612 612

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

Calicem salutaris accipiam, et nomen Calicem salutaris accipiam, et nomen Domini invocabo. Est calix passionis, Domini invocabo. Est calix passionis, mortis angustia in charitate suscepta, mortis angustia in charitate suscepta, Matth. xxvi, 42: Pater, si non potest hic Matth. xxvi, 42: Pater, si non potest hic calix transire nisi bibam illum, fiat calix transire nisi bibam illum, fiat voluntas tua. Et, Joan. xvIII, 11: Cali- voluntas tua. Et, Joan. xvIII, 11: Cali- cem quem dedit mihi Pater, non bibam cem quem dedit mihi Pater, non bibam illum? illum?

9 : 9 :

Calix autem in malo, est calix mun- Calix autem in malo, est calix mun- danæ voluptatis, Jerem. LI, 7: Calix danæ voluptatis, Jerem. LI, 7: Calix aureus Babylon in manu Domini, in- aureus Babylon in manu Domini, in- ebrians omnem terram. Et calix pœnæ ebrians omnem terram. Et calix pœnæ inflictæ per sententiam, Psal. LXXIV, inflictæ per sententiam, Psal. LXXIV, Calix in manu Domini vini meri plenus Calix in manu Domini vini meri plenus misto... Verumtamen fæx ejus non est misto... Verumtamen fæx ejus non est exinanita bibent omnes peccatores ter- exinanita bibent omnes peccatores ter- ræ. Est calix ebrietatis mundanorum . Est calix ebrietatis mundanorum gaudiorum, Proverb. XXIII, 29 et 30: gaudiorum, Proverb. XXIII, 29 et 30: Cui suffusio oculorum? Nonne his qui Cui suffusio oculorum? Nonne his qui commorantur in vino, et student calici- commorantur in vino, et student calici- bus epotandis. bus epotandis.

Similiter etiam baptismus est in diver- Similiter etiam baptismus est in diver- sa significatione: sed tantum in bona est sa significatione: sed tantum in bona est significatione. Est enim baptismus in significatione. Est enim baptismus in verbo, Joan. xv, 3: Vos mundi estis verbo, Joan. xv, 3: Vos mundi estis propter sermonem quem locutus sum propter sermonem quem locutus sum vobis. Et idem est: Vos mundi estis, vobis. Et idem est: Vos mundi estis, quia vos baptizati estis: in aqua, unde, quia vos baptizati estis: in aqua, unde, Joan. T, 26 Ego baptizo in aqua. In Joan. T, 26 Ego baptizo in aqua. In aqua et Spiritu, Joan. 1, 5 Nisi quis aqua et Spiritu, Joan. 1, 5 Nisi quis renatus, fuerit ex aqua et Spiritu 'san- renatus, fuerit ex aqua et Spiritu 'san- cto, non potest introire in regnum Dei. cto, non potest introire in regnum Dei. In Spiritu tantum, Act. 1, 5: Vos autem In Spiritu tantum, Act. 1, 5: Vos autem baptizamini Spiritu sancto non post baptizamini Spiritu sancto non post multos hos dies. In igne præsentis tribu- multos hos dies. In igne præsentis tribu- lationis, Isa. IV, 4 : Si abluerit (alia lationis, Isa. IV, 4 : Si abluerit (alia translatio) si baptizaverit Dominus sor- translatio) si baptizaverit Dominus sor- des filiarum Sion..., in spiritu judicii, et des filiarum Sion..., in spiritu judicii, et spiritu ardoris. In morte, Luc. XII, 50: spiritu ardoris. In morte, Luc. XII, 50: Baptismo habeo baptizari, et quomodo Baptismo habeo baptizari, et quomodo coarctor usquedum perficiatur? coarctor usquedum perficiatur?

« At illi dixerunt ei, » « At illi dixerunt ei, »

Scilicet duo discipuli « Possumus : » Scilicet duo discipuli « Possumus : » inexperti propriarum virium. Cantic. inexperti propriarum virium. Cantic. I, 7: Si ignoras te, o pulcherrima mu- I, 7: Si ignoras te, o pulcherrima mu- lierum, egredere, et abi post vestigia lierum, egredere, et abi post vestigia gregum. Et ideo stulti fuerunt, quia sui gregum. Et ideo stulti fuerunt, quia sui

ipsius nescierunt propriam quantitatem. ipsius nescierunt propriam quantitatem. Ptolomæus Philosophus : « Insipiens est Ptolomæus Philosophus : « Insipiens est « qui suiipsius nescit quantitatem, hoc « qui suiipsius nescit quantitatem, hoc « est, quantum de viribus suis præsume- « est, quantum de viribus suis præsume- << re debeat. » << re debeat. »

« Jesus autem ait eis: Calicem qui- « Jesus autem ait eis: Calicem qui- dem quem ego bibo bibetis, et baptis- dem quem ego bibo bibetis, et baptis- mo quo ego baptizor baptizabimini. »> mo quo ego baptizor baptizabimini. »> Sedere autem ad dexteram meam Sedere autem ad dexteram meam vel ad sinistram, non est meum dare vel ad sinistram, non est meum dare vobis, sed quibus paratum est. « vobis, sed quibus paratum est. «

« Jesus autem ait illis : « corrigens « Jesus autem ait illis : « corrigens inexperientiam, et docens corregnandi inexperientiam, et docens corregnandi viam, et prædicens futuram eorum, viam, et prædicens futuram eorum, quando per Spiritum instructi erant, pas- quando per Spiritum instructi erant, pas- sionem. sionem.

Dicit igitur quid passuri sunt pro no- Dicit igitur quid passuri sunt pro no- mine ejus « Calicem quidem meum, » mine ejus « Calicem quidem meum, » hoc est, Passionem voluntariam, « bibe- hoc est, Passionem voluntariam, « bibe- tis, hoc est, ex charitate patiemini. tis, hoc est, ex charitate patiemini. Matth. xxvi, 27, et Luc. XXII, 17: Bibite Matth. xxvi, 27, et Luc. XXII, 17: Bibite ex hoc omnes. ex hoc omnes.

« Et baptismo quo ego baptizor, » « Et baptismo quo ego baptizor, » voluntarii in Spiritu sancto « baptizabi- voluntarii in Spiritu sancto « baptizabi- mini, » vel voluntate et actu. I ad Co- mini, » vel voluntate et actu. I ad Co- rinth. x, 2 Omnes baptizati sunt in rinth. x, 2 Omnes baptizati sunt in nube, et in mari. In nube quidem, pro- nube, et in mari. In nube quidem, pro- pter spiritus mundationem in mari, pter spiritus mundationem in mari, propter pœnitentiæ amaritudinem :" in propter pœnitentiæ amaritudinem :" in Mari rubro, propter sanguinis Christi et Mari rubro, propter sanguinis Christi et martyrii rubricationem. Sic ergo « bap- martyrii rubricationem. Sic ergo « bap- tizabimini, » hoc est, mundabimini. tizabimini, » hoc est, mundabimini.

« Sedere autem, » « Sedere autem, »

Propter hæc omnia, « ad dexteram Propter hæc omnia, « ad dexteram meam,» in gaudio æternitatis. Ad Coloss. meam,» in gaudio æternitatis. Ad Coloss. III, 1 et 2 Ubi Christus est in dextera III, 1 et 2 Ubi Christus est in dextera Dei sedens quæ sursum sunt sapite. Dei sedens quæ sursum sunt sapite.

« Vel ad sinistram, » in perfruitione « Vel ad sinistram, » in perfruitione humanitatis. Proverb. III, 16: Longitu- humanitatis. Proverb. III, 16: Longitu- do dierum in dextera ejus, et in sinistra do dierum in dextera ejus, et in sinistra illius divitiæ et gloria. illius divitiæ et gloria.

«Non est meum, » cum quidem sit ex «Non est meum, » cum quidem sit ex auctoritate sed « non est meum, » ex auctoritate sed « non est meum, » ex

40 40

41 41

42 42

43 43

IN EVANG. MARCI, X-41, 42, 43, 44, 45. IN EVANG. MARCI, X-41, 42, 43, 44, 45.

ordine justitiæ quæ respondet meritis, ordine justitiæ quæ respondet meritis, « sed quibus, » ex ordine meritorum, « sed quibus, » ex ordine meritorum, « paratum est, » hoc est, propter merita « paratum est, » hoc est, propter merita ab æterno dispositum a Patre meo, sicut ab æterno dispositum a Patre meo, sicut dicitur, Matth. xx, 23. Æterna enim dicitur, Matth. xx, 23. Æterna enim sapientia illud præparavit. Apocal. xiv, sapientia illud præparavit. Apocal. xiv, 13 Opera enim illorum sequuntur il- 13 Opera enim illorum sequuntur il- los. Et ideo stultum est quod illud appe- los. Et ideo stultum est quod illud appe- titis sine meritis. Jacob. iv, 3: Petitis, titis sine meritis. Jacob. iv, 3: Petitis, et non accipitis, eo quod male petatis. et non accipitis, eo quod male petatis. Ad Roman. VIII, 26: Quid oremus sic- Ad Roman. VIII, 26: Quid oremus sic- ut oportet, nescimus: sed ipse Spiritus ut oportet, nescimus: sed ipse Spiritus postulat pro nobis gemitibus inenarrabi- postulat pro nobis gemitibus inenarrabi- libus. libus.

613 613

Et quicumque voluerit in vobis pri- 44 Et quicumque voluerit in vobis pri- 44 mus esse, erit omnium servus. mus esse, erit omnium servus.

Nam et Filius hominis non venit Nam et Filius hominis non venit ut ministraretur ei, sed ut ministra- ut ministraretur ei, sed ut ministra- ret, et daret animam suam redemptio- ret, et daret animam suam redemptio- nem pro multis. » nem pro multis. »

« Jesus autem vocans eos, » tamquam « Jesus autem vocans eos, » tamquam benignus doctor humilitatis, « ait il- benignus doctor humilitatis, « ait il-

lis. » lis. »

Et tangitur hic communis omnium sa- Et tangitur hic communis omnium sa- lutis instructio contra fastum tumoris, lutis instructio contra fastum tumoris, qui eis surrepserat : et ostenditur via qui eis surrepserat : et ostenditur via salutaris ad regnandum cum Christo. salutaris ad regnandum cum Christo. Tanguntur autem hic tria, scilicet, Tanguntur autem hic tria, scilicet,

« Et audientes decem coeperunt in- fastus gentium in regno terreno: dissi- « Et audientes decem coeperunt in- fastus gentium in regno terreno: dissi- dignari de Jacobo et Joanne » dignari de Jacobo et Joanne »

Hic tangitur indignatio aliorum Apo- Hic tangitur indignatio aliorum Apo- stolorum. Indignatio autem eorum fuit stolorum. Indignatio autem eorum fuit de indiscreta petitione duorum, qui igno- de indiscreta petitione duorum, qui igno- rantes mensuram suam, immoderata ar- rantes mensuram suam, immoderata ar- debant cupiditate regnandi super alios. debant cupiditate regnandi super alios. Zachar. iv, 7 Quid_tu, mons magne, Zachar. iv, 7 Quid_tu, mons magne, coram Zorobabel? in planum. coram Zorobabel? in planum.

« De Jacobo et Joanne, » qui aliis præ- « De Jacobo et Joanne, » qui aliis præ- ferri in regno terreno cupiebant. Job, ferri in regno terreno cupiebant. Job, xx, 12 et 13 Quid te elevat cor tuum, xx, 12 et 13 Quid te elevat cor tuum, et quasi magna cogitans, attonitos habes et quasi magna cogitans, attonitos habes oculos? Quid tumet contra Deum spiri- oculos? Quid tumet contra Deum spiri- tus tuus, ut proferas de ore tuo hujusce- tus tuus, ut proferas de ore tuo hujusce- modi sermones? Causa autem fuit, quia modi sermones? Causa autem fuit, quia in via disputaverant quis eorum videre- in via disputaverant quis eorum videre- tur esse major, sicut dicitur, Luc 1x, tur esse major, sicut dicitur, Luc 1x, 46, et Matth. XVII, 1, et Luc. xx11, 24. 46, et Matth. XVII, 1, et Luc. xx11, 24.

« Jesus autem vocans eos, ait illis : « Jesus autem vocans eos, ait illis : Scitis quia hi qui videntur principari Scitis quia hi qui videntur principari gentibus, dominantur eis, et princi- gentibus, dominantur eis, et princi- pes eorum potestatem habent ipso- pes eorum potestatem habent ipso-

rum. rum.

Non ita est autem in vobis : sed Non ita est autem in vobis : sed quicumque voluerit fieri major, erit quicumque voluerit fieri major, erit vester minister: vester minister:

1 Cf. Genes. x, 8 et 9. 1 Cf. Genes. x, 8 et 9.

militudo ad illos regnantium cum Chri- militudo ad illos regnantium cum Chri- sto et exempli subjectio in Dei Filio. sto et exempli subjectio in Dei Filio.

Dicit igitur : « Scitis, » quia per ea Dicit igitur : « Scitis, » quia per ea quæ in mundo videtis hoc scire pot- quæ in mundo videtis hoc scire pot- estis, « quia hi qui videntur » (hoc dicit estis, « quia hi qui videntur » (hoc dicit quia dominatus sæcularis magis est um- quia dominatus sæcularis magis est um- bra et phantasma quam veritas) «prin- bra et phantasma quam veritas) «prin- cipari gentibus, » sine legibus gentium, cipari gentibus, » sine legibus gentium, sicut ordinati in principes, sed per ty- sicut ordinati in principes, sed per ty- rannidem opprimunt pauperes, - sicut rannidem opprimunt pauperes, - sicut Nemrod ', « dominantur eis, » violenta Nemrod ', « dominantur eis, » violenta dominatione et ambitione dominatus et dominatione et ambitione dominatus et potestatis. Isa. xix, 4: Tradam Ægy- potestatis. Isa. xix, 4: Tradam Ægy- ptum in manu dominorum crudelium, ptum in manu dominorum crudelium, et rex fortis dominabitur eorum. Amos, et rex fortis dominabitur eorum. Amos, vi, 14: Quæ lætamini in nihilo, qui di- vi, 14: Quæ lætamini in nihilo, qui di- citis Numquid non in fortitudine no- citis Numquid non in fortitudine no- stra assumpsimus nobis cornua ? stra assumpsimus nobis cornua ?

« Et principes eorum, vel potius ty- « Et principes eorum, vel potius ty- ranni oppressorum, « potestatem habent ranni oppressorum, « potestatem habent ipsorum, » quam pro viribus et non se- ipsorum, » quam pro viribus et non se- cundum judicium et justitiam exercent cundum judicium et justitiam exercent in eos. Luc. XXII, 25: Reges gentium in eos. Luc. XXII, 25: Reges gentium dominantur eorum, et qui potestatem dominantur eorum, et qui potestatem habent super eos, benefici vocantur. habent super eos, benefici vocantur.

<< Non ita est autem in vobis. » << Non ita est autem in vobis. »

<< Doctrina est viæ ad regnandum cum << Doctrina est viæ ad regnandum cum Christo per viam humilitatis. Et ideo Christo per viam humilitatis. Et ideo

45 45

614 614

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

dicit: «Sed quicumque, » scilicet inter dicit: «Sed quicumque, » scilicet inter vos discipulos meos, « voluerit fieri ma- vos discipulos meos, « voluerit fieri ma- jor, »in gloria mea, « erit vester mini- jor, »in gloria mea, « erit vester mini- ster, » sicut minor, qui ad obsequia est ster, » sicut minor, qui ad obsequia est deputatus. Luc. XXII, 26: Qui major est deputatus. Luc. XXII, 26: Qui major est in vobis, fiat sicut minor : et qui præ- in vobis, fiat sicut minor : et qui præ- cessor est, sicut ministrator. Matth. xvi, cessor est, sicut ministrator. Matth. xvi, 4 Quicumque humiliaverit se sicut 4 Quicumque humiliaverit se sicut parvulus iste, hic est major in regno parvulus iste, hic est major in regno cœlorum. cœlorum.

« Et quicumque voluerit in vobis pri- « Et quicumque voluerit in vobis pri- mus esse, » dignitate in gloria regni mei, mus esse, » dignitate in gloria regni mei, ille per actum humilitatis et ministerii ille per actum humilitatis et ministerii « erit omnium servus, » quantum ab ob- « erit omnium servus, » quantum ab ob- sequium. Et, Luc. XVIII, 14 Qui se hu- sequium. Et, Luc. XVIII, 14 Qui se hu- miliat, exaltabitur. Proverb. xv, 33: miliat, exaltabitur. Proverb. xv, 33: Gloriam præcedit humilitas. Eccli. XI, Gloriam præcedit humilitas. Eccli. XI, 1 Sapientia humiliati exaltabit caput 1 Sapientia humiliati exaltabit caput illius, et in medio magnatorum consede- illius, et in medio magnatorum consede- re illum faciet. Job, xxII, 29: Qui hu- re illum faciet. Job, xxII, 29: Qui hu- miliatus fuerit, erit in gloria. miliatus fuerit, erit in gloria.

« Nam et Filius hominis. >> « Nam et Filius hominis. >>

: :

Ponit seipsum in exemplum. « Filius Ponit seipsum in exemplum. « Filius hominis non venit, » in carnem et in hominis non venit, » in carnem et in mundum formam servi accipiens, in si- mundum formam servi accipiens, in si- militudinem hominum factus, exinaniens militudinem hominum factus, exinaniens semetipsum et ideo, « non venit ut mi- semetipsum et ideo, « non venit ut mi- nistretur ei, » hoc est, ut serviatur ei, nistretur ei, » hoc est, ut serviatur ei, « sed ut ministraret » aliis. Luc. XXII, 27: « sed ut ministraret » aliis. Luc. XXII, 27: Nam quis major est, qui recumbit, an Nam quis major est, qui recumbit, an qui ministrat? Nonne qui recumbit ? qui ministrat? Nonne qui recumbit ? Ego autem in medio vestrum sum sicut Ego autem in medio vestrum sum sicut qui ministrat. Isa. LII, 13: Ecce intelli- qui ministrat. Isa. LII, 13: Ecce intelli- get servus meus, exaltabitur, et elevabi- get servus meus, exaltabitur, et elevabi- tur, et sublimis erit valde. tur, et sublimis erit valde.

Et tangit maximum quod exhibuit Et tangit maximum quod exhibuit ministerium et dicit : « Et daret ani- ministerium et dicit : « Et daret ani- mam suam, » in pignus, « redemptio- mam suam, » in pignus, « redemptio- nem pro multis » efficaciter, sed pro nem pro multis » efficaciter, sed pro omnibus sufficienter. Psal. CXXIX, 7: omnibus sufficienter. Psal. CXXIX, 7: Apud Dominum misericordia, et copiosa Apud Dominum misericordia, et copiosa apud eum redemptio. Jerem. xII, 7 : apud eum redemptio. Jerem. xII, 7 : Dedi dilectam animam meam in manu Dedi dilectam animam meam in manu inimicorum ejus. I Joan. 11, 2: Ipse est inimicorum ejus. I Joan. 11, 2: Ipse est propitiatio pro peccatis nostris : non propitiatio pro peccatis nostris : non

1 Ad Philip. II, 7. 1 Ad Philip. II, 7.

pro nostris autem tantum, sed etiam pro pro nostris autem tantum, sed etiam pro

totius mundi. totius mundi.

<< Et veniunt Jericho et proficiscen- << Et veniunt Jericho et proficiscen- te eo de Jericho, et discipulis ejus et te eo de Jericho, et discipulis ejus et plurima multitudine, filius Timæi, plurima multitudine, filius Timæi, Bartimæus cæcus, sedebat juxta viam Bartimæus cæcus, sedebat juxta viam mendicans. » mendicans. »

Hic ad faciem Leonis se convertens Hic ad faciem Leonis se convertens Marcus, ponit per miraculum doctrinæ Marcus, ponit per miraculum doctrinæ præhabitæ confirmationem. præhabitæ confirmationem.

Dividitur autem in quatuor particu- Dividitur autem in quatuor particu- las: in quarum prima ponuntur antece- las: in quarum prima ponuntur antece- denter impetrantia miraculum: in secun- denter impetrantia miraculum: in secun- da, ponuntur miraculum impetrantia ex da, ponuntur miraculum impetrantia ex parte ejus in quo perfectum est miracu- parte ejus in quo perfectum est miracu- lum in tertia, ponuntur ea quæ circum- lum in tertia, ponuntur ea quæ circum- stant miraculi perfectionem ex parte Sal- stant miraculi perfectionem ex parte Sal- vatoris in quarta autem et ultima, tan- vatoris in quarta autem et ultima, tan- gitur miraculi fructus. gitur miraculi fructus.

In prima tanguntur quatuor: locus, et In prima tanguntur quatuor: locus, et iter, discipulorum ædificatio, et turbæ iter, discipulorum ædificatio, et turbæ comitantis eum multitudo. comitantis eum multitudo.

De primo dicit : « Et veniunt, » iti- De primo dicit : « Et veniunt, » iti- nerando versus Jerusalem, « Jericho. » nerando versus Jerusalem, « Jericho. » Omittit autem hic Marcus quod et Matth. Omittit autem hic Marcus quod et Matth. xx, omiserat quod Lucas refert, xviii, xx, omiserat quod Lucas refert, xviii, 35 et seq., quod Salvator veniendo Jeri- 35 et seq., quod Salvator veniendo Jeri- cho unum cæcum in via illuminavit : et, cho unum cæcum in via illuminavit : et, Luc. xix, 1 et seq., quod veniens Jericho Luc. xix, 1 et seq., quod veniens Jericho Zachæum allocutus est, et apud eum Zachæum allocutus est, et apud eum hospitatus: qui etiam merito suæ ho- hospitatus: qui etiam merito suæ ho- spitalitatis est secundum nomen suum spitalitatis est secundum nomen suum tunc justificatus. Hæc enim omnia com- tunc justificatus. Hæc enim omnia com- petunt, quia Jericho luna interpretatur: petunt, quia Jericho luna interpretatur: luna autem est quæ suum lumen conti- luna autem est quæ suum lumen conti- nuo mutuat a sole: sicut etiam a sole nuo mutuat a sole: sicut etiam a sole justitiæ cæcus mutuato lumine illumi- justitiæ cæcus mutuato lumine illumi- natur, et Zachæus justificatur. Eccli. natur, et Zachæus justificatur. Eccli. XLIII, 7: A luna signum diei festi : lu- XLIII, 7: A luna signum diei festi : lu- minare quod minuitur in consummatio- minare quod minuitur in consummatio- ne. Psal. LXXXVIII, 38: Et luna testis in ne. Psal. LXXXVIII, 38: Et luna testis in coelo fidelis. coelo fidelis.

46 46

« Et proficiscente eo, » « Et proficiscente eo, »

Christo, «de Jericho. » Christo, «de Jericho. »

IN EVANG, MARCI, X-46. IN EVANG, MARCI, X-46.

Tangit iter ad Jerusalem quo festina- Tangit iter ad Jerusalem quo festina- bat ad passionem. In hoc enim nobis de- bat ad passionem. In hoc enim nobis de- dit exemplum. Ad Hebr. XII, 2: Adspi- dit exemplum. Ad Hebr. XII, 2: Adspi- cientes in auctorem fidei, et consumma- cientes in auctorem fidei, et consumma- torem Jesum, qui proposito sibi gaudio torem Jesum, qui proposito sibi gaudio sustinuit crucem, confusione contempla. sustinuit crucem, confusione contempla.

« Et discipulis ejus, » qui et instruen- « Et discipulis ejus, » qui et instruen- di et confortandi erant per miraculum. di et confortandi erant per miraculum. Joan. II, 11: Hoc fecit initium signorum Joan. II, 11: Hoc fecit initium signorum Jesus coram discipulis suis et manife- Jesus coram discipulis suis et manife- stavit gloriam suam, et crediderunt in stavit gloriam suam, et crediderunt in eum discipuli ejus. eum discipuli ejus.

« Et plurima turba, » quæ ex devo- « Et plurima turba, » quæ ex devo- tione cum eo ad diem festum cum Do- tione cum eo ad diem festum cum Do- mino ascendebat, et per miraculum ad mino ascendebat, et per miraculum ad fidem ædificabatur. Apocalyps. vii, 9 : fidem ædificabatur. Apocalyps. vii, 9 : Vidi turbam magnam quam dinumerare Vidi turbam magnam quam dinumerare nemo poterat ex omnibus gentibus, stan- nemo poterat ex omnibus gentibus, stan- tes ante thronum. Isa. II, 3: Ibunt po- tes ante thronum. Isa. II, 3: Ibunt po- puli multi et dicent: Venite, et ascenda- puli multi et dicent: Venite, et ascenda- mus ad montem Domini, et ad domum mus ad montem Domini, et ad domum Dei Jacob, et docebit nos vias suas, et Dei Jacob, et docebit nos vias suas, et ambulabimus in semitis ejus. ambulabimus in semitis ejus.

« Filius Timæi. » « Filius Timæi. »

Tangit ea quæ impetrant miraculum Tangit ea quæ impetrant miraculum ex parte ejus in quo factum est: et sunt ex parte ejus in quo factum est: et sunt tria, scilicet, pristinæ felicitatis prospe tria, scilicet, pristinæ felicitatis prospe ritas, instantis miseriæ infelicitas, et in- ritas, instantis miseriæ infelicitas, et in- stanter ad se clamantis supplicitas. At- stanter ad se clamantis supplicitas. At- tende autem quod Matth. xx, 30 et seq., tende autem quod Matth. xx, 30 et seq., dicitur, quod duo fuerunt cæci illumina- dicitur, quod duo fuerunt cæci illumina- ti a Domino, sed Marcus unum ponit, ti a Domino, sed Marcus unum ponit, qui notæ fuit famæ et de altero non qui notæ fuit famæ et de altero non negat, sed tacet unde Beda in Glossa: negat, sed tacet unde Beda in Glossa: « Matthæus in hoc loco dicit duos cæcos « Matthæus in hoc loco dicit duos cæcos « sécus viam sedentes illuminatos: Lu- « sécus viam sedentes illuminatos: Lu- « cas, cum appropinquaret Jericho unum « cas, cum appropinquaret Jericho unum « illuminatum pari ordine: sed Lucas « illuminatum pari ordine: sed Lucas « scribit quod Matthæus omisit. Quod « scribit quod Matthæus omisit. Quod « autem hoc loco Matthæus duos dicit, « autem hoc loco Matthæus duos dicit, « Marcus dicit unum, et alterum non ne- « Marcus dicit unum, et alterum non ne- «gat, sciendum est unum eorum fuisse «gat, sciendum est unum eorum fuisse « notissimum: unde et nomen ejus et « notissimum: unde et nomen ejus et « patris Marcus commemorat, quod in « patris Marcus commemorat, quod in

615 615

« aliis non facit, nisi cum Jairum nomi- « aliis non facit, nisi cum Jairum nomi- « ne expressit: quia sicut ille nobilis « ne expressit: quia sicut ille nobilis « fuit, ita et iste ex aliqua felicitate de- « fuit, ita et iste ex aliqua felicitate de- «jectus, notissimæ et famosæ miseriæ «jectus, notissimæ et famosæ miseriæ « fuit, qui non solum cæcus, verum « fuit, qui non solum cæcus, verum «<etiam mendicus sedebat. >>> «<etiam mendicus sedebat. >>> Hujus ergo Hujus ergo illuminationem Marcus describit, quia illuminationem Marcus describit, quia miraculo majorem famam comparavit. miraculo majorem famam comparavit.

Hoc est igitur quod dicit: « Filius Ti- Hoc est igitur quod dicit: « Filius Ti- mæi, » nobilis viri, nomine « Barti- mæi, » nobilis viri, nomine « Barti- mæus, » qui filius pinguedinis interpre- mæus, » qui filius pinguedinis interpre- tatur ex quo nomine præterita prospe- tatur ex quo nomine præterita prospe- ritas significatur. Job, xvi, 13: Ego ille ritas significatur. Job, xvi, 13: Ego ille quondam opulentus, repente contritus quondam opulentus, repente contritus sum. Luc. 1, 51: Deposuit potentes de sum. Luc. 1, 51: Deposuit potentes de sede. sede.

« Cæcus, » « Cæcus, »

Ex tanta prosperitate dejectum tangit Ex tanta prosperitate dejectum tangit in duplicem miseriam incidisse. « Cæ- in duplicem miseriam incidisse. « Cæ- cus, » luminibus privatus, ut vias ad cus, » luminibus privatus, ut vias ad quærendum necessaria non videret : et quærendum necessaria non videret : et ideo « sedebat, » duces per vias non ha- ideo « sedebat, » duces per vias non ha- bens. Thren. 111, 2: Me minavit et ad- bens. Thren. 111, 2: Me minavit et ad- duxit in tenebras, et non in lucem. duxit in tenebras, et non in lucem.

« Juxta viam, » non in via, ne offen- « Juxta viam, » non in via, ne offen- diculum esset transeuntibus, et tamen a diculum esset transeuntibus, et tamen a transeuntibus videretur. Matth. XX, 30 : transeuntibus videretur. Matth. XX, 30 : Duo cæci sedentes secus viam. Isa. LIX, 9: Duo cæci sedentes secus viam. Isa. LIX, 9: Exspectavimus lucem, et ecce tenebræ : Exspectavimus lucem, et ecce tenebræ : splendorem, et in tenebris ambulavimus. splendorem, et in tenebris ambulavimus. Forsitan enim iste quia prosperitate abu- Forsitan enim iste quia prosperitate abu- sus fuit, incidit in miseriam cæcitatis et sus fuit, incidit in miseriam cæcitatis et mendicæ paupertatis. Deuter. xXXIII, 29; mendicæ paupertatis. Deuter. xXXIII, 29; Palpes in meridie sicut palpare solet Palpes in meridie sicut palpare solet cæcus in tenebris, et non dirigas vias cæcus in tenebris, et non dirigas vias

tuas. tuas.

« Mendicans, » hoc est, extensione « Mendicans, » hoc est, extensione manus paupertatem suam dicens, et in manus paupertatem suam dicens, et in miseria corporis nulla habens vitæ sola- miseria corporis nulla habens vitæ sola- tia, et miseriæ temperamenta. Job, xxx, tia, et miseriæ temperamenta. Job, xxx, 3: Egestate et fame steriles, squalentes 3: Egestate et fame steriles, squalentes calamitate et miseria. Eccle. v, 12 et 13: calamitate et miseria. Eccle. v, 12 et 13: Est et alia infirmitas quam vidi sub Est et alia infirmitas quam vidi sub sole divitiæ conservatæ in malum do- sole divitiæ conservatæ in malum do- mini sui. Pereunt enim in afflictione mini sui. Pereunt enim in afflictione pessima generavit filium qui in summa pessima generavit filium qui in summa egestate erit. egestate erit.

47 47

616 616

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

« Qui cum audisset quia Jesus Na- « Qui cum audisset quia Jesus Na- zarenus est, cœpit clamare et dicere: zarenus est, cœpit clamare et dicere: Jesu, fili David, miserere mei. » Jesu, fili David, miserere mei. »

Tangit instantiam supplicantis. Et di- Tangit instantiam supplicantis. Et di- cit duo supplicationem, et instantiam. cit duo supplicationem, et instantiam.

In supplicatione dicit tria, scilicet ex- In supplicatione dicit tria, scilicet ex- citationem ad petendum, intensionem ad citationem ad petendum, intensionem ad clamandum, discretionem ad impetran- clamandum, discretionem ad impetran- dum. dum.

: :

Dicit igitur « Qui cum audisset, » Dicit igitur « Qui cum audisset, » a transeuntibus quia, sicut dicit Luc. a transeuntibus quia, sicut dicit Luc. XVIII, 36 et 37: Cum audiret turbam XVIII, 36 et 37: Cum audiret turbam prætereuntem, interrogabat quid hoc es- prætereuntem, interrogabat quid hoc es- set. Dixerunt autem ei, quod Jesus Na- set. Dixerunt autem ei, quod Jesus Na- zarenus transiret. zarenus transiret.

Et hoc est «Quia Jesus Nazarenus, » Et hoc est «Quia Jesus Nazarenus, » omni flore vernans, « est, » qui transiret: omni flore vernans, « est, » qui transiret: sperans de misericordia et bonitate et sperans de misericordia et bonitate et largitate ejus, qui illuminat omnem ho- largitate ejus, qui illuminat omnem ho- minem venientem in hunc mundum, ex- minem venientem in hunc mundum, ex- citatus est ad petendum ab eo, de quo citatus est ad petendum ab eo, de quo dicitur, Luc. 1, 79 Illuminare his qui dicitur, Luc. 1, 79 Illuminare his qui in tenebris et in umbra mortis sedent: in tenebris et in umbra mortis sedent: ad dirigendos pedes nostros in viam pa- ad dirigendos pedes nostros in viam pa- cis. cis.

Et hoc est: « Cœpit clamare, » cum Et hoc est: « Cœpit clamare, » cum magna desiderii et intentionis et vocis magna desiderii et intentionis et vocis intensione. Psal. xv, 7: Clamor meus intensione. Psal. xv, 7: Clamor meus introivit in aures ejus. Psal. cxvi, 145: introivit in aures ejus. Psal. cxvi, 145: Clamavi in toto corde meo, exaudi me, Clamavi in toto corde meo, exaudi me, Domine. Baruch, 1, 1: Anima in angu- Domine. Baruch, 1, 1: Anima in angu- stiis et spiritus anxius clamat ad te, Do- stiis et spiritus anxius clamat ad te, Do- mine. mine.

« Et dicere. » Tangit discretionem pe- « Et dicere. » Tangit discretionem pe- titionis ad exaudiendum. titionis ad exaudiendum.

« Jesu, fili David, miserere mei. » « Jesu, fili David, miserere mei. »

Jesum nominat Salvatorem, cujus et Jesum nominat Salvatorem, cujus et officium et actus semper fuit ad salvan- officium et actus semper fuit ad salvan- dum. In oratione Manassæ, sub finem: dum. In oratione Manassæ, sub finem: Indignum salvabis me secundum ma- Indignum salvabis me secundum ma- gnam misericordiam tuam. gnam misericordiam tuam.

«Fili David,» manu fortis, qui sal- «Fili David,» manu fortis, qui sal- vare potest affectu desiderabilis, qui ex vare potest affectu desiderabilis, qui ex benignitate cunctis exhibet vultum gra- benignitate cunctis exhibet vultum gra- tiosum divitis regis, qui habet unde tiosum divitis regis, qui habet unde

salvare possit misericordis etiam in ini- salvare possit misericordis etiam in ini- micos, quem aliena miseria in corde affi- micos, quem aliena miseria in corde affi- cit et cogit ad miserendum. Tu qui filius cit et cogit ad miserendum. Tu qui filius hujus es, et hæreditate cuncta ista acce- hujus es, et hæreditate cuncta ista acce- pisti, «miserere mei. » De primo dicitur, pisti, «miserere mei. » De primo dicitur, Eccli. XLVI, 1 et 2: Jesus Nave... qui Eccli. XLVI, 1 et 2: Jesus Nave... qui fuit magnus secundum nomen suum, fuit magnus secundum nomen suum, maximus in salutem electorum Dei. De maximus in salutem electorum Dei. De secundo, Joel, 11, 13: Benignus et miseri- secundo, Joel, 11, 13: Benignus et miseri- cors est..., et præstabilis super malitia. cors est..., et præstabilis super malitia. Esther, xv, 17: Valde mirabilis es, do- Esther, xv, 17: Valde mirabilis es, do- mine, et facies tua plena gratiarum. Et mine, et facies tua plena gratiarum. Et ideo omnes in facie ejus gratiam inve- ideo omnes in facie ejus gratiam inve- niunt. De tertio, I ad Corinth. 1, 5: In niunt. De tertio, I ad Corinth. 1, 5: In omnibus divites facti estis in illo. Et omnibus divites facti estis in illo. Et sequitur, y. 7: Ita ut nihil desit vobis in sequitur, y. 7: Ita ut nihil desit vobis in ulla gratia. Ad Roman. x, 12: Dives in ulla gratia. Ad Roman. x, 12: Dives in omnes qui invocant illum. De quarto, omnes qui invocant illum. De quarto, Psal. cxxix, 7 Apud Dominum miseri- Psal. cxxix, 7 Apud Dominum miseri- cordia, et copiosa apud eum redem- cordia, et copiosa apud eum redem- ptio. ptio.

Ergo, « miserere mei,» tua compas- Ergo, « miserere mei,» tua compas- sione, utramque meam miseriam corpo- sione, utramque meam miseriam corpo- ris et fortunæ removendo. Psal. L, 3 : ris et fortunæ removendo. Psal. L, 3 : Miserere mei, Deus, secundum magnam Miserere mei, Deus, secundum magnam misericordiam tuam: et secundum mul- misericordiam tuam: et secundum mul- titudinem miserationum tuarum. Isa. titudinem miserationum tuarum. Isa. LXIII, 15: Ubi est zelus tuus, et fortitudo LXIII, 15: Ubi est zelus tuus, et fortitudo tua, multitudo viscerum tuorum, et mi- tua, multitudo viscerum tuorum, et mi- serationum tuarum ? super me continu- serationum tuarum ? super me continu- erunt se. erunt se.

« Et comminabantur illi multi ut « Et comminabantur illi multi ut taceret. At ille multo magis clamabat: taceret. At ille multo magis clamabat: Fili David, miserere mei. » Fili David, miserere mei. »

Tangit hic ad petendum instantiam. Et Tangit hic ad petendum instantiam. Et tanguntur tria quæ instantiam important, tanguntur tria quæ instantiam important, scilicet increpantium comminatio, qui a scilicet increpantium comminatio, qui a clamore hunc avertere non poterant : clamore hunc avertere non poterant : clamoris per omnia momenta accumula- clamoris per omnia momenta accumula- tio et petitionis ingeminatio. tio et petitionis ingeminatio.

Dicit igitur: « Et comminabantur ei Dicit igitur: « Et comminabantur ei multi, » nolentes inquietari Dominum, multi, » nolentes inquietari Dominum, «ut taceret » a clamore. Luc. XVIII, 39: «ut taceret » a clamore. Luc. XVIII, 39: Qui præibant, increpabant eum ut tace- Qui præibant, increpabant eum ut tace- ret. Ipse vero multo magis clamabat. Et ret. Ipse vero multo magis clamabat. Et

48 48

49 49

50 50

31 31

52 52

IN EVANG. MARCI, IN EVANG. MARCI,

tales signant eos qui retrahunt a bono tales signant eos qui retrahunt a bono opere. Proverb. 11, 27: Noli prohibere opere. Proverb. 11, 27: Noli prohibere benefacere eum qui potesi: si vales, et ip- benefacere eum qui potesi: si vales, et ip- se benefac. se benefac.

« At ille multo magis clamabat. » Ad « At ille multo magis clamabat. » Ad Coloss. IV, 2 Orationi instate, vigilan- Coloss. IV, 2 Orationi instate, vigilan- tes in ea. Luc. XVIII, 1: Oportet semper tes in ea. Luc. XVIII, 1: Oportet semper orare et non deficere. Thren. 11, 18: De- orare et non deficere. Thren. 11, 18: De- duc quasi torrentem lacrymas per diem duc quasi torrentem lacrymas per diem et noctem non des requiem tibi, neque et noctem non des requiem tibi, neque taceat pupilla oculi tui. taceat pupilla oculi tui.

« Fili David, miserere mei. » Ecce « Fili David, miserere mei. » Ecce petitionis ingeminatio. Matth. xv, 22: petitionis ingeminatio. Matth. xv, 22: Miserere mei, Domine, fili David. Faci- Miserere mei, Domine, fili David. Faci- lis enim et mollis ad placandum fuit Da- lis enim et mollis ad placandum fuit Da- vid, cujus tu es hæres. II Reg. xx111, 8: vid, cujus tu es hæres. II Reg. xx111, 8: Ipse est quasi tenerrimus ligni vermicu- Ipse est quasi tenerrimus ligni vermicu- lus. Habacuc, 1, 2: Usquequo, Domine, lus. Habacuc, 1, 2: Usquequo, Domine, clamabo, et non exaudies? vociferabor clamabo, et non exaudies? vociferabor ad te vim patiens, et non salvabis ? ad te vim patiens, et non salvabis ?

« Et stans Jesus præcepit illum vo- « Et stans Jesus præcepit illum vo- cari. Et vocant cæcum, dicentes ei : cari. Et vocant cæcum, dicentes ei : Animæquior esto: surge, vocat te. Animæquior esto: surge, vocat te.

Qui, projecto vestimento suo, Qui, projecto vestimento suo, liens venit ad eum. liens venit ad eum.

exsi- exsi-

Et respondens Jesus dixit illi: Quid Et respondens Jesus dixit illi: Quid tibi vis faciam ? Cæcus autem dixit ei: tibi vis faciam ? Cæcus autem dixit ei: Rabboni, ut videam. Rabboni, ut videam.

Jesus autem ait illi: Vade, fides tua Jesus autem ait illi: Vade, fides tua

X-48, 49, 50, 51, 52. X-48, 49, 50, 51, 52.

617 617

præceptum : unde dicit : « Præcepit il- præceptum : unde dicit : « Præcepit il- lum vocari, »ut Deo et lumini æterno lum vocari, »ut Deo et lumini æterno appropinquaret. Psal. xXXIII, 6: Accedi- appropinquaret. Psal. xXXIII, 6: Accedi- te ad eum, et illuminamini, et facies ve- te ad eum, et illuminamini, et facies ve- stræ non confundentur. Genes. XLIV, 21: stræ non confundentur. Genes. XLIV, 21: Adducite eum ad me, et ponam oculos Adducite eum ad me, et ponam oculos

meos super eum. meos super eum.

Tertium est quod juxta Christi impe- Tertium est quod juxta Christi impe- rium cæcus vocatur. « Et vocant cæ- rium cæcus vocatur. « Et vocant cæ- cum, » ministri illuminationis et interces- cum, » ministri illuminationis et interces- sores, « dicentes ei, » cæco jam statim sores, « dicentes ei, » cæco jam statim illuminando. II ad Corinth. 11, 8: Confir- illuminando. II ad Corinth. 11, 8: Confir- metis in illum charitatem. metis in illum charitatem.

« Animæquior esto. » Tobiæ, v, 13: « Animæquior esto. » Tobiæ, v, 13: Forti animo esto, in proximo est ut a Forti animo esto, in proximo est ut a Deo cureris. Baruch, IV, 5, 4: Anima- Deo cureris. Baruch, IV, 5, 4: Anima- quior esto, populus Dei, quia quæ Deo quior esto, populus Dei, quia quæ Deo placent manifesta sunt nobis. placent manifesta sunt nobis.

Ergo « surge, » hoc est, sursum ad Ergo « surge, » hoc est, sursum ad coeli lumen age te. Ad Ephes. v, 14: coeli lumen age te. Ad Ephes. v, 14: Surge qui dormis, et exsurge a mortuis, Surge qui dormis, et exsurge a mortuis, et illuminabit te Christus. et illuminabit te Christus.

«< Vocat te. » Ad Roman. IV, 17: Qui «< Vocat te. » Ad Roman. IV, 17: Qui vocat ea quæ non sunt tamquam ea quæ vocat ea quæ non sunt tamquam ea quæ

sunt. sunt.

Quartum est cæci ad lumen accelera- Quartum est cæci ad lumen accelera- tio, et hoc est : tio, et hoc est :

« Qui, projecto vestimento suo, »> « Qui, projecto vestimento suo, »>

Ut reverentiam exhiberet, et pristini Ut reverentiam exhiberet, et pristini erroris per confessionem conversationem erroris per confessionem conversationem

te salvum facit. Et confestim vidit, et deponeret. Cantic. v, 3: Ex spoliavi me te salvum facit. Et confestim vidit, et deponeret. Cantic. v, 3: Ex spoliavi me sequebatur eum in via. » sequebatur eum in via. »

tunica mea, quomodo induar illa? Ad tunica mea, quomodo induar illa? Ad Ephes. Iv, 22: Deponere vos secundum Ephes. Iv, 22: Deponere vos secundum

Tangit hic ea quæ circumstant istius pristinam conversationem veterem homi- Tangit hic ea quæ circumstant istius pristinam conversationem veterem homi- miraculi perfectionem. miraculi perfectionem.

Sunt autem septem, quorum primum Sunt autem septem, quorum primum est status transeuntis, cum dicit: « Et est status transeuntis, cum dicit: « Et stans Jesus, » ut eum cæcus consequi stans Jesus, » ut eum cæcus consequi posset stetit enim ex misericordia ex- posset stetit enim ex misericordia ex- spectans eum, quem desidem transiverat spectans eum, quem desidem transiverat ex justitia. Isa. xxx, 18: Exspectat Do- ex justitia. Isa. xxx, 18: Exspectat Do- minus ut misereatur vestri. Cantic. 11, 9: minus ut misereatur vestri. Cantic. 11, 9: En ipse stat post parietem nostrum. Et En ipse stat post parietem nostrum. Et quid mirum quod stat exspectans, quia quid mirum quod stat exspectans, quia ante stetit pulsans. ante stetit pulsans.

Secundum est adducendi cæci ad se Secundum est adducendi cæci ad se

nem, qui corrumpitur secundum deside- nem, qui corrumpitur secundum deside- ria erroris. ria erroris.

« «

Exsiliens, » præ gaudio quod con- Exsiliens, » præ gaudio quod con- cepit spe sanitatis percipiendæ. Cantic. 11, cepit spe sanitatis percipiendæ. Cantic. 11, 8 Ecce iste venit, saliens in montibus, 8 Ecce iste venit, saliens in montibus, transiliens colles: quia etiamsi claudus transiliens colles: quia etiamsi claudus fuisset, præ gaudio saltasset: et hoc fuit fuisset, præ gaudio saltasset: et hoc fuit signum perfectæ fidei, quia aliter gau- signum perfectæ fidei, quia aliter gau- dium tantum non concepisset. Isa. xxxv, dium tantum non concepisset. Isa. xxxv, 6: Tunc saliet sicut cervus claudus, et 6: Tunc saliet sicut cervus claudus, et aperta erit lingua mutorum. aperta erit lingua mutorum.

« Venit ad eum, » Salvatarem et illu- « Venit ad eum, » Salvatarem et illu-

618 618

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

minatorem omnium. I Regum. xxv, 8: minatorem omnium. I Regum. xxv, 8: In die bona venimus ad te. In die bona venimus ad te.

« Et respondens Jesus dixit illi. » « Et respondens Jesus dixit illi. »

Quintum est, in quo per quæstionem Quintum est, in quo per quæstionem intendit Dominus aliis hujus cæci osten- intendit Dominus aliis hujus cæci osten- dere affectum. « Quid tibi vis facium? » dere affectum. « Quid tibi vis facium? » Hoc quærit non ignorans, sed ut aliis os- Hoc quærit non ignorans, sed ut aliis os- tendatur quod non carnale aliquid, sed tendatur quod non carnale aliquid, sed perceptionem luminis interioris et exte- perceptionem luminis interioris et exte- rioris habet in desiderio. Tob. v, 12: rioris habet in desiderio. Tob. v, 12: Quale gaudium mihi erit, qui in tenebris Quale gaudium mihi erit, qui in tenebris sedeo, et lumen celi non video? sedeo, et lumen celi non video?

« Cæcus autem dixit ei, » de videndo « Cæcus autem dixit ei, » de videndo lumine suum exclamans desiderium. Ec- lumine suum exclamans desiderium. Ec- cle. x1, 7 Dulce lumen et delectabile cle. x1, 7 Dulce lumen et delectabile est oculis videre solem. est oculis videre solem.

« Rabboni, » dulcissime magister, qui « Rabboni, » dulcissime magister, qui veritate tua omnes illuminas, qui dixisti, veritate tua omnes illuminas, qui dixisti, Joan. vi, 12 Ego sum lux mundi : Joan. vi, 12 Ego sum lux mundi : qui sequitur me, non ambulat in tene- qui sequitur me, non ambulat in tene- bris, sed habebit lumen vitæ : qui dixisti bris, sed habebit lumen vitæ : qui dixisti adhuc, Joan. 1x, 39: In judicium ego adhuc, Joan. 1x, 39: In judicium ego in hunc mundum veni, ut qui non vident, in hunc mundum veni, ut qui non vident, videant, et qui vident, cæci fiant. videant, et qui vident, cæci fiant.

« Ut videam. » Luc. XVIII, 41: Domi- « Ut videam. » Luc. XVIII, 41: Domi- ne, ut videam 1. Psal. XVII, 29: Deus ne, ut videam 1. Psal. XVII, 29: Deus meus, illumina tenebras meas. meus, illumina tenebras meas.

« Jesus autem ait illi, « Jesus autem ait illi,

» »

Fons veræ lucis. Sapient. vu, 26: Fons veræ lucis. Sapient. vu, 26: Candor est lucis æternæ, et speculum sine Candor est lucis æternæ, et speculum sine

macula. macula.

«Vade,» illuminationis profectu. Et «Vade,» illuminationis profectu. Et

1 Matth. xx, 33: Dicunt illi: Domine, ut ape- 1 Matth. xx, 33: Dicunt illi: Domine, ut ape-

hoc est sextum. Psal. LXXXVIII, 16 et 17: hoc est sextum. Psal. LXXXVIII, 16 et 17: Domine, in lumine vultus tui ambula- Domine, in lumine vultus tui ambula- bunt et in nomine tuo exsultabunt tota bunt et in nomine tuo exsultabunt tota die, et in justitia tua exaltabuntur. Ba- die, et in justitia tua exaltabuntur. Ba- ruch, I, 14 Disce ubi sit lumen oculo- ruch, I, 14 Disce ubi sit lumen oculo- rum et pax. rum et pax.

« Fides tua, » qua me posse hoc tibi « Fides tua, » qua me posse hoc tibi facere credis, « te salvum fecit. » Luc. facere credis, « te salvum fecit. » Luc. VI, 50: Fides tua te salvam fecit, vade VI, 50: Fides tua te salvam fecit, vade in pace. in pace.

« Et confestim vidit. » « Et confestim vidit. »

Hoc est septimum. « Confestim, » Hoc est septimum. « Confestim, » quia nescit tarda molimina Spiritus san- quia nescit tarda molimina Spiritus san- cti gratia. Et ne putetur per medicinam cti gratia. Et ne putetur per medicinam curatus, statim in momento factum est. curatus, statim in momento factum est. Confestim ergo vidit. Psal. cxvIII, 18: Confestim ergo vidit. Psal. cxvIII, 18: Revela oculos meos, et considerabo mira- Revela oculos meos, et considerabo mira- bilia de lege tua. Act. ix, 18: Ceciderunt bilia de lege tua. Act. ix, 18: Ceciderunt ab oculis ejus tamquam squamæ, et vi- ab oculis ejus tamquam squamæ, et vi- sum recepit. Mich. v, 8: Cum sedero sum recepit. Mich. v, 8: Cum sedero in tenebris, Dominus lux mea est. in tenebris, Dominus lux mea est.

« Et sequebatur eum in via. » « Et sequebatur eum in via. »

Fructus est miraculi et utilitas. Matth. Fructus est miraculi et utilitas. Matth. VIII, 19 Sequar te quocumque ieris. VIII, 19 Sequar te quocumque ieris. Hic enim de cætero lumen sequebatur, Hic enim de cætero lumen sequebatur, ne in tenebris impingeret. Joan. x11, ne in tenebris impingeret. Joan. x11, 36 Dum lucem habetis, credite in lu- 36 Dum lucem habetis, credite in lu- cem, ut filii lucis sitis. Ad Ephes. v, 8 : cem, ut filii lucis sitis. Ad Ephes. v, 8 : Ut filii lucis ambulate. Hoc enim est Ut filii lucis ambulate. Hoc enim est primum lucis beneficium ut sequamur primum lucis beneficium ut sequamur

lucem. lucem.

riantur oculi nostri. riantur oculi nostri.

CAP. XI MARCI. CAP. XI MARCI.

619 619

CAPUT XI. CAPUT XI.

Super pullum asinæ cum honore Jerusalem ingreditur : ficum maledicendo are- Super pullum asinæ cum honore Jerusalem ingreditur : ficum maledicendo are- facit: ementes ac vendentes de templo ejicit: efficaciam fiduciæ in Deum os- facit: ementes ac vendentes de templo ejicit: efficaciam fiduciæ in Deum os- tendit, dicens fratri remittenda quæ in nos commisit: Scribis non dicit qua tendit, dicens fratri remittenda quæ in nos commisit: Scribis non dicit qua potestate hæc faciat, eo quod nec illi responderent ad propositam de Joannis potestate hæc faciat, eo quod nec illi responderent ad propositam de Joannis baptismo quæstionem. baptismo quæstionem.

1. Et cum appropinquarent Jeroso- 1. Et cum appropinquarent Jeroso- lymæ et Bethaniæ ad montem lymæ et Bethaniæ ad montem Olivarum, mittit duos ex disci- Olivarum, mittit duos ex disci- pulis suis', pulis suis',

2. Et ait illis Ite in castellum quod 2. Et ait illis Ite in castellum quod contra vos est, et statim intro- contra vos est, et statim intro- euntes illuc, invenietis pullum euntes illuc, invenietis pullum ligatum, super quem nemo ad- ligatum, super quem nemo ad- huc hominum sedit : solvite huc hominum sedit : solvite illum et adducite. illum et adducite.

3. Et si quis vobis dixerit : Quid 3. Et si quis vobis dixerit : Quid facitis? dicite Quia Domino facitis? dicite Quia Domino necessarius est et continuo il- necessarius est et continuo il- lum dimittet huc. lum dimittet huc.

4. Et abeuntes, invenerunt pullum 4. Et abeuntes, invenerunt pullum ligatum ante januam foris in ligatum ante januam foris in bivio et solvunt eum. bivio et solvunt eum.

5. Et quidam de illic stantibus dice- 5. Et quidam de illic stantibus dice- bant illis Quid facitis solven- bant illis Quid facitis solven- tes pullum? tes pullum?

6. Qui dixerunt eis sicut præceperat 6. Qui dixerunt eis sicut præceperat illis Jesus, et dimiserunt eis. illis Jesus, et dimiserunt eis.

7. Et duxerunt pullum ad Jesum, et 7. Et duxerunt pullum ad Jesum, et imponunt illi vestimenta sua, imponunt illi vestimenta sua, et sedit super eum³. et sedit super eum³.

8. Multi autem vestimenta sua stra- 8. Multi autem vestimenta sua stra- verunt in via: alii autem fron- verunt in via: alii autem fron- des cædebant de arboribus et des cædebant de arboribus et sternebant in via. sternebant in via.

* Matth. xxi, 1; Luc. xix, 29. * Matth. xxi, 1; Luc. xix, 29.

2 Joan. XII, 14. 2 Joan. XII, 14.

3 Psal. CXVII, 3 Psal. CXVII, 26; Matth. 26; Matth.

XXI, 9; Luc. XXI, 9; Luc.

ΧΙΧ, ΧΙΧ,

38. 38.

9. Et qui præibant et qui sequebantur 9. Et qui præibant et qui sequebantur clamabant, dicentes: Hosanna ³. clamabant, dicentes: Hosanna ³. 10. Benedictus qui venit in nomine 10. Benedictus qui venit in nomine Domini benedictum quod ve- Domini benedictum quod ve- nit regnum patris nostri David. nit regnum patris nostri David. Hosanna in excelsis. Hosanna in excelsis. 11. Et introivit Jerosolymam in tem- 11. Et introivit Jerosolymam in tem- plum et circumspectis omni- plum et circumspectis omni- bus, cum jam vespera esset ho- bus, cum jam vespera esset ho- ra, exiit in Bethaniam cum duo- ra, exiit in Bethaniam cum duo- decim. decim.

12. Et alia die cum exirent a Betha- 12. Et alia die cum exirent a Betha- nia, esuriit. nia, esuriit.

13. Cumque vidisset a longe ficum 13. Cumque vidisset a longe ficum habentem folia 5, venit si quid habentem folia 5, venit si quid forte inveniret in ea: et cum forte inveniret in ea: et cum venisset ad eam, nihil invenit venisset ad eam, nihil invenit præter folia : non enim crat præter folia : non enim crat tempus ficorum. tempus ficorum.

14. Et respondens dixit ei: Jam non 14. Et respondens dixit ei: Jam non amplius in æternum ex tc amplius in æternum ex tc fructum quisquam manducet. fructum quisquam manducet. Et audiebant discipuli ejus. Et audiebant discipuli ejus. 15. Et veniunt Jerosolymam. Et cum 15. Et veniunt Jerosolymam. Et cum introisset in templum, coepit introisset in templum, coepit ejicere vendentes et ementes in ejicere vendentes et ementes in templo et mensas nummulario- templo et mensas nummulario- rum et cathedras vendentium rum et cathedras vendentium columbas evertit. columbas evertit.

* Matth. xx1, 10. * Matth. xx1, 10.

5 Matth. xx1, 19. 5 Matth. xx1, 19.

620 620

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

16. Et non sinebat ut quisquam trans- 16. Et non sinebat ut quisquam trans- ferret vas per templum : ferret vas per templum :

17. Et docebat, dicens eis : Nonne 17. Et docebat, dicens eis : Nonne scriptum est : Quia domus scriptum est : Quia domus mea, domus orationis vocabi- mea, domus orationis vocabi- tur omnibus gentibus "? vos tur omnibus gentibus "? vos autem fecistis eam speluncam autem fecistis eam speluncam latronum. latronum.

18. Quo audito, principes sacerdotum 18. Quo audito, principes sacerdotum et scribæ quærebant quomodo et scribæ quærebant quomodo eum perderent timebant enim eum perderent timebant enim eum, quoniam universa turba eum, quoniam universa turba admirabatur super doctrina ejus. admirabatur super doctrina ejus. 19. Et cum vespera facta esset, egre- 19. Et cum vespera facta esset, egre- diebatur de civitate. diebatur de civitate.

20. Et cum mane transirent, vide- 20. Et cum mane transirent, vide- runt ficum aridam factam a ra- runt ficum aridam factam a ra- dicibus. dicibus.

21. Et recordatus Petrus, dixit ei: 21. Et recordatus Petrus, dixit ei: Rabbi, ecce ficus cui maledixisti Rabbi, ecce ficus cui maledixisti aruit. aruit.

22. Et respondens Jesus, ait illis : 22. Et respondens Jesus, ait illis : Habete fidem Dei *. Habete fidem Dei *.

23. Amen dico vobis quia quicumque 23. Amen dico vobis quia quicumque dixerit huic monti: Tollere et dixerit huic monti: Tollere et mittere in mare, et non hæsita- mittere in mare, et non hæsita- verit in corde suo, sed credide- verit in corde suo, sed credide- rit quia quodcumque dixerit rit quia quodcumque dixerit fiat, fiet ei. fiat, fiet ei.

24. Propterea dico vobis : Omnia 24. Propterea dico vobis : Omnia quæcumque orantes petitis, cre- quæcumque orantes petitis, cre- dite quia accipietis, et evenient dite quia accipietis, et evenient vobis ³. vobis ³.

25. Et cum stabitis ad orandum, di- 25. Et cum stabitis ad orandum, di-

2 Matth. xxi, 21. 2 Matth. xxi, 21.

1 Isa. LVI, 7; Jerem. VII, 11. 1 Isa. LVI, 7; Jerem. VII, 11.

3. Matth. vII, 7 et xxi, 3. Matth. vII, 7 et xxi,

22. 22.

mittite si quid habetis adversus mittite si quid habetis adversus aliquem, ut et Pater vester aliquem, ut et Pater vester qui in coelis est dimittat vobis qui in coelis est dimittat vobis peccata vestra. peccata vestra. 26. Quod si vos non dimiseritis, nec 26. Quod si vos non dimiseritis, nec Pater vester qui in coelis est Pater vester qui in coelis est dimittet vobis peccata vestra. dimittet vobis peccata vestra. 27. Et veniunt rursus Jerosolymam. 27. Et veniunt rursus Jerosolymam. Et cum ambularet in templo, Et cum ambularet in templo, accedunt ad eum summi sacer- accedunt ad eum summi sacer- dotes, et scribæ, et seniores, dotes, et scribæ, et seniores, 28. Et dicunt ei : In qua potestate 28. Et dicunt ei : In qua potestate hæc facis ? et quis dedit tibi hæc facis ? et quis dedit tibi hanc potestatem ut ista facias? hanc potestatem ut ista facias? 29. Jesus autem respondens, ait illis: 29. Jesus autem respondens, ait illis: Interrogabo vos et ego unum Interrogabo vos et ego unum verbum, et respondete mihi : et verbum, et respondete mihi : et dicam vobis in qua potestate dicam vobis in qua potestate hæc faciam. hæc faciam.

30. Baptismus Joannis, de coelo erat, 30. Baptismus Joannis, de coelo erat, an ex hominibus? Respondete an ex hominibus? Respondete mihi. mihi.

31. At illi cogitabant secum, dicen- 31. At illi cogitabant secum, dicen- tes Si dixerimus: De coelo, tes Si dixerimus: De coelo, dicet Quare ergo non credidi- dicet Quare ergo non credidi- stis ei? stis ei?

32. Si dixerimus: Ex hominibus, ti- 32. Si dixerimus: Ex hominibus, ti- memus populum: omnes enim memus populum: omnes enim habebant Joannem quia vere habebant Joannem quia vere propheta esset. propheta esset.

33. Et respondentes dicunt Jesu: Ne- 33. Et respondentes dicunt Jesu: Ne- scimus. Et respondens Jesus, scimus. Et respondens Jesus, ait illis Neque ego dico vobis ait illis Neque ego dico vobis in qua potestate hæc faciam. in qua potestate hæc faciam.

Matth. vi, 14 et xvIII, 35; Luc. XI, 9. Matth. vi, 14 et xvIII, 35; Luc. XI, 9. 5 Luc. xx, 2. 5 Luc. xx, 2.

IN EVANG. MARCI, XI-1. IN EVANG. MARCI, XI-1.

621 621

IN CAPUT XI MARCI IN CAPUT XI MARCI

ENARRATIO. ENARRATIO.

« Et cum appropinquarent Jeroso- « Et cum appropinquarent Jeroso- lymæ et Bethaniæ ad montem Oliva- lymæ et Bethaniæ ad montem Oliva-

rum. » rum. »

Ab hoc loco agere incipit de electione Ab hoc loco agere incipit de electione quorumdam ad regnum Leonis pertinen- quorumdam ad regnum Leonis pertinen- tium, et de reprobatione aliorum. tium, et de reprobatione aliorum.

Continentur autem in ea tria capitula: Continentur autem in ea tria capitula: in quorum primo sub metaphora descri- in quorum primo sub metaphora descri- bitur Synagogæ reprobatio, et Ecclesiæ bitur Synagogæ reprobatio, et Ecclesiæ de gentibus electio: in secundo autem de gentibus electio: in secundo autem meritum reprobationis ostenditur, quod meritum reprobationis ostenditur, quod est hujus libri capitulum duodecimum: est hujus libri capitulum duodecimum: in tertio autem, hoc est, tertiodecimo in tertio autem, hoc est, tertiodecimo hujus libri capitulo, modus reprobationis hujus libri capitulo, modus reprobationis Synagogæ determinatur. Synagogæ determinatur.

Istud autem capitulum in duas dividi- Istud autem capitulum in duas dividi- tur partes: in quarum prima duplex me- tur partes: in quarum prima duplex me- taphora reprobandæ Synagogæ induci- taphora reprobandæ Synagogæ induci- tur in secunda autem quæstio de pote- tur in secunda autem quæstio de pote- state hujus reprobationis determinatur, state hujus reprobationis determinatur, ibi, y. 27 « Et veniunt rursus Jeroso- ibi, y. 27 « Et veniunt rursus Jeroso- lymam, etc. » lymam, etc. »

Prima harum adhuc secundum duplam Prima harum adhuc secundum duplam reprobationis metaphoram in duas par- reprobationis metaphoram in duas par- tes distribuitur, quarum prima est meta- tes distribuitur, quarum prima est meta- phora inducens inobedientiam legis, phora inducens inobedientiam legis, propter quam Synagoga reprobatur: propter quam Synagoga reprobatur: secunda autem, ariditatem dulcedinis in- secunda autem, ariditatem dulcedinis in- tellectus spiritualis, propter quam per tellectus spiritualis, propter quam per panem condemnatur sterilitati: quæ in- panem condemnatur sterilitati: quæ in- cipit ibi, . 12: « Et alia die cum ex- cipit ibi, . 12: « Et alia die cum ex- irent a Bethania, esuriit. » irent a Bethania, esuriit. »

Adhuc autem prior harum in tres scin Adhuc autem prior harum in tres scin ditur partes in quarum prima per ad- ditur partes in quarum prima per ad- ductionem pulli indomiti Gentium voca- ductionem pulli indomiti Gentium voca- tio, et reprobatio Judæorum præsigna- tio, et reprobatio Judæorum præsigna- tur. In secunda, per processionem una tur. In secunda, per processionem una

1 Cf. Matth. xx, 18 et Marc. x, 33. 1 Cf. Matth. xx, 18 et Marc. x, 33.

fides Patrum et Gentium vocatarum os- fides Patrum et Gentium vocatarum os- tenditur, ibi, y. 8: « Multi autem vesti- tenditur, ibi, y. 8: « Multi autem vesti- menta sua straverunt, etc. » In tertia, menta sua straverunt, etc. » In tertia, desiderium salutis Judæorum in Christo, desiderium salutis Judæorum in Christo, et ingratitudo eorumdem demonstratur, et ingratitudo eorumdem demonstratur, ibi, . 11: « Et introivit Jerosolymam in ibi, . 11: « Et introivit Jerosolymam in templum et circumspectis, etc. » templum et circumspectis, etc. »

In prima harum patrium tres sunt pa- In prima harum patrium tres sunt pa- ragraphi: in quorum primo discipulo- ragraphi: in quorum primo discipulo- rum missio continetur: in secundo, obe- rum missio continetur: in secundo, obe- dientia discipulorum perfecta describitur: dientia discipulorum perfecta describitur: et in tertio, electionis Gentium meta- et in tertio, electionis Gentium meta- phora per sessionem aselli demonstratur. phora per sessionem aselli demonstratur. In primo horum paragraphorum duo In primo horum paragraphorum duo dicuntur, scilicet, discipulorum missio, et dicuntur, scilicet, discipulorum missio, et legationis injunctio. legationis injunctio.

Circa missionem duo attenduntur, sci- Circa missionem duo attenduntur, sci- licet, loci unde mittuntur opportunitas, licet, loci unde mittuntur opportunitas,

et nuntiorum idoneitas. et nuntiorum idoneitas.

De loci opportunitate tria dicuntur : De loci opportunitate tria dicuntur : describitur enim opportunitas ex viæ ter- describitur enim opportunitas ex viæ ter- mino: et describitur opportunitas ex loci mino: et describitur opportunitas ex loci in quo missio ordinata est mysterio : et in quo missio ordinata est mysterio : et tertio, describitur ex loci a quo missio tertio, describitur ex loci a quo missio est facta proprio significato. est facta proprio significato.

33: 33:

Dicit igitur: « Et cum » (quinque diebus Dicit igitur: « Et cum » (quinque diebus ante Pascha, hoc est, die dominica pal- ante Pascha, hoc est, die dominica pal- marum) « appropinquarent, ». hoc est, marum) « appropinquarent, ». hoc est, Jesus et discipuli appropinquare incipe- Jesus et discipuli appropinquare incipe- rent, «Jerosolymæ, » ad quam Jesus rent, «Jerosolymæ, » ad quam Jesus tendebat tamquam ad locum passionis. tendebat tamquam ad locum passionis. Luc. xvIII, 31: Ecce ascendimus Je- Luc. xvIII, 31: Ecce ascendimus Je- rosolymam : et consummabuntur om- rosolymam : et consummabuntur om- nia quæ scripta sunt per Prophetas nia quæ scripta sunt per Prophetas de Filio hominis. Luc. XII, de Filio hominis. Luc. XII, Non capit Prophetam perire extra Non capit Prophetam perire extra Jerusalem. Hic autem locus opportunus Jerusalem. Hic autem locus opportunus fuit passioni, quia per passionem introi- fuit passioni, quia per passionem introi- tus est ad æternæ pacis visionem, quod tus est ad æternæ pacis visionem, quod Jerusalem interpretatur. Ad Galat. iv, Jerusalem interpretatur. Ad Galat. iv, 26: Illa, quæ sursum est Jerusalem, li- 26: Illa, quæ sursum est Jerusalem, li- bera est, quæ est mater nostra. Isa. LXVI, bera est, quæ est mater nostra. Isa. LXVI, 13 et 14 In Jerusalem consolabimini, 13 et 14 In Jerusalem consolabimini, videbitis, et gaudebit cor vestrum. videbitis, et gaudebit cor vestrum.

: :

« Et Bethaniæ. » Locus est in quo or- « Et Bethaniæ. » Locus est in quo or-

622 622

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD D. ALB. MAG. ORD. PRÆD

dinatum est de missione ista. Joan. xii, dinatum est de missione ista. Joan. xii, et seq. Jesus ergo, ante sex dies Pas- et seq. Jesus ergo, ante sex dies Pas- chæ, venit Bethaniam, ubi Lazarus fue- chæ, venit Bethaniam, ubi Lazarus fue- rat mortuus, quem suscitavit Jesus. Fe- rat mortuus, quem suscitavit Jesus. Fe- cerunt autem ei cœnam ibi: et Martha mi- cerunt autem ei cœnam ibi: et Martha mi- nistrabat. Lazatus vero erat unus de dis- nistrabat. Lazatus vero erat unus de dis- cumbentibus cum eo. Maria ergo accepit cumbentibus cum eo. Maria ergo accepit libram unguenti nardi pistici, pretiosi : libram unguenti nardi pistici, pretiosi : et unxit pedes Jesu, et extersit pedes ejus et unxit pedes Jesu, et extersit pedes ejus capillis suis et domus impleta est ex capillis suis et domus impleta est ex odore unguenti. Et ibi proditor pro un- odore unguenti. Et ibi proditor pro un- guenti recuperatione concepit proditio- guenti recuperatione concepit proditio- nem et Christus ibi ordinavit electorum, nem et Christus ibi ordinavit electorum, per discipulorum legationem, vocatio- per discipulorum legationem, vocatio- nem et hoc fuit sabbato ante palmas. nem et hoc fuit sabbato ante palmas. Hic autem locus non nisi duodecim sta- Hic autem locus non nisi duodecim sta- diis distabat a Jerusalem. Opportunus diis distabat a Jerusalem. Opportunus autem fuit, quia Bethania domus obe- autem fuit, quia Bethania domus obe- dientiæ interpretatur, et per obedientiam dientiæ interpretatur, et per obedientiam Patris ordinatum est vocationis electo- Patris ordinatum est vocationis electo- rum officium. Ad Philip. 11, 8: Factus rum officium. Ad Philip. 11, 8: Factus obediens Patri usque ad mortem, mor- obediens Patri usque ad mortem, mor- tem autem crucis. tem autem crucis.

« Ad montem Olivarum. » Matth. xxı, « Ad montem Olivarum. » Matth. xxı, 1: Cum venissent Bethphage ad montem 1: Cum venissent Bethphage ad montem Oliveti. Bethphage enim casale parvum Oliveti. Bethphage enim casale parvum erat in latere montis Oliveti situm: op- erat in latere montis Oliveti situm: op- portunus autem locus fuit unde talis portunus autem locus fuit unde talis missio fieret: unde Glossa: «Hæc in monte missio fieret: unde Glossa: «Hæc in monte Oliveti posita esse dicitur, ut Ecclesia Oliveti posita esse dicitur, ut Ecclesia per gratiam Dei esse salvanda signetur: per gratiam Dei esse salvanda signetur: quam unctione spiritualium charisma- quam unctione spiritualium charisma- tum, et scientiæ et pietatis luce fovet. » tum, et scientiæ et pietatis luce fovet. » Mons enim Oliveti spiritualium distribu- Mons enim Oliveti spiritualium distribu- tor gratiarum esse signatur: et ne abs- tor gratiarum esse signatur: et ne abs- conderetur civitas supra hunc montem conderetur civitas supra hunc montem posita, mittit duos ex discipulis suis, di- posita, mittit duos ex discipulis suis, di- cens illis Ite in castellum quod contra cens illis Ite in castellum quod contra vos est. Sic ergo patet hujus loci, unde vos est. Sic ergo patet hujus loci, unde facta est, ad ipsam legationem convenien- facta est, ad ipsam legationem convenien- tia. Matth. v, 14: Non potest civitas tia. Matth. v, 14: Non potest civitas abscondi supra montem posita. Mons abscondi supra montem posita. Mons enim est elevatio potestatis ecclesiasticæ : enim est elevatio potestatis ecclesiasticæ : et fructus olivæ signat gratiarum in Ec- et fructus olivæ signat gratiarum in Ec- clesia ubertatem. Cantic. 1, 2: Oleum clesia ubertatem. Cantic. 1, 2: Oleum effusum nomen tuum. Eccle. IX, 8: Oleum effusum nomen tuum. Eccle. IX, 8: Oleum de capite tuo non deficiet. de capite tuo non deficiet.

« Mittit duos ex discipulis suis. >> « Mittit duos ex discipulis suis. >>

Tangitur hic legatorum sive nuntiorum Tangitur hic legatorum sive nuntiorum idoneitas. idoneitas.

Duo autem tanguntur circa hoc, scili- Duo autem tanguntur circa hoc, scili- cet mysterium, et informatio æternæ ve- cet mysterium, et informatio æternæ ve- ritatis. ritatis.

Dicit igitur: «Mittit, » auctoritatem Dicit igitur: «Mittit, » auctoritatem dans legationis. Matth. x, 16: Ecce ego dans legationis. Matth. x, 16: Ecce ego mitto vos sicut oves. Luc. x, 3: Ite: mitto vos sicut oves. Luc. x, 3: Ite: Ecce ego mitto vos. Ecce ego mitto vos.

« Duos, » propter geminæ charitatis « Duos, » propter geminæ charitatis affectum, sicut dicit Gregorius, quia affectum, sicut dicit Gregorius, quia « Charitas non minus quam inter duos « Charitas non minus quam inter duos « haberi potest. » Vel, sicut dicit Glossa, « haberi potest. » Vel, sicut dicit Glossa, propter veritatis scientiam, et operis propter veritatis scientiam, et operis munditiam. Proverb. xvIII, 19: Frater munditiam. Proverb. xvIII, 19: Frater qui adjuvatur a fratre, quasi civitas qui adjuvatur a fratre, quasi civitas firma. Eccle. iv, 9: Melius est duos esse firma. Eccle. iv, 9: Melius est duos esse simul quam unum: habent enim emolu- simul quam unum: habent enim emolu- mentum societatis suæ. mentum societatis suæ.

Ex discipulis suis, » quos æternæ Ex discipulis suis, » quos æternæ informaverat veritatis institutis. Joan. informaverat veritatis institutis. Joan. viii, 31 et 32: Si vos manseritis in ser- viii, 31 et 32: Si vos manseritis in ser- mone meo, vere discipuli mei eritis, et mone meo, vere discipuli mei eritis, et cognoscetis veritatem, et veritas liberabit cognoscetis veritatem, et veritas liberabit

vos. vos.

« Et ait illis: Ite in castellum quod « Et ait illis: Ite in castellum quod contra vos est. » contra vos est. »

, ,

« Et ait illis. » Injungens illis suæ le- « Et ait illis. » Injungens illis suæ le- gationis officium. II ad Corinth. 20: gationis officium. II ad Corinth. 20: Legatione fungimur tamquam Deo ex- Legatione fungimur tamquam Deo ex- hortante për nos. hortante për nos.

« Ite in castellum. » Injuncta hæc « Ite in castellum. » Injuncta hæc tangitur discipulis legatio. tangitur discipulis legatio.

Quatuor autem dicit: legationis pro- Quatuor autem dicit: legationis pro- cessum, legatorum eventum, legationis cessum, legatorum eventum, legationis officium, et legationis injunctæ statim officium, et legationis injunctæ statim ad movendum impedimentum. ad movendum impedimentum.

Primum tangit cum dicit: «Ite, » pro- Primum tangit cum dicit: «Ite, » pro- cedendo legationis processu et profectu. cedendo legationis processu et profectu. Marc. xvi, 15: Euntes in mundum uni- Marc. xvi, 15: Euntes in mundum uni- versum, prædicate Evangelium omni versum, prædicate Evangelium omni creaturæ. Job, xxxv, 35: Numquid creaturæ. Job, xxxv, 35: Numquid mittes fulgura, et ibunt, et revertentia mittes fulgura, et ibunt, et revertentia dicent tibi Adsumus ? Ac si dicat: Non dicent tibi Adsumus ? Ac si dicat: Non

3 3

IN EVANG. MARCI, XI-2, 3. IN EVANG. MARCI, XI-2, 3.

tu facies hoc, sed ego. Fulgura enim tu facies hoc, sed ego. Fulgura enim sunt Apostoli tonantes prædicatione, et sunt Apostoli tonantes prædicatione, et micantes coruscatione, et ferventes com- micantes coruscatione, et ferventes com- minatione, et blandientes leni lumine, minatione, et blandientes leni lumine, æternæ vitæ promissione. æternæ vitæ promissione.

« In castellum, » quod jam propter « In castellum, » quod jam propter iniquitatem, ea quæ erat metropolis ci- iniquitatem, ea quæ erat metropolis ci- vitas, in castellum humile sit conversa. vitas, in castellum humile sit conversa. Isa. 1, 21 Quomodo facta est meretrix Isa. 1, 21 Quomodo facta est meretrix civitas fidelis, plena judicii? justitia civitas fidelis, plena judicii? justitia habitavit in ea, nunc autem homicidæ. habitavit in ea, nunc autem homicidæ. Incastellata autem est armis contra Deum Incastellata autem est armis contra Deum ordinatis. Thren. III, 7: Circumædifica- ordinatis. Thren. III, 7: Circumædifica- vit adversum me, ut non egrediar. Psal. vit adversum me, ut non egrediar. Psal. LIX, 11 Quis deducet me in civitatem LIX, 11 Quis deducet me in civitatem munitam? munitam?

« Quod contra vos est, » quia tota se « Quod contra vos est, » quia tota se totam paraverat civitas contra Salvato- totam paraverat civitas contra Salvato- rem. Psal. LIV, 11 et 12: Vidi iniquita- rem. Psal. LIV, 11 et 12: Vidi iniquita- tem et contradictionem in civitate. Die tem et contradictionem in civitate. Die ac nocte circumdabit eam super muros ac nocte circumdabit eam super muros ejus iniquitas... et non defecit de plateis ejus iniquitas... et non defecit de plateis ejus usura et dolus. Hæ sunt munitiones ejus usura et dolus. sunt munitiones contra quas mittuntur Apostoli. II ad contra quas mittuntur Apostoli. II ad Corinth. x, 4, 5: Consilia destruentes, Corinth. x, 4, 5: Consilia destruentes, et omnem altitudinem extollentem se ad- et omnem altitudinem extollentem se ad- versus scientiam Dei. versus scientiam Dei.

« Et statim introeuntes illuc, inve- « Et statim introeuntes illuc, inve- nietis pullum ligatum, super quem nietis pullum ligatum, super quem nemo adhuc hominum sedit: solvite nemo adhuc hominum sedit: solvite illum et adducite. illum et adducite.

Et si quis vobis dixerit: Quid faci- Et si quis vobis dixerit: Quid faci- tis? dicite: Quia Domino necessarius tis? dicite: Quia Domino necessarius est et continuo illum dimittet huc. »> est et continuo illum dimittet huc. »>

Tangit hic legatorum eventum. Tangit hic legatorum eventum. Dicit igitur « Et statim,» in ipso Dicit igitur « Et statim,» in ipso urbis promurali, « introeuntes, » quia urbis promurali, « introeuntes, » quia statim occurrit eis quod quærebant. Ge. statim occurrit eis quod quærebant. Ge. nes. xxv, 20: Voluntas Dei fuit, ut nes. xxv, 20: Voluntas Dei fuit, ut cito occurreret mihi quod volebam. cito occurreret mihi quod volebam.

« Illuc, » hoc est, inibi, « invenietis « Illuc, » hoc est, inibi, « invenietis pullum. » Luc. XIX, 30: Invenietis pullum. » Luc. XIX, 30: Invenietis pullum asinæ alligatum, cui nemo um- pullum asinæ alligatum, cui nemo um- quam hominum sedit. Qui nullo fræno quam hominum sedit. Qui nullo fræno domitus et attractus gentilem significat domitus et attractus gentilem significat

623 623

populum, qui nulla lege frænatus fuerat. populum, qui nulla lege frænatus fuerat. Job, xi, 12: Vir vanus, in superbiam eri- Job, xi, 12: Vir vanus, in superbiam eri- gitur, et quasi pullum onagri se natum gitur, et quasi pullum onagri se natum liberum putat. Putabat enim gentilis po- liberum putat. Putabat enim gentilis po- pulus se natum ad libertatem, et ideo pulus se natum ad libertatem, et ideo nulla lege se frænari permisit. nulla lege se frænari permisit.

« Ligatum, » multorum vinculis pec- « Ligatum, » multorum vinculis pec- catorum. Proverb. V, 22: Iniquitates catorum. Proverb. V, 22: Iniquitates suæ capiunt impium, et funibus pecca- suæ capiunt impium, et funibus pecca- torum suorum constringitur. Psal. cxvii, torum suorum constringitur. Psal. cxvii, 6: Dolores inferni circumdederunt me, 6: Dolores inferni circumdederunt me, præoccupaverunt me laquei mortis. Et, præoccupaverunt me laquei mortis. Et, Psal. cxviii; 61: Funes peccatorum cir- Psal. cxviii; 61: Funes peccatorum cir- cumplexi sunt me, etc. cumplexi sunt me, etc.

» »

Super quem,» regendum ad hone- Super quem,» regendum ad hone- statem legum, « nemo adhuc hominum, statem legum, « nemo adhuc hominum, ratione utentium, « sedit, » domandum ratione utentium, « sedit, » domandum et regendum sed in barbaris scientia et regendum sed in barbaris scientia (alias, scientiis) vivit vagans per campos (alias, scientiis) vivit vagans per campos licentiæ. Psal. Lxxx, 13: Ibunt in adin- licentiæ. Psal. Lxxx, 13: Ibunt in adin- ventionibus suis. Job, xxxix, 5: Quis ventionibus suis. Job, xxxix, 5: Quis dimisit onagrum liberum, et vincula dimisit onagrum liberum, et vincula ejus quis solvit ? Onager est asinus agre- ejus quis solvit ? Onager est asinus agre- stis cui nullus rationabilium insedit do- stis cui nullus rationabilium insedit do- ctorum, ut dicit Glossa. ctorum, ut dicit Glossa.

« Solvite illum, »> « Solvite illum, »>

A vinculis peccatorum. Matth. xvi, A vinculis peccatorum. Matth. xvi, 19: Quodcumque solveris super terram, 19: Quodcumque solveris super terram, erit solutum et in cœlis. Psal. CXLV, 7 et erit solutum et in cœlis. Psal. CXLV, 7 et 8: Dominus solvit compeditos, Dominus 8: Dominus solvit compeditos, Dominus illuminat cæcos. illuminat cæcos.

Et absolutum a vinculis peccatorum Et absolutum a vinculis peccatorum « adducite mihi » insidendum et regen- « adducite mihi » insidendum et regen- dum. Et hæc est injuncta legatio. Joan. dum. Et hæc est injuncta legatio. Joan. 1, 42 Adduxit eum ad Jesum. Isa. LX, 1, 42 Adduxit eum ad Jesum. Isa. LX, 5: Tunc videbis et afflues, mirabitur et 5: Tunc videbis et afflues, mirabitur et dilatabitur cor tuum, quando conversa dilatabitur cor tuum, quando conversa fuerit ad te multitudo maris, fortitudo fuerit ad te multitudo maris, fortitudo gentium venerit tibi. Omnes enim illi gentium venerit tibi. Omnes enim illi per pullum significantur, adducendi per per pullum significantur, adducendi per Apostolos. Apostolos.

« Et si quis vobis dixerit, » « Et si quis vobis dixerit, »

Hoc est, si aliquis vobis aliquid dixe- Hoc est, si aliquis vobis aliquid dixe- rit objiciens contra pulli solutionem : rit objiciens contra pulli solutionem : totus enim mundus contra solutionem totus enim mundus contra solutionem

624 624

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

pulli istius rationibus armabatur, solu- pulli istius rationibus armabatur, solu- tioni contradicens. Ezechiel. III, 12: Au- tioni contradicens. Ezechiel. III, 12: Au- divi post me vocem commotionis magnæ. divi post me vocem commotionis magnæ. Psal. xc, 3 Elevevarunt flumina, Do- Psal. xc, 3 Elevevarunt flumina, Do- mine, elevaverunt flumina vocem suam, mine, elevaverunt flumina vocem suam, hoc est, defluentes temporaliter infideles. hoc est, defluentes temporaliter infideles. Sic eductioni populi de Ægypto Ægyptii Sic eductioni populi de Ægypto Ægyptii contradixerunt. Sic Pharao contemptus contradixerunt. Sic Pharao contemptus surgit in scandala. Luc. xix, 31: Si quis surgit in scandala. Luc. xix, 31: Si quis vos interrogaverit, dicens: vos interrogaverit, dicens:

« Quid facitis ? » hoc est, quare hoc « Quid facitis ? » hoc est, quare hoc facitis? Sicut multi quærunt rationem, facitis? Sicut multi quærunt rationem, quare a libertate vocetur aliquis ad fidem quare a libertate vocetur aliquis ad fidem vel religionem? Isa. LVIII, 2: Scire vias vel religionem? Isa. LVIII, 2: Scire vias meas volunt. Exod. v, 2: Nescio Domi- meas volunt. Exod. v, 2: Nescio Domi- num, et Israel non dimittam. num, et Israel non dimittam.

« Dicite, » hoc est, rationes fidei os- « Dicite, » hoc est, rationes fidei os- tendite «Quia Domino » regendus tendite «Quia Domino » regendus pullus necessarius est. » Non necessi- pullus necessarius est. » Non necessi- tate Domini, sed necessitate pulli, quia tate Domini, sed necessitate pulli, quia aliter indomitus periret. I Petr. III, 15: aliter indomitus periret. I Petr. III, 15: Parati semper ad satisfactionem omni Parati semper ad satisfactionem omni poscenti vos rationem de ea quæ in vobis poscenti vos rationem de ea quæ in vobis est spe, et etiam fide. est spe, et etiam fide.

« Et continuo, » audita fidei ratione, « Et continuo, » audita fidei ratione, « illum » pullum « dimittet huc, » ad- « illum » pullum « dimittet huc, » ad- ducendum ad me. Isa. xLv, 2: Ego ante ducendum ad me. Isa. xLv, 2: Ego ante te ibo, et gloriosos terræ humiliabo: por- te ibo, et gloriosos terræ humiliabo: por- tas æreas conteram, et vectes ferreos con- tas æreas conteram, et vectes ferreos con- fringam. Dominus enim assignata ratio- fringam. Dominus enim assignata ratio- nabili ratione fidei, humiliat intellectum nabili ratione fidei, humiliat intellectum audientium, et humiliat gloriosos terræ audientium, et humiliat gloriosos terræ Philosophos. Et confringit portas æreas, Philosophos. Et confringit portas æreas, quando frangit Oratorum eloquentiam quando frangit Oratorum eloquentiam per orbem sonantem. Et vectes ferreos per orbem sonantem. Et vectes ferreos confringit, quando acutos syllogismos confringit, quando acutos syllogismos dialecticæ fidei subdit. Et tunc dimittitur dialecticæ fidei subdit. Et tunc dimittitur ab eis adducendus ad Dominum, qui ab eis adducendus ad Dominum, qui ante rationibus phantasticis detineba- ante rationibus phantasticis detineba-

tur. tur.

« Et abeuntes invenerunt pullum li- « Et abeuntes invenerunt pullum li- gatum ante januam foris in bivio: et gatum ante januam foris in bivio: et solvunt eum.. solvunt eum..

Et quidam de illic stantibus dice- Et quidam de illic stantibus dice- bant illis Quid facitis solventes pul- bant illis Quid facitis solventes pul-

lum? lum?

: :

Qui dixerunt eis sicut præceperat Qui dixerunt eis sicut præceperat illis Jesus, et dimiserunt eis. » illis Jesus, et dimiserunt eis. »

Tangitur hic discipulorum simplex Tangitur hic discipulorum simplex obedientia. obedientia.

Et dicuntur hic quinque: profectus, ser- Et dicuntur hic quinque: profectus, ser- monis prædicti effectus, præcepti imple- monis prædicti effectus, præcepti imple- tio, præsentium adstantium contradictio, tio, præsentium adstantium contradictio, et pulli ad Dominum adductio. et pulli ad Dominum adductio.

Dicit igitur « Et abeuntes, » disci- Dicit igitur « Et abeuntes, » disci- puli a Domino ad obedientiæ perfectio- puli a Domino ad obedientiæ perfectio- nem. Ezechiel. 1, 14: Animalia ibant in nem. Ezechiel. 1, 14: Animalia ibant in similitudinem fulguris coruscantis. similitudinem fulguris coruscantis. Nulla enim erat dubitatio, nulla interro- Nulla enim erat dubitatio, nulla interro- gatio, quo minus injunctæ obedientiæ gatio, quo minus injunctæ obedientiæ opus non statim perficeretur in impetu opus non statim perficeretur in impetu charitatis et fervore spiritus. charitatis et fervore spiritus.

« Invenerunt pullum » liberum, nullo « Invenerunt pullum » liberum, nullo jugo obedientiæ pressum, nullo fræno jugo obedientiæ pressum, nullo fræno alicujus legis frænatum: « ligatum » lo- alicujus legis frænatum: « ligatum » lo- ris suorum peccatorum et lasciviarum. ris suorum peccatorum et lasciviarum. Osee, Iv, 19: Ligavit eum spiritus in Osee, Iv, 19: Ligavit eum spiritus in alis suis, hoc est, spiritus fornicationis alis suis, hoc est, spiritus fornicationis et lasciviæ. Orat. Manassæ versus me- et lasciviæ. Orat. Manassæ versus me- dium Incurvatus sum multo vinculo dium Incurvatus sum multo vinculo ferreo..., et non est respiratio mihi. ferreo..., et non est respiratio mihi.

« Ante januam, » hoc est, ante fidei « Ante januam, » hoc est, ante fidei principia et articulos per quos est ingres- principia et articulos per quos est ingres- sus in Ecclesiam. Joan. x, 9: Ego sum sus in Ecclesiam. Joan. x, 9: Ego sum ostium: per me si quis introierit, salva- ostium: per me si quis introierit, salva- bitur, et pascua inveniet. Genes. xxiv, bitur, et pascua inveniet. Genes. xxiv, 31: Ingredere, benedicite Domini, cur 31: Ingredere, benedicite Domini, cur foris stas? Quia foris est qui est ante foris stas? Quia foris est qui est ante principia fidei et ante Christum. principia fidei et ante Christum.

« In bivio, » hoc est, in libertatis ar- « In bivio, » hoc est, in libertatis ar- bitrio: quia poterat intrare et divertere bitrio: quia poterat intrare et divertere prout volebat. Eccli. xv, 18: Ante ho- prout volebat. Eccli. xv, 18: Ante ho- minem vita et mors, bonum et malum: minem vita et mors, bonum et malum: quod placuerit ei, dabitur illi. Ad litte- quod placuerit ei, dabitur illi. Ad litte- ram tamen, sicut alibi diximus, erant ibi ram tamen, sicut alibi diximus, erant ibi ligata animalia onerifera: ut pauperes ligata animalia onerifera: ut pauperes qui ad diem solemnem ascenderant, et qui ad diem solemnem ascenderant, et lassati in via perficere iter non poterant lassati in via perficere iter non poterant illis veherentur. Vel si forte onera ha- illis veherentur. Vel si forte onera ha- bebant ad ritus sacrificiorum pertinentia, bebant ad ritus sacrificiorum pertinentia, animalibus illis communibus veherentur: animalibus illis communibus veherentur: ut sacrificiorum usus in tanta habere- ut sacrificiorum usus in tanta habere- tur solemnitate. Sed primum est, quod tur solemnitate. Sed primum est, quod mysterium est de intentione Domini. mysterium est de intentione Domini.

« Et solvunt eum. »> « Et solvunt eum. »>

IN EVANG. MARCI, XI-4, 5, 6, 7. IN EVANG. MARCI, XI-4, 5, 6, 7.

Ecce obedientia. Psal. cxv, 16 et 17: Ecce obedientia. Psal. cxv, 16 et 17: Dirupisti vincula mea: tibi sacrificabo Dirupisti vincula mea: tibi sacrificabo

hostiam laudis. hostiam laudis.

« Et quidam de illic stantibus dice- « Et quidam de illic stantibus dice- bant. » bant. »

Sicut Athenienses dixerunt Paulo, Sicut Athenienses dixerunt Paulo, Act. XVII, 19 et 20: Possumus scire quæ Act. XVII, 19 et 20: Possumus scire quæ est hæc nova, quæ a te dicitur, doctrina? est hæc nova, quæ a te dicitur, doctrina? Nova enim quædam infers auribus no- Nova enim quædam infers auribus no- stris. stris.

« Quid facitis solventes pullum? » « Quid facitis solventes pullum? » hoc est, quare hoc facitis? quia paternas hoc est, quare hoc facitis? quia paternas leges et consuetudines relinquitis, et leges et consuetudines relinquitis, et nova quædam et hactenus inaudita ser- nova quædam et hactenus inaudita ser- vare vultis. Joan. 1x, 28 et 29: Tu disci- vare vultis. Joan. 1x, 28 et 29: Tu disci- pulus illius sis, nos autem Moysi disci- pulus illius sis, nos autem Moysi disci- puli sumus. Nos scimus quia Moysi lo- puli sumus. Nos scimus quia Moysi lo- cutus est Deus, hunc autem nescimus cutus est Deus, hunc autem nescimus unde sit. unde sit.

<< Qui, »> << Qui, »>

Scilicet discipuli, «dixerunt illis, » ta- Scilicet discipuli, «dixerunt illis, » ta- liter objicientibus, « sicut præceperat liter objicientibus, « sicut præceperat Dominus, » omnem objectionem eorum Dominus, » omnem objectionem eorum et laqueum dissolventes. Psal. XIV, 4: et laqueum dissolventes. Psal. XIV, 4: Ad nihilum deductus est in conspectu Ad nihilum deductus est in conspectu ejus malignus: timentes autem Domi- ejus malignus: timentes autem Domi- num glorificat. num glorificat.

« Et dimiserunt eos, » nihil ulterius « Et dimiserunt eos, » nihil ulterius objicientes. I Reg. 11, 9: Impii in tene- objicientes. I Reg. 11, 9: Impii in tene- bris, scilicet ignorantiæ, conticescent, quia bris, scilicet ignorantiæ, conticescent, quia non in fortitudine sua roborabitur vir. non in fortitudine sua roborabitur vir.

« Et duxerunt pullum ad Jesum: « Et duxerunt pullum ad Jesum: et imponunt illi vestimenta sua, et se- et imponunt illi vestimenta sua, et se- dit super eum. »> dit super eum. »>

Perfectio est obedientiæ discipulorum. Perfectio est obedientiæ discipulorum. Psal. xxxv, 7 et 8: Homines et jumenta Psal. xxxv, 7 et 8: Homines et jumenta salvabis, Domine: quemadmodum mul- salvabis, Domine: quemadmodum mul- tiplicasti misericordiam tuam, Deus, tiplicasti misericordiam tuam, Deus,

1 Cf. Act. VIII, 26 et seq. 1 Cf. Act. VIII, 26 et seq.

XXI XXI

625 625

Psal. LXXII, 23: Ut jumentum factus Psal. LXXII, 23: Ut jumentum factus sum apud te, et ego semper tecum. Pullus sum apud te, et ego semper tecum. Pullus enim licentiose liber, quem nullum præ- enim licentiose liber, quem nullum præ- ceptum legis divinæ domuerat, et quem ceptum legis divinæ domuerat, et quem nulla lex humana ordinaverat ad disci- nulla lex humana ordinaverat ad disci- plinam adducitur autem, quando fræ- plinam adducitur autem, quando fræ- num legis imponitur, et regimini divino num legis imponitur, et regimini divino præparatur. Hoc significatur, Joan. 1, 41 præparatur. Hoc significatur, Joan. 1, 41 et 42, ubi dicit Andreas fratri suo Simo- et 42, ubi dicit Andreas fratri suo Simo- ni: Invenimus Messiam, qui dicitur ni: Invenimus Messiam, qui dicitur Christus et adduxit eum ad Jesum. Ad Christus et adduxit eum ad Jesum. Ad litteram etiam Philippus putatur fuisse litteram etiam Philippus putatur fuisse unus ex discipulis qui missi fuerunt ad unus ex discipulis qui missi fuerunt ad pullum adducendum, quia ipse primus pullum adducendum, quia ipse primus gentilem adduxit eunuchum reginæ Can- gentilem adduxit eunuchum reginæ Can- dacis 1. Alter autem putatur fuisse Pe- dacis 1. Alter autem putatur fuisse Pe- trus, qui adduxit Cornelium centurio- trus, qui adduxit Cornelium centurio- nem 2. nem 2.

Tanguntur autem tria adhuc, scilicet Tanguntur autem tria adhuc, scilicet pulli adductio, stramenti præparatio, et pulli adductio, stramenti præparatio, et Domini insessio. Primum fit per fidei Domini insessio. Primum fit per fidei prædicationem, secundum per exempli prædicationem, secundum per exempli et virtutis informationem, tertium autem et virtutis informationem, tertium autem per Domini in regimine gubernationem. per Domini in regimine gubernationem.

Dicit igitur: « Et duxerunt pullum ad Dicit igitur: « Et duxerunt pullum ad Jesum, » fidem gentibus prædicando, Jesum, » fidem gentibus prædicando, « et imponunt illi, » pullo pro stramen- « et imponunt illi, » pullo pro stramen- to, « vestimenta sua, » ut in eis Dominus to, « vestimenta sua, » ut in eis Dominus molliter sederet. Vestimentum autem molliter sederet. Vestimentum autem quod sic ad substernendum est aptum quod sic ad substernendum est aptum vocatur stragulum, a stramento sic vo- vocatur stragulum, a stramento sic vo- catum. Proverb. xxxi, 22: Stragulatam catum. Proverb. xxxi, 22: Stragulatam vestem fecit sibi. Hoc autem spiritualiter vestem fecit sibi. Hoc autem spiritualiter fit, quando Doctor talia exhibet exempla, fit, quando Doctor talia exhibet exempla, quæ super alio poni possunt per imposi- quæ super alio poni possunt per imposi- tionem. I Regum, xvIII, 4: Exspoliavit tionem. I Regum, xvIII, 4: Exspoliavit se Jonathas tunica sua, usque ad gla- se Jonathas tunica sua, usque ad gla- dium et balteum. Quia gladium verbi dium et balteum. Quia gladium verbi Dei in prædicationis officio, et balteum in Dei in prædicationis officio, et balteum in prælationis Ecclesiasticæ fastigio Præla- prælationis Ecclesiasticæ fastigio Præla- tus subdito communicare non debet. tus subdito communicare non debet. Quædam tamen Glossa dicit, quod vesti- Quædam tamen Glossa dicit, quod vesti- menta significant corpora Sanctorum: menta significant corpora Sanctorum: quæ pro confirmatione multi martyres quæ pro confirmatione multi martyres straverunt, ut viam gentilibus ad fidem straverunt, ut viam gentilibus ad fidem præpararent. Proverb. xxxi, 22: Byssus præpararent. Proverb. xxxi, 22: Byssus et purpura indumentum ejus. Byssus in et purpura indumentum ejus. Byssus in

2 Cf. Act. x, per decursum. 2 Cf. Act. x, per decursum.

40 40

626 626

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

candore innocentiæ, et purpura in san- candore innocentiæ, et purpura in san- guinis rubore. Apocal. m, 4: Qui non guinis rubore. Apocal. m, 4: Qui non inquinaverunt vestimenta sua, scilicet inquinaverunt vestimenta sua, scilicet cum mulieribus, ambulabunt mecum in cum mulieribus, ambulabunt mecum in albis, quia digni sunt. albis, quia digni sunt.

« Et sedit Dominus super eum, » hoc « Et sedit Dominus super eum, » hoc est, pullum, de cætero fræno Domini est, pullum, de cætero fræno Domini regendum. Zachar. IX, 9: Exsulta satis, regendum. Zachar. IX, 9: Exsulta satis, filia Sion, jubila, filia Jerusalem. Ecce filia Sion, jubila, filia Jerusalem. Ecce Rex tuus veniet tibi justus, et Salvator: Rex tuus veniet tibi justus, et Salvator: ipse pauper, et ascendens super pullum ipse pauper, et ascendens super pullum filium asinæ. Isti sunt nitentes asini, filium asinæ. Isti sunt nitentes asini, quibus insident pugnatores Diaboli doc- quibus insident pugnatores Diaboli doc- trinis et exemplis Apostolicis strati. trinis et exemplis Apostolicis strati. Judicum, v, 10: Qui ascenditis super ni- Judicum, v, 10: Qui ascenditis super ni- tentes asinos, et sedetis in judicio, et am- tentes asinos, et sedetis in judicio, et am- bulatis in via, loquimini. bulatis in via, loquimini.

« Multi autem vestimenta sua stra- « Multi autem vestimenta sua stra- verunt in via: alii autem frondes ca- verunt in via: alii autem frondes ca- debant de arboribus et sternebant in debant de arboribus et sternebant in via. » via. »

Tangitur hic ordinata Domini proces- Tangitur hic ordinata Domini proces- sio, per quam una fides gentium vocata- sio, per quam una fides gentium vocata- rum et Patriarcharum demonstratur, ut rum et Patriarcharum demonstratur, ut inserti sciantur esse in radicem olivæ. Ad inserti sciantur esse in radicem olivæ. Ad Roman. x1, 17: Tu cum oleaster esses, Roman. x1, 17: Tu cum oleaster esses, insertus es in illis, scilicet in ramis bo- insertus es in illis, scilicet in ramis bo- næ olivæ, et socius radicis et pinguedinis olivæ, et socius radicis et pinguedinis olivæ factus es. olivæ factus es.

Habet autem hæc processio tres par- Habet autem hæc processio tres par- tes: quidam enim viam præparando sua- tes: quidam enim viam præparando sua- vem viam fecerunt, alii viam ornaverunt, vem viam fecerunt, alii viam ornaverunt, tertii laudes unitatem fidei declarantes tertii laudes unitatem fidei declarantes decantaverunt. decantaverunt.

De primis dicit: « Multi autem, » pro- De primis dicit: « Multi autem, » pro- cedentium cum Domino ad festum Pas- cedentium cum Domino ad festum Pas- chæ, «< straverunt vestimenta,» indumen- chæ, «< straverunt vestimenta,» indumen- torum, vel exemplorum, vel corporum, torum, vel exemplorum, vel corporum, « in via, » ut molliter et pulchre jumen- « in via, » ut molliter et pulchre jumen- tum incederet vehens Dominum, et ad tum incederet vehens Dominum, et ad duritiem et inæqualitatem lapidum sub duritiem et inæqualitatem lapidum sub Domino non calcitraret: unde Glossa, Domino non calcitraret: unde Glossa, « ut noffenso pede pullus transiret. » « ut noffenso pede pullus transiret. »

1 Cf. Joan. XII, 13. 1 Cf. Joan. XII, 13.

Per indumentum enim pullus non calci- Per indumentum enim pullus non calci- trat, et per virtutis exemplum asininus trat, et per virtutis exemplum asininus homo rudis molliter in vita Ecclesiastica homo rudis molliter in vita Ecclesiastica pedem ponit, et per corpora martyrum pedem ponit, et per corpora martyrum ne cadat in fide confirmatur. Isa. XL, 3: ne cadat in fide confirmatur. Isa. XL, 3: Parate viam Domini. Job, XXXVII, 17: Parate viam Domini. Job, XXXVII, 17: Nonne vestimenta tua calida sunt, cum Nonne vestimenta tua calida sunt, cum perflata fuerit terra austro Apocal. perflata fuerit terra austro Apocal. XVI, 14 Beatus qui custodit vestimenta XVI, 14 Beatus qui custodit vestimenta sua, ne nudus ambulet. Eccle. 1x, 8: sua, ne nudus ambulet. Eccle. 1x, 8: Omni tempore sint vestimenta tua can- Omni tempore sint vestimenta tua can- dida. dida.

« Alii autem cædebant frondes » « Alii autem cædebant frondes »

Virides de arboribus, » ut viam or- Virides de arboribus, » ut viam or- narent, « et sternebant in via. » Hæ au- narent, « et sternebant in via. » au- tem frondes signant virides Patrum sen- tem frondes signant virides Patrum sen- tentias de Christo promulgatas, et flores tentias de Christo promulgatas, et flores virtutum. Eccli. xxiv, 22: Rami mei ho- virtutum. Eccli. xxiv, 22: Rami mei ho- noris et gratiæ. Matth. xxi, 8: Alii cæde- noris et gratiæ. Matth. xxi, 8: Alii cæde- bant ramos de arboribus, etc. '. Levit. bant ramos de arboribus, etc. '. Levit. XXIII, 40 et 41 Sumetis vobis fructus XXIII, 40 et 41 Sumetis vobis fructus arboris pulcherrimæ, spatulasque pal- arboris pulcherrimæ, spatulasque pal- marum, et ramos ligni densarum fron- marum, et ramos ligni densarum fron- dium, et salices de torrente, et lætabi- dium, et salices de torrente, et lætabi- mini coram Domino Deo vestro mini coram Domino Deo vestro bitisque solemnitatem. bitisque solemnitatem.

celebra- celebra-

« Et qui præibant et qui sequeban- « Et qui præibant et qui sequeban- tur clamabant, dicentes: Hosanna! tur clamabant, dicentes: Hosanna!

Benedictus qui venit in nomine Do- Benedictus qui venit in nomine Do- mini benedictum quod venit reg- mini benedictum quod venit reg- num patris nostri David. Hosanna in num patris nostri David. Hosanna in excelsis. » excelsis. »

Hic tangit de laude. Tangit autem Hic tangit de laude. Tangit autem duo diversitatem laudantium, et unita- duo diversitatem laudantium, et unita- tem laudis. tem laudis.

De primo dicit « Et qui præïbant, » De primo dicit « Et qui præïbant, » in via ante Dominum, qui signant Patres in via ante Dominum, qui signant Patres præcedentes primum adventum. Genes. præcedentes primum adventum. Genes. XXXII, 16: Antecedite me, et sit spatium XXXII, 16: Antecedite me, et sit spatium inter gregem et gregem. « Decebat enim, inter gregem et gregem. « Decebat enim, ut dicit Augustinus, ut magnus rex ve- ut dicit Augustinus, ut magnus rex ve-

9 9

10 10