bolutio. bolutio.

Ad 1. Ad 1.

Ad 2. Ad 2.

IN III SENTENT. DIST. IV, B, ART. 10. IN III SENTENT. DIST. IV, B, ART. 10.

tionis, qui est inter esse et bene esse : tionis, qui est inter esse et bene esse : sed non oportet quod hoc sit secundum sed non oportet quod hoc sit secundum tempus. tempus.

ARTICULUS X. ARTICULUS X.

An Verbo potest dici humana natura An Verbo potest dici humana natura concreta? et, An Verbum corporali- concreta? et, An Verbum corporali- ter divina gratia fuerit repletum ? ter divina gratia fuerit repletum ?

Deinde quæritur de hoc quod dicit, Deinde quæritur de hoc quod dicit, ibi, B, § 3 in fine: « Homo... ineffabili ibi, B, § 3 in fine: « Homo... ineffabili modo Verbo Dei est adjunctus atque modo Verbo Dei est adjunctus atque connexus, etc. » connexus, etc. »

Videtur autem, quod non concretus : Videtur autem, quod non concretus : quia quia

1. Concretum denominat subjectum 1. Concretum denominat subjectum ut accidens unde videtur, quod alia ut accidens unde videtur, quod alia istarum naturarum vergit in accidens. istarum naturarum vergit in accidens.

2. Præterea, Quæritur de hoc quod 2. Præterea, Quæritur de hoc quod dicitur, corporaliter repletus: quia cor- dicitur, corporaliter repletus: quia cor- pus non est proprium subjectum divinæ pus non est proprium subjectum divinæ gratiæ ergo Christus divina gratia non gratiæ ergo Christus divina gratia non est corporaliter repletus. est corporaliter repletus.

SOLUTIO. Quidam dixerunt, quod hu- SOLUTIO. Quidam dixerunt, quod hu- mana natura in Christo vergit in acci- mana natura in Christo vergit in acci- dens et ideo non facit in eo personali- dens et ideo non facit in eo personali- tatem, nec personam. Sed ego non au- tatem, nec personam. Sed ego non au- deo hoc dicere: tamen infra de hoc tra- deo hoc dicere: tamen infra de hoc tra- ctabitur. Sed hic dicendum, quod concre- ctabitur. Sed hic dicendum, quod concre- tus capitur improprie pro unitus: et sic tus capitur improprie pro unitus: et sic cessat objectio. cessat objectio.

AD ALIUD dicendum, quod corporaliter AD ALIUD dicendum, quod corporaliter repleri dicitur quoad gratiam unionis: repleri dicitur quoad gratiam unionis:

1 Ad Coloss. 11, 9: In ipso (Christo) inhabitat 1 Ad Coloss. 11, 9: In ipso (Christo) inhabitat omnis plenitudo divinitatis corporaliter. omnis plenitudo divinitatis corporaliter.

89 89

unio enim est ad corpus et ad animam. unio enim est ad corpus et ad animam. Licet ergo non sit subjectum corpus gra- Licet ergo non sit subjectum corpus gra- tiæ in qua sunt habitus virtutum, ta- tiæ in qua sunt habitus virtutum, ta- men corpus Christi deitatı unitum potest men corpus Christi deitatı unitum potest dici subjectum divinæ gratiæ: quia in dici subjectum divinæ gratiæ: quia in ipso, ut dicit Apostolus, plenitudo deitatis ipso, ut dicit Apostolus, plenitudo deitatis habitavit corporaliter ¹. habitavit corporaliter ¹.

Alii tamen voluerunt subtilius dicere, Alii tamen voluerunt subtilius dicere, et minus ad propositum, dicentes quod et minus ad propositum, dicentes quod sunt tres dimensiones gratiæ divinæ : sunt tres dimensiones gratiæ divinæ : quarum una est simplicitatis Dei, gratia quarum una est simplicitatis Dei, gratia cujus Deus est in omnibus, attingens a cujus Deus est in omnibus, attingens a fine usque ad finem fortiter, et dispo- fine usque ad finem fortiter, et dispo- nens omnia suaviter, quasi protensione nens omnia suaviter, quasi protensione a puncto principii primi usque ad ulti- a puncto principii primi usque ad ulti- mum punctum creaturæ novissimæ, se- mum punctum creaturæ novissimæ, se- cundum quod Deus est in omnibus es- cundum quod Deus est in omnibus es- sentialiter, præsentialiter, et potentiali- sentialiter, præsentialiter, et potentiali- teret ista est dimensio longitudinis teret ista est dimensio longitudinis per modum longitudinis per omnes gra- per modum longitudinis per omnes gra- dus entium. Est autem dimensio per dus entium. Est autem dimensio per modum latitudinis, sed in longitudine modum latitudinis, sed in longitudine magis contracta, secundum quam Deus magis contracta, secundum quam Deus per charitatem et gratiam inhabitat in per charitatem et gratiam inhabitat in Sanctis, de qua inhabitatione dicitur: Sanctis, de qua inhabitatione dicitur: Latum mandatum tuum nimis 2. Tertio Latum mandatum tuum nimis 2. Tertio modo conjungit duos priores in Christo, modo conjungit duos priores in Christo, et adjungit profundum soliditatis gratiæ et adjungit profundum soliditatis gratiæ unionis in esse personæ : et sic quasi unionis in esse personæ : et sic quasi trina dimensione inhabitat in Christo, trina dimensione inhabitat in Christo, bina in Sanctis, et una in omnibus. bina in Sanctis, et una in omnibus.

Alii exponunt, quod corporaliter dici- Alii exponunt, quod corporaliter dici- tur hic figurative: quia umbra non est tur hic figurative: quia umbra non est nisi ex objecto alicujus corporis quod nisi ex objecto alicujus corporis quod stat ante lucem: unde in umbra hujus stat ante lucem: unde in umbra hujus gratiæ Patres fuerunt: corpus autem gratiæ Patres fuerunt: corpus autem veritatis gratiæ Christus: sed redemptio veritatis gratiæ Christus: sed redemptio sequens est lumen. sequens est lumen.

2 Psal. cxvII, 96. 2 Psal. cxvII, 96.

00 00

90 90

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

1 1

C. Alia ratio, quare ¹ dicatur natus de Spiritu søncto. C. Alia ratio, quare ¹ dicatur natus de Spiritu søncto.

Potest etiam dici Christus secundum hominem ideo natus de Spiritu Potest etiam dici Christus secundum hominem ideo natus de Spiritu sancto, quia eum fecit. In quantum enim homo est, et ipse factus est, ut sancto, quia eum fecit. In quantum enim homo est, et ipse factus est, ut ait Apostolus 2. Conceptus ergo et natus de Spiritu sancto esse dicitur: non ait Apostolus 2. Conceptus ergo et natus de Spiritu sancto esse dicitur: non quod Spiritus sanctus fuerit Virgini pro semine: non enim de substantia quod Spiritus sanctus fuerit Virgini pro semine: non enim de substantia Spiritus sancti semen partus accepit: sed quia per gratiam Dei et opera- Spiritus sancti semen partus accepit: sed quia per gratiam Dei et opera- tionem Spiritus sancti de carne Virginis est assumptum, quod Verbo est tionem Spiritus sancti de carne Virginis est assumptum, quod Verbo est unitum. Et in Evangelio secundum hanc intelligentiam legitur de Maria, unitum. Et in Evangelio secundum hanc intelligentiam legitur de Maria, quod inventa est in utero habens de Spiritu sancto 3. Cujus dicti rationem quod inventa est in utero habens de Spiritu sancto 3. Cujus dicti rationem Ambrosius insinuans in libro III de Spiritu sancto ait : Quod ex aliquo Ambrosius insinuans in libro III de Spiritu sancto ait : Quod ex aliquo est, aut ex substantia, aut ex potestate ejus est. Ex substantia, sicut Filius est, aut ex substantia, aut ex potestate ejus est. Ex substantia, sicut Filius qui a Patre vel ex Patre et Spiritus sanctus, qui a Patre et Filio procedit. qui a Patre vel ex Patre et Spiritus sanctus, qui a Patre et Filio procedit. Ex potestate autem, sicut ex Deo omnia. Quomodo ergo in utero habuit Ma- Ex potestate autem, sicut ex Deo omnia. Quomodo ergo in utero habuit Ma- ria ex Spiritu sancto? Si quasi ex substantia, ergo Spiritus in carnem et ria ex Spiritu sancto? Si quasi ex substantia, ergo Spiritus in carnem et ossa conversus est. Non utique. Si vero quasi ex operatione et potestate ossa conversus est. Non utique. Si vero quasi ex operatione et potestate ejus Virgo concepit, quis neget Spiritum sanctum Dominicæ incarnationis ejus Virgo concepit, quis neget Spiritum sanctum Dominicæ incarnationis auctorem + ? auctorem + ?

4 4

ARTICULUS XI. ARTICULUS XI.

Cum dicatur in symbolo, « Qui concep- Cum dicatur in symbolo, « Qui concep- tus est de Spiritu sancto, natus ex tus est de Spiritu sancto, natus ex Maria Virgine Maria Virgine an utrumque potest an utrumque potest dici? dici?

» »

Deinde objicitur de hoc quod dicit : Deinde objicitur de hoc quod dicit : « Conceptus ergo et natus de Spiritu « Conceptus ergo et natus de Spiritu sancto, etc. » sancto, etc. »

Edit. Joan. Alleaume, qua. Edit. Joan. Alleaume, qua.

2 Ad Galat. iv, 4: Misit Deus Filium suum, 2 Ad Galat. iv, 4: Misit Deus Filium suum, factum ex muliere, factum sub lege. factum ex muliere, factum sub lege.

Symbolum enim non sic videtur ha- Symbolum enim non sic videtur ha- bere, sed sic: « Qui conceptus est de bere, sed sic: « Qui conceptus est de Spiritu sancto, natus ex Maria Virgine. » Spiritu sancto, natus ex Maria Virgine. » Quæritur ergo, Utrum convenienter Quæritur ergo, Utrum convenienter utrumque potest attribui Spiritui san- utrumque potest attribui Spiritui san- cto? cto?

Et videtur quod non : quia Et videtur quod non : quia

1. Ratione nativitatis dicitur Filius: 1. Ratione nativitatis dicitur Filius: unde si dicatur natus de Spiritu sancto, unde si dicatur natus de Spiritu sancto, videbitur Filius esse Spiritus sancti. videbitur Filius esse Spiritus sancti.

2. Præterea, Non sic operatus est 2. Præterea, Non sic operatus est Spiritus sanctus ad nativitatem sicut ad Spiritus sanctus ad nativitatem sicut ad conceptionem quia in conceptione conceptionem quia in conceptione convertit, separavit, formavit, distinxit, convertit, separavit, formavit, distinxit, et univit ergo non debet ei attribui. et univit ergo non debet ei attribui.

3 Matth. 1, 18. 3 Matth. 1, 18.

* S. AMBROSIUS, Lib. III de Spiritu sancto, * S. AMBROSIUS, Lib. III de Spiritu sancto,

cap. 5. cap. 5.

Solutio. Solutio.

IN III SENTENT. DIST. IV, D. IN III SENTENT. DIST. IV, D.

SOLUTIO. Dicendum, quod congruen- SOLUTIO. Dicendum, quod congruen- tius attribuitur ei conceptio quam nativi- tius attribuitur ei conceptio quam nativi- tas tamen unum propter alterum pot- tas tamen unum propter alterum pot- est attribui ei. Nec ex hoc sequitur, est attribui ei. Nec ex hoc sequitur, quod sit filius: quia natus de aliquo quod sit filius: quia natus de aliquo operante non ponit filiationem ad illum, operante non ponit filiationem ad illum, sed potius natus de illo substantialiter. sed potius natus de illo substantialiter. Vel, potest dici, quod est nativitas in Vel, potest dici, quod est nativitas in utero quæ est per informationem et infu- utero quæ est per informationem et infu- sionem animæ, quam in conceptione fe- sionem animæ, quam in conceptione fe- cit Spiritus sanctus: de qua dicitur, cit Spiritus sanctus: de qua dicitur, Matth. 1, 20 Quod in ea natum est, de Matth. 1, 20 Quod in ea natum est, de Spiritu sancto est: et hæc est nativitas Spiritu sancto est: et hæc est nativitas quæ hic Spiritui sancto attribuitur. quæ hic Spiritui sancto attribuitur.

ARTICULUS XII. ARTICULUS XII.

An potest concedi Spiritum sanctum ex An potest concedi Spiritum sanctum ex Maria Virgine genuisse filium per Maria Virgine genuisse filium per gratiam ? gratiam ?

Deinde quæritur de hoc quod dicit, Deinde quæritur de hoc quod dicit, ibi, C, «Quia per gratiam Der et opera- ibi, C, «Quia per gratiam Der et opera- tionem Spiritus sancti de carne Virginis, tionem Spiritus sancti de carne Virginis,

etc. » etc. »

Quæritur, Utrum ratione hujus gratiæ Quæritur, Utrum ratione hujus gratiæ posset concedi Spiritus sanctus ex Maria posset concedi Spiritus sanctus ex Maria Virgine genuisse filium? Virgine genuisse filium?

91 91

Videtur, quod sic: quia, Matth. in, Videtur, quod sic: quia, Matth. in, 9, super illud Potens est Deus de lapi- 9, super illud Potens est Deus de lapi- dibus istis suscitare filios Abrahæ, dicit dibus istis suscitare filios Abrahæ, dicit Glossa «In hujus rei testimonium Deus Glossa «In hujus rei testimonium Deus de Sara genuit filium: >> cum igitur Deus de Sara genuit filium: >> cum igitur Deus de Saræ non materialiter vel seminaliter de Saræ non materialiter vel seminaliter genuerit, sed per effectum gratiæ, vide- genuerit, sed per effectum gratiæ, vide- tur quod hic multo magis hoc possit tur quod hic multo magis hoc possit dici, ubi major est gratiæ effectus. dici, ubi major est gratiæ effectus.

SOLUTIO. Nullo modo debet concedi, Solutio. SOLUTIO. Nullo modo debet concedi, Solutio. quod Spiritus sanctus genuerit filium ex quod Spiritus sanctus genuerit filium ex Maria Virgine. Et illa Glossa in- quæ Maria Virgine. Et illa Glossa in- quæ ducta est, impropria est: et est sensus, ducta est, impropria est: et est sensus, genuit, id est, fecit quod nasceretur. genuit, id est, fecit quod nasceretur.

DEINDE, Super illud cap. C, in fine : DEINDE, Super illud cap. C, in fine : « Si quasi ex operatione et potestate ejus « Si quasi ex operatione et potestate ejus Virgo concepit, etc. » Virgo concepit, etc. »

Accipe auctoritatem Hugo de sancto Accipe auctoritatem Hugo de sancto Victore, qui hujus rationem reddit his Victore, qui hujus rationem reddit his verbis « Concepit Maria de Spiritu verbis « Concepit Maria de Spiritu sancto non quod de substantia Spiritus sancto non quod de substantia Spiritus sancti semen partus acceperit, sed quia sancti semen partus acceperit, sed quia per amorem et operationem Spiritus per amorem et operationem Spiritus sancti ex carne Virginis divino partui sancti ex carne Virginis divino partui substantia ministratur: nam quia in cor- substantia ministratur: nam quia in cor- de ejus amor Spiritus sancti singulariter de ejus amor Spiritus sancti singulariter ardebat, ideo in carne ejus mirabiliter ardebat, ideo in carne ejus mirabiliter faciebat: cujus dilectio quia in corde faciebat: cujus dilectio quia in corde non suscepit socium, operatio in carne non suscepit socium, operatio in carne illius non habebat exemplum. » illius non habebat exemplum. »

D. Quare Apostolus dicat Christum factum, cum nos eum esse fateamur D. Quare Apostolus dicat Christum factum, cum nos eum esse fateamur natum ? natum ?

Sed quæri potest, Cum nos Salvatorem natum profiteamur, cur Aposto- Sed quæri potest, Cum nos Salvatorem natum profiteamur, cur Aposto- lus eum factum dicat ex semine David': et alio loco, factum ex muliere 2: lus eum factum dicat ex semine David': et alio loco, factum ex muliere 2: cum aliud sit fieri, aliud nasci. Aliquid ergo significavit hoc dicto. Quia cum aliud sit fieri, aliud nasci. Aliquid ergo significavit hoc dicto. Quia

* Ad Roman. 1, 3: De Filio suo, qui factus est ei ex semine David, secundum carnem. * Ad Roman. 1, 3: De Filio suo, qui factus est ei ex semine David, secundum carnem.

2 Ad Galat. IV, 4; Misit Deus Filium suum, factum ex muliere, factum sub lege. 2 Ad Galat. IV, 4; Misit Deus Filium suum, factum ex muliere, factum sub lege.

92 92

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

enim non ab humano semine concreata est caro Domini in utero Virginis, enim non ab humano semine concreata est caro Domini in utero Virginis, et corpus effecta, sed effectu et virtute Spiritus sancti, ideo Apostolus dicit et corpus effecta, sed effectu et virtute Spiritus sancti, ideo Apostolus dicit factum, non natum. Aliud est enim semine admixto et sanguine coagulato factum, non natum. Aliud est enim semine admixto et sanguine coagulato generare: aliud est non permixtione, sed virtute procreare. Possunt enim generare: aliud est non permixtione, sed virtute procreare. Possunt enim homines generare filios, sed non facere. Ecce quare dicit Apostolus factum, homines generare filios, sed non facere. Ecce quare dicit Apostolus factum, et non natum : ne ejus scilicet nativitas quæ fuit sine virili semine, nostræ et non natum : ne ejus scilicet nativitas quæ fuit sine virili semine, nostræ similis putaretur, quæ conficitur seminum commixtione. Ideo autem cum similis putaretur, quæ conficitur seminum commixtione. Ideo autem cum factum diceret Apostolus, addidit, ex semine David : quia etsi non inter- factum diceret Apostolus, addidit, ex semine David : quia etsi non inter- cessit semen hominis in conceptione Virginis, tamen quia ex ea carne cessit semen hominis in conceptione Virginis, tamen quia ex ea carne Christus formatus est, quæ constat ex semine, recte dicitur quia factus Christus formatus est, quæ constat ex semine, recte dicitur quia factus

est. est.

Solutio. Solutio.

ARTICULUS XIII. ARTICULUS XIII.

Quid differant generare, et facere? Quid differant generare, et facere?

«Sed quæri potest, Cum nos Salvato- «Sed quæri potest, Cum nos Salvato- rem, etc. »> rem, etc. »>

Hic incipit pars quæ contra totum Hic incipit pars quæ contra totum præcedens est divisa, ubi quærit Magi- præcedens est divisa, ubi quærit Magi- ster ulterius cur Apostolus dicit cum fa- ster ulterius cur Apostolus dicit cum fa- ctum ex semine David. Et ratio quam as- ctum ex semine David. Et ratio quam as- signat Magister plane jacet in Littera, et signat Magister plane jacet in Littera, et est bona, et solvens quæstionem. est bona, et solvens quæstionem.

Sed quæritur hic, Quid distet inter Sed quæritur hic, Quid distet inter facere, et generare? facere, et generare?

AD HOC dicendum, quod facere sumi- AD HOC dicendum, quod facere sumi- tur large, et stricte. Large, tunc quodli- tur large, et stricte. Large, tunc quodli- bet opus dicitur facere, et creare, et for- bet opus dicitur facere, et creare, et for- mare, et omnia hujusmodi. Stricte au- mare, et omnia hujusmodi. Stricte au- tem non dicitur facere aliquid nisi quod tem non dicitur facere aliquid nisi quod virtute extrinseca operatur circa mate- virtute extrinseca operatur circa mate- riam præjacentem, ut artifex, et ita su- riam præjacentem, ut artifex, et ita su- mitur hic. Generare autem est de sub- mitur hic. Generare autem est de sub- stantia producere simile generanti in stantia producere simile generanti in specie et forma. specie et forma.

ARTICULUS XIV. ARTICULUS XIV.

An sanguis Beatæ Virginis sit etiam coa- An sanguis Beatæ Virginis sit etiam coa- gulatus ? gulatus ?

Deinde quæritur de illo quod dicit, Deinde quæritur de illo quod dicit, ibi, D, «Aliud est enim semine admixto ibi, D, «Aliud est enim semine admixto et sanguine coagulato generare, etc. » et sanguine coagulato generare, etc. » Dubitatur enim, Utrum sic fuerit in Dubitatur enim, Utrum sic fuerit in Beata Virgine? Beata Virgine?

Dicendum, quod in generatione alte- Dicendum, quod in generatione alte- rius parvuli (ut dicunt quidam) tria con- rius parvuli (ut dicunt quidam) tria con- currunt, scilicet semen patris quod est currunt, scilicet semen patris quod est coagulum in lacte, semen matris quod coagulum in lacte, semen matris quod est magis obediens, et magis unibilior est magis obediens, et magis unibilior sanguis matris in nutrimentum et aug sanguis matris in nutrimentum et aug mentum sed in Beata Virgine non fuit mentum sed in Beata Virgine non fuit nisi unum, quod est sanguis separatus et nisi unum, quod est sanguis separatus et purificatus Spiritus sancti virtute, ut ha- purificatus Spiritus sancti virtute, ut ha- bitum est supra in auctoritate Dama- bitum est supra in auctoritate Dama- sceni. sceni.

Soluti Soluti

IN III SENTENT. DIST. V, A. IN III SENTENT. DIST. V, A.

9.3 9.3

DISTINCTIO V. DISTINCTIO V.

De modo uniendi divinam et humanam naturam in Christo. De modo uniendi divinam et humanam naturam in Christo.

A. Si persona vel natura personam vel naturam assumpsit, et si natura Dei A. Si persona vel natura personam vel naturam assumpsit, et si natura Dei incarnata sit ? incarnata sit ?

Præterea inquiri oportet, cum ex præmissis constet Verbum Dei carnem Præterea inquiri oportet, cum ex præmissis constet Verbum Dei carnem et animam simul assumpsisse in unitatem personæ, quid horum potius et animam simul assumpsisse in unitatem personæ, quid horum potius concedendum sit, scilicet quod persona personam, vel natura naturam, concedendum sit, scilicet quod persona personam, vel natura naturam, vel persona naturam, vel natura personam assumpserit : et an ita convenial vel persona naturam, vel natura personam assumpserit : et an ita convenial dici divinam naturam esse incarnatam, sicut Deus incarnatus, et Verbum dici divinam naturam esse incarnatam, sicut Deus incarnatus, et Verbum incarnatum sane dicitur. Hæc inquisitio sive quærendi ratio, juxta sacra- incarnatum sane dicitur. Hæc inquisitio sive quærendi ratio, juxta sacra- rum auctoritatum testimonia partim implicita atque perplexa, partim vero rum auctoritatum testimonia partim implicita atque perplexa, partim vero explicita est et aperta. Certum est enim et sine ambiguitate verum, quod explicita est et aperta. Certum est enim et sine ambiguitate verum, quod non natura personam, nec persona personam, sed persona naturam assum- non natura personam, nec persona personam, sed persona naturam assum- psit quod Sanctorum subditis comprobatur testimoniis, et adstruitur do- psit quod Sanctorum subditis comprobatur testimoniis, et adstruitur do- cumentis. Ait enim Augustinus in libro de Fide ad Petrum: Deus unige- cumentis. Ait enim Augustinus in libro de Fide ad Petrum: Deus unige- nitus dum conciperetur, veritatem carnis accepit ex Virgine et cum na- nitus dum conciperetur, veritatem carnis accepit ex Virgine et cum na- sceretur, integritatem virginitatis servavit in matre'. Et paulo post : Sic sceretur, integritatem virginitatis servavit in matre'. Et paulo post : Sic Deus humanam naturam in unitatem personæ suscepit, quod se humilians Deus humanam naturam in unitatem personæ suscepit, quod se humilians per maximam incorruptæ Virginis uterum ex ea nasciturus implevit. per maximam incorruptæ Virginis uterum ex ea nasciturus implevit. Formam ergo servi, id est, naturam servi in suam accepit ille Deus perso- Formam ergo servi, id est, naturam servi in suam accepit ille Deus perso- nam. Item, Deus Verbum non accepit personam hominis, sed naturam. nam. Item, Deus Verbum non accepit personam hominis, sed naturam. Item, Dei Filius unigenitus, ut carnem hominis animamque mundaret, Item, Dei Filius unigenitus, ut carnem hominis animamque mundaret, susceptione carnis animæque rationalis incarnatus est. susceptione carnis animæque rationalis incarnatus est.

His aliisque pluribus auctoritatibus evidenter ostenditur, non naturam His aliisque pluribus auctoritatibus evidenter ostenditur, non naturam

1 S. AUGUSTINUS, Lib. de Fide ad Petrum, cap. 2. 1 S. AUGUSTINUS, Lib. de Fide ad Petrum, cap. 2.

2 Ad Philip. 11, 7: Semetipsum exinanivit, formam servi accipiens, etc. 2 Ad Philip. 11, 7: Semetipsum exinanivit, formam servi accipiens, etc.

91 91

D. ALB. MAG. ORD PRÆD. D. ALB. MAG. ORD PRÆD.

personam, nec personam personam, sed personam naturam accepisse. personam, nec personam personam, sed personam naturam accepisse. De quarto vero quæstionis articulo, utrum scilicet natura naturam assump- De quarto vero quæstionis articulo, utrum scilicet natura naturam assump- serit, scrupulosa etiam inter doctos quæstio est. Quia et in hoc plurimum serit, scrupulosa etiam inter doctos quæstio est. Quia et in hoc plurimum dissentire videntur, qui auctoritate præcları, aliis doctiores in sacra pagina dissentire videntur, qui auctoritate præcları, aliis doctiores in sacra pagina exstiterunt: nec tantum alii ab aliis, verum etiam iidem a seipsis dissonare exstiterunt: nec tantum alii ab aliis, verum etiam iidem a seipsis dissonare videntur, sicut subjecta capitula docent. Legitur enim in Concilio Toletano videntur, sicut subjecta capitula docent. Legitur enim in Concilio Toletano VIII traditum sic: Solum Verbum caro factum est, et habitavit in nobis. Et VIII traditum sic: Solum Verbum caro factum est, et habitavit in nobis. Et cum tota Trinitas operata sit formationem suscepti hominis, quoniam inse- cum tota Trinitas operata sit formationem suscepti hominis, quoniam inse- parabilia sunt opera Trinitatis, solus tamen Filius accepit hominem in sin- parabilia sunt opera Trinitatis, solus tamen Filius accepit hominem in sin- gularitatem personæ, non in unitatem divinæ naturæ, id est, quod est pro- gularitatem personæ, non in unitatem divinæ naturæ, id est, quod est pro- prium Filii, non quod commune est Trinitati. Idem in Concilio Toletano II : prium Filii, non quod commune est Trinitati. Idem in Concilio Toletano II : Unius substantiæ credimus Deum Patrem, et Filium, et Spiritum san- Unius substantiæ credimus Deum Patrem, et Filium, et Spiritum san- clum : non tamen dicimus ut hujus Trinitatis unitatem Maria Virgo ge- clum : non tamen dicimus ut hujus Trinitatis unitatem Maria Virgo ge- nuerit, sed tantum Filium, qui solus naturam nostram in unitatem suæ nuerit, sed tantum Filium, qui solus naturam nostram in unitatem suæ personæ assumpsit. Incarnationem quoque hujus Filii Dei tota Trinitas personæ assumpsit. Incarnationem quoque hujus Filii Dei tota Trinitas operata esse credenda est. Solus tamen Filius formam servi accepit in sin- operata esse credenda est. Solus tamen Filius formam servi accepit in sin- gularitatem personæ. His insinuari videtur, quod persona tantum natu- gularitatem personæ. His insinuari videtur, quod persona tantum natu- ram, non natura naturam assumpserit. Si enim quod commune est Trinita- ram, non natura naturam assumpserit. Si enim quod commune est Trinita- ti, non accepit hominem ergo non natura divina, quæ communis est ti, non accepit hominem ergo non natura divina, quæ communis est tribus personis. Cui videtur obviare quod Augustinus ait in libro de Fide tribus personis. Cui videtur obviare quod Augustinus ait in libro de Fide ad Petrum: Nec divinitas, inquit, Christi aliena est a natura Patris, se- ad Petrum: Nec divinitas, inquit, Christi aliena est a natura Patris, se- cundum illud, In principio erut Verbum³: nec humanitas ejus alienaest a cundum illud, In principio erut Verbum³: nec humanitas ejus alienaest a natura matris, secundum id, quod Verbum caro factum est 3. Illa enim natura matris, secundum id, quod Verbum caro factum est 3. Illa enim natura quæ semper genita manet ex Patre, naturam nostram sine peccato natura quæ semper genita manet ex Patre, naturam nostram sine peccato suscepit, ut nasceretur ex Virgine 4. Hac auctoritate videtur tradi, quod di- suscepit, ut nasceretur ex Virgine 4. Hac auctoritate videtur tradi, quod di- vina natura humanam suscepit. Ubi vehementer moveri possumus, quod vina natura humanam suscepit. Ubi vehementer moveri possumus, quod eam genitam æternaliter ex Patre dicit, nisi forte natura pro persona hic eam genitam æternaliter ex Patre dicit, nisi forte natura pro persona hic accipiatur alioquin si dixerimus naturam tribus personis communem ge- accipiatur alioquin si dixerimus naturam tribus personis communem ge- nitam esse, nitam esse, occurrunt nobis ex adverso quæ in tractatu de Trinitate disse- occurrunt nobis ex adverso quæ in tractatu de Trinitate disse- ruimus, ubi diximus non naturam naturam, sed personam personam ge- ruimus, ubi diximus non naturam naturam, sed personam personam ge- nuisse. Quia si natura genuisset naturam, cum una eademque sit natura nuisse. Quia si natura genuisset naturam, cum una eademque sit natura Trinitatis, eadem res seipsam genuisset, quod Augusunus fieri posse ne- Trinitatis, eadem res seipsam genuisset, quod Augusunus fieri posse ne- gat. Sed alibi certum reperimus documentum : quo natura naturam as- gat. Sed alibi certum reperimus documentum : quo natura naturam as-

1 In edit. J. Alleaume deest Fili. 1 In edit. J. Alleaume deest Fili.

2 Joan. 1, 1. 2 Joan. 1, 1.

3 Joan. 1, 14. 3 Joan. 1, 14.

* S AUGUSTINUS, Lib. de Fide ad Petrum, cap. 2 * S AUGUSTINUS, Lib. de Fide ad Petrum, cap. 2

5 Cf. I Sententiarum, Dist V. 5 Cf. I Sententiarum, Dist V.

6 S. AUGUSTINUS, Lib. I de Trinitate, cap. 1. 6 S. AUGUSTINUS, Lib. I de Trinitate, cap. 1.

IN III SENTENT. DIST. V, A. IN III SENTENT. DIST. V, A.

95 95

sumpsisse monstratur. Ait enim Augustinus in primo libro de Trinitate': sumpsisse monstratur. Ait enim Augustinus in primo libro de Trinitate': Etiam seipso Christus factus est minor, formam servi accipiens. Neque Etiam seipso Christus factus est minor, formam servi accipiens. Neque enim sic accepit formam servi, ut amitteret formam Dei, in qua erat æqua- enim sic accepit formam servi, ut amitteret formam Dei, in qua erat æqua- lis Patri ut et in forma servi, et in forma Dei idem ipse sit unigenitus Fi- lis Patri ut et in forma servi, et in forma Dei idem ipse sit unigenitus Fi- lius Patris quia forma Dei accepit formam servi. Si autem forma Dei for- lius Patris quia forma Dei accepit formam servi. Si autem forma Dei for- mam servi accepit, sine dubio natura naturam accepit. Formæ enim mam servi accepit, sine dubio natura naturam accepit. Formæ enim nomine natura significatur, ut Augustinus evidenter docet in libro de Fide nomine natura significatur, ut Augustinus evidenter docet in libro de Fide ad Petrum: Cum, inquit, de Christo audis quia in forma Dei erat, oportet ad Petrum: Cum, inquit, de Christo audis quia in forma Dei erat, oportet te agnoscere firmissimeque tenere, in illo formæ nomine naturalem pleni- te agnoscere firmissimeque tenere, in illo formæ nomine naturalem pleni- tudinem debere intelligi . In forma Dei ergo erat, quia in natura Dei tudinem debere intelligi . In forma Dei ergo erat, quia in natura Dei Patris semper erat, de qua natus erat. Hilarius quoque in libro XII de Patris semper erat, de qua natus erat. Hilarius quoque in libro XII de Trinitate 3 ita ait: Esse in forma Dei non alia intelligentia est, quam in Trinitate 3 ita ait: Esse in forma Dei non alia intelligentia est, quam in Dei manere natura. Didicisti nomine formæ intelligentiam fieri naturæ, at Dei manere natura. Didicisti nomine formæ intelligentiam fieri naturæ, at audisti quod forma Dei formam servi suscepit. Unde consequens est, quod audisti quod forma Dei formam servi suscepit. Unde consequens est, quod natura divina naturam humanam suscepit. Quod etiam Hieronymus in natura divina naturam humanam suscepit. Quod etiam Hieronymus in Explanatione fidei evidenter insinuat, inquiens: Passus est Filius Dei, Explanatione fidei evidenter insinuat, inquiens: Passus est Filius Dei, non putative, sed vere: secundum illud passus est quod pati poterat, id non putative, sed vere: secundum illud passus est quod pati poterat, id est, non secundum illam substantiam quæ assumpsit, sed secundum illam est, non secundum illam substantiam quæ assumpsit, sed secundum illam quæ assumpta est *. Ex quo apparet divinam substantiam assumpsisse hu- quæ assumpta est *. Ex quo apparet divinam substantiam assumpsisse hu- manam. Ex verbis autem Augustini superius positis, adhibita diligentia manam. Ex verbis autem Augustini superius positis, adhibita diligentia innui videtur solum Verbum carnem factum, et naturam solum suscepisse innui videtur solum Verbum carnem factum, et naturam solum suscepisse humanam et divinam naturam, eamdem accepisse. Ait enim : Trinitas nos humanam et divinam naturam, eamdem accepisse. Ait enim : Trinitas nos sibi reconciliavit per hoc quod solum Verbum carnem ipsa Trinitas fecit. sibi reconciliavit per hoc quod solum Verbum carnem ipsa Trinitas fecit. In quo sic veritas incommutabilis manet divinæ humanæque naturæ, ut In quo sic veritas incommutabilis manet divinæ humanæque naturæ, ut sicut vera semper est ejus divinitas quam de Patre habet, ita vere semper sicut vera semper est ejus divinitas quam de Patre habet, ita vere semper et incommutabilis ejus sit humanitas quam sibi unitam summa divinitas et incommutabilis ejus sit humanitas quam sibi unitam summa divinitas gerit. Ecce et solum Verbum dixit carnem factum, et humanitatem divini- gerit. Ecce et solum Verbum dixit carnem factum, et humanitatem divini- tati unitam. Idem quoque superius dixit 3 servilem formam a solo Filio tati unitam. Idem quoque superius dixit 3 servilem formam a solo Filio susceptam, quam tota Trinitas fecit. Jam facile est agnoscere, quam diversa susceptam, quam tota Trinitas fecit. Jam facile est agnoscere, quam diversa et multiplicia super quæstione proposita Auctores tradiderunt. Ideoque et multiplicia super quæstione proposita Auctores tradiderunt. Ideoque posteriores ea legentes, varias atque contrarias, ex prædictis occasionem posteriores ea legentes, varias atque contrarias, ex prædictis occasionem sumentes, promunt sententias. sumentes, promunt sententias.

1 S. AUGGSTINUS, Lib. I de Trinitate, cap. 7 et 11. 1 S. AUGGSTINUS, Lib. I de Trinitate, cap. 7 et 11.

2 IDEM, Lib. de Fide ad Petrum, cap. 2. 2 IDEM, Lib. de Fide ad Petrum, cap. 2.

3 S. HILARIUS, Lib. XII de Trinitate, non longe a principio. 3 S. HILARIUS, Lib. XII de Trinitate, non longe a principio.

* S. HIERONYMUS, In explanatione Symboli ad Damasum Papam. * S. HIERONYMUS, In explanatione Symboli ad Damasum Papam.

5 Cf. Supra, Dist. II, Litt. C. 5 Cf. Supra, Dist. II, Litt. C.

96 96

96 96

D. ALB. MAG. ORD. PRÆED. D. ALB. MAG. ORD. PRÆED.

DIVISIO TEXTUS. DIVISIO TEXTUS.

«< Præterea inquiri oportet, » etc. «< Præterea inquiri oportet, » etc. Hic incipit tertia pars et ultima istius Hic incipit tertia pars et ultima istius quæstionis in qua agitur de unione as- quæstionis in qua agitur de unione as- sumentis et assumpti in hypostasi et per- sumentis et assumpti in hypostasi et per-

sona. sona.

Dividitur autem in partes duas : in qua- Dividitur autem in partes duas : in qua- rum prima agitur de unione facta in hy- rum prima agitur de unione facta in hy- postasi. In secunda autem opponitur con- postasi. In secunda autem opponitur con- tra determinata, ibi, E, « Hic a quibus- tra determinata, ibi, E, « Hic a quibus- dam opponitur, quod persona, etc. » dam opponitur, quod persona, etc. »

Adhuc prior dividitur in partes duas : Adhuc prior dividitur in partes duas : in quarum prima determinatur, quod in quarum prima determinatur, quod persona assumpsit naturam, et quod na- persona assumpsit naturam, et quod na- tura naturam. In secunda autem ulterius tura naturam. In secunda autem ulterius quæritur, Utrum hæc concedi debeat, quæritur, Utrum hæc concedi debeat, natura est caro facta ?, ibi C, « Sed quæ- natura est caro facta ?, ibi C, « Sed quæ- ritur, Utrum eadem divina natura de- ritur, Utrum eadem divina natura de- beat, etc. » beat, etc. »

Prima harum adhuc subdividitur in Prima harum adhuc subdividitur in duas in quarum prima probat, quod non duas in quarum prima probat, quod non natura personam, nec persona personam, natura personam, nec persona personam, sed persona naturam assumpsit. In se- sed persona naturam assumpsit. In se- cunda, movet quæstionem, Utrum natu- cunda, movet quæstionem, Utrum natu- ra naturam assumpsit? ibi, A, § 2: « His ra naturam assumpsit? ibi, A, § 2: « His aliisque pluribus auctoritatibus, etc. » aliisque pluribus auctoritatibus, etc. »

In primo paragrapho primi capituli In primo paragrapho primi capituli tangit primo quæstionem quatuor pro- tangit primo quæstionem quatuor pro- blematum, silicet utrum natura perso- blematum, silicet utrum natura perso-

nam, nam,

vel persona personam, vel per- vel persona personam, vel per- sona naturam, vel natura naturam as- sona naturam, vel natura naturam as- sumpserit? et determinat tria istorum sumpserit? et determinat tria istorum problematum, scilicet quod non natura problematum, scilicet quod non natura personam, nec persona personam, sed personam, nec persona personam, sed persona naturam assumpsit. persona naturam assumpsit.

ARTICULUS I. ARTICULUS I.

An idem sit assumere quod unire in in- An idem sit assumere quod unire in in- carnatione Filii Dei? carnatione Filii Dei?

Incidit hic quæstio ante Litteram qua- Incidit hic quæstio ante Litteram qua- druplicis membri: quorum primum est, druplicis membri: quorum primum est, Utrum idem sit assumere quod unire in Utrum idem sit assumere quod unire in incarnatione Filii Dei? incarnatione Filii Dei?

Secundum, Utrum divina natura, abs- Secundum, Utrum divina natura, abs- tracta personalitate, sit assumens vel tracta personalitate, sit assumens vel uniens sibi, vel possit esse. uniens sibi, vel possit esse.

Tertio, Utrum divina persona possit Tertio, Utrum divina persona possit aliquid assumere sibi vel unire? aliquid assumere sibi vel unire?

Quarto, Utrum assumptio per prius Quarto, Utrum assumptio per prius conveniat naturæ vel personæ ? conveniat naturæ vel personæ ?

AD PRIMUM horum proceditur sic: AD PRIMUM horum proceditur sic:

Multipliciter assumitur aliquid: ad Multipliciter assumitur aliquid: ad adjutorium, sicut uxor in generatione adjutorium, sicut uxor in generatione filii ad naturam, sicut semen assumit si- filii ad naturam, sicut semen assumit si- bi attrahendo unde capiat augmentum, bi attrahendo unde capiat augmentum, et unit sibi illud: et etiam assumptio in et unit sibi illud: et etiam assumptio in amicitiam et societatem. Et in omnibus amicitiam et societatem. Et in omnibus illis modis semper est diversitas assump- illis modis semper est diversitas assump- ti et assumentis. Ergo videtur, quod cum ti et assumentis. Ergo videtur, quod cum uniens sit unitum, quod hæc sit differen- uniens sit unitum, quod hæc sit differen- tia quam fere omnes faciunt, quod uni- tia quam fere omnes faciunt, quod uni- tum est uniens, sed assumptum non est tum est uniens, sed assumptum non est assumens: et hæc differentia inter assu- assumens: et hæc differentia inter assu- mere et unire attribuitur Boetio, licet in mere et unire attribuitur Boetio, licet in libris suis non inveniatur, quod ego libris suis non inveniatur, quod ego sciam. sciam.

Si forte dicatur, quod non est verum, Si forte dicatur, quod non est verum, quod uniens est unitum. CONTRA: Uni- quod uniens est unitum. CONTRA: Uni- tum facit unum cum co quod est unitum tum facit unum cum co quod est unitum quia aliter non esset unitum : ergo uni- quia aliter non esset unitum : ergo uni- tum post unionem est unum ei cui uni- tum post unionem est unum ei cui uni- tum est sed unitum est unibili: ergo tum est sed unitum est unibili: ergo hæc est vera, Uniens est unitum. hæc est vera, Uniens est unitum.

SED CONTRA: SED CONTRA:

1. Assumptio idem est quod ad se sump- 1. Assumptio idem est quod ad se sump- tio. Cum autem dico ad se: aut intelli- tio. Cum autem dico ad se: aut intelli- gitur quod unitum sit, aut intelligitur gitur quod unitum sit, aut intelligitur

Sed co Sed co

Solutio. Solutio.

IN III SENTENT. DIST. V, A, ART. 2. IN III SENTENT. DIST. V, A, ART. 2.

quod juxta sit ad aliquid aliud quam quod juxta sit ad aliquid aliud quam quod constituat unum. Si primo modo, quod constituat unum. Si primo modo, tunc ejusdem erit assumptio cujus unio tunc ejusdem erit assumptio cujus unio est in incarnatione. Si secundo modo, est in incarnatione. Si secundo modo, tunc videtur natura esse assumpta ad tunc videtur natura esse assumpta ad aliud quam ad unionem, quod iterum aliud quam ad unionem, quod iterum falsum est. falsum est.

2. Si forte dicatur, quod ista duo, sci- 2. Si forte dicatur, quod ista duo, sci- licet assumere et unire se consequuntur licet assumere et unire se consequuntur secundum naturam prius enim aliquid secundum naturam prius enim aliquid assumitur quam unitur et hoc patet: assumitur quam unitur et hoc patet: quia nihil unitur, nisi prius assumptum quia nihil unitur, nisi prius assumptum quod propter hoc uniatur. CONTRA: In quod propter hoc uniatur. CONTRA: In incarnatione omnia simul facta sunt, sci- incarnatione omnia simul facta sunt, sci- licet separatio, conversio, unio in perso- licet separatio, conversio, unio in perso- na ergo non est ponere unum prius na ergo non est ponere unum prius alio, et ita nihil est quod dictum est. alio, et ita nihil est quod dictum est.

SOLUTIO. Dicendum, quod differunt re SOLUTIO. Dicendum, quod differunt re et ratione in incarnatione assumere et et ratione in incarnatione assumere et unire, et assumptio et unio. unire, et assumptio et unio.

Et est eorum differentia in quatuor, Et est eorum differentia in quatuor, quorum primum est secundum nomen : quorum primum est secundum nomen : quia assumptio non est nisi diversi in quia assumptio non est nisi diversi in substantia, et ratione, vel in numero: substantia, et ratione, vel in numero: non enim dicitur, Assumo me cappatum: non enim dicitur, Assumo me cappatum: sed, Assumo cappam, vel vestimentum, sed, Assumo cappam, vel vestimentum, vel assumo socium, vel amicum. Unio vel assumo socium, vel amicum. Unio autem secundum suum nomen dicit autem secundum suum nomen dicit unum vel subjecto vel identitate, sicut di- unum vel subjecto vel identitate, sicut di- cimus album unum vel unitum Socrati, cimus album unum vel unitum Socrati, si Socrates albus est, et dicimus esse si Socrates albus est, et dicimus esse idem illi. idem illi.

Secunda differentia est in actu assum- Secunda differentia est in actu assum- ptionis, vel unionis: quoniam non om- ptionis, vel unionis: quoniam non om- ne quod assumitur, efficitur prope vel ne quod assumitur, efficitur prope vel juxta sed omne quod unitur, efficitur juxta sed omne quod unitur, efficitur

unum. unum.

Tertia differentia est in assumptis et Tertia differentia est in assumptis et unitis quoniam natura proprie erat as- unitis quoniam natura proprie erat as- sumpta et cum natura humana semper sumpta et cum natura humana semper maneat sub proprietatibus quæ nulli alii maneat sub proprietatibus quæ nulli alii conveniunt naturæ, distincta, non pro- conveniunt naturæ, distincta, non pro- prie est unita nisi forte in altero quod prie est unita nisi forte in altero quod est hypostasis: sed hypostasis est unitum est hypostasis: sed hypostasis est unitum in se et ita unio immediate respicit hy- in se et ita unio immediate respicit hy- postasim, assumptio autem per se re- postasim, assumptio autem per se re- spicit naturam. spicit naturam.

Quarta differentia sumitur ratione or- Quarta differentia sumitur ratione or-

XXVIII XXVIII

97 97

dinis inter duos actus, scilicet assumere, dinis inter duos actus, scilicet assumere, et unire quia secundum rationem prius et unire quia secundum rationem prius est assumere, quam unire assumptum. est assumere, quam unire assumptum. Sic ergo concedimus differentiam quæ Sic ergo concedimus differentiam quæ communiter assignatur, quod assumitur communiter assignatur, quod assumitur diversum, et unitur id quod est idem in diversum, et unitur id quod est idem in persona. persona.

: :

AD ILLUD autem quod contra objicitur, Adobject. 1. AD ILLUD autem quod contra objicitur, Adobject. 1. quod non sumitur hic natura nisi ad quod non sumitur hic natura nisi ad unionem, dicendum quod si vis fiat in unionem, dicendum quod si vis fiat in hoc quod dicit ad unionem, ut intelli- hoc quod dicit ad unionem, ut intelli- gatur uniri in se et per se, falsum est, eo gatur uniri in se et per se, falsum est, eo quod assumpta remaneat in se et per se quod assumpta remaneat in se et per se distincta quia natura humana non est distincta quia natura humana non est natura divina, nec persona divina, nec natura divina, nec persona divina, nec est homo. Si autem large intelligatur ad est homo. Si autem large intelligatur ad unionem, id est, ad unionem tamquam unionem, id est, ad unionem tamquam ad finem, et in alio unitur licet non in se, ad finem, et in alio unitur licet non in se, tunc verum est quod assumptio naturæ tunc verum est quod assumptio naturæ est ad unionem hypostasis cujus est na- est ad unionem hypostasis cujus est na- tura illa. tura illa.

AD ALIUD dicendum, quod licet non sit Adobject 2. AD ALIUD dicendum, quod licet non sit Adobject 2. consequentia secundum tempus inter as- consequentia secundum tempus inter as- sumere et unire, consequuntur se tamen sumere et unire, consequuntur se tamen necessario ordine rei assumptæ et unitæ : necessario ordine rei assumptæ et unitæ : et illa consequentia sufficit ad demon- et illa consequentia sufficit ad demon- strandum differentiam assumptionis, et strandum differentiam assumptionis, et unionis. Assumptio enim dicit attractio- unionis. Assumptio enim dicit attractio- nem ab alio ad se: unde assumptio se- nem ab alio ad se: unde assumptio se- cundum perfectam sui rationem vel ter- cundum perfectam sui rationem vel ter- minum a quo, salvatur in actu illo quo minum a quo, salvatur in actu illo quo Spiritus sanctus separavit a reliquo san- Spiritus sanctus separavit a reliquo san- guine gloriosæ Virginis quod in mate- guine gloriosæ Virginis quod in mate- riam cederet Christi corpori: non tamen riam cederet Christi corpori: non tamen in illo actu aliquo modo salvatur ratio in illo actu aliquo modo salvatur ratio unionis. unionis.

ARTICULUS II. ARTICULUS II.

An abstracta personalitate, divina natu- An abstracta personalitate, divina natu- ra possit sibi aliquid unire? ra possit sibi aliquid unire?

Secundo quæritur, Utrum abstracta Secundo quæritur, Utrum abstracta personalitate, divina natura possit sibi personalitate, divina natura possit sibi aliquid unire, vel assumere? aliquid unire, vel assumere?

I I

Sed contra. Sed contra.

98 98

Videtur autem quod sic. Videtur autem quod sic.

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

1. Natura dicit aliquod unibile alteri, eo 1. Natura dicit aliquod unibile alteri, eo quod omnis natura alicujus natura est in quod omnis natura alicujus natura est in quo est persona autem non dicit quid quo est persona autem non dicit quid alii unibile, sed potius ens perfectum in alii unibile, sed potius ens perfectum in seipso ergo natura magis videtur con- seipso ergo natura magis videtur con- venire alii, et sibi aliud unire quam per- venire alii, et sibi aliud unire quam per-

sona. sona.

2. Item, Naturæ convenit operari in- 2. Item, Naturæ convenit operari in- carnationem, ut dicunt Sancti: ergo carnationem, ut dicunt Sancti: ergo etiam convenit sibi ut se uniat operato et etiam convenit sibi ut se uniat operato et facto. facto.

3. Præterea, Intelligatur per impossi- 3. Præterea, Intelligatur per impossi- bile non bile non esse personas, sicut Judæi et esse personas, sicut Judæi et Pagani Deum intelligunt, adhuc erit Pagani Deum intelligunt, adhuc erit Deus omnipotens : ergo ratione om- Deus omnipotens : ergo ratione om- nipotentiæ adhuc conveniet ei se uni- nipotentiæ adhuc conveniet ei se uni- re. Si forte dicatur, quod unio non est re. Si forte dicatur, quod unio non est opus omnipotentiæ. CONTRA: Angelus opus omnipotentiæ. CONTRA: Angelus probat posse fieri quod dicit Beatæ Vir- probat posse fieri quod dicit Beatæ Vir- gini, quia non erit impossibile apud gini, quia non erit impossibile apud Deum omne verbum': igitur hoc erit Deum omne verbum': igitur hoc erit omnipotentiæ proprium: et sic sequitur omnipotentiæ proprium: et sic sequitur cum omnipotentia non abstrahatur a na- cum omnipotentia non abstrahatur a na- tura, etiam positis personis non tura, etiam positis personis non quod adhuc convenit ei incarnari. quod adhuc convenit ei incarnari.

esse, esse,

4. Præterea, Adhuc convenit ei dilige- 4. Præterea, Adhuc convenit ei dilige- re facturam suam: ergo adhuc movebi- re facturam suam: ergo adhuc movebi- tur dilectione ad redemptionem hominis: tur dilectione ad redemptionem hominis: ergo adhuc incarnabitur. Adhuc præde- ergo adhuc incarnabitur. Adhuc præde- terminabit numerum electorum, et ad- terminabit numerum electorum, et ad- huc intelliget quod conveniens sit illum huc intelliget quod conveniens sit illum numerum debere impleri: et quod ille numerum debere impleri: et quod ille qui per alium peccavit, per alium satis- qui per alium peccavit, per alium satis- facere poterit et hujusmodi. Cum igitur facere poterit et hujusmodi. Cum igitur istæ causæ a Sanctis assignentur, quare istæ causæ a Sanctis assignentur, quare incarnatus est Filius, et omnes salventur incarnatus est Filius, et omnes salventur eiam non intellectis personis, videtur, eiam non intellectis personis, videtur, quod circumscriptis personis, adhuc na- quod circumscriptis personis, adhuc na- turæ conveniat incarnari. turæ conveniat incarnari.

SED CONTRA: SED CONTRA:

1. Natura considerata est tripliciter, ut 1. Natura considerata est tripliciter, ut dicit Damascenus, aut nuda contempla- dicit Damascenus, aut nuda contempla- tione, et sic est in anima tantum, vel in tione, et sic est in anima tantum, vel in potentia, vel in specie, aut in atomo. In potentia, vel in specie, aut in atomo. In specie autem universali est in omnibus specie autem universali est in omnibus atomis suis. Si igitur separatio ab ato- atomis suis. Si igitur separatio ab ato-

1 Luc. 1, 37. 1 Luc. 1, 37.

mo est separatio a persona, et e con- mo est separatio a persona, et e con- verso, videtur quod natura non secun- verso, videtur quod natura non secun- dum rem sit extra personam: sed num- dum rem sit extra personam: sed num- quam convenit ei assumere nisi ubi est quam convenit ei assumere nisi ubi est secundum rem: ergo numquam convenit secundum rem: ergo numquam convenit ei assumere nisi in persona: ergo nihil ei assumere nisi in persona: ergo nihil assumet circumscripta personalitate. assumet circumscripta personalitate.

2. Item, Natura ut in se considerata, 2. Item, Natura ut in se considerata, non agit, nec patitur: quia actiones et non agit, nec patitur: quia actiones et passiones singularium perfectorum sunt : passiones singularium perfectorum sunt : sed ad assumere exigitur agere: ergo sed ad assumere exigitur agere: ergo non assumet secundum quod abstrahitur non assumet secundum quod abstrahitur a personis. a personis.

3. Item, Assumere est post perfectum 3. Item, Assumere est post perfectum esse assumentis: quia nullus assumit si- esse assumentis: quia nullus assumit si- bi aliquid, nisi postquam est completus: bi aliquid, nisi postquam est completus: cum igitur natura dicat quid incompletum cum igitur natura dicat quid incompletum quod completur in supposito vel re natu- quod completur in supposito vel re natu- ræ, natura non potest assumere. ræ, natura non potest assumere.

4. Præterea, Nihil assumit aliquid sibi 4. Præterea, Nihil assumit aliquid sibi nisi per modum per quem est: sed natu- nisi per modum per quem est: sed natu- ra numquam est nisi in re naturæ: ergo ra numquam est nisi in re naturæ: ergo non assumit nisi in re naturæ: hoc au- non assumit nisi in re naturæ: hoc au- tem in divinis est persona: ergo tunc tem in divinis est persona: ergo tunc non assumit nisi in persona. non assumit nisi in persona.

SOLUTIO. Dicendum, quod aliud est SOLUTIO. Dicendum, quod aliud est circumscribere a natura omnem persona- circumscribere a natura omnem persona- litatem, et circumscribere personalitatem litatem, et circumscribere personalitatem hanc quam determinat fides, scilicet Pa- hanc quam determinat fides, scilicet Pa- tris, et Filii, et Spiritus sancti. Si enim tris, et Filii, et Spiritus sancti. Si enim primo modo fiat circumscriptio personali- primo modo fiat circumscriptio personali- tatis in natura divina, erit ipsa in intel- tatis in natura divina, erit ipsa in intel- lectu tantum, et nihil aget nec assumet, et lectu tantum, et nihil aget nec assumet, et intelligetur per modum alicujus ordinabi- intelligetur per modum alicujus ordinabi- lis in alterum in quo sit secundum esse, lis in alterum in quo sit secundum esse, quia intelligetur ordinabilis ad personam: quia intelligetur ordinabilis ad personam: et sic procedunt omnes objectiones ad et sic procedunt omnes objectiones ad hoc inductæ, quod natura abstracta a hoc inductæ, quod natura abstracta a personis non possit assumere. Si autem personis non possit assumere. Si autem fiat abstractio a personalitate quam de- fiat abstractio a personalitate quam de- terminat fides in divinis, tunc adhuc re- terminat fides in divinis, tunc adhuc re- manet secundum intellectum Deus, ens manet secundum intellectum Deus, ens unus in se rationalis naturæ, et discretus unus in se rationalis naturæ, et discretus suis attributis ab omnibus aliis: et ita suis attributis ab omnibus aliis: et ita manebit in ratione personæ, licet non manebit in ratione personæ, licet non manebit in ratione hujus personæ vel manebit in ratione hujus personæ vel

Solut Solut

IN III SENTENT. DIST. V, A, ART. 3. IN III SENTENT. DIST. V, A, ART. 3.

99 99

99 99

Ad 1. Ad 1.

Ad 2. Ad 2.

Ad 3 Ad 3

Ad 4. Ad 4.

illius et illi convenit assumere, vel illius et illi convenit assumere, vel operari, et unire sibi ex sui omnipoten- operari, et unire sibi ex sui omnipoten- tia quidquid voluerit. Sed verum est, tia quidquid voluerit. Sed verum est, quod ita non conveniens erit ordo red- quod ita non conveniens erit ordo red- emptionis. Et hujus ratio est : quia abs- emptionis. Et hujus ratio est : quia abs- tracta personalitate quam distinguit fi- tracta personalitate quam distinguit fi- des in divinis, non remaneret persona- des in divinis, non remaneret persona- rum distinctio, licet remaneat persona rum distinctio, licet remaneat persona una secundum substantiam perfectam et una secundum substantiam perfectam et unam, et tales personæ plures in divinis unam, et tales personæ plures in divinis esse non possunt: quia pluribus talibus esse non possunt: quia pluribus talibus personis positis, sequeretur plures deos personis positis, sequeretur plures deos esse, quod non verum. Et ideo cum ad esse, quod non verum. Et ideo cum ad redemptionem exigatur distinctio perso- redemptionem exigatur distinctio perso- nalis inter mittentem et missum, et inter nalis inter mittentem et missum, et inter satisfacientem et cui satisfit, non pos- satisfacientem et cui satisfit, non pos- sunt tunc salvari hujusmodi conve- sunt tunc salvari hujusmodi conve- nientiæ quia idem personaliter esset nientiæ quia idem personaliter esset mittens et missus, et satisfaciens et mittens et missus, et satisfaciens et ille cui satisfactio exhiberetur. Unde ille cui satisfactio exhiberetur. Unde dicendum, quod circumscripta persona- dicendum, quod circumscripta persona- litate fidei, in Deo salvatur adhuc poten- litate fidei, in Deo salvatur adhuc poten- tia incarnandi, sed non convenientia. tia incarnandi, sed non convenientia.

AD PRIMUM ergo dicendum, quod natu- AD PRIMUM ergo dicendum, quod natu- ra dicitur ut quid unibile alteri quod est ra dicitur ut quid unibile alteri quod est res sua sicut individuum res sua sicut individuum suæ naturæ : suæ naturæ : sed non dicit alteri naturæ vel personæ sed non dicit alteri naturæ vel personæ unibile alterius naturæ. unibile alterius naturæ.

AD ALIUD dicendum, quod naturæ non AD ALIUD dicendum, quod naturæ non convenit operari nisi assumpta persona, convenit operari nisi assumpta persona, licet non oporteat supponere eam in per- licet non oporteat supponere eam in per- sona hac vel illa distincta, ut fides sup- sona hac vel illa distincta, ut fides sup- ponit. ponit.

AD ALIUD dicendum, quod non intel- AD ALIUD dicendum, quod non intel- lectis his personis, adhuc remanet ratio lectis his personis, adhuc remanet ratio personalitatis in Deo: sed verum est, personalitatis in Deo: sed verum est, quod non est eadem ratio personalitatis: quod non est eadem ratio personalitatis: quia relationibus non distingueretur a re quia relationibus non distingueretur a re ejusdem naturæ, sed attributis distin- ejusdem naturæ, sed attributis distin- gueretur a rebus aliarum naturarum : et gueretur a rebus aliarum naturarum : et ideo non est mirum si remanet omnipo- ideo non est mirum si remanet omnipo- tens. tens.

AD ALIUD dicendum, quod diliget et AD ALIUD dicendum, quod diliget et præcipiet eo quod supponitur ut per- præcipiet eo quod supponitur ut per- sona substans in se perfecta, et indistin- sona substans in se perfecta, et indistin- cta ab aliis sed tamen quia una sola cta ab aliis sed tamen quia una sola tunc ponitur, peribit convenientia incar- tunc ponitur, peribit convenientia incar- nationis et redemptionis. nationis et redemptionis.

ARTICULUS III. ARTICULUS III.

An assumere convenit personæ divinæ ? An assumere convenit personæ divinæ ?

Tertio quæritur, Utrum assumere con- Tertio quæritur, Utrum assumere con- venit personæ divinæ ? venit personæ divinæ ?

Videtur, quod non quia Videtur, quod non quia

1. Persona dicit quid distinctum in- 1. Persona dicit quid distinctum in- communicabile in assumptione autem communicabile in assumptione autem unum dicitur ad alterum et communica- unum dicitur ad alterum et communica- tio ergo intellectus personæ contraria- tio ergo intellectus personæ contraria- tur assumptioni et unioni. tur assumptioni et unioni.

2. Item, Omnis unio quam facit natu- 2. Item, Omnis unio quam facit natu- ra est ad hoc ut unita stet in uno, quod ra est ad hoc ut unita stet in uno, quod ulterius alii non uniatur, sicut unit ele- ulterius alii non uniatur, sicut unit ele- menta in humoribus, humores autem in menta in humoribus, humores autem in complexione, et complexionem in mem- complexione, et complexionem in mem- bris similibus, similia in dissimilibus, et bris similibus, similia in dissimilibus, et dissimilia in corporis organici physici dissimilia in corporis organici physici compositione, et corpus organicum cum compositione, et corpus organicum cum anima habente diversitatem virium, et anima habente diversitatem virium, et ibi stat ergo hoc est ultimum quod re- ibi stat ergo hoc est ultimum quod re- pugnat unibilitati: cum ergo hoc sit in- pugnat unibilitati: cum ergo hoc sit in- dividuum naturæ vel personæ : persona dividuum naturæ vel personæ : persona secundum rationem personæ non est uni- secundum rationem personæ non est uni- bilis alii cum igitur in divinis personis bilis alii cum igitur in divinis personis verissima sit ratio personæ, videtur quod verissima sit ratio personæ, videtur quod non sit unibilis secundum intellectum non sit unibilis secundum intellectum persona. persona.

: :

3. Item, Boetius dicit, quod « persona 3. Item, Boetius dicit, quod « persona est individua substantia rationalis na- est individua substantia rationalis na- turæ : » igitur cum individuum sit divi- turæ : » igitur cum individuum sit divi- sum ab aliis, sequitur quod de intellectu sum ab aliis, sequitur quod de intellectu suo ponat ab aliis separationem: cum suo ponat ab aliis separationem: cum igitur separatio contrarietur unioni, quæ igitur separatio contrarietur unioni, quæ est ad alterum, persona secundum in- est ad alterum, persona secundum in- tellectum repugnat unibilitati. Et hoc est tellectum repugnat unibilitati. Et hoc est contra omnes Sanctos et Doctores, di- contra omnes Sanctos et Doctores, di- centes personam magis posse assumere centes personam magis posse assumere quam naturam. quam naturam.

4. Si forte diceretur, quod istæ ratio- 4. Si forte diceretur, quod istæ ratio- nes probant, quod non debet fieri con- nes probant, quod non debet fieri con- gruenter unio personæ quantum est ex gruenter unio personæ quantum est ex parte assumentis, sed tamen Deus potest parte assumentis, sed tamen Deus potest

Sed contra. Sed contra.

Solutio. Solutio.

Ad 1. Ad 1.

100 100

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

hoc facere ex omnipotentia sua: hoc ni- hoc facere ex omnipotentia sua: hoc ni- hil est dictum quia Sancti multi assig- hil est dictum quia Sancti multi assig- nant rationes, quare magis congruenter nant rationes, quare magis congruenter sit persona assumens quam natura. sit persona assumens quam natura.

5. Præterea, Secundum hoc Deus pos- 5. Præterea, Secundum hoc Deus pos- set aliquid contra rationem suæ perso- set aliquid contra rationem suæ perso- næ et hoc non expediret ei: quia sic næ et hoc non expediret ei: quia sic posset aliquid contra seipsum: dicit posset aliquid contra seipsum: dicit enim Anselmus, quod « qui potest quod enim Anselmus, quod « qui potest quod sibi non prodest et sibi non expedit, sibi non prodest et sibi non expedit, quanto magis potest illud, tanto magis quanto magis potest illud, tanto magis adversitas et perversitas possunt in adversitas et perversitas possunt in illum. » illum. »

6. Si propter hoc dicatur, quod istæ 6. Si propter hoc dicatur, quod istæ rationes bene procederent, si persona ex rationes bene procederent, si persona ex parte suæ personalitatis amitteret incom- parte suæ personalitatis amitteret incom- municabilitatem per unionem : sed hoc municabilitatem per unionem : sed hoc non est ita, ideo sunt incommunicabiles non est ita, ideo sunt incommunicabiles sicut prius. CONTRA: Omnis unio sive sicut prius. CONTRA: Omnis unio sive unibilitas dicit communicationem vel unibilitas dicit communicationem vel communicabilitatem: sed unio non est communicabilitatem: sed unio non est nisi in persona, ut dicunt Sancti : ergo nisi in persona, ut dicunt Sancti : ergo communio et communicabilitas sunt in communio et communicabilitas sunt in persona, et sic nihil est quod dicitur. persona, et sic nihil est quod dicitur. SED CONTRA: SED CONTRA:

1. Unio est ad redemptionem : ergo 1. Unio est ad redemptionem : ergo unio erit per modum illum qui conve- unio erit per modum illum qui conve- nientissimus est redemptioni: redemptio- nientissimus est redemptioni: redemptio- ni autem congruit, quod satisfaciens sit ni autem congruit, quod satisfaciens sit idem in persona eum debente, et non idem in persona eum debente, et non in natura: ergo unio debet fieri conve- in natura: ergo unio debet fieri conve- nientissime in persona. nientissime in persona.

2. Item, Augustinus : « Mittitur qui 2. Item, Augustinus : « Mittitur qui ab alio est » ergo mittitur in carnem ab alio est » ergo mittitur in carnem qui ab alio est : sed non est ab alio nisi qui ab alio est : sed non est ab alio nisi persona ergo incarnatio præcipue con- persona ergo incarnatio præcipue con- venit personæ. venit personæ.

SOLUTIO. Dicimus cum sanctis Patri- SOLUTIO. Dicimus cum sanctis Patri- bus, quod persona unibilis est ex parte bus, quod persona unibilis est ex parte assumentis. assumentis.

Ad hoc autem quod contra objicitur, Ad hoc autem quod contra objicitur, dicendum quod hoc verum est quia sin- dicendum quod hoc verum est quia sin- gularitas et incommunicabilitas sunt de gularitas et incommunicabilitas sunt de intellectu personæ: sed non omnis sin- intellectu personæ: sed non omnis sin- gularitas nec omnis incommunicabilitas, gularitas nec omnis incommunicabilitas, sed singularitas quæ contrariatur ad in sed singularitas quæ contrariatur ad in pluribus esse, et incommunicabilitas quæ pluribus esse, et incommunicabilitas quæ contrariatur unibilitati ad tertium consti- contrariatur unibilitati ad tertium consti-

tuendum et sic non amisit singularita- tuendum et sic non amisit singularita- tem divina persona : quia adhuc remansit tem divina persona : quia adhuc remansit una singularis persona non prædicabilis una singularis persona non prædicabilis de pluribus in quibus esset, nec mutata de pluribus in quibus esset, nec mutata in aliquod tertium, quin potius assum- in aliquod tertium, quin potius assum- ptum assumpsit in sui incommunicabili- ptum assumpsit in sui incommunicabili- tatem et personalitatem æternam, ut tatem et personalitatem æternam, ut idem esset in persona Deus et homo, et idem esset in persona Deus et homo, et non quaternitas in divinis in numero hy- non quaternitas in divinis in numero hy- postasium constitueretur, si utriusque postasium constitueretur, si utriusque naturæ hypostasis suam propriam habe- naturæ hypostasis suam propriam habe- ret personalitatem, vel nova in Trinitate ret personalitatem, vel nova in Trinitate fieret, cum hypostasis æterna cum homi- fieret, cum hypostasis æterna cum homi- nis hypostasi tertiam constitueret perso- nis hypostasi tertiam constitueret perso-

nam. nam.

AD ALIUD dicendum, quod hoc verum AD ALIUD dicendum, quod hoc verum est, quod natura in omnibus unitis inten- est, quod natura in omnibus unitis inten- dit unum ultimum, non unibile alii ad dit unum ultimum, non unibile alii ad tertium constituendum, sicut factum fuit tertium constituendum, sicut factum fuit in omnibus quæ ipsa ad personam unit: in omnibus quæ ipsa ad personam unit: sed non intendit ut nihil illi in suam sin- sed non intendit ut nihil illi in suam sin- gularitatem et personalitatem uniatur : gularitatem et personalitatem uniatur : quia sic non assumeret potum, et cibum, quia sic non assumeret potum, et cibum, et hujusmodi. Unde patet quod non con- et hujusmodi. Unde patet quod non con- trariatur personalitatı, quod aliquid trariatur personalitatı, quod aliquid uniatur sibi in personalitatem suam. uniatur sibi in personalitatem suam.

AD ALIUD dicendum, quod cum dici- AD ALIUD dicendum, quod cum dici- tur, individua substantia, ly individua tur, individua substantia, ly individua dicit ab aliis separationem quæ est con- dicit ab aliis separationem quæ est con- traria unioni et communicabilitati poten- traria unioni et communicabilitati poten- tiæ ad actum, et e contra: quia talis tiæ ad actum, et e contra: quia talis communicabilitas est ad tertium consti- communicabilitas est ad tertium consti- tuendum sed non contrariatur unioni tuendum sed non contrariatur unioni alicujus in eamdem singularitatem perso- alicujus in eamdem singularitatem perso- næ, ut prius habitum est. næ, ut prius habitum est.

AD ALIUD dicendum, quod unio a AD ALIUD dicendum, quod unio a Sanctis ponitur facta esse in persona: Sanctis ponitur facta esse in persona: sed non talis quæ singularitati contrarie- sed non talis quæ singularitati contrarie- tur, vel novam inducat personalitatem. tur, vel novam inducat personalitatem.

AD ALIUD dicendum, quod Deus posset AD ALIUD dicendum, quod Deus posset aliquid contra rationem suæ personæ, si aliquid contra rationem suæ personæ, si ita fieret unio, ut destrueretur personali- ita fieret unio, ut destrueretur personali- lassic autem non fit, ut patet ex di- lassic autem non fit, ut patet ex di- ctis. ctis.

AD ID quod objicitur, quod omnis unio AD ID quod objicitur, quod omnis unio dicit communicabilitatem, dicendum dicit communicabilitatem, dicendum quod hoc falsum est si fiat vis in com- quod hoc falsum est si fiat vis in com- municabilitate. Dupliciter enim aliquid municabilitate. Dupliciter enim aliquid dicitur communicabile proprie, tertio au- dicitur communicabile proprie, tertio au-

Ad 2. Ad 2.

Ad 3. Ad 3.

Ad 4. Ad 4.

Ad 5. Ad 5.

Ad 6. Ad 6.

IN III SENTENT. DIST. V, A, ART. 4. IN III SENTENT. DIST. V, A, ART. 4.

tem modo improprie. Communicabile tem modo improprie. Communicabile enim dicitur per modum materiæ com- enim dicitur per modum materiæ com- municatum ad alterum constituendum, municatum ad alterum constituendum, sicut corpus communicabile est animæ: sicut corpus communicabile est animæ: et hoc communicabile ut pars communi- et hoc communicabile ut pars communi- cabilis est. Secundo modo dicitur com- cabilis est. Secundo modo dicitur com- municabile de pluribus quantum est de municabile de pluribus quantum est de

se, se, in quibus est vel potest esse, sicut in quibus est vel potest esse, sicut natura comunis. Et illi duo contrarian- natura comunis. Et illi duo contrarian- tur personalitati sive singularitati. Tertio tur personalitati sive singularitati. Tertio modo dicitur communicabile unibile gra- modo dicitur communicabile unibile gra- tia cujus communio fit ad proprietates tia cujus communio fit ad proprietates alterius et sic uniuntur et communicant alterius et sic uniuntur et communicant hypostasis Dei et hominis: et hæc hypos- hypostasis Dei et hominis: et hæc hypos- tasis est illa et quidquid convenit uni tasis est illa et quidquid convenit uni gratia hypostasis, convenit et alii. Unde gratia hypostasis, convenit et alii. Unde dicimus, quod hic Deus est hic homo, et dicimus, quod hic Deus est hic homo, et hic homo creavit stellas, et fuit ab æter- hic homo creavit stellas, et fuit ab æter- no, et hic Deus natus est de Virgine et no, et hic Deus natus est de Virgine et passus sub Pontio Pilato. passus sub Pontio Pilato.

ARTICULUS IV. ARTICULUS IV.

An assumptio per prius convenit personæ An assumptio per prius convenit personæ vel naturæ ? vel naturæ ?

Quarto, Quæritur cui convenit per Quarto, Quæritur cui convenit per prius, utrum scilicet personæ vel natu- prius, utrum scilicet personæ vel natu-

ræ ? ræ ?

Videtur autem, quod naturæ : quia Videtur autem, quod naturæ : quia

1. Gratia cujus convenit creatio, 1. Gratia cujus convenit creatio, gratia ejusdem convenit recreatio: sed gratia ejusdem convenit recreatio: sed creatio est gratia naturæ, ergo et re- creatio est gratia naturæ, ergo et re- creatio. Si dicatur, quod PRIMA est creatio. Si dicatur, quod PRIMA est falsa. Probatur per simile ex superiori- falsa. Probatur per simile ex superiori- bus, ubi dixit Augustinus, quod quia in bus, ubi dixit Augustinus, quod quia in sapientia creaverat, in sapientia conve- sapientia creaverat, in sapientia conve- niebat fieri redemptionem. niebat fieri redemptionem.

2. Item, Incarnatio est opus commu- 2. Item, Incarnatio est opus commu- niter trium personarum, ut habitum est niter trium personarum, ut habitum est in anteriori distinctione: ergo videtur, in anteriori distinctione: ergo videtur, quod etiam assumptio convenit naturæ quod etiam assumptio convenit naturæ per prius quia quidquid est commune per prius quia quidquid est commune tribus, convenit eis gratia naturæ. tribus, convenit eis gratia naturæ.

101 101

3. Item, Damascenus dicit, quod tota 3. Item, Damascenus dicit, quod tota natura divina in una substantiarum hy- natura divina in una substantiarum hy- postasium humanam naturam assumpsit: postasium humanam naturam assumpsit: ergo hoc per prius convenit naturæ. ergo hoc per prius convenit naturæ.

SED CONTRA: SED CONTRA:

1. Quidquid convenit alicui personæ 1. Quidquid convenit alicui personæ gratia naturæ, communiter convenit om- gratia naturæ, communiter convenit om- nibus personis : si ergo incarnatio con- nibus personis : si ergo incarnatio con- venit personæ gratia naturæ, convenit venit personæ gratia naturæ, convenit omnibus personis, quod falsum est: non omnibus personis, quod falsum est: non ergo convenit gratia naturæ. ergo convenit gratia naturæ.

2. Præterea, Omnes convenientes ra- 2. Præterea, Omnes convenientes ra- tiones Sanctorum assignantur penes pro- tiones Sanctorum assignantur penes pro- pria vel appropriata personæ : ergo vi- pria vel appropriata personæ : ergo vi- detur, quod opus incarnationis per prius detur, quod opus incarnationis per prius convenit personæ quam naturæ. convenit personæ quam naturæ.

3. Item, Illi per prius convenit aliquid 3. Item, Illi per prius convenit aliquid cui convenit in se et per se: sed naturæ cui convenit in se et per se: sed naturæ non convenit incarnatio in se et per se, non convenit incarnatio in se et per se, sed personæ, ut ex prioribus probatum sed personæ, ut ex prioribus probatum est ergo naturæ convenit per poste- est ergo naturæ convenit per poste- rius, et personæ per prius. rius, et personæ per prius.

4. Item, Unio magis proprie attingit 4. Item, Unio magis proprie attingit illud quod efficitur, quam quod non effi- illud quod efficitur, quam quod non effi- citur natura autem non efficitur unum citur natura autem non efficitur unum cum natura, sed hypostasis cum hypo- cum natura, sed hypostasis cum hypo- stasi ergo videtur, quod unio per prius stasi ergo videtur, quod unio per prius secundum rationem intelligentiæ conve- secundum rationem intelligentiæ conve- niat personæ, quam naturæ. niat personæ, quam naturæ.

Sed contra. Sed contra.

SED CONTRA: Quæcumque sunt indif- Sed contra. SED CONTRA: Quæcumque sunt indif- Sed contra. ferentia omnino secundum rem, quid- ferentia omnino secundum rem, quid- quid convenit uni, convenit alteri, et quid convenit uni, convenit alteri, et æque primo si omnino secundum rem æque primo si omnino secundum rem indifferentia sunt et eadem sed natura indifferentia sunt et eadem sed natura divina et persona omnino secundum rem divina et persona omnino secundum rem sunt indifferentia: ergo si incarnari con- sunt indifferentia: ergo si incarnari con- venit uni, æque primo etiam convenit venit uni, æque primo etiam convenit alteri. alteri.