant. detur quod mandata justificabant.

Ad 3. Ad 3.

Sed contra. Sed contra.

750 750

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

3. Item, Beda : « Justitia legis suo 3. Item, Beda : « Justitia legis suo tempore custodita, non solum bona tem- tempore custodita, non solum bona tem- poralia, sed et vitam conferebat æter- poralia, sed et vitam conferebat æter- nam » hæc autem non confertur nisi nam » hæc autem non confertur nisi justificato ergo lex decalogi justificabat. justificato ergo lex decalogi justificabat.

4. Item, Ad Roman. III, 20: Ex ope- 4. Item, Ad Roman. III, 20: Ex ope- ribus legis non justificabitur omnis caro ribus legis non justificabitur omnis caro coram illo. Ibi dicit Glossa Augustini : coram illo. Ibi dicit Glossa Augustini : « De lege loquitur secundum cerimonia- « De lege loquitur secundum cerimonia- lia, non secundum moralia quæ justifica- lia, non secundum moralia quæ justifica- bant. »Ergo justificabat decalogus. bant. »Ergo justificabat decalogus.

5. Si dicatur, quod non justificabant 5. Si dicatur, quod non justificabant nisi ex charitate facta et ideo opus ope- nisi ex charitate facta et ideo opus ope- ratum non justificabat, sed opus operans: ratum non justificabat, sed opus operans: tunc videtur nulla fuisse differentia inter tunc videtur nulla fuisse differentia inter moralia et cerimonialia, quia in cerimo- moralia et cerimonialia, quia in cerimo- nialibus etiam opus operans ex charitate, nialibus etiam opus operans ex charitate, valebat ad salutem, et non opus opera- valebat ad salutem, et non opus opera- tum. tum.

SED CONTRA : SED CONTRA :

1. Ad Roman. 111, 20: Ex operibus le- 1. Ad Roman. 111, 20: Ex operibus le- gis non justificabitur omnis caro coram gis non justificabitur omnis caro coram illo. Et loquitur de opere decalogi : ergo illo. Et loquitur de opere decalogi : ergo non justificabat. non justificabat.

2. Item, Ad Roman. VIII, 15: Non ac- 2. Item, Ad Roman. VIII, 15: Non ac- cepistis spiritum servitutis iterum in cepistis spiritum servitutis iterum in timore, etc., dicit Glossa: « Præcepta in timore, etc., dicit Glossa: « Præcepta in veteri lege, timore servili servabantur : » veteri lege, timore servili servabantur : » timor autem servilis est cum peccato timor autem servilis est cum peccato mortali, et non potest simul aliquis esse mortali, et non potest simul aliquis esse justus et in peccato mortali : ergo timor justus et in peccato mortali : ergo timor servilis non justificat: ergo nec manda- servilis non justificat: ergo nec manda- tum quod timore servili movente imple- tum quod timore servili movente imple- batur. batur.

3. Item, Exod. xx, 17, super illud : 3. Item, Exod. xx, 17, super illud : Non concupisces domum proximi tui, Non concupisces domum proximi tui, dicit Glossa : « Lex prohibet manum, dicit Glossa : « Lex prohibet manum, non animum: » cum igitur justitia prin- non animum: » cum igitur justitia prin- cipaliter sit in corde, non in manu, cipaliter sit in corde, non in manu, decalogi non justificabat, ut videtur. decalogi non justificabat, ut videtur.

lex lex

4. Item, Super illud Psalmi xvii, 8: 4. Item, Super illud Psalmi xvii, 8: Lex Domini immaculata, etc., dicit Glos- Lex Domini immaculata, etc., dicit Glos- sa «Lex vetus non fecit animas imma- sa «Lex vetus non fecit animas imma- culatas » decalogus autem erat in veteri culatas » decalogus autem erat in veteri lege: ergo non faciebat animas immacu- lege: ergo non faciebat animas immacu- latas ergo nec justas. latas ergo nec justas.

5. Item, II ad Corinth. III, 6: Littera 5. Item, II ad Corinth. III, 6: Littera occidit, spiritus autem vivificat. Et dicit occidit, spiritus autem vivificat. Et dicit Magister in Littera, quod littera occidens, Magister in Littera, quod littera occidens,

est decalogus: constat autem, quod id est decalogus: constat autem, quod id quod vivificat, non occidit: ergo decalo- quod vivificat, non occidit: ergo decalo- gus non justificat. gus non justificat.

SOLUTIO. Dicendum, quod justificans SOLUTIO. Dicendum, quod justificans dicitur quadrupliciter, scilicet effective, dicitur quadrupliciter, scilicet effective, et sic solus Deus justificat. Formaliter, et sic solus Deus justificat. Formaliter, et hoc duobus modis, scilicet ut forma et hoc duobus modis, scilicet ut forma propria faciens actum justum, sicut al- propria faciens actum justum, sicut al- bedo album, et sic sola justitia justificat : bedo album, et sic sola justitia justificat : et ut removens dispositionem contrariam, et ut removens dispositionem contrariam, et sic gratia sacramentalis justificat, quæ et sic gratia sacramentalis justificat, quæ principaliter ordinata est contra pecca- principaliter ordinata est contra pecca- tum, ut probatur in principio quarti tum, ut probatur in principio quarti Sententiarum. Tertio modo dicitur justi- Sententiarum. Tertio modo dicitur justi- ficans, faciens dignum vita æterna et ficans, faciens dignum vita æterna et merito operis, et sic sola charitas justi- merito operis, et sic sola charitas justi- ficat. Quarto modo dicitur justificans, ficat. Quarto modo dicitur justificans, consuetudinem justitiæ inducens, et sic consuetudinem justitiæ inducens, et sic opus justificat, et per consequens præ- opus justificat, et per consequens præ- ceptum quod ligat ad observantiam ope- ceptum quod ligat ad observantiam ope- ris et hoc modo decalogus semper justi- ris et hoc modo decalogus semper justi- ficat sed tamen dupliciter, scilicet re- ficat sed tamen dupliciter, scilicet re- trahendo a malo, et sic justificabat in trahendo a malo, et sic justificabat in prohibitionibus vel in ordine ad bonum, prohibitionibus vel in ordine ad bonum, et sic justificabat in affirmativis. et sic justificabat in affirmativis.

Sed tamen notandum, quod cum quæ- Sed tamen notandum, quod cum quæ- ritur, utrum decalogus justificabat, quæ- ritur, utrum decalogus justificabat, quæ- ritur de justificatione tertio modo: quia ritur de justificatione tertio modo: quia habitus justitiæ politicæ, et etiam opus habitus justitiæ politicæ, et etiam opus potest esse cum mortali peccato : et ideo potest esse cum mortali peccato : et ideo non quæritur de justificatione secundo non quæritur de justificatione secundo modo, sed tertio modo. modo, sed tertio modo.

Dicendum igitur, quod secundum in- Dicendum igitur, quod secundum in- tellectum illum quæstionis non justifica- tellectum illum quæstionis non justifica- bat quia ex legislatione Veteris Testa- bat quia ex legislatione Veteris Testa- menti non conferebat gratiam, eo quod menti non conferebat gratiam, eo quod sacramenta illa essent figuræ gratiæ, et sacramenta illa essent figuræ gratiæ, et non veritas : sed in Novo in quantum non veritas : sed in Novo in quantum hujusmodi justificat, id est, quod implens hujusmodi justificat, id est, quod implens decalogum, habeat habitum sacramento- decalogum, habeat habitum sacramento- rum novorum: quia ex legislatione No- rum novorum: quia ex legislatione No- vi Testamenti confertur gratia, qua im- vi Testamenti confertur gratia, qua im- pletur et informatur opus decalogi: et pletur et informatur opus decalogi: et ideo justificat. ideo justificat.

Est tamen notandum verbum Augu- Est tamen notandum verbum Augu- stini, scilicet quod justi in Veteri Testa- stini, scilicet quod justi in Veteri Testa- mento pertinebant ad Novum: quia ju- mento pertinebant ad Novum: quia ju- stitiam in fide Novi acceperunt : et mali stitiam in fide Novi acceperunt : et mali

Solutio Solutio

Ad 2. Ad 2.

Ad 3. Ad 3.

1. 1.

IN III SENTENT. DIST. XL, B, ART. 4. IN III SENTENT. DIST. XL, B, ART. 4.

in Novo, timore servili servientes, perti- in Novo, timore servili servientes, perti- nent ad Vetus quoad non habere gra- nent ad Vetus quoad non habere gra-

tiam. tiam.

DICENDUM ergo ad primum, quod opus DICENDUM ergo ad primum, quod opus cordis, oris, et manus non justificat nisi cordis, oris, et manus non justificat nisi serviliter consuetudinalem justitiam in- serviliter consuetudinalem justitiam in- ducendo et hanc non remunerat Deus, ducendo et hanc non remunerat Deus, sed illam quæ ex charitate procedit. sed illam quæ ex charitate procedit.

AD ALIUD dicendum, quod Dominus di- AD ALIUD dicendum, quod Dominus di- cit illi obstacula vitæ, ut removeat, non cit illi obstacula vitæ, ut removeat, non ut hoc solum sufficiat. Vel dicatur me- ut hoc solum sufficiat. Vel dicatur me- lius quia ibi Dominus intelligit includi lius quia ibi Dominus intelligit includi præceptum de charitate, ad quam omnia præceptum de charitate, ad quam omnia mandata referuntur, ut patuit ex superius mandata referuntur, ut patuit ex superius habitis. habitis.

AD ALIUD dicendum, quod justitia illa AD ALIUD dicendum, quod justitia illa servata, non conferebat vitam nisi in servata, non conferebat vitam nisi in pertinentibus ad Novum Testamentum, pertinentibus ad Novum Testamentum, et ex gratia Novi Testamenti : et ita in- et ex gratia Novi Testamenti : et ita in- telligit Beda. telligit Beda.

Ad 4. Ad 4.

AD ALIUD dicendum, quod Augustinus AD ALIUD dicendum, quod Augustinus

751 751

intelligit decalogum pertinere ad statum intelligit decalogum pertinere ad statum justitiæ perfectæ, quia moralis est: sed justitiæ perfectæ, quia moralis est: sed non cerimonialia quæ ad justitiam figu- non cerimonialia quæ ad justitiam figu- ralem pertinebant: et ideo decalogus fuit ralem pertinebant: et ideo decalogus fuit in omni lege, et naturali, et Moysi, et in omni lege, et naturali, et Moysi, et gratiæ quia opus suum materiale est in gratiæ quia opus suum materiale est in merito semper, quod non est opus ceri- merito semper, quod non est opus ceri- monialium. monialium.

AD ULTIMUM dicendum, quod licet in AD ULTIMUM dicendum, quod licet in hoc non sit differentia inter cerimonialia hoc non sit differentia inter cerimonialia et moralia, quia neutra valebant ad me- et moralia, quia neutra valebant ad me- ritum sine charitate, tamen est differen- ritum sine charitate, tamen est differen- tia, quia decalogus est de per se bonis tia, quia decalogus est de per se bonis semper moventibus in merito, sed non semper moventibus in merito, sed non cerimonialia: sicut etiam aliæ virtutes cerimonialia: sicut etiam aliæ virtutes præter charitatem non valent ad meri- præter charitatem non valent ad meri- tum, et tamen per se bonæ sunt, et ma- tum, et tamen per se bonæ sunt, et ma- nent in merito, et specificant ipsum in nent in merito, et specificant ipsum in hoc actu et in illo quem singulæ virtutes hoc actu et in illo quem singulæ virtutes eliciunt. eliciunt.

Ad 5. Ad 5.

B. Quid sit littera occidens ? B. Quid sit littera occidens ?

1 ? Ea 1 ? Ea

Si vero quæritur, Quam dicat Apostolus litteram occidentem Si vero quæritur, Quam dicat Apostolus litteram occidentem certe est decalogus: qui non dicitur littera occidens, eo quod mala sit certe est decalogus: qui non dicitur littera occidens, eo quod mala sit lex, sed quia prohibens peccatum auget concupiscentiam, et addit præ- lex, sed quia prohibens peccatum auget concupiscentiam, et addit præ- varicationem nisi liberet gratia: quæ gratia non sic abundat in lege ut in varicationem nisi liberet gratia: quæ gratia non sic abundat in lege ut in Evangelio. Vel secundum eorum carnalem intelligentiam. Lex ergo bona Evangelio. Vel secundum eorum carnalem intelligentiam. Lex ergo bona est, et tamen occidit sine gratia, cum sit virtus peccati quæ jubet quod sine est, et tamen occidit sine gratia, cum sit virtus peccati quæ jubet quod sine gratia impleri non potest. Gratia autem deerat, et ideo littera occidens erat. gratia impleri non potest. Gratia autem deerat, et ideo littera occidens erat. Distat autem Evangelii littera a legis littera, quia diversa sunt promissa: Distat autem Evangelii littera a legis littera, quia diversa sunt promissa: ibi terrena, hîc coelestia promittuntur. Diversa etiam sacramenta: quia ibi terrena, hîc coelestia promittuntur. Diversa etiam sacramenta: quia illa tantum significabant, hæc conferunt gratiam. Præcepta etiam di- illa tantum significabant, hæc conferunt gratiam. Præcepta etiam di- versa, quantum ad cerimonialia: nam quantum ad moralia sunt eadem, versa, quantum ad cerimonialia: nam quantum ad moralia sunt eadem, sed plenius in Evangelio continentur. sed plenius in Evangelio continentur.

1 II ad Corinth III, 6. Littera occidit, spiritus autem vivificat. 1 II ad Corinth III, 6. Littera occidit, spiritus autem vivificat.

Solutio. Solutio.

752 752

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

Audistis decem chordas psalterii utrique sexui impositas: quæ charitate Audistis decem chordas psalterii utrique sexui impositas: quæ charitate tangendæ sunt, ut vitiorum feræ occidantur. tangendæ sunt, ut vitiorum feræ occidantur.

ARTICULUS IV. ARTICULUS IV.

An littera quam dicit Apostolus occi- An littera quam dicit Apostolus occi- dere, sit decalogus ? dere, sit decalogus ?

Deinde quæritur de hoc quod dicit, Deinde quæritur de hoc quod dicit, ibi, B, « Si vero quæritur, Quam dicat ibi, B, « Si vero quæritur, Quam dicat Apostolus litteram occidentem ? etc. » Apostolus litteram occidentem ? etc. »

Videtur enim, quod spiritus non vi- Videtur enim, quod spiritus non vi- vificat: quia vificat: quia

1. Spiritus est spiritualis intelligentia: 1. Spiritus est spiritualis intelligentia: et hanc multi habent, qui non vivifican- et hanc multi habent, qui non vivifican- tur ergo spiritus non vivificat. tur ergo spiritus non vivificat.

2. Item, Moralia non habent alium in- 2. Item, Moralia non habent alium in- tellectum, quam illum quem sonat lit- tellectum, quam illum quem sonat lit- tera ergo nihil est dicere, Littera occi- tera ergo nihil est dicere, Littera occi- dit, spiritus autem vivificat: quia non dit, spiritus autem vivificat: quia non est ibi aliud spiritus, quam littera. est ibi aliud spiritus, quam littera.

3. Item, Nihil removens dispositiones 3. Item, Nihil removens dispositiones et causas mortis, occidit: sed decalogus et causas mortis, occidit: sed decalogus removet dispositiones et causas mortis : removet dispositiones et causas mortis : ergo non occidit. PRIMA per se patet. ergo non occidit. PRIMA per se patet. SECUNDA probatur ex hoc, quod decalo- SECUNDA probatur ex hoc, quod decalo- gus removet peccata, quæ sunt causa gus removet peccata, quæ sunt causa mortis. mortis.

SOLUTIO. Dicendum, quod littera occi- SOLUTIO. Dicendum, quod littera occi- dens, decalogus est, littera legis auditus dens, decalogus est, littera legis auditus sine gratia impletionis et est littera oc- sine gratia impletionis et est littera oc- cidens, non per se, sed per occasionem : cidens, non per se, sed per occasionem : sicut quando febricitanti aqua ostenditur, sicut quando febricitanti aqua ostenditur, magis excitatur in eo sitis quam prius : magis excitatur in eo sitis quam prius : et ita etiam æstuanti homini in concu- et ita etiam æstuanti homini in concu- piscentia, decalogus eo ipso quod prohi- piscentia, decalogus eo ipso quod prohi- bet, ostendit peccatum et cum non dat bet, ostendit peccatum et cum non dat gratiam, est occasio provocationis concu- gratiam, est occasio provocationis concu- piscentiæ et hic est unus modus occi- piscentiæ et hic est unus modus occi- dendi. dendi.

Alius autem modus est: quia omnis Alius autem modus est: quia omnis appetitus de natura sui tanto magis fer- appetitus de natura sui tanto magis fer-

vet in id quod appetit, quanto illud cre- vet in id quod appetit, quanto illud cre- ditur altius sed præceptum per hoc ditur altius sed præceptum per hoc quod prohibet rem appetibilem a concu- quod prohibet rem appetibilem a concu- piscentia, exaltat, et sic magis concupi- piscentia, exaltat, et sic magis concupi- scentia provocatur in illud. Unde, scentia provocatur in illud. Unde,

Nitimur in vetitum semper, cupimusque negata. Nitimur in vetitum semper, cupimusque negata.

Tertius modus tangitur ab Apo tolo in Tertius modus tangitur ab Apo tolo in Littera, scilicet quia id quod sine præ- Littera, scilicet quia id quod sine præ- cepto non est nisi malum contra legem cepto non est nisi malum contra legem naturæ, præceptum adhibitum facit esse naturæ, præceptum adhibitum facit esse etiam contra legem scriptam, et sic addit etiam contra legem scriptam, et sic addit deformitatem quamdam, quæ est præva- deformitatem quamdam, quæ est præva- ricatio legis scriptæ, et sic iterum aggra- ricatio legis scriptæ, et sic iterum aggra- vat peccatum, et auget mortem. vat peccatum, et auget mortem.

His ergo tribus modis decalogus est His ergo tribus modis decalogus est littera occidens. littera occidens.

DICATUR ergo ad primum, quod spiri- DICATUR ergo ad primum, quod spiri- tus est gratia spiritus, in qua datur Spi- tus est gratia spiritus, in qua datur Spi- ritus sanctus: et hæc datur in legisla- ritus sanctus: et hæc datur in legisla- tione nova, non veteri. tione nova, non veteri.

AD ALIUD dicendum, quod moralia non AD ALIUD dicendum, quod moralia non habent spiritum alterius intellectus, sed habent spiritum alterius intellectus, sed ipsum moventem ad implendum, qui est ipsum moventem ad implendum, qui est amor, non timor, ut dictum est. amor, non timor, ut dictum est.

AD ALIUD dicendum, quod decalogus AD ALIUD dicendum, quod decalogus per se ordinat ad vitam et hoc intendit per se ordinat ad vitam et hoc intendit Apostolus, ad Roman. VII, 12, cum di- Apostolus, ad Roman. VII, 12, cum di- cit: Itaque lex quidem sancta, et man- cit: Itaque lex quidem sancta, et man- datum sanctum, et justum, et bonum: datum sanctum, et justum, et bonum: sed per occasionem tripliciter ordinat ad sed per occasionem tripliciter ordinat ad malum. Et hoc notat Apostolus cum malum. Et hoc notat Apostolus cum subjungit, ibidem, y. 8: Occasione ac- subjungit, ibidem, y. 8: Occasione ac- cepta, peccatum per mandatum, scilicet cepta, peccatum per mandatum, scilicet bonum, operatum est in me omnem con- bonum, operatum est in me omnem con- cupiscentiam, et proinde mortem. Occa- cupiscentiam, et proinde mortem. Occa- sio autem minus est, quam causa per se, sio autem minus est, quam causa per se, et causa per accidens: quia nullam ha- et causa per accidens: quia nullam ha- bet influentiam super illud cujus est oc- bet influentiam super illud cujus est oc- casio, sed inducitur ex comparatione sui casio, sed inducitur ex comparatione sui ad aliud prohibens ipsum a causalitate: ad aliud prohibens ipsum a causalitate: sicut ex comparatione solis ad corpus sicut ex comparatione solis ad corpus opacum causatur umbra, quam nullo opacum causatur umbra, quam nullo

Ad 1. Ad 1.

Ad 2. Ad 2.

Ad 3. Ad 3.

IN III SENTENT. DIST. XL, B, ART. 4. IN III SENTENT. DIST. XL, B, ART. 4.

modo causat sol. Ita comparatus decalo- modo causat sol. Ita comparatus decalo- gus ad ani mum depravatum concupi- gus ad ani mum depravatum concupi- scentia, causatur appetitus illiciti : et scentia, causatur appetitus illiciti : et aggravatio peccati non causatur a deca- aggravatio peccati non causatur a deca- logo aliquo modo, sed occasionatur. logo aliquo modo, sed occasionatur.

Hic autem qui vult potest inducere Hic autem qui vult potest inducere longam quæstionem de legibus et jure longam quæstionem de legibus et jure naturali, quam disputavimus in tractatu naturali, quam disputavimus in tractatu de justitia. de justitia.

753 753

Item, Nota quod illam partem lectionis Item, Nota quod illam partem lectionis quæ incipit ibi, B, circa medium : « Di- quæ incipit ibi, B, circa medium : « Di- stat autem Evangelii littera, etc., » dis- stat autem Evangelii littera, etc., » dis- putatam invenies in principio quarti putatam invenies in principio quarti Sententiarum, in hoc eodem opere. Sententiarum, in hoc eodem opere.

Et ideo non video hic plura quærenda. Et ideo non video hic plura quærenda. Sed de inventis non grates nobis, sed Sed de inventis non grates nobis, sed Deo offerantur, cui est honor et virtus et Deo offerantur, cui est honor et virtus et sapientia in sæcula sæculorum. AMEN. sapientia in sæcula sæculorum. AMEN.

48 48

XXVII XXVII

INDEX DISTINCTIONUM, INDEX DISTINCTIONUM,

CAPITUM ET ARTICULORUM IN LIB. III SENTENTIARUM. CAPITUM ET ARTICULORUM IN LIB. III SENTENTIARUM.

DE INCARNATIONE VERBI ALIISQUE AD HOC SPECTANTIBUS. DE INCARNATIONE VERBI ALIISQUE AD HOC SPECTANTIBUS.

PROLOGUS. Hujus voluminis continentia perstringitur sub compendio. PROLOGUS. Hujus voluminis continentia perstringitur sub compendio.

DISTINCTIO I. DISTINCTIO I.

1 1

De unione naturarum in Christo ex parte personæ assumentis. De unione naturarum in Christo ex parte personæ assumentis.

233770 233770

9 9

A. De incarnatione Verbi. A. De incarnatione Verbi.

ART. ART.

Divisio textus. Divisio textus.

Expositio textus. Expositio textus.

1. An conveniebat Deum incarnarı ? 1. An conveniebat Deum incarnarı ?

2. Quare Dei Filius ab initio humanam naturam non assumpsit? 2. Quare Dei Filius ab initio humanam naturam non assumpsit?

3. Quid sit, et quot modis dicitur plenitudo temporis ? 3. Quid sit, et quot modis dicitur plenitudo temporis ?

4. Utrum Dei Filius potest dici factus de muliere ? 4. Utrum Dei Filius potest dici factus de muliere ?

5. An tempus a Patre præfinitum sit, et debeat dici tempus plenitu- 5. An tempus a Patre præfinitum sit, et debeat dici tempus plenitu- dinis, in quo misit Deus Filium suum? dinis, in quo misit Deus Filium suum?

6. Quare tempus in quo misit Deus Filium suum, dicitur tempus 6. Quare tempus in quo misit Deus Filium suum, dicitur tempus plenitudinis, tempus miserendi, annus benignitatis, tempus gratiæ, plenitudinis, tempus miserendi, annus benignitatis, tempus gratiæ,

etc. etc.

7. An lex decalogi potest implen sine gratia ? 7. An lex decalogi potest implen sine gratia ?

6 6

10 10

00 00

756 756

INDEX DISTINCTIONUM, ETC. INDEX DISTINCTIONUM, ETC.

B. Quare Filius carnem assumpsit, non Pater, vel Spiritus sanctus? B. Quare Filius carnem assumpsit, non Pater, vel Spiritus sanctus?

ᎪᎡᎢ . ᎪᎡᎢ .

Divisio textus. Divisio textus.

8. An Pater potuit incarnari, et redimere genus humanum? 8. An Pater potuit incarnari, et redimere genus humanum? 9. Quare Spiritus sanctus non assumpsit carnem ? 9. Quare Spiritus sanctus non assumpsit carnem ?

C. Utrum Pater vel Spiritus sanctus potuerit incarnari, vel possit ? C. Utrum Pater vel Spiritus sanctus potuerit incarnari, vel possit ?

10. An Pater, et Spiritus sanctus potuerunt incarnari? et, Utrum 10. An Pater, et Spiritus sanctus potuerunt incarnari? et, Utrum possunt assumere eumdem hominem? et, Utrum possunt assu. possunt assumere eumdem hominem? et, Utrum possunt assu. mere plures homines? mere plures homines?

D. An Filius qui tantum carnem accepit, 'aliquid fecerit quod non Pater, vel D. An Filius qui tantum carnem accepit, 'aliquid fecerit quod non Pater, vel Spiritus sanctus Spiritus sanctus

ART. 11. Utrum ad unius personæ assumptionem quando dicitur, Filius ART. 11. Utrum ad unius personæ assumptionem quando dicitur, Filius assumpsit humanam naturam, omnes tres personæ assumant? assumpsit humanam naturam, omnes tres personæ assumant? 12. An super_Christum baptizatum in specie columbæ descendit tota 12. An super_Christum baptizatum in specie columbæ descendit tota Trinitas? Trinitas?

DISTINCTIO II. DISTINCTIO II.

De incarnatione personæ, sive de unione naturarum in Christo De incarnatione personæ, sive de unione naturarum in Christo ex parte naturæ assumptæ. ex parte naturæ assumptæ.

11 11

12 12

13 13

223 223

15 15

16 16

17 17

18 18

A. Quare totam humanam naturam accepit, et quid nomine humanitatis vel A. Quare totam humanam naturam accepit, et quid nomine humanitatis vel humanæ naturæ intelligendum sit? humanæ naturæ intelligendum sit?

Divisio textus. Divisio textus.

ᎪᎡᎢ . 1. An sola natura rationalis sit assumptibilis ? ᎪᎡᎢ . 1. An sola natura rationalis sit assumptibilis ? 2. An Angelus sit assumptibilis ? 2. An Angelus sit assumptibilis ?

3. An natura hominis sit assumptibilis, vel etiam homo perfectus ? 3. An natura hominis sit assumptibilis, vel etiam homo perfectus ? 4. An liceat dicere, Christus univit sibi hunc hominem per se, et 4. An liceat dicere, Christus univit sibi hunc hominem per se, et hominem per consequens, et Filium Virginis per accidens ? hominem per consequens, et Filium Virginis per accidens ?

5. An in Domino Jesu est communem speciem accipere? 5. An in Domino Jesu est communem speciem accipere? 6. An Christus tantum assumpsit quod plantavit, ita quod de eodem 6. An Christus tantum assumpsit quod plantavit, ita quod de eodem numero assumpsit? numero assumpsit?

20 20

21 21

2222222 2222222

23 23

24 24

26 26

28 28

7. An Christus assumpsit tale corpus quale plantavit? 7. An Christus assumpsit tale corpus quale plantavit?

30 30

8. Qualiter corpus assumpsit Verbum Dei quod in nostra natura plan- 8. Qualiter corpus assumpsit Verbum Dei quod in nostra natura plan- tavit, id est, an in viro perfecto, vel semine? tavit, id est, an in viro perfecto, vel semine?

31 31

B. De unione Verbi et carnis mediante anima. B. De unione Verbi et carnis mediante anima.

ART. ART.

Divisio textus. Divisio textus.

9. An in unione ad carnem indiguit medio ? 9. An in unione ad carnem indiguit medio ? 10. An sit medium rei vel congruentiæ ? 10. An sit medium rei vel congruentiæ ?

32 32

33 33

34 34

IN LIB. III SENTENTIARUM. IN LIB. III SENTENTIARUM.

11. Quomodo se habeat unio Dei sive divinæ essentiæ ad alias uniones 11. Quomodo se habeat unio Dei sive divinæ essentiæ ad alias uniones in Christi incarnatione? in Christi incarnatione?

12. Ad cujus unitatis similitudinem dicitur hæc unio sive unitas ? 12. Ad cujus unitatis similitudinem dicitur hæc unio sive unitas ? 13. Quale umtum est Christus, aut qua unitate Christus dicitur unum ? 13. Quale umtum est Christus, aut qua unitate Christus dicitur unum ?

C. Quod Verbum simul assumpsit carnem, et animam: neque caro prius est C. Quod Verbum simul assumpsit carnem, et animam: neque caro prius est concepta quam assumpta. concepta quam assumpta.

757 757

35 35 37 37

38 38

39 39

ART. 14. An Christus simul sibi corpus formavit, consolidavit, et univit? ART. 14. An Christus simul sibi corpus formavit, consolidavit, et univit?

40 40

DISTINCTIO III. DISTINCTIO III.

De Christi conceptione. De Christi conceptione.

A. De carne quam Verbum assumpsit, qualis ante fuerit, et qualis assumpta A. De carne quam Verbum assumpsit, qualis ante fuerit, et qualis assumpta sit? sit?

42 42

Divisio textus. Divisio textus.

43 43

ART. 1. An caro Christi antequam assumeretur, fuerit obnoxia peccato ? ART. 1. An caro Christi antequam assumeretur, fuerit obnoxia peccato ? 2 An Christus non naturaliter, sed voluntarie passus sit? 2 An Christus non naturaliter, sed voluntarie passus sit?

44 44

3 An Beata Virgo sanctificata sit in utero, vel ante uterum ? 3 An Beata Virgo sanctificata sit in utero, vel ante uterum ? 4. An caro Beatæ Virginis fuit sanctificata ante animationem, vel 4. An caro Beatæ Virginis fuit sanctificata ante animationem, vel post? post?

44 44

46 46

3.Utrum post animationem et ante nativitatem ex utero sanctificata 3.Utrum post animationem et ante nativitatem ex utero sanctificata fuerit? fuerit?

48 48

6 Quanta fuit sanctificatio Virginis in utero ? 6 Quanta fuit sanctificatio Virginis in utero ?

48 48

7. Quid addiderit sanctificatio ex præventu Spiritus sancti in Beatam 7. Quid addiderit sanctificatio ex præventu Spiritus sancti in Beatam Virginem? Virginem?

49 49

9. An sanctificatio confirmet sanctificatos et præcipue Beatam Vir- 9. An sanctificatio confirmet sanctificatos et præcipue Beatam Vir- ginem? ginem?

8. Quomodo differt sanctificatio Beatæ Mariæ Virginis a sanctifica- 8. Quomodo differt sanctificatio Beatæ Mariæ Virginis a sanctifica- fione Joannis et Jeremiæ ? fione Joannis et Jeremiæ ?

50 50

51 51

10. An hæc gratia abundet vel deficiat a gratia quæ est in sacramentis? 10. An hæc gratia abundet vel deficiat a gratia quæ est in sacramentis? 11. An gloriosa Virgo per suam potentiam generativam aliquid egerit 11. An gloriosa Virgo per suam potentiam generativam aliquid egerit in conceptione Filii ? in conceptione Filii ?

52 52

53 53

12. Quid sit dare Beatæ Virgini potentiam generativam Verbi Dei? et, 12. Quid sit dare Beatæ Virgini potentiam generativam Verbi Dei? et, An hæc sit a Spiritu sancto ? An hæc sit a Spiritu sancto ?

54 54

13. An conveniebat annuntiationem fieri Beatæ Virgini de conceptione 13. An conveniebat annuntiationem fieri Beatæ Virgini de conceptione Fili? Fili?

14. An conveniebat annuntiationem hanc fieri per Angelum? 14. An conveniebat annuntiationem hanc fieri per Angelum? 13. De quo ordine fuit Angelus nuntians incarnationem Christi? 13. De quo ordine fuit Angelus nuntians incarnationem Christi? 16. Quis sit modus annuntiationis, an intellectualis, an alius aliquis 16. Quis sit modus annuntiationis, an intellectualis, an alius aliquis ducens in assensum? ducens in assensum?

17. Quis sit finis annuntiationis? 17. Quis sit finis annuntiationis?

18. Quid intelligitur per Altissimum, quando dicitur, virtus Altissimis ? 18. Quid intelligitur per Altissimum, quando dicitur, virtus Altissimis ? 19, An caro Christi fuerit ex purissimis sanguinibus? 19, An caro Christi fuerit ex purissimis sanguinibus?

20. Quid dicatur antiqua conspersio? 20. Quid dicatur antiqua conspersio?

35 232238 35 232238

55 55

36 36

57 57

58 58

59 59

60 60

758 758

INDEX DISTINCTIONUM, ETC. INDEX DISTINCTIONUM, ETC.

21. Quomodo intelligitur quod dicitur, Non seminans, sed per Spiritum 21. Quomodo intelligitur quod dicitur, Non seminans, sed per Spiritum sanctum creans? sanctum creans?

22. An Beata Virgo habuit potentiam generandi Filium? 22. An Beata Virgo habuit potentiam generandi Filium?

23. Cur dicatur, Hanc carnem non coelestis, non aereæ, non alterius cu- 23. Cur dicatur, Hanc carnem non coelestis, non aereæ, non alterius cu- Jusque putes esse naturæ ? Jusque putes esse naturæ ?

B. Auctoritate firmat ex tunc fuisse Virginem immunem a peccato. B. Auctoritate firmat ex tunc fuisse Virginem immunem a peccato.

ART. 24. An gloriosa Virgo potuit peccare? ART. 24. An gloriosa Virgo potuit peccare?

25. Quomodo debet intelligi, Peccatum non habemus ? 25. Quomodo debet intelligi, Peccatum non habemus ?

C. Quare non fuit Christus decimatus in Abraham, sicut Levi, cum C. Quare non fuit Christus decimatus in Abraham, sicut Levi, cum quam acceperit in eo, fuit peccato obnoxia? quam acceperit in eo, fuit peccato obnoxia?

caro caro

Divisio textus. Divisio textus. Expositio textus. Expositio textus.

ART. 26. An Christus secundum differentem modum ab aliis fuit in lumbis ART. 26. An Christus secundum differentem modum ab aliis fuit in lumbis Adæ vel Abrahæ ? Adæ vel Abrahæ ?

27. Quid sit decimari in lumbis Abrahæ ? 27. Quid sit decimari in lumbis Abrahæ ?

28. Quid est peccare in Adam, vel non peccare? 28. Quid est peccare in Adam, vel non peccare?

D. Qua ratione caro Christi dicta est in Scriptura non fuisse peccatrix, sed D. Qua ratione caro Christi dicta est in Scriptura non fuisse peccatrix, sed similis : quo aperitur, quare obligata peccato non fuit in Christo. similis : quo aperitur, quare obligata peccato non fuit in Christo.

Expositio textus. Expositio textus.

E. Quidam videntur adversari illi sententiæ qua dictum est, carnem Christi E. Quidam videntur adversari illi sententiæ qua dictum est, carnem Christi non prius conceptam quam assumptam. non prius conceptam quam assumptam.

Divisio textus. Divisio textus.

ART. 29. Quo sensu dicatur, Totum Verbum incarnatum est? ART. 29. Quo sensu dicatur, Totum Verbum incarnatum est? 39 Utrum Verbum est ubique homo ? 39 Utrum Verbum est ubique homo ?

DISTINCTIO IV. DISTINCTIO IV.

Qualiter caro Christi fuerit per Spiritum sanctum concepta ? Qualiter caro Christi fuerit per Spiritum sanctum concepta ?

A. Quare in Scriptura sæpius tribuatur incarnatio quæ est opus Trinitatis, A. Quare in Scriptura sæpius tribuatur incarnatio quæ est opus Trinitatis, Spiritui sancto, et de ipso etiam conceptus et natus dicatur ? Spiritui sancto, et de ipso etiam conceptus et natus dicatur ?

ART. ART.

Divisio textus. Divisio textus.

1. Cujus personæ attributo Incarnatio potissimum attribuitur? 1. Cujus personæ attributo Incarnatio potissimum attribuitur? 2. An Incarnatio potest dici opus charitatis, et opus doni, sicut dici- 2. An Incarnatio potest dici opus charitatis, et opus doni, sicut dici- tur opus Spiritus sancti ! tur opus Spiritus sancti !

3. Utrum uno nominato necessario tres intelligantur ! 3. Utrum uno nominato necessario tres intelligantur !

17 17

77 77

21 22 2 21 22 2

75 75

74 74

60 60

61 61

62 62

19 19

62 62

63 63

64 64

64 64 67 67

69 69

70 70

71 71

72 72

NNN NNN

72 72

IN LIB. III SENTENTIARUM. IN LIB. III SENTENTIARUM.

B. Quo sensu dicatur Christus conceptus et natus de Spiritu sancto? B. Quo sensu dicatur Christus conceptus et natus de Spiritu sancto?

Divisio textus. Divisio textus.

ART. 4. An Trinitas posset dici pater Christi? et, An Spiritus sanctus ART. 4. An Trinitas posset dici pater Christi? et, An Spiritus sanctus posset dici pater ejus? et, An Christus posset dici filius Spiritus posset dici pater ejus? et, An Christus posset dici filius Spiritus sancti secundum gratiam? et, An sit filius adoptivus? sancti secundum gratiam? et, An sit filius adoptivus? 3. An Virgo gloriosa fuerit mater Christi? et, An Osotóxos, vel 3. An Virgo gloriosa fuerit mater Christi? et, An Osotóxos, vel Χριστοτόκος dici debeat? Χριστοτόκος dici debeat?

759 759

78 78

79 79

83 83

6. Quare aliquid natum de alio dicitur filius, et aliquid non? et, 6. Quare aliquid natum de alio dicitur filius, et aliquid non? et, Quare renati ex aqua et Spiritu sancto non dicantur filii aquæ Quare renati ex aqua et Spiritu sancto non dicantur filii aquæ

et Spiritus sancti ? et Spiritus sancti ?

86 86

7. An aliqui dici possunt filii gehennæ ? 7. An aliqui dici possunt filii gehennæ ?

87 87

9. An gratia sit naturalis Christo ? 9. An gratia sit naturalis Christo ?

88 88

8. An aliqua merita præcesserunt Incarnationem? 8. An aliqua merita præcesserunt Incarnationem?

10. An Verbo potest dici humana natura concreta? et, An Verbum cor- 10. An Verbo potest dici humana natura concreta? et, An Verbum cor- poraliter divina natura fuerit repletum ? poraliter divina natura fuerit repletum ?

C. Alia ratio, quare dicatur natus de Spiritu sancto? C. Alia ratio, quare dicatur natus de Spiritu sancto?

ART. 11. Cum dicatur in symbolo, « Qui conceptus est de Spiritu sancto, na- ART. 11. Cum dicatur in symbolo, « Qui conceptus est de Spiritu sancto, na- tus ex Maria Virgine, » an utrumque potest dici? tus ex Maria Virgine, » an utrumque potest dici?

12. An potest concedi Spiritum sanctum ex Maria Virgine genuisse 12. An potest concedi Spiritum sanctum ex Maria Virgine genuisse filium per gratiam ? filium per gratiam ?

D. Quare Apostolus dicat Christum factum, cum nos eum esse fateamur D. Quare Apostolus dicat Christum factum, cum nos eum esse fateamur natum? natum?

ART. 13. Quid differant generare, et facere? ART. 13. Quid differant generare, et facere?

14. An sanguis Beatæ Virginis sit etiam coagulatus? 14. An sanguis Beatæ Virginis sit etiam coagulatus?

DISTINCTIO V. DISTINCTIO V.

89 89

90 90

91 91

De modo uniendi divinam et humanam naturam in Christo. De modo uniendi divinam et humanam naturam in Christo.

A. Si persona vel natura personam vel naturam assumpsit, et si natura Dei A. Si persona vel natura personam vel naturam assumpsit, et si natura Dei incarnata sit? incarnata sit?

92 92

93 93

Divisio textus. Divisio textus.

96 96

ART. ART.

1. An idem sit assumere quod unire in incarnatione Filii Dei? 1. An idem sit assumere quod unire in incarnatione Filii Dei? 2. An abstracta personalitate, divina natura possit aliquid sibi unire? 2. An abstracta personalitate, divina natura possit aliquid sibi unire? 3. An assumere convenit personæ divinæ ? 3. An assumere convenit personæ divinæ ?

96 96

97 97

99 99

4. An assumptio per prius convenit personæ vel naturæ ? 4. An assumptio per prius convenit personæ vel naturæ ?

101 101

5. An natura assumpta sit secundum omnem modum naturæ qui est 5. An natura assumpta sit secundum omnem modum naturæ qui est quadruplex? quadruplex?

102 102

6. Itrum tota Trinitas sit operata susceptionem humanæ naturæ? 6. Itrum tota Trinitas sit operata susceptionem humanæ naturæ? 7. Per formam Dei quid intelligitur? 7. Per formam Dei quid intelligitur?

103 103

760 760

INDEX DISTINCTIONUM, ETC. INDEX DISTINCTIONUM, ETC.

8. Quare dicit, Solum Verbum carnem Trinitas fecit ? 8. Quare dicit, Solum Verbum carnem Trinitas fecit ? 9. Quæ sit veritas humanæ naturæ ? 9. Quæ sit veritas humanæ naturæ ?

106 106

B. Quid de hoc tenendum sit ? B. Quid de hoc tenendum sit ?

107 107

ART. 10. An assumptum necessario fuit natura, vel persona? ART. 10. An assumptum necessario fuit natura, vel persona?

108 108

11. An homo, vel hic homo, vel aliquis homo, sit assumptus ? 11. An homo, vel hic homo, vel aliquis homo, sit assumptus ? 12. Quale inconveniens sequeretur, quod Christus assumpisset perso- 12. Quale inconveniens sequeretur, quod Christus assumpisset perso-

109 109

nam? nam?

110 110

13. An ista sit concedenda, Divina natura est incarnata ? 13. An ista sit concedenda, Divina natura est incarnata ?

112 112

C. An divina natura debeat dici caro facta? C. An divina natura debeat dici caro facta?

ART. 14. Utrum divina natura debeat dici caro facta? ART. 14. Utrum divina natura debeat dici caro facta?

D. Quare non accepit personam hominis, cum hominem acceperit? D. Quare non accepit personam hominis, cum hominem acceperit?

112 112

113 113

114 114

115 115

ART. 15. Quare persona repugnat unibilitati ? ART. 15. Quare persona repugnat unibilitati ?

E. Contra hoc oppositio, qua probare quidam volunt personam accepisse E. Contra hoc oppositio, qua probare quidam volunt personam accepisse personam. personam.

115 115

ART. 16. An anima absoluta a corpore persona sit? ART. 16. An anima absoluta a corpore persona sit?

116 116

DISTINCTIO VI. DISTINCTIO VI.

De modo uniendi divinam et humanam naturam secundum varias De modo uniendi divinam et humanam naturam secundum varias Doctorum opiniones. Doctorum opiniones.

A. De intelligentia horum locutionum, Deus factus est homo, Deus est homo : A. De intelligentia horum locutionum, Deus factus est homo, Deus est homo : an his locutionibus dicatur Deus factus esse aliquid, vel esse aliquid, vel an his locutionibus dicatur Deus factus esse aliquid, vel esse aliquid, vel non esse aliquid? non esse aliquid?

Divisio textus. Divisio textus.

Акт. Акт.

1. An ista sit concedenda, Filius Dei factus est homo ? 1. An ista sit concedenda, Filius Dei factus est homo ?

117 117

118 118

124 124

B. Quorumdam sententiam refert. B. Quorumdam sententiam refert.

C. Auctoritates ponit quibus muniunt suam sententiam. C. Auctoritates ponit quibus muniunt suam sententiam.

125 125

Expositio textus. Expositio textus.

126 126

ART. ART.

2. Res naturæ, suppositum, substantia, hypostasis, individuum, et 2. Res naturæ, suppositum, substantia, hypostasis, individuum, et persona, quomodo differunt ? persona, quomodo differunt ?

127 127

IN LIB. III SENTENTIARUM. IN LIB. III SENTENTIARUM.

761 761

3. In quo prædictorum facta est unio? 3. In quo prædictorum facta est unio?

128 128

4. An Christus aliquo modo sit duo ? et, An habuit tantum unum 4. An Christus aliquo modo sit duo ? et, An habuit tantum unum esse? esse?

130 130

5. An in Christo sit unum esse simpliciter ? 5. An in Christo sit unum esse simpliciter ?

131 131

D. Aliorum sententia. D. Aliorum sententia.

E. Auctoritates etiam ponit, quæ hanc probant sententiam. E. Auctoritates etiam ponit, quæ hanc probant sententiam.

132 132

133 133

Divisio textus. Divisio textus.

134 134

ART. ART.

6. An Christus possit dici compositus? 6. An Christus possit dici compositus?

135 135

7. Quid demonstrat pronomen, hic, quando dicitur, Hic homo, de 7. Quid demonstrat pronomen, hic, quando dicitur, Hic homo, de Christo ? Christo ?

135 135

F. Tertia aliorum sententia. F. Tertia aliorum sententia.

G. Auctoritates inducit quibus hæc sententia roboratur. G. Auctoritates inducit quibus hæc sententia roboratur.

Expositio textus. Expositio textus.

DISTINCTIO VII. DISTINCTIO VII.

136 136

137 137

139 139

Ostendit qualiter secundum varias opiniones recitatas in distin- Ostendit qualiter secundum varias opiniones recitatas in distin- ctione præcedenti de modo uniendi divinam et humanam natu- ctione præcedenti de modo uniendi divinam et humanam natu- ram determinetur prædestinatio Christi ut Filius Dei. ram determinetur prædestinatio Christi ut Filius Dei.

A. Positis sententiis prolatisque testimoniis, intelligentias propositarum locu- A. Positis sententiis prolatisque testimoniis, intelligentias propositarum locu- tionum exsequitur secundum singulas sententias : et prius secundum pri- tionum exsequitur secundum singulas sententias : et prius secundum pri-

mam. mam.

142 142

B. Hic explanat secundam sententiam et earumdem locutionum sensus. B. Hic explanat secundam sententiam et earumdem locutionum sensus.

142 142

C. Ex quo sensu dicunt Christum prædestinatum ? C. Ex quo sensu dicunt Christum prædestinatum ?

143 143

D. Qualiter exponuntur auctoritates primæ, quæ isti videntur obviare senten- D. Qualiter exponuntur auctoritates primæ, quæ isti videntur obviare senten- tiæ ? tiæ ?

143 143

E. Quædam ponit quæ præmissis videntur adversari. E. Quædam ponit quæ præmissis videntur adversari.

ART. ART.

Divisio textus. Divisio textus.

1. An illa sit concedenda, Iomo cœpit esse Deus? 1. An illa sit concedenda, Iomo cœpit esse Deus? 2. An Christus in quantum homo est prædestinatus? 2. An Christus in quantum homo est prædestinatus?

144 144

145 145

762 762

INDEX DISTINCTIONUM, ETC. INDEX DISTINCTIONUM, ETC.

Expositio textus. Expositio textus.

ART. 3. An Christus sit unum vel duo supposita ? ART. 3. An Christus sit unum vel duo supposita ?

F. Qualiter his respondeant? F. Qualiter his respondeant?

G. Auctoritate confirmat determinationem. G. Auctoritate confirmat determinationem.

H. Alia etiam verba auctoritatum annotat ut determinet. H. Alia etiam verba auctoritatum annotat ut determinet.

1. Hic quamdam ponit auctoritatem, quæ multum videtur huic sententiæ 1. Hic quamdam ponit auctoritatem, quæ multum videtur huic sententiæ opposita. opposita.

ART. 4. Quale unum est Christus? ART. 4. Quale unum est Christus?

5. An Christus sit magis unum, quam alia una naturalia? 5. An Christus sit magis unum, quam alia una naturalia?

146 146

147 147

149 149

150 150

151 151

152 152

K. Tertia sententia, quæ sit præmissarum propositionum intelligentia ? K. Tertia sententia, quæ sit præmissarum propositionum intelligentia ?

155 155

L. Quo sensu secundum illos dicatur prædestinatus Christus ? L. Quo sensu secundum illos dicatur prædestinatus Christus ?

156 156

ART. 6. An verum sit humanam naturam in Christo degenerare in accidens? ART. 6. An verum sit humanam naturam in Christo degenerare in accidens?

156 156

M. Quod non debet dici homo dominicus. M. Quod non debet dici homo dominicus.

157 157

N. Quod prædicta non sufficiunt ad cognoscendam hanc quæstionem. N. Quod prædicta non sufficiunt ad cognoscendam hanc quæstionem. ART. 7. An Christus congrue dicatur homo dominicus ? ART. 7. An Christus congrue dicatur homo dominicus ?

158 158

DISTINCTIO VIII. DISTINCTIO VIII.

Qualiter per unionem diversarum naturarum in Christo fiat com- Qualiter per unionem diversarum naturarum in Christo fiat com- municatio idiomatum et proprietatum respicientium naturam ? municatio idiomatum et proprietatum respicientium naturam ?

A. An divina natura debeat dici nata de Virgine? A. An divina natura debeat dici nata de Virgine?

Divisio textus. Divisio textus.

160 160

161 161

ART. ART.

1. An divina natura sit nata et concepta? et, Utrum humana natura 1. An divina natura sit nata et concepta? et, Utrum humana natura sit nata? et, An possit dici quod divina natura vel humana sit sit nata? et, An possit dici quod divina natura vel humana sit nata per consequens ? nata per consequens ?

162 162

2. An in Christo sit tantum una filiatio? 2. An in Christo sit tantum una filiatio?

165 165

IN LIB. III SENTENTIARUM. IN LIB. III SENTENTIARUM.

B. De genuina Christi nativitate, qua bis natus est. B. De genuina Christi nativitate, qua bis natus est.

763 763

166 166

ART. 3. An Christus possit dici bis genitus, et quomodo debeat? ART. 3. An Christus possit dici bis genitus, et quomodo debeat? 4. Utrum Christus est unus Filius ? 4. Utrum Christus est unus Filius ?

167 167

DISTINCTIO IX. DISTINCTIO IX.

Utrum caro Christi sit adoranda adoratione latriæ, quod est pro- Utrum caro Christi sit adoranda adoratione latriæ, quod est pro- prietas divinæ naturæ ? prietas divinæ naturæ ?

A. De adoratione humanitatis Christi, an eadem sit adoratio humanitati et A. De adoratione humanitatis Christi, an eadem sit adoratio humanitati et deitati exhibenda? deitati exhibenda?

169 169

Divisio textus. Divisio textus.

169 169

ART. ART.

1. Quid sit latria? 1. Quid sit latria?

170 170

2. An latria sit virtus? 2. An latria sit virtus?

171 171

3. Latria cujus principalium virtutum sit species? 3. Latria cujus principalium virtutum sit species?

172 172

4. Cui proprie debetur latria? et, Utrum in qualibet creatura possu- 4. Cui proprie debetur latria? et, Utrum in qualibet creatura possu- mus Deum adorare latria? mus Deum adorare latria?

173 173

5. Dulia quid sit ? 5. Dulia quid sit ?

174 174

6. An dulia sit eadem virtus cum latria? et, An dulia et hyperdulia 6. An dulia sit eadem virtus cum latria? et, An dulia et hyperdulia sint communis una species? sint communis una species?

175 175

7. Cui debetur dulia? 7. Cui debetur dulia?

177 177

8. Utrum pietas univoce conveniat Deo et creaturis? 8. Utrum pietas univoce conveniat Deo et creaturis?

178 178

B. Aliorum sententia qui unam adorationem utrique exhibendam tradunt. B. Aliorum sententia qui unam adorationem utrique exhibendam tradunt.

179 179

ART. ART.

9. An humanitas Christi sit adoranda latria? 9. An humanitas Christi sit adoranda latria? 10. Qua specie cultus Christus debeat coli? 10. Qua specie cultus Christus debeat coli? 11. Quomodo hostia consecrata sit adoranda ? 11. Quomodo hostia consecrata sit adoranda ?

181 181

182 182

12. An Christus plus adoretur aliqua trium personarum? 12. An Christus plus adoretur aliqua trium personarum? 13. An sit una adoratio trium personarum? 13. An sit una adoratio trium personarum?

183 183

761 761

INDEX DISTINCTIONUM, ETC. INDEX DISTINCTIONUM, ETC.

DISTINCTIO X. DISTINCTIO X.

De communicatione idiomatum et proprietatum respicientium per- De communicatione idiomatum et proprietatum respicientium per- sonam, prout sonant in nobilitatem, scilicet de personali condi- sonam, prout sonant in nobilitatem, scilicet de personali condi- tione et filiali adoptione. Argumentatio de utraque parte quæ- tione et filiali adoptione. Argumentatio de utraque parte quæ- stionis. stionis.

A. An Christus secundum quod homo, sit persona vel aliquid? A. An Christus secundum quod homo, sit persona vel aliquid?

185 185

Divisio textus. Divisio textus.

186 186

ART. ART.

1. An Christus secundum quod homo, sit persona? et, An Christus 1. An Christus secundum quod homo, sit persona? et, An Christus secundum quod homo, sit individuum? et, An in eo quod homo, secundum quod homo, sit individuum? et, An in eo quod homo, sit etiam suppositum ? et, An secundum quod homo, sit res sit etiam suppositum ? et, An secundum quod homo, sit res

186 186

191 191

naturæ ? naturæ ?

2 Quæ sunt de distinctione ejus quod est secundum quod. 2 Quæ sunt de distinctione ejus quod est secundum quod.

B. Etsi Christus secundum quod homo dicatur substantia rationalis, non inde B. Etsi Christus secundum quod homo dicatur substantia rationalis, non inde tamen sequitur, quod persona sit secundum quod homo. tamen sequitur, quod persona sit secundum quod homo.

ART. 3. An instantia Magistri valeat in diffinitione personæ ? ART. 3. An instantia Magistri valeat in diffinitione personæ ?

C. Alia probatio, quod Christus sit persona secundum quod homo. C. Alia probatio, quod Christus sit persona secundum quod homo.

192 192

193 193

ART. ART.

4 An Filius Dei sit prædestinatus ? 4 An Filius Dei sit prædestinatus ?

194 194

5. An Filius Dei sit prædestinatus esse Dei Filius? 5. An Filius Dei sit prædestinatus esse Dei Filius?

195 195

6. An concedendum sit, quod Filius Dei prædestinatus est esse homo. 6. An concedendum sit, quod Filius Dei prædestinatus est esse homo. 7. An Christus sit prædestinatus ut sit hic homo ? 7. An Christus sit prædestinatus ut sit hic homo ?

196 196

197 197

198 198

8. An Christus sit prædestinatus ad gratiam infinitam? 8. An Christus sit prædestinatus ad gratiam infinitam?

D. An Christus sit adoptivus filius secundum quod homo, vel alio modo? D. An Christus sit adoptivus filius secundum quod homo, vel alio modo?

199 199

ART. ART.

9. An Christus sit adoptivus Filius ? 9. An Christus sit adoptivus Filius ?

200 200

10. An Deo conveniat adoptare? 10. An Deo conveniat adoptare?

202 202

11. Utrum Christus dicatur Filius natura, ut Deus? 11. Utrum Christus dicatur Filius natura, ut Deus?

203 203

12. Qui sunt illi qui adoptantur, et au sint in peccato existentes ? 12. Qui sunt illi qui adoptantur, et au sint in peccato existentes ?

203 203

E. Oppositio, quod sit adoptivus filius. E. Oppositio, quod sit adoptivus filius.

205 205

ART. 13. An Christus fuerit filius adoptivus ? ART. 13. An Christus fuerit filius adoptivus ?

206 206

14. Ad quid adoptavit nos Deus? 14. Ad quid adoptavit nos Deus?

207 207

15. An solus Pater adoptet, vel tota Trinitas ? 15. An solus Pater adoptet, vel tota Trinitas ?

207 207

16. An filius æquivoce dicatur filius origine et adoptione? 16. An filius æquivoce dicatur filius origine et adoptione?

208 208