44 44

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

ARTICULUS I. ARTICULUS I.

An caro Christi antequam assumeretur, An caro Christi antequam assumeretur,

fuerit obnoxia peccato? fuerit obnoxia peccato?

sibi, non determinavit ut obnoxiam, sicut sibi, non determinavit ut obnoxiam, sicut fuit in decimis, et ratione medicinæ, et fuit in decimis, et ratione medicinæ, et hujusmodi quæ promulgavit fides de hujusmodi quæ promulgavit fides de carne Christi. carne Christi.

ARTICULUS II. ARTICULUS II.

Solutio. Solutio.

Oritur autem hic dubium de hoc quod An Christus non naturaliter, sed volun- Oritur autem hic dubium de hoc quod An Christus non naturaliter, sed volun- concedit, carnem Christi antequam assu- concedit, carnem Christi antequam assu- meretur, peccato obnoxiam. meretur, peccato obnoxiam.

1. Antequam enim assumeretur fuit in 1. Antequam enim assumeretur fuit in lumbis Patrum: et non fuit nisi sicut lumbis Patrum: et non fuit nisi sicut medicina vulneris, ut dicit Augustinus: medicina vulneris, ut dicit Augustinus: ergo non fuit obnoxia peccato: quia ob- ergo non fuit obnoxia peccato: quia ob- noxium peccato non est medicina. noxium peccato non est medicina.

2. Item, Non conceditur, quod Chri- 2. Item, Non conceditur, quod Chri- stus fuerit in lumbis Patrum secundum stus fuerit in lumbis Patrum secundum legem concupiscentiæ: lex autem con- legem concupiscentiæ: lex autem con- cupiscentiæ est causa obnoxietatis pec- cupiscentiæ est causa obnoxietatis pec- cati: ergo non debet concedi, quod etiam cati: ergo non debet concedi, quod etiam ante fuit obnoxia peccato. ante fuit obnoxia peccato.

3. Item, Non conceditur, quod caro 3. Item, Non conceditur, quod caro Christi in carne Virginis vel Patrum de- Christi in carne Virginis vel Patrum de- cimata fuerit: ergo multo minus concedi cimata fuerit: ergo multo minus concedi debet, quod in eis obnoxia fuit peccato. debet, quod in eis obnoxia fuit peccato.

SOLUTIO. Dicendum, quod caro Christi SOLUTIO. Dicendum, quod caro Christi dupliciter potest accipi, scilicet materia- dupliciter potest accipi, scilicet materia- liter tantum secundum potentiam indis- liter tantum secundum potentiam indis- positam ad unionem: et sic ipsa fuit in- positam ad unionem: et sic ipsa fuit in- distincta a reliqua Virginis carne in Vir- distincta a reliqua Virginis carne in Vir- gine, et a reliqua Patrum carne in Pa- gine, et a reliqua Patrum carne in Pa- tribus, et sic fuit obnoxia peccato : et ita tribus, et sic fuit obnoxia peccato : et ita intelligit hoc quod Magister dicit. intelligit hoc quod Magister dicit.

Potest etiam intelligi caro Christi in Potest etiam intelligi caro Christi in quantum Christi, vel cum relatione ad quantum Christi, vel cum relatione ad Christum et sic non fuit umquam ob- Christum et sic non fuit umquam ob- noxia peccato, sed semper medicina vul- noxia peccato, sed semper medicina vul- neris, nec umquam decimata, ut infra neris, nec umquam decimata, ut infra patebit. patebit.

Et per hoc patet solutio rationum quæ Et per hoc patet solutio rationum quæ ducuntur ad propositum : quia illæ acci- ducuntur ad propositum : quia illæ acci- piunt carnem Christi sicut Christo de piunt carnem Christi sicut Christo de terminatam forma Christi, vel fide. Et terminatam forma Christi, vel fide. Et quando fuit sub forma Christi, non fuit quando fuit sub forma Christi, non fuit obnoxia. Fides autem determinans eam obnoxia. Fides autem determinans eam

tarie passus sit? tarie passus sit?

Deinde quæritur de hoc quod dicit, Deinde quæritur de hoc quod dicit, ibi, A, circa initium: « Pœna tantum, ibi, A, circa initium: « Pœna tantum, non necessitate, etc. » non necessitate, etc. »

Ex hoc enim videtur sequi, quod Chri- Ex hoc enim videtur sequi, quod Chri- stus non naturaliter, sed voluntarie pas- stus non naturaliter, sed voluntarie pas- sus sit quod etiam voluerunt quidam sus sit quod etiam voluerunt quidam habere ex illo verbo Isaiæ, LI, 7 : Obla- habere ex illo verbo Isaiæ, LI, 7 : Obla- tus est, quia ipse voluit. tus est, quia ipse voluit.

Sed quia infra proprius tractatus erit Sed quia infra proprius tractatus erit de hoc, dicendum quod poena dicitur de hoc, dicendum quod poena dicitur pœnalitas in corpore passibili, quam pœnalitas in corpore passibili, quam Christus quidem primo voluntate et non Christus quidem primo voluntate et non necessitate assumpsit: quia poterat cor- necessitate assumpsit: quia poterat cor- poris naturam ita separasse a compassi- poris naturam ita separasse a compassi- bilitate, sicut separavit a peccato, si vo- bilitate, sicut separavit a peccato, si vo- luisset sed postquam primo voluntarie luisset sed postquam primo voluntarie hanc pœnalitatem assumpsit, postea na- hanc pœnalitatem assumpsit, postea na- turaliter et necessitate naturæ habuit, turaliter et necessitate naturæ habuit, vel naturaliter secundum esse passus vel naturaliter secundum esse passus fuit incommoda : sicut accedens ad ignem, fuit incommoda : sicut accedens ad ignem, voluntarie quidem accedit: sed postea- voluntarie quidem accedit: sed postea- quam accessit, non voluntarie, sed na- quam accessit, non voluntarie, sed na- turaliter igne calescit. turaliter igne calescit.

ARTICULUS III. ARTICULUS III.

An Beata Virgo sanctificata sit in utero, An Beata Virgo sanctificata sit in utero, vel ante uterum ? vel ante uterum ?

« Mariam totam quoque Spiritus san- « Mariam totam quoque Spiritus san- ctus, etc. >> ctus, etc. >>

Soluti Soluti

IN III SENTENT. DIST. III, A, ART. 3. IN III SENTENT. DIST. III, A, ART. 3.

In isto capitulo quatuor dicuntur. Pri In isto capitulo quatuor dicuntur. Pri mum est de sanctificatione gloriosæ Vir- mum est de sanctificatione gloriosæ Vir- ginis. Secundum est de modo conceptio- ginis. Secundum est de modo conceptio- nis ejus, ibi, « Potentiam quoque gene- nis ejus, ibi, « Potentiam quoque gene- randi, etc. » Tertium est, ex quo, ut randi, etc. » Tertium est, ex quo, ut videtur, corpus Christi formatum fuit, videtur, corpus Christi formatum fuit, 1b1, « Tunc obumbravit ipsam Dei, etc. » 1b1, « Tunc obumbravit ipsam Dei, etc. » Quartum est, quid concepit, quia verum Quartum est, quid concepit, quia verum corpus et animam: et ideo error Mani- corpus et animam: et ideo error Mani- chæi convincitur, ibi, « Caro animata chæi convincitur, ibi, « Caro animata rationalique et intellectu, etc. » rationalique et intellectu, etc. »

CIRCA PRIMUM horum, incidit quæstio CIRCA PRIMUM horum, incidit quæstio de sanctificatione Beatæ Virginis. Et de sanctificatione Beatæ Virginis. Et quæruntur breviter octo, scilicet, An quæruntur breviter octo, scilicet, An sanctificata fuerit in utero, vel ante ute- sanctificata fuerit in utero, vel ante ute- rum ? rum ?

Secundo, An in utero ante animatio- Secundo, An in utero ante animatio- nem, vel post? nem, vel post?

Tertio, An post animationem, vel ante Tertio, An post animationem, vel ante nativitatem, vel post? nativitatem, vel post?

45 45

concedi potuit, concedebatur matri quæ concedi potuit, concedebatur matri quæ gratia plena fuit: ergo Christus ei hoc gratia plena fuit: ergo Christus ei hoc concessit. concessit.

2. Item, Anselmus: « Decebat ut Virgo 2. Item, Anselmus: « Decebat ut Virgo illa quam Deus Filio quem corde geni- illa quam Deus Filio quem corde geni- tam ut seipsum diligit, matrem præpa- tam ut seipsum diligit, matrem præpa- ravit, ea puritate niteret qua major sub ravit, ea puritate niteret qua major sub Deo nequit intelligi: » sed habuisse ori- Deo nequit intelligi: » sed habuisse ori- ginale et amisisse, non est major puritas ginale et amisisse, non est major puritas quæ sub Deo intelligi potest, quia major quæ sub Deo intelligi potest, quia major intelligitur numquam habuisse: ergo intelligitur numquam habuisse: ergo hoc concessum est matri, cui concedeba- hoc concessum est matri, cui concedeba- tur quidquid concedi potest: quod acci- tur quidquid concedi potest: quod acci- pitur ex verbo quod in III Reg. 11, 20, pitur ex verbo quod in III Reg. 11, 20, Salomon dixit matri: Pete, mater mea: Salomon dixit matri: Pete, mater mea: neque enim fas est ut avertam faciem neque enim fas est ut avertam faciem suam, scilicet me quidquid denegare suam, scilicet me quidquid denegare tibi. tibi.

3. Item, Ecclesia cantat, quod Heva fuit 3. Item, Ecclesia cantat, quod Heva fuit via mortis, et Beata Virgo via vitæ : via mortis, et Beata Virgo via vitæ : ergo sicut illa mortis, ita ista vitæ : sed ergo sicut illa mortis, ita ista vitæ : sed

Quarto, Quanta fuit sanctificatio ejus illa mortis fuit existentibus in lumbis : Quarto, Quanta fuit sanctificatio ejus illa mortis fuit existentibus in lumbis : in utero ? in utero ?

Quinto, Quid addidit, sanctificatio ex Quinto, Quid addidit, sanctificatio ex præventu in eam Spiritus sancti, et ex præventu in eam Spiritus sancti, et ex inhabitatione Film ? inhabitatione Film ?

Sexto, de doctrina sanctificationis ejus, Sexto, de doctrina sanctificationis ejus, et Jeremiæ et Joannis, qui etiam sancti- et Jeremiæ et Joannis, qui etiam sancti- ficati sunt in utero. ficati sunt in utero.

Septimo, Utrum gratia sanctificatio- Septimo, Utrum gratia sanctificatio- nis in utera confirmet sanctificatos, et nis in utera confirmet sanctificatos, et præcipue utrum confirmaverit ipsam, ita præcipue utrum confirmaverit ipsam, ita quod postea peccare non potuerit? quod postea peccare non potuerit?

Octavo et ultimo, In quo differt gratia Octavo et ultimo, In quo differt gratia sanctificationis in utero a gratia sancti- sanctificationis in utero a gratia sancti- ficationis quæ est in sacramentis? et, ficationis quæ est in sacramentis? et, Utrum sanctificati in utero ad sacramenta Utrum sanctificati in utero ad sacramenta teneantur ? teneantur ?

AD PRIMUM proceditur sic: AD PRIMUM proceditur sic:

4. Dicit Apostolus, quod omnes in 4. Dicit Apostolus, quod omnes in Adam peccaverunt ', qui fuit forma præ- Adam peccaverunt ', qui fuit forma præ- varicationis omnium cum ergo Deus varicationis omnium cum ergo Deus pronior sit ad miserendum quem ad pronior sit ad miserendum quem ad condemnandum, omnes in Adam vel condemnandum, omnes in Adam vel aliqui satisfacere potuerunt, et quidquid aliqui satisfacere potuerunt, et quidquid

Ad Roman. v, 12: Propterea sicut per unum Ad Roman. v, 12: Propterea sicut per unum hommem peccatum in mundum intravit. et per hommem peccatum in mundum intravit. et per

ergo ista via vitæ existens et existentibus ergo ista via vitæ existens et existentibus in lumbis. in lumbis.

SED CONTRA: SED CONTRA:

1. Augustinus: « Non potest bene esse 1. Augustinus: « Non potest bene esse qui non est: » sed sanctificatum esse, qui non est: » sed sanctificatum esse, est bene esse: ergo non convenit non est bene esse: ergo non convenit non existenti. existenti.

2. Præterca, « Quidquid erat in lum- 2. Præterca, « Quidquid erat in lum- bis ut peccato non obnoxium, erat me- bis ut peccato non obnoxium, erat me- dicina vulneris, »ut dicit Augustinus: dicina vulneris, »ut dicit Augustinus: ergo si Virgo fuisset in lumbis, ut peccato ergo si Virgo fuisset in lumbis, ut peccato non obnoxia, fuisset medicina vulneris: non obnoxia, fuisset medicina vulneris: sed una efficaci medicina habita, alia su- sed una efficaci medicina habita, alia su- perfluit: ergo superflua esset incarnatio perfluit: ergo superflua esset incarnatio

Christi. Christi.

3. Prætera, In Ecclesia non est nisi 3. Prætera, In Ecclesia non est nisi caput et membra. capiti convenit redi- caput et membra. capiti convenit redi- mere tantum ergo membris convenit re- mere tantum ergo membris convenit re- dimi. Cum igitur Beata Virgo fuerit mem- dimi. Cum igitur Beata Virgo fuerit mem- brum, sic ipsi convenit redimi: sed dicit brum, sic ipsi convenit redimi: sed dicit Augustinus, quod cuicumque convenit Augustinus, quod cuicumque convenit redini, in lumbis Patrum est ut ob- redini, in lumbis Patrum est ut ob- noxium peccato: ergo Beata Virgo in noxium peccato: ergo Beata Virgo in lumbis Patrum non poterat sanctificari. lumbis Patrum non poterat sanctificari.

peccatum mors: et ta in omnes homines mors peccatum mors: et ta in omnes homines mors pertransiit, in quo omnes peccaverunt pertransiit, in quo omnes peccaverunt

Sed contra. Sed contra.

Solutio. Solutio. Ad 1 et 3. Ad 1 et 3.

Ad 2. Ad 2.

46 46

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

SOLUTIO. Dicimus, quod tribus de SOLUTIO. Dicimus, quod tribus de causis Beata Virgo, et quilibet alius non causis Beata Virgo, et quilibet alius non potest sanctificari in parentibus: qua- potest sanctificari in parentibus: qua- rum una est, quod gratia sanctificationis rum una est, quod gratia sanctificationis non habet ortum a parentibus, et ideo non habet ortum a parentibus, et ideo in eis transfundi non potest: sed pecca- in eis transfundi non potest: sed pecca- tum habet ortum, et ideo transfunditur tum habet ortum, et ideo transfunditur propagatione naturæ. propagatione naturæ.

Et per hoc patet solutio ad primum et Et per hoc patet solutio ad primum et ad tertium. ad tertium.

Secunda causa: Ut dicit Augustinus, Secunda causa: Ut dicit Augustinus, ex libidine in propagatione tamquam filia ex libidine in propagatione tamquam filia peccati innascitur causa peccati in car- peccati innascitur causa peccati in car- ne et hoc idem dicit Augustinus. Li- ne et hoc idem dicit Augustinus. Li- bido autem hæc non est separabilis bido autem hæc non est separabilis a concupiscentia mixtionis seminum, a concupiscentia mixtionis seminum, et ideo innascitur peccatum et ideo et ideo innascitur peccatum et ideo quia Virgo Beata per hanc legem concu- quia Virgo Beata per hanc legem concu- piscentiæ fuit in lumbis Patrum, quia piscentiæ fuit in lumbis Patrum, quia futura erat venire in uterum matris suæ, futura erat venire in uterum matris suæ, non habuit in illis possibilitatem ad gra- non habuit in illis possibilitatem ad gra-

tiam. tiam.

Tertia causa est, quia caro non est Tertia causa est, quia caro non est particeps gratiæ gratum facientis nisi per particeps gratiæ gratum facientis nisi per animam distinctam et ideo in lumbis animam distinctam et ideo in lumbis Patrum nemo fuit secundum animam Patrum nemo fuit secundum animam susceptibilis gratiæ. susceptibilis gratiæ.

AD ID quod objicitur de Anselmo, di- AD ID quod objicitur de Anselmo, di- cendum, quod illa puritas non intelligi cendum, quod illa puritas non intelligi tur per comparationem ad ante, sed ad tur per comparationem ad ante, sed ad post. Habetur enim originale per compa- post. Habetur enim originale per compa- rationem ad ante unde contrahitur, et rationem ad ante unde contrahitur, et per comparationem ad post, quia ad per comparationem ad post, quia ad

malum inclinat. Christus autem Deus malum inclinat. Christus autem Deus homo non habuit secundum compara- homo non habuit secundum compara- tionem ad ante, nec ad post: unde sub tionem ad ante, nec ad post: unde sub illa est puritas quæ ad ante habet origi- illa est puritas quæ ad ante habet origi- nale, quia contraxit: sed non ad post, nale, quia contraxit: sed non ad post, quia post legem concupiscentiæ ad ma- quia post legem concupiscentiæ ad ma- ⚫lum inclinare non potuit. ⚫lum inclinare non potuit.

ARTICULUS IV. ARTICULUS IV.

An caro Beatæ Virginis fuit sanctificata An caro Beatæ Virginis fuit sanctificata ante animationem, vel post? ante animationem, vel post?

Secundo quæritur, Utrum caro ejus Secundo quæritur, Utrum caro ejus sanctificata fuerit ante animationem, vel sanctificata fuerit ante animationem, vel post? post?

1. Hoc enim quidam præsumpserunt 1. Hoc enim quidam præsumpserunt dicere, scilicet quod contraxit quidem dicere, scilicet quod contraxit quidem originale in causa et materia corporis: originale in causa et materia corporis: sed quia Spiritus sanctus et anima simul sed quia Spiritus sanctus et anima simul venerunt ad corpus, et Spiritus sanctus venerunt ad corpus, et Spiritus sanctus omnibus mobilibus mobilior est, ideo omnibus mobilibus mobilior est, ideo prævenit animam in introitu corporis, prævenit animam in introitu corporis, et emundavit ut animam originali reatu et emundavit ut animam originali reatu inficere non posset. inficere non posset.

2. Et hoc nituntur probare sic: Beata 2. Et hoc nituntur probare sic: Beata Virgo significatur per arcam, et anima Virgo significatur per arcam, et anima ejus per urnam auream, et gratia ejus ejus per urnam auream, et gratia ejus per manna ergo cum arca circumtecta per manna ergo cum arca circumtecta fuit ex omni parte auro antequam urna fuit ex omni parte auro antequam urna poneretur in ea, caro fuit præventa mun- poneretur in ea, caro fuit præventa mun- ditia Spiritus antequam anima venisset ditia Spiritus antequam anima venisset ad ipsam. ad ipsam.

3. Præterea, Ut habitum est, major est 3. Præterea, Ut habitum est, major est puritas ejus quæ potest esse sub Deo : puritas ejus quæ potest esse sub Deo : sed hæc est ut in causa habeat et non in sed hæc est ut in causa habeat et non in reatu, cum Filius verus homo et Deus reatu, cum Filius verus homo et Deus non habeat nec in causa nec in reatu. non habeat nec in causa nec in reatu.

4. Præterea, Quæ esset causa quod 4. Præterea, Quæ esset causa quod Deus de illa sanctificatione exspectaret, Deus de illa sanctificatione exspectaret, donec corpus inficeret animam, cum ante donec corpus inficeret animam, cum ante ipsam præstare posset? Constat quod ipsam præstare posset? Constat quod nulla. Cum igitur quidquid concedi pot- nulla. Cum igitur quidquid concedi pot- est, concessit matri, videtur quod hæc est, concessit matri, videtur quod hæc concessit. concessit.

5. Præterea, De Antichristo qui erit 5. Præterea, De Antichristo qui erit instrumentum diaboli, legitur in quadam instrumentum diaboli, legitur in quadam Glossa super Danielem, quod etiam in Glossa super Danielem, quod etiam in matre diabolus incrementum sibi procu- matre diabolus incrementum sibi procu- rat: ergo per oppositum de ea quæ est rat: ergo per oppositum de ea quæ est quasi instrumentum Dei, videtur quod quasi instrumentum Dei, videtur quod

ed contra. ed contra.

.Solutio. .Solutio.

Ad 1. Ad 1.

IN III SENTENT. DIST. III, A, ART. 4. IN III SENTENT. DIST. III, A, ART. 4.

Deus ipsum corpus procurare debeat ne Deus ipsum corpus procurare debeat ne animam inficiat. animam inficiat.

6. Præterea, Legitur de Jeremia : 6. Præterea, Legitur de Jeremia : Priusquam te formarem in utero, novi Priusquam te formarem in utero, novi te. Formatio autem (ut dicit Augusti- te. Formatio autem (ut dicit Augusti- nus) est in infusione animæ: ergo novit nus) est in infusione animæ: ergo novit Jeremiam antequam animam infunderet: Jeremiam antequam animam infunderet: constat autem quod loquitur de notitia constat autem quod loquitur de notitia approbationis per gratiam: ergo Jere- approbationis per gratiam: ergo Jere- miam approbavit per gratiam antequam miam approbavit per gratiam antequam animaret ergo multo fortius matrem. animaret ergo multo fortius matrem. 7. Item, Luc. 1, 15, super illud: Spi- 7. Item, Luc. 1, 15, super illud: Spi- ritu sancto replebitur adhuc ex utero, ritu sancto replebitur adhuc ex utero, Glossa Nec dum erat illi spiritus vitæ, Glossa Nec dum erat illi spiritus vitæ, et jam inerat spiritus gratiæ: ergo mul- et jam inerat spiritus gratiæ: ergo mul- to fortius sic fuit in matre, et ita erat to fortius sic fuit in matre, et ita erat sanctificata ante spiritum vitæ: cum igitur sanctificata ante spiritum vitæ: cum igitur spiritus vitæ sit aniına, erat sanctificata spiritus vitæ sit aniına, erat sanctificata ante animationem. ante animationem.

SED CONTRA : SED CONTRA :

1. Sanctificatio in utero est contra rea- 1. Sanctificatio in utero est contra rea- tum originalis, et non contra poenam, tum originalis, et non contra poenam, vel concupiscentiam ipsius. PROBATIO: vel concupiscentiam ipsius. PROBATIO: Quia contraria non manent cum gratia: Quia contraria non manent cum gratia: ergo reatus habet contrarietatem ad gra- ergo reatus habet contrarietatem ad gra- tiam sed caro non est susceptibilis rea- tiam sed caro non est susceptibilis rea- tus: ergo nec gratiæ. tus: ergo nec gratiæ.

2. Item, Ordo est in partibus hominis 2. Item, Ordo est in partibus hominis ad Deum, ita quod corpus est sub anima, ad Deum, ita quod corpus est sub anima, et anima sub Deo ergo in descensu et anima sub Deo ergo in descensu gratiarum Deus dando gratiam, vicinius gratiarum Deus dando gratiam, vicinius se habet ad animam quam ad corpus: se habet ad animam quam ad corpus: ergo effectus gratiæ per animam debet ergo effectus gratiæ per animam debet transire in corpus. transire in corpus.

3. Item, Dicit Dionysius, quod lex di- 3. Item, Dicit Dionysius, quod lex di- vinitatis est per prima media, et per me- vinitatis est per prima media, et per me- dia postrema adducere: cum ergo anima dia postrema adducere: cum ergo anima sit media, per animam debet reduci sit media, per animam debet reduci corpus ad statum gratiæ. corpus ad statum gratiæ.

SOLUTIO. Dicimus, quod Beata Virgo SOLUTIO. Dicimus, quod Beata Virgo non fuit sanctificata ante animationem : non fuit sanctificata ante animationem : et qui dicunt oppositum, est hæresis con- et qui dicunt oppositum, est hæresis con- demnata a Beato Bernardo in epistola demnata a Beato Bernardo in epistola ad Lugdunenses, et a Magistris omnibus ad Lugdunenses, et a Magistris omnibus Parisiensibus. Parisiensibus.

47 47

ritus sanctus movetur quando per motio- ritus sanctus movetur quando per motio- nes in animas sanctas se transfert: non nes in animas sanctas se transfert: non quidem in se, sed in donis gratiarum : quidem in se, sed in donis gratiarum : et ideo primo venit in animam, et per et ideo primo venit in animam, et per ipsam sanctificat corpus. Unde hoc est ipsam sanctificat corpus. Unde hoc est falsum quod præcederet animam in cor- falsum quod præcederet animam in cor- pus per inhabitantem gratiam gratum pus per inhabitantem gratiam gratum facientem. facientem.

AD ALIUD dicendum, quod illa exposi- AD ALIUD dicendum, quod illa exposi- tio allegorica est: et non est simile: tio allegorica est: et non est simile: quia quod erat in arca materialiter dice- quia quod erat in arca materialiter dice- batur, et aliter ordinabatur hoc in natu- batur, et aliter ordinabatur hoc in natu- ra et gratia non ita se habuit, quia gra- ra et gratia non ita se habuit, quia gra- tia corporis non erat nisi ab anima: et tia corporis non erat nisi ab anima: et est simile si aurum urnæ esset anima, est simile si aurum urnæ esset anima, et aurum arcæ procederet ab urna: sed et aurum arcæ procederet ab urna: sed hoc ars facere non potuit, et ideo operi- hoc ars facere non potuit, et ideo operi- bus divisit. bus divisit.

AD ALIUD dicendum, quod illa puritas AD ALIUD dicendum, quod illa puritas secundum animam est accipienda: quia secundum animam est accipienda: quia corpus poterat bene Christus sumere sine corpus poterat bene Christus sumere sine poenalitate, et tamen non fecit: unde poenalitate, et tamen non fecit: unde pœnalitas carnis impuritas non est : unde pœnalitas carnis impuritas non est : unde purum et impurum ad animam referun- purum et impurum ad animam referun- tur et illam habuit majorem quæ po- tur et illam habuit majorem quæ po- tuit esse sub Filio, ut prius dictum est. tuit esse sub Filio, ut prius dictum est.

AD ALIUD dicendum, quod multæ sunt AD ALIUD dicendum, quod multæ sunt causæ, quod Deus voluit eam prius ani- causæ, quod Deus voluit eam prius ani- mari quarum una est, quod aliter gra- mari quarum una est, quod aliter gra- tiæ susceptibilis non fuisset. Secunda tiæ susceptibilis non fuisset. Secunda est, quia aliter liberatione quantum ad est, quia aliter liberatione quantum ad animam non indiguisset, et minores animam non indiguisset, et minores gratias egisset. Tertia causa fuit firmitas gratias egisset. Tertia causa fuit firmitas sententiæ quia dixit: Morte morieris. sententiæ quia dixit: Morte morieris. Quod de utraque morte in propagatione Quod de utraque morte in propagatione intelligitur. Et multæ aliæ possunt as- intelligitur. Et multæ aliæ possunt as- signari. signari.

AD ALIUD dicendum, quod diabolus AD ALIUD dicendum, quod diabolus non ita præparat nutrimentum Antichri- non ita præparat nutrimentum Antichri- sto, quod nutriat cum peccato, vel infun- sto, quod nutriat cum peccato, vel infun- dat amplius peccatum in eum quam ori- dat amplius peccatum in eum quam ori- ginale sed dicitur nutrire, quia incendit ginale sed dicitur nutrire, quia incendit complexionem sanguinis matris, ut caro complexionem sanguinis matris, ut caro generata in prole amplius inclinabilis sit generata in prole amplius inclinabilis sit ad peccatum quam in alio. Et ex oppo- ad peccatum quam in alio. Et ex oppo- sito nihil prohibet, imo pium est credere sito nihil prohibet, imo pium est credere

: :

AD PRIMUM ergo dicendum, quod Spi- de Beata Virgine, quod caro ejus etiam AD PRIMUM ergo dicendum, quod Spi- de Beata Virgine, quod caro ejus etiam

Ad 2. Ad 2.

Ad 3 Ad 3

Ad 4. Ad 4.

Ad 5. Ad 5.

1 Jerem. I, 1 Jerem. I,

5. 5.

2 Genes. 11, 17. 2 Genes. 11, 17.

Ad 6, Ad 6,

Ad 7. Ad 7.

48 48

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

ex primis complexionantibus in matre, ex primis complexionantibus in matre, non ita fuit fervida ad libidinem sicut non ita fuit fervida ad libidinem sicut caro alterius: hoc tamen non potest caro alterius: hoc tamen non potest probari aliter, nisi quia pium est crede- probari aliter, nisi quia pium est crede- re. Sed ex majori concupiscibilitate (ut re. Sed ex majori concupiscibilitate (ut ita dicam) non habet caro ut amplius ita dicam) non habet caro ut amplius vel minus inficiat animam originali pec- vel minus inficiat animam originali pec- cato sed potius ex hoc quod tota cor- cato sed potius ex hoc quod tota cor- rupta est in primo parente peccante, in rupta est in primo parente peccante, in quo tota fuit et ideo etiam non nisi quo tota fuit et ideo etiam non nisi unum peccatum transfudit: et ideo dicit unum peccatum transfudit: et ideo dicit Augustinus, quod omnis homo fuit Adam Augustinus, quod omnis homo fuit Adam in natura præter Christum. in natura præter Christum.

AD ALIUD dicendum, quod intelligitur AD ALIUD dicendum, quod intelligitur de notitia prædestinationis: et ideo se- de notitia prædestinationis: et ideo se- quitur etiam : Antequam exires de vulva, quitur etiam : Antequam exires de vulva, sanctificavi te': ut notificaret etiam sanctificavi te': ut notificaret etiam gratiam prædestinationis cum gratia san- gratiam prædestinationis cum gratia san- ctificationis quæ post formationem puer- ctificationis quæ post formationem puer- perii datur in utero. perii datur in utero.

AD ALIUD dicendum, quod spiritus vi- AD ALIUD dicendum, quod spiritus vi- tæ dicitur ibi non anima, sed attractio tæ dicitur ibi non anima, sed attractio spiritus vitalis ab utero libera, id est, spiritus vitalis ab utero libera, id est, antequam caperes libere spiritum vitalem, antequam caperes libere spiritum vitalem, separatus es a matre. separatus es a matre.

IN CONTRARIUM sunt auctoritates supra IN CONTRARIUM sunt auctoritates supra inductæ de Joanne et Jeremia. inductæ de Joanne et Jeremia.

SOLUTIO. Dicendum, quod ante nati- SOLUTIO. Dicendum, quod ante nati- vitatem ex utero sanctificata fuit: sed quo vitatem ex utero sanctificata fuit: sed quo die, vel qua hora nescire quemquam ho- die, vel qua hora nescire quemquam ho- minem, nisi per revelationem: nisi quod minem, nisi per revelationem: nisi quod probabilius est, quod cito post animatio- probabilius est, quod cito post animatio- nem conferatur, quam longe exspectetur. nem conferatur, quam longe exspectetur.

Solutio Solutio

AD OBJECTA ergo dicendum, quod Au- Ad let: AD OBJECTA ergo dicendum, quod Au- Ad let: gustinus loquitur de gratia sacramento- gustinus loquitur de gratia sacramento- rum quæ conferuntur per ministrum : rum quæ conferuntur per ministrum : quia in illis confertur gratia Unde cum quia in illis confertur gratia Unde cum operatio ministri non sit nist super distin- operatio ministri non sit nist super distin- ctas personas, non potest hæc gratia dari ctas personas, non potest hæc gratia dari nisi distinctis extra uterum. Vel dicen- nisi distinctis extra uterum. Vel dicen- dum, quod nativitas duplex est: in utero dum, quod nativitas duplex est: in utero cum animatur puerperium, et ex utero cum animatur puerperium, et ex utero cum puer prodit ad lucem et quod Au- cum puer prodit ad lucem et quod Au- gustinus dicit, intelligitur de prima nati- gustinus dicit, intelligitur de prima nati- vitate si generaliter accipiatur. vitate si generaliter accipiatur.

ARTICULUS VI. ARTICULUS VI.

Quanta fuit sanctificatio Virginis Quanta fuit sanctificatio Virginis in utero ? in utero ?

ARTICULUS V. ARTICULUS V.

Utrum post animationem, et ante nati- Utrum post animationem, et ante nati- vitatem ex utero sanctificata fuerit? vitatem ex utero sanctificata fuerit?

Tertio quæritur, An post animatio- Tertio quæritur, An post animatio- nem, et ante nativitatem data sit ei gra- nem, et ante nativitatem data sit ei gra- tia? tia?

Et videtur, quod non. Et videtur, quod non.

1. Augustinus « Quod natum non est, 1. Augustinus « Quod natum non est, renasci non potest : » sed gratia sancti- renasci non potest : » sed gratia sancti- ficationis regenerat: ergo non datur nisi ficationis regenerat: ergo non datur nisi natis. natis.

2. Item, «In maternis uteris scias par- 2. Item, «In maternis uteris scias par- vulos renasci non posse,» ut dicit Augu- vulos renasci non posse,» ut dicit Augu- stinus, et ex hoc concluditur, ut prius. stinus, et ex hoc concluditur, ut prius.

1 Jerem 1,5 1 Jerem 1,5

Cf. Jerem. 1, 5. Cf. Jerem. 1, 5.

Quarto quæritur, Quanta fuerit jus Quarto quæritur, Quanta fuerit jus sanctificatio in utero ? sanctificatio in utero ?

Et videtur, quod deleverit reatum ori- Et videtur, quod deleverit reatum ori- ginalis, et actum qui est fomes, sic: ginalis, et actum qui est fomes, sic:

1. In Jeremia² et Joanne delevit rea- 1. In Jeremia² et Joanne delevit rea- tum ergo cum plus contulerit Beatæ tum ergo cum plus contulerit Beatæ Virgini quam illis, in ipsa debuit delere Virgini quam illis, in ipsa debuit delere utrumque. utrumque.

2. Item, Dicit Augustinus, quod pro- 2. Item, Dicit Augustinus, quod pro- pter inclinationem concupiscentiæ modo pter inclinationem concupiscentiæ modo non possumus dicere, Peccatum non ha- non possumus dicere, Peccatum non ha- bemus cum igitur potuerit hoc dicere bemus cum igitur potuerit hoc dicere (ut idem dicit), videtur quod inclinatio- (ut idem dicit), videtur quod inclinatio- nem illam non habuerit: et hoc est fo- nem illam non habuerit: et hoc est fo- mes ergo fomitem non habuit. mes ergo fomitem non habuit.

3 Ct. Luc I, 15 3 Ct. Luc I, 15

Soluto. Soluto.

IN III SENTENT. DIST. III, A, ART. 7. IN III SENTENT. DIST. III, A, ART. 7.

3. Præterea. Nihil est quod quidam 3. Præterea. Nihil est quod quidam solventes dicunt, quod habuit secundum solventes dicunt, quod habuit secundum habitum, sed non secundum actum in- habitum, sed non secundum actum in- clinandi in malum: qualitas enim per se clinandi in malum: qualitas enim per se activa semper agit actum, dummodo in- activa semper agit actum, dummodo in- veniat subjectum in quod agat, ut cali- veniat subjectum in quod agat, ut cali- dum, frigidum, et hujusmodi: sed fomes dum, frigidum, et hujusmodi: sed fomes est qualitas per se inclinans ad malum: est qualitas per se inclinans ad malum: ergo semper inclinabit, quia semper sub- ergo semper inclinabit, quia semper sub- jectum invenit, id est sensualitatem et jectum invenit, id est sensualitatem et liberum arbitrium. liberum arbitrium.

4. Præterea, Nihil etiam videtur quod 4. Præterea, Nihil etiam videtur quod alii dicunt, quod fomes facit duo, scilicet alii dicunt, quod fomes facit duo, scilicet inclinat ad malum, et quoad hoc in Bea- inclinat ad malum, et quoad hoc in Bea- ta Virgine sublatus fuit et facit diffi- ta Virgine sublatus fuit et facit diffi- cultatem ad bonum, et quoad hoc reman- cultatem ad bonum, et quoad hoc reman- sit: quia ex eodem et non alio difficulta- sit: quia ex eodem et non alio difficulta- tem facit ad bonum quod inclinat ad ma- tem facit ad bonum quod inclinat ad ma- lum et ex hoc etiam consequenter si lum et ex hoc etiam consequenter si tolleretur inclinatio ad malum, tolleretur tolleretur inclinatio ad malum, tolleretur difficultas ad bonum. difficultas ad bonum.

5. Sunt autem alii qui voluerunt dice- 5. Sunt autem alii qui voluerunt dice- re, quod totus fomes sublatus fuit quoad re, quod totus fomes sublatus fuit quoad personam, sed remansit quoad naturam, personam, sed remansit quoad naturam, hoc est, quod in ipsa habitus fomitis hoc est, quod in ipsa habitus fomitis nullus fuit: sed si concepisset, adhuc nullus fuit: sed si concepisset, adhuc propter naturam corruptam, peccatum propter naturam corruptam, peccatum originale in parvulum trajecisset. SOLUTIO originale in parvulum trajecisset. SOLUTIO autem ista dupliciter est falsa. Uno mo- autem ista dupliciter est falsa. Uno mo- do quia est contra Litteram quæ dicit do quia est contra Litteram quæ dicit hic, quod Spiritus sanctus præveniens in hic, quod Spiritus sanctus præveniens in eam, a peccato purgavit et a fomite libe- eam, a peccato purgavit et a fomite libe- ravit ergo invenit fomitem in ea, quem ravit ergo invenit fomitem in ea, quem vel debilitavit (ut dicit Magister) vel tota- vel debilitavit (ut dicit Magister) vel tota- liter evacuavit. Alio modo: quia pona- liter evacuavit. Alio modo: quia pona- mus per impossibile, quia impossibile mus per impossibile, quia impossibile est hoc matri Dei (ut dicit Ambrosius) est hoc matri Dei (ut dicit Ambrosius) quod post Christum genuerit filium, con- quod post Christum genuerit filium, con- stat quod originale habuisset: ergo hæc stat quod originale habuisset: ergo hæc operatio fomitis numquam fuit evacua- operatio fomitis numquam fuit evacua- ta, quæ est res alterius. ta, quæ est res alterius.

SOLUTIO. Dicendum sine præjudicio, SOLUTIO. Dicendum sine præjudicio, quod habitus fomitis dupliciter conside- quod habitus fomitis dupliciter conside- ratur in vigore suo, scilicet inclinans ratur in vigore suo, scilicet inclinans quantum est de se ad mortale peccatum quantum est de se ad mortale peccatum et veniale et in habitu tantum, et in et veniale et in habitu tantum, et in dispositione tantum. Est enim habitus dispositione tantum. Est enim habitus expeditus ad actum, et est habitus non expeditus ad actum, et est habitus non

49 49

expeditus ad actum propter habitus con- expeditus ad actum propter habitus con- trarios impedientes, licet non sint in eo- trarios impedientes, licet non sint in eo- dem subjecto proximo, tamen in eodem dem subjecto proximo, tamen in eodem subjecto communi. Et est dispositio quæ- subjecto communi. Et est dispositio quæ- dam remanens post habitum, quæ debi- dam remanens post habitum, quæ debi- lis est et de facili purgabilis : tamen lis est et de facili purgabilis : tamen quandoque non cito purgatur propter co- quandoque non cito purgatur propter co- hærentiam ejus cum subjecto: quia sci- hærentiam ejus cum subjecto: quia sci- licet profunde inficit, licet parum infi- licet profunde inficit, licet parum infi-

ciat. ciat.

Unde dicimus sine præjudicio, quod Unde dicimus sine præjudicio, quod sanctificatio Beatæ Virginis abstulit vim sanctificatio Beatæ Virginis abstulit vim inclinandi ad veniale et mortale quantum inclinandi ad veniale et mortale quantum est de se, habitum originalis peccati et est de se, habitum originalis peccati et reatum et secundum dicta Magistri hic, reatum et secundum dicta Magistri hic, et Damasceni, mansit adhuc in habitu et et Damasceni, mansit adhuc in habitu et dispositione non inclinantibus. In Jere- dispositione non inclinantibus. In Jere- mia autem et Joanne mansit inclinans mia autem et Joanne mansit inclinans ad veniale, non autem quantum est de se ad veniale, non autem quantum est de se ad peccatum mortale. ad peccatum mortale.

AD DICTUM Augustini dicendum, quod AD DICTUM Augustini dicendum, quod ipsa hoc dicere potuit, quia etiamsi ha- ipsa hoc dicere potuit, quia etiamsi ha- bitum habuit, non tamen inclinavit ad bitum habuit, non tamen inclinavit ad malum, nec retraxit a bono. malum, nec retraxit a bono.

AD ID quod contra hanc solutionem ob- AD ID quod contra hanc solutionem ob- jicitur, dicendum quod invenit subjectum jicitur, dicendum quod invenit subjectum dispositum, imo cum contraria disposi- dispositum, imo cum contraria disposi- tione, sicut liberum arbitrium et ratio- tione, sicut liberum arbitrium et ratio- nem et ille contrarius habitus reprimit nem et ille contrarius habitus reprimit actum fomitis ne in aliquo manifestari actum fomitis ne in aliquo manifestari possit. possit.

Ad 1. Ad 1.

2. 2.

Ad 3 Ad 3

De aliis solutionibus videtur dicen- Ad 4 et 5. De aliis solutionibus videtur dicen- Ad 4 et 5. dum, ut procedunt objectiones: quia illæ dum, ut procedunt objectiones: quia illæ fundamentum dicti sui a senioribus non fundamentum dicti sui a senioribus non habent. habent.

ARTICULUS VII. ARTICULUS VII.

Quid addiderit sanctificatio ex præven- Quid addiderit sanctificatio ex præven- tu Spiritus sancti in Beatam Virgi- tu Spiritus sancti in Beatam Virgi- nem ? nem ?

Quinto quæritur, Quid addiderit sancti- Quinto quæritur, Quid addiderit sancti- ficatio ex præventu in eam Spiritus san- ficatio ex præventu in eam Spiritus san- cti ? cti ?

XXVIII XXVIII

Solutio. Solutio.

50 50

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

Si enim decebat ut illa puritate niteret, Si enim decebat ut illa puritate niteret, quæ major est sub Deo, tunc videtur quæ major est sub Deo, tunc videtur etiam habitus fomitis non remansisse in etiam habitus fomitis non remansisse in ea et nihil addere potuit. Si dicatur, ea et nihil addere potuit. Si dicatur, quod addidit quoad statum puritatis ma- quod addidit quoad statum puritatis ma- joris, non quod ante impura fuit : contra joris, non quod ante impura fuit : contra hoc est Littera quæ dicit, quod fomitem hoc est Littera quæ dicit, quod fomitem extenuavit. extenuavit.

SOLUTIO. Hoc jam facile est determi- SOLUTIO. Hoc jam facile est determi- nare, quia addidit, habitum fomitis extin- nare, quia addidit, habitum fomitis extin- guendo. guendo.

Et si quæritur, Quid adhuc addit inha- Et si quæritur, Quid adhuc addit inha- bitatio deitatis Filii ? bitatio deitatis Filii ?

Dicendum, quod dispositionem aufe- Dicendum, quod dispositionem aufe- rendo sicut enim ante habitum est dis- rendo sicut enim ante habitum est dis- positio, ita etiam post habitum est aliqua positio, ita etiam post habitum est aliqua dispositio frequenter remanens: sed tunc dispositio frequenter remanens: sed tunc remanere non potuit, quia totum corpus remanere non potuit, quia totum corpus resplenduit lumine inhabitantis in se dei- resplenduit lumine inhabitantis in se dei- tatis et hoc significatur, Ezechiel. XLIII, tatis et hoc significatur, Ezechiel. XLIII, 2, ubi dicitur, quod ingressa est gloria 2, ubi dicitur, quod ingressa est gloria Domini in templum per viam portæ Domini in templum per viam portæ Orientalis, et resplenduit terra a maje- Orientalis, et resplenduit terra a maje- state ejus 1. state ejus 1.

ARTICULUS VIII. ARTICULUS VIII.

Quomodo differt sanctificatio Beatæ Ma- Quomodo differt sanctificatio Beatæ Ma- riæ Virginis a sanctificatione Joannis riæ Virginis a sanctificatione Joannis et Jeremiæ ? et Jeremiæ ?

Sexto, Quæritur de differentia sancti- Sexto, Quæritur de differentia sancti- ficationis ejus ad sanctificationem Joannis ficationis ejus ad sanctificationem Joannis et Jeremiæ ? Et, Quare hi magis aliis san- et Jeremiæ ? Et, Quare hi magis aliis san- ctificati leguntur ? ctificati leguntur ?

1. Dicit Augustinus, quod in carne 1. Dicit Augustinus, quod in carne præter peccatum vivere, est solius Red- præter peccatum vivere, est solius Red- emptoris ergo videtur, quod præter emptoris ergo videtur, quod præter peccatum non vixit gloriosa Virgo. peccatum non vixit gloriosa Virgo.

2. Præterea, Jeremias et Joannes etiam 2. Præterea, Jeremias et Joannes etiam peccaverunt. De Jeremia patet, ubi dici- peccaverunt. De Jeremia patet, ubi dici- tur: Ecce tetigi labia tua 2. Tactus enim tur: Ecce tetigi labia tua 2. Tactus enim labiorum (ut vult Gregorius) est purgatio labiorum (ut vult Gregorius) est purgatio peccatorum. Similiter de Joanne, cum peccatorum. Similiter de Joanne, cum venit ad ipsum Christus ut baptizaretur venit ad ipsum Christus ut baptizaretur ab eo, ab eo, Matth. m, 14, dixit Joannes : Matth. m, 14, dixit Joannes : Ego a te debeo baptizari: ibi Glossa, id Ego a te debeo baptizari: ibi Glossa, id est, a peccato mundari: ergo in peccato est, a peccato mundari: ergo in peccato veniali omnes sanctificati fuerunt simi- veniali omnes sanctificati fuerunt simi- les. les.

Præterea quæritur, Quare hæc gratia Præterea quæritur, Quare hæc gratia nulli Patriarcharum est data, sed uni Pro- nulli Patriarcharum est data, sed uni Pro- phetæ ? et Joanni qui est terminus Legis phetæ ? et Joanni qui est terminus Legis et Prophetarum, et Beatæ Virgini? et Prophetarum, et Beatæ Virgini?

3. Præterea, Videtur enim, quod Job 3. Præterea, Videtur enim, quod Job fuerat sanctificatus in utero, et tamen fuerat sanctificatus in utero, et tamen virgo non fuit: quia dicit: Ab infantia virgo non fuit: quia dicit: Ab infantia mea crevit mecum miseratio, et de utero mea crevit mecum miseratio, et de utero matris meæ egressa est mecum³. Qui au- matris meæ egressa est mecum³. Qui au- tem habet unam virtutem, habet omnes: tem habet unam virtutem, habet omnes: ergo omnes habuit, et sic in utero san- ergo omnes habuit, et sic in utero san- ctificatus fuit. ctificatus fuit.

4 4

4. Præterca, Malach. 1, 2: Dilexi Ja- 4. Præterca, Malach. 1, 2: Dilexi Ja- cob ergo etiam Jacob videtur esse san- cob ergo etiam Jacob videtur esse san- ctificatus. ctificatus.

5. Præterea, De Jeremia dicitur simi- 5. Præterea, De Jeremia dicitur simi- liter: Antequam exires de vulva, sancti- liter: Antequam exires de vulva, sancti- ficavi te 5. De Joanne Spiritu sancto re- ficavi te 5. De Joanne Spiritu sancto re- plebitur adhuc ex utero matris suæ plebitur adhuc ex utero matris suæ ergo de matre Domini plus aliquid debet ergo de matre Domini plus aliquid debet intelligi, etsi non dicatur. intelligi, etsi non dicatur.

6 6

6. Præterea, Augustinus dicit, quod 6. Præterea, Augustinus dicit, quod omnes apparitiones factæ Patribus ordi- omnes apparitiones factæ Patribus ordi- nabantur ad unam qua Christus in carne nabantur ad unam qua Christus in carne

Et videtur, quod non sit differentia: apparuit. et omnia miracula ad unum Et videtur, quod non sit differentia: apparuit. et omnia miracula ad unum quia quia

1 Ezechiel. XLIII, 2: Et ecce gloria Dei Israel 1 Ezechiel. XLIII, 2: Et ecce gloria Dei Israel ingrediebatur per viam orientalem... et terra ingrediebatur per viam orientalem... et terra splendebat a majestate ejus. splendebat a majestate ejus.

2 Jerem. 1, 9. Et misit Dominus manum suam, 2 Jerem. 1, 9. Et misit Dominus manum suam, el tetigit os meum, et divit Dominus ad me: Exce el tetigit os meum, et divit Dominus ad me: Exce deli verba mea in ore tuo, etc. Cf. Isa vi, 6 et 7. deli verba mea in ore tuo, etc. Cf. Isa vi, 6 et 7. Et volavit ad me unus de Seraphim, et in manu ejus Et volavit ad me unus de Seraphim, et in manu ejus

quo divinitas humanæ naturæ sociata quo divinitas humanæ naturæ sociata

calculus, quem forcipe tulerat de altari: et tetigit calculus, quem forcipe tulerat de altari: et tetigit os meum, et dixit Ecce tetigit hoc labia tua, etc os meum, et dixit Ecce tetigit hoc labia tua, etc 3 Job, xxxI, 18. 3 Job, xxxI, 18.

4 Cf ad Roman. IX, 13 4 Cf ad Roman. IX, 13 5 Jerem. 1, d. 5 Jerem. 1, d.

6 Luc 1, 6 Luc 1,

13. 13.

Quæst, Quæst,

L L

Solutio. Solutio.

Ad 1. Ad 1.

Ad 2. Ad 2.

Ad quæst. Ad quæst.

IN III SENTENT. DIST. III, A, ART. 9. IN III SENTENT. DIST. III, A, ART. 9.

fuit ergo videtur, quod omnis sanctifi- fuit ergo videtur, quod omnis sanctifi- catio in utero facta, ad sanctitatem in catio in utero facta, ad sanctitatem in utero de qua dictum est: Quod nascetur utero de qua dictum est: Quod nascetur ex te sanctum, non sanctificatum, or- ex te sanctum, non sanctificatum, or- dinari debuit. Cum ergo Isaias hoc lu- dinari debuit. Cum ergo Isaias hoc lu- cidissime prædixit 2, etiam sanctificatus cidissime prædixit 2, etiam sanctificatus in utero fuisse debuit. in utero fuisse debuit.

SOLUTIO. Dicendum, quod Beata Virgo SOLUTIO. Dicendum, quod Beata Virgo numquam peccavit: et hoc hic expresse numquam peccavit: et hoc hic expresse habetur in Littera. habetur in Littera.

Ad objectum contra, dicendum quod Ad objectum contra, dicendum quod in carne vivere sine peccato contracto et in carne vivere sine peccato contracto et facto solius Filii Dei est: sed Beata Vir- facto solius Filii Dei est: sed Beata Vir- go contraxit peccatum prius, et postea go contraxit peccatum prius, et postea sanctificata fuit. sanctificata fuit.

AD ALIUD dicendum, quod bene con- AD ALIUD dicendum, quod bene con- cedo Jeremiam et Joannem venialiter cedo Jeremiam et Joannem venialiter peccasse, sed non Virginem gloriosam peccasse, sed non Virginem gloriosam propter honorem Domini. propter honorem Domini.

AD ID quod ulterius quæritur, sine AD ID quod ulterius quæritur, sine præjudicio dico, quod hæc gratia `ordi- præjudicio dico, quod hæc gratia `ordi- natur ad opera perfectionis, præcipue in natur ad opera perfectionis, præcipue in continentia et cum coitus sine libidine continentia et cum coitus sine libidine esse non possit, eis non conveniebat dari esse non possit, eis non conveniebat dari hanc gratiam quia propter semen pro- hanc gratiam quia propter semen pro- missum generationi operam dabant quæ missum generationi operam dabant quæ cum concupiscentia erat permixta. Quod cum concupiscentia erat permixta. Quod autem Jeremiæ dabatur, fuit, quia ordi- autem Jeremiæ dabatur, fuit, quia ordi- nem habuit ad sanctitatem in utero in nem habuit ad sanctitatem in utero in apertissima expressione plus omnibus apertissima expressione plus omnibus Prophetis quod sic probatur: Inter om- Prophetis quod sic probatur: Inter om- nes expressius prophetaverunt de modo nes expressius prophetaverunt de modo nativitatis Domini Isaias, vII, 14 et seq, nativitatis Domini Isaias, vII, 14 et seq, et Jeremias, xxx, 22. Isaias antem dicit et Jeremias, xxx, 22. Isaias antem dicit sic Ecce virgo concipiet et pariet fi- sic Ecce virgo concipiet et pariet fi- lium ubi non exprimit nisi disposi- lium ubi non exprimit nisi disposi- tionem matris, scilicet quod concipe- tionem matris, scilicet quod concipe- ret et pareret. Sed Jeremias sic dicit : ret et pareret. Sed Jeremias sic dicit : Creavit Dominus novum super terram : Creavit Dominus novum super terram : Femina circumdabit virum. Et ante Femina circumdabit virum. Et ante hoc, ibidem Usquequo deliciis dissol- hoc, ibidem Usquequo deliciis dissol- veris, filia vaga? Novum autem non veris, filia vaga? Novum autem non esset si mulier conciperet ergo in hoc esset si mulier conciperet ergo in hoc solo intelligitur quod dixerat Isaias. solo intelligitur quod dixerat Isaias.

Præterea, Novum non esset purum Præterea, Novum non esset purum

1 Luc. 1, 35. 1 Luc. 1, 35.

51 51

hominem de uno solo homine fieri: quia hominem de uno solo homine fieri: quia hoc factum fuit quando Heva sumpta est hoc factum fuit quando Heva sumpta est de Adam: ergo in hoc vult conjunctionem de Adam: ergo in hoc vult conjunctionem humanitatis cum deitate. Cum autem di- humanitatis cum deitate. Cum autem di- cit, circumdabit, dicit contractionem in- cit, circumdabit, dicit contractionem in- finiti ad arctitudinem uteri. Cum autem finiti ad arctitudinem uteri. Cum autem dicitur, virum, intelligitur perfectio ejus dicitur, virum, intelligitur perfectio ejus in anima et habitibus animæ, qui sunt in anima et habitibus animæ, qui sunt sapientia, et gratia. Per hoc autem quod sapientia, et gratia. Per hoc autem quod præcesserat Usquequo deliciis dissolve- præcesserat Usquequo deliciis dissolve- ris, filia vaga ? notat prædicationem ca- ris, filia vaga ? notat prædicationem ca- stitatis deinceps in omne tempus, quo stitatis deinceps in omne tempus, quo filiæ non quærunt resolvi deliciosis am- filiæ non quærunt resolvi deliciosis am- plexibus, sed castis amplexibus Deo plexibus, sed castis amplexibus Deo adhærere. Joannes autem hanc sanctita- adhærere. Joannes autem hanc sanctita- tem in utero exsultando in suæ matris tem in utero exsultando in suæ matris utero demonstravit, et postea etiam digi- utero demonstravit, et postea etiam digi- to mundo ostendit et ideo ille propin- to mundo ostendit et ideo ille propin- quius ordinabatur et sanctius vixit. Sed quius ordinabatur et sanctius vixit. Sed præ omnibus illa recipit sanctitatem quæ præ omnibus illa recipit sanctitatem quæ sic ad sanctitatem accessit, ut de ipsa sic ad sanctitatem accessit, ut de ipsa sumeretur quod Deo uniretur. sumeretur quod Deo uniretur.

AD ALIUD dicendum, quod Job non fuit Ad 3. AD ALIUD dicendum, quod Job non fuit Ad 3. in utero sanctificatus: sed tangit gratiam in utero sanctificatus: sed tangit gratiam gratis datam sibi in complexione corporis, gratis datam sibi in complexione corporis, ex quo habuit quod facilius inclinabatur ex quo habuit quod facilius inclinabatur ad misericordiam quam alius homo : sic- ad misericordiam quam alius homo : sic- ut quilibet homo uni virtuti magis est ut quilibet homo uni virtuti magis est vicinus secundum complexionem suam vicinus secundum complexionem suam quam alius. quam alius.

AD ALIUD dicendum, quod de dilectione Ad 4, 5 et 6. AD ALIUD dicendum, quod de dilectione Ad 4, 5 et 6. prædestinationis intelligitur. prædestinationis intelligitur.

An An

ARTICULUS IX. ARTICULUS IX.

sanctificatio confirmet sanctificatos, sanctificatio confirmet sanctificatos, et præcipue Beatam Virginem? et præcipue Beatam Virginem?

Septimo quæritur, Utrum hæc gratia Septimo quæritur, Utrum hæc gratia quæ dicitur sanctificatio in utero, confir- quæ dicitur sanctificatio in utero, confir- met sanctificatos, et præcipue Beatam met sanctificatos, et præcipue Beatam Virginem, quæ postea peccare non po- Virginem, quæ postea peccare non po- tuerit? tuerit?

2 Cf. Isa. VII, 14 et seq. 2 Cf. Isa. VII, 14 et seq.

Solutio. Solutio.

Ad 1. Ad 1.

Ad 2 Ad 2

52 52

uterum uterum

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

1. Hoc enim videtur per Ambrosium in 1. Hoc enim videtur per Ambrosium in libro de Virginitate gloriosæ Virginis, libro de Virginitate gloriosæ Virginis, ubi dicit, quod impossibile fuit Virginis ubi dicit, quod impossibile fuit Virginis Filius inhabitando conse- Filius inhabitando conse- quem quem craverat, alienæ copulæ coitu incestari : craverat, alienæ copulæ coitu incestari : cum igitur similis ratio sit de aliis acti- cum igitur similis ratio sit de aliis acti- bus imperfectionis et peccati, videtur ipsa bus imperfectionis et peccati, videtur ipsa non potuisse peccare. non potuisse peccare.

2. Item, Indecentia non competit 2. Item, Indecentia non competit Christo sed objurgatio matris si pecca- Christo sed objurgatio matris si pecca- ret, redundaret in aliquod vituperium, ret, redundaret in aliquod vituperium, quod indecens videretur parentes malos quod indecens videretur parentes malos habere ergo videtur, quod non potuit habere ergo videtur, quod non potuit peccare. peccare.

SOLUTIO. Dicendum, quod hæc gratia SOLUTIO. Dicendum, quod hæc gratia non confirmat eos quibus datur: sed ve- non confirmat eos quibus datur: sed ve- rum est quidem, quod in Beata Virgine rum est quidem, quod in Beata Virgine removet habitum ad malum, ut scilicet removet habitum ad malum, ut scilicet ex parte habitus non habuerit incli- ex parte habitus non habuerit incli-

nans. nans.

Quod autem dicit Ambrosius, intelli- Quod autem dicit Ambrosius, intelli- gitur de impossibilitate quæ est ex in- gitur de impossibilitate quæ est ex in- congruitate quia incongruum fuisset, congruitate quia incongruum fuisset, ut uterum qui fuerat templum Filii Dei, ut uterum qui fuerat templum Filii Dei, viro corrumpendum præberet et hæc viro corrumpendum præberet et hæc impossibilitas est immobilitas honestatis impossibilitas est immobilitas honestatis ex libera voluntate. ex libera voluntate.

CONTRA: CONTRA:

1 Baptismus non ita debilitat fomitem 1 Baptismus non ita debilitat fomitem quin instiget ad mortale, vel veniale pec- quin instiget ad mortale, vel veniale pec- catum gratia sanctificationis in utero catum gratia sanctificationis in utero adeo debilitat, quod non instigat quan- adeo debilitat, quod non instigat quan- tum est de se ergo videtur, quod abun- tum est de se ergo videtur, quod abun- det. det.

2. Item, Abundans et non diminutum 2. Item, Abundans et non diminutum datur illis qui sunt specialis privilegii et datur illis qui sunt specialis privilegii et prærogativæ : sed specialis privilegii et prærogativæ : sed specialis privilegii et prærogativæ sunt sanctificati in utero : prærogativæ sunt sanctificati in utero : ergo datur eis gratia amplior. ergo datur eis gratia amplior.

JUXTA HOC ulterius quæritur, Utrum JUXTA HOC ulterius quæritur, Utrum teneantur recipere sacramenta ? teneantur recipere sacramenta ?

Et videtur, quod non : quia Deus sup- Et videtur, quod non : quia Deus sup- plevit in cis vicem sacramenti abundan- plevit in cis vicem sacramenti abundan- tius: ergo cum major sit operatio Dei tius: ergo cum major sit operatio Dei quam ministri, non oportet suscipere sa- quam ministri, non oportet suscipere sa- cramenta. cramenta.

SED CONTRA : SED CONTRA :

runt runt

• •

Jeremias et Joannes circumcisi fue- Jeremias et Joannes circumcisi fue- ergo tenentur ad sacramentorum ergo tenentur ad sacramentorum susceptionem. susceptionem.

Contra Contra

Quæst Quæst

Sed conti Sed conti

SOLUTIO. Dicendum, quod in quibus- solutic SOLUTIO. Dicendum, quod in quibus- solutic dain magis abundat gratia sacramentalis, dain magis abundat gratia sacramentalis, et in quibusdam deficit ad gratiam vel et in quibusdam deficit ad gratiam vel

Et per hunc modum procedit objectio sanctificationem in utero. Quantum ad Et per hunc modum procedit objectio sanctificationem in utero. Quantum ad sequens, quæ probat hoc modum sequens, quæ probat hoc modum indecentiæ. indecentiæ.

ARTICULUS X. ARTICULUS X.

per per

An hæc gratia abundet vel deficiat a An hæc gratia abundet vel deficiat a gratia quæ est in sacramentis ? gratia quæ est in sacramentis ?

Octavo et ultimo quæritur, Utrum hæc Octavo et ultimo quæritur, Utrum hæc gratia abundet vel deficiat a gratia quæ gratia abundet vel deficiat a gratia quæ est in sacranientis ? est in sacranientis ?

Et videtur, quod deficiat : quia Et videtur, quod deficiat : quia

ea quæ sunt substantialia saluti et gra- ea quæ sunt substantialia saluti et gra- tiæ, ut ordo in bonum, et remotio a ma- tiæ, ut ordo in bonum, et remotio a ma- lo, magis abundat gratia sanctificationis lo, magis abundat gratia sanctificationis in utero quam sacramentalis: quantum in utero quam sacramentalis: quantum ad alia vero minus abundat, sicut est ad alia vero minus abundat, sicut est impressio characteris, et apertio janua impressio characteris, et apertio janua quæ fit in sacramentis, in quantum in eis quæ fit in sacramentis, in quantum in eis operatur Passio quæ solvit pretium. operatur Passio quæ solvit pretium.

AD ID quod ulterius quæritur, dicen- Ad qua AD ID quod ulterius quæritur, dicen- Ad qua dum, quod tenentur recipere sacramenta dum, quod tenentur recipere sacramenta propter præceptum : non enim circum- propter præceptum : non enim circum- cisio tantum est data in remedium, sed cisio tantum est data in remedium, sed etiam in signum et ideo propter opus etiam in signum et ideo propter opus operans oportebat suscipere, et non operans oportebat suscipere, et non

1. Non imprimit characterem, ut bap- propter opus operatum, nisi forte Beata 1. Non imprimit characterem, ut bap- propter opus operatum, nisi forte Beata

tismus. tismus.

2. Item, Non aperit januam quam 2. Item, Non aperit januam quam aperit baptismus ergo videtur, quod aperit baptismus ergo videtur, quod deficiat. deficiat.

Virgo et Joannes baptizati fuerint prop- Virgo et Joannes baptizati fuerint prop- ter impressionem characteris. ter impressionem characteris.

IN III SENTENT. DIST. III, A, ART. 11. IN III SENTENT. DIST. III, A, ART. 11.

ARTICULUS XI. ARTICULUS XI.

An gloriosa Virgo per suam potentiam An gloriosa Virgo per suam potentiam generativam aliquid egerit in concep- generativam aliquid egerit in concep- tione Filii ? tione Filii ?

Deinde incidit dubium de secunda Deinde incidit dubium de secunda parte hujus capituli, ubi dicit, ibi, A, cir- parte hujus capituli, ubi dicit, ibi, A, cir- ca initium : « Potentiam quoque gene- ca initium : « Potentiam quoque gene- randi absque viri semine Virgini præ- randi absque viri semine Virgini præ- paravit. » paravit. »

Ubi quæruntur duo, Utrum Beata Ubi quæruntur duo, Utrum Beata Virgo per potentiam generativam suam Virgo per potentiam generativam suam aliquid active egerit in conceptione aliquid active egerit in conceptione

Filii ? Filii ?

Secundo, Quid sit quod dicit, quod Secundo, Quid sit quod dicit, quod Spiritus sanctus præparavit potentiam ge- Spiritus sanctus præparavit potentiam ge-

nerativam ? nerativam ?

CIRCA PRIMUM proceditur sic: CIRCA PRIMUM proceditur sic:

1. Apud omnes Philosophos naturales 1. Apud omnes Philosophos naturales suppositum est, quod virtus informativa suppositum est, quod virtus informativa est in semine maris, et non fœminæ : et est in semine maris, et non fœminæ : et hoc probatur per ova venti, ex quibus hoc probatur per ova venti, ex quibus non formatur pullus propter defectum non formatur pullus propter defectum virtutis informativæ. Cum igitur virtutis virtutis informativæ. Cum igitur virtutis formativæ sit formare et convertere in formativæ sit formare et convertere in membra similia et dissimilia, nihil talium membra similia et dissimilia, nihil talium convenit virtuti matris: ergo nec po- convenit virtuti matris: ergo nec po- tentiæ generativæ Virginis : ergo ad tentiæ generativæ Virginis : ergo ad formam membrorum et corporis, po- formam membrorum et corporis, po- tentia generativa Virginis nihil fuit ope- tentia generativa Virginis nihil fuit ope-

rata. rata.

2. Item, Philosophus in libro XVI 2. Item, Philosophus in libro XVI de Animalibus dicit, quod anima est in de Animalibus dicit, quod anima est in semine, sicut artifex in artificiato: con- semine, sicut artifex in artificiato: con- stat autem, quod non intelligit de stat autem, quod non intelligit de anima prout est actus corporis organici anima prout est actus corporis organici physici potentia vitam habentis, quia se- physici potentia vitam habentis, quia se- men non est tale corpus: ergo intelligit men non est tale corpus: ergo intelligit de virtute formativa: ergo iterum non de virtute formativa: ergo iterum non est a matre. est a matre.

3. Item, Ibidem dicit, quod virtus se- 3. Item, Ibidem dicit, quod virtus se- minis formationem et conversionem et minis formationem et conversionem et

53 53

animationem triplici calore conjuncto animationem triplici calore conjuncto sibi operatur calore enim ignis conver- sibi operatur calore enim ignis conver- tit, et calore cœli format, et calore animæ tit, et calore cœli format, et calore animæ præparat ad vitam nihil autem tale est præparat ad vitam nihil autem tale est in matre: ergo non operatur in his. in matre: ergo non operatur in his.

4. Item, In libro de Vegetabilibus po- 4. Item, In libro de Vegetabilibus po- nuntur proprietates maris et fœminæ. Et nuntur proprietates maris et fœminæ. Et feminæ sunt humidum, et frigidum : quia feminæ sunt humidum, et frigidum : quia illa conveniunt sigillationi formarum et illa conveniunt sigillationi formarum et receptioni, eo quod humidum convenien- receptioni, eo quod humidum convenien- ter recipit, et frigidum convenienter ter recipit, et frigidum convenienter retinet. Masculi autem proprietates retinet. Masculi autem proprietates sunt calidum, et siccum, quæ bene si- sunt calidum, et siccum, quæ bene si- gillant: quia calidum aperit sigillandum, gillant: quia calidum aperit sigillandum, et siccum penetrat per angulos acutos. et siccum penetrat per angulos acutos. Ergo cum sigillantis sit formare, con- Ergo cum sigillantis sit formare, con- vertere, et hujusmodi : hoc erit maris, et vertere, et hujusmodi : hoc erit maris, et non fœminæ ergo nec Beata Virgo ha- non fœminæ ergo nec Beata Virgo ha- buit hoc ad Christum. buit hoc ad Christum.

5. Item, Quidquid de aliis dicatur in 5. Item, Quidquid de aliis dicatur in conceptione Christi, conversio, formatio, conceptione Christi, conversio, formatio, vivificatio, unio simul facta sunt : ergo vivificatio, unio simul facta sunt : ergo non poterant fieri a virtute creata, sed non poterant fieri a virtute creata, sed increata ergo non a Beata Virgine. increata ergo non a Beata Virgine.

6. Item, Damascenus dicit, quod præ- 6. Item, Damascenus dicit, quod præ- venit ipsam Dei per se sapientia, tamquam venit ipsam Dei per se sapientia, tamquam divinum semen: constat autem, quod divinum semen: constat autem, quod non fuit semen quoad materiam, quia non fuit semen quoad materiam, quia hoc esset hæresis, quia ille est pater ex hoc esset hæresis, quia ille est pater ex cujus semine formatur materialiter in- cujus semine formatur materialiter in- fans, et sic patrem Christus haberet se- fans, et sic patrem Christus haberet se- cundum generationem temporalem : cundum generationem temporalem : ideo relinquitur, quod fuit semen quoad ideo relinquitur, quod fuit semen quoad virtutem seminis, scilicet formando, virtutem seminis, scilicet formando, confortando, convertendo, figurando, confortando, convertendo, figurando, componendo, et hujusmodi: ergo hoc componendo, et hujusmodi: ergo hoc non fuit virtute Virginis gloriosæ, sicut non fuit virtute Virginis gloriosæ, sicut quidam dixerunt. quidam dixerunt.

SED CONTRA: SED CONTRA:

1. Propter solam materiam non dici- 1. Propter solam materiam non dici- tur mater: quia per hoc aurum esset tur mater: quia per hoc aurum esset mater annuli ergo videtur, quod prius mater annuli ergo videtur, quod prius aliquid fecerit quam quod materia in aliquid fecerit quam quod materia in ipsa acciperetur. ipsa acciperetur.

2. Item, Dicunt quidam Philosophi, 2. Item, Dicunt quidam Philosophi, quod puer pendet ad matricem, habens quod puer pendet ad matricem, habens venas ad venas matricis, et nervos ad venas ad venas matricis, et nervos ad nervos matricis, et arterias ad arterias: nervos matricis, et arterias ad arterias: ut sic hauriat sensum et motum in ner- ut sic hauriat sensum et motum in ner-

Sed contra. Sed contra.

Solutio. Solutio.

Ad object.1. Ad object.1.

Adobject. 2. Adobject. 2.

51 51

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

vis, et nutrimentum in venis, et vitam vis, et nutrimentum in venis, et vitam et vitalem spiritum in arteriis: ergo et vitalem spiritum in arteriis: ergo videtur, quod operatio matris sit plus videtur, quod operatio matris sit plus quam dare materiam. quam dare materiam.

SOLUTIO. Sine præjudicio dicendum, SOLUTIO. Sine præjudicio dicendum, quod totum quod est simplex operatio quod totum quod est simplex operatio ad formam, et ad speciem hominis, et ad formam, et ad speciem hominis, et unionem, fecit Spiritus sanctus: sed unionem, fecit Spiritus sanctus: sed quoad materiam, et fomentum loci con- quoad materiam, et fomentum loci con- venientis foventis caloris extrinsecus, venientis foventis caloris extrinsecus, operabatur potentia generativa Beatæ operabatur potentia generativa Beatæ Virginis, sicut et in aliis fœminis fit: Virginis, sicut et in aliis fœminis fit: unde primæ rationes licet indecentes unde primæ rationes licet indecentes sint tantæ sanctitati, ideo autem adductæ sint tantæ sanctitati, ideo autem adductæ sunt, quia quidam dicere præsumpse- sunt, quia quidam dicere præsumpse- runt, quod potentia generativa Virginis runt, quod potentia generativa Virginis Christus sit formatus, et alia plura Christus sit formatus, et alia plura abominabilia de hoc scripserunt et di- abominabilia de hoc scripserunt et di-

xerunt. xerunt.

AD ILLUD autem quod in contrarium AD ILLUD autem quod in contrarium dicitur, objiciendum quod non est sola dicitur, objiciendum quod non est sola materia in matre accepta, sed etiam materia in matre accepta, sed etiam opera per modum fomenti adjuvantis opera per modum fomenti adjuvantis extrinsecus sicut operatur natura ma- extrinsecus sicut operatur natura ma- tricis, scilicet frigida, et sicca: et figu- tricis, scilicet frigida, et sicca: et figu- ram coagulando per frigidum, et retinen- ram coagulando per frigidum, et retinen- do per siccum figuram. Et sicut opera- do per siccum figuram. Et sicut opera- tur calor naturalis ad esse per fomentum, tur calor naturalis ad esse per fomentum, et ad qualitates meliores complexioni et ad qualitates meliores complexioni inducendas sed ista non operantur inducendas sed ista non operantur sicut natura intrinseca conversionem, sicut natura intrinseca conversionem, formationem, et figurationem. formationem, et figurationem.

AD ALIUD dicendum, quod hoc non AD ALIUD dicendum, quod hoc non fit nisi ac fomentum, quod patet: sensus fit nisi ac fomentum, quod patet: sensus enim et motus non derivantur a matre, enim et motus non derivantur a matre, sed a cerebro quod formatur in puero : sed a cerebro quod formatur in puero : et nutrimentum ab hepate, non matris, et nutrimentum ab hepate, non matris, sed quod formatur in puero: et vitalis sed quod formatur in puero: et vitalis spiritus a corde formato in puero: et spiritus a corde formato in puero: et ideo talia foventia sunt, et non operan- ideo talia foventia sunt, et non operan- tia. Præcipue autem hoc verum est in tia. Præcipue autem hoc verum est in Virgine gloriosa, in qua hæc omnia si- Virgine gloriosa, in qua hæc omnia si- mul perfecta sunt. mul perfecta sunt.

Dicunt tamen quidam, quod aliquid Dicunt tamen quidam, quod aliquid operata fuit ad conceptum per consen- operata fuit ad conceptum per consen-

1 Luc. 1, 38. 1 Luc. 1, 38.

2 Cf. supra textum Litteræ A, versus medium, 2 Cf. supra textum Litteræ A, versus medium,

sum fidei, quando dixit: Fiat mihi se- sum fidei, quando dixit: Fiat mihi se- cundum verbum tuum': sed hoc non est cundum verbum tuum': sed hoc non est dicendum quia iste consensus non ope- dicendum quia iste consensus non ope- ratur ad hoc, sed removet obicem ne ratur ad hoc, sed removet obicem ne conceptus in ea fieret. Obex enim ad hoc conceptus in ea fieret. Obex enim ad hoc fuit dissensus ejus, et quando consensit, fuit dissensus ejus, et quando consensit, obex remotus fuit. obex remotus fuit.

ARTICULUS XII. ARTICULUS XII.

Quid sit dare Beatæ Virgini potentiam Quid sit dare Beatæ Virgini potentiam generativam Verbi Dei ? et, An hæc generativam Verbi Dei ? et, An hæc sit a Spiritu sancto ? sit a Spiritu sancto ?

Secundo quæritur, Quid sit dare ci Secundo quæritur, Quid sit dare ci generativam potentiam Dei Verbi ? generativam potentiam Dei Verbi ?

1. Dicit enim Joannes Damascenus: 1. Dicit enim Joannes Damascenus: « Dico sic: Potentiam deitatis Verbi « Dico sic: Potentiam deitatis Verbi receptivam præparans simul et genera- receptivam præparans simul et genera- tivam 2. » Aut enim idem est præparare tivam 2. » Aut enim idem est præparare ad receptionem, et generativam dare, ad receptionem, et generativam dare, aut aliud. Si idem, tunc non videtur aut aliud. Si idem, tunc non videtur Virgo esse mater, nisi quia recepit per Virgo esse mater, nisi quia recepit per ministerium materiæ et uteri et hoc ministerium materiæ et uteri et hoc videtur esse parum. Si autem aliud, tunc videtur esse parum. Si autem aliud, tunc videtur generativa aliquid agere in con- videtur generativa aliquid agere in con- ceptu. ceptu.

2. Præterea, Hæc bene conceditur, 2. Præterea, Hæc bene conceditur, Virgo generat Filium : ergo cum ly ge- Virgo generat Filium : ergo cum ly ge- nerat, vel genuit, dicat per modum ac- nerat, vel genuit, dicat per modum ac- tionis generationem, videtur egisse in tionis generationem, videtur egisse in conceptu. conceptu.

3. Præterea, Quidam dixerunt, quod 3. Præterea, Quidam dixerunt, quod Spiritus sanctus excitavit virtutem gene- Spiritus sanctus excitavit virtutem gene- rativam in Beata Virgine, ut exire posset rativam in Beata Virgine, ut exire posset in actum generationis. Sed hoc videtur in actum generationis. Sed hoc videtur falsum quia excitans virtutem est pater falsum quia excitans virtutem est pater in generatione: Spiritus autem sanctus in generatione: Spiritus autem sanctus non est pater Christi, etiam secundum non est pater Christi, etiam secundum generationem humanam, ut infra pro- generationem humanam, ut infra pro- babitur. babitur.