IN III SENTENT. DIST. VI, A, ART. 1. IN III SENTENT. DIST. VI, A, ART. 1.

2. Item, Si aliquid inest alicui, vel 2. Item, Si aliquid inest alicui, vel prædicatur de aliquo, et non semper in- prædicatur de aliquo, et non semper in- fuit, notat factam esse mutationem circa fuit, notat factam esse mutationem circa illud Deus est homo, et non semper illud Deus est homo, et non semper fuit homo: ergo ipse mutatus est ex hoc fuit homo: ergo ipse mutatus est ex hoc quod ipse homo est: hoc autem falsum quod ipse homo est: hoc autem falsum est, quia Deus est incommutabilis er- est, quia Deus est incommutabilis er- go Deus non est homo. go Deus non est homo.

3. Item, Cum dicitur, Deus est homo: 3. Item, Cum dicitur, Deus est homo: aut prædicatur ly homo essentialiter de aut prædicatur ly homo essentialiter de ly Deus, aut accidentaliter. Si accidenta- ly Deus, aut accidentaliter. Si accidenta- liter. CONTRA: Dicit Avicenna, Quod in liter. CONTRA: Dicit Avicenna, Quod in se est substantia, respectu nullius potest se est substantia, respectu nullius potest esse accidens: ergo a destructione con- esse accidens: ergo a destructione con- sequentis, si respectu alicujus prædicatur sequentis, si respectu alicujus prædicatur ut accidens, in se non est substantia, ut accidens, in se non est substantia, quod falsum est: quia homo substantia quod falsum est: quia homo substantia est ergo non potest accidentaliter præ- est ergo non potest accidentaliter præ- dicari. Si autem prædicatur essentialiter dicari. Si autem prædicatur essentialiter de Deo, de necessitate convenit essentia- de Deo, de necessitate convenit essentia- liter omni supposito subjecti, sicut cum liter omni supposito subjecti, sicut cum dicitur, homo est animal: quia animal dicitur, homo est animal: quia animal prædicatur essentialiter de omni suppo- prædicatur essentialiter de omni suppo- sito hominis ergo quodlibet supposi- sito hominis ergo quodlibet supposi- tum Dei esset homo: sed Pater est sup- tum Dei esset homo: sed Pater est sup- positum Dei ergo Pater est homo. positum Dei ergo Pater est homo. Item, Spiritus sanctus est suppositum Item, Spiritus sanctus est suppositum Dei igitur Spiritus sanctus est homo, Dei igitur Spiritus sanctus est homo, quod falsum est : ergo hæc est falsa, quod falsum est : ergo hæc est falsa, Deus est homo, ex qua illa sequitur, ut Deus est homo, ex qua illa sequitur, ut videtur. videtur.

4. Item, In Topicis quatuor genera 4. Item, In Topicis quatuor genera prædicatorum distinguuntur, scilicet ac- prædicatorum distinguuntur, scilicet ac- cidentale conversum, et accidentale non cidentale conversum, et accidentale non conversum, substantiale conversum, et conversum, substantiale conversum, et substantiale non conversum. Prædicatio substantiale non conversum. Prædicatio autem speciei et differentiæ reducuntur autem speciei et differentiæ reducuntur ad substantiale non conversum. ad substantiale non conversum.

Quæratur igitur, in quo istorum præ- Quæratur igitur, in quo istorum præ- dicatorum sit prædicatum istius proposi- dicatorum sit prædicatum istius proposi- tionis, Deus est homo ? Si dicatur, quod tionis, Deus est homo ? Si dicatur, quod in accidentali, aut in non converso, in accidentali, aut in non converso, aut in converso. Si primo modo, tunc aut in converso. Si primo modo, tunc homo non debet prædicari de Deo nisi homo non debet prædicari de Deo nisi denominative vel per inesse. Si autem denominative vel per inesse. Si autem posset fieri denominatio, tunc aut posset posset fieri denominatio, tunc aut posset dici Deus non esse homo, sed humana- dici Deus non esse homo, sed humana- tus, quod falsum est: aut deberet dici tus, quod falsum est: aut deberet dici Deo inesse ut accidens, et non deberet Deo inesse ut accidens, et non deberet

119 119

dici homo, quod iterum falsum est. Si dici homo, quod iterum falsum est. Si autem est prædicatum accidentale con- autem est prædicatum accidentale con- versum. CONTRA: Illud convertitur cum versum. CONTRA: Illud convertitur cum subjecto cum signo distributivo : sicut subjecto cum signo distributivo : sicut homo est risibile, possum dicere, omnis homo est risibile, possum dicere, omnis homo est risibilis, et omne risibile est homo est risibilis, et omne risibile est homo. Si igitur dicimus sic, Deus est homo. Si igitur dicimus sic, Deus est homo, et erit, Omnis homo Deus, quod homo, et erit, Omnis homo Deus, quod falsum est ergo non erit tale prædica- falsum est ergo non erit tale prædica- tum. Præterea, De tali prædicato dicit tum. Præterea, De tali prædicato dicit Boetius, quod manat de ipsis principiis Boetius, quod manat de ipsis principiis essentialibus subjecti: ergo secundum essentialibus subjecti: ergo secundum hoc homo manat de principiis sicut pas- hoc homo manat de principiis sicut pas- sio Dei, quod absurdissimum est. Si au- sio Dei, quod absurdissimum est. Si au- tem est substantiale: aut conversum, tem est substantiale: aut conversum, aut non conversum. Si conversum: igi- aut non conversum. Si conversum: igi- tur erit homo diffinitio Dei, quod absur- tur erit homo diffinitio Dei, quod absur- dum est. Si autem non est conversum, dum est. Si autem non est conversum, tunc erit genus, vel differentia, vel spe- tunc erit genus, vel differentia, vel spe- cies. SED CONTRA: In omnibus talibus cies. SED CONTRA: In omnibus talibus prædicatis forma subjecti et forma prædi- prædicatis forma subjecti et forma prædi- cati ponunt et dicunt cohærentiam ne- cati ponunt et dicunt cohærentiam ne- cessariam et naturalem et inferiorum et cessariam et naturalem et inferiorum et superiorum deitas autem quæ est for- superiorum deitas autem quæ est for- ma subjecti, non ponit talem cohæren- ma subjecti, non ponit talem cohæren- tiam cum forma prædicati, sed potius tiam cum forma prædicati, sed potius disparationem : ergo non est tale prædi- disparationem : ergo non est tale prædi- catum ergo hæc locutio, Deus est ho- catum ergo hæc locutio, Deus est ho- mo, et Deus factus est homo, est falsa, ut mo, et Deus factus est homo, est falsa, ut videtur. videtur.

5. Item, Cum dicitur, Deus est homo, 5. Item, Cum dicitur, Deus est homo, et cum dicitur, Petrus est homo, quæ- et cum dicitur, Petrus est homo, quæ- cumque universaliter gratia supposito- cumque universaliter gratia supposito- rum hominis de homine prædicantur, rum hominis de homine prædicantur, omnia de subjecto dici possunt, ut ho- omnia de subjecto dici possunt, ut ho- mo est risibilis, et substantia, et hujus- mo est risibilis, et substantia, et hujus- modi, omnia dicuntur de Petro: ergo a modi, omnia dicuntur de Petro: ergo a simili cum dicitur, Deus est homo, omne simili cum dicitur, Deus est homo, omne quod de prædicato universaliter prædi- quod de prædicato universaliter prædi- catur, de subjecto dici potest: sed homo catur, de subjecto dici potest: sed homo est creatus ergo Deus est creatus. Item, est creatus ergo Deus est creatus. Item, homo est creatura: ergo Deus est crea- homo est creatura: ergo Deus est crea- tura. Nec potest dici, quod hic incidit tura. Nec potest dici, quod hic incidit fallacia accidentis : quia creatura et cre- fallacia accidentis : quia creatura et cre- atus licet dicant accidens, tamen dicunt atus licet dicant accidens, tamen dicunt accidens inseparabile et propriam pas- accidens inseparabile et propriam pas- sionem universaliter consequentem ho- sionem universaliter consequentem ho- minem et in talibus non incidit extra- minem et in talibus non incidit extra- neum nec fallacia. Si dicatur, quod pas- neum nec fallacia. Si dicatur, quod pas-

Quæst. 2. Quæst. 2.

120 120

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

sio quidem est exeuntis de nihilo, sed sio quidem est exeuntis de nihilo, sed non hominis in quantum homo: hoc non hominis in quantum homo: hoc non impedit processum: quia cum dico, non impedit processum: quia cum dico, Petrus est homo, possum ulterius in- Petrus est homo, possum ulterius in- ferre, et homo est vitale, ergo Petrus : ferre, et homo est vitale, ergo Petrus : et homo est corporeum, ergo Petrus : et et homo est corporeum, ergo Petrus : et tamen ista non consequuntur hominem tamen ista non consequuntur hominem in quantum homo est, licet sequantur in quantum homo est, licet sequantur hominem universaliter, licet non solum hominem universaliter, licet non solum hominem sequantu;. Si forte dicatur, hominem sequantu;. Si forte dicatur, quod hæc est vera, Deus est creatus, et quod hæc est vera, Deus est creatus, et Deus est creatura: hoc nihil est: quia Deus est creatura: hoc nihil est: quia Magister negat eam infra, et dicit esse Magister negat eam infra, et dicit esse perfidiam Arii. Præterea, Si esset crea- perfidiam Arii. Præterea, Si esset crea- tus vel esset creatus a se, vel ab alio. tus vel esset creatus a se, vel ab alio. Si a se. CONTRA: Omne creans est : Si a se. CONTRA: Omne creans est : omne quod creatur, non est : ergo idem omne quod creatur, non est : ergo idem est et non est, quod falsum est. Si au- est et non est, quod falsum est. Si au- tem est creatus ab alio : ergo alius Deus tem est creatus ab alio : ergo alius Deus creans est quam ipse, quod improbatum creans est quam ipse, quod improbatum est in primo libro Sententiarum³. est in primo libro Sententiarum³.

ITEM, Cum dicitur, Deus est homo, ITEM, Cum dicitur, Deus est homo, quanta est illa propositio? quanta est illa propositio?

Si dicitur, quod indefinita: tunc reci- Si dicitur, quod indefinita: tunc reci- piet signum universale, vel particulare. piet signum universale, vel particulare. Si universale, tunc sequitur, quod omnis Si universale, tunc sequitur, quod omnis Deus est incarnatus, quod falsum est, Deus est incarnatus, quod falsum est, quia Pater incarnatus non est. Si autem quia Pater incarnatus non est. Si autem non verificatur cum signo universali, non verificatur cum signo universali, tunc verificabitur cum signo particulari, tunc verificabitur cum signo particulari, et subcontraria erit secum vera: quia et subcontraria erit secum vera: quia tunc erit in materia contingenti: ergo tunc erit in materia contingenti: ergo istæ duæ erunt simul veræ, quidam Deus istæ duæ erunt simul veræ, quidam Deus est homo, quidam Deus non est homo: est homo, quidam Deus non est homo: ergo et istæ, Deus est homo, et Deus ergo et istæ, Deus est homo, et Deus non est homo, per locum ab æquipollen- non est homo, per locum ab æquipollen- ti a particulari ad indefinitam. ti a particulari ad indefinitam.

Si forte dicatur, quod subjectum re- Si forte dicatur, quod subjectum re- stringitur a prædicato ad supponendum stringitur a prædicato ad supponendum pro Filio tantum hoc erit contra artem pro Filio tantum hoc erit contra artem restrictionum, ubi probatur quod prædi- restrictionum, ubi probatur quod prædi- cata non restringunt sua subjecta: quia cata non restringunt sua subjecta: quia aliter uno solo currente vel duobus, vel aliter uno solo currente vel duobus, vel tribus tantum, hæc esset vera, omnis tribus tantum, hæc esset vera, omnis homo currit: quia sensus esset, omnis homo currit: quia sensus esset, omnis homo currens currit, quod falsum est: homo currens currit, quod falsum est:

1 Cf. Infra, Dist. XI. 1 Cf. Infra, Dist. XI.

ergo nihil est dictum, quod prædicatum ergo nihil est dictum, quod prædicatum restringat subjectum. restringat subjectum.

ITEM, Cum dicitur, Deus est homo, in Quæst. ITEM, Cum dicitur, Deus est homo, in Quæst. qua materia est ista propositio ? qua materia est ista propositio ?

Aut enim erit in naturali, aut impossi- Aut enim erit in naturali, aut impossi- bili sive remota, aut contingenti. Si in bili sive remota, aut contingenti. Si in naturali ergo prædicatum semper con- naturali ergo prædicatum semper con- venit cum subjecto, subjecto existente : venit cum subjecto, subjecto existente : ergo ab æterno fuit hæc vera, Deus est ergo ab æterno fuit hæc vera, Deus est homo, quia Deus fuit ab æterno, quod homo, quia Deus fuit ab æterno, quod falsum est. Si autem in materia remota: falsum est. Si autem in materia remota: ergo prædicatum non potest cohærere ergo prædicatum non potest cohærere subjecto et significatur cohærere: ergo subjecto et significatur cohærere: ergo locutio est falsa. Si autem in contingen- locutio est falsa. Si autem in contingen- ti, tunc potest separari prædicatum a ti, tunc potest separari prædicatum a subjecto, et idem Deus in persona qui subjecto, et idem Deus in persona qui est homo, potest esse non homo: sicut est homo, potest esse non homo: sicut idem in persona Petrus, potest esse al- idem in persona Petrus, potest esse al- bus, et potest non esse albus, quod fal- bus, et potest non esse albus, quod fal- sum est igitur illa locutio simpliciter sum est igitur illa locutio simpliciter debet negari. debet negari.

ITEM, Duo sunt modi prædicandi, Quæst. ITEM, Duo sunt modi prædicandi, Quæst. scilicet per causam, et per cohærentiam scilicet per causam, et per cohærentiam prædicati cum subjecto. Per causam, prædicati cum subjecto. Per causam, sicut cum dicitur, sol calidus. Per cohæ- sicut cum dicitur, sol calidus. Per cohæ- rentiam sicut dicitur, homo albus. rentiam sicut dicitur, homo albus.

Et quæratur quis istorum modorum Et quæratur quis istorum modorum sit in hac, cum dicitur, Deus est ho- sit in hac, cum dicitur, Deus est ho- mo? Si per causam, tunc sensus mo? Si per causam, tunc sensus est, Deus est homo, id est, causa homi- est, Deus est homo, id est, causa homi- nis ergo secundum hoc potest dici leo nis ergo secundum hoc potest dici leo et Angelus quia est causa Angeli. Si et Angelus quia est causa Angeli. Si secundo modo, tunc humanitas cohæret secundo modo, tunc humanitas cohæret Deosed humanitas non est deitas: er- Deosed humanitas non est deitas: er- go forma extranea deitati est in Deo : go forma extranea deitati est in Deo : quod esse non potest: quia sic esset quod esse non potest: quia sic esset compositus ex disparibus formis: quod compositus ex disparibus formis: quod est contra Hilarium dicentem : « Non ex est contra Hilarium dicentem : « Non ex disparibus est Deus qui spiritus est. » disparibus est Deus qui spiritus est. »

ULTERIUS quæritur de conversis is- ULTERIUS quæritur de conversis is- tarum propositionum, scilicet, homo fa- tarum propositionum, scilicet, homo fa- ctus est Deus, et, homo est Deus: has ctus est Deus, et, homo est Deus: has enim conversas concedunt etiam istæ enim conversas concedunt etiam istæ opiniones et ideo de ipsis oportet quæ- opiniones et ideo de ipsis oportet quæ-

* Cf. I Sententiarum, Dist. IV. * Cf. I Sententiarum, Dist. IV.

Quæst. Quæst.

Quæst. 6. Quæst. 6.

Solutio. Solutio.

IN III SENTENT. DIST. VI, A, ART. 1. IN III SENTENT. DIST. VI, A, ART. 1.

rere, antequam ad distinguendum opi- rere, antequam ad distinguendum opi- niones descendamus. niones descendamus.

Quæritur enim de hac primo, Homo Quæritur enim de hac primo, Homo factus est Deus. Videtur enim, quod sit factus est Deus. Videtur enim, quod sit falsa quando enim aliquid fit, non est falsa quando enim aliquid fit, non est sub eadem forma in suo fieri et in suo sub eadem forma in suo fieri et in suo facto esse igitur cum sit in fieri, id est, facto esse igitur cum sit in fieri, id est, in unione cum forma hominis, perfecta in unione cum forma hominis, perfecta unione non est sub illa: et sic Christus unione non est sub illa: et sic Christus non fuit homo quando unitus est, quod non fuit homo quando unitus est, quod hæresis est, quia hodie est verus homo, hæresis est, quia hodie est verus homo, et semper fuit ex quo humanam naturam et semper fuit ex quo humanam naturam assumpsit. assumpsit.

Item, Cum dicitur, Homo factus est Item, Cum dicitur, Homo factus est Deus, notatur homo præexistere ante Deus, notatur homo præexistere ante ipsum fieri, cujus terminus est factum ipsum fieri, cujus terminus est factum esse: sicut dico, ferrum factus est cul- esse: sicut dico, ferrum factus est cul- tellus sed non fuit homo ante unionem: tellus sed non fuit homo ante unionem: ergo cum hoc notatur, virtute locutionis ergo cum hoc notatur, virtute locutionis illius, illa locutio erit falsa. illius, illa locutio erit falsa.

QUÆRITUR etiam de hac, Homo est QUÆRITUR etiam de hac, Homo est Deus aut hoc est virtute unionis, aut Deus aut hoc est virtute unionis, aut virtute cohærentiæ unionis. Si primo virtute cohærentiæ unionis. Si primo modo. CONTRA: Plus distant Deus et ho- modo. CONTRA: Plus distant Deus et ho- mo, quam affirmatio et negatio circa mo, quam affirmatio et negatio circa idem si igitur nulla virtute conjungibi- idem si igitur nulla virtute conjungibi- lia sunt affirmatio et negatio circa idem, lia sunt affirmatio et negatio circa idem, et secundum idem, nulla virtute erunt et secundum idem, nulla virtute erunt Deus et homo in eodem, et secundum Deus et homo in eodem, et secundum eamdem hypostasim. eamdem hypostasim.

Si Si

autem dicatur, quod verificatur autem dicatur, quod verificatur propositio propter cohærentiam termi- propositio propter cohærentiam termi- norum, est ridiculum : quia deitas et hu- norum, est ridiculum : quia deitas et hu- manitas sunt disparata. manitas sunt disparata.

SOLUTIO. Sine præjudicio propter er- SOLUTIO. Sine præjudicio propter er- rores hic se ingerentes oportet responde- rores hic se ingerentes oportet responde- re ad argumentationes prædictas caute, ut re ad argumentationes prædictas caute, ut omnino teneatur veritas fidei potius omnino teneatur veritas fidei potius quam Aristoteles princeps Philosopho- quam Aristoteles princeps Philosopho- rum quia non est mirum si aliquid rum quia non est mirum si aliquid contra artem in se habeat incarnatio, contra artem in se habeat incarnatio, quæ etiam ingenio per gratiam suffulto quæ etiam ingenio per gratiam suffulto investigari non poterat unde Joannes investigari non poterat unde Joannes Baptista dicit: Venit fortior me post me, Baptista dicit: Venit fortior me post me, cujus non sum dignus procumbens sol- cujus non sum dignus procumbens sol-

1 Marc. I, 1 Marc. I,

1. 1.

121 121

vere corrigiam calceamentorum ejus 1. vere corrigiam calceamentorum ejus 1. Sslvabimus tamen artem quantum fieri Sslvabimus tamen artem quantum fieri possibile est. possibile est.

Dico ergo, quod hæc absque dubita- Dico ergo, quod hæc absque dubita- tione concedenda est, ut dicit Magister, tione concedenda est, ut dicit Magister, Deus factus est homo, et Filius Dei fa- Deus factus est homo, et Filius Dei fa- ctus est homo: eo quod illa duos sensus ctus est homo: eo quod illa duos sensus habet veritatis. Si enim ly factus deter- habet veritatis. Si enim ly factus deter- minet ly homo, vera est sub hoc sensu, minet ly homo, vera est sub hoc sensu, Deus factus est homo, id est, Deus factus Deus factus est homo, id est, Deus factus est homo, qui factus est: et hæc omnibus est homo, qui factus est: et hæc omnibus statim apparet vera. Si igitur ly factus re- statim apparet vera. Si igitur ly factus re- feratur extra propositionem ad fieri cujus feratur extra propositionem ad fieri cujus terminus est factus, ut sit sensus, Deus terminus est factus, ut sit sensus, Deus factus est homo, id est, aliquid factum factus est homo, id est, aliquid factum est quo Deus est homo, quia unio facta est quo Deus est homo, quia unio facta est qua Deus est homo: tunc iterum vera est qua Deus est homo: tunc iterum vera est, et factum ponit suum fieri circa id est, et factum ponit suum fieri circa id quod in unione subjiciebatur Spiritui quod in unione subjiciebatur Spiritui sancto, et hoc fuit humana natura. Si sancto, et hoc fuit humana natura. Si autem ly factus poneret suum fieri circa autem ly factus poneret suum fieri circa Deum, vel Filium Dei, sic non concede- Deum, vel Filium Dei, sic non concede- retur, et in illo sensu procedit objectio. retur, et in illo sensu procedit objectio. In medio autem sensu videtur explanari In medio autem sensu videtur explanari in Littera sic: Deus factus est homo, vel in Littera sic: Deus factus est homo, vel cœpit esse homo, et non coepit esse ho- cœpit esse homo, et non coepit esse ho- mo, nisi per hoc quod aliquid factum est mo, nisi per hoc quod aliquid factum est per quod ipse tunc fuit homo, et ante hoc per quod ipse tunc fuit homo, et ante hoc non fuit homo. Unde illa locutio cum in non fuit homo. Unde illa locutio cum in duplici sensu verificetur, conceditur ab duplici sensu verificetur, conceditur ab omni opinione. omni opinione.

AD ALIUD dicendum, quod hoc non est AD ALIUD dicendum, quod hoc non est fimile de hac, ferrum fit cultellus : quia fimile de hac, ferrum fit cultellus : quia ferrum est materia cultelli: quia materia ferrum est materia cultelli: quia materia de sui natura subjicitur ipsi fieri : ideo de sui natura subjicitur ipsi fieri : ideo videtur de natura sua fieri poni circa ip- videtur de natura sua fieri poni circa ip- sum hoc autem non est ita in ista, Deus sum hoc autem non est ita in ista, Deus factus est homo, vel Filius Dei. factus est homo, vel Filius Dei.

AD ALIUD dicendum eodem modo, quod AD ALIUD dicendum eodem modo, quod factum est complementum ejus quod fit, factum est complementum ejus quod fit, quando fieri notatur poni circa ipsum, ut quando fieri notatur poni circa ipsum, ut in generatione naturali, vel motu: hic in generatione naturali, vel motu: hic

autem non est ita. autem non est ita.

Ad 1. Ad 1.

Ad 2. Ad 2.

Ad 3. Ad 3.

Ad 1. Ad 1.

AD ID quod ulterius quæritur de ista, Adqnæst. 1. AD ID quod ulterius quæritur de ista, Adqnæst. 1. Deus est homo, dicendum quod nihil Deus est homo, dicendum quod nihil prædicatur univoce de Deo ut Deus est, prædicatur univoce de Deo ut Deus est,

Ad 2. Ad 2.

Ad 3. Ad 3.

122 122

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

et de creatura ut de creatura: quia bene et de creatura ut de creatura: quia bene concedo hoc, quod homo in eadem ra- concedo hoc, quod homo in eadem ra- tione prædicatur de Christo ut de aliis. tione prædicatur de Christo ut de aliis. Et si objicitur per Joannem Damasce- Et si objicitur per Joannem Damasce- num, quod in Domino Jesu non est com- num, quod in Domino Jesu non est com- munem speciem invenire, supra solu- munem speciem invenire, supra solu- tum est, ubi illa auctoritas est expla- tum est, ubi illa auctoritas est expla-

nata. nata.

AD ALIUD dicendum, quod illa ratio non AD ALIUD dicendum, quod illa ratio non procedit quia non sequitur, si aliquid procedit quia non sequitur, si aliquid prædicatur de Deo quod non semper prædicatur de Deo quod non semper prædicabatur, quod ipse sit mutatus. Hæc prædicabatur, quod ipse sit mutatus. Hæc enim propositio, Aliquid convenit Deo enim propositio, Aliquid convenit Deo quod non semper convenit, duas causas quod non semper convenit, duas causas veritatis habet quarum una est, si Deus veritatis habet quarum una est, si Deus mutatus est, vera est propositio. Secunda mutatus est, vera est propositio. Secunda est, si aliquid mutatum est ad ipsum, est, si aliquid mutatum est ad ipsum, iterum vera est et tunc non sequitur, iterum vera est et tunc non sequitur, quod ipse sit mutatus, sed quod aliqu'd quod ipse sit mutatus, sed quod aliqu'd sit mutatum ad ipsum. Unde in argu- sit mutatum ad ipsum. Unde in argu- mentatione illa est peccatum consequen- mentatione illa est peccatum consequen- tis, et est instantia, Deus est in hac anima tis, et est instantia, Deus est in hac anima creata modo essentialiter, præsentialiter, creata modo essentialiter, præsentialiter, et potentialiter et non semper infuit : et potentialiter et non semper infuit : ergo est mutatus: ita est etiam hic. Præ- ergo est mutatus: ita est etiam hic. Præ- ter hoc sequitur, quod est cum homine ter hoc sequitur, quod est cum homine Christo per unionem. Christo per unionem.

AD ALIUD dicendum, quod cum dicitur, AD ALIUD dicendum, quod cum dicitur, Deus est homo, ly homo prædicatur es- Deus est homo, ly homo prædicatur es- sentialiter. Et ad hoc intelligendum est sentialiter. Et ad hoc intelligendum est quiddam, quod cum dicitur, Deus est quiddam, quod cum dicitur, Deus est homo, vel Filius Dei est homo, subjici- homo, vel Filius Dei est homo, subjici- tur iste terminus, Deus, gratia suppositi, tur iste terminus, Deus, gratia suppositi, et non gratia significati per terminum : et non gratia significati per terminum : et hoc cogente prædicato, ut infra pro- et hoc cogente prædicato, ut infra pro- batur sicut cum dicitur, homo currit, batur sicut cum dicitur, homo currit, virtute prædicati iste terminus, homo, virtute prædicati iste terminus, homo, stat pro supposito cui convenit cursus: stat pro supposito cui convenit cursus: ita cum dicitur, Deus est homo, virtute ita cum dicitur, Deus est homo, virtute prædicati stat iste terminus, homo, pro prædicati stat iste terminus, homo, pro supposito. supposito.

Et si objicitur, quod est contra artem, Et si objicitur, quod est contra artem, quod prædicatum essentiale cogat termi- quod prædicatum essentiale cogat termi- num stare pro supposito: quia prædica num stare pro supposito: quia prædica tum essentiale notat cohærentiam ad si- tum essentiale notat cohærentiam ad si- gnificatum primo, et ad suppositum per gnificatum primo, et ad suppositum per consequens cum enim dico, Socrates consequens cum enim dico, Socrates

1 Cf. Supra, Dist. II. 1 Cf. Supra, Dist. II.

est animal, non dicitur, Socrates est ani- est animal, non dicitur, Socrates est ani- mal, nisi per hoc quod est homo. Si, mal, nisi per hoc quod est homo. Si, inquam, sic objiciatur, respondeo, quod inquam, sic objiciatur, respondeo, quod hoc verum est in illis prædicatis quæ hoc verum est in illis prædicatis quæ sumuntur a forma totius, quæ est ge- sumuntur a forma totius, quæ est ge- nus, vel species, vel differentia respectu nus, vel species, vel differentia respectu subjecti : hoc autem prædicatum homo, subjecti : hoc autem prædicatum homo, cum dicitur, Deus est homo, non est tale cum dicitur, Deus est homo, non est tale prædicatum quod sit essentiale subjecto, prædicatum quod sit essentiale subjecto, eo quod sit genus, species, vel differen- eo quod sit genus, species, vel differen- tiased est essentiale ut factum es- tiased est essentiale ut factum es- sentiale per aliud et ideo cogit subje- sentiale per aliud et ideo cogit subje- ctum stare pro eo in quo facta est unio, ctum stare pro eo in quo facta est unio, quæ facit ipsum prædicatum essentiale. quæ facit ipsum prædicatum essentiale. Et sic patet quod non sequitur, quod Et sic patet quod non sequitur, quod potest stare pro quolibet supposito: imo potest stare pro quolibet supposito: imo non appellabit nisi suppositum illud, in non appellabit nisi suppositum illud, in quo unio essentialis facta fuit: et tunc quo unio essentialis facta fuit: et tunc non sequitur, ergo Pater est homo, vel non sequitur, ergo Pater est homo, vel Spiritus sanctus est homo. Spiritus sanctus est homo.

AD ALIUD dicendum, quod ipsum re- AD ALIUD dicendum, quod ipsum re- ducitur ad prædicatum essentiale non ducitur ad prædicatum essentiale non conversum, sed ratione jam dicta non conversum, sed ratione jam dicta non potest inferri, Omnis Deus est homo, potest inferri, Omnis Deus est homo, etiamsi grammatica admitteret hanc, etiamsi grammatica admitteret hanc, omnis Deus quia in secunda distinctione omnis Deus quia in secunda distinctione libri primi Sententiarum probatum est, libri primi Sententiarum probatum est, quod ly Deus non recipit signum distri- quod ly Deus non recipit signum distri- butivum, vel particularem vel pluralem butivum, vel particularem vel pluralem

numerum. numerum.

AD ALIUD dicendum, quod hæc est fal- AD ALIUD dicendum, quod hæc est fal- sa simpliciter dicenda, Deus est creatus, sa simpliciter dicenda, Deus est creatus, et Deus est creatura, nisi addatur deter- et Deus est creatura, nisi addatur deter- minatio, ut infra docebit Magister 2. Nec minatio, ut infra docebit Magister 2. Nec est simile, cum dicitur, Deus est homo: est simile, cum dicitur, Deus est homo: et, Homo est creatura: ergo Deus est et, Homo est creatura: ergo Deus est creatura. Licet enim homo est creatura, creatura. Licet enim homo est creatura, tamen homo de intellectu suo non im- tamen homo de intellectu suo non im- portat aliquod contrarium significato portat aliquod contrarium significato hujus termini, Deus: quinimo importat hujus termini, Deus: quinimo importat de intellectu suo unibile divinæ naturæ de intellectu suo unibile divinæ naturæ et deitati, et per hoc cogit hunc termi- et deitati, et per hoc cogit hunc termi- num, Deus, appellare suppositum Filii, num, Deus, appellare suppositum Filii, ut dictum est prius: sed iste terminus, ut dictum est prius: sed iste terminus, creatus, vel factus, vel creatura, de suo creatus, vel factus, vel creatura, de suo intellectu importat hoc quod est commu- intellectu importat hoc quod est commu- ne Trinitati: quia facere, et creare sunt ne Trinitati: quia facere, et creare sunt

* Cf. Infra, Dist. XI. * Cf. Infra, Dist. XI.

Ad 1 Ad 1

Ad 5, Ad 5,

I I

Adquæst. 2. Adquæst. 2.

IN III SENTENT. DIST. VI, A, ART. 1. IN III SENTENT. DIST. VI, A, ART. 1.

opera essentiæ: et ideo respiciunt hunc opera essentiæ: et ideo respiciunt hunc terminum, Deus, gratia significati: unde terminum, Deus, gratia significati: unde opposita ponuntur circa idem: ideo lo- opposita ponuntur circa idem: ideo lo- cutio est falsa. Nec valet si creaturain cutio est falsa. Nec valet si creaturain esse sequitur universaliter ad hominem esse sequitur universaliter ad hominem esse, quod propter hoc de quo in aliquo esse, quod propter hoc de quo in aliquo casu prædicatur homo, prædicetur etiam casu prædicatur homo, prædicetur etiam creatura pro factura simpliciter. Et hoc creatura pro factura simpliciter. Et hoc ideo, quia homo non prædicatur gratia ideo, quia homo non prædicatur gratia sui, sed gratia unionis factæ : non enim sui, sed gratia unionis factæ : non enim habet iste terminus, homo, a suo signi- habet iste terminus, homo, a suo signi- ficato quod sit Deus, sed potius ab unio- ficato quod sit Deus, sed potius ab unio- ne facta in hypostasi. ne facta in hypostasi.

AD ALIUD dicendum, quod cum dicitur. AD ALIUD dicendum, quod cum dicitur. Deus est homo, non est propositio alicu- Deus est homo, non est propositio alicu- jus quantitatis: et hoc contingit propter jus quantitatis: et hoc contingit propter naturam hujus termini, Deus, qui nec naturam hujus termini, Deus, qui nec dicit universale nec singulare. Quod au- dicit universale nec singulare. Quod au- tem universale non dicat, patet: quia tem universale non dicat, patet: quia universale est in multis per intentionem, universale est in multis per intentionem, et divisum ab illis per esse: Deus au- et divisum ab illis per esse: Deus au- ten habet significatum quidem commu- ten habet significatum quidem commu- nicabile pluribus, sed singulare in esse : nicabile pluribus, sed singulare in esse : quia tres personæ secundum deitatem ha- quia tres personæ secundum deitatem ha- bent idem esse. Quod non sit singularis, bent idem esse. Quod non sit singularis, patet: quia nullum singulare est commu- patet: quia nullum singulare est commu- nicabile pluribus, nec re, nec ratione: nicabile pluribus, nec re, nec ratione: ergo non potest dici, quod sit alicujus ergo non potest dici, quod sit alicujus quantitatis propositio: nec indefinita est, quantitatis propositio: nec indefinita est, et ideo non procedunt rationes de parti- et ideo non procedunt rationes de parti- culari ad infinitam. Ne tamen videamur culari ad infinitam. Ne tamen videamur fugere rationem, dicendum quod hæc fugere rationem, dicendum quod hæc est vera, Deus est homo: et hæc est fal- est vera, Deus est homo: et hæc est fal- sa, Deus non est homo. Sicut enim dicit sa, Deus non est homo. Sicut enim dicit Boetius, « Talia sunt subjecta, qualia Boetius, « Talia sunt subjecta, qualia prædicata permiserint: » et hoc tenet prædicata permiserint: » et hoc tenet semper quoad hoc quod subjectum cogi- semper quoad hoc quod subjectum cogi- tur a prædicato stare vel pro subjecto, tur a prædicato stare vel pro subjecto, vel pro supposito, vel pro utroque. Cum vel pro supposito, vel pro utroque. Cum enim dicitur, homo currit, semper præ- enim dicitur, homo currit, semper præ- dicatum cogit subjectum stare pro sup- dicatum cogit subjectum stare pro sup- posito. Et similiter in negativa, quando posito. Et similiter in negativa, quando dicitur, homo non currit. Ergo similiter dicitur, homo non currit. Ergo similiter cum dicitur, Deus est homo: cum præ- cum dicitur, Deus est homo: cum præ- dicatum non sit essentiale subjecto per dicatum non sit essentiale subjecto per naturam, sed per unionem quæ facta est naturam, sed per unionem quæ facta est in hypostasi, cogit subjectum stare pro in hypostasi, cogit subjectum stare pro supposito in quo facta est illa unio: igi- supposito in quo facta est illa unio: igi-

123 123

tur si negetur, negabitur ratione ejus- tur si negetur, negabitur ratione ejus- dem hypostasis: quia non respicit aliam dem hypostasis: quia non respicit aliam nisi illam in qua facta est unio: ergo est nisi illam in qua facta est unio: ergo est illæ duæ, Deus est homo, et Deus non est illæ duæ, Deus est homo, et Deus non est homo, non opponuntur nisi sicut afûrma- homo, non opponuntur nisi sicut afûrma- tio et negatio circa idem: cum igitur tio et negatio circa idem: cum igitur hæc sit vera, Deus est homo, hæc erit hæc sit vera, Deus est homo, hæc erit falsa, Deus non est homo. falsa, Deus non est homo.

AD HOC autem quod objicitur, quod AD HOC autem quod objicitur, quod prædicata non restringunt subjecta, Di- prædicata non restringunt subjecta, Di- cendum, quod licet non restringant in cendum, quod licet non restringant in numero suppositorum, restringunt tamen numero suppositorum, restringunt tamen gratia significati vel suppositi, et cogunt gratia significati vel suppositi, et cogunt stare pro significato vel supposito, sicut stare pro significato vel supposito, sicut patet in his, homo est dignissima creatu- patet in his, homo est dignissima creatu- rarum, et homo est animal, et homo rarum, et homo est animal, et homo currit in quibus omnibus subjectum currit in quibus omnibus subjectum respicitur a prædicato, et propter hujus- respicitur a prædicato, et propter hujus- modi respectum cogitur habere persona- modi respectum cogitur habere persona- lom vel non personalem suppositionem : lom vel non personalem suppositionem : et ita est in hac locutione, Deus est ho- et ita est in hac locutione, Deus est ho- mo, præter hoc solum quod ex natura mo, præter hoc solum quod ex natura significati hoc non habet prædicatum is- significati hoc non habet prædicatum is- tius locutionis, sed ex unione quæ facta tius locutionis, sed ex unione quæ facta est in hypostasi una tantum : et ideo est in hypostasi una tantum : et ideo non respicit subjectum nisi tantum non respicit subjectum nisi tantum gratia illius, et in negativa similiter. Et gratia illius, et in negativa similiter. Et est simile, sicut si ponamus unum solum est simile, sicut si ponamus unum solum esse simum: sicut cum dicitur, homo esse simum: sicut cum dicitur, homo est simus, vera est locutio, et respicitur est simus, vera est locutio, et respicitur subjectum gratia unius illius, et appellat subjectum gratia unius illius, et appellat illum, et pro illo reddit locutionem ve- illum, et pro illo reddit locutionem ve- ram. Quod verificatur hæc, homo non ram. Quod verificatur hæc, homo non est simus, hoc contingit ideo, quia non est simus, hoc contingit ideo, quia non restringitur homo, et in alio est secun- restringitur homo, et in alio est secun- dum aliud esse: quod non est in Deo, dum aliud esse: quod non est in Deo, vel in significato hujus termini, Deus. vel in significato hujus termini, Deus.

AD ALIUD dicendum, quod cum dicitur, Adquæst. 3. AD ALIUD dicendum, quod cum dicitur, Adquæst. 3. Deus est homo, propositio est in materia Deus est homo, propositio est in materia naturalised dupliciter est aliquid in naturalised dupliciter est aliquid in materia naturali, scilicet ex cohærentia materia naturali, scilicet ex cohærentia naturali terminorum quam habent ex or- naturali terminorum quam habent ex or- dine suorum significatorum ad invicem, dine suorum significatorum ad invicem, et ex alio faciente cohærere substantialiter et ex alio faciente cohærere substantialiter quæ per naturam sunt ab invicem sepa- quæ per naturam sunt ab invicem sepa- rata, et sic est hic: unde etiam hujus si- rata, et sic est hic: unde etiam hujus si- mile in natura inveniri non potest. mile in natura inveniri non potest.

124 124

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD D. ALB. MAG. ORD. PRÆD

Ad qusest. 4. AD ALIUD dicendum, quod non est præ- Ad qusest. 4. AD ALIUD dicendum, quod non est præ- dicatio per causam, sed per essentiam, dicatio per causam, sed per essentiam,

Adquæst. 5. Adquæst. 5.

ut dictum est. ut dictum est.

AD ID quod ulterius quæritur de con- AD ID quod ulterius quæritur de con- versis, scilicet hac, Homo factus est versis, scilicet hac, Homo factus est Deus videtur quibusdam non esse con- Deus videtur quibusdam non esse con- cedenda, eo quod sequi videtur, homo cedenda, eo quod sequi videtur, homo factus est Deus, ergo aliquis homo factus factus est Deus, ergo aliquis homo factus est Deus, vel ergo unus factus est est Deus, vel ergo unus factus est Deus, et ita ambæ improbatæ sunt in Deus, et ita ambæ improbatæ sunt in distinctione præcedenti. distinctione præcedenti.

Sed videtur mihi sine præjudicio lo- Sed videtur mihi sine præjudicio lo- quendo, quod Magister concedit eas, et quendo, quod Magister concedit eas, et etiam Augustinus ponit eas: et ideo sub etiam Augustinus ponit eas: et ideo sub distinctione recipi possunt: homo factus distinctione recipi possunt: homo factus est Deus, ita quod ly factus determinet est Deus, ita quod ly factus determinet ly homo, ut sit sensus, homo factus est ly homo, ut sit sensus, homo factus est Deus, id est, homo qui factus est: et in Deus, id est, homo qui factus est: et in hoc sensu non oportet quod homo præ- hoc sensu non oportet quod homo præ- exstiterit, quia suum factum esse cum exstiterit, quia suum factum esse cum suo unitum esse fuit simul, et suum fieri suo unitum esse fuit simul, et suum fieri cum suo uniri fuit simul. Similiter cum suo uniri fuit simul. Similiter si ly factus referatur ad aliquod subin- si ly factus referatur ad aliquod subin- tellectum extra propositionem, ut sit sen- tellectum extra propositionem, ut sit sen- sus, factum est quod homo est Deus, id sus, factum est quod homo est Deus, id est, aliquid factum est, id est, unio qua est, aliquid factum est, id est, unio qua homo Deus est, vera erit. homo Deus est, vera erit.

AD PRIMUM ergo quod contra objicitur, AD PRIMUM ergo quod contra objicitur, dicendum quod hoc verum est, quando dicendum quod hoc verum est, quando fieri est successivum: quia tunc factum fieri est successivum: quia tunc factum esse est in termino mutatio: sed non fuit esse est in termino mutatio: sed non fuit ita in Christo, imo simul factum est to- ita in Christo, imo simul factum est to- tum virtute infinita Spiritus sancti. Vel tum virtute infinita Spiritus sancti. Vel dicatur, quod si fieri distinguatur per in- dicatur, quod si fieri distinguatur per in-

tellectum a factum esse, tunc fieri non tellectum a factum esse, tunc fieri non ponit hominem esse, sed potentiam ho- ponit hominem esse, sed potentiam ho- minis solum quæ mutatur ad formam minis solum quæ mutatur ad formam hominis, sed simul habetur unio et ho- hominis, sed simul habetur unio et ho- mo ad Deum, et ideo utrumque remanet : mo ad Deum, et ideo utrumque remanet : quia non est unio in terminum, sed po- quia non est unio in terminum, sed po- tius in singularitatem personæ præexi- tius in singularitatem personæ præexi- stentis. stentis.

AD ALIUD dicendum, quod hoc non est AD ALIUD dicendum, quod hoc non est verum quia ly homo non dicitur factus verum quia ly homo non dicitur factus sicut materia, sed potius sicut terminus sicut materia, sed potius sicut terminus illius fieri quod importatur per terminum illius fieri quod importatur per terminum unionis : et illi ex parte assumptionis unionis : et illi ex parte assumptionis subjiciebatur natura, et terminata est subjiciebatur natura, et terminata est unio in homine perfecto unito : non ita unio in homine perfecto unito : non ita quod successive factum sit ibi tempore, quod successive factum sit ibi tempore, sed ex parte ordinis naturalis prius est sed ex parte ordinis naturalis prius est assumere corpus et animam, quam ha- assumere corpus et animam, quam ha- bere hominem unitum perfectum. bere hominem unitum perfectum.

AD ID quod ulterius quæritur de ista, Adquæ: AD ID quod ulterius quæritur de ista, Adquæ: Homo est Deus, dicendum quod illa ab- Homo est Deus, dicendum quod illa ab- solute vera est. solute vera est.

Ad objectum autem contra, dicendum Ad objectum autem contra, dicendum quod in aliquo magis distant affirmatio et quod in aliquo magis distant affirmatio et negatio, in aliquo magis Deus et homo. negatio, in aliquo magis Deus et homo. Si enim attendatur natura oppositionis Si enim attendatur natura oppositionis inter ens et non ens, simpliciter mais inter ens et non ens, simpliciter mais opponuntur affirmatio et negatio quam opponuntur affirmatio et negatio quam Deus et homo, et ideo non verificantur Deus et homo, et ideo non verificantur simul, nec possunt coujungi : Deus autem simul, nec possunt coujungi : Deus autem et homo bene possunt conjungi. Si au- et homo bene possunt conjungi. Si au- tem attendatur proportio dignitatis inter tem attendatur proportio dignitatis inter extrema, tunc magis distat Deus a quoli- extrema, tunc magis distat Deus a quoli- bet creato, quam affirmatio et negatio. bet creato, quam affirmatio et negatio.

B. Quorumdam sententiam refert. B. Quorumdam sententiam refert.

Alii enim dicunt in ipsa Verbi incarnatione hominem quemdam ex ani- Alii enim dicunt in ipsa Verbi incarnatione hominem quemdam ex ani- ma rationali et humana carne constitutum ex quibus duobus omnis ve- ma rationali et humana carne constitutum ex quibus duobus omnis ve- rus homo constituitur: et ille homo cœpit esse Deus, non quidem natura rus homo constituitur: et ille homo cœpit esse Deus, non quidem natura Dei, sed persona Verbi : et Deus cœpit esse homo ille. Concedunt etiam ho-- Dei, sed persona Verbi : et Deus cœpit esse homo ille. Concedunt etiam ho--

IN III SENTENT. DIST. VI, C. IN III SENTENT. DIST. VI, C.

125 125

minem illum assumptum a Verbo et unitum Verbo, et tamen esse Verbum: minem illum assumptum a Verbo et unitum Verbo, et tamen esse Verbum: et ea ratione tradunt dictum esse, Deum factum hominem, vel esse homi- et ea ratione tradunt dictum esse, Deum factum hominem, vel esse homi- nem, quia Deus factus est, id est, coepit esse quædam substantia ex anima nem, quia Deus factus est, id est, coepit esse quædam substantia ex anima rationali et humana carne subsistens: et illa substantia facta est, id est, rationali et humana carne subsistens: et illa substantia facta est, id est, coepit esse Deus: non tamen demigratione naturæ in naturam, sed utrius- coepit esse Deus: non tamen demigratione naturæ in naturam, sed utrius- que naturæ servata proprietate factum est, ut Deus esset illa substantia, et que naturæ servata proprietate factum est, ut Deus esset illa substantia, et illa substantia esset Deus. Unde vere dicitur, Deus factus est homo, et ho- illa substantia esset Deus. Unde vere dicitur, Deus factus est homo, et ho- mo factus est Deus et Deus est homo, et homo Deus: et Filius Dei filius mo factus est Deus et Deus est homo, et homo Deus: et Filius Dei filius hominis, et e converso. Cumque dicunt illum hominem ex anima rationali hominis, et e converso. Cumque dicunt illum hominem ex anima rationali et humana carne subsistere : non tamen fatentur ex duabus naturis esse et humana carne subsistere : non tamen fatentur ex duabus naturis esse compositum, divina scilicet, et humana: nec illius partes esse duas natu- compositum, divina scilicet, et humana: nec illius partes esse duas natu- ras, sed animam tantum et carnem. ras, sed animam tantum et carnem.

C. Auctoritates ponit quibus muniunt suam sententiam. C. Auctoritates ponit quibus muniunt suam sententiam.

Et ne dė suo sensu tantum loqui putentur, hanc sententiam pluribus mu- Et ne dė suo sensu tantum loqui putentur, hanc sententiam pluribus mu- niunt testimoniis. Ait enim Augustinus in libro de Trinitate: Cum legitur, niunt testimoniis. Ait enim Augustinus in libro de Trinitate: Cum legitur, Verbum caro factum est', in Verbo intelligo verum Dei Filium, in carne Verbum caro factum est', in Verbo intelligo verum Dei Filium, in carne agnosco verum hominis Filium, et utrumque simul unam personam, Deum agnosco verum hominis Filium, et utrumque simul unam personam, Deum et homincm ineffabilis gratiæ largitate conjunctum 2. Idem, in Enchiri- et homincm ineffabilis gratiæ largitate conjunctum 2. Idem, in Enchiri- dion Christus Jesus Deus de Deo est: homo autem natus est de Spiritu dion Christus Jesus Deus de Deo est: homo autem natus est de Spiritu sancto ex Maria Virgine. Utraque substantia, divina et humana, Filius est sancto ex Maria Virgine. Utraque substantia, divina et humana, Filius est unicus Dei Patris Omnipotentis, de quo procedit Spiritus sanctus, utrum- unicus Dei Patris Omnipotentis, de quo procedit Spiritus sanctus, utrum- que unus: sed aliud propter Verbum, et aliud propter hominem: non duo que unus: sed aliud propter Verbum, et aliud propter hominem: non duo filii Deus et homo, sed unus Dei Filius. Deus sine initio, homo a certo ini- filii Deus et homo, sed unus Dei Filius. Deus sine initio, homo a certo ini- tio 3. Idem, in eodem: Quid natura humana in Christo homine meruit, ut in tio 3. Idem, in eodem: Quid natura humana in Christo homine meruit, ut in unitatem personæ unici Filii Dei singulariter assumpta esset? Quæ bona unitatem personæ unici Filii Dei singulariter assumpta esset? Quæ bona voluntas, quæ bona opera præcesserunt quibus mereretur iste homo una voluntas, quæ bona opera præcesserunt quibus mereretur iste homo una fieri persona cum Deo? Numquid antea fuit homo, et hoc ei singulare be- fieri persona cum Deo? Numquid antea fuit homo, et hoc ei singulare be- neficium præstitum est, ut singulariter promereretur Deum? Nempe ex neficium præstitum est, ut singulariter promereretur Deum? Nempe ex quo homo esse coepit, non aliud cœpit esse homo quam Dei Filius, et hic quo homo esse coepit, non aliud cœpit esse homo quam Dei Filius, et hic

1 Joan. 1, 14. 1 Joan. 1, 14.

2 S. AUGUSTINUS, Lib. XIII de Trinitate, cap. 19. 2 S. AUGUSTINUS, Lib. XIII de Trinitate, cap. 19.

3 IDEM, In Enchiridion, cap. 38. 3 IDEM, In Enchiridion, cap. 38.

126 126

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

• •

unicus et propterea Dei Verbum, quia est ab illo suscepta caro, facta est unicus et propterea Dei Verbum, quia est ab illo suscepta caro, facta est utique Deus: ut quemadmodum una est persona quilibet homo, anima sci- utique Deus: ut quemadmodum una est persona quilibet homo, anima sci- licet rationalis et caro: ita sit Christus una persona, Verbum et homo. licet rationalis et caro: ita sit Christus una persona, Verbum et homo. Idem, super Joannem : Agnoscamus geminam substantiam Christi, divinam Idem, super Joannem : Agnoscamus geminam substantiam Christi, divinam scilicet qua æqualis est Patri, et humanam qua minor est Patre: utrum- scilicet qua æqualis est Patri, et humanam qua minor est Patre: utrum- que autem simul non duo, sed unus est Christus: ne sit quaternitas, non tri- que autem simul non duo, sed unus est Christus: ne sit quaternitas, non tri- nitas Deus. Ac per hoc Christus est Deus, anima rationalis et caro Idem nitas Deus. Ac per hoc Christus est Deus, anima rationalis et caro Idem quoque in libro de Prædestinatione sanctorum: Ille homo ut a Verbo Patri quoque in libro de Prædestinatione sanctorum: Ille homo ut a Verbo Patri coæterno in unitatem personæ assumptus, Filius Dei unigenitus esset, unde coæterno in unitatem personæ assumptus, Filius Dei unigenitus esset, unde hoc meruit: quod bonum ejus præcessit, ut ad hanc ineffabilem excellentiam hoc meruit: quod bonum ejus præcessit, ut ad hanc ineffabilem excellentiam perveniret ? Faciente ac suscipiente Deo Verbo, ipse homo ex quo esse perveniret ? Faciente ac suscipiente Deo Verbo, ipse homo ex quo esse cœpit, Filius Dei unicus esse cœpit 2. Item, Homo quicumque ita gratia cœpit, Filius Dei unicus esse cœpit 2. Item, Homo quicumque ita gratia fit Christianus, sicut gratia homo ille ab initio factus est Christus. Idem, in fit Christianus, sicut gratia homo ille ab initio factus est Christus. Idem, in libro XIII de Trinitate 3: Gratia Dei nobis in homine Christo commendatur. libro XIII de Trinitate 3: Gratia Dei nobis in homine Christo commendatur. Quia nec ipse ut tanta unitate Deo vero conjunctus, una cum illo persona Quia nec ipse ut tanta unitate Deo vero conjunctus, una cum illo persona Filius Dei fieret, ullis est præcedentibus meritis assecutus: sed ex quo Filius Dei fieret, ullis est præcedentibus meritis assecutus: sed ex quo homo esse coepit, ex illo est et Deus. Unde dictum est, Verbum caro fa- homo esse coepit, ex illo est et Deus. Unde dictum est, Verbum caro fa- ctum est. Hilarius quoque in libro X de Trinitale ait: Christum non am- ctum est. Hilarius quoque in libro X de Trinitale ait: Christum non am- bigimus esse Deum Verbum, neque rursus Filium hominis ex anima el cor- bigimus esse Deum Verbum, neque rursus Filium hominis ex anima el cor- pore constitisse ignoramus. pore constitisse ignoramus.

His aliisque auctoritatibus utuntur, qui hominem quemdam ex anima His aliisque auctoritatibus utuntur, qui hominem quemdam ex anima rationali et carne compositum dicunt Deum factum, sed gratia, non natu- rationali et carne compositum dicunt Deum factum, sed gratia, non natu- ra. Sola enim gratia habuit ille homo, non meritis vel natura, ut esse Deus ra. Sola enim gratia habuit ille homo, non meritis vel natura, ut esse Deus sive Dei Filius, ut haberet omnem scientiam et potentiam quam habet Ver- sive Dei Filius, ut haberet omnem scientiam et potentiam quam habet Ver- bum cum quo est una persona. Nec tantum 5 in superioribus legitur, quod bum cum quo est una persona. Nec tantum 5 in superioribus legitur, quod homo ille sit una persona cum Verbo, et sit ipsum Verbum, sed etiam quod homo ille sit una persona cum Verbo, et sit ipsum Verbum, sed etiam quod anima rationalis et caro eadem persona sit, et Christus sit, et Deus. anima rationalis et caro eadem persona sit, et Christus sit, et Deus.

Expositio textus. Expositio textus.

« Alii enim dicunt in ipsa Verbi in- « Alii enim dicunt in ipsa Verbi in- carnatione, etc. » carnatione, etc. »

nionem et sicut mihi videtur, hæc opi- nionem et sicut mihi videtur, hæc opi- nio dividitur in duas partes: in quarum nio dividitur in duas partes: in quarum prima ponuntur suæ positiones, in secun- prima ponuntur suæ positiones, in secun- da suarum positionum confirmationes, da suarum positionum confirmationes, ibi scilicet, C, « Et ne de suo sensu tan- ibi scilicet, C, « Et ne de suo sensu tan- tum loqui putentur, etc. » tum loqui putentur, etc. »

Nota, quod quatuor positiones hujus Nota, quod quatuor positiones hujus opinionis possunt extrahi de Littera ex opinionis possunt extrahi de Littera ex

Hic Magister aggreditur primam opi- priori capitulo, in quo positiones ponun- Hic Magister aggreditur primam opi- priori capitulo, in quo positiones ponun-

1 S. AUGUSTINUS, Super Joannem, Tract. 18. 1 S. AUGUSTINUS, Super Joannem, Tract. 18.

2 IDEM, Lib. de Prædestinatione Sanctorum, 2 IDEM, Lib. de Prædestinatione Sanctorum, cap. 5. cap. 5.

3 IDEM, Lib. XIII de Trinitate cap. 17. 3 IDEM, Lib. XIII de Trinitate cap. 17.

4 Joan. 1, 14. 4 Joan. 1, 14.

5 Edit J. Alleaume, tamen 5 Edit J. Alleaume, tamen

IN III SENTENT. DIST. VI, C. ART. 2. IN III SENTENT. DIST. VI, C. ART. 2.

127 127

tur quarum prima est, quod homo sit tur quarum prima est, quod homo sit assumptus et hæc extrahitur ex hoc quod assumptus et hæc extrahitur ex hoc quod dicit Magister, ibi, B, « Concedunt etiam dicit Magister, ibi, B, « Concedunt etiam illum hominem assumptum a Verbo, illum hominem assumptum a Verbo, etc. » Secunda est ibi, quod utraque il- etc. » Secunda est ibi, quod utraque il- larum propositionum vera sit, Deus fa- larum propositionum vera sit, Deus fa- ctus est homo, et e converso : et hæc ctus est homo, et e converso : et hæc extrahitur, ibi, B, « Et ea ratione tradunt extrahitur, ibi, B, « Et ea ratione tradunt dictum esse, Deum hominem factum, dictum esse, Deum hominem factum, etc. » Tertia, quod Christus sit duo sup- etc. » Tertia, quod Christus sit duo sup- posita, et non tantum duæ personæ : et posita, et non tantum duæ personæ : et hæc extrahitur de hoc quod dicit in prin- hæc extrahitur de hoc quod dicit in prin- cipio capituli B, « Hominem quemdam cipio capituli B, « Hominem quemdam ea anima rationali, etc. » Et confirmatur ea anima rationali, etc. » Et confirmatur per auctoritatem Augustini : « Utrum- per auctoritatem Augustini : « Utrum- que unus sed aliud propter Verbum, que unus sed aliud propter Verbum, scilicet assumentem Deum, et aliud scilicet assumentem Deum, et aliud propter assumptum hominem 1. » Quarta propter assumptum hominem 1. » Quarta est, quod cum dicitur, Deus est homo est, quod cum dicitur, Deus est homo vel hic homo, suppositum illud non ha- vel hic homo, suppositum illud non ha- bet nisi duas substantias in se, scilicet bet nisi duas substantias in se, scilicet corporis et animæ, et non est subsistens corporis et animæ, et non est subsistens ex tribus et illa extrahitur in fine capi- ex tribus et illa extrahitur in fine capi- tuli, ibi, B, « Cumque dicunt illum ho- tuli, ibi, B, « Cumque dicunt illum ho- minem, etc. » Hæc enim positio quarta, minem, etc. » Hæc enim positio quarta, causa est tertiæ, quare dicunt Christum causa est tertiæ, quare dicunt Christum esse duo supposita et ideo etiam eas esse duo supposita et ideo etiam eas hic conjunx, licet tertia de principio hic conjunx, licet tertia de principio primi capituli sumatur. Ex his autem se- primi capituli sumatur. Ex his autem se- quitur quinta positio, qua respondent quitur quinta positio, qua respondent quæstioni factæ illi qui sunt de ista opi- quæstioni factæ illi qui sunt de ista opi- nione, scilicet quod cum dicitur, Filius nione, scilicet quod cum dicitur, Filius Dei est homo, quod prædicatur ibi ali- Dei est homo, quod prædicatur ibi ali- quid, quia suppositum hominis unitum quid, quia suppositum hominis unitum Verbo sive Filio Dei: quia suppositum Verbo sive Filio Dei: quia suppositum est in duabus substantiis, scilicet animæ est in duabus substantiis, scilicet animæ et corporis. et corporis.

Hæc est ergo sententia duorum capitu- Hæc est ergo sententia duorum capitu- lorum, quæ ponuntur in prima parte di- lorum, quæ ponuntur in prima parte di- stinctionis. stinctionis.

1 Cf. Supra, Litt. C, auctoritatem S. Augu- 1 Cf. Supra, Litt. C, auctoritatem S. Augu-

ARTICULUS II. ARTICULUS II.

Res naturæ, suppositum, substantia, hy- Res naturæ, suppositum, substantia, hy- postasis, individuum, et persona, quo- postasis, individuum, et persona, quo- modo differunt ? modo differunt ?

Sed hic incidit quæstio de tribus : Sed hic incidit quæstio de tribus : quorum primum est, quæ differentia sit quorum primum est, quæ differentia sit inter rem naturæ, suppositum, hyposta- inter rem naturæ, suppositum, hyposta- sim, substantiam, et individuum, et per- sim, substantiam, et individuum, et per- sonam ? sonam ?

Secundum est, In quo illorum facta est Secundum est, In quo illorum facta est unio, et in quo non? unio, et in quo non?

Tertium est, Utrum hoc verum est, Tertium est, Utrum hoc verum est, quod Christus est duo vel unum? et, quod Christus est duo vel unum? et, Quæ duo sit ipse Christus, si duo est? Quæ duo sit ipse Christus, si duo est?

AD PRIMUM proceditur sic: AD PRIMUM proceditur sic:

Cum dicitur res naturæ, intelligitur Cum dicitur res naturæ, intelligitur dupliciter, hoc est, res intenta a natura, dupliciter, hoc est, res intenta a natura,

et constituta a naturæ actu: ergo res et constituta a naturæ actu: ergo res naturæ est illa quæ propinquior et imme- naturæ est illa quæ propinquior et imme- diatior est generationi: cum ergo gene- diatior est generationi: cum ergo gene- ret per se hic et nunc, non est res natu- ret per se hic et nunc, non est res natu- ræ nisi aliquid constitutum per actum ræ nisi aliquid constitutum per actum generationis in natura illa, scilicet hoc generationis in natura illa, scilicet hoc aliquid, et hoc est concedendum. aliquid, et hoc est concedendum.

ULTERIUS cum dicitur, Petrus est ho- ULTERIUS cum dicitur, Petrus est ho- mo, Joannes est homo, et Thomas est mo, Joannes est homo, et Thomas est homo commune est eis quod est homo, homo commune est eis quod est homo, et una ratione est eis commune et una ratione est eis commune : ergo : ergo quilibet illorum similem alii habet respe- quilibet illorum similem alii habet respe- ctum ad naturam communem quæ signi- ctum ad naturam communem quæ signi- ficatur in homine. Ex ista ergo similitu- ficatur in homine. Ex ista ergo similitu- dine respectus causatur alia communitas dine respectus causatur alia communitas proportionis ad unum, scilicet quod sicut proportionis ad unum, scilicet quod sicut unus supponitur naturæ communi, ita et unus supponitur naturæ communi, ita et alius : et ex isto accipiunt communita- alius : et ex isto accipiunt communita- tem suppositi: ita quod unusquisque est tem suppositi: ita quod unusquisque est suppositum hominis: ergo suppositum suppositum hominis: ergo suppositum dicitur stans sub natura communi: et dicitur stans sub natura communi: et hoc est etiam concedendum. hoc est etiam concedendum.

stini, in Enchiridion, cap. 38. stini, in Enchiridion, cap. 38.

128 128

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

ITEM, Quod stat sub natura communi, ITEM, Quod stat sub natura communi, distinctum quidem est per materiam : sed distinctum quidem est per materiam : sed cum sit suppositum, distinguibile est per cum sit suppositum, distinguibile est per accidentia individantia : cum igitur sub- accidentia individantia : cum igitur sub- stantia sit proprie quæ substat personæ stantia sit proprie quæ substat personæ et accidentibus, substantia erit distincta et accidentibus, substantia erit distincta per materiam hanc, distinguibilis autem per materiam hanc, distinguibilis autem per accidentia et non distincta per ea : et per accidentia et non distincta per ea : et hoc etiam concedendum est. hoc etiam concedendum est.

non in illo necesse sit unio. PROBATIO. In non in illo necesse sit unio. PROBATIO. In natura enim eo quod non repugnat com- natura enim eo quod non repugnat com- municabilitati, ideo in ea non fit unio: municabilitati, ideo in ea non fit unio: ergo nec in re naturæ, ut videtur. ergo nec in re naturæ, ut videtur.

Quod autem res naturæ communicabi- Quod autem res naturæ communicabi- litati non repugnet, patet. Res naturæ litati non repugnet, patet. Res naturæ videtur esse compositum: sed composi- videtur esse compositum: sed composi- tum est unitum et assumptum. PROBA- tum est unitum et assumptum. PROBA- TIO. Supra sæpe habuimus, quod assum- TIO. Supra sæpe habuimus, quod assum-

Hypostasis idem est in græco quod psit corpus et animam, et hæc conjuncta. Hypostasis idem est in græco quod psit corpus et animam, et hæc conjuncta. apud nos talis substantia. apud nos talis substantia.

ULTERIUS, Individuum secundum Phi- ULTERIUS, Individuum secundum Phi- losophum est distinctum collectione acci- losophum est distinctum collectione acci- dentium quæ in alio non possunt inve- dentium quæ in alio non possunt inve- niri non tamen necessario est persona : niri non tamen necessario est persona : quia individuum licet sit distinctum, non quia individuum licet sit distinctum, non necessario est rationalis naturæ. necessario est rationalis naturæ.

Et ideo persona adhuc est majoris con- Et ideo persona adhuc est majoris con- cretionis, scilicet quod sit in dignitate cretionis, scilicet quod sit in dignitate naturali quæ est rationalis naturæ, di- naturali quæ est rationalis naturæ, di- stinctum proprietate faciente ipsum in- stinctum proprietate faciente ipsum in- communicabile tribus modis, scilicet communicabile tribus modis, scilicet quod non sit communicabile ut pars, quod non sit communicabile ut pars, sicut est anima et corpus: et quod non sicut est anima et corpus: et quod non sit communicabile ut universale, sicut sit communicabile ut universale, sicut quod prædicatur de multis et quod non quod prædicatur de multis et quod non sit communicabile per unionem in singu- sit communicabile per unionem in singu- laritatem alterius, sicut diximus in præ- laritatem alterius, sicut diximus in præ- cedenti distinctione et hoc est conce- cedenti distinctione et hoc est conce- dendum. dendum.

Igitur ex hoc patet, quod ista sunt or- Igitur ex hoc patet, quod ista sunt or- dinata, quod primum est res naturæ con- dinata, quod primum est res naturæ con- stituta, secundum autem suppositum, stituta, secundum autem suppositum, tertium vero hypostasis, quartum autem tertium vero hypostasis, quartum autem individuum, quintum persona. individuum, quintum persona.

Et per hæc patet solutio primi. Et per hæc patet solutio primi.

ARTICULUS III. ARTICULUS III.

In quo prædictorum facta est unio? In quo prædictorum facta est unio?

AD SECUNDUM dubium, scilicet in quo AD SECUNDUM dubium, scilicet in quo illorum facta sit unio? proceditur sic : illorum facta sit unio? proceditur sic :

1. Res naturæ non repugnat commu- 1. Res naturæ non repugnat commu- nicabilitati alicui: ergo videtur, quod nicabilitati alicui: ergo videtur, quod

Cum igitur illa composita sint res natu- Cum igitur illa composita sint res natu- ræ, ut videtur, videtur quod unio non ræ, ut videtur, videtur quod unio non sit facta in re naturæ sicut nec in natura. sit facta in re naturæ sicut nec in natura. 2. Eodem modo videtur, quod nec in 2. Eodem modo videtur, quod nec in supposito quia suppositum dicit posi- supposito quia suppositum dicit posi- tum sub natura communi: sed aliquid tum sub natura communi: sed aliquid positum est sub natura communi, quæ positum est sub natura communi, quæ est hominis natura in Christo : et illud est hominis natura in Christo : et illud non eodem ordine positum est sub natu- non eodem ordine positum est sub natu- ra divina sicut enim se habent naturæ ra divina sicut enim se habent naturæ quibus substant supposita, ita se habent quibus substant supposita, ita se habent supposita quæ ponuntur sub illis : sed supposita quæ ponuntur sub illis : sed naturæ sunt diversæ : ergo et supposita naturæ sunt diversæ : ergo et supposita diversa erunt, ut videtur. diversa erunt, ut videtur.

3. Item, Diversarum naturarum et 3. Item, Diversarum naturarum et non subalternatim positarum necessario non subalternatim positarum necessario diversa sunt supposita: ergo licet unitæ diversa sunt supposita: ergo licet unitæ sunt naturæ in Christo, tamen quia di- sunt naturæ in Christo, tamen quia di- versitatem suam retinent, diversa suppo- versitatem suam retinent, diversa suppo- sita habebunt et sic non erit unio in sita habebunt et sic non erit unio in supposito. supposito.

4. Item, Quæcumque sunt unum in 4. Item, Quæcumque sunt unum in supposito, istorum necessario est respe- supposito, istorum necessario est respe- ctus unus ad naturam cui substat illud ctus unus ad naturam cui substat illud suppositum ergo a destructione conse- suppositum ergo a destructione conse- quentis, quibus non est respectus unus quentis, quibus non est respectus unus ad naturam superiorem, illorum non est ad naturam superiorem, illorum non est suppositum unum sed hujus hominis et suppositum unum sed hujus hominis et hujus Dei non est respectus unus ad na- hujus Dei non est respectus unus ad na- turam, sicut nec una natura est : ergo turam, sicut nec una natura est : ergo illorum non est unum suppositum : ergo illorum non est unum suppositum : ergo non est unio in supposito. non est unio in supposito.

6. Præterea, Natura suppositi et ratio 6. Præterea, Natura suppositi et ratio non repugnat communicabilitati per mo- non repugnat communicabilitati per mo- dum partis si enim dicam, hæc manus, dum partis si enim dicam, hæc manus, pronomen, scilicet hæc, dicit mihi sup- pronomen, scilicet hæc, dicit mihi sup- positum manus : et tamen est pars homi- positum manus : et tamen est pars homi- nis ergo ratio suppositi non est ratio nis ergo ratio suppositi non est ratio incommunicabilis : ergo videtur, quod incommunicabilis : ergo videtur, quod

Quæst. Quæst.

Solutio. Solutio.

Ad 1 Ad 1

IN III SENTENT. DIST. VI, C, ART. 3. IN III SENTENT. DIST. VI, C, ART. 3.

tenet se ex parte naturæ, et non ex parte tenet se ex parte naturæ, et non ex parte personæ. Cum igitur unio facta sit in personæ. Cum igitur unio facta sit in persona, videtur Christus esse duo sup- persona, videtur Christus esse duo sup- posita. posita.

ULTERIUS quæritur de individuo. Indi- ULTERIUS quæritur de individuo. Indi- viduum enim videtur distingui collectione viduum enim videtur distingui collectione accidentium quæ in alio inveniri non accidentium quæ in alio inveniri non possunt illa autem accidentia aut sunt possunt illa autem accidentia aut sunt naturæ, aut advenientia per accidens. Si naturæ, aut advenientia per accidens. Si naturæ sive naturalia sunt, sequitur (ut naturæ sive naturalia sunt, sequitur (ut videtur) quod Christus non sit unum in- videtur) quod Christus non sit unum in- dividuum. Proprietates enim naturales dividuum. Proprietates enim naturales ejus quod est homo, non sunt proprieta- ejus quod est homo, non sunt proprieta- tes ejus quod est Filius Dei: ergo non tes ejus quod est Filius Dei: ergo non communicant in individuantibus: ergo communicant in individuantibus: ergo non sunt unum individuum. non sunt unum individuum.

129 129

personali proprietate et hoc ridiculum personali proprietate et hoc ridiculum est, scilicet quod non convenirent nisi in est, scilicet quod non convenirent nisi in accidente quodam. Eodem modo si in accidente quodam. Eodem modo si in ratione individui tantum unirentur, non ratione individui tantum unirentur, non essent unum per naturam, sed in acci- essent unum per naturam, sed in acci- dentium collectione tantum. Eodem mo- dentium collectione tantum. Eodem mo- do si conveniant in hypostasi, et non re do si conveniant in hypostasi, et non re naturæ, convenientia erit in actu sub- naturæ, convenientia erit in actu sub- standi naturæ et hoc non est intelligi- standi naturæ et hoc non est intelligi- bile, quod id quod est aliquid, non sit bile, quod id quod est aliquid, non sit idem et unum cum illo hoc aliquid, cum idem et unum cum illo hoc aliquid, cum supposita non sint diversa. Similiter non supposita non sint diversa. Similiter non est intelligibile quomodo supposita sint est intelligibile quomodo supposita sint diversa, et tamen hypostasis una. Et ul- diversa, et tamen hypostasis una. Et ul- terius non potest intelligi, qualiter hy- terius non potest intelligi, qualiter hy- postasis sit diversa, et non individua. Et postasis sit diversa, et non individua. Et si individua ponantur diversa, non in- si individua ponantur diversa, non in-

De unione autem in persona in præ- telligitur qualiter persona una esse possit. De unione autem in persona in præ- telligitur qualiter persona una esse possit. cedenti distinctione est habitum. cedenti distinctione est habitum.

SOLUTIO. Doctores moderni quasi om- SOLUTIO. Doctores moderni quasi om- nes sunt de opinione secunda, et non de nes sunt de opinione secunda, et non de prima quia absque dubio rationabiliter prima quia absque dubio rationabiliter sustineri non potest: tamen inductis jam sustineri non potest: tamen inductis jam utitur rationibus supponens, quod hic utitur rationibus supponens, quod hic homo non in quantum homo, sed de- homo non in quantum homo, sed de- monstratus Christus, non constituitur ex monstratus Christus, non constituitur ex duabus naturis et tribus substantiis, sed duabus naturis et tribus substantiis, sed tantum ex duabus substantiis et una na- tantum ex duabus substantiis et una na- tura hominis, ita quod non fiat vis in ly tura hominis, ita quod non fiat vis in ly ex: quia nulla opinio dicit, quod ibi fit ex: quia nulla opinio dicit, quod ibi fit compositio respectu alicujus tertii: sed compositio respectu alicujus tertii: sed exegitivam compositionem ponit in Chri- exegitivam compositionem ponit in Chri- sto homine hæc secunda opinio: quia sto homine hæc secunda opinio: quia exegitiva tot habet in se substantias, exegitiva tot habet in se substantias, quot exigit redemptor: redemptor au- quot exigit redemptor: redemptor au- tem et debet et potest: unde exigitur, tem et debet et potest: unde exigitur, quod habeat naturam qua debet, et hæc quod habeat naturam qua debet, et hæc est humana et naturam qua potest, et est humana et naturam qua potest, et hæc est divina: et talem compositionem hæc est divina: et talem compositionem in Dei Filio ponere non est inconveniens: in Dei Filio ponere non est inconveniens: et ideo nolo solvere pro prima opinione, et ideo nolo solvere pro prima opinione, quia puto, quod falsa est. quia puto, quod falsa est.

RESPONSIO ad primum, quod unio est RESPONSIO ad primum, quod unio est in re naturæ hominis, et suppositi, et in re naturæ hominis, et suppositi, et hypostasis, et individui, et personæ. Si hypostasis, et individui, et personæ. Si enim tantum esset in persona et non in enim tantum esset in persona et non in aliis, oporteret, quod hic homo et hic aliis, oporteret, quod hic homo et hic Deus non essent unum, nisi tantum in Deus non essent unum, nisi tantum in