222 222

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

altera Maria, » una de tribus Mariis. altera Maria, » una de tribus Mariis. Ruth, 1, 11 Scit omnis populus, sci- Ruth, 1, 11 Scit omnis populus, sci- licet Israel,... mulierem te esse virtutis. licet Israel,... mulierem te esse virtutis.

« Videre sepulcrum. » Per metony- « Videre sepulcrum. » Per metony- miam, hoc est, sepultum. Ut ungerent miam, hoc est, sepultum. Ut ungerent Jesum, sicut dicit alius Evangelista 1. Jesum, sicut dicit alius Evangelista 1.

Si quæritur de tempore Resurrectio- Si quæritur de tempore Resurrectio- nis, diversi diversa sentiunt. Gregorius nis, diversi diversa sentiunt. Gregorius dicere videtur, quod media nocte surre- dicere videtur, quod media nocte surre- xit per illud Judicum, xvi, 3, Samson xit per illud Judicum, xvi, 3, Samson fortissimus media nocte surrexit, et fortissimus media nocte surrexit, et portas Gazæ tulit ad supercilium montis. portas Gazæ tulit ad supercilium montis. Proverb. xxxi, 15 De nocte surrexit, Proverb. xxxi, 15 De nocte surrexit, deditque prædam domesticis suis, et ci- deditque prædam domesticis suis, et ci- baria, hoc est, refectionem de gaudio baria, hoc est, refectionem de gaudio Resurrectionis, ancillis suis. Augustinus Resurrectionis, ancillis suis. Augustinus videtur dicere, quod ante auroram pa- videtur dicere, quod ante auroram pa- rum, ut tenebras nostras in lucem se rum, ut tenebras nostras in lucem se mutare designaret. Genes. xxvIII, 18: mutare designaret. Genes. xxvIII, 18: Surgens Jacob mane, etc. Et ideo beatæ Surgens Jacob mane, etc. Et ideo beatæ fuerunt mulieres, quæ mane vigilabant fuerunt mulieres, quæ mane vigilabant ad ipsum. Psal. LXII, 2 Ad te de luce ad ipsum. Psal. LXII, 2 Ad te de luce vigilo. Proverb. VIII, 34: Beatus homo vigilo. Proverb. VIII, 34: Beatus homo qui audit me, et qui vigilat ad fores qui audit me, et qui vigilat ad fores meas quotidie, et observat ad postes ostii meas quotidie, et observat ad postes ostii mei. Isa. xxvI, 9: Anima mea deside- mei. Isa. xxvI, 9: Anima mea deside- ravit te in nocte, sed et spiritu meo in ravit te in nocte, sed et spiritu meo in præcordiis meis de mane vigilabo ad te. præcordiis meis de mane vigilabo ad te.

« Et ecce terræmotus factus est ma- « Et ecce terræmotus factus est ma- gnus. » gnus. »

Hic dantur Resurrectionis testimonia. Hic dantur Resurrectionis testimonia. Primo quidem de profundo inferni, et Primo quidem de profundo inferni, et secundo de excelso supra, sicut dicitur, secundo de excelso supra, sicut dicitur, Isa. VII, 11: Pete tibi signum a Domino Isa. VII, 11: Pete tibi signum a Domino Deo tuo in profundum inferni, sive in Deo tuo in profundum inferni, sive in excelsum supra. excelsum supra.

De profundo dicit evidentiam testimo- De profundo dicit evidentiam testimo- nii, cum dicit: « Ecce. » Psal. XCII, 5: nii, cum dicit: « Ecce. » Psal. XCII, 5: Testimonia tua credibilia facta sunt ni- Testimonia tua credibilia facta sunt ni- mis. Secundo, tangit rem testantem. mis. Secundo, tangit rem testantem. « Terræmotus. » Et tertio, quantitatem, « Terræmotus. » Et tertio, quantitatem, cum subdit : « Factus est magnus, » cum subdit : « Factus est magnus, » quia ab intimis terra concutitur, quia quia ab intimis terra concutitur, quia Christus victor ab inferis resurrexit. Christus victor ab inferis resurrexit.

1 Marc. XVI, 1. 1 Marc. XVI, 1.

Psal. Lxvii, 9 : Terra mota est, etenim Psal. Lxvii, 9 : Terra mota est, etenim coli distillaverunt a facie Dei Sinai, a coli distillaverunt a facie Dei Sinai, a facie Dei Israel. Psal. LXXV, 9 et 10: facie Dei Israel. Psal. LXXV, 9 et 10: Terra tremuit et quievit, cum exsurgeret Terra tremuit et quievit, cum exsurgeret in judicium Deus. Et hoc est testimo- in judicium Deus. Et hoc est testimo- nium de inferno. nium de inferno.

Testimonium autem de excelso supra Testimonium autem de excelso supra subdit, cum dicit: subdit, cum dicit:

« Angelus enim Domini descendit « Angelus enim Domini descendit de coelo, et accedens revolvit lapidem, de coelo, et accedens revolvit lapidem, et sedebat super eum. et sedebat super eum.

Erat autem adspectus ejus sicut ful- Erat autem adspectus ejus sicut ful- gur, et vestimentum ejus sicut nix. gur, et vestimentum ejus sicut nix. Præ timore autem ejus exterriti sunt Præ timore autem ejus exterriti sunt custodes, et facti sunt velut mortui. » custodes, et facti sunt velut mortui. »

Et dividitur in duo. Primo enim po- Et dividitur in duo. Primo enim po- nit descriptionem testificantis, et secun- nit descriptionem testificantis, et secun- do, certitudinem testimonii, ibi, . 5: do, certitudinem testimonii, ibi, . 5: « Respondens autem Angelus. « Respondens autem Angelus.

Descriptio autem Angeli ponitur hic, Descriptio autem Angeli ponitur hic, ab officio, ab auctoritate, a loco, a vir- ab officio, ab auctoritate, a loco, a vir- tutis opere, a forma adspectus, ab ha- tutis opere, a forma adspectus, ab ha- bitu, et a terrore. bitu, et a terrore.

Ab officio, cum dicit : « Angelus, » Ab officio, cum dicit : « Angelus, » quod est idem quod nuntius. Psal. CII, quod est idem quod nuntius. Psal. CII, 4 Qui facis Angelos tuos spiritus. Isa. 4 Qui facis Angelos tuos spiritus. Isa. XVIII, 2 Ite, Angeli veloces, ad gentem XVIII, 2 Ite, Angeli veloces, ad gentem convulsam, et dilaceratam, hoc est, ad convulsam, et dilaceratam, hoc est, ad discipulos dispersos, et tristitia dilacera- discipulos dispersos, et tristitia dilacera- tos, et dubietate convulsos. tos, et dubietate convulsos.

« Domini. » Ecce auctoritas : quia « Domini. » Ecce auctoritas : quia ministri sunt Christi Domini sui, et ab ministri sunt Christi Domini sui, et ab ipso habent legationis auctoritatem. Su- ipso habent legationis auctoritatem. Su- pra, IV, 11 Angeli accesserunt et mini- pra, IV, 11 Angeli accesserunt et mini- strabant ei. Daniel. vi, 10: Millia mil- strabant ei. Daniel. vi, 10: Millia mil- lium ministrabant ei, et decies millies lium ministrabant ei, et decies millies centena millia assistebant ei. centena millia assistebant ei.

« Descendit, » et condescendit homini- « Descendit, » et condescendit homini- bus, « de cœlo, » ut hominibus operare- bus, « de cœlo, » ut hominibus operare- tur. Et videtur contrarium, quod dicit, tur. Et videtur contrarium, quod dicit, Joan. xx, 12, ubi dicuntur duo Angeli Joan. xx, 12, ubi dicuntur duo Angeli visi fuisse, unus ad caput, unus ad pe- visi fuisse, unus ad caput, unus ad pe- des. Sed dicendum, quod in monumen- des. Sed dicendum, quod in monumen-

IN EVANG. MATTHÆI, XXVIII-2, 3, 4, 5. IN EVANG. MATTHÆI, XXVIII-2, 3, 4, 5.

to visi sunt duo: sed monumentum re- to visi sunt duo: sed monumentum re- seravit unus, nec alterius indiguit auxi- seravit unus, nec alterius indiguit auxi- lio et forte multi valde circa monumen- lio et forte multi valde circa monumen- tum erant, cum et ipse Dominus esset tum erant, cum et ipse Dominus esset circa monumentum et hoc significatum circa monumentum et hoc significatum est, Genes. xxxII, 2, ubi dicitur: Castra est, Genes. xxxII, 2, ubi dicitur: Castra Dei sunt hæc et appelavit nomen loci Dei sunt hæc et appelavit nomen loci illius Mahanaim, id est, Castra. illius Mahanaim, id est, Castra.

« Et accedens, » ut suo accessu fidu- « Et accedens, » ut suo accessu fidu- ciam daret, « revolvit lapidem,» in suæ ciam daret, « revolvit lapidem,» in suæ virtutis demonstrationem contra custo- virtutis demonstrationem contra custo- des. Præcipue quia mulieres dicebant ad des. Præcipue quia mulieres dicebant ad invicem Quis revolvet nobis lapidem invicem Quis revolvet nobis lapidem ab obstio monumenti ? Et respicientes ab obstio monumenti ? Et respicientes viderunt revolutum lapidem. Erat quip- viderunt revolutum lapidem. Erat quip- pe magnus valde ¹. pe magnus valde ¹.

« Et sedebat super eum. » Qui, sicut « Et sedebat super eum. » Qui, sicut dicitur, Luc. 11, 9, in Nativitate pastori- dicitur, Luc. 11, 9, in Nativitate pastori- bus gaudia nuntians stabat: ut ipso bus gaudia nuntians stabat: ut ipso situ ostenderet, quod qui in nativitate situ ostenderet, quod qui in nativitate pugnaturus venerat, modo resurgens a pugnaturus venerat, modo resurgens a mortuis quiete in dextera Dei consideret. mortuis quiete in dextera Dei consideret. Ad Coloss. III, 1 : Si consurrexistis cum Ad Coloss. III, 1 : Si consurrexistis cum Christo, quæ sursum sunt quærite, ubi Christo, quæ sursum sunt quærite, ubi Christus est in dextera Dei sedens. Isa. Christus est in dextera Dei sedens. Isa. XXXII, XXXII,

18 Sedebit populus meus in pul- 18 Sedebit populus meus in pul- chritudine pacis, in tabernaculis fiduciæ, chritudine pacis, in tabernaculis fiduciæ, et in requie opulenta. et in requie opulenta.

« Erat autem adspectus ejus. » « Erat autem adspectus ejus. »

Descriptio est ab adspectu. « Sicut Descriptio est ab adspectu. « Sicut fulgur, » in quo adspectu terror est ma- fulgur, » in quo adspectu terror est ma- lorum. Apocal. 1, 14 Oculi ejus tam- lorum. Apocal. 1, 14 Oculi ejus tam- quam flamma ignis. Psal. CXLIII, 6: quam flamma ignis. Psal. CXLIII, 6: Fulgura coruscationem, et dissipabis Fulgura coruscationem, et dissipabis

eos. eos.

« Et vestimentum ejus sicut nix. » In « Et vestimentum ejus sicut nix. » In quo notatur blandimentum eorum qui quo notatur blandimentum eorum qui coelestis sunt conversationis, et vesti- coelestis sunt conversationis, et vesti- mentum decoris Christi. Isa. XLIX, 18: mentum decoris Christi. Isa. XLIX, 18: Omnibus his velut ornamento vestieris, Omnibus his velut ornamento vestieris, et circumdabis tibi eos quasi sponsa. et circumdabis tibi eos quasi sponsa. Psal. c, 2: Amictus lumine sicut ve- Psal. c, 2: Amictus lumine sicut ve- stimento. stimento.

1 Marc. XVI, 3 et 4. 1 Marc. XVI, 3 et 4.

<< Præ timore autem ejus. » << Præ timore autem ejus. »

223 223

Describit hic a terrore fulguris. Tantæ Describit hic a terrore fulguris. Tantæ enim majestatis apparuit, qui fecit Ange- enim majestatis apparuit, qui fecit Ange- los suos spiritus et ministros suos flam- los suos spiritus et ministros suos flam- mam ignis, quod in corde « exterriti mam ignis, quod in corde « exterriti sunt custodes. » Et quia cor omnibus sunt custodes. » Et quia cor omnibus membris ministrat motum et vitam, ideo membris ministrat motum et vitam, ideo etiam in corpore « facti sunt velut mor- etiam in corpore « facti sunt velut mor- tui. » Exod. xxxIII, 20: Non videbit me tui. » Exod. xxxIII, 20: Non videbit me homo, et vivet. Et ex quo sic emarcue- homo, et vivet. Et ex quo sic emarcue- runt custodes visum unius, quid esset runt custodes visum unius, quid esset si duodecim legiones talium misisset? si duodecim legiones talium misisset? Daniel. 1x, 16: Domine mi, in visione Daniel. 1x, 16: Domine mi, in visione tua dissolutæ sunt compages meæ, et tua dissolutæ sunt compages meæ, et nihil in me remansit virium. Sapient. nihil in me remansit virium. Sapient. v, 2 Videntes turbabuntur timore hor- v, 2 Videntes turbabuntur timore hor- ribili, etc. ribili, etc.

« «

Respondens autem Angelus, dixit Respondens autem Angelus, dixit mulieribus: Nolite timere vos. » mulieribus: Nolite timere vos. »

Hic tangitur testimonium quod conti- Hic tangitur testimonium quod conti- netur in duobus in confortatione vide- netur in duobus in confortatione vide- licet contra timorem, et veritatis de- licet contra timorem, et veritatis de- monstratione contra dubietatem. monstratione contra dubietatem.

Sed hoc præmittit Evangelista, di- Sed hoc præmittit Evangelista, di- cens «Respondens, » non ad verba, cens «Respondens, » non ad verba, sed ad corda trepidantia, « Angelus di- sed ad corda trepidantia, « Angelus di- xit mulieribus, » exterius sonans per xit mulieribus, » exterius sonans per corpus assumptum. Et hoc dignum fuit: corpus assumptum. Et hoc dignum fuit: quia istæ fuerunt quæ luctabantur ora- quia istæ fuerunt quæ luctabantur ora- tione et desiderio cum Angelo, non dimit- tione et desiderio cum Angelo, non dimit- tentes eum nisi benediceret eis. Genes. tentes eum nisi benediceret eis. Genes. xxx11, 26 Non dimittam te, nisi bene- xxx11, 26 Non dimittam te, nisi bene- dixeris mihi. Osee, x11, 4: Invaluit ad dixeris mihi. Osee, x11, 4: Invaluit ad Angelum, et confortatus est: flevit, et Angelum, et confortatus est: flevit, et rogavit eum. Et est concordans tempus : rogavit eum. Et est concordans tempus : quia lucta Jacob facta est in aurora, quæ quia lucta Jacob facta est in aurora, quæ auream horam præfigurabat Ressurre- auream horam præfigurabat Ressurre- ctionis, quando jam radii gloriosæ fe- ctionis, quando jam radii gloriosæ fe- licitatis diffusi sunt in nube assumptæ licitatis diffusi sunt in nube assumptæ carnis. carnis.

: :

«Nolite timere vos. » Discretionem «Nolite timere vos. » Discretionem notat pronomen. Quasi dicat: Illi ti- notat pronomen. Quasi dicat: Illi ti- meant, qui ad gloriam nostram non per- meant, qui ad gloriam nostram non per-

2 Psal. CIII, 4. 2 Psal. CIII, 4.

6 6

224 224

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

tinent vos autem quid timetis, quæ tinent vos autem quid timetis, quæ vestros concives videtis? Judicum, vi, vestros concives videtis? Judicum, vi, 23 Pax tecum, ne timeas, non morie- 23 Pax tecum, ne timeas, non morie- ris. Daniel. x, 19: Noli timere, vir desi- ris. Daniel. x, 19: Noli timere, vir desi- deriorum pax tibi: confortare, et esto deriorum pax tibi: confortare, et esto robustus. robustus.

« Scio enim quod Jesum qui cruci- « Scio enim quod Jesum qui cruci- fixus est quæritis. Non est hic. >> fixus est quæritis. Non est hic. >>

Hic ponitur veritatis assertio, quam Hic ponitur veritatis assertio, quam asserit a tribus a conscientiæ revelatio- asserit a tribus a conscientiæ revelatio- ne, ut cætera melius credant a præteri- ne, ut cætera melius credant a præteri- torum recordatione: a præsentium de- torum recordatione: a præsentium de- monstratione. monstratione.

De revelatione conscientiæ est : « Scio De revelatione conscientiæ est : « Scio enim quod Jesum qui crucifixus est enim quod Jesum qui crucifixus est quæritis. » Psal. XXIII, 6: Hæc est gene- quæritis. » Psal. XXIII, 6: Hæc est gene- ratio quærentium Dominum. Sapient. ratio quærentium Dominum. Sapient. 1, 1 : In simplicitate cordis quærite 1, 1 : In simplicitate cordis quærite illum. Quod autem dicit : « Qui crucifi- illum. Quod autem dicit : « Qui crucifi- xus est, » non dicit ad specificandum, xus est, » non dicit ad specificandum, sed ad dubium de cordibus earum ex- sed ad dubium de cordibus earum ex- pellendum. pellendum.

Et subinfert ex hoc assertionem, di- Et subinfert ex hoc assertionem, di- cens : « Non est hic, » corporali præ- cens : « Non est hic, » corporali præ- sentia sicut enim dicit alius Evangeli- sentia sicut enim dicit alius Evangeli- sta, Luc. xxiv, 5: Quid quæritis viven- sta, Luc. xxiv, 5: Quid quæritis viven- tem cum mortuis? tem cum mortuis?

« Surrexit enim, sicut dixit. » « Surrexit enim, sicut dixit. »

Ecce adstruitur a memoria præteriti. Ecce adstruitur a memoria præteriti. Dixit enim, Supra, xx, 19: Et tertia Dixit enim, Supra, xx, 19: Et tertia die resurget, et xxvi, 32: Postquam die resurget, et xxvi, 32: Postquam autem resurrexero, præcedam vos in autem resurrexero, præcedam vos in Galilæam. Supra, XII, 40: Sicut fuit Galilæam. Supra, XII, 40: Sicut fuit Jonas in ventre ceti tribus diebus, etc. Jonas in ventre ceti tribus diebus, etc.

<< Venite, et videte locum ubi positus << Venite, et videte locum ubi positus erat Dominus. >> erat Dominus. >>

Adstruit hic a demonstratione præsen- Adstruit hic a demonstratione præsen- tium, dicens: « Venite. » Joan. xx, 11: tium, dicens: « Venite. » Joan. xx, 11: Inclinavit se Maria, et prospexit in mo- Inclinavit se Maria, et prospexit in mo- numentum. « Et videte, » considerate numentum. « Et videte, » considerate

1 Cf. etiam, Joan. xx, 7 et 8. 1 Cf. etiam, Joan. xx, 7 et 8.

diligenter locum. Quia sicut dicitur, Luc. diligenter locum. Quia sicut dicitur, Luc. XXIV, 3, 12, corpus Jesu non invene- XXIV, 3, 12, corpus Jesu non invene- runt sed linteamina, et sudarium quod runt sed linteamina, et sudarium quod fuerat super caput Jesu seorsum posi- fuerat super caput Jesu seorsum posi- tum involutum in unum locum '. tum involutum in unum locum '.

« Ubi positus fuerat Dominus. » Un- « Ubi positus fuerat Dominus. » Un- de dicitur, Joan. xx, 15, quod sublatum de dicitur, Joan. xx, 15, quod sublatum credidit, et dixit: Domine, si tu sustulisti credidit, et dixit: Domine, si tu sustulisti eum, dicito mihi ubi posuisti eum : et eum, dicito mihi ubi posuisti eum : et ego eum tollam. ego eum tollam.

« Et cito euntes, dicite discipulis « Et cito euntes, dicite discipulis ejus quia surrexit, et ecce præcedit ejus quia surrexit, et ecce præcedit vos in Galilæam ibi eum videbitis: vos in Galilæam ibi eum videbitis: ecce prædixi vobis. » ecce prædixi vobis. »

Hic injungit nuntiationem Resurrectio- Hic injungit nuntiationem Resurrectio- nis, in qua sanctæ mulieres Apostolæ nis, in qua sanctæ mulieres Apostolæ sunt Apostolorum: sicut enim in prima sunt Apostolorum: sicut enim in prima prævaricatione mors per angelum ma- prævaricatione mors per angelum ma- lum malum venit ad fœminam, et per lum malum venit ad fœminam, et per foeminam ad virum, ita nunc nuntia vi- foeminam ad virum, ita nunc nuntia vi- tæ per Angelum veniunt ad fœminas, et tæ per Angelum veniunt ad fœminas, et per fœminas ad viros. per fœminas ad viros.

Dicuntur autem hic duo injunctio Dicuntur autem hic duo injunctio nuntii boni, et confirmatio veritatis. nuntii boni, et confirmatio veritatis.

Injunctio autem nuntii optimi perfici- Injunctio autem nuntii optimi perfici- tur in velocitate nuntiantium, et deter- tur in velocitate nuntiantium, et deter- minatione eorum quibus fit nuntium, minatione eorum quibus fit nuntium, et quid nuntietur. et quid nuntietur.

De primo dicit : « Et cito euntes, » De primo dicit : « Et cito euntes, » et notat velocitatem, et velocitatis con- et notat velocitatem, et velocitatis con- tinuationem. tinuationem.

De velocitate dicit « Cito. » Isa, XL, De velocitate dicit « Cito. » Isa, XL, 31 Current, et non laborabunt : am- 31 Current, et non laborabunt : am- bulabunt, et non deficient. « Cito, » in- bulabunt, et non deficient. « Cito, » in- quam, gaudio vos agitante et incitante. quam, gaudio vos agitante et incitante. Psal. cxvIII, 32 Viam mandatorum Psal. cxvIII, 32 Viam mandatorum tuorum cucurri, cum dilatasti cor meum. tuorum cucurri, cum dilatasti cor meum. Psal. CXLVII, 15: Velociter currit sermo Psal. CXLVII, 15: Velociter currit sermo ejus. ejus.

« Euntes, » continuo sine mora in- « Euntes, » continuo sine mora in- terposita. IV Reg. vi, 24, dixit Suna- terposita. IV Reg. vi, 24, dixit Suna- mitis pergens ad Prophetam : Ne mihi mitis pergens ad Prophetam : Ne mihi facias moram in eundo. facias moram in eundo.

: :

IN EVANG. MATTHÆI, XXVIII-7, 8. IN EVANG. MATTHÆI, XXVIII-7, 8.

« Dicite. » IV Reg. VII, 9 Hæc dies « Dicite. » IV Reg. VII, 9 Hæc dies boni nuntii est si tacuerimus, et nolue- boni nuntii est si tacuerimus, et nolue- rimus nuntiare usque mane, sceleris ar- rimus nuntiare usque mane, sceleris ar- guemur. Proverb. xxv, 25 : Aqua frigi- guemur. Proverb. xxv, 25 : Aqua frigi- da animæ sitienti, et nuntius bonus de da animæ sitienti, et nuntius bonus de terra longinqua. « Discipulis ejus, » tri- terra longinqua. « Discipulis ejus, » tri- stitia detentis, et dubietate vacillantibus. stitia detentis, et dubietate vacillantibus. Job, IV, 4 Vacillantes confirmaverunt Job, IV, 4 Vacillantes confirmaverunt sermones tui, et genua trementia confor- sermones tui, et genua trementia confor- tasti. « Et Petro, » ne desperet propter tasti. « Et Petro, » ne desperet propter negationem. Luc. xx, 31 et 32 Si- negationem. Luc. xx, 31 et 32 Si- mon, Simon, ecce Satanas expetivit vos, mon, Simon, ecce Satanas expetivit vos, ut cribraret sicut triticum ego autem ut cribraret sicut triticum ego autem rogavi pro te ut non deficiat fides tua: rogavi pro te ut non deficiat fides tua: et tu aliquando conversus confirma fra- et tu aliquando conversus confirma fra-

tres tuos. tres tuos.

« Quia surrexit. »> « Quia surrexit. »>

Tria sunt nuntianda : Resurrectio, Tria sunt nuntianda : Resurrectio, præcessio in Galileam, et læta visio. præcessio in Galileam, et læta visio.

Resurrectio intentionem elevat, præ- Resurrectio intentionem elevat, præ- cessio dirigit, et visio illuminat intelle- cessio dirigit, et visio illuminat intelle- ctum. Vel, Resurrectio elevat cor, præ- ctum. Vel, Resurrectio elevat cor, præ- cessio rectificat opus, et visio consolatur cessio rectificat opus, et visio consolatur peregrinationem incolatus. peregrinationem incolatus.

« Quia surrexit: » de cætero immor- « Quia surrexit: » de cætero immor- talis sursum a mortalitate se erexit. Ad talis sursum a mortalitate se erexit. Ad Coloss. I, 1 et 2: Si consurrexistis cum Coloss. I, 1 et 2: Si consurrexistis cum Christo, quæ sursum sunt quærite, ubi Christo, quæ sursum sunt quærite, ubi Christus est in dextera Dei sedens : quæ Christus est in dextera Dei sedens : quæ sursum sunt sapite, non quæ super ter- sursum sunt sapite, non quæ super ter-

ram. ram.

« Et ecce præcedit vos. » Quasi dicat : « Et ecce præcedit vos. » Quasi dicat : In evidenti est statim. Mich. 11, 13: As- In evidenti est statim. Mich. 11, 13: As- cendet pandens iter ante eos. Joan. x, 3 cendet pandens iter ante eos. Joan. x, 3 et 4 Proprias oves vocat nominatim..., et 4 Proprias oves vocat nominatim..., et ante eas vadit : et oves illum sequun- et ante eas vadit : et oves illum sequun-

tur. tur.

« In Galilæam. » Quæ transmigratio « In Galilæam. » Quæ transmigratio facta interpretatur, uta vitiis ad virtutes, facta interpretatur, uta vitiis ad virtutes, a miseria ad gloriam, a dissimilitudinis a miseria ad gloriam, a dissimilitudinis exsilio in imaginem Dei transmigremus. exsilio in imaginem Dei transmigremus. De primo, Ezechiel. XII, 3: Transmigra- De primo, Ezechiel. XII, 3: Transmigra- per diem coram eis. De secundo, Psal. per diem coram eis. De secundo, Psal. x, 2 Transmigra in montem sicut pas- x, 2 Transmigra in montem sicut pas-

bis bis

: :

1 Expositio ista nominum piarum mulierum 1 Expositio ista nominum piarum mulierum quæ venerant primo mane et cito exeunt de quæ venerant primo mane et cito exeunt de

XXI XXI

225 225

ser et est translatio Hieronymi. De ter- ser et est translatio Hieronymi. De ter- tio, II ad Corinth. III, 18: Nos omnes, tio, II ad Corinth. III, 18: Nos omnes, revelata facie gloriam Domini speculan- revelata facie gloriam Domini speculan- tes, in eamdem imaginem transforma- tes, in eamdem imaginem transforma- mur a claritate in claritatem, tamquam mur a claritate in claritatem, tamquam a Domini Spiritu. a Domini Spiritu.

« Ibi eum videbitis, » visione lætitiæ, « Ibi eum videbitis, » visione lætitiæ, quæ merces est beatorum. Isa. xxx, quæ merces est beatorum. Isa. xxx, 17: Regem iu decore suo videbunt. Isa. 17: Regem iu decore suo videbunt. Isa. LXVI, 14: Videbitis, et gaudebit cor ve- LXVI, 14: Videbitis, et gaudebit cor ve- strum, et ossa vestra quasi herba germi- strum, et ossa vestra quasi herba germi- nabunt. nabunt.

« Ecce prædixi vobis. >> « Ecce prædixi vobis. >>

Confirmatio est dictorum, quod verum Confirmatio est dictorum, quod verum est, quia ego nuntius veritatis dico vobis. est, quia ego nuntius veritatis dico vobis. Apocal. I, 14 Hæc dicit: Amen, testis Apocal. I, 14 Hæc dicit: Amen, testis fidelis. Ad Roman. 1x, 1: Veritatem di- fidelis. Ad Roman. 1x, 1: Veritatem di- co in Christo Jesu, non mentior. co in Christo Jesu, non mentior.

« Et exierunt cito de monumento « Et exierunt cito de monumento cum timore et gaudio magno, curren cum timore et gaudio magno, curren tes nuntiare discipulis ejus. » tes nuntiare discipulis ejus. »

Hic incipit mandati Evangelici perfe- Hic incipit mandati Evangelici perfe- ctio. Et quia obedientia velox meretur ctio. Et quia obedientia velox meretur remunerationem, ideo inter obediendum remunerationem, ideo inter obediendum visione Dei sacræ mulieres remuneran- visione Dei sacræ mulieres remuneran- tur, et certificantur de nuntio, quod An- tur, et certificantur de nuntio, quod An- gelus asseruerat. gelus asseruerat.

Dicit igitur in primo quatuor: omnis Dicit igitur in primo quatuor: omnis enim honestatis mulieres nominat, velo- enim honestatis mulieres nominat, velo- citatem commemorat, exitus de monu- citatem commemorat, exitus de monu- mento, cursum charitatis etiam dicit mento, cursum charitatis etiam dicit ad nuntiandum discipulis et quibus pas- ad nuntiandum discipulis et quibus pas- sionibus afficiebantur, dum ista perfice- sionibus afficiebantur, dum ista perfice-

rent. rent.

Dicit igitur « Maria ¹. » Bene Maria Dicit igitur « Maria ¹. » Bene Maria amaritudine plena de hoc quod desolata, amaritudine plena de hoc quod desolata, quem anima quæsivit, non invenit. Ruth, quem anima quæsivit, non invenit. Ruth,

1, 1,

20 Vocate me Mara (id est, amaram), 20 Vocate me Mara (id est, amaram), quia amaritudine valde replevit me Om- quia amaritudine valde replevit me Om- nipotens. « Magdalene,» turrita. Proverb. nipotens. « Magdalene,» turrita. Proverb. XVIII, 10 Turris fortissima nomen Do- XVIII, 10 Turris fortissima nomen Do-

monumento ad y. 1 referenda est. monumento ad y. 1 referenda est.

15 15

226 226

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

mini, ad ipsam confugit justus, et sal- mini, ad ipsam confugit justus, et sal- vabitur. Cantic. vi, 4 Collum tuum vabitur. Cantic. vi, 4 Collum tuum sicut turris eburnea. Collum nexus est sicut turris eburnea. Collum nexus est capitis et corporis: et significat gratiam, capitis et corporis: et significat gratiam, quæ nectit nos cum capite, Christo: ebur quæ nectit nos cum capite, Christo: ebur autem candens et infrigidans, refrigerium autem candens et infrigidans, refrigerium est, et munditia castitatis turris autem est, et munditia castitatis turris autem fortitudinem et altitudinem et rectitudi- fortitudinem et altitudinem et rectitudi- nem, fortitudo est in adversis, altitudo nem, fortitudo est in adversis, altitudo in prudentiæ et sapientiæ contemplatione in prudentiæ et sapientiæ contemplatione et circumspectione, sed rectitudo in ope- et circumspectione, sed rectitudo in ope- ribus justitiæ et recta intentione. ribus justitiæ et recta intentione.

« Et altera Maria: » altera amaritu- « Et altera Maria: » altera amaritu- do de peccatis in pœnitentia. Ezechiel. do de peccatis in pœnitentia. Ezechiel. III, 14: Abii amarus in indignatione spi- III, 14: Abii amarus in indignatione spi- ritus mei. Hæ duæ sunt myrrha ungentes ritus mei. Hæ duæ sunt myrrha ungentes Dominum: una amara, quia non est Dominum: una amara, quia non est præsens ad dilectum altera amara, quia præsens ad dilectum altera amara, quia a dilecto per peccatum recesserat. Cantic. a dilecto per peccatum recesserat. Cantic. v, 5 Manus meæ stillaverunt myrrham, v, 5 Manus meæ stillaverunt myrrham, et digiti mei pleni myrrha probatissima. et digiti mei pleni myrrha probatissima.

<< Exierunt cito de monumento, » << Exierunt cito de monumento, »

Non invento corpore, nec ipso Jesu, Non invento corpore, nec ipso Jesu, Eccli. xxxi, 27: In omnibus operibus Eccli. xxxi, 27: In omnibus operibus tuis esto velox. Proverb. XXII, 29: Vidi- tuis esto velox. Proverb. XXII, 29: Vidi- sti virum velocem in opere suo ? coram sti virum velocem in opere suo ? coram regibus stabit. Ezechiel. 1, 14: Quatuor regibus stabit. Ezechiel. 1, 14: Quatuor animalia ibant, et revertebantur in simi- animalia ibant, et revertebantur in simi- litudinem fulguris coruscantis. Notat litudinem fulguris coruscantis. Notat autem quod de monumento, ubi non est autem quod de monumento, ubi non est Jesus, cito exeundum est imperantibus Jesus, cito exeundum est imperantibus Angelis, hoc est, de religione, in qua non Angelis, hoc est, de religione, in qua non invenitur Christus, sed tantum vestis: ibi invenitur Christus, sed tantum vestis: ibi enim periculum est remanere. Luc. xxiv, enim periculum est remanere. Luc. xxiv, 5: Quid quæritis viventem cum mortuis? 5: Quid quæritis viventem cum mortuis? Illa enim sunt monumenta, quæ dicuntur Illa enim sunt monumenta, quæ dicuntur sepulcra concupiscentiæ, ubi non est stu- sepulcra concupiscentiæ, ubi non est stu- dium nisi ventris. Ad Roman. xvi, 18 : dium nisi ventris. Ad Roman. xvi, 18 : Christo Domino nostro non serviunt, sed Christo Domino nostro non serviunt, sed suo ventri. Ad Philip. 11, 19 : Quorum suo ventri. Ad Philip. 11, 19 : Quorum Deus venter est Numer. x1, 34: Vocatus Deus venter est Numer. x1, 34: Vocatus est ille locus, Sepulcra concupiscentiæ. est ille locus, Sepulcra concupiscentiæ.

«< Cum timore et gaudio magno. » Ecce «< Cum timore et gaudio magno. » Ecce quibus affectibus movebantur in corde. quibus affectibus movebantur in corde. Timore enim non mali quod non aderat, Timore enim non mali quod non aderat,

1 Psal. LXXXV, 11. 1 Psal. LXXXV, 11.

sed magni quod apparuerat: et ille est sed magni quod apparuerat: et ille est timor, in quo cor fugit in stupore et ad- timor, in quo cor fugit in stupore et ad- miratione et gaudium est diffusio quæ- miratione et gaudium est diffusio quæ- dam, et dilatatio animi in conceptu boni : dam, et dilatatio animi in conceptu boni : ut dicere possint: Lætetur cor meum, ut ut dicere possint: Lætetur cor meum, ut timeat nomen tuum 1. Et illud: Servite timeat nomen tuum 1. Et illud: Servite Domino in timore, et exsultate ei cum Domino in timore, et exsultate ei cum tremore 2. tremore 2.

« Currentes, » Joan. xx, 2: Cucurrit « Currentes, » Joan. xx, 2: Cucurrit Maria, et venit ad Simonem Petrum. Maria, et venit ad Simonem Petrum. I ad Corinth. IX, 26 Sic curro, non I ad Corinth. IX, 26 Sic curro, non quasi in incertum. Act. xx, 24: Nihil quasi in incertum. Act. xx, 24: Nihil horum vereor,... dummodo consummem horum vereor,... dummodo consummem cursum теит. cursum теит.

« Nuntiare discipulis ejus. » Isa. xit, « Nuntiare discipulis ejus. » Isa. xit, 4: Notas facite in populis adinventiones 4: Notas facite in populis adinventiones ejus mementote quoniam excelsum est ejus mementote quoniam excelsum est nomen ejus. Psal. xxı, 23: Narrabo no- nomen ejus. Psal. xxı, 23: Narrabo no- men tuum fratribus meis. Hoc enim con- men tuum fratribus meis. Hoc enim con- ceptum gaudium proferendum est ad du- ceptum gaudium proferendum est ad du- cem. Psal. LXV, 16: Narrabo... quan- cem. Psal. LXV, 16: Narrabo... quan- ta fecit animæ meæ. Apocal. xxII, 17: ta fecit animæ meæ. Apocal. xxII, 17: Qui audit, dicat: Veni. Qui audit, dicat: Veni.

« Et ecce Jesus occurrit illis, dicens: « Et ecce Jesus occurrit illis, dicens: Avete. » Avete. »

Hic ponit apparitionem Domini certi- Hic ponit apparitionem Domini certi- ficantem verba Angeli. Et dicit quatuor: ficantem verba Angeli. Et dicit quatuor: benignam et plenam affectu salutationem, benignam et plenam affectu salutationem, devotam sanctarum mulierum et plenam devotam sanctarum mulierum et plenam charitate adorationem, Domini apparen- charitate adorationem, Domini apparen- tis quam mulieribus fecit fiduciam et con- tis quam mulieribus fecit fiduciam et con- fortationem, et iteratam ut gaudium dis- fortationem, et iteratam ut gaudium dis- cipulis nuntietur injunctionem. cipulis nuntietur injunctionem.

Dicit igitur Evangelista : « Et ecce, » Dicit igitur Evangelista : « Et ecce, » evidenter. I Reg. 11, 27: Numquid non evidenter. I Reg. 11, 27: Numquid non aperte revelatus sum domui patris tui? aperte revelatus sum domui patris tui? « Jesus occurrit illis. » Isa. LXIV, 5: Oc- « Jesus occurrit illis. » Isa. LXIV, 5: Oc- curristi lætanti, et facienti justitiam in curristi lætanti, et facienti justitiam in viis tuis. Isa. xxi, 14: Qui habitatis viis tuis. Isa. xxi, 14: Qui habitatis terram Austri, cum panibus occurrite terram Austri, cum panibus occurrite fugienti. fugienti.

« Dicens: Avete. » Ave beatæ Virgini « Dicens: Avete. » Ave beatæ Virgini datum purgavit a væ culpæ in nativitate: datum purgavit a væ culpæ in nativitate: sed modo purgatæ sitis a væ miseriæ in sed modo purgatæ sitis a væ miseriæ in

2 Psal. 11, 11. 2 Psal. 11, 11.

10 10

IN EVANG. MATTHÆI, XXVIIJ-9, 10. IN EVANG. MATTHÆI, XXVIIJ-9, 10.

Resurrectione. Eccli. XXII, 31: Amicum Resurrectione. Eccli. XXII, 31: Amicum salutare non confundar. Iste est ramus salutare non confundar. Iste est ramus virentis olivæ, quem columba anima Chri- virentis olivæ, quem columba anima Chri- sti revertens ab inferis ad corpus, fractis sti revertens ab inferis ad corpus, fractis claustris inferni, reportavit ad mundum'. claustris inferni, reportavit ad mundum'. Hoc est osculum oris sui, Cantic. 1, 1: Hoc est osculum oris sui, Cantic. 1, 1: Osculetur me osculo oris sui, in signo Osculetur me osculo oris sui, in signo pacis, propulsata miseria infernalis pœ- pacis, propulsata miseria infernalis pœ- nalitatis. nalitatis.

« Illæ autem accesserunt, et tenue- « Illæ autem accesserunt, et tenue- runt pedes ejus, et adoraverunt eum. runt pedes ejus, et adoraverunt eum. Tunc ait illis Jesus: Nolite timere: Tunc ait illis Jesus: Nolite timere: ite, nuntiate fratribus meis ut eant in ite, nuntiate fratribus meis ut eant in Galilæam, ibi me videbunt. >> Galilæam, ibi me videbunt. >>

Hic tangit tria: accessum charitatis, Hic tangit tria: accessum charitatis, tentionem pedum imitationis, et adora- tentionem pedum imitationis, et adora- tionem fidelis confessionis et veritatis. tionem fidelis confessionis et veritatis.

Dicit igitur Illæ autem accesse- Dicit igitur Illæ autem accesse- runt, » quia dilectio quærit conjunctio- runt, » quia dilectio quærit conjunctio- nem. Cantic. 1, 12: Inter ubera mea com- nem. Cantic. 1, 12: Inter ubera mea com- morabitur. Psal. xxxIII, 6: Accedite ad morabitur. Psal. xxxIII, 6: Accedite ad eum, et illuminamini. eum, et illuminamini.

« Et tenuerunt pedes ejus, » ut et re- « Et tenuerunt pedes ejus, » ut et re- verentiam exhiberent, et loca clavorum verentiam exhiberent, et loca clavorum deoscularentur, ut vestigia imitarentur. deoscularentur, ut vestigia imitarentur. Psal. cxxxi, 7: Adorabimus in loco ubi Psal. cxxxi, 7: Adorabimus in loco ubi steterunt pedes ejus. IV Reg. 1v, 27, cum steterunt pedes ejus. IV Reg. 1v, 27, cum venisset illa Sunamitis ad virum Dei, venisset illa Sunamitis ad virum Dei, apprehendit pedes ejus. apprehendit pedes ejus.

« Et adoraverunt eum, » confessione « Et adoraverunt eum, » confessione deitatis. Isa. XLIX, 23: Vultu in terram deitatis. Isa. XLIX, 23: Vultu in terram demisso adorabunt te. Isa. LX, 14: Ado- demisso adorabunt te. Isa. LX, 14: Ado- rabunt vestigia pedum tuorum. Supra, rabunt vestigia pedum tuorum. Supra, 11, 11 Procidentes adoraverunt eum. 11, 11 Procidentes adoraverunt eum.

227 227

« Ite, nuntiate. » Injunctio est officii. « Ite, nuntiate. » Injunctio est officii. « Fratribus meis, » cohæredibus gloriæ « Fratribus meis, » cohæredibus gloriæ meæ. Ad Hebr. 11, 11 et 12: Qui sancti- meæ. Ad Hebr. 11, 11 et 12: Qui sancti- ficat, et qui sanctificantur, ex uno omnes. ficat, et qui sanctificantur, ex uno omnes. Propter quam causam non confunditur Propter quam causam non confunditur fratres eos vocare, dicens: Nuntiabo no- fratres eos vocare, dicens: Nuntiabo no- men tuum fratribus meis: in medio Ec- men tuum fratribus meis: in medio Ec- clesiæ laudabo te. Genes. xLv, 4: Ego clesiæ laudabo te. Genes. xLv, 4: Ego sum frater vester, quem vendidistis in sum frater vester, quem vendidistis in Ægypto. Et sequitur, y. 5: Pro salute Ægypto. Et sequitur, y. 5: Pro salute vestra misit me Dominus ante vos. Non vestra misit me Dominus ante vos. Non enim spernere potest fratres, qui sunt os enim spernere potest fratres, qui sunt os de ossibus suis, et caro de carne sua. de ossibus suis, et caro de carne sua.

« Ut eant in Galilæam. » Hic enim « Ut eant in Galilæam. » Hic enim locus competit, eo quod jam a mortali- locus competit, eo quod jam a mortali- tate ad immortalitatis gloriam transmi- tate ad immortalitatis gloriam transmi- graverim. Isa. ix, 1 et 2: Aggravata est graverim. Isa. ix, 1 et 2: Aggravata est via maris trans Jordanem Galilææ gen-. via maris trans Jordanem Galilææ gen-. tium. Populus qui ambulabat in tenebris, tium. Populus qui ambulabat in tenebris, vidit lucem magnam habitantibus in re- vidit lucem magnam habitantibus in re- gione umbræ mortis, lux ortu est eis. gione umbræ mortis, lux ortu est eis. Etiam est et alia causa: quia finem prin- Etiam est et alia causa: quia finem prin- cipio conjungere voluit: ibi enim præ- cipio conjungere voluit: ibi enim præ- dicare incepit et ideo ibidem lucem vo- dicare incepit et ideo ibidem lucem vo- luit Resurrectionis clarescere. Apocal. 1, luit Resurrectionis clarescere. Apocal. 1, 8: Ego sum Alpha et Omega, principium 8: Ego sum Alpha et Omega, principium et finis. et finis.

« Ibi me videbunt, » visu purgante « Ibi me videbunt, » visu purgante tristitiam, quæ ex compassione acciderat. tristitiam, quæ ex compassione acciderat. Joan. xvI, 22: Iterum autem videbo vos, Joan. xvI, 22: Iterum autem videbo vos, et gaudebit cor vestrum, et gaudium ve- et gaudebit cor vestrum, et gaudium ve- strum nemo tollet a vobis. Istud autem strum nemo tollet a vobis. Istud autem non est sic dictum, quod ante non vide- non est sic dictum, quod ante non vide- rint quia ipso die Resurrectionis quin- rint quia ipso die Resurrectionis quin- quies visus est. Primo, Mariæ Magdalenæ quies visus est. Primo, Mariæ Magdalenæ in specie hortulani, quando dictum est in specie hortulani, quando dictum est ei: Noli me tangere 2. Deinde, eidem Ma- ei: Noli me tangere 2. Deinde, eidem Ma- riæ Magdalenæ cum aliis mulieribus, cum riæ Magdalenæ cum aliis mulieribus, cum irent nuntiare discipulis gaudia Resurre- irent nuntiare discipulis gaudia Resurre-

«Tunc ait illis Jesus: Nolite ti- ctionis, ut hic dictum est. Tertio, visus «Tunc ait illis Jesus: Nolite ti- ctionis, ut hic dictum est. Tertio, visus

mere. » mere. »

Ecce confortatio. Luc. XII, 32: Nolite Ecce confortatio. Luc. XII, 32: Nolite timere, pusillus grex, quia complacuit timere, pusillus grex, quia complacuit Patri vestro dare vobis regnum. Isa. vii, Patri vestro dare vobis regnum. Isa. vii, 4: Noli timere, et cor tuum ne formidet. 4: Noli timere, et cor tuum ne formidet.

1 Genes. vi, 11. 1 Genes. vi, 11.

2 Joan. xx, 17. 2 Joan. xx, 17.

est duobus discipulis euntibus in castel- est duobus discipulis euntibus in castel- lum Emmaus in specie peregrini ³. lum Emmaus in specie peregrini ³. Postea, visus est Petro: quod qua- Postea, visus est Petro: quod qua- liter et ubi factum sit, nullus nar- liter et ubi factum sit, nullus nar- rat Evangelistarum, sed quod factum rat Evangelistarum, sed quod factum sit Lucas commemorat 4. Deinde, red- sit Lucas commemorat 4. Deinde, red-

3 Luc. xxiv, 15 et seq. 3 Luc. xxiv, 15 et seq.

4 Cf. Luc. XXIV, 34. 4 Cf. Luc. XXIV, 34.

11 11

228 228

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

euntibus illis duobus in Jerusalem, et euntibus illis duobus in Jerusalem, et narrantibus quomodo cognoverunt eum narrantibus quomodo cognoverunt eum in fractione panis stetit iterum Jesus in in fractione panis stetit iterum Jesus in medio eorum quod item est in evange- medio eorum quod item est in evange- lio Lucæ, xxiv, 36 et seq. Et post dies lio Lucæ, xxiv, 36 et seq. Et post dies octo iterum visus est ab eis, quando Tho- octo iterum visus est ab eis, quando Tho- mas erat cum eis 1. Et iterum ad mare mas erat cum eis 1. Et iterum ad mare Tiberiadis, quando stetit in littore 2. Et Tiberiadis, quando stetit in littore 2. Et istæ sunt septem apparitiones, omnes fa- istæ sunt septem apparitiones, omnes fa- ctæ antequam in Galilæa videretur: sed ctæ antequam in Galilæa videretur: sed omnes illæ non sunt factæ nisi ad fidem omnes illæ non sunt factæ nisi ad fidem Resurrectionis confirmandam: sed in Resurrectionis confirmandam: sed in Galilæa prædixit locum, unde fides illa Galilæa prædixit locum, unde fides illa per totum mundum, et ordo Ecclesiasticus per totum mundum, et ordo Ecclesiasticus per prædicationem Apostolorum deriva- per prædicationem Apostolorum deriva- retur. Hic igitur est sensus litteræ. retur. Hic igitur est sensus litteræ.

« Quæ cum abiissent, ecce quidam « Quæ cum abiissent, ecce quidam de custodibus venerunt in civitatem, de custodibus venerunt in civitatem, et nuntiaverunt principibus sacerdo- et nuntiaverunt principibus sacerdo- tum omnia quæ facta fuerant. » tum omnia quæ facta fuerant. »

: :

Hic tangitur testimonium Resurrectio- Hic tangitur testimonium Resurrectio- nis factum ab inimicis et ideo est minus nis factum ab inimicis et ideo est minus suspectum. Tanguntur autem duo: quo- suspectum. Tanguntur autem duo: quo- rum primum est simplex testificatio veri- rum primum est simplex testificatio veri- tatis secundum autem astuta nequitia tatis secundum autem astuta nequitia inducens veritatis corruptionem et falsi- inducens veritatis corruptionem et falsi- tatis assertionem, ibi, y, 12 : « Et con- tatis assertionem, ibi, y, 12 : « Et con- gregati cum senioribus, etc. » gregati cum senioribus, etc. »

Circa primum notandum est: quando, Circa primum notandum est: quando, et qui, et ubi, et quibus, et quid nuntia- et qui, et ubi, et quibus, et quid nuntia- verunt. verunt.

Quando «Quæ, » mulieres, « cum Quando «Quæ, » mulieres, « cum abiissent, » quia durante visione et allo- abiissent, » quia durante visione et allo- cutione Angeli jacebant immobiles quasi cutione Angeli jacebant immobiles quasi mortuæ. Job, xxv, 2: Potestas et terror mortuæ. Job, xxv, 2: Potestas et terror apud eum est. Sapient. v, 2: Videntes apud eum est. Sapient. v, 2: Videntes turbabuntur timore horribili, et mirabun- turbabuntur timore horribili, et mirabun- tur in subitatione insperatæ salutis. tur in subitatione insperatæ salutis. Amos, 111, 8 Leo rugiet, quis non time- Amos, 111, 8 Leo rugiet, quis non time- bit? Exod. xv, 16: Fiant immobiles bit? Exod. xv, 16: Fiant immobiles • quasi lapis, donec transeat populus tuus, • quasi lapis, donec transeat populus tuus, Domine, donec pertranseat populus tuus Domine, donec pertranseat populus tuus iste quem possedisti. iste quem possedisti.

1 Cf. Joan. xx, 1 Cf. Joan. xx,

26. 26.

«Ecce quidam de custodibus. » Non «Ecce quidam de custodibus. » Non omnes quia quidam illorum territi sunt omnes quia quidam illorum territi sunt compuncti, et fugerunt. Nahum, III, 17 : compuncti, et fugerunt. Nahum, III, 17 : Custodes tui, quasi locustæ et parvuli Custodes tui, quasi locustæ et parvuli tui quasi locustæ locustarum, quæ consi- tui quasi locustæ locustarum, quæ consi- dent in sepibus in die frigoris : sol ortus dent in sepibus in die frigoris : sol ortus est, et avolaverunt. est, et avolaverunt.

« Et venerunt in civitatem. » De qua, « Et venerunt in civitatem. » De qua, Isa. 1, 21 Justitia habitavit in ea, Isa. 1, 21 Justitia habitavit in ea, nunc autem homicidæ. Nahum, III, 1 : nunc autem homicidæ. Nahum, III, 1 : Væ, civitas sanguinum, universa menda- Væ, civitas sanguinum, universa menda- cii dilaceratione plena. cii dilaceratione plena.

« Et nuntiaverunt. » Indocta enim sim- « Et nuntiaverunt. » Indocta enim sim- plicitas fatetur veritatem. « Principibus plicitas fatetur veritatem. « Principibus sacerdotum. » Isa. 1, 23: Principes tui sacerdotum. » Isa. 1, 23: Principes tui infideles, socii furum. « Omnia quæ fa- infideles, socii furum. « Omnia quæ fa- cta fuerant,» miracula et apparitiones et cta fuerant,» miracula et apparitiones et terrores, quæ viderant. II Machab. III, terrores, quæ viderant. II Machab. III, 36, Heliodorus omnibus nuntiabat, quam 36, Heliodorus omnibus nuntiabat, quam expertus fuerat magnificam Dei virtu- expertus fuerat magnificam Dei virtu-

tem. tem.

« Et congregati cum senioribus, con- « Et congregati cum senioribus, con- silio accepto, pecuniam copiosam de- silio accepto, pecuniam copiosam de- derunt militibus, derunt militibus,

Dicentes Dicite quia discipuli ejus Dicentes Dicite quia discipuli ejus nocte venerunt, et furati sunt eum, nocte venerunt, et furati sunt eum, nobis dormientibus. nobis dormientibus.

Et si hoc auditum fuerit a præside, Et si hoc auditum fuerit a præside, nos suadebimus ei, et securos vos fa- nos suadebimus ei, et securos vos fa- ciemus. ciemus.

At illi, accepta pecunia, fecerunt At illi, accepta pecunia, fecerunt sicut erant edocti. Et divulgatum est sicut erant edocti. Et divulgatum est verbum istud apud Judæos usque in verbum istud apud Judæos usque in hodiernum diem. » hodiernum diem. »

Hic tangitur veritatis corruptio. Et di- Hic tangitur veritatis corruptio. Et di- cuntur duo, videlicet corruptio, et corru- cuntur duo, videlicet corruptio, et corru- ptionis nocumentum, ibi, in medio y. 15: ptionis nocumentum, ibi, in medio y. 15: « Et divulgatum est verbum istud. » « Et divulgatum est verbum istud. »

Corruptio autem tangitur ex parte cor- Corruptio autem tangitur ex parte cor- rumpentium, et ex parte corruptorum, rumpentium, et ex parte corruptorum, ibi, y. 15 : « At illi accepta pecunia. » ibi, y. 15 : « At illi accepta pecunia. » Ex parte autem corrumpentium tan- Ex parte autem corrumpentium tan-

2 Cf. Joan. xxI, 4 et seq. 2 Cf. Joan. xxI, 4 et seq.

12 12

13 13

14 14

13 13

IN EVANG. MATTHÆI, XXVIII-11, 12, 13, 14, 15. IN EVANG. MATTHÆI, XXVIII-11, 12, 13, 14, 15.

guntur quinque: quorum primum est ad guntur quinque: quorum primum est ad corrumpendam veritatem concordia: se- corrumpendam veritatem concordia: se- cundum est studium tertium est avari- cundum est studium tertium est avari- tiæ, quæ excæcat oculos, instrumentum tiæ, quæ excæcat oculos, instrumentum quartum est persuasum mendacium : quartum est persuasum mendacium : quintum est assecuratio impunitatis : et quintum est assecuratio impunitatis : et hæc patent per ordinem in littera. hæc patent per ordinem in littera.

De primo dicit « Et congregati cum De primo dicit « Et congregati cum senioribus, » ut simul possent quod sin- senioribus, » ut simul possent quod sin- guli non potuerunt. Isa. vii, 9 et 10: guli non potuerunt. Isa. vii, 9 et 10: Congregamini, populi, et vincimini .... Congregamini, populi, et vincimini .... quia nobiscum Deus 2. Psal. xv, 4: Non quia nobiscum Deus 2. Psal. xv, 4: Non congregabo conventicula eorum de san- congregabo conventicula eorum de san- guinibus, nec memor ero nominum eo- guinibus, nec memor ero nominum eo- rum per labia mea. Psal. Lv, 17: Ope- rum per labia mea. Psal. Lv, 17: Ope- ruit terram super congregationem Abi- ruit terram super congregationem Abi-

ron. ron.

« Consilio accepto. » Ecce studium. « Consilio accepto. » Ecce studium. Genes. XLIX, 6: In consilium eorum non Genes. XLIX, 6: In consilium eorum non veniat auima mea, et in cætu illorum veniat auima mea, et in cætu illorum non sit gloria mea. Isa. vi, 10: Inite non sit gloria mea. Isa. vi, 10: Inite consilium, et dissipabitur loquimini consilium, et dissipabitur loquimini verbum, et non fiet. verbum, et non fiet.

229 229

poris, ut seipsos deciperent, et in falsi- poris, ut seipsos deciperent, et in falsi- tate detinerent, ex qua nihil emolumenti tate detinerent, ex qua nihil emolumenti consequerentur nisi persecutionem et consequerentur nisi persecutionem et exspoliationem rerum suarum, et mortem exspoliationem rerum suarum, et mortem turpem unde constat nihil habere pro- turpem unde constat nihil habere pro- babilitatis. babilitatis.

« Et furati sunt eum, nobis dormien- « Et furati sunt eum, nobis dormien- tibus. » Si enim dormiverunt, quomodo tibus. » Si enim dormiverunt, quomodo viderunt? et si non dormiverunt, quo- viderunt? et si non dormiverunt, quo- modo auferre discipuli potuerunt ? Psal. modo auferre discipuli potuerunt ? Psal. XXVI, 12 Insurrexerunt in me testes ini- XXVI, 12 Insurrexerunt in me testes ini- qui, et mentita est iniquitas sibi. Job, x111, qui, et mentita est iniquitas sibi. Job, x111, 3, 4 Disputare cum Deo cupio: prius 3, 4 Disputare cum Deo cupio: prius vos ostendens fabricatores mendacii, et vos ostendens fabricatores mendacii, et cultores perversorum dogmatum. Jerem. cultores perversorum dogmatum. Jerem. IX, 5: Docuerunt linguam suam loqui IX, 5: Docuerunt linguam suam loqui mendacium: ut inique agerent laborave- mendacium: ut inique agerent laborave-

runt. runt.

« Et si hoc, etc. » « Et si hoc, etc. »

Ecce promissio impunitatis: ut sicut Ecce promissio impunitatis: ut sicut concupiscibilis corrupta corrumpit ratio- concupiscibilis corrupta corrumpit ratio- nem, ita irascibilis corrupta per spem nem, ita irascibilis corrupta per spem Pecuniam copiosam dederunt mi- securitatis, in corruptione teneat corrup- Pecuniam copiosam dederunt mi- securitatis, in corruptione teneat corrup- litibus. » litibus. » tam rationem, et non redeat ad veritatem. tam rationem, et non redeat ad veritatem.

Ecce avaritiæ instrumenta, per quam Ecce avaritiæ instrumenta, per quam corrupta concupiscibilis: et ideo indu- corrupta concupiscibilis: et ideo indu- cta est cæcitas bonæ rationis. Dicitur au- cta est cæcitas bonæ rationis. Dicitur au- tem, « pecunia copiosa, » quæ tanta est, tem, « pecunia copiosa, » quæ tanta est, quod supplens necessitates etiam refundi quod supplens necessitates etiam refundi potest ad alios: et sic custodes, et custo- potest ad alios: et sic custodes, et custo- dum amici ditati sunt ab eis. I ad Timoth. dum amici ditati sunt ab eis. I ad Timoth. vi, 10 Radix omnium malorum est cu- vi, 10 Radix omnium malorum est cu- piditas. Eccle. x, 19: Pecuniæ obediunt piditas. Eccle. x, 19: Pecuniæ obediunt omnia. Deuter. XVI, 19: Non accipias omnia. Deuter. XVI, 19: Non accipias munera quæ excæcant oculos sapientum, munera quæ excæcant oculos sapientum, et mutant verba justorum. et mutant verba justorum.

« «

« Dicentes: Dicite. » « Dicentes: Dicite. »

Ecce persuasum falsitatis mendacium. Ecce persuasum falsitatis mendacium.

Quia discipuli ejus venerunt nocte, » Quia discipuli ejus venerunt nocte, » quasi essent fures mortui et foetidi cor- quasi essent fures mortui et foetidi cor-

1 Isa. VIII, 9 et 10: Congregamini, populi, et 1 Isa. VIII, 9 et 10: Congregamini, populi, et vincimini et audite, universæ procul terræ : vincimini et audite, universæ procul terræ : confortamini, et vincimini: accingite vos, et vin- confortamini, et vincimini: accingite vos, et vin-

« Auditum fuerit a præside, » qui in- « Auditum fuerit a præside, » qui in- vitus condemnavit eum, et ideo citius vitus condemnavit eum, et ideo citius puniret testes falsitatis, « suadebimus puniret testes falsitatis, « suadebimus ei, » non ratione, sed pecunia: et ita «se- ei, » non ratione, sed pecunia: et ita «se- curos vos faciemus » a pœna, non a culpa. curos vos faciemus » a pœna, non a culpa. Jerem. xvi, 19 Vere mendacium posse- Jerem. xvi, 19 Vere mendacium posse- derunt patres nostri, vanitatem quæ eis derunt patres nostri, vanitatem quæ eis non profuit. Job, xv1, 9: Suscitatur non profuit. Job, xv1, 9: Suscitatur falsiloquus adversus faciem meam con- falsiloquus adversus faciem meam con- tradicens mihi. tradicens mihi.

« At illi accepta pecunia. › « At illi accepta pecunia. ›

>> >>

Corruptio est ex parte corruptorum. Corruptio est ex parte corruptorum. I ad Timoth. 1, 19: Habens fidem, et bo- I ad Timoth. 1, 19: Habens fidem, et bo- nam conscientiam, quam quidam repel- nam conscientiam, quam quidam repel- lentes, scilicet homines corrupti mente, lentes, scilicet homines corrupti mente, circa fidem naufragaverunt. Psal. x1, 3: circa fidem naufragaverunt. Psal. x1, 3: Vana locuti sunt unusquisque ad proxi- Vana locuti sunt unusquisque ad proxi-

cimini inite consilium, et dissipabitur loqui- cimini inite consilium, et dissipabitur loqui- mini verbum, et non fiet, quia nobiscum Deus. mini verbum, et non fiet, quia nobiscum Deus.

230 230

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

mum suum: labia dolosa, in corde et mum suum: labia dolosa, in corde et corde locuti sunt. corde locuti sunt.

«Fecerunt » igitur « sicut erant edo- «Fecerunt » igitur « sicut erant edo- cti. » Joan. VIII, 44: Cum loquitur men- cti. » Joan. VIII, 44: Cum loquitur men- dacium, ex propriis loquitur, quia men- dacium, ex propriis loquitur, quia men- dax est, et pater ejus. III Reg. xxII, 22: dax est, et pater ejus. III Reg. xxII, 22: Egrediar, et ero spiritus mendax in ore Egrediar, et ero spiritus mendax in ore omnium prophetarum ejus. omnium prophetarum ejus.

« Et divulgatum est verbum hoc, » « Et divulgatum est verbum hoc, »

Hoc est, in commune vulgus deriva- Hoc est, in commune vulgus deriva- tum apud Judæos mendacium diligentes. tum apud Judæos mendacium diligentes. Isa. xxvIII, 15: Posuimus mendacium Isa. xxvIII, 15: Posuimus mendacium spem nostram, et mendacio protecti su- spem nostram, et mendacio protecti su-

mus. mus.

« Usque in hodiernum diem. » Sic im- « Usque in hodiernum diem. » Sic im- pletum est illud Psalmi x1, 2: Diminu- pletum est illud Psalmi x1, 2: Diminu- tæ sunt veritates a filiis hominum. Us- tæ sunt veritates a filiis hominum. Us- que in hodiernum enim diem in menda- que in hodiernum enim diem in menda- cio illo perseverant. Hieronymus hic di- cio illo perseverant. Hieronymus hic di- cit in Glossa quod eadem avaritia, quæ cit in Glossa quod eadem avaritia, quæ captivavit discipulum comitem Domini, captivavit discipulum comitem Domini, decepit et milites custodes sepulcri. Et decepit et milites custodes sepulcri. Et qui rebus Ecclesiæ abutuntur in aliis qui rebus Ecclesiæ abutuntur in aliis rebus, quibus suam expleant voluptatem, rebus, quibus suam expleant voluptatem, similes sunt Scribarum et Pharisæorum similes sunt Scribarum et Pharisæorum et Sacerdotum redimentium mendacium et Sacerdotum redimentium mendacium per sanguinem Salvatoris. per sanguinem Salvatoris.

Hæc est Glossa Augustini sumpta de Hæc est Glossa Augustini sumpta de concordiis Evangelistarum valde bona, concordiis Evangelistarum valde bona, quæ sex determinat circa litteram quæ- quæ sex determinat circa litteram quæ- stiones quarum prima est de tempore stiones quarum prima est de tempore terræmotus, quando acciderit: secunda terræmotus, quando acciderit: secunda quando Magdalenæ apparuerit: tertia de quando Magdalenæ apparuerit: tertia de numero mulierum quæ quandoque duæ, numero mulierum quæ quandoque duæ, quandoque tres dicuntur: quarta de ap- quandoque tres dicuntur: quarta de ap- paritione Angelorum, quia quandoque paritione Angelorum, quia quandoque duo, quandoque unus leguntur appa- duo, quandoque unus leguntur appa- ruisse quinta de Angelorum positione, ruisse quinta de Angelorum positione, quia quandoque stantes, quandoque se- quia quandoque stantes, quandoque se- dentes leguntur: sexta de Angelorum dentes leguntur: sexta de Angelorum allocutione. Hæc Glossa Augustini incipit allocutione. Hæc Glossa Augustini incipit sic « Prima sabbati diluculo, etc., » sic « Prima sabbati diluculo, etc., » et non est necesse quod verba Glossæ et non est necesse quod verba Glossæ ponamus, quia quilibet per seipsum re- ponamus, quia quilibet per seipsum re- legere poterit. legere poterit.

1 Supra, x, 2 et seq. 1 Supra, x, 2 et seq.

« Undecim autem discipuli abierunt 16 « Undecim autem discipuli abierunt 16 in Galilæam, in montem ubi consti- in Galilæam, in montem ubi consti- tuerat illis Jesus. tuerat illis Jesus.

Et videntes eum, adoraverunt: qui- 1 Et videntes eum, adoraverunt: qui- 1 dam autem dubitaverunt. dam autem dubitaverunt.

Et accedens Jesus locutus est eis, di- Et accedens Jesus locutus est eis, di- cens: Data est mihi omnis potestas cens: Data est mihi omnis potestas in coelo et in terra. » in coelo et in terra. »

Hic incipit pars illa, quæ est de argu- Hic incipit pars illa, quæ est de argu- mento veræ Resurrectionis facta ad mento veræ Resurrectionis facta ad hoc, quod fides indubitata per mundum hoc, quod fides indubitata per mundum ad ipsis testibus prædicetur. ad ipsis testibus prædicetur.

Habet autem quatuor paragraphos : Habet autem quatuor paragraphos : in quorum primo fides adstruitur Resur- in quorum primo fides adstruitur Resur- rectionis, ut testes ejus in veritate con- rectionis, ut testes ejus in veritate con- firmentur secundus, demonstrationem firmentur secundus, demonstrationem habet potestatis, ut ordo Ecclesiasticus habet potestatis, ut ordo Ecclesiasticus ab ipso per gradus instituatur, ibi, in fine ab ipso per gradus instituatur, ibi, in fine y. 18 « Data est mihi omnis potestas, y. 18 « Data est mihi omnis potestas, etc. » Tertius, sub hac potestate continet etc. » Tertius, sub hac potestate continet collatam ministris potestatem docendi, collatam ministris potestatem docendi, sacramenta dispensandi, et ordinem vitæ sacramenta dispensandi, et ordinem vitæ secundum divina mandata determinandi, secundum divina mandata determinandi, ibi, y. 19: « Euntes ergo docete. » Quar- ibi, y. 19: « Euntes ergo docete. » Quar- tus et ultimus continet indeficientiam tus et ultimus continet indeficientiam fontis in gratia, et potestate semper in fontis in gratia, et potestate semper in Ecclesia manendi, ibi, in fine y. 20: Ecclesia manendi, ibi, in fine y. 20: « Et ecce vobiscum sum, etc. » « Et ecce vobiscum sum, etc. »

In primo autem dicuntur tria: locus, In primo autem dicuntur tria: locus, visus, et per confortationem tremor du- visus, et per confortationem tremor du- bitationis ablatus. bitationis ablatus.

In loco duo sunt: communis, et pro- In loco duo sunt: communis, et pro- prius. prius.

Dicit igitur « Undecim discipuli, » Dicit igitur « Undecim discipuli, » qui principales erant, qui Apostoli no- qui principales erant, qui Apostoli no- minati sunt . Cum quibus tamen multi minati sunt . Cum quibus tamen multi alii pergebant credentes ut beata visione alii pergebant credentes ut beata visione fruerentur. I ad Corinth. xv, 5 et 6: Vi- fruerentur. I ad Corinth. xv, 5 et 6: Vi- sus est Cephæ, et post hoc undecim: sus est Cephæ, et post hoc undecim: deinde visus est plus quam quingentis deinde visus est plus quam quingentis fratribus simul, ex quibus multi manent fratribus simul, ex quibus multi manent usque adhuc, quidam autem dormierunt. usque adhuc, quidam autem dormierunt.

« Abierunt, »a Jerusalem, « in Gali- « Abierunt, »a Jerusalem, « in Gali- læam. » Causa quidem est: quia Galilæa læam. » Causa quidem est: quia Galilæa a Gentibus in parte, et in parte a Judæis a Gentibus in parte, et in parte a Judæis

18 18

IN EVANG. MATTHÆI, XXVIII-16, 17, 18. IN EVANG. MATTHÆI, XXVIII-16, 17, 18.

habitabatur et prædicatio a Judæis de- habitabatur et prædicatio a Judæis de- buit ad gentes transire. Act. x111, 46: Vo- buit ad gentes transire. Act. x111, 46: Vo- bis oportebat primum loqui verbum Dei, bis oportebat primum loqui verbum Dei, sed quoniam repellitis illud, et indignos sed quoniam repellitis illud, et indignos vos judicatis æternæ vitæ, ecce converti- vos judicatis æternæ vitæ, ecce converti- mur ad gentes. Et hoc dixerat sanctus mur ad gentes. Et hoc dixerat sanctus Simeon, Luc. II, 32: Lumen ad revela- Simeon, Luc. II, 32: Lumen ad revela- tionem gentium, et gloriam plebis tuæ. tionem gentium, et gloriam plebis tuæ.

« In montem » Thabor, ubi etiam « In montem » Thabor, ubi etiam transfiguratus est, ut putatur 1. transfiguratus est, ut putatur 1.

« Ubi constituerat illis Jesus. » Supra, « Ubi constituerat illis Jesus. » Supra,

XXVI, XXVI,

32 Postquam autem resurrexero, 32 Postquam autem resurrexero, præcedam vos in Galilæam. Constituit præcedam vos in Galilæam. Constituit etiam per sermonem angelicum et pro- etiam per sermonem angelicum et pro- prium. Isa. 11, 5: Domus Jacob, venite, prium. Isa. 11, 5: Domus Jacob, venite, et ambulemus in lumine Dei nostri. Psal. et ambulemus in lumine Dei nostri. Psal. LXXV, 5 et 6 : Illuminans tu mirabiliter LXXV, 5 et 6 : Illuminans tu mirabiliter a montibus æternis: turbati sunt omnes a montibus æternis: turbati sunt omnes insipientes corde. Iste est mons, in quo insipientes corde. Iste est mons, in quo beneplacitum est Deo habitare in eo. beneplacitum est Deo habitare in eo. Isa. XL, 9 Super montem excelsum as- Isa. XL, 9 Super montem excelsum as- cende, tu qui evangelizas Sion. cende, tu qui evangelizas Sion.

« Et videntes. » « Et videntes. »

Ecce visus qui conjungitur devotionis Ecce visus qui conjungitur devotionis adorationi. adorationi.

Dicit igitur: «Et videntes eum, » cor- Dicit igitur: «Et videntes eum, » cor- poreo intuitu in argumentum veræ Re- poreo intuitu in argumentum veræ Re- surrectionis. Genes. xxxII, 30: Vidi Deum surrectionis. Genes. xxxII, 30: Vidi Deum facie ad faciem, et salva facta est anima facie ad faciem, et salva facta est anima mea. Luc. xxiv, 39: Palpate, et videte mea. Luc. xxiv, 39: Palpate, et videte quia ego ipse sum. quia ego ipse sum.

«< Adoraverunt » verum Deum, et vi- «< Adoraverunt » verum Deum, et vi- ventem ex mortuis confitentes. Exod. ventem ex mortuis confitentes. Exod. IV, 31 Proni adoraverunt in terram. IV, 31 Proni adoraverunt in terram. Psal. Lxv, 4: Omnis terra adoret te, Deus. Psal. Lxv, 4: Omnis terra adoret te, Deus.

« Quidam autem >> « Quidam autem >>

Ex Apostolis adhuc « dubitaverunt. » Ex Apostolis adhuc « dubitaverunt. » Dubitatio est tremor rationis, quo in- Dubitatio est tremor rationis, quo in- terminate movetur ad utramque partem terminate movetur ad utramque partem contradictionis et hoc aliquando contin- contradictionis et hoc aliquando contin-

1 Vide expositionem in y. 2 cap. xvI. Tom. 1 Vide expositionem in y. 2 cap. xvI. Tom. XX. XX.

231 231

git ex stupore admirationis: aliquando ex git ex stupore admirationis: aliquando ex magnitudine signorum ad unam partem, magnitudine signorum ad unam partem, et veritate trahente ad aliam et aliquan- et veritate trahente ad aliam et aliquan- do contingit ex pietate affectus, quæ ita do contingit ex pietate affectus, quæ ita detinet rationem ad unum quod eruere se detinet rationem ad unum quod eruere se non potest ad speculandum alterum: et non potest ad speculandum alterum: et ideo distinguitur multiplex dubitatio. ideo distinguitur multiplex dubitatio. Est enim dubitatio tarditatis, sicut fuit Est enim dubitatio tarditatis, sicut fuit Thomæ et multorum discipulorum, Luc. Thomæ et multorum discipulorum, Luc. XXIV, 240 sulti, et tardi corde ad cre- XXIV, 240 sulti, et tardi corde ad cre- dendum! Est etiam dubitatio admiratio- dendum! Est etiam dubitatio admiratio- nis, ut hic et Luc. xxiv, 41: Adhuc au- nis, ut hic et Luc. xxiv, 41: Adhuc au- tem illis non credentibus et mirantibus tem illis non credentibus et mirantibus præ gaudio. Est etiam dubitatio ratioci- præ gaudio. Est etiam dubitatio ratioci- nationis, Joan. 1, 46: A Nazareth potest nationis, Joan. 1, 46: A Nazareth potest aliquid boni esse? Luc. 1, 34 : Quomodo aliquid boni esse? Luc. 1, 34 : Quomodo fiet istud ? Est etiam dubitatio erroris, fiet istud ? Est etiam dubitatio erroris, Joan. x, 24 Quousque animam nostram Joan. x, 24 Quousque animam nostram tollis? si tu es Christus, dic nobis pa- tollis? si tu es Christus, dic nobis pa- lam. Est etiam dubitatio pietatis, Supra, lam. Est etiam dubitatio pietatis, Supra, XI, 3: Tu es qui venturus es, an alium XI, 3: Tu es qui venturus es, an alium exspectamus? Quidam igitur hic dubi- exspectamus? Quidam igitur hic dubi- taverunt ex admiratione stupefacti. Ge- taverunt ex admiratione stupefacti. Ge- nes. xxvii, 33: Ultra quam credi potest, nes. xxvii, 33: Ultra quam credi potest, admirans, ait: Quis igitur ille est qui admirans, ait: Quis igitur ille est qui dudum captam venationem attulit mihi ? dudum captam venationem attulit mihi ? Isa. Lx, 5 Tunc videbis, et afflues, mi- Isa. Lx, 5 Tunc videbis, et afflues, mi- rabitur et dilatabitur cor tuum. rabitur et dilatabitur cor tuum.

« Et accedens, « Et accedens,

» »

Ut suo accessu ausum daret discipulis : Ut suo accessu ausum daret discipulis : quia sicut dicitur, Genes. XLV, 3 et 4, quia sicut dicitur, Genes. XLV, 3 et 4, cum diceret Joseph Ego sum Joseph... cum diceret Joseph Ego sum Joseph... Non poterant respondere fratres nimio Non poterant respondere fratres nimio terrore perterriti. Ad quos ille clementer: terrore perterriti. Ad quos ille clementer: Accedite, inquit, ad me. Et cum accessis- Accedite, inquit, ad me. Et cum accessis- sent prope: Ego sum, ait, Joseph, frater sent prope: Ego sum, ait, Joseph, frater

vester. vester.

« Locutus est eis, dicens » multa per- « Locutus est eis, dicens » multa per- tinentia ad illuminationem dubitationis. tinentia ad illuminationem dubitationis. Unde, Marc. xvi, 14 Apparuit illis Je- Unde, Marc. xvi, 14 Apparuit illis Je- sus, et exprobravit incredulitatem eorum, sus, et exprobravit incredulitatem eorum, et duritiam cordis : quia iis qui viderant. et duritiam cordis : quia iis qui viderant. eum resurrexisse, non crediderunt. eum resurrexisse, non crediderunt.