64. Audistis blasphemiam 64. Audistis blasphemiam

IN EVANG. MARCI, XIV-1. IN EVANG. MARCI, XIV-1.

quid vo- quid vo-

bis videtur? Qui omnes con- bis videtur? Qui omnes con- demnaverunt eum esse reum demnaverunt eum esse reum mortis. mortis.

65. Et coeperunt quidam conspuere 65. Et coeperunt quidam conspuere eum, et velare faciem ejus, et eum, et velare faciem ejus, et colaphis eum cædere, et dicere colaphis eum cædere, et dicere

ei ei

Prophetiza : et ministri ala- Prophetiza : et ministri ala-

pis eum cædebant. pis eum cædebant.

66. Et cum esset Petrus in atrio deor- 66. Et cum esset Petrus in atrio deor- sum, venit una ex ancillis sum, venit una ex ancillis summi sacerdotis : summi sacerdotis :

67. Et cum vidisset Petrum calefa- 67. Et cum vidisset Petrum calefa- cientem se, adspiciens illum, cientem se, adspiciens illum,

ait Et tu cum Jesu Nazareno ait Et tu cum Jesu Nazareno

eras. eras.

68. At ille negavit, dicens : Neque 68. At ille negavit, dicens : Neque scio neque novi quid dicas. Et scio neque novi quid dicas. Et

IN CAPUT XIV MARCI IN CAPUT XIV MARCI

ENARRATIO. ENARRATIO.

687 687

exiit foras ante atrium, et gallus exiit foras ante atrium, et gallus cantavit. cantavit.

69. Rursus autem cum vidisset illum 69. Rursus autem cum vidisset illum ancilla 2, coepit dicere circum- ancilla 2, coepit dicere circum- stantibus Quia hic ex illis est. stantibus Quia hic ex illis est. 70. At ille iterum negavit. Et post 70. At ille iterum negavit. Et post pusillum rursus qui adstabant, pusillum rursus qui adstabant, dicebant Petro ; Vere ex illis dicebant Petro ; Vere ex illis es, nain et Galilæus es³. es, nain et Galilæus es³. 71. Ille autem coepit anathematizare 71. Ille autem coepit anathematizare et jurare Quia nescio homi- et jurare Quia nescio homi- nem istum quem dicitis. nem istum quem dicitis. 72. Et statim gallus iterum cantavit. 72. Et statim gallus iterum cantavit. Et recordatus est Petrus verbi Et recordatus est Petrus verbi quod dixerat ei Jesus: Prius- quod dixerat ei Jesus: Prius- quam gallus cantet bis, ter me quam gallus cantet bis, ter me negabis. Et coepit flere. negabis. Et coepit flere.

Christi captivitate: in secunda autem, Christi captivitate: in secunda autem, de sua agitur Passione: quæ incipit in de sua agitur Passione: quæ incipit in cap. xv, 1, ibi, « Et confestim mane. cap. xv, 1, ibi, « Et confestim mane. facto, etc. » facto, etc. »

Prima autem harum in tres dividitur Prima autem harum in tres dividitur partes in quarum prima ponuntur ea partes in quarum prima ponuntur ea quæ circumstant Judæ proditionem: in quæ circumstant Judæ proditionem: in secunda, tanguntur ea quæ circumstant secunda, tanguntur ea quæ circumstant

« Erat autem Pascha et azyma post jam proditi Domini captivitatem, ibi, « Erat autem Pascha et azyma post jam proditi Domini captivitatem, ibi,

biduum. »> biduum. »>

Hic sexta Leonis de tribu Juda induci- Hic sexta Leonis de tribu Juda induci- tur proprietas quæ est, quod hoc ani- tur proprietas quæ est, quod hoc ani- mal pugnax est ad vincendum, et vul- mal pugnax est ad vincendum, et vul- nera corporis non reputat dummodo nera corporis non reputat dummodo vincat quia non fugit, sed potius mori vincat quia non fugit, sed potius mori eligit quam fugere. Et hoc fecit Christus, eligit quam fugere. Et hoc fecit Christus, mundum, et mortem, et infernum de- mundum, et mortem, et infernum de- bellando non timens se morti exponere bellando non timens se morti exponere ut suos exinde redimeret. Isa. LXIII, 2: ut suos exinde redimeret. Isa. LXIII, 2: Ego qui loquor justitiam, et propugna- Ego qui loquor justitiam, et propugna- tor sum ad salvandum. tor sum ad salvandum.

Dividitur autem pars ista in partes Dividitur autem pars ista in partes duasin quarum prima pertractat de duasin quarum prima pertractat de

1 Matth. XXVI, 69%; Luc. XXI, 56; Joan. 1 Matth. XXVI, 69%; Luc. XXI, 56; Joan. xvii, 17. xvii, 17.

2 Matth. xxvi, 71. 2 Matth. xxvi, 71.

. 46 «At illi manus injecerunt in . 46 «At illi manus injecerunt in eum, etc. » In tertia, ponuntur ea quæ eum, etc. » In tertia, ponuntur ea quæ circumstant jam captivi Domini exami- circumstant jam captivi Domini exami- nationem, ibi, y. 53: « Et adduxerunt nationem, ibi, y. 53: « Et adduxerunt Jesum ad summum Sacerdotem, etc. > Jesum ad summum Sacerdotem, etc. > . Prima harum partium habet partes . Prima harum partium habet partes quatuor: in quarum prima describitur quatuor: in quarum prima describitur proditionis a proditore conceptio: in proditionis a proditore conceptio: in secunda, ponitur proditoris a malitia secunda, ponitur proditoris a malitia revocatio, ibi, v. 12: « Et primo die revocatio, ibi, v. 12: « Et primo die azymorum, etc. » In tertia, ponitur dis- azymorum, etc. » In tertia, ponitur dis- cipulorum contra malum ex proditione cipulorum contra malum ex proditione futurum confortatio, ibi, y. 26: « Et futurum confortatio, ibi, y. 26: « Et hymno dicto, etc. » In quarta, ponitur hymno dicto, etc. » In quarta, ponitur traditionis perfectio, ibi, y. 43: « Et ad- traditionis perfectio, ibi, y. 43: « Et ad- huc eo loquente, etc. » huc eo loquente, etc. »

8 Luc. XXII, 59; Joan. xvIII, 25. 8 Luc. XXII, 59; Joan. xvIII, 25. 4 Matth. xxvi, 75; Joan. x111, 38. 4 Matth. xxvi, 75; Joan. x111, 38.

688 688

: :

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

Adhuc autem prior harum in tres di- Adhuc autem prior harum in tres di- viditur in quarum prima ex tempore viditur in quarum prima ex tempore et ex malitia Judæorum, proditionis et ex malitia Judæorum, proditionis ponitur opportunitas: in secunda, ex ponitur opportunitas: in secunda, ex causa proditionis proditoris describitur causa proditionis proditoris describitur malignitas, ibi, y. 3 : « Et cum esset Be- malignitas, ibi, y. 3 : « Et cum esset Be- thaniæ, etc. » In tertia, promissæ prodi- thaniæ, etc. » In tertia, promissæ prodi- tionis a Juda ponitur iniquitas, ibi, y. 10 : tionis a Juda ponitur iniquitas, ibi, y. 10 : « Et Judas Iscariotes, etc. » « Et Judas Iscariotes, etc. »

In primo horum duo paragraphi sunt, In primo horum duo paragraphi sunt, scilicet, opportunitas traditionis ex im- scilicet, opportunitas traditionis ex im- pletione temporis, et opportunitas ex per- pletione temporis, et opportunitas ex per- tinacia malignitatis Judaicæ. tinacia malignitatis Judaicæ.

Dicitur igitur: «Erat autem, » om- Dicitur igitur: «Erat autem, » om- nibus his completis quæ de historia evan- nibus his completis quæ de historia evan- gelica dicta sunt, « Pascha, » sicut dicit gelica dicta sunt, « Pascha, » sicut dicit Ambrosius : « Phase hebraicum est, Ambrosius : « Phase hebraicum est, « et transitus interpretatur. Pascha au- « et transitus interpretatur. Pascha au- « tem græcum est, et interpretatur « tem græcum est, et interpretatur "passio. » Exod. XII, 11: Est enim Phase "passio. » Exod. XII, 11: Est enim Phase (id est transitus) Domini. Pascha autem (id est transitus) Domini. Pascha autem ab Agni passione sic vocatur secundum ab Agni passione sic vocatur secundum Ambrosium. Luc. XXII, 7: Venit autem Ambrosium. Luc. XXII, 7: Venit autem dies azymorum, in qua necesse erat oc- dies azymorum, in qua necesse erat oc- cidi pascha, hoc est, agnum patientem. cidi pascha, hoc est, agnum patientem. Augustinus autem dicit quod tam phase Augustinus autem dicit quod tam phase quam pascha hebræum est, et utrum- quam pascha hebræum est, et utrum- que transitus interpretatur. Dictum au- que transitus interpretatur. Dictum au- tem Ambrosii probabilius est dicto Au- tem Ambrosii probabilius est dicto Au- gustini. Tamen Pascha dicitur quinque gustini. Tamen Pascha dicitur quinque modis primo enim vespera quartæde- modis primo enim vespera quartæde- cimæ lunæ in mense lunari (qui Aprilis cimæ lunæ in mense lunari (qui Aprilis dicitur) Pascha vocatur. Matth. xxvi, 2 : dicitur) Pascha vocatur. Matth. xxvi, 2 : Scitis quia post biduum Pascha fiet. Scitis quia post biduum Pascha fiet. Secundo, dicitur Pascha agnus immo- Secundo, dicitur Pascha agnus immo- latus. Matth. xxvi, 17: Ubi vis paremus latus. Matth. xxvi, 17: Ubi vis paremus tibi comedere Pascha ? Tertio, dicitur tibi comedere Pascha ? Tertio, dicitur Pascha primus dies azymorum qui fuit Pascha primus dies azymorum qui fuit mane quintædecimæ lunæ Aprilis. mane quintædecimæ lunæ Aprilis. Joan. XIII, 1 Ante diem festum Pas- Joan. XIII, 1 Ante diem festum Pas- chæ, sciens Jesus quia venit hora ejus. chæ, sciens Jesus quia venit hora ejus. Quarto, dicitur Pascha azyma quod in Quarto, dicitur Pascha azyma quod in Pascha comedebatur. Joan. XVIII, 28: Pascha comedebatur. Joan. XVIII, 28: Ipsi non introierunt in prætorium ut Ipsi non introierunt in prætorium ut non contaminarentur, sed ut manduca- non contaminarentur, sed ut manduca- rent Pascha. Quinto, dicitur Pascha rent Pascha. Quinto, dicitur Pascha Christus immolatus. I ad Corinth. v, 7 et Christus immolatus. I ad Corinth. v, 7 et

8 Etenim Pascha nostrum immolatus 8 Etenim Pascha nostrum immolatus est Christus: itaque epulemur, etc. Hic est Christus: itaque epulemur, etc. Hic autem et in Matthæo dicitur Pascha autem et in Matthæo dicitur Pascha primo modo cum dicitur: «Erat autem primo modo cum dicitur: «Erat autem Pascha, » hoc est, initium festi Paschæ, Pascha, » hoc est, initium festi Paschæ, quia in vespera quartæ decimæ lunæ in- quia in vespera quartæ decimæ lunæ in- cipit. cipit.

« Et azyma, » « Et azyma, »

Hoc est, tempus in quo azyma primo Hoc est, tempus in quo azyma primo erat paratum, et hoc est vespera quarta- erat paratum, et hoc est vespera quarta- decimæ lunæ. Exod. XII, 18: Primo decimæ lunæ. Exod. XII, 18: Primo mense, quartadecima die mensis, ad ve- mense, quartadecima die mensis, ad ve- speram, comedetis azyma. Et tunc azyma speram, comedetis azyma. Et tunc azyma

comedebatur, et fermentatum de domi- comedebatur, et fermentatum de domi- bus expurgabatur. I ad Corinth. v, 7: bus expurgabatur. I ad Corinth. v, 7: Expurgate vetus fermentum, ut sitis Expurgate vetus fermentum, ut sitis nova conspersio, sicut estis azymi. Tunc nova conspersio, sicut estis azymi. Tunc enim ratione figuræ congruo tempore, et enim ratione figuræ congruo tempore, et Christus prodebatur ut agnus innocens, Christus prodebatur ut agnus innocens, et vetera sacramenta expurgabantur, et et vetera sacramenta expurgabantur, et nova per sanguinem Christi incipiebant. nova per sanguinem Christi incipiebant. Levit. xxvi, 10: Vetera novis provenien- Levit. xxvi, 10: Vetera novis provenien- tibus projicietis. tibus projicietis.

« Post biduum. »> « Post biduum. »>

Hoc ergo fuit in quarta feria: quia Hoc ergo fuit in quarta feria: quia tunc post quartam et quintam in nocte tunc post quartam et quintam in nocte (quod est inter quartam et quintam fe- (quod est inter quartam et quintam fe- riam) proditio ista fiebat: et ex hoc obti- riam) proditio ista fiebat: et ex hoc obti- nuit consuetudo quod in afflictionibus nuit consuetudo quod in afflictionibus Ecclesiæ secundum locum obtinuit quar- Ecclesiæ secundum locum obtinuit quar- ta feria apud multas nationes, quæ quar- ta feria apud multas nationes, quæ quar- tas et sextas ferias jejunare consueve- tas et sextas ferias jejunare consueve- runt, sicut beatus Nicolaus et tunc le- runt, sicut beatus Nicolaus et tunc le- gitur Prophetia Isaiæ, XL, 9 et 10 : Dicite gitur Prophetia Isaiæ, XL, 9 et 10 : Dicite filiæ Sion: Ecce Deus vester :... ecce merces filiæ Sion: Ecce Deus vester :... ecce merces ejus cum eo, et opus illius coram illo. ejus cum eo, et opus illius coram illo. Quia tunc de mercede qua venditus fuit Quia tunc de mercede qua venditus fuit est tractatum, et conventio facta est in- est tractatum, et conventio facta est in- ter Judam et Sacerdotes. Matth. xxvi, 2: ter Judam et Sacerdotes. Matth. xxvi, 2: Scitis quia post biduum Pascha fiet, et Scitis quia post biduum Pascha fiet, et Filius hominis tradetur principibus sa- Filius hominis tradetur principibus sa- cerdotum. cerdotum.

IN EVANG. MARCI XIV-1, 2, 3. IN EVANG. MARCI XIV-1, 2, 3.

« Et quærebant summi sacerdotes « Et quærebant summi sacerdotes et Scribæ quomodo eum dolo tenerent, et Scribæ quomodo eum dolo tenerent, et occiderent. et occiderent.

Dicebant autem: Non in die festo, Dicebant autem: Non in die festo, ne forte tumultus fieret in populo. ne forte tumultus fieret in populo.

» »

Tangitur opportunitas ex parte con- Tangitur opportunitas ex parte con- summatæ malitiæ Sacerdotum. summatæ malitiæ Sacerdotum.

Et tanguntur duo, scilicet, consum- Et tanguntur duo, scilicet, consum- mata malitia, et opportunitas malitiam mata malitia, et opportunitas malitiam perficiendi. perficiendi.

De primo dicit: « Et quærebant, » De primo dicit: « Et quærebant, » convenienti tempore quo prænuntiatum convenienti tempore quo prænuntiatum a Prophetis, et præfiguratum fuit in sa- a Prophetis, et præfiguratum fuit in sa- cramento agni typici. Unde antè illud cramento agni typici. Unde antè illud tempus dixit, Joan. VII, 6: Tempus tempus dixit, Joan. VII, 6: Tempus meum nondum advenit. meum nondum advenit.

a Summi sacerdotes, »Pontifices in a Summi sacerdotes, »Pontifices in quibus erat plenitudo potestatis, « et quibus erat plenitudo potestatis, « et Scribæ, » in quibus erat consilium litte- Scribæ, » in quibus erat consilium litte- raturæ. Hi ergo quærebant inter se con- raturæ. Hi ergo quærebant inter se con- silium, sicut dicitur, Joan. x1, 47 Colle- silium, sicut dicitur, Joan. x1, 47 Colle- gerunt pontifices et Pharisæi concilium, gerunt pontifices et Pharisæi concilium, et dicebant Quid facimus, quia hic et dicebant Quid facimus, quia hic homo multa signa facit. homo multa signa facit.

« Quomodo dolo, » vel ne de ma- « Quomodo dolo, » vel ne de ma- nibus eorum liberaretur, « eum, » Je- nibus eorum liberaretur, « eum, » Je- sum, «< tenerent » captivum, « et occide- sum, «< tenerent » captivum, « et occide- rent, » per judicium publicum sicut ma- rent, » per judicium publicum sicut ma- lefactorem condemnatum : et sic cogita- lefactorem condemnatum : et sic cogita- verunt et occidere et infamare, ut no- verunt et occidere et infamare, ut no- men ejus ut profanum haberetur : et men ejus ut profanum haberetur : et illi qui ad Christum conversi fuerant, a illi qui ad Christum conversi fuerant, a fide nominis ejus averterentur. fide nominis ejus averterentur.

« Dicebant enim, » « Dicebant enim, »

In concilio ad invicem loquentes: In concilio ad invicem loquentes: « Non in die festo. » Festum totam solen- « Non in die festo. » Festum totam solen- nitatem septem dierum Paschæ vocantes. nitatem septem dierum Paschæ vocantes. Hoc autem non dicebant propter festi Hoc autem non dicebant propter festi solennitatem honorandam, sed « ne forte solennitatem honorandam, sed « ne forte tumultus, »Christum liberare volen- tumultus, »Christum liberare volen- tium, «fieret in populo, » qui multus tium, «fieret in populo, » qui multus valde fuit in Jerusalem in festi celebra- valde fuit in Jerusalem in festi celebra- tione quia multi credentes in Christum tione quia multi credentes in Christum et diligentes eum propter famam mira- et diligentes eum propter famam mira-

689 689

culorum erant tunc in civitate. Luc. culorum erant tunc in civitate. Luc. XXII, 6 Quærebat, scilicet Judas, op- XXII, 6 Quærebat, scilicet Judas, op- portunitatem ut traderet illum sine portunitatem ut traderet illum sine turbis. turbis.

« Et cum esset Bethaniæ in domo « Et cum esset Bethaniæ in domo Simonis leprosi, et recumberet, venit Simonis leprosi, et recumberet, venit mulier habens alabastrum unguenti mulier habens alabastrum unguenti nardi spicati pretiosi, et fracto alaba- nardi spicati pretiosi, et fracto alaba- stro, effudit super caput ejus. stro, effudit super caput ejus.

» »

Hic conceptæ proditionis tangitur tur- Hic conceptæ proditionis tangitur tur- pis causa. pis causa.

Et dicuntur tria: in quorum primo di- Et dicuntur tria: in quorum primo di- citur unguenti pretiosi in corpus Do- citur unguenti pretiosi in corpus Do- mini effusio in secundo, orta contra mini effusio in secundo, orta contra hoc Judæ proditoris et furis murmura- hoc Judæ proditoris et furis murmura- tio in tertio, benigna a Domino mur- tio in tertio, benigna a Domino mur- murantium repressio. murantium repressio.

In primo horum quatuor dicuntur, In primo horum quatuor dicuntur, scilicet, loci in quo factum est dispositio, scilicet, loci in quo factum est dispositio, effundentis unguentum commendatio, effundentis unguentum commendatio, Ivasis ut totum in Christum expendere- Ivasis ut totum in Christum expendere- tur fractio, et ipsa unguenti effusio. tur fractio, et ipsa unguenti effusio.

Dicit igitur «Et cum esset. » Hoc di- Dicit igitur «Et cum esset. » Hoc di- citur per recapitulationem, quia istud in citur per recapitulationem, quia istud in die sabbati ante palmas est factum. die sabbati ante palmas est factum. Verba autem quæ præcesserunt die Mar- Verba autem quæ præcesserunt die Mar- tis post palmas habita fuerunt, ut dicit tis post palmas habita fuerunt, ut dicit Augustinus. Augustinus.

« Cum igitur esset Bethaniæ, » ut ex « Cum igitur esset Bethaniæ, » ut ex ipso loco doceret quia ex obedientia Pa- ipso loco doceret quia ex obedientia Pa- tris venit ad patiendum Bethania enim tris venit ad patiendum Bethania enim domus obedientiæ interpretatur. Ad Phi- domus obedientiæ interpretatur. Ad Phi- lip. 11, 8 Obediens Patri usque ad mor- lip. 11, 8 Obediens Patri usque ad mor- tem, mortem autem crucis. tem, mortem autem crucis.

Et hoc etiam demonstratur per domus Et hoc etiam demonstratur per domus in qua fuit possessorem, dicitur: « In in qua fuit possessorem, dicitur: « In domo Simonis, » qui obediens interpre- domo Simonis, » qui obediens interpre- tatur. Leprosus autem dicitur non quod tatur. Leprosus autem dicitur non quod tunc leprosus esset, sed quia leprosus tunc leprosus esset, sed quia leprosus fuerit, et a Christo beneficium sanitatis fuerit, et a Christo beneficium sanitatis consecutus. Ad hos enim declinavit Do- consecutus. Ad hos enim declinavit Do- minus ut ostenderet quod dixit, Matth. minus ut ostenderet quod dixit, Matth. IX, 12: Non est opus valentibus médicus, IX, 12: Non est opus valentibus médicus, sed male habentibus. Unde Glossa: sed male habentibus. Unde Glossa: «< Nomen pristinum habet ut virtus cu- «< Nomen pristinum habet ut virtus cu-

XXI XXI

44 44

690 690

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

« rantis appareat: leprosus erat, sed a « rantis appareat: leprosus erat, sed a « Domino curatus fuerat. » « Domino curatus fuerat. »

« Et recumberet, » jam in humanæ « Et recumberet, » jam in humanæ salutis refectione. Cantic. I, 11: Dum es- salutis refectione. Cantic. I, 11: Dum es- set rex in accubitu suo, nardus mea dedit set rex in accubitu suo, nardus mea dedit odorem suum. odorem suum.

« Venit mulier. » « Venit mulier. »

Tangitur descriptio mulieris. Dicit Tangitur descriptio mulieris. Dicit ergo « Venit, » non vocata, sed pro- ergo « Venit, » non vocata, sed pro- pria denotione attracta, « mulier : » pria denotione attracta, « mulier : » bene mulier, quæ tantum virum emolli- bene mulier, quæ tantum virum emolli- vit, « habens,» magnis sumptibus com- vit, « habens,» magnis sumptibus com- paratum, alabastrum. » Pyxis fuit facta paratum, alabastrum. » Pyxis fuit facta de marmore, quod alabastrum vocatur: de marmore, quod alabastrum vocatur: et genus marmoris unguenta et aromata et genus marmoris unguenta et aromata in vigore suo conservans, et ideo dici- in vigore suo conservans, et ideo dici- tur : « Alabastrum unguenti. » Beda : tur : « Alabastrum unguenti. » Beda : « Alabastrum est marmor candidum va- « Alabastrum est marmor candidum va- riis guttis distinctum, quod unguenta in- riis guttis distinctum, quod unguenta in- corrupta conservat. »> corrupta conservat. »>

Et commendat unguenti pretiosita- Et commendat unguenti pretiosita- tem, dicens: « Nardi, » quia de nardo tem, dicens: « Nardi, » quia de nardo facti, « spicati, » quia spica in nardo facti, « spicati, » quia spica in nardo odorifera est plus reliquis partibus, odorifera est plus reliquis partibus, « pretiosi, » quia caro pretio fuit emp- « pretiosi, » quia caro pretio fuit emp- tum. Cantic. IV, 10: Odor unguento- tum. Cantic. IV, 10: Odor unguento- rum tuorum super omnia aromata. rum tuorum super omnia aromata. Unde, Joan. XII, 3, dicitur: Nardi pi- Unde, Joan. XII, 3, dicitur: Nardi pi- stici, hoc est, fidelis pretio dicitur. Pro- stici, hoc est, fidelis pretio dicitur. Pro- verb. xxvii, 9: Unguento variis odori- verb. xxvii, 9: Unguento variis odori- bus delectatur cor. Unguentum enim bus delectatur cor. Unguentum enim illud significat orationis devotionem : et illud significat orationis devotionem : et illud ex pretiosissimis odoribus virtu- illud ex pretiosissimis odoribus virtu- tum componitur, et maxime de spica tum componitur, et maxime de spica nardi quæ significat humilitatem. Cantic. nardi quæ significat humilitatem. Cantic. IV, 13 et 14: Cypri cum nardo : nardus IV, 13 et 14: Cypri cum nardo : nardus et crocus, cum universis lignis Libani, et crocus, cum universis lignis Libani, hoc est, ex calore charitatis quæ signi- hoc est, ex calore charitatis quæ signi- ficatur per cyprum et ex humilitate ficatur per cyprum et ex humilitate nardi, et ex nardi iterata humilitate : nardi, et ex nardi iterata humilitate : quoniam nos humiliamur ex considera- quoniam nos humiliamur ex considera- tione infirmitatis nostræ, et altitudinis tione infirmitatis nostræ, et altitudinis Dei crocus autem significat mortifica- Dei crocus autem significat mortifica- tionem carnis : ligna autem Libani di- tionem carnis : ligna autem Libani di- (versarum virtutum significant odorem : (versarum virtutum significant odorem : ideo dicitur unguentum pretiosum. ideo dicitur unguentum pretiosum.

« Et fracto, » ut totum effunderetur, « Et fracto, » ut totum effunderetur,

et nihil de unguento remaneret quod et nihil de unguento remaneret quod non in Dei laudem expenderetur, « ala- non in Dei laudem expenderetur, « ala- bastro, » pixyde marmorea. Luc. VII, bastro, » pixyde marmorea. Luc. VII, 37 Mulier attulit alabastrum ип- 37 Mulier attulit alabastrum ип- guenti. guenti.

«Effudit, » ut totum manaret in ob- «Effudit, » ut totum manaret in ob- sequium Domini. Matth. xxvi, 7 : Effu- sequium Domini. Matth. xxvi, 7 : Effu- dit super caput ipsius recumbentis: ca- dit super caput ipsius recumbentis: ca- put autem Christi Deus est, sicut dici- put autem Christi Deus est, sicut dici- tur, I ad Corinth. XI, 3. Et effundere tur, I ad Corinth. XI, 3. Et effundere super caput est devotionem odoriferam super caput est devotionem odoriferam expendere in excellentiam suæ deitatis. expendere in excellentiam suæ deitatis. Psal. CXXXII, 2: Sicut unguentum in Psal. CXXXII, 2: Sicut unguentum in capite, quod descendit in barbam, bar- capite, quod descendit in barbam, bar- bam Aaron. Abunde enim effudit ut in bam Aaron. Abunde enim effudit ut in totum corpus distillaret, etc. totum corpus distillaret, etc.

indigne indigne

« Erant autem quidam « Erant autem quidam ferentes intra semetipsos, et dicentes : ferentes intra semetipsos, et dicentes : Ut quid perditio ista unguenti facta Ut quid perditio ista unguenti facta est? est?

Poterat enim unguentum istud ve- Poterat enim unguentum istud ve- numdari plus quam trecentis dena- numdari plus quam trecentis dena- riis, et dari pauperibus. Et fremebant riis, et dari pauperibus. Et fremebant in eam. » in eam. »

Tangitur hic pro unguenti effusione Tangitur hic pro unguenti effusione murmuratio. murmuratio.

Tanguntur autem hic tria, quorum Tanguntur autem hic tria, quorum primum est discipulorum in mulierem primum est discipulorum in mulierem exorta indignatio: secundum autem est exorta indignatio: secundum autem est ex indignatione causata murmuratio : ex indignatione causata murmuratio : tertium autem in mulierem ex murmu- tertium autem in mulierem ex murmu- ratione fremitus exacerbatio. ratione fremitus exacerbatio.

Dicit igitur: « Erant autem qui- Dicit igitur: « Erant autem qui- dam, » discipulorum, « indigne feren- dam, » discipulorum, « indigne feren- tes, » quod tantum unguentum in cor- tes, » quod tantum unguentum in cor- pus Domini esset expensum. Et quidem. pus Domini esset expensum. Et quidem. Judas primo movit istam indignationem, Judas primo movit istam indignationem, cui quidam (Judam ad hoc bonum opi- cui quidam (Judam ad hoc bonum opi- nantes) consenserunt Apostolorum vel nantes) consenserunt Apostolorum vel discipulorum. discipulorum.

Et hoc est quod dicit : « Quidam in- Et hoc est quod dicit : « Quidam in- digne ferentes. » Fuit autem indignatio digne ferentes. » Fuit autem indignatio bonorum ex hoc quod tantum unguen- bonorum ex hoc quod tantum unguen- tum debuit expendi in mortale corpus. tum debuit expendi in mortale corpus. Sapient. Ix, 15: Corpus quod corrum- Sapient. Ix, 15: Corpus quod corrum-

IN EVANG. MARCI, XIV-4, 5. IN EVANG. MARCI, XIV-4, 5.

pitur, aggravat animam, et terrena in- pitur, aggravat animam, et terrena in- habitatio deprimit sensum multa cogi- habitatio deprimit sensum multa cogi- tantem. Et ideo non putabant esse di- tantem. Et ideo non putabant esse di- gnum ut tantum pretium expenderetur gnum ut tantum pretium expenderetur in dominico corpore. in dominico corpore.

« Intra semetipsos, » quia coram Do- « Intra semetipsos, » quia coram Do- mino sæpius in talibus deprehensi non mino sæpius in talibus deprehensi non audebant extra aperte de hoc facere audebant extra aperte de hoc facere mentionem. Dicitur enim, Joan. XII, 3, mentionem. Dicitur enim, Joan. XII, 3, quod tantæ fuit efficaciæ, quod domus quod tantæ fuit efficaciæ, quod domus impleta est ex odore unguenti. impleta est ex odore unguenti.

« Et dicentes, » « Et dicentes, »

Murmurando : « Ut quid perditio Murmurando : « Ut quid perditio hæc, » per effusionem tanti « unguenti, » hæc, » per effusionem tanti « unguenti, » tam pretiosi, «facta est? » Reputabant tam pretiosi, «facta est? » Reputabant enim perditionem quod non erat com- enim perditionem quod non erat com- positum ad lucrum. Sapient. xv, 12: positum ad lucrum. Sapient. xv, 12: Existimaverunt conversationem vitæ Existimaverunt conversationem vitæ compositam esse ad lucrum, et oportere compositam esse ad lucrum, et oportere undecumque etiam ex malo acquirere. undecumque etiam ex malo acquirere. Et hoc totum Judas qui loculos portabat Et hoc totum Judas qui loculos portabat inter Apostolos procurabat, et semper inter Apostolos procurabat, et semper allegabat perditum esse quod ad utilita- allegabat perditum esse quod ad utilita- tem loculorum non vendebatur. tem loculorum non vendebatur.

« Poterat enim, etc. » « Poterat enim, etc. »

Causam murmurationis assignant, di- Causam murmurationis assignant, di- centes: «Poterat enim, » de suo valore, centes: «Poterat enim, » de suo valore, « unguentum istud, » tam pretiosum, « unguentum istud, » tam pretiosum, « venumdari, » tanto pretio, « plus « venumdari, » tanto pretio, « plus quam trecentis denariis, » quorum qui- quam trecentis denariis, » quorum qui- libet decem valuit usuales et ideo de- libet decem valuit usuales et ideo de- narius vocabatur. narius vocabatur.

Notandum autem quod triplex erat Notandum autem quod triplex erat numisma Cæsaris: usuales enim nummi, numisma Cæsaris: usuales enim nummi, qui in tres parvos commutari poterant qui in tres parvos commutari poterant et erant quasi in toto cuprei. Secundum et erant quasi in toto cuprei. Secundum autem numisma fuit denarius qui decem autem numisma fuit denarius qui decem valuit usuales, et erant etiam mixti cum valuit usuales, et erant etiam mixti cum cupro. Tertium fuit numisma argen- cupro. Tertium fuit numisma argen- teum totum et ideo argentei diceban- teum totum et ideo argentei diceban- tur. Et (sicut dicunt historiæ) unus ar- tur. Et (sicut dicunt historiæ) unus ar- genteus decem valuit denarios et cen- genteus decem valuit denarios et cen- tum usuales. De medio ergo numismate tum usuales. De medio ergo numismate loquens prætextu avaritiæ dicit Judas: loquens prætextu avaritiæ dicit Judas: « Poterat enim unguentum istud venum- « Poterat enim unguentum istud venum-

691 691

dari plus quam trecentis denariis. » dari plus quam trecentis denariis. » Jam enim et cupiditate detentus erat Jam enim et cupiditate detentus erat animus ejus, qui hoc pretium furari de- animus ejus, qui hoc pretium furari de- siderabat. Eccli. x, 9 et 10: Avaro nihil siderabat. Eccli. x, 9 et 10: Avaro nihil

est scelestius...: hic enim et animam est scelestius...: hic enim et animam suam venalem habet, quoniam in vita suam venalem habet, quoniam in vita sua projecit intima sua. I ad Timoth. vi, sua projecit intima sua. I ad Timoth. vi, 10 Radix omnium malorum est cupidi- 10 Radix omnium malorum est cupidi- tas. Unde ex ista cupiditate perditi sibi tas. Unde ex ista cupiditate perditi sibi pretii, sanguinis Domini sui concepit pretii, sanguinis Domini sui concepit venditionem et ejus quod ex unguento venditionem et ejus quod ex unguento habere non valuit quæsivit restauratio- habere non valuit quæsivit restauratio- nem. Tactus etiam fuit simonia: quia ea nem. Tactus etiam fuit simonia: quia ea quæ ad usum Domini expendebantur, quæ ad usum Domini expendebantur, pretio suæ cupiditatis volebat commu- pretio suæ cupiditatis volebat commu- tare. Act. vIII, 20 Pecunia tua tecum tare. Act. vIII, 20 Pecunia tua tecum sit in perditionem, quia donum Dei sit in perditionem, quia donum Dei existimasti pecunia possideri. Et, parum existimasti pecunia possideri. Et, parum infra, y. 23 In felle enim amaritudi- infra, y. 23 In felle enim amaritudi- nis, et in obligatione iniquitatis video te nis, et in obligatione iniquitatis video te esse quoniam jam Domini sanguinis esse quoniam jam Domini sanguinis concepisti traditionem. concepisti traditionem.

« Et dari pauperibus. » Hic etiam « Et dari pauperibus. » Hic etiam notatur de hypocrisi: quia sub specie notatur de hypocrisi: quia sub specie pietatis tegit avaritiam, et concipit pro- pietatis tegit avaritiam, et concipit pro- ditionem. Non enim curavit de pauperi- ditionem. Non enim curavit de pauperi- bus ut pauperibus subveniretur, sed po- bus ut pauperibus subveniretur, sed po- tius ut avaritia sua tegeretur, et indigna- tius ut avaritia sua tegeretur, et indigna- tio discipulorum contra Christum et mu- tio discipulorum contra Christum et mu- lierem piam suscitaretur. Joan. x11, 6 : lierem piam suscitaretur. Joan. x11, 6 : Dixit autem hoc, non quia de egenis per- Dixit autem hoc, non quia de egenis per- tinebat ad eum, sed quia fur erat, et tinebat ad eum, sed quia fur erat, et loculos habens, ea quæ mittebantur por- loculos habens, ea quæ mittebantur por- tabat, hoc est, asportabat et furabatur. tabat, hoc est, asportabat et furabatur. Job, XXVII, 8: Quæ est enim spes hypo- Job, XXVII, 8: Quæ est enim spes hypo- critæ si avare rapiat, et non liberet. Deus critæ si avare rapiat, et non liberet. Deus animam ejus? animam ejus?

Et sic discipuli simplices ab astutia Et sic discipuli simplices ab astutia proditoris concitati, proditoris concitati,

<< Fremebant in eam, » << Fremebant in eam, »

Verbis et dentibus eam subsannantes. Verbis et dentibus eam subsannantes. Psal. 11, 1: Quare fremuerunt gentes, et Psal. 11, 1: Quare fremuerunt gentes, et populi meditati sunt inania? Item, populi meditati sunt inania? Item, Psal. cxxxix, 4: Acuerunt linguas suas Psal. cxxxix, 4: Acuerunt linguas suas sicut serpentes: venenum aspidum sub sicut serpentes: venenum aspidum sub labiis eorum. Hieronymus autem in labiis eorum. Hieronymus autem in Glossa, mystice hoc exponens dicit sic : Glossa, mystice hoc exponens dicit sic :

692 692

pars pars

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

« Sub prætextu avaritiæ Judas proditor « Sub prætextu avaritiæ Judas proditor mysterium loquitur fidei. Etenim nostra mysterium loquitur fidei. Etenim nostra fides trecentis emitur denariis, id est, fides trecentis emitur denariis, id est, decem sensibus per corpus et animam et decem sensibus per corpus et animam et spiritum triplicatis. Ut et nos sicut Ge- spiritum triplicatis. Ut et nos sicut Ge- deon trecentorum virorum numerum as- deon trecentorum virorum numerum as- sumentes, Allophylorum castra, paupe- sumentes, Allophylorum castra, paupe- res spiritu fractis lagunculis nostris, cum res spiritu fractis lagunculis nostris, cum tubis et lucernis destruamus'. Et sicut tubis et lucernis destruamus'. Et sicut Abraham, cum trecentis viris spolia di- Abraham, cum trecentis viris spolia di- vidamus ad vesperam 2. » Corpus hic acci- vidamus ad vesperam 2. » Corpus hic acci- pitur pro corporea parte animæ, quæ pitur pro corporea parte animæ, quæ sensibus intendit: anima autem vocatur sensibus intendit: anima autem vocatur animæ inferior et spiritus vocatur animæ inferior et spiritus vocatur animæ pars superior, in qua est imago animæ pars superior, in qua est imago Dei. Sensus autem exteriores noti sunt, Dei. Sensus autem exteriores noti sunt, visus, auditus, odoratus, gustus, et ta- visus, auditus, odoratus, gustus, et ta- Ictus. Interiores autem sensus secundum Ictus. Interiores autem sensus secundum Philosophos sunt interiores vires animæ Philosophos sunt interiores vires animæ sensibilis apprehensivæ, scilicet sensus sensibilis apprehensivæ, scilicet sensus communis, imaginatio, phantasia, æsti- communis, imaginatio, phantasia, æsti- mativa, et memorialis. Sed de his non mativa, et memorialis. Sed de his non loquitur Hieronymus, sed nominat sen- loquitur Hieronymus, sed nominat sen- sus interiores intellectum, rationem, sus interiores intellectum, rationem, liberum arbitrium, memoriam, et volun- liberum arbitrium, memoriam, et volun- tatem et intendit quod decem opera tatem et intendit quod decem opera decalogi primo spiritualiter intentione ad decalogi primo spiritualiter intentione ad Deum, secundo animaliter per compara- Deum, secundo animaliter per compara- tionem ad seipsum, et tertio corporaliter tionem ad seipsum, et tertio corporaliter in exterioribus per istos decem sensus in exterioribus per istos decem sensus impleantur ut ex intellectu accipiant impleantur ut ex intellectu accipiant luminis veritatem, ex ratione discretio- luminis veritatem, ex ratione discretio- nem, ex libero arbitrio libertatem sine nem, ex libero arbitrio libertatem sine coactione, ex memoria retentionem in coactione, ex memoria retentionem in mente sine oblivione, ex voluntate de- mente sine oblivione, ex voluntate de- lectationem in corde: sicut dicit Psal- lectationem in corde: sicut dicit Psal- mus xxxvi, 4: Delectare in Domino, et mus xxxvi, 4: Delectare in Domino, et dabit tibi petitionem cordis tui. Ex visu dabit tibi petitionem cordis tui. Ex visu autem exteriori palpebræ præcedant gres- autem exteriori palpebræ præcedant gres- sus, ex auditu, verbo Dei consona facia- sus, ex auditu, verbo Dei consona facia- mus, ex olfactu, bonum odorem spirantes mus, ex olfactu, bonum odorem spirantes famam custodiamus, ex gustu dulcedinem famam custodiamus, ex gustu dulcedinem virtutis, et ex tactu certitudinem habea- virtutis, et ex tactu certitudinem habea- mus divinitatis per gratiam inhabitan- mus divinitatis per gratiam inhabitan- tem. Et hæc trecenta dicit alia allegoria tem. Et hæc trecenta dicit alia allegoria significari in trecentis viris qui cum Ge- significari in trecentis viris qui cum Ge- deone castra subverterunt Allophylorum. deone castra subverterunt Allophylorum.

1 Cf. Judicum, vi, 29 et seq. 1 Cf. Judicum, vi, 29 et seq.

« Jesus autem dixit: Sinite eam : « Jesus autem dixit: Sinite eam : quid illi molesti estis? Bonum opus quid illi molesti estis? Bonum opus operata est in me. operata est in me.

Semper enim pauperes habetis vo- Semper enim pauperes habetis vo- biscum, et cum volueritis potestis biscum, et cum volueritis potestis illis benefacere: me autem non sem- illis benefacere: me autem non sem- per habetis. per habetis.

Quod habuit hæc, fecit: prævenit Quod habuit hæc, fecit: prævenit ungere corpus meum in sepultu- ungere corpus meum in sepultu-

ram. » ram. »

« Jesus autem dixit, » benigne simpli- « Jesus autem dixit, » benigne simpli- citatem discipulorum erudiendo, et re- citatem discipulorum erudiendo, et re- prehendendo nequitiam proditoris. prehendendo nequitiam proditoris.

Dicuntur autem hic quinque: in quo- Dicuntur autem hic quinque: in quo- rum primo præcipitur ut sinatur, et non rum primo præcipitur ut sinatur, et non prohibeatur pia devotio mulieris, di- prohibeatur pia devotio mulieris, di- cens : « Sinite eam,» supple, facere cens : « Sinite eam,» supple, facere quod facit. Proverb. II, 27: Noli prohi- quod facit. Proverb. II, 27: Noli prohi- bere benefacere eum qui potest, si vales, et bere benefacere eum qui potest, si vales, et ipse benefac. Sic dixit ad Joannem, ipse benefac. Sic dixit ad Joannem, Matth. III, 15: Sine modo: sic enim de- Matth. III, 15: Sine modo: sic enim de- cet nos implere omnem justitiam. cet nos implere omnem justitiam.

Secundo, ponit reprehendentium re- Secundo, ponit reprehendentium re- prehensionem, dicens : « Quid illi mo- prehensionem, dicens : « Quid illi mo- lesti estis? » Matth. xxvi, 10: Quid mo- lesti estis? » Matth. xxvi, 10: Quid mo- lesti estis huic mulieri? Maria enim lesti estis huic mulieri? Maria enim semper voluit esse circa Dominum, nec semper voluit esse circa Dominum, nec multum curavit si de hoc aliquando multum curavit si de hoc aliquando querelas ab aliis sustineret. Luc. x, 40 et querelas ab aliis sustineret. Luc. x, 40 et 42 Non est tibi curæ quod soror mea 42 Non est tibi curæ quod soror mea reliquit me solam ministrare? Quam reliquit me solam ministrare? Quam etiam Dominus ibi excusavit, dicens: etiam Dominus ibi excusavit, dicens: Maria optimam partem elegit, quæ non Maria optimam partem elegit, quæ non auferetur ab ea. auferetur ab ea.

Tertio, mulieris ponit in opere illo Tertio, mulieris ponit in opere illo commendationem, cum dicit : « Bonum commendationem, cum dicit : « Bonum opus operata est in me. » Hoc enim opus opus operata est in me. » Hoc enim opus bonum et optimum est quod in meip- bonum et optimum est quod in meip- sum dirigitur, nec de exterioribus ope- sum dirigitur, nec de exterioribus ope- ribus aliquid bonum est nisi ad me diri- ribus aliquid bonum est nisi ad me diri- gatur. I ad Timoth. IV, 8 Pietas ad gatur. I ad Timoth. IV, 8 Pietas ad omnia utilis est, promissionem habens omnia utilis est, promissionem habens vitæ quæ nunc est, et futuræ. Et præmi- vitæ quæ nunc est, et futuræ. Et præmi- sit, y. 7 et 8: Exerce teipsum ad pieta- sit, y. 7 et 8: Exerce teipsum ad pieta-

2 Cf. Genes. xiv, 14 et seq. 2 Cf. Genes. xiv, 14 et seq.

8 8

IN EVANG. MARCI, XIV-6, 7, 8. IN EVANG. MARCI, XIV-6, 7, 8.

tem: nam corporalis exercitatio ad mo- tem: nam corporalis exercitatio ad mo- dicum utilis est, pietas autem ad omnia dicum utilis est, pietas autem ad omnia utilis est. « Pietas autem, ut dicit Au- utilis est. « Pietas autem, ut dicit Au- « gustinus, cultus est divinus Deo debitus, « gustinus, cultus est divinus Deo debitus, « et Deo impensus: quem cultum mu- « et Deo impensus: quem cultum mu- «lier hæc exhibuit, caput Domini ungen- «lier hæc exhibuit, caput Domini ungen- « do. » Quia sicut dicitur, I ad Corinth. « do. » Quia sicut dicitur, I ad Corinth. XI, 4 Caput Christi Deus est, cujus XI, 4 Caput Christi Deus est, cujus divinitas ungitur, ut dicit Beda quando divinitas ungitur, ut dicit Beda quando deitas ejus pie a fidelibus veneratur. Un- deitas ejus pie a fidelibus veneratur. Un- xit autem Maria Magdalena etiam pedes, xit autem Maria Magdalena etiam pedes, quibus Dominus terram nostram tetigit, quibus Dominus terram nostram tetigit, hoc est, humanitatem in qua terrenæ hoc est, humanitatem in qua terrenæ naturæ communicavit'. Psal. cxxxi, 7: naturæ communicavit'. Psal. cxxxi, 7: Adorabimus in loco ubi steterunt pedes Adorabimus in loco ubi steterunt pedes ejus. Quia etiam humanitati Domini ejus. Quia etiam humanitati Domini pium obsequium exhibuit. pium obsequium exhibuit.

Quarto etiam, beneficium in pauperes Quarto etiam, beneficium in pauperes exhibendum pro loco et tempore com- exhibendum pro loco et tempore com- memorando injungit, dicens : memorando injungit, dicens :

« Semper enim pauperes habetis « Semper enim pauperes habetis vobiscum. » vobiscum. »

Deuter. xv, 11: Non deerunt paupe- Deuter. xv, 11: Non deerunt paupe- res in terra habitationis tuæ. Tob. iv, res in terra habitationis tuæ. Tob. iv, 7 Noli avertere faciem tuam ab ullo 7 Noli avertere faciem tuam ab ullo paupere. Pauperes enim semper Domi- paupere. Pauperes enim semper Domi- nus in omni terra divitibus immiscet, ut nus in omni terra divitibus immiscet, ut divites habeant in quibus per temporalia divites habeant in quibus per temporalia mereantur æterna. Luc. xvi, 9: Facite mereantur æterna. Luc. xvi, 9: Facite vobis amicos de mammona iniquitatis, vobis amicos de mammona iniquitatis, ut cum defeceritis recipiant vos in æter- ut cum defeceritis recipiant vos in æter- na tabernacula. na tabernacula.

Unde subdit: « Et cum volueritis, » Unde subdit: « Et cum volueritis, » hoc est, quando promptum animum ha- hoc est, quando promptum animum ha- bueritis, qui pro facto computatur, «pot- bueritis, qui pro facto computatur, «pot- estis illis benefacere, » vel de parvo vel estis illis benefacere, » vel de parvo vel de magno vel si nihil habetis, de ver- de magno vel si nihil habetis, de ver- bo et compassione cordis. Tob. 1v, 9: bo et compassione cordis. Tob. 1v, 9: Si multum tibi fuerit, abundanter tri- Si multum tibi fuerit, abundanter tri- bue si exiguum tibi fuerit, etiam exi- bue si exiguum tibi fuerit, etiam exi- guum libenter impertiri stude. De vo- guum libenter impertiri stude. De vo- luntate autem dicitur, II ad Corinth. luntate autem dicitur, II ad Corinth. VIII, 12 Si voluntas prompta est, se- VIII, 12 Si voluntas prompta est, se- cundum id quod habet, accepta est, non cundum id quod habet, accepta est, non secundum id quod non habet. secundum id quod non habet.

: :

1 Cf. Luc. VII, 38. 1 Cf. Luc. VII, 38.

693 693

« Me autem,» sive partem corpora- « Me autem,» sive partem corpora- lem istius infirmæ carnis, qui beneficiis lem istius infirmæ carnis, qui beneficiis vestris indigeat, « non semper habetis. » vestris indigeat, « non semper habetis. » Joan. xvi, 19: Modicum, et non videbitis Joan. xvi, 19: Modicum, et non videbitis me. Cantic. v, 6: Ille declinaverat, atque me. Cantic. v, 6: Ille declinaverat, atque transierat... quæsivi, et non inveni il- transierat... quæsivi, et non inveni il- lum vocavi, et non respondit mihi. lum vocavi, et non respondit mihi.

« Quod habuit hæc, etc. » « Quod habuit hæc, etc. »

Quinto, dicit quod debitum fuit sibi Quinto, dicit quod debitum fuit sibi hoc pietatis opus impendi. Et hoc dicit hoc pietatis opus impendi. Et hoc dicit primo in communi, secundo in speciali, primo in communi, secundo in speciali, tertio præmium adjungit. tertio præmium adjungit.

De communi dicit: « Quod habuit » De communi dicit: « Quod habuit » facere ex officio pietatis, et debuit, « hæc facere ex officio pietatis, et debuit, « hæc fecit »in opere pietatis, et debuit mihi fecit »in opere pietatis, et debuit mihi impenso. Hoc enim et plures observave- impenso. Hoc enim et plures observave- runt unde, Genes. L, 2, Jacob mortuo, runt unde, Genes. L, 2, Jacob mortuo, præcepit Joseph servis suis medicis, ut præcepit Joseph servis suis medicis, ut aromatibus condirent patrem. Eccli. VII, aromatibus condirent patrem. Eccli. VII, 38 Non desis plorantibus in consolatio- 38 Non desis plorantibus in consolatio- nem, et cum lugentibus ambula. nem, et cum lugentibus ambula.

« Prævenit, etc. » In speciali tangit « Prævenit, etc. » In speciali tangit officium funeris dicens, quia tempore officium funeris dicens, quia tempore crucifixionis accedere ad me non aude- crucifixionis accedere ad me non aude- bit, et ideo modo « prævenit, » officio bit, et ideo modo « prævenit, » officio pietatis, « ungere corpus meum, » quod pietatis, « ungere corpus meum, » quod unctione deitatis est delibutum, et in unctione deitatis est delibutum, et in proximo oleo plenæ gloriæ injunctum proximo oleo plenæ gloriæ injunctum resurrecturum, « in sepulturam, » in resurrecturum, « in sepulturam, » in qua corpora Sanctorum ungi consueve- qua corpora Sanctorum ungi consueve- runt in testimonium et figuram, quia runt in testimonium et figuram, quia resurgent oleo exsultationis delibuta. resurgent oleo exsultationis delibuta. Psal. XLIV, Psal. XLIV, 8 Dilexisti justitiam, et 8 Dilexisti justitiam, et odisti iniquitatem: propterea unxit te odisti iniquitatem: propterea unxit te Deus, Deus tuus, oleo lætitiæ præ Deus, Deus tuus, oleo lætitiæ præ consortibus tuis. Cantic. 1, 2: Fragran- consortibus tuis. Cantic. 1, 2: Fragran- tia unguentis optimis. Cantic. iv, 10: tia unguentis optimis. Cantic. iv, 10: Odor unguentorum tuorum super omnia Odor unguentorum tuorum super omnia aromata. Genes. xxvII, 27: Statim ut aromata. Genes. xxvII, 27: Statim ut sensit vestimentorum illius fragrantiam, sensit vestimentorum illius fragrantiam, benedicens benedixit ei. Vestimenta au- benedicens benedixit ei. Vestimenta au- tem, corpora beatorum resurgentium tem, corpora beatorum resurgentium significant unde Glossa : « Quod ha- significant unde Glossa : « Quod ha- buit hæc fecit, » quod putatis perditio- buit hæc fecit, » quod putatis perditio- nem esse unguenti, officiumi sepulturæ nem esse unguenti, officiumi sepulturæ

9 9

10 10

11 11

694 694

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

est. Nec mirum si mihi dedit odorem fidei est. Nec mirum si mihi dedit odorem fidei bonum, cum ego pro ea fusurus sim bonum, cum ego pro ea fusurus sim sanguinem meum. » sanguinem meum. »

« Amen dico vobis, ubicumque « Amen dico vobis, ubicumque prædicatum fuerit Evangelium istud prædicatum fuerit Evangelium istud in universo mundo, et quod fecit hæc in universo mundo, et quod fecit hæc narrabitur in memoriam ejus. » narrabitur in memoriam ejus. »

Hic tertio adjungit præmium devo- Hic tertio adjungit præmium devo- tionis, dicens: « Amen, » hoc est, vere tionis, dicens: « Amen, » hoc est, vere « dico vobis. » Apoc. II, 14: Hæc dicit « dico vobis. » Apoc. II, 14: Hæc dicit Amen, testis fidelis, etc. Amen, testis fidelis, etc.

« Ubicumque, » in toto mundo, « præ- « Ubicumque, » in toto mundo, « præ- dicatum fuerit, » ab Apostolis et suces- dicatum fuerit, » ab Apostolis et suces- soribus, « Evangelium istud, » de pie- soribus, « Evangelium istud, » de pie- tatis unctione et mea passione, « in uni- tatis unctione et mea passione, « in uni- verso mundo, » quia in omnem terram verso mundo, » quia in omnem terram exivit sonus Prædicatorum ¹, etiam, « et, » exivit sonus Prædicatorum ¹, etiam, « et, » hoc est, « quod fecit hæc, » in pietatis hoc est, « quod fecit hæc, » in pietatis opere, « narrabitur, » evangelizando, opere, « narrabitur, » evangelizando, « in »piam et dulcem « memoriam « in »piam et dulcem « memoriam ejus » mulieris, vel facti quod fecit. Eccli. ejus » mulieris, vel facti quod fecit. Eccli. XLIX, 1 et 2 Memoria Josiæ in compo- XLIX, 1 et 2 Memoria Josiæ in compo- sitionem odoris facta opus pigmentarii. sitionem odoris facta opus pigmentarii. In omni ore quasi mel indulcabitur ejus In omni ore quasi mel indulcabitur ejus memoria. Proverb. x, 7: Memoria justi memoria. Proverb. x, 7: Memoria justi cum laudibus. Psal. cxI, 7; In memoria cum laudibus. Psal. cxI, 7; In memoria æterna erit justus. Unde, Joan. xi, 7: æterna erit justus. Unde, Joan. xi, 7: Sinite illam, ut in diem sepulturæ meæ Sinite illam, ut in diem sepulturæ meæ servet illud. Sic enim ad æternam facti servet illud. Sic enim ad æternam facti memoriam servatum est et non perditum. memoriam servatum est et non perditum.

« Et Judas Iscariotes, unus de duo- « Et Judas Iscariotes, unus de duo- decim, abiit ad summos sacerdotes, ut decim, abiit ad summos sacerdotes, ut proderet eum illis. proderet eum illis.

Qui audientes gavisi sunt, et promi- Qui audientes gavisi sunt, et promi- serunt ei pecuniam se daturos. Et quæ serunt ei pecuniam se daturos. Et quæ rebat quomodo illum opportune tra- rebat quomodo illum opportune tra- deret. » deret. »

Hic ultimo tangitur proditoris ad pro- Hic ultimo tangitur proditoris ad pro- dendum obligatio. dendum obligatio.

1 Psal. XVIII, 5: In omnem terram exivit sonus 1 Psal. XVIII, 5: In omnem terram exivit sonus

Et dicuntur tria, scilicet, prodendi ex Et dicuntur tria, scilicet, prodendi ex parte proditoris inquisitio, proditionis parte proditoris inquisitio, proditionis exhibitæ ex parte Pontificum turpis ex- exhibitæ ex parte Pontificum turpis ex- sultatio, et ad complendam proditionem sultatio, et ad complendam proditionem promissam pertinax observatio. promissam pertinax observatio.

Dicit igitur: «Et Judas. » Pulchritu- Dicit igitur: «Et Judas. » Pulchritu- dinem nominis tangit, ut sciatur quod dinem nominis tangit, ut sciatur quod nec ex significatione nominis sui a ma- nec ex significatione nominis sui a ma- litia retrahebatur. Judas enim confitens litia retrahebatur. Judas enim confitens et glorificans interpretatur: sed signifi- et glorificans interpretatur: sed signifi- catio nominis sui cecidit ab effectu, quia catio nominis sui cecidit ab effectu, quia et ignominiam opposuit glorificationi, et et ignominiam opposuit glorificationi, et negationem confessioni. Et ideo sicut de negationem confessioni. Et ideo sicut de Juda bono dicitur, Genes. XLIX, 8: Juda, Juda bono dicitur, Genes. XLIX, 8: Juda, te laudabunt fratres tui: ita de malo te laudabunt fratres tui: ita de malo Juda dici potest: Juda, te horrebunt fra- Juda dici potest: Juda, te horrebunt fra- tres tui. Joan. XIII, 2: Cum diabolus tres tui. Joan. XIII, 2: Cum diabolus jam misisset in cor ut traderet eum Ju- jam misisset in cor ut traderet eum Ju- das Simonis Iscariotæ. Joan. vi, 71: Ex das Simonis Iscariotæ. Joan. vi, 71: Ex

vobis unus diabolus est. vobis unus diabolus est.

« Iscariotes, » memoria mortis: et sic « Iscariotes, » memoria mortis: et sic vicus vocabatur Scarioth unde natus fuit, vicus vocabatur Scarioth unde natus fuit, quia semper memoriter tenuit qualiter quia semper memoriter tenuit qualiter Christum interficeret. Isa. x, 7: Ad con- Christum interficeret. Isa. x, 7: Ad con- terendum erit cor ejus, et ad internecio- terendum erit cor ejus, et ad internecio- nem gentium non paucarum. Psal. xxxv, nem gentium non paucarum. Psal. xxxv, 5: Iniquitatem meditatus est in cubili 5: Iniquitatem meditatus est in cubili suo: adstitit omni viæ non bonæ, mali- suo: adstitit omni viæ non bonæ, mali- tiam autem non odivit. tiam autem non odivit.

« Unus » singularis malitiæ. Eccle. « Unus » singularis malitiæ. Eccle. IV, 8: Unus est, et secundum non ha- IV, 8: Unus est, et secundum non ha- bet. bet.

« De duodecim. » Hoc dicit ut osten- « De duodecim. » Hoc dicit ut osten- dat inconveniens: quia nec honor ele- dat inconveniens: quia nec honor ele- ctionis ipsum revocavit a scelere, quia ctionis ipsum revocavit a scelere, quia ipsum Christus ad tantum apostolatus ipsum Christus ad tantum apostolatus apicem vocare dignatus fuit. Joan. vi, apicem vocare dignatus fuit. Joan. vi, 71: Nonne ego vos duodecim elegi, et 71: Nonne ego vos duodecim elegi, et ex vobis unus diabolus est. ex vobis unus diabolus est.

« Abiit. » Bene abiit, quia viam dese - « Abiit. » Bene abiit, quia viam dese - ruit veritatis. In epistola Judæ, y. 11: Væ ruit veritatis. In epistola Judæ, y. 11: Væ illis, quia in viam Cain abierunt, et illis, quia in viam Cain abierunt, et errore Balaam mercede effusi sunt. errore Balaam mercede effusi sunt.

« Ad summos sacerdotes, » apud quos « Ad summos sacerdotes, » apud quos summa rerum agebatur tunc temporis. summa rerum agebatur tunc temporis. I Esdræ, IX, 2: Manus Magistratuum I Esdræ, IX, 2: Manus Magistratuum fuit in transgressione hac prima. fuit in transgressione hac prima.

eorum, etc. eorum, etc.

12 12

IN EVANG. MARCI, XIV-11, 12. IN EVANG. MARCI, XIV-11, 12.

« Ut proderet eum, » hoc est, prodi- « Ut proderet eum, » hoc est, prodi- tiose traderet eum « illis. » Psal. XL, 10: tiose traderet eum « illis. » Psal. XL, 10: Homo pacis meæ, in quo speravi, ma- Homo pacis meæ, in quo speravi, ma- gnificavit super me supplantationem. gnificavit super me supplantationem.

« Qui audientes, » « Qui audientes, »

Sacerdotes, « gavisi sunt. » Psal. LI, Sacerdotes, « gavisi sunt. » Psal. LI, 3: Quid gloriaris in malitia? Proverb. 3: Quid gloriaris in malitia? Proverb. 11, 14: Lætantur cum malefecerint, et 11, 14: Lætantur cum malefecerint, et exsultant in rebus pessimis. Sapient. exsultant in rebus pessimis. Sapient. XIV, 28 Dum lætantur, insaniunt. XIV, 28 Dum lætantur, insaniunt.

« Et promiserunt pecuniam, » pro « Et promiserunt pecuniam, » pro venditione sanguinis innocentis. Zachar. venditione sanguinis innocentis. Zachar. XI, 13: Pretium quo appretiatus sum a XI, 13: Pretium quo appretiatus sum a filiis Israel. Sic venditus est Joseph a filiis Israel. Sic venditus est Joseph a fratribus suis 1. fratribus suis 1.

Promiserunt autem pecuniam « se da- Promiserunt autem pecuniam « se da- turos. » Luc. xx11, 6: Et spopondit, et turos. » Luc. xx11, 6: Et spopondit, et ad tradendum se Christum Sacerdotibus ad tradendum se Christum Sacerdotibus obligavit, et sic principes socii furis tra- obligavit, et sic principes socii furis tra- ditoris sunt effecti. Psal. XLIX, 18: Si ditoris sunt effecti. Psal. XLIX, 18: Si videbas furem currebas cum eo, et cum videbas furem currebas cum eo, et cum adulteris portionem tuam ponebas, Isa, adulteris portionem tuam ponebas, Isa, 1, 23: Principes tui infideles, socii fu- 1, 23: Principes tui infideles, socii fu- rum. Judas enim fur erat, et habebat rum. Judas enim fur erat, et habebat loculos, et pro furti recompensatione loculos, et pro furti recompensatione vendere qnærebat sanguinem Christi. vendere qnærebat sanguinem Christi.

« Et quærebat » « Et quærebat »

Judas causam, « quomodo » caute Judas causam, « quomodo » caute « illum, » Christum, « opportune, » sine « illum, » Christum, « opportune, » sine turbis, «traderet. » Luc. xxII, 6: Quæ- turbis, «traderet. » Luc. xxII, 6: Quæ- rebat opportunitatem ut traderet illum rebat opportunitatem ut traderet illum

sine turbis, sine turbis,

« Et primo die azymorum, quando « Et primo die azymorum, quando Pascha immolabant, dicunt ei disci- Pascha immolabant, dicunt ei disci- puli: Quo vis eamus et paremus tibi puli: Quo vis eamus et paremus tibi utmanduces pascha? » utmanduces pascha? »

torem. torem.

695 695

prima continetur cœnæ præparatio, cu- prima continetur cœnæ præparatio, cu- jus communione proditor revocari de- jus communione proditor revocari de- buerat in secunda, revocat per admo- buerat in secunda, revocat per admo- nitionis verbum, ibi, y. 17: « Vespere. nitionis verbum, ibi, y. 17: « Vespere. autem facto, etc. » In tertia autem, re- autem facto, etc. » In tertia autem, re- vocat per communionem sacramenti, vocat per communionem sacramenti, ibi, y. 22 « Et manducantibus illis, ibi, y. 22 « Et manducantibus illis, etc. » etc. »

In prima harum adhuc tria dicuntur: In prima harum adhuc tria dicuntur: in quorum primo, ubi cœna paranda sit in quorum primo, ubi cœna paranda sit discipulorum fit inquisitio: in secundo, discipulorum fit inquisitio: in secundo, de coena paranda Christi ponitur instru- de coena paranda Christi ponitur instru- ctio in tertio, per obedientiam disci- ctio in tertio, per obedientiam disci- pulorum cœnæ fit præparatio. pulorum cœnæ fit præparatio.

In prima harum tria dicit: temporis In prima harum tria dicit: temporis congruitatem, legis necessitatem, et de congruitatem, legis necessitatem, et de præparanda cœna discipulorum quæstio- præparanda cœna discipulorum quæstio-

nem. nem.

Dicit igitur: «Et primo die azymo- Dicit igitur: «Et primo die azymo- rum. » Hoc dupliciter exponitur. Dici- rum. » Hoc dupliciter exponitur. Dici- tur enim prima dies azymorum quando tur enim prima dies azymorum quando azyma parabantur, et sic quartadecima azyma parabantur, et sic quartadecima luna dicitur prima dies azymorum: quæ luna dicitur prima dies azymorum: quæ dies numerabatur a tertia decima die ad dies numerabatur a tertia decima die ad vesperam usque ad vesperam quartæde- vesperam usque ad vesperam quartæde- cimæ diei. Et sic hic dicitur prima dies cimæ diei. Et sic hic dicitur prima dies azymorum quando primum azyma offe- azymorum quando primum azyma offe- rebatur et comedebatur. Et hæc dies in- rebatur et comedebatur. Et hæc dies in- cepit a vespera quartæ decimæ lunæ, et cepit a vespera quartæ decimæ lunæ, et usque ad vesperam quintædecimæ lunæ usque ad vesperam quintædecimæ lunæ protendebatur; et sic adhuc quartade- protendebatur; et sic adhuc quartade- cima luna in vespera facta est hæc quæ- cima luna in vespera facta est hæc quæ- stio. Exod. x, passim, Quartadecima stio. Exod. x, passim, Quartadecima luna ad vesperam conspersa est farina luna ad vesperam conspersa est farina in azymos, et tunc fermentum de domi- in azymos, et tunc fermentum de domi- bus Judæorum ejiciebatur. Exod. XII, bus Judæorum ejiciebatur. Exod. XII, 34 Tulit igitur populus conspersam 34 Tulit igitur populus conspersam farinam antequam fermentaretur. Levit. farinam antequam fermentaretur. Levit. XXIII, 5 et 6: Mense primo, quartade- XXIII, 5 et 6: Mense primo, quartade- cima die mensis ad vesperum, Phase cima die mensis ad vesperum, Phase Domini est; et quintadecima die men- Domini est; et quintadecima die men- sis hujus, solemnitas azymorum Domini sis hujus, solemnitas azymorum Domini est. Septem diebus azyma comedetis. est. Septem diebus azyma comedetis. « Quando Pascha immolabant. » Ne- « Quando Pascha immolabant. » Ne-

Hic incipit revocare a malitia prodi- cessitas est ex legis præcepto. Lex enim, Hic incipit revocare a malitia prodi- cessitas est ex legis præcepto. Lex enim, Exod. x11, passim, et Levit. XIII, 5 et seq., Exod. x11, passim, et Levit. XIII, 5 et seq., Habet autem tres partes: in quarum præcipit tunc cœnam agni paschalis im- Habet autem tres partes: in quarum præcipit tunc cœnam agni paschalis im-

1 Genes. XXXVII, 28. 1 Genes. XXXVII, 28.

13 13

14 14

696 696

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

molari, et quartadecima luna immolaba- molari, et quartadecima luna immolaba- tur. Luc. xx11, 7: Venit autem dies azy- tur. Luc. xx11, 7: Venit autem dies azy- morum, in quo necesse erat occidi Pas- morum, in quo necesse erat occidi Pas- cha. Exod. XII, passim, universa multi- cha. Exod. XII, passim, universa multi- tudo filiorum Israel immolabit agnum tudo filiorum Israel immolabit agnum quartadecima die mensis hujus ad ve- quartadecima die mensis hujus ad ve- sperum. sperum.

<< Dicunt ei discipuli, » << Dicunt ei discipuli, »

A tempore et lege sumentes quæstionis A tempore et lege sumentes quæstionis occasionem: occasionem:

« Quo vis eamus ? » Non quærunt de « Quo vis eamus ? » Non quærunt de civitate: quia sciverunt quod non nisi in civitate: quia sciverunt quod non nisi in Jerusalem Pascha erat celebrandum, sed Jerusalem Pascha erat celebrandum, sed quærunt de vico vel domo. Deuter. XVI, quærunt de vico vel domo. Deuter. XVI, 5 et 6: Non poteris immolare Phase in 5 et 6: Non poteris immolare Phase in qualibet urbium tuarum..., sed in loco qualibet urbium tuarum..., sed in loco quem elegerit Dominus. Sicut etiam quem elegerit Dominus. Sicut etiam quærit spiritualiter sponsa in Canticis, I, quærit spiritualiter sponsa in Canticis, I, 6: Indica mihi quem diligit anima mea, 6: Indica mihi quem diligit anima mea, ubi pascas, ubi cubes in meridie, ne va- ubi pascas, ubi cubes in meridie, ne va- gari incipiam post greges sodalium gari incipiam post greges sodalium tuorum. Multi enim sunt alias cœnas pa- tuorum. Multi enim sunt alias cœnas pa- rantes quæ non sunt cœnæ dominicæ. rantes quæ non sunt cœnæ dominicæ. I ad Corinth. x1; 18 et seq. : Primum I ad Corinth. x1; 18 et seq. : Primum quidem convenientibus vobis in Eccle- quidem convenientibus vobis in Eccle- siam,... jam non est dominicam cœnam siam,... jam non est dominicam cœnam manducare: unusquisque enim cœnam manducare: unusquisque enim cœnam suam præsumit ad manducandum. suam præsumit ad manducandum.

« Et paremus tibi, » juxta legem, « ut « Et paremus tibi, » juxta legem, « ut manduces, » hoc est, ad manducandum, manduces, » hoc est, ad manducandum, « Pascha, » hoc est, agnum paschalem. « Pascha, » hoc est, agnum paschalem. Glossa «Hanc quæstionem faciunt dis- Glossa «Hanc quæstionem faciunt dis- cipuli, ut cum voluntate Dei gressus no- cipuli, ut cum voluntate Dei gressus no- stros dirigamus. » stros dirigamus. »

« Et mittit duos ex discipulis suis, et « Et mittit duos ex discipulis suis, et dicit eis Ite in civitatem, et occurret dicit eis Ite in civitatem, et occurret vobis homo lagenam aquæ bajulans: vobis homo lagenam aquæ bajulans: sequimini eum, sequimini eum,

Et quocumque introierit, dicite do- Et quocumque introierit, dicite do- mino domus quia Magister dicit : Ubi mino domus quia Magister dicit : Ubi est refectio mea, ubi Pascha cum dis- est refectio mea, ubi Pascha cum dis- cipulis meis manducem? cipulis meis manducem?

1 Deuter. xiv, 24 et seq., et XVI, 5 et 6. 1 Deuter. xiv, 24 et seq., et XVI, 5 et 6.

Et ipse vobis demonstrabit cœna. Et ipse vobis demonstrabit cœna. culum grande, stratum: et illic parate culum grande, stratum: et illic parate nobis. » nobis. »

« Et mittit duos ex discipulis suis. » « Et mittit duos ex discipulis suis. » Aliis enim parare non licuit nisi disci- Aliis enim parare non licuit nisi disci- pulis, qui ex hoc specialiter erant in- pulis, qui ex hoc specialiter erant in- struendi. Duos autem mittit: quia chari- struendi. Duos autem mittit: quia chari- tatis sacramentum est, et inter paucio- tatis sacramentum est, et inter paucio- res quam inter duos charitas haberi res quam inter duos charitas haberi non poterit. Eccle. iv, 11: Si duo fove- non poterit. Eccle. iv, 11: Si duo fove- buntur mutuo, unus quomodo calefiet? buntur mutuo, unus quomodo calefiet?

« Et dicit eis. » Quatuor autem dicit: « Et dicit eis. » Quatuor autem dicit: legis præceptum, loci signum, injungit legis præceptum, loci signum, injungit quid dicendum, et præcipit Pascha esse quid dicendum, et præcipit Pascha esse parandum. parandum.

Dicit igitur «te in civitatem, » juxta Dicit igitur «te in civitatem, » juxta legis præceptum'. Notatur autem quod in legis præceptum'. Notatur autem quod in civitatem vitæ pergere debeat qui Pascha civitatem vitæ pergere debeat qui Pascha parat, hoc est, in civium coelestium uni- parat, hoc est, in civium coelestium uni- tatem. Eccle. x, 15: Labor stultorum tatem. Eccle. x, 15: Labor stultorum affliget eos, qui nesciunt in urbem, hoc affliget eos, qui nesciunt in urbem, hoc est, civitatem, pergere. Act. 1x, 6: In- est, civitatem, pergere. Act. 1x, 6: In- gredere civitatem, et ibi dicetur tibi quid gredere civitatem, et ibi dicetur tibi quid te oporteat facere. Psal. CXXI, 3 et 4 : te oporteat facere. Psal. CXXI, 3 et 4 : Jerusalem, quæ ædificatur ut civitas, cu- Jerusalem, quæ ædificatur ut civitas, cu- jus participatio ejus in idipsum. Illuc jus participatio ejus in idipsum. Illuc enim ascenderunt tribus, tribus Domini, enim ascenderunt tribus, tribus Domini, testimonium Israel, ad confitendum no- testimonium Israel, ad confitendum no- mini Domini. Quia ad litteram omnes mini Domini. Quia ad litteram omnes tribus ascenderunt in civitatem ad cœnam tribus ascenderunt in civitatem ad cœnam in idipsum, hoc est, in commune cele- in idipsum, hoc est, in commune cele- brandam. brandam.

« Et occurret vobis homo, etc. » « Et occurret vobis homo, etc. »

XVII, XVII,

Signum est loci in quo Pascha est pa- Signum est loci in quo Pascha est pa- randum. Dicit igitur « Occurret, » in randum. Dicit igitur « Occurret, » in via, « vobis homo, » non nisi ratione via, « vobis homo, » non nisi ratione utens, nihil brutale agens in seipso. Eccli. utens, nihil brutale agens in seipso. Eccli. 1 et 2 Secundum imaginem suam 1 et 2 Secundum imaginem suam fecit hominem... secundum se vestivit fecit hominem... secundum se vestivit illum virtute. Et hoc est primo conside- illum virtute. Et hoc est primo conside- randum in eo in quo Dei coena paratur, randum in eo in quo Dei coena paratur, quod occurrat per devotionem, et sit quod occurrat per devotionem, et sit homo per rationabilem vitam. Amos, IV, homo per rationabilem vitam. Amos, IV,

15 15

IN EVANG. MARCI, XIV-13, 14, 15. IN EVANG. MARCI, XIV-13, 14, 15.

12 Præparare in occursum Dei tui 12 Præparare in occursum Dei tui Israel.' Israel.'

« Lagenam aquæ bajulans: » quam « Lagenam aquæ bajulans: » quam ad litteram tulit, ut in tanto festo habe- ad litteram tulit, ut in tanto festo habe- ret apud se aquam expiationis quæ se ret apud se aquam expiationis quæ se mundaret et signat quod ubi Christus mundaret et signat quod ubi Christus cœnaturus est, lagena aquæ lacrymarum cœnaturus est, lagena aquæ lacrymarum in expiationem debet præcedere. Psal. L, in expiationem debet præcedere. Psal. L, 9: Lavabis me, et super nivem dealba- 9: Lavabis me, et super nivem dealba- bor. Psal. vi, 7: Lavabo per singulas bor. Psal. vi, 7: Lavabo per singulas noctes lectum meum, lacrymis meis stra- noctes lectum meum, lacrymis meis stra- tum meum rigabo. Ezechiel. xxxvi, 25: tum meum rigabo. Ezechiel. xxxvi, 25: Effundam super vos aquam mundam, et Effundam super vos aquam mundam, et mundabimini ab omnibus inquinamentis mundabimini ab omnibus inquinamentis

vestris. vestris.

«< Sequimini eum, » «< Sequimini eum, »

Passibus pedum, et passibus devo- Passibus pedum, et passibus devo- tionis quia ipse non præcedet nisi ad tionis quia ipse non præcedet nisi ad locum mundum. Isa. LI, 11: Munda-. locum mundum. Isa. LI, 11: Munda-. mini, qui fertis vasa Domini. Glossa: mini, qui fertis vasa Domini. Glossa:

« «

Sequimini eum qui ducit in altum ubi Sequimini eum qui ducit in altum ubi est refectio Christi. >> est refectio Christi. >>

« Et quocumque introierit, »> « Et quocumque introierit, »>