Solutio, Solutio,

Ad 1. Ad 1.

Ad 2. Ad 2.

14 14

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

lectionis opus erat incarnatio: sed Spiri- lectionis opus erat incarnatio: sed Spiri- tui sancto attribuitur bonitas et di- tui sancto attribuitur bonitas et di- lectio ergo Spiritus sanctus debuit in- lectio ergo Spiritus sanctus debuit in-

carnari. carnari.

3. Item, Si mitti convenit ei qui ab 3. Item, Si mitti convenit ei qui ab alio est, ut dicit Augustinus, tunc ma. alio est, ut dicit Augustinus, tunc ma. gis convenit Spiritui sancto quam Filio : gis convenit Spiritui sancto quam Filio : quia Spiritus sanctus a duobus est, Filius quia Spiritus sanctus a duobus est, Filius autem tantum ab uno ergo Spiritui autem tantum ab uno ergo Spiritui sancto magis competit mitti in carnem sancto magis competit mitti in carnem quam quam Filio. Filio.

4. Item, Incarnatio est propter gra- 4. Item, Incarnatio est propter gra- tiam acquirendam, quæ perdita fuit per tiam acquirendam, quæ perdita fuit per peccatum primi hominis: sed Spiritui peccatum primi hominis: sed Spiritui sancto attribuitur gratia: ergo Spiritus sancto attribuitur gratia: ergo Spiritus sanctus in carnem mitti debuit. sanctus in carnem mitti debuit.

5. Item, Magister infra dicet, quod 5. Item, Magister infra dicet, quod propter charitatem quæ in ipso apparuit, propter charitatem quæ in ipso apparuit, attribuitur hoc opus Spiritui sancto: attribuitur hoc opus Spiritui sancto: ergo multo magis debuit incarnari, quia ergo multo magis debuit incarnari, quia in hoc major charitas apparuisset. in hoc major charitas apparuisset.

SOLUTIO. Dicendum, quod non com- SOLUTIO. Dicendum, quod non com- petebat nec competit Spiritui sancto in- petebat nec competit Spiritui sancto in- carnari, sed soli Filio rationibus supra carnari, sed soli Filio rationibus supra dictis. dictis.

AD PRIMUM ergo dicendum, quod Spi- AD PRIMUM ergo dicendum, quod Spi- ritus sanctus non dicitur ideo vicinior ritus sanctus non dicitur ideo vicinior nobis, quod sit unibilior carni quam nobis, quod sit unibilior carni quam Filius sed quia ipse procedit ab æterno Filius sed quia ipse procedit ab æterno ut donabilis in tempore: et ideo secun- ut donabilis in tempore: et ideo secun- dum suum nomen dicit respectum ad dum suum nomen dicit respectum ad missionem quæ fit in corda fidelium ad missionem quæ fit in corda fidelium ad sanctificandam creaturam rationalem : sanctificandam creaturam rationalem : ipse enim procedit ut donum Patris et ipse enim procedit ut donum Patris et Filii, donabile etiam rationali creaturæ: Filii, donabile etiam rationali creaturæ: talem autem respectum ad nos non im- talem autem respectum ad nos non im- portat nomen Filii secundum quod est a portat nomen Filii secundum quod est a Patre. Patre.

AD ALIUD dicendum, quod bonitas et AD ALIUD dicendum, quod bonitas et dilectio sunt appropriata Spiritui sancto dilectio sunt appropriata Spiritui sancto

respectu distributionis donorum, et non respectu distributionis donorum, et non respectu incarnationis. Incarnatio enim respectu incarnationis. Incarnatio enim in se claudit nativitatem quæ præcipue in se claudit nativitatem quæ præcipue convenit nato secundum generationem convenit nato secundum generationem æternam. æternam.

AD ALIUD dicendum, quod intellectus AD ALIUD dicendum, quod intellectus missionis clauditur in intellectu incarna- missionis clauditur in intellectu incarna- tionis sed hoc non sufficit, sed oportet tionis sed hoc non sufficit, sed oportet quod ex sua proprietate convenientia quod ex sua proprietate convenientia habeat ad talem modum missionis qui est habeat ad talem modum missionis qui est nasci in carne, et hoc non habet nisi Fı- nasci in carne, et hoc non habet nisi Fı- lius unde dicit Augustinus, quod ideo lius unde dicit Augustinus, quod ideo incarnatus est, ne Filii nomen ad alium incarnatus est, ne Filii nomen ad alium transiret: unde eum solum conveniens transiret: unde eum solum conveniens fuit incarnari. fuit incarnari.

AD ALIUD dicendum, quod opus incar- AD ALIUD dicendum, quod opus incar- nationis fuit propter gratiam, non quam- nationis fuit propter gratiam, non quam- cumque, sed eam quæ est reconciliatio- cumque, sed eam quæ est reconciliatio- nis et adoptionis filiorum. Unde Aposto- nis et adoptionis filiorum. Unde Aposto- lus, ad Galat. iv, 4 et 5: Misit Deus Fi- lus, ad Galat. iv, 4 et 5: Misit Deus Fi- lum suum, factum ex muliere, factum lum suum, factum ex muliere, factum sub lege, ut eos qui sub lege erant redi- sub lege, ut eos qui sub lege erant redi- meret, ut adoptionem filiorum recipere- meret, ut adoptionem filiorum recipere- mus. Cum igitur adoptio fiat de consensu mus. Cum igitur adoptio fiat de consensu veri hæredis, per filium verum oportuit veri hæredis, per filium verum oportuit nos adoptari. Et ideo dicit Apostolus, ad nos adoptari. Et ideo dicit Apostolus, ad Coloss. I, 13: Transtulit nos in regnum Coloss. I, 13: Transtulit nos in regnum Filii dilectionis suæ. Glossa Augustini, Filii dilectionis suæ. Glossa Augustini, id est, Filii sui dilecti : et ideo hæc gratia id est, Filii sui dilecti : et ideo hæc gratia magis appropriatur Filio quam Spiritui magis appropriatur Filio quam Spiritui

sancto. sancto.

AD ALIUD dicendum, quod est incarna- AD ALIUD dicendum, quod est incarna- tio ipsa actio qua tres personæ operatæ tio ipsa actio qua tres personæ operatæ sunt carnem, non sibi, sed Filio et sunt carnem, non sibi, sed Filio et hæc attribuitur Spiritui sancto congruen- hæc attribuitur Spiritui sancto congruen- tius propter amorem qui in ea summe tius propter amorem qui in ea summe apparuit, ut dicit Magister: sed est in- apparuit, ut dicit Magister: sed est in- carnatio carnis assumptio, et illa con- carnatio carnis assumptio, et illa con- gruentius attribuitur Filio rationibus di- gruentius attribuitur Filio rationibus di- clis supra. clis supra.

Littera hujus capituli per se patet. Littera hujus capituli per se patet.

Ad' Ad'

Ad Ad

Ad Ad

æst. 1. æst. 1.

IN III SENTENT. DIST. 1, C, ART. 10. IN III SENTENT. DIST. 1, C, ART. 10.

15 15

Adi Adi

C. Utrum Pater vel Spiritus sanctus potuerit incarnari, vel possit ? C. Utrum Pater vel Spiritus sanctus potuerit incarnari, vel possit ?

Si vero quæritur, Utrum Pater, vel Spiritus sanctus incarnari potuerit, Si vero quæritur, Utrum Pater, vel Spiritus sanctus incarnari potuerit, vel etiam modo possit? Sane responderi potest, et potuisse olim, et posse vel etiam modo possit? Sane responderi potest, et potuisse olim, et posse nunc carnem sumere, et hominem fieri tam Patrem, quam Spiritum san- nunc carnem sumere, et hominem fieri tam Patrem, quam Spiritum san- ctum. Sicut enim Filius homo factus est: ita Pater, vel Spiritus sanctus po- ctum. Sicut enim Filius homo factus est: ita Pater, vel Spiritus sanctus po- tuit, et polest. tuit, et polest.

Ad Ad

Ad Ad

Est. 1. Est. 1.

ARTICULUS X. ARTICULUS X.

An Pater, et Spiritus sanctus potuerunt An Pater, et Spiritus sanctus potuerunt incarnari ? et, Utrum possunt assume- incarnari ? et, Utrum possunt assume- re eumdem hominem? et, Utrum pos- re eumdem hominem? et, Utrum pos- sunt assumere plures homines? sunt assumere plures homines?

Deinde quæritur de hoc quod dicit Ma- Deinde quæritur de hoc quod dicit Ma- gister: « Si vero quæritur, Utrum Pa- gister: « Si vero quæritur, Utrum Pa- ter, vel Spiritus sanctus, etc. » ter, vel Spiritus sanctus, etc. »

Ibi enim dicitur, quod Pater et Spiri- Ibi enim dicitur, quod Pater et Spiri- tus sanctus potuerunt et possunt incar- tus sanctus potuerunt et possunt incar- nari. Et videtur hoc esse falsum : nari. Et videtur hoc esse falsum :

1. Rationibus supra dictis. 1. Rationibus supra dictis. 2. Item, Tanta est Dei potentia, quan- 2. Item, Tanta est Dei potentia, quan- ta est ejus sapientia: et tanta est ejus ta est ejus sapientia: et tanta est ejus sapientia, quanta est ejus scientia: sed sapientia, quanta est ejus scientia: sed numquam scivit Patrem incarnandum es- numquam scivit Patrem incarnandum es- se vel Spiritum sanctum : ergo numquam se vel Spiritum sanctum : ergo numquam potuit. potuit.

3. Item, Nihil umquam potest vel po- 3. Item, Nihil umquam potest vel po- tuit fieri, cujus non præcessit ratio in tuit fieri, cujus non præcessit ratio in mente divina sed hujus numquam fuit mente divina sed hujus numquam fuit aliqua ratio ergo numquam fieri po- aliqua ratio ergo numquam fieri po-

tuit. tuit.

ULTERIUS quæritur, Utrum Pater et ULTERIUS quæritur, Utrum Pater et

Spiritus sanctus possent assumere eum- Spiritus sanctus possent assumere eum- dem hominem, sive humanam naturam dem hominem, sive humanam naturam eumdem quam assumpsit Filius. eumdem quam assumpsit Filius.

Et videtur, quod sic: Lucæ, 1, 37: Non Et videtur, quod sic: Lucæ, 1, 37: Non erit impossibile apud Deum omne ver- erit impossibile apud Deum omne ver- bum ergo assumere eamdem naturam bum ergo assumere eamdem naturam potuerunt. potuerunt.

SED CONTRA: SED CONTRA:

Ponatur, quod assumpserint: unio ta- Ponatur, quod assumpserint: unio ta- lis est quæ Deum facit hominem, et ho- lis est quæ Deum facit hominem, et ho- minem Deum in persona: ergo Pater est minem Deum in persona: ergo Pater est hic homo, et Filius est hic homo, et Spi- hic homo, et Filius est hic homo, et Spi- ritus sanctus est hic homo: sed quæcum- ritus sanctus est hic homo: sed quæcum- que uni et eidem sunt eadem, ipsa sunt que uni et eidem sunt eadem, ipsa sunt eadem ergo Pater est Filius et Spiri- eadem ergo Pater est Filius et Spiri- tus sanctus, et e converso, quod falsum tus sanctus, et e converso, quod falsum est: ergo eumdem assumere non potue- est: ergo eumdem assumere non potue-

runt. runt.

ULTERIUS iterum quæritur, Si potue. Quæst. 2. ULTERIUS iterum quæritur, Si potue. Quæst. 2. runt assumere plures, vel etiam omnem runt assumere plures, vel etiam omnem hominem ? hominem ?

Et videtur quod sic: Tantum enim be- Et videtur quod sic: Tantum enim be- neficium contulisset assumptio unius, sic- neficium contulisset assumptio unius, sic- ut alterius. Cum ergo Deus non sit in- ut alterius. Cum ergo Deus non sit in- vidus, et communicabile fuerit hoc bene- vidus, et communicabile fuerit hoc bene- ficium, videtur quod cuilibet homini de- ficium, videtur quod cuilibet homini de- buit præstari. buit præstari.

SOLUTIO. Dicendum cum Magistro, et SOLUTIO. Dicendum cum Magistro, et Augustino, quod Pater et Spiritus sanctus Augustino, quod Pater et Spiritus sanctus potuerunt et possunt incarnari: sed non potuerunt et possunt incarnari: sed non

Solutio. Solutio.

Ad 1. Ad 1.

Ad 2 et 3. Ad 2 et 3.

Ad quæst 1. Ad quæst 1.

16 16

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

congruit, nec necesse fuit. Unde cum congruit, nec necesse fuit. Unde cum Deus nihil nisi congruum faciat et de- Deus nihil nisi congruum faciat et de- cens, ipse hoc non fecit: si tamen face- cens, ipse hoc non fecit: si tamen face- ret et fecisset, congruentissimum esset. ret et fecisset, congruentissimum esset. AD ALIUD autem quod primo objicitur, AD ALIUD autem quod primo objicitur, dicendum, quod ante habitæ rationes sunt dicendum, quod ante habitæ rationes sunt rationes majoris congruentiæ secundum rationes majoris congruentiæ secundum investigationem humanam: non autem investigationem humanam: non autem removent potestatem divinam, nec limi- removent potestatem divinam, nec limi- tant in aliquo quia Deus, ut dicit Dio- tant in aliquo quia Deus, ut dicit Dio- nysius, est supra mentem, et supra ra- nysius, est supra mentem, et supra ra- tionem, ex quo neque digne cogitatur, tionem, ex quo neque digne cogitatur, neque digne dicitur. neque digne dicitur.

AD ALIUD dicendum, quod tanta est AD ALIUD dicendum, quod tanta est potentia, quanta est scientia ipsius, se- potentia, quanta est scientia ipsius, se- cundum quod utrumque essentialiter cundum quod utrumque essentialiter consideratur in ipso. Sed si utrumque consideratur in ipso. Sed si utrumque referatur ad objecta extra, ipsa amplior referatur ad objecta extra, ipsa amplior erit potentia quam scientia: quædam erit potentia quam scientia: quædam enim potest quæ non scit, quia non fa- enim potest quæ non scit, quia non fa- ciet ea, id est, quorum rationem non ha- ciet ea, id est, quorum rationem non ha- bet apud se quæ si faceret, sine dubio bet apud se quæ si faceret, sine dubio rationem eorum præhaberet. Et sic etiam rationem eorum præhaberet. Et sic etiam est de voluntate quæ licet sit tanta, est de voluntate quæ licet sit tanta, quanta sit potentia et scientia, tamen quanta sit potentia et scientia, tamen respectu objectorum minor est. Unde di- respectu objectorum minor est. Unde di- cit Augustinus, quod quædam subjiciun- cit Augustinus, quod quædam subjiciun- tur potentiæ et non scientiæ, et quædam tur potentiæ et non scientiæ, et quædam scientiæ et non voluntati. scientiæ et non voluntati.

AD ID quod ulterius quæritur, sine præ- AD ID quod ulterius quæritur, sine præ- judicio dico ratione inducta non potuisse judicio dico ratione inducta non potuisse fieri, quod Pater et Spiritus sanctus eum- fieri, quod Pater et Spiritus sanctus eum- dem hominem assumpserint propter con- dem hominem assumpserint propter con- fusionem in personis : quia cum unio sit fusionem in personis : quia cum unio sit

in persona, videretur sequi quod omnes in persona, videretur sequi quod omnes essent una persona. Dico autem non pos- essent una persona. Dico autem non pos- se fieri quia licet Deus potuerit hoc fa- se fieri quia licet Deus potuerit hoc fa- cere, tamen ex parte naturæ assumptæ cere, tamen ex parte naturæ assumptæ fieri non potuit, et hoc non est impoten- fieri non potuit, et hoc non est impoten- tia divina, sed potius creaturæ, propter tia divina, sed potius creaturæ, propter inconveniens quod sequi videtur. inconveniens quod sequi videtur.

AD ALIUD quod ulterius quæritur, Ad qua AD ALIUD quod ulterius quæritur, Ad qua Utrum omnem hominem assumere po- Utrum omnem hominem assumere po- tuerunt, supra responsum est quod hoc tuerunt, supra responsum est quod hoc iterum ex parte individuorum non esset iterum ex parte individuorum non esset conveniens quia omnes homines uni- conveniens quia omnes homines uni- rentur in tres homines, ut probatum est rentur in tres homines, ut probatum est supra, et sic periret decor universi, et supra, et sic periret decor universi, et potentia multiplicationis humani generis, potentia multiplicationis humani generis, et etiam (quod his inconvenientius est) et etiam (quod his inconvenientius est) numerus electorum, et non fieret restau- numerus electorum, et non fieret restau- ratio ruinæ Angelorum. Si autem trium ratio ruinæ Angelorum. Si autem trium hominum natura assumeretur, esset su- hominum natura assumeretur, esset su- perfluum cum redemptio sit finis as- perfluum cum redemptio sit finis as- sumptionis humanæ naturæ, et per unius sumptionis humanæ naturæ, et per unius assumptionem possit fieri redemptio infi- assumptionem possit fieri redemptio infi- nitorum mundorum si essent. Non autem nitorum mundorum si essent. Non autem ideo dico superfluum, quia si fieret vel ideo dico superfluum, quia si fieret vel factum esset, indecorum esset: imo quid- factum esset, indecorum esset: imo quid- quid facit Deus, decentissimum est: sed quid facit Deus, decentissimum est: sed assigno rationem convenientiæ ex parte assigno rationem convenientiæ ex parte creaturæ. Decentissime enim Deus dis- creaturæ. Decentissime enim Deus dis- posuit nasum sub fronte: si autem sub posuit nasum sub fronte: si autem sub dorso posuisset, nihilominus decentissi- dorso posuisset, nihilominus decentissi- mum esset licet non videamus decorem mum esset licet non videamus decorem ex parte dispositionis corporis humani. ex parte dispositionis corporis humani. Littera illius capituli per se patet. Littera illius capituli per se patet.

D. An Filius qui tantum carnem accepit, aliud fecerit quod non Pater, vel Spiritus D. An Filius qui tantum carnem accepit, aliud fecerit quod non Pater, vel Spiritus

sanctus ? sanctus ?

Sed forte aliqui dicent: Cum indivisa sint opera Trinitatis, si Filius car- Sed forte aliqui dicent: Cum indivisa sint opera Trinitatis, si Filius car- nem assumpsit, tunc Pater et Spiritus sanctus : quia si Filius carnem as- nem assumpsit, tunc Pater et Spiritus sanctus : quia si Filius carnem as- sumpsit, nec hoc fecit Pater, vel Spiritus sanctus, non omne quod facit sumpsit, nec hoc fecit Pater, vel Spiritus sanctus, non omne quod facit Filius, facit et Pater et Spiritus sanctus. At omnia simul Pater et Filius, Filius, facit et Pater et Spiritus sanctus. At omnia simul Pater et Filius,

IN III SENTENT. DIST. I, D, ART. 11. IN III SENTENT. DIST. I, D, ART. 11.

17 17

et amborum Spiritus pariter et concorditer operantur. Ad quod dicimus, et amborum Spiritus pariter et concorditer operantur. Ad quod dicimus, quia nihil operatur Filius sine Patre et Spiritu sancto, sed una est horum quia nihil operatur Filius sine Patre et Spiritu sancto, sed una est horum trium operatio indivisa et indissimilis et tamen Filius, non Pater, vel trium operatio indivisa et indissimilis et tamen Filius, non Pater, vel Spiritus sanctus carnem assumpsit. Ipsam tamen carnis assumptionem Spiritus sanctus carnem assumpsit. Ipsam tamen carnis assumptionem Trinitas operata est, sicut Augustinus dicit in libro de Fide ad Petrum : Trinitas operata est, sicut Augustinus dicit in libro de Fide ad Petrum : Reconciliati sumus per solum Filium secundum carnem, sed non soli Filio Reconciliati sumus per solum Filium secundum carnem, sed non soli Filio secundum deitatem 2. Trinitas enim nos sibi reconciliavit, per hoc quod secundum deitatem 2. Trinitas enim nos sibi reconciliavit, per hoc quod solum Verbum carnem ipsa Trinitas fecit. Trinitas ergo carnis assumptio- solum Verbum carnem ipsa Trinitas fecit. Trinitas ergo carnis assumptio- nem fecit, sed Verbo, non Patri, vel Spiritui sancto. Si enim Pater sibi, et nem fecit, sed Verbo, non Patri, vel Spiritui sancto. Si enim Pater sibi, et Filius sibi, vel Pater Filio, et Filius Patri carnis assumptionem operatus Filius sibi, vel Pater Filio, et Filius Patri carnis assumptionem operatus esset, jam non eadem esset operatio utriusque, sed divisa. Sed sicut inse- esset, jam non eadem esset operatio utriusque, sed divisa. Sed sicut inse- parabilis et indivisa est unitas substantiæ trium, ut ait Augustinus in libro parabilis et indivisa est unitas substantiæ trium, ut ait Augustinus in libro de Trinitate ³, ita et operatio: non tamen eamdem Trinitatem nalam de de Trinitate ³, ita et operatio: non tamen eamdem Trinitatem nalam de Virgine, crucifixam, et sepultam Catholici tractatores docuerunt, sed tan- Virgine, crucifixam, et sepultam Catholici tractatores docuerunt, sed tan- tummodo Filium: nec eamdem Trinitatem in specie columbæ descendisse tummodo Filium: nec eamdem Trinitatem in specie columbæ descendisse super Jesum, sed tantum Spiritum sanctum : nec eamdem dixisse de cœlo, super Jesum, sed tantum Spiritum sanctum : nec eamdem dixisse de cœlo, Tu es Filius meus 4, sed tantum Patris vocem fuisse ad Filium factam, Tu es Filius meus 4, sed tantum Patris vocem fuisse ad Filium factam, quamvis Pater et Filius et Spiritus sanctus sicut inseparabiles sunt, ita et quamvis Pater et Filius et Spiritus sanctus sicut inseparabiles sunt, ita et inseparabiliter operentur. Hæc et mea fides est, quoniam quidem hæc est inseparabiliter operentur. Hæc et mea fides est, quoniam quidem hæc est Catholica fides. Licet ergo solus Filius carnem assumpserit, ipsam tamen Catholica fides. Licet ergo solus Filius carnem assumpserit, ipsam tamen incarnationem cum Patre et Spiritu sancto operatus est. incarnationem cum Patre et Spiritu sancto operatus est.

ARTICULUS XI. ARTICULUS XI.

Utrum ad unius personæ assumptionem Utrum ad unius personæ assumptionem quando dicitur, Filius assumpsit huma- quando dicitur, Filius assumpsit huma- nam naturam, omnes tres personæ as- nam naturam, omnes tres personæ as- sumant? sumant?

Deinde quæritur de hoc quod dicit: Deinde quæritur de hoc quod dicit: « Sed forte aliqui dicent: Cum indivisa « Sed forte aliqui dicent: Cum indivisa sint, etc. » sint, etc. »

Videtur enim, quod ad unius assump- Videtur enim, quod ad unius assump- tionem omnes tres assumant. tionem omnes tres assumant.

1 S. AUGUSTINUS, Lib. XIII de Trinitate, cap.11. 1 S. AUGUSTINUS, Lib. XIII de Trinitate, cap.11.

2 IDEM, Lib. de Fide ad Petrum, cap. 2 IDEM, Lib. de Fide ad Petrum, cap. IDEM, Lib. I de Trinitate, cap. 4. IDEM, Lib. I de Trinitate, cap. 4.

XXVIII XXVIII

2 2

1. Cum enim dicitur incarnatus, notatur 1. Cum enim dicitur incarnatus, notatur effectus in creatura: omnis autem talis effectus in creatura: omnis autem talis est indivisibiliter trium personarum: er- est indivisibiliter trium personarum: er- go si unus assumpsit, omnes assumpse- go si unus assumpsit, omnes assumpse-

runt. runt.

2. Item, Damascenus dicit, quod tres 2. Item, Damascenus dicit, quod tres in omnibus idem sunt præter ingenera- in omnibus idem sunt præter ingenera- tionem, et generationem, et processio- tionem, et generationem, et processio- nem incarnatio non est aliquod horum: nem incarnatio non est aliquod horum: ergo videtur, quod in incarnatione ergo videtur, quod in incarnatione idem sunt. idem sunt.

3. Item, Filius non solum in co quod 3. Item, Filius non solum in co quod ad alterum, est carni unitus: quia dicit ad alterum, est carni unitus: quia dicit Damascenus, quod tota divina natura in Damascenus, quod tota divina natura in una suarum hypostaseon incarnata est: una suarum hypostaseon incarnata est: sed in natura idem est Patri et Spiritui sed in natura idem est Patri et Spiritui sancto: ergo videtur, quod quidquid sancto: ergo videtur, quod quidquid

4 Matth. 1, 17 et x, 5. II Petr. 1, 17: Hic 4 Matth. 1, 17 et x, 5. II Petr. 1, 17: Hic est Filius meus dilectus. est Filius meus dilectus.

2 2

Solutio. Solutio.

Ad 1. Ad 1.

Ad 2. Ad 2.

18 18

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

convenit ei secundum naturam, convenit convenit ei secundum naturam, convenit et Patrı et Spiritui sancto. Sed hoc est et Patrı et Spiritui sancto. Sed hoc est carnis assumptio: ergo hoc convenit Pa- carnis assumptio: ergo hoc convenit Pa- tri et Spiritui sancto, quod falsum est: tri et Spiritui sancto, quod falsum est: quia ita dicit Dionysius in libro de Divi- quia ita dicit Dionysius in libro de Divi- nis nominibus, ubi ponit discrete conve- nis nominibus, ubi ponit discrete conve- nientia personis divinis: « Discretum au- nientia personis divinis: « Discretum au- tem est a benigna ad nos divina opera- tem est a benigna ad nos divina opera- tione, secundum nos ex nobis totaliter tione, secundum nos ex nobis totaliter et vere substantiam factum esse substan- et vere substantiam factum esse substan- tiale Verbum, facere et pati et quæcum- tiale Verbum, facere et pati et quæcum- que humanæ ipsius contemplationis sunt que humanæ ipsius contemplationis sunt selecta et semota. Istis enim Pater et selecta et semota. Istis enim Pater et Spiritus secundum nullam communica- Spiritus secundum nullam communica- verunt rationem, nisi aliquis dicat secun- verunt rationem, nisi aliquis dicat secun- dum bono convenientem et benignam vo- dum bono convenientem et benignam vo- luntatem, et secundum omnem superpo- luntatem, et secundum omnem superpo- sitam et ineffabilem divinam operationem sitam et ineffabilem divinam operationem quam faciebat, et secundum nos factus, quam faciebat, et secundum nos factus, invariabilis secundum quod Deus et Dei invariabilis secundum quod Deus et Dei Verbum '. >> Verbum '. >>

SOLUTIO. Dicendum, quod in incarna- SOLUTIO. Dicendum, quod in incarna- tione sunt tria, scilicet operatio aut actio, tione sunt tria, scilicet operatio aut actio, et operatum ipsum, et cui sit unio. Ope- et operatum ipsum, et cui sit unio. Ope- ratio aut actio indivisibiliter est trium ratio aut actio indivisibiliter est trium personarum. Operatum autem ipsum est personarum. Operatum autem ipsum est corpus et anima conjuncta naturali con- corpus et anima conjuncta naturali con- junctione. Cui autem unitur, solus Fi- junctione. Cui autem unitur, solus Fi- lius est. Et hoc accipitur a Damasceno, lius est. Et hoc accipitur a Damasceno, ubi sic dicit: « Obumbravit Virgini Dei ubi sic dicit: « Obumbravit Virgini Dei altissimi in sua subsistens hypostasi sa- altissimi in sua subsistens hypostasi sa- pientia et virtus, Filius Dei, Patri con- pientia et virtus, Filius Dei, Patri con- substantialis, velut divinum semen. Et substantialis, velut divinum semen. Et construxit sibi ipsi ex castis et purissimis construxit sibi ipsi ex castis et purissimis sanguinibus carnem anınatam anima sanguinibus carnem anınatam anima rationali et intellectuali, primitias no- rationali et intellectuali, primitias no- stræ conspersionis, non cuni semine, sed stræ conspersionis, non cuni semine, sed conditorio opere per Spiritum san- conditorio opere per Spiritum san-

ctum . » ctum . »

DICENDUM ergo ad primum, quod effe- DICENDUM ergo ad primum, quod effe- ctus est indivisibiliter trium, id est, a ctus est indivisibiliter trium, id est, a tribus sed non est trium, quod unia- tribus sed non est trium, quod unia- tur tribus et in hoc sensu infert. tur tribus et in hoc sensu infert.

: :

AD ALIUD dicendum, quod verum est AD ALIUD dicendum, quod verum est quod dicit Damascenus: sed intelligen- quod dicit Damascenus: sed intelligen-

1 S. DIONYSIUS, Lib de Divinis nominibus, 1 S. DIONYSIUS, Lib de Divinis nominibus, cap. 2. cap. 2.

dum est sic, quod illæ proprietates du- dum est sic, quod illæ proprietates du- pliciter considerantur, scilicet, in se, vel pliciter considerantur, scilicet, in se, vel intellectu aliorum. Et sicut in se distin- intellectu aliorum. Et sicut in se distin- cte personis conveniunt, ita etiam ea in cte personis conveniunt, ita etiam ea in quorum intellectu clauduntur insepara- quorum intellectu clauduntur insepara- biliter, faciunt distincta personis conve- biliter, faciunt distincta personis conve- nire. Unde incarnatus in intellectu ejus nire. Unde incarnatus in intellectu ejus quod dicitur incarnatus, claudit proprie- quod dicitur incarnatus, claudit proprie- tatem Filii propter quam soli Filio con- tatem Filii propter quam soli Filio con- venit quia claudit in se missionem et venit quia claudit in se missionem et ab alio esse. Qualiter autem hoc sit, ex ab alio esse. Qualiter autem hoc sit, ex prædictis patet, ubi probatum est quod prædictis patet, ubi probatum est quod solus Filius est unibilis carni. Unde solus Filius est unibilis carni. Unde propter intellectum relationis non potest propter intellectum relationis non potest hoc convenire aliis personis. hoc convenire aliis personis.

AD ALIUD dicendum, quod essentiæ AD ALIUD dicendum, quod essentiæ divinæ secundum quod absolute sine in- divinæ secundum quod absolute sine in- tellectu personarum consideratur, non tellectu personarum consideratur, non convenit incarnari, nec carni uniri: et convenit incarnari, nec carni uniri: et hoc infra probabitur. Unde incarnari hoc infra probabitur. Unde incarnari secundum rationem intelligendi per secundum rationem intelligendi per prius convenit personæ Filii, et per po- prius convenit personæ Filii, et per po- sterius essentiæ, scilicet, quia essentia sterius essentiæ, scilicet, quia essentia est Filius Dei, et e converso. Et ideo non est Filius Dei, et e converso. Et ideo non potest argui quod conveniat Patri et potest argui quod conveniat Patri et Spiritui sancto: sicut Filius est proprie- Spiritui sancto: sicut Filius est proprie- tas sua, et proprietas sua est essentia tas sua, et proprietas sua est essentia divina, et essentia divina est Pater: et divina, et essentia divina est Pater: et tamen Pater non est proprietas Filii, tamen Pater non est proprietas Filii, nec proprietas Filii est Pater. nec proprietas Filii est Pater.

ARTICULUS XII. ARTICULUS XII.

An super Christum baptizatum in specie An super Christum baptizatum in specie columbæ descendit tota Trinitas? columbæ descendit tota Trinitas?

Deinde objicitur de hoc quod dicit, Deinde objicitur de hoc quod dicit, ibi, D, sub finem: «Nec eamdem Trini- ibi, D, sub finem: «Nec eamdem Trini- tatem in specie columbæ descendisse, tatem in specie columbæ descendisse,

etc. » etc. »

In columba enim et voce nihil esse In columba enim et voce nihil esse videtur, quare non sit communiter trium videtur, quare non sit communiter trium

2 S. JOAN DAMASCENUS, Lib. III de Fide ortho- 2 S. JOAN DAMASCENUS, Lib. III de Fide ortho- doxa, cap. 2. doxa, cap. 2.

Adi Adi

IN III SENTENT. DIST. I, D, ART. 12. IN III SENTENT. DIST. I, D, ART. 12.

personarum operatio enim columbæ et personarum operatio enim columbæ et vocis indivisibiliter est trium, et opera- vocis indivisibiliter est trium, et opera- tum ipsum. Unio autem quæ tertium est tum ipsum. Unio autem quæ tertium est ibi, non fuit: non enim Spiritus sanctus ibi, non fuit: non enim Spiritus sanctus unitus est columbæ, sicut Filius carni: unitus est columbæ, sicut Filius carni: nec Pater voci, sed Filius carni: ergo nec Pater voci, sed Filius carni: ergo nihil obstare videtur, quare ista duo nihil obstare videtur, quare ista duo non sint communiter trium persona- non sint communiter trium persona-

rum. rum.

SOLUTIO. Non tantum est ibi colum- SOLUTIO. Non tantum est ibi colum- based descensus columbæ, in quo based descensus columbæ, in quo descensu intelligitur missio Spiritus descensu intelligitur missio Spiritus sancti. Missio autem claudit in se intel- sancti. Missio autem claudit in se intel- lectun proprietatis personalis Spiritus lectun proprietatis personalis Spiritus sancti secundum quod est in columba : sancti secundum quod est in columba : ita scilicet ut species columbæ sit appro- ita scilicet ut species columbæ sit appro- priatum Spiritus sancti, in quo claudi- priatum Spiritus sancti, in quo claudi- tur proprium ut sit sensus, quod co- tur proprium ut sit sensus, quod co-

: :

1 Cf. Matth. 1, 16 et 17; Luc. III, 22 et 1, 1 Cf. Matth. 1, 16 et 17; Luc. III, 22 et 1,

lumba appropriabilis lumba appropriabilis

19 19

Spiritui sancto Spiritui sancto descendit, in cujus descensu Spiritus descendit, in cujus descensu Spiritus sanctus temporali processione quæ æter- sanctus temporali processione quæ æter- nam in se per intellectum habet, pro- nam in se per intellectum habet, pro- cessit. Et sic patet qualiter Patri et Filio cessit. Et sic patet qualiter Patri et Filio hoc non convenit nisi respectu causæ, hoc non convenit nisi respectu causæ, non gratia relationis vel proprietatis non gratia relationis vel proprietatis clausæ in intellectu illius descensus. clausæ in intellectu illius descensus.

Similiter dico de voce, quod non tan- Similiter dico de voce, quod non tan- tum accipitur ut est vox creata sonans in tum accipitur ut est vox creata sonans in aere sed etiam secundum dictiones ar- aere sed etiam secundum dictiones ar- ticulatas quæ ibi sonuerunt. Hæ autem ticulatas quæ ibi sonuerunt. Hæ autem sunt: Hic est Filius meus, etc. In pro- sunt: Hic est Filius meus, etc. In pro- latione igitur hujus intelligitur Pater se- latione igitur hujus intelligitur Pater se- cundum suam proprietatem personalen cundum suam proprietatem personalen sonans, licet sonum illum secum fecc- sonans, licet sonum illum secum fecc- rint Filius et Spiritus sanctus. rint Filius et Spiritus sanctus. Littera autem per se patet in capitulo. Littera autem per se patet in capitulo.

35 I Petr. 1, 17. 35 I Petr. 1, 17.

BIBLIOTHEQUE BIBLIOTHEQUE

建 建

QUEREC QUEREC

UNIVERSITE UNIVERSITE

* *

LAYAL LAYAL

20 20

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

DISTINCTIO II. DISTINCTIO II.

De incarnatione personæ, sive de unione naturarum in Christo De incarnatione personæ, sive de unione naturarum in Christo ex parte naturæ assumptæ. ex parte naturæ assumptæ.

A. Quare totam humanam naturam accepit, et quid nomine humanitatis vel humanæ A. Quare totam humanam naturam accepit, et quid nomine humanitatis vel humanæ naturæ intelligendum sit? naturæ intelligendum sit?

Et quia in homine tota humana natura vitio corrupta erat, totam assum- Et quia in homine tota humana natura vitio corrupta erat, totam assum- psit, id est, animam et carnem, ut totam curaret, et sanctificaret. Quod psit, id est, animam et carnem, ut totam curaret, et sanctificaret. Quod autem humanæ naturæ sive humanitatis vocabulo anima et caro intelligi autem humanæ naturæ sive humanitatis vocabulo anima et caro intelligi debeant, aperte docet Hieronymus in Expositione Catholicæ fidei, dicens: debeant, aperte docet Hieronymus in Expositione Catholicæ fidei, dicens: Sic confitemur in Christo unam Filii esse personam, ut dicamus duas per- Sic confitemur in Christo unam Filii esse personam, ut dicamus duas per- fectas et integras esse substantias, id est, deitatis, et humanitatis quæ ex fectas et integras esse substantias, id est, deitatis, et humanitatis quæ ex anima continetur et corpore 1. Ecce aperte ostendit humanitatis nomine anima continetur et corpore 1. Ecce aperte ostendit humanitatis nomine animam et corpus intelligi, quæ duo assumpsisse Dei Filius intelligi- animam et corpus intelligi, quæ duo assumpsisse Dei Filius intelligi- tur, ubi hominem sive humanitatem vel humanam naturam accepisse tur, ubi hominem sive humanitatem vel humanam naturam accepisse legitur. Errant ergo qui nomine humanitatis non substantiam, sed pro- legitur. Errant ergo qui nomine humanitatis non substantiam, sed pro- prietatem quamdam a qua homo nominatur, significari contendunt, ubi- prietatem quamdam a qua homo nominatur, significari contendunt, ubi- cumque humanitas Christi memoratur. Ait enim Joannes Damascenus: cumque humanitas Christi memoratur. Ait enim Joannes Damascenus: Sciendum quidem est, quod deitatis et humanitatis nomen substantiarum, Sciendum quidem est, quod deitatis et humanitatis nomen substantiarum, id est, naturarum est repræsentativum². Natura enim non sic accipitur in id est, naturarum est repræsentativum². Natura enim non sic accipitur in Christo, ut cum dicitur una natura esse omnium hominum: quod eviden- Christo, ut cum dicitur una natura esse omnium hominum: quod eviden- ter idem Joannes ostendit ³, differentem rationem dicti assignans, cum na- ter idem Joannes ostendit ³, differentem rationem dicti assignans, cum na- tura humana in Christo nominatur, et cum una dicitur natura omnium ho- tura humana in Christo nominatur, et cum una dicitur natura omnium ho- minum. Ait enim Cum unam hominum naturam dicimus, sciendum est, minum. Ait enim Cum unam hominum naturam dicimus, sciendum est, quod non considerantes ad animæ et corporis rationem hoc dicimus: (im- quod non considerantes ad animæ et corporis rationem hoc dicimus: (im-

: :

1 S. HIERONYMUS, Exposit. Catholicæ fidei ad Damasum Papam, in explanat. Symboli. 1 S. HIERONYMUS, Exposit. Catholicæ fidei ad Damasum Papam, in explanat. Symboli.

2 S. JOANNES DAMASCENUS, Lib. III de Fide orthodoxa, cap 4. 2 S. JOANNES DAMASCENUS, Lib. III de Fide orthodoxa, cap 4.

3 IDEM, Ibidem, cap. 3, in medio. 3 IDEM, Ibidem, cap. 3, in medio.

1 1

IN III SENTENT. DIST. II, A. IN III SENTENT. DIST. II, A.

21 21

possibile enim est unius naturæ dicere Domini corpus et animam, ad in- possibile enim est unius naturæ dicere Domini corpus et animam, ad in- vicem comparata). Sed quia plurimæ personæ hominum sunt, omnes au- vicem comparata). Sed quia plurimæ personæ hominum sunt, omnes au- tem eamdem suscipiunt rationem naturæ (omnes enim ex anima et corpore tem eamdem suscipiunt rationem naturæ (omnes enim ex anima et corpore compositi sunt, et omnes naturam participant, et substantiam corporis compositi sunt, et omnes naturam participant, et substantiam corporis possident) communem speciem plurimarum et differentium personarum, possident) communem speciem plurimarum et differentium personarum, unam naturam dicimus, uniuscujusque scilicet personæ duas naturas ha- unam naturam dicimus, uniuscujusque scilicet personæ duas naturas ha- bentis, in duabus perfecte naturis, animæ scilicet et corporis, existentis. bentis, in duabus perfecte naturis, animæ scilicet et corporis, existentis. In Domino autem Jesu Christo non est communem speciem accipere: In Domino autem Jesu Christo non est communem speciem accipere: neque enim factus est, nec est, nec aliquando fiet alius. Sed Christus ex neque enim factus est, nec est, nec aliquando fiet alius. Sed Christus ex deitate et humanitate est, in deitateque et humanitate Deus factus est, idem deitate et humanitate est, in deitateque et humanitate Deus factus est, idem et homo perfectus. Totam ergo hominis naturam, id est, animam et car- et homo perfectus. Totam ergo hominis naturam, id est, animam et car- nem, et horum proprietates, sive accidentia, assumpsit Deus: non carnem nem, et horum proprietates, sive accidentia, assumpsit Deus: non carnem sine anima, nec animam sine ratione, ut hæretici voluerunt: sed et car- sine anima, nec animam sine ratione, ut hæretici voluerunt: sed et car- nem, et animam cum sensibus suis. Unde Joannes Damascenus ait: Om- nem, et animam cum sensibus suis. Unde Joannes Damascenus ait: Om- nia quæ in natura nostra plantavit Deus, Verbum assumpsit, scilicet cor- nia quæ in natura nostra plantavit Deus, Verbum assumpsit, scilicet cor- pus, et animam intellectualem, et horum proprietates ³. Totus enim totum pus, et animam intellectualem, et horum proprietates ³. Totus enim totum assumpsit me, ut toti mihi salutem gratificaret. Quod enim inassumptibile assumpsit me, ut toti mihi salutem gratificaret. Quod enim inassumptibile est, incurabile est. est, incurabile est.

2 2

DIVISIO TEXTUS. DIVISIO TEXTUS.

« Et quia in homine tota humana na- « Et quia in homine tota humana na- tura, etc. » tura, etc. »

In prima autem parte tria facit. Pri- In prima autem parte tria facit. Pri- mo probat, quod cum dicitur,. « Filius mo probat, quod cum dicitur,. « Filius assumpsit humanam naturam, » quod assumpsit humanam naturam, » quod per naturam humanam intelligitur cor- per naturam humanam intelligitur cor- pus et anima. Secundo, inducit errorem pus et anima. Secundo, inducit errorem quorumdam dicentium, quod per hu- quorumdam dicentium, quod per hu- manam naturam intelligitur proprietas manam naturam intelligitur proprietas sequens corpus et animam conjuncta : sequens corpus et animam conjuncta :

Hic incipit pars secunda in qua agitur et destruit per Joannem Damascenum Hic incipit pars secunda in qua agitur et destruit per Joannem Damascenum de assumpto. de assumpto.

Et dividitur in tres partes: in quarum Et dividitur in tres partes: in quarum prima tangitur quid assumptum est. prima tangitur quid assumptum est. In secunda determinatur, utrum anima In secunda determinatur, utrum anima mediante intellectu, et corpus mediante mediante intellectu, et corpus mediante anima assumptum est: et hæc inci- anima assumptum est: et hæc inci- pit, ibi, B, « Assumpit ergo Dei Filius, pit, ibi, B, « Assumpit ergo Dei Filius, etc. » In tertia autem determinatur, etc. » In tertia autem determinatur, utrum simul tempore assumpsit, et fecit, utrum simul tempore assumpsit, et fecit, et animam et corpus, ibi, C, « Si au- et animam et corpus, ibi, C, « Si au- tem quæritur, etc. » tem quæritur, etc. »

qui dicit, quod in Domino Jesu non est qui dicit, quod in Domino Jesu non est communem speciem accipere. Tertio, communem speciem accipere. Tertio, inducit Joannem Damascenum dicentem inducit Joannem Damascenum dicentem etiam, quale assumpsit: quia tale quale etiam, quale assumpsit: quia tale quale in nostra natura plantavit. in nostra natura plantavit.

Sententia autem in Littera patebit Sententia autem in Littera patebit jam per disputationem. jam per disputationem.

In edit. J. Alleaume additur et in duabus. In edit. J. Alleaume additur et in duabus. 2 S. J. DAMASCENUS, Lib. III de Fide ortho- 2 S. J. DAMASCENUS, Lib. III de Fide ortho-

doxa, cap. 6. doxa, cap. 6.

3 Edit. J. Alleaume, idiomata. 3 Edit. J. Alleaume, idiomata.

22 22

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

ARTICULUS I. ARTICULUS I.

An sola natura rationalis sit An sola natura rationalis sit assumptibilis? assumptibilis?

Primo igitur occurrunt quinque in- Primo igitur occurrunt quinque in- quirenda, quorum primum est, Utrum quirenda, quorum primum est, Utrum sola natura rationalis sit assumptibilis, sola natura rationalis sit assumptibilis, vel e converso natura irrationalis? vel e converso natura irrationalis?

Secundo, Utrum sola natura hominis, Secundo, Utrum sola natura hominis, vel etiam Angeli? vel etiam Angeli?

Tertio, Utrum natura hominis, vel Tertio, Utrum natura hominis, vel etiam homo ? etiam homo ?

Quarto, Qualiter hoc verum sit quod Quarto, Qualiter hoc verum sit quod in Domino Jesu non sit communem spe- in Domino Jesu non sit communem spe- ciem accipere? ciem accipere?

Quinto, Utrum nihil assumpsit nisi Quinto, Utrum nihil assumpsit nisi quod in nostra natura plantavit? quod in nostra natura plantavit?

PRIMO ergo videtur, quod etiam irra- PRIMO ergo videtur, quod etiam irra- tionalis creatura sit assumptibilis. tionalis creatura sit assumptibilis.

1. Illorum est convenientia, et conve- 1. Illorum est convenientia, et conve- nientium est possibilis transitus ad se nientium est possibilis transitus ad se invicem in unum : ergo creaturæ irra- invicem in unum : ergo creaturæ irra- tionalis possibilitas est et aptitudo unio- tionalis possibilitas est et aptitudo unio-

nis. nis.

2. Si forte dicatur, quod vestigium 2. Si forte dicatur, quod vestigium non est similitudo sufficiens, sed imago. non est similitudo sufficiens, sed imago. CONTRA Inter Creatorem et quamcum- CONTRA Inter Creatorem et quamcum- que creaturam infinita est distantia: sed que creaturam infinita est distantia: sed infinite distantium non est unum magis infinite distantium non est unum magis propinquum quam reliquum: ergo vi- propinquum quam reliquum: ergo vi- detur, quod adeo unibilis sit creatura ir- detur, quod adeo unibilis sit creatura ir- rationalis, sicut et rationalis. rationalis, sicut et rationalis.

3. Præterea, Unio est ad complemen- 3. Præterea, Unio est ad complemen- tum universi ergo videtur, quod ita -e- tum universi ergo videtur, quod ita -e- buit elevari natura irrationalis per unio- buit elevari natura irrationalis per unio- nem, sicut rationalis. nem, sicut rationalis.

4. Præterea, In quibusdam irrationa- 4. Præterea, In quibusdam irrationa- lia magis similantur divinæ naturæ quam lia magis similantur divinæ naturæ quam natura humana: sicut sol, et luna, et natura humana: sicut sol, et luna, et hujusmodi, quæ Boetius vocat corpora hujusmodi, quæ Boetius vocat corpora immortalia et spiritualia: ergo cum ha- immortalia et spiritualia: ergo cum ha- bentium symbolum facilior sit transitus, bentium symbolum facilior sit transitus,

videtur quod ista magis sint unibilia videtur quod ista magis sint unibilia quam rationalia. quam rationalia.

SED CONTRA: SED CONTRA:

1. Unibile deitati ex unione glorifica- 1. Unibile deitati ex unione glorifica- bile est, et beatitudinis particeps: sed bile est, et beatitudinis particeps: sed irrationale non est beatitudinis particeps: irrationale non est beatitudinis particeps: ergo non est unibile. PROBATIO primæ : ergo non est unibile. PROBATIO primæ : Minor est conjunctio gratiæ gratum fa- Minor est conjunctio gratiæ gratum fa- cientis, quam unio ad deitatem: sed con- cientis, quam unio ad deitatem: sed con- junctio gratiæ gratum facientis ordinat junctio gratiæ gratum facientis ordinat ad participationem beatitudinis: ergo ad participationem beatitudinis: ergo illa quæ est ad deitatem. illa quæ est ad deitatem.

2. Item, Finis assumptionis creaturæ 2. Item, Finis assumptionis creaturæ est redemptio: irrationalis autem non est redemptio: irrationalis autem non est hoc modo Deo unibilis: ergo non est est hoc modo Deo unibilis: ergo non est unibilis. unibilis.

3. Item, Nobiliorum creaturarum no- 3. Item, Nobiliorum creaturarum no- biliora sunt dona: sed rationalis creatura biliora sunt dona: sed rationalis creatura nobilior est quam irrationalis: ergo ipsa nobilior est quam irrationalis: ergo ipsa est capax nobiliorum donorum. Super est capax nobiliorum donorum. Super omnia autem nobilissimum est commu- omnia autem nobilissimum est commu- nicatio deitatis cum creatura: ergo non nicatio deitatis cum creatura: ergo non erat susceptibilis hujusmodi doni nisi ra- erat susceptibilis hujusmodi doni nisi ra- tionalis. tionalis.

Et quia facile est talia multa adducere, Et quia facile est talia multa adducere, hæc sufficiant. hæc sufficiant.

SOLUTIO. Dicendum, quod creatura ir- SOLUTIO. Dicendum, quod creatura ir- rationalis non est unibilis: cum enim rationalis non est unibilis: cum enim quæritur, quid unibile sit, non quæritur, quæritur, quid unibile sit, non quæritur,

quæ quæ

Deus sibi unire possit, sed potius Deus sibi unire possit, sed potius quid aptitudinem ex aliqua convenientia quid aptitudinem ex aliqua convenientia habeat ad unionem: et ideo cum creatura habeat ad unionem: et ideo cum creatura irrationalis nullam convenientiam habeat irrationalis nullam convenientiam habeat ad unionem, dico quod ipsa non est uni- ad unionem, dico quod ipsa non est uni- bilis. bilis.

AD ID ergo quod primo objicitur, di- AD ID ergo quod primo objicitur, di- cendum quod vestigium non facit unibi- cendum quod vestigium non facit unibi- litatem, sed potius indicium quod ab litatem, sed potius indicium quod ab alio sit sicut a causa agente. Unibilitas alio sit sicut a causa agente. Unibilitas enim ponit ejusdem unionis perfectionem enim ponit ejusdem unionis perfectionem quoad gaudium et fruitionem, quod ex quoad gaudium et fruitionem, quod ex tali conjunctione innascitur, et etiam tali conjunctione innascitur, et etiam causam aliquam unionis, ut dicit Ansel- causam aliquam unionis, ut dicit Ansel- mus, quorum nullum secundum possi- mus, quorum nullum secundum possi- bilitatem est in creatura irrationali: et bilitatem est in creatura irrationali: et ideo non est unibilis. ideo non est unibilis.

AD ALIUD dicendum, quod licet Creator AD ALIUD dicendum, quod licet Creator ab omnibus creatis æqualiter distat, non ab omnibus creatis æqualiter distat, non

Sed contr Sed contr

Solutio Solutio

Ad objec Ad objec

Adolijes Adolijes

Adobje:13 Adobje:13

IN III SENTENT. DIST. II, A, ART. 2. IN III SENTENT. DIST. II, A, ART. 2.

tamen omnia ab ipso distant æqualiter, tamen omnia ab ipso distant æqualiter, sicut dicit Dionysius in libro de Cœlesti sicut dicit Dionysius in libro de Cœlesti hierarchia, et Aristoteles in libro de hierarchia, et Aristoteles in libro de Causis. Et ideo per gradus dignitatis qui Causis. Et ideo per gradus dignitatis qui distinguuntur per participationem boni- distinguuntur per participationem boni- tatum quæ sunt in Deo, unum plus ac- tatum quæ sunt in Deo, unum plus ac- cedit quam alterum sicut plus accedit cedit quam alterum sicut plus accedit vivens quam ens, et plus sentiens quam vivens quam ens, et plus sentiens quam vivens tantum, et plus ratiocinans quam vivens tantum, et plus ratiocinans quam sentiens. Et ideo creatura rationalis plus sentiens. Et ideo creatura rationalis plus est unibilis quam irrationalis. est unibilis quam irrationalis.

AD ALIUD dicendum, quod irrationalis AD ALIUD dicendum, quod irrationalis creatura non defluxit nisi per defluxum creatura non defluxit nisi per defluxum hominis et ideo non elevatur nisi in ip- hominis et ideo non elevatur nisi in ip- so duabus de causis: quaruin una est, so duabus de causis: quaruin una est, quia omnis creatura est aliquo modo in quia omnis creatura est aliquo modo in homine quia elementa in complexio- homine quia elementa in complexio- nantibus corpus, potentiæ autem vegeta- nantibus corpus, potentiæ autem vegeta- bilis et sensibilis in anima, et etiam simi- bilis et sensibilis in anima, et etiam simi- litudo ad Angelum in ratione et intelle- litudo ad Angelum in ratione et intelle- ctu et ideo etiam dicitur minor mun- ctu et ideo etiam dicitur minor mun-

dus, quia colligit omnes partes majoris dus, quia colligit omnes partes majoris mundi et ideo in minori mundo major mundi et ideo in minori mundo major mundus ad altiorem dignitatem elevatur. mundus ad altiorem dignitatem elevatur. Alia vero ratio est, quia homo est finis Alia vero ratio est, quia homo est finis omnis creaturæ: ideo sicut id quod est omnis creaturæ: ideo sicut id quod est ad finem, habet dignitatem in fine tan- ad finem, habet dignitatem in fine tan- tum ita omnis creatura in homine ha- tum ita omnis creatura in homine ha- bebit dignitatem. Et sic dicit Apostolus: bebit dignitatem. Et sic dicit Apostolus: Omnia vestra sunt: vos autem Christi, Omnia vestra sunt: vos autem Christi, Christus autem Dei 1. Christus autem Dei 1.

: :

ARTICULUS II. ARTICULUS II.

An Angelus sit assumptibilis ? An Angelus sit assumptibilis ?

Secundo quæritur, Utrum etiam An- Secundo quæritur, Utrum etiam An- gelus sit assumptibilis ? gelus sit assumptibilis ?

Et videtur, quod sic. Et videtur, quod sic.

1. Angelus enim (ut dicit Gregorius) 1. Angelus enim (ut dicit Gregorius) expressius quam homo imaginem Del expressius quam homo imaginem Del habet et ideo ab Ezechiele, xxvIII, 12, habet et ideo ab Ezechiele, xxvIII, 12,

1 I ad Corinth III, 22 1 I ad Corinth III, 22

2 Ezechiel. XXVIII, 12: Hæc dicit Dominus Deus: 2 Ezechiel. XXVIII, 12: Hæc dicit Dominus Deus:

23 23

signaculum dicitur similitudinis². Cum signaculum dicitur similitudinis². Cum igitur ex imagine homo sit unibilis, vi- igitur ex imagine homo sit unibilis, vi- detur quod Angelus magis unibilis sit detur quod Angelus magis unibilis sit quam homo. quam homo.

2. Præterea, Angelus capax est per 2. Præterea, Angelus capax est per intellectum ipsius unionis, et beatificabi- intellectum ipsius unionis, et beatificabi- lis est ergo est unibilis. lis est ergo est unibilis.

3. Item, Sunimæ misericordiæ est 3. Item, Sunimæ misericordiæ est omnia reducere ex miseriæ statu: sed omnia reducere ex miseriæ statu: sed Angelus est in statu miseriæ: ergo cum Angelus est in statu miseriæ: ergo cum Deus sit summe misericors, videtur ipse Deus sit summe misericors, videtur ipse debere unire sibi Angelum ut redimat ip- debere unire sibi Angelum ut redimat ip-

sum. sum.

SED CONTRA: SED CONTRA:

1. A quocumque est inseparabilis dis- 1. A quocumque est inseparabilis dis- cretio personalis, ipsum non est assum- cretio personalis, ipsum non est assum- ptibile: ab angelica natura inseparabilis ptibile: ab angelica natura inseparabilis est discretio personalis: ergo non est as- est discretio personalis: ergo non est as- sumptibilis. PROBATIO majoris: Assum- sumptibilis. PROBATIO majoris: Assum- ptio nihil destruit in assumpto : eo quod ptio nihil destruit in assumpto : eo quod non transit unum assumentium in aliud. non transit unum assumentium in aliud. Si igitur assumeret illud quod est in Si igitur assumeret illud quod est in personali discretione, discretio personalis personali discretione, discretio personalis in ipso non destrueretur, et ita non fieret in ipso non destrueretur, et ita non fieret unio in persona, nec etiam in natura, unio in persona, nec etiam in natura, quia natura assumentis et natura assum- quia natura assumentis et natura assum- pti semper manerent distinctæ, et sic pti semper manerent distinctæ, et sic nulla fieret unio. PROBATIO secundæ ac- nulla fieret unio. PROBATIO secundæ ac- cipitur ex secundo Sententiarum, ubi di- cipitur ex secundo Sententiarum, ubi di- cit Magister per verbum Augustini, quod cit Magister per verbum Augustini, quod discretio personalis est unum de attribu- discretio personalis est unum de attribu- tis naturæ angelicæ, quod ipsam naturam tis naturæ angelicæ, quod ipsam naturam non derelinquit ³. non derelinquit ³.

2. Item, In quibus potentia numquam 2. Item, In quibus potentia numquam est ad actum, in his natura non præce- est ad actum, in his natura non præce- dit personam si personæ sint, hoc est, si dit personam si personæ sint, hoc est, si sint individuæ substantiæ rationalis na- sint individuæ substantiæ rationalis na- turæ ergo in eis natura est cum perso- turæ ergo in eis natura est cum perso- na ergo natura sive persona non est na ergo natura sive persona non est assumptibilis. assumptibilis.

3. Item, Assumptio est ad redemptio- 3. Item, Assumptio est ad redemptio- nem quæ fit per alterum quam illum qui nem quæ fit per alterum quam illum qui peccavit sed ille qui per seipsum pec- peccavit sed ille qui per seipsum pec- cavit, non habet congruitatem ut per al- cavit, non habet congruitatem ut per al- terum satisfaciat : cum ergo Angelus per terum satisfaciat : cum ergo Angelus per seipsum peccaverit, per alium satisfacere seipsum peccaverit, per alium satisfacere

Tu signaculum similitudinis, etc. Tu signaculum similitudinis, etc.

3 Cf. II Sententiarum, Dist. IV. 3 Cf. II Sententiarum, Dist. IV.

Sed contra. Sed contra.

Solutio. Solutio.

24 24

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

non posset et sic vana esset assum- non posset et sic vana esset assum- ptio. ptio.

4. Item, Unio non fit per omnes hypo- 4. Item, Unio non fit per omnes hypo- stases unibilis naturæ, sed potius ad stases unibilis naturæ, sed potius ad unam et per hoc quod omnes ab uno unam et per hoc quod omnes ab uno peccaverunt a quo descenderunt, etiam peccaverunt a quo descenderunt, etiam per unum possunt satisfacere: sed non per unum possunt satisfacere: sed non omnes Angeli ab uno Angelo descende- omnes Angeli ab uno Angelo descende- runt ergo etiam assumpto uno non pos- runt ergo etiam assumpto uno non pos- set satisfacere pro alus: ergo Angelus set satisfacere pro alus: ergo Angelus non est assumptibilis. non est assumptibilis.

3. Item, Hoc dicit Apostolus, ad Hebr. 3. Item, Hoc dicit Apostolus, ad Hebr. 11, 16 Nusquam enim Angelos appre- 11, 16 Nusquam enim Angelos appre- hendit, sed semen Abrahæ apprehendit. hendit, sed semen Abrahæ apprehendit.

SOLUTIO. Dicendum, quod Angelus non SOLUTIO. Dicendum, quod Angelus non est unibus rationibus ultimo inductis. est unibus rationibus ultimo inductis.

AD PRIMUM ergo dicendum, quod simi- AD PRIMUM ergo dicendum, quod simi- litudo non est sufficiens causa. Quidam litudo non est sufficiens causa. Quidam enim dicunt, quod Angelus non sit ima- enim dicunt, quod Angelus non sit ima- go Dei, et assignant rationes quas vo- go Dei, et assignant rationes quas vo- lunt sed quia Sanctis contradicunt, sci- lunt sed quia Sanctis contradicunt, sci- licet Gregorio, Augustino et Anselmo, licet Gregorio, Augustino et Anselmo, non videtur mihi ita dicendum: sed po- non videtur mihi ita dicendum: sed po- tius, quod ratio imaginis non sit suffi- tius, quod ratio imaginis non sit suffi- ciens causa assumptionis naturæ rationa- ciens causa assumptionis naturæ rationa- lis sed potius quiddam exigitur ex par- lis sed potius quiddam exigitur ex par- te naturæ, et quiddam ex parte status. te naturæ, et quiddam ex parte status. Ex parte naturæ scilicet, quod natura Ex parte naturæ scilicet, quod natura tempore et actu distinguibilis sit a perfe- tempore et actu distinguibilis sit a perfe- ctione personali, et quod ipsa originem ctione personali, et quod ipsa originem habeat ex uno quia aliter una natura habeat ex uno quia aliter una natura hominis assumpta, non esset Deus uni- hominis assumpta, non esset Deus uni- tus in natura. quia natura alia, et alia tus in natura. quia natura alia, et alia est, secundum quod ex alio originis prin- est, secundum quod ex alio originis prin- cipio. Ex parte autem status, quod sci- cipio. Ex parte autem status, quod sci- licet per alium peccaverit, quod scilicet licet per alium peccaverit, quod scilicet resurgere possit, et hujusmodi. Et nec resurgere possit, et hujusmodi. Et nec talia ex parte naturæ, nec ex parte sta- talia ex parte naturæ, nec ex parte sta- tus peccati inveniuntur in Angelo et tus peccati inveniuntur in Angelo et ideo Angelus non erit assumptibilis. ideo Angelus non erit assumptibilis. Et per hoc patet solutio ad omnia ob- Et per hoc patet solutio ad omnia ob- jecta. jecta.

ARTICULUS III. ARTICULUS III.

An natura hominis sit assumptibilis, An natura hominis sit assumptibilis, etiam homo perfectus ? etiam homo perfectus ?

vel vel

Tertio quæritur, Utrum natura homi- Tertio quæritur, Utrum natura homi- nis sit assumptibilis tantum, vel etiam nis sit assumptibilis tantum, vel etiam homo perfectus ? homo perfectus ?

Et videtur, quod homo: quia Et videtur, quod homo: quia

1. Ita dicitur, Psal. LXIV, 5: Beatus 1. Ita dicitur, Psal. LXIV, 5: Beatus quem elegisti et assumpsisti: quem au- quem elegisti et assumpsisti: quem au- tem dicit personam: ergo assumpsit ho- tem dicit personam: ergo assumpsit ho- minem. minem.

2. Item, Augustinus: « Qui hominem 2. Item, Augustinus: « Qui hominem Christum semel a Deo assumptum, dicit Christum semel a Deo assumptum, dicit depositum, anathema sit: » ergo homi- depositum, anathema sit: » ergo homi- nem assumpsit. nem assumpsit.

3. Et quia hoc multæ dicunt auctorita- 3. Et quia hoc multæ dicunt auctorita- tes, probetur per rationes idem sic: tes, probetur per rationes idem sic: Christus assumpsit corpus et animam Christus assumpsit corpus et animam conjuncta corpus autem et anima con- conjuncta corpus autem et anima con- juncta sunt homo: ergo Christus assum- juncta sunt homo: ergo Christus assum- psit hominem. psit hominem.

4. Item, Christus verissime est homo: 4. Item, Christus verissime est homo: aut ergo homo quein assumpsit, aut ho. aut ergo homo quein assumpsit, aut ho. mo quem non assumpsit. Si homo quem mo quem non assumpsit. Si homo quem non assumpsit ergo ipse est aliquis ho- non assumpsit ergo ipse est aliquis ho- mo quem non assumpsit: sed homo quem mo quem non assumpsit: sed homo quem non assumpsit, est Petrus, vel Joannes, non assumpsit, est Petrus, vel Joannes, et sic de aliis omnibus quos non assum- et sic de aliis omnibus quos non assum- psit : ergo ipse est aliquis eorum, quod psit : ergo ipse est aliquis eorum, quod falsum est. falsum est.

5. Præterea, Assumere aut dicit gra- 5. Præterea, Assumere aut dicit gra- tiam unionis, aut aliam. Si aliam, quæ- tiam unionis, aut aliam. Si aliam, quæ- ratur quæ sit illa, et non erit assignare. ratur quæ sit illa, et non erit assignare. Si unionis gratiam dicit, sic: Gratia Si unionis gratiam dicit, sic: Gratia unionis unit ergo uniens unit sic as- unionis unit ergo uniens unit sic as- sumptum sed omni unioni respondet sumptum sed omni unioni respondet unum ergo ipsum est unum cum as- unum ergo ipsum est unum cum as- sumpto. Non autem Filius Dei est unum sumpto. Non autem Filius Dei est unum cum humana natura: quia ipse non est cum humana natura: quia ipse non est humana natura: ergo ipse non assum- humana natura: ergo ipse non assum- psit humanam naturam, sed hominem, psit humanam naturam, sed hominem, cum sit unum huic homini. cum sit unum huic homini.

Solutio. Solutio.

id I. id I.

Ad 2. Ad 2.

કૃત 3. કૃત 3.

IN III SENTENT. DIST. II, A, ART. 3. IN III SENTENT. DIST. II, A, ART. 3.

SOLUTIO. Dicendum, quod Christus non SOLUTIO. Dicendum, quod Christus non assumpsit hominem. Antiquorum enim assumpsit hominem. Antiquorum enim regula et bona est, quod assumens non regula et bona est, quod assumens non est assumptum sed uniens est unitum: est assumptum sed uniens est unitum: quod sic patet ex modo loquendi. Non quod sic patet ex modo loquendi. Non enim dicimus Ego assumo mihi indu- enim dicimus Ego assumo mihi indu- tum, vel vestitum sed bene dicitur, As- tum, vel vestitum sed bene dicitur, As- sumo indumentum, vel vestimentum : sumo indumentum, vel vestimentum : sed bene dicitur, Ego unio mihi vesti- sed bene dicitur, Ego unio mihi vesti- tum, vel sum unum cum vestito. Et non tum, vel sum unum cum vestito. Et non dicitur ita, Ego sum unum cum vesti- dicitur ita, Ego sum unum cum vesti- mento. Unde notandum, quod assumere mento. Unde notandum, quod assumere dicit motum violentum qui est tractus ad dicit motum violentum qui est tractus ad trahentem et ideo secundum rationem trahentem et ideo secundum rationem intelligendi assumptio est ante unionem: intelligendi assumptio est ante unionem: prius enim erat ad se trahere naturam, prius enim erat ad se trahere naturam, et postea secundum rationem intelligendi et postea secundum rationem intelligendi sequebatur unio in hypostasi: et ideo sequebatur unio in hypostasi: et ideo unio est quasi terminus assumptionis. unio est quasi terminus assumptionis. Unde hominem non potuit assumere. Unde hominem non potuit assumere. Si enim assumpsisset hominem: ergo Si enim assumpsisset hominem: ergo assumpsisset aliquem hominem et sic assumpsisset aliquem hominem et sic aliquis homo fuisset quem assumpsisset, aliquis homo fuisset quem assumpsisset, quod est falsum. Unde cum illa unio ni- quod est falsum. Unde cum illa unio ni- hil destruat in re assumpta, si assum- hil destruat in re assumpta, si assum- psisset hominem aliquem, et fuisset ille psisset hominem aliquem, et fuisset ille individua persona, non fuisset destructa individua persona, non fuisset destructa sua personalitas: et ita remansissent di- sua personalitas: et ita remansissent di- stinctæ personæ, et distinctæ naturæ, stinctæ personæ, et distinctæ naturæ, quia illæ semper distinctæ sunt: et tunc quia illæ semper distinctæ sunt: et tunc nulla fuisset unio. De hoc tamen magis nulla fuisset unio. De hoc tamen magis infra inquiretur. infra inquiretur.

DICENDUM ergo ad primum, quod ita DICENDUM ergo ad primum, quod ita glossatur communiter: Beatus est quem, glossatur communiter: Beatus est quem, id est, cujus naturam assumpsisti. id est, cujus naturam assumpsisti.

AD ALIUD dicendum, quod homo poni- AD ALIUD dicendum, quod homo poni- tur ab Augustino pro humana natura : tur ab Augustino pro humana natura : quia aliter nihil diceret. Constat enim, quia aliter nihil diceret. Constat enim, quod Christus in triduo homo non fuit, quod Christus in triduo homo non fuit, sed humanam naturamı unitam sibi ha- sed humanam naturamı unitam sibi ha- buit et ideo in triduo hominem depo- buit et ideo in triduo hominem depo- suisset, si homo ibi proprie caperetur. suisset, si homo ibi proprie caperetur.

AD ALIUD dicendum, quod corpus et AD ALIUD dicendum, quod corpus et anima conjuncta non sunt homo. Non anima conjuncta non sunt homo. Non enim quæcumque conjunctio corporis et enim quæcumque conjunctio corporis et animæ facit hominem perfectum in per- animæ facit hominem perfectum in per- sona sed potius conjunctio quæ com- sona sed potius conjunctio quæ com- pleta est secundum naturam: et hoc est pleta est secundum naturam: et hoc est organis formatis et perfectis et conforta- organis formatis et perfectis et conforta-

25 25

tis potentiis in illis, quæ licet in Christo tis potentiis in illis, quæ licet in Christo post unionem fuerint, et assumptio, et post unionem fuerint, et assumptio, et unio fuerint simul, tamen (ut dictum unio fuerint simul, tamen (ut dictum est) secundum rationem intelligendi as- est) secundum rationem intelligendi as- sumptio est ante unionem, et est quasi sumptio est ante unionem, et est quasi fieri ipsius unionis, et unio est quasi fa- fieri ipsius unionis, et unio est quasi fa- ctum esse ipsius assumptionis. Et ideo ctum esse ipsius assumptionis. Et ideo assumere est respectu naturæ, et non re- assumere est respectu naturæ, et non re- spectu hypostasis. Quidam tamen ali- spectu hypostasis. Quidam tamen ali- quando dixerunt, quod hæc aliquo modo quando dixerunt, quod hæc aliquo modo concedi potst, Assumpsit hominem: di- concedi potst, Assumpsit hominem: di- stinguentes, quod assumpsit potest dicere stinguentes, quod assumpsit potest dicere assumptionem secundum rationem in- assumptionem secundum rationem in- telligendi, quasi in fieri, vel quasi in ter- telligendi, quasi in fieri, vel quasi in ter- mino. Si in fieri vel quasi in fieri, tunc mino. Si in fieri vel quasi in fieri, tunc non assumpsit hominem, sed humanam non assumpsit hominem, sed humanam naturam. Si autem quasi in termino, naturam. Si autem quasi in termino, tunc assumpsit hominem: quia termi- tunc assumpsit hominem: quia termi- nus, vel quasi terminus assumptionis nus, vel quasi terminus assumptionis homo est. homo est.

AD ALIUD dicendum, quod Christus AD ALIUD dicendum, quod Christus quidem verissime est homo: sed non est quidem verissime est homo: sed non est homo quem assumpsit in ratione homi- homo quem assumpsit in ratione homi- nis, sed cujus naturam assumpsit. nis, sed cujus naturam assumpsit.

ET QUOD QUÆRITUR, Utrum sit homo ET QUOD QUÆRITUR, Utrum sit homo quem assumpsit ? Dicendum, quod non quem assumpsit ? Dicendum, quod non est divisio per contradictionem opposita: est divisio per contradictionem opposita: est homo quem assumpsit, est homo est homo quem assumpsit, est homo quem non assumpsit, ita quod implicatio quem non assumpsit, ita quod implicatio cadit sub negatione, quia aliter non con- cadit sub negatione, quia aliter non con- tradiceret: sed ipse est homo cujus na- tradiceret: sed ipse est homo cujus na- turam assumpsit, quæ natura nec est turam assumpsit, quæ natura nec est Filius Dei, nec hic homo est, quia nul- Filius Dei, nec hic homo est, quia nul- lus homo est sua natura. lus homo est sua natura.

AD ALIUD dicendum, quod unio est per AD ALIUD dicendum, quod unio est per gratiam unionis: sed hæc unio est ut in gratiam unionis: sed hæc unio est ut in fieri, et ut in factum esse et cum est ut fieri, et ut in factum esse et cum est ut in fieri, tunc est assumptio proprie et in fieri, tunc est assumptio proprie et cum est ut in factum esse, tunc est ut cum est ut in factum esse, tunc est ut unio et patet adhuc, quod assumpsit hu- unio et patet adhuc, quod assumpsit hu- manam naturam. manam naturam.

Ad 4. Ad 4.

Ad 5. Ad 5.

26 26

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

Sed contra. Sed contra.

Solutio Solutio

ARTICULUS IV. ARTICULUS IV.

An liceat dicere, Christus univit sibi An liceat dicere, Christus univit sibi hune hominem per se, et hominem per hune hominem per se, et hominem per consequens, et filium Virginis per consequens, et filium Virginis per accidens ? accidens ?

Quarto quæritur, Utrum contingit di- Quarto quæritur, Utrum contingit di- cere, quod Christus univit sibi hunc ho- cere, quod Christus univit sibi hunc ho- minem per se, et hominem per conse- minem per se, et hominem per conse- quens, et filium Virginis per accidens ? quens, et filium Virginis per accidens ? Et videtur, quod sic. Et videtur, quod sic.

: :

1. Unio enim est in hypostasi: sed 1. Unio enim est in hypostasi: sed Christus non est nisi hypostasis una, Christus non est nisi hypostasis una, scilicet æterna ergo hic homo est hy- scilicet æterna ergo hic homo est hy- postasis illa sed hæc hypostasis est ho- postasis illa sed hæc hypostasis est ho- mo, et animal, et corpus, et substantia, mo, et animal, et corpus, et substantia, sicut quæ sequuntur eam prædicata es- sicut quæ sequuntur eam prædicata es- sentialia ergo per consequens unio est sentialia ergo per consequens unio est illorum. illorum.

2. Item, Accidit huic homini, quod sit 2. Item, Accidit huic homini, quod sit filius Virginis; ergo videtur, quod per filius Virginis; ergo videtur, quod per accidens sibi univit illum. accidens sibi univit illum.

SED CONTRA Videtur, quod non univit SED CONTRA Videtur, quod non univit sibi hunc hominem: non enim unitur sibi hunc hominem: non enim unitur cum aliquo nisi secundum rationem præ- cum aliquo nisi secundum rationem præ- existat ante unionem cum alio: sed hic existat ante unionem cum alio: sed hic homo secundum rationem non prius fuit homo secundum rationem non prius fuit quam uniretur: ergo hic homo non est quam uniretur: ergo hic homo non est unitus ergo nec per consequens homo, unitus ergo nec per consequens homo, vel animal, nec per accidens filius Vir- vel animal, nec per accidens filius Vir- ginis. ginis.

SOLUTIO. Dicendum cum Augustino, SOLUTIO. Dicendum cum Augustino, quod talis fuit unio illa quæ Deum ho- quod talis fuit unio illa quæ Deum ho- minem et hominem faceret Deum. Unde minem et hominem faceret Deum. Unde concedendum, quod univit sibi homi- concedendum, quod univit sibi homi- nem eo quod unio est terminus assump- nem eo quod unio est terminus assump- tionis, et homo naturæ assumptæ quo- tionis, et homo naturæ assumptæ quo- dammodo, quia est consequens ad corpus dammodo, quia est consequens ad corpus et animam conjuncta quæ hic assumun- et animam conjuncta quæ hic assumun- tur. Et bene concedo, quod per conse- tur. Et bene concedo, quod per conse- quens est hominis, vel animalis, et alio- quens est hominis, vel animalis, et alio- rum prædicabilium enuntiabilium homi- rum prædicabilium enuntiabilium homi-

numet per accidens aliorum quæ numet per accidens aliorum quæ accidentalia sunt, ut Virginis filius, et accidentalia sunt, ut Virginis filius, et hujusmodi. hujusmodi.

ADID quod contra objicitur, dicendum, Ad ADID quod contra objicitur, dicendum, Ad quod non oportet quod si unit sibi ho- quod non oportet quod si unit sibi ho- minem, quod uniat sibi aliquem homi- minem, quod uniat sibi aliquem homi- nem præexistentem : quia faciendo homi- nem præexistentem : quia faciendo homi- nem univit, et uniendo fecit uniens nem univit, et uniendo fecit uniens enim in ista unione infinitæ virtutis est, enim in ista unione infinitæ virtutis est, quod non est in aliis unionibus. Si autem quod non est in aliis unionibus. Si autem objicitur, quod simile posset dici de objicitur, quod simile posset dici de assumptione, dicendum quod non est assumptione, dicendum quod non est simile quia assumere de ratione sua simile quia assumere de ratione sua dicit diversitatem inter assumentem et dicit diversitatem inter assumentem et assumptum unio autem non dicit diver- assumptum unio autem non dicit diver- sitatem inter uniens et unitum. sitatem inter uniens et unitum.