IN EVANG. MATTHÆI, X-7, 8, IN EVANG. MATTHÆI, X-7, 8,

universum, prædicate Evangelium. Psal. universum, prædicate Evangelium. Psal. cxxv, 6: Euntes ibant et flebant. cxxv, 6: Euntes ibant et flebant. Secundo, modum docendi, cum dicit: Secundo, modum docendi, cum dicit:

« Prædicate. » « Prædicate. »

Prædicantur enim ea quæ super nos Prædicantur enim ea quæ super nos sunt, sicut dicit Chrysostomus. I ad sunt, sicut dicit Chrysostomus. I ad Corinth. 11, 9: Quod oculus non vidit, Corinth. 11, 9: Quod oculus non vidit, nec auris audivit, nec in cor hominis as- nec auris audivit, nec in cor hominis as- cendit, quæ præparavit Deus iis qui di- cendit, quæ præparavit Deus iis qui di- ligunt illum. ligunt illum.

Tertio, quid prædicandum : Tertio, quid prædicandum :

« Quia appropinquavit. » « Quia appropinquavit. »

Quoniam cum regnum sit justitia, et Quoniam cum regnum sit justitia, et legum distributio, hoc continue appro- legum distributio, hoc continue appro- pinquat, quando justitia exercetur. Matth. pinquat, quando justitia exercetur. Matth. III, 2 Appropinquavit enim regnum III, 2 Appropinquavit enim regnum cælorum. Isa. xiv, 1: Prope est ut ve- cælorum. Isa. xiv, 1: Prope est ut ve- niat tempus ejus, et dies ejus non elon- niat tempus ejus, et dies ejus non elon- gabuntur. Ad Hebr. x, 37: Adhuc mo- gabuntur. Ad Hebr. x, 37: Adhuc mo- dicum aliquantulum, el qui venturus dicum aliquantulum, el qui venturus est, veniet, et non tardabit. est, veniet, et non tardabit.

Quarto, tangit quid appropinquat: Quarto, tangit quid appropinquat: quoniam quoniam

« Regnum coelorum. » « Regnum coelorum. »

In quo differt Evangelium secundum In quo differt Evangelium secundum finem a lege Moysi, quæ non promitte- finem a lege Moysi, quæ non promitte- bat nisi terrena. Deuter. xxXIII, 28: Ha- bat nisi terrena. Deuter. xxXIII, 28: Ha- bitabit Israel confidenter et solus. Ocu- bitabit Israel confidenter et solus. Ocu- lus Jacob in terra frumenti et vini. Sed lus Jacob in terra frumenti et vini. Sed Evangelium promittit coelestia. Sapient. Evangelium promittit coelestia. Sapient. x, 10: Justum deduxit Dominus per vias x, 10: Justum deduxit Dominus per vias rectas, et ostendit illi regnum Dei. I ad rectas, et ostendit illi regnum Dei. I ad Corinth. xv, 48: Qualis terrenus, tales et Corinth. xv, 48: Qualis terrenus, tales et terreni et qualis cœlestis, tales et cœle- terreni et qualis cœlestis, tales et cœle- stes. Joan. III, 31: Qui est de terra, de stes. Joan. III, 31: Qui est de terra, de terra est, et de terra loquitur. Qui de terra est, et de terra loquitur. Qui de colo venit, super omnes est. colo venit, super omnes est.

« Infirmos curate, etc. » « Infirmos curate, etc. »

447 447

ad bonum, aut est impediens secundum ad bonum, aut est impediens secundum retractionem a bono, aut secundum pri- retractionem a bono, aut secundum pri- vationem boni. vationem boni.

Adhuc, aut impediens intra, aut extra Adhuc, aut impediens intra, aut extra distinctum a nobis. distinctum a nobis.

Adhuc, aut est secundum corruptionem Adhuc, aut est secundum corruptionem humoris, aut vasis, quod corruptum humoris, aut vasis, quod corruptum corrumpit id quod est intra ipsum, et corrumpit id quod est intra ipsum, et propagat corruptionem ad membra. Et propagat corruptionem ad membra. Et primo quidem est cura infirmorum: se- primo quidem est cura infirmorum: se- cundo, suscitatio mortuorum: et hæc a cundo, suscitatio mortuorum: et hæc a principio nobis intraneo. Sed a principio principio nobis intraneo. Sed a principio extraneo est ejectio demonum, quod est extraneo est ejectio demonum, quod est tertium quartum autem est mundatio tertium quartum autem est mundatio leprosorum. leprosorum.

Infirmitas autem est ex multitudine ve- Infirmitas autem est ex multitudine ve- nialium et impedimento sæcularium cura- nialium et impedimento sæcularium cura- rum. II Paralip., in oratione Manassæ, rum. II Paralip., in oratione Manassæ, versus medium: Incurvatus sum multo versus medium: Incurvatus sum multo vinculo ferreo, et non est respiratio mihi. vinculo ferreo, et non est respiratio mihi. Mors autem est per peccatum mortale, vel Mors autem est per peccatum mortale, vel desperationem. Isa. xxvi, 19: Vivent desperationem. Isa. xxvi, 19: Vivent mortui tui, Domine, interfecti mei resur- mortui tui, Domine, interfecti mei resur- gent. Ejectio dæmonis est per liberatio- gent. Ejectio dæmonis est per liberatio- nem tentationis. Tob. x, 3: Dæmonium nem tentationis. Tob. x, 3: Dæmonium ab ea ipse conpescuit. Leprosus morpheis ab ea ipse conpescuit. Leprosus morpheis et maculis plenus, hæresis est, quæ cor- et maculis plenus, hæresis est, quæ cor- rumpit verbi pabulum ex corruptione rumpit verbi pabulum ex corruptione mali vasis, hoc est, cordis. Joan. xx, 27: mali vasis, hoc est, cordis. Joan. xx, 27: Noli esse incredulus, sed fidelis. Noli esse incredulus, sed fidelis.

« Gratis accepistis, gratis date. » « Gratis accepistis, gratis date. »

Hoc est quartum de modo proponendi Hoc est quartum de modo proponendi verbum. Et intelligitur tripliciter: gratis verbum. Et intelligitur tripliciter: gratis communicando, grate proponendo, et in communicando, grate proponendo, et in sermone gratioso. Primum est liberalita sermone gratioso. Primum est liberalita tis, secundum charitatis, tertium discre- tis, secundum charitatis, tertium discre- tionis. tionis.

De primo, Isa. LV, 1: Absque ulla De primo, Isa. LV, 1: Absque ulla commutatione bibite vinum et lac. Act. commutatione bibite vinum et lac. Act. VIII, 20 Pecunia tua tecum sit in perdi- VIII, 20 Pecunia tua tecum sit in perdi- tionem, quia donum Dei existimasti pe- tionem, quia donum Dei existimasti pe- cunia possideri! cunia possideri!

De secundo, ad Galat. vi, 1 : Si præoc- De secundo, ad Galat. vi, 1 : Si præoc- cupatus fuerit homo in aliquo delicto, cupatus fuerit homo in aliquo delicto, vos qui spirituales estis, hujusmodi in- vos qui spirituales estis, hujusmodi in- struite in spiritu lenitatis: considerans te- struite in spiritu lenitatis: considerans te- Et attende, quod omne quod impedit ipsum, ne et tu tenteris. Et attende, quod omne quod impedit ipsum, ne et tu tenteris.

Ecce qualiter res prædicata confir- Ecce qualiter res prædicata confir- manda. manda.

10 10

448 448

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

De tertio, ad Coloss. IV, 6 : Sermo vester De tertio, ad Coloss. IV, 6 : Sermo vester semper in gratia sale sit conditus. Ad semper in gratia sale sit conditus. Ad Ephes. Iv, 29 Omnis sermo malus ex Ephes. Iv, 29 Omnis sermo malus ex ore vestro non procedat: sed si quis bo- ore vestro non procedat: sed si quis bo- nus ad ædificationem fidei, ut det gra- nus ad ædificationem fidei, ut det gra- tiam audientibus. tiam audientibus.

Sic ergo, Sic ergo,

« gratis date, » quia in « gratis date, » quia in spiritu furoris sermo propositus non spiritu furoris sermo propositus non auditur. III Regum, xix, 11 et 12: auditur. III Regum, xix, 11 et 12: Spiritus grandis et fortis... conterens pe- Spiritus grandis et fortis... conterens pe- tras ante Dominum: non in spiritu Do- tras ante Dominum: non in spiritu Do- minus. Et post spiritum commotio, sup- minus. Et post spiritum commotio, sup- ple turbationis, non in commotione Do- ple turbationis, non in commotione Do- minus. Et post commotionem ignis : non minus. Et post commotionem ignis : non in igne Dominus. Et post ignem sibi in igne Dominus. Et post ignem sibi lus auræ tenuis, supple, ibi, Dominus, lus auræ tenuis, supple, ibi, Dominus, quia sibilus ille dulcedinem significat le- quia sibilus ille dulcedinem significat le- nitatis. nitatis.

« Nolite possidere aurum, neque ar- « Nolite possidere aurum, neque ar- gentum, neque pecuniam in zonis gentum, neque pecuniam in zonis vestris. vestris.

Non peram in via, neque duas tuni- Non peram in via, neque duas tuni- cas, neque calceamenta, neque vir- cas, neque calceamenta, neque vir- gam: dignus est enim operarius cibo gam: dignus est enim operarius cibo

suo. » suo. »

Ordinata doctrina hic ordinat vitam. Ordinata doctrina hic ordinat vitam. Et est duplex ordo, secundum virtu- Et est duplex ordo, secundum virtu- tem videlicet, et secundum auctoritatem tem videlicet, et secundum auctoritatem apostolicam. Secundum est, ibi, y. 40 : apostolicam. Secundum est, ibi, y. 40 : « Qui recipit vos, me recipit. » « Qui recipit vos, me recipit. »

In ordine, autem qui est secundum In ordine, autem qui est secundum virtutem, duo facit: tangit enim primo virtutem, duo facit: tangit enim primo qualiter se habeant ad concupiscibilia qualiter se habeant ad concupiscibilia mundi et secundo, qualiter se habeant mundi et secundo, qualiter se habeant ad ejusdem mundi periculorum adversa, ad ejusdem mundi periculorum adversa, ibi, y. 16: « Ecce ego mitto vos. » ibi, y. 16: « Ecce ego mitto vos. »

Adhuc, ad mundi concupiscibilia du- Adhuc, ad mundi concupiscibilia du- pliciter ordinat, scilicet secundum su- pliciter ordinat, scilicet secundum su- perflui abdicationem, et secundum usus perflui abdicationem, et secundum usus necessitatem, ibi, y. 11: « In quam- necessitatem, ibi, y. 11: « In quam- cumque autem civitatem. » cumque autem civitatem. »

In primo autem horum dicit duo: In primo autem horum dicit duo: primo enim indicit abdicationem hujus primo enim indicit abdicationem hujus mundi concupiscibilium, et secundo, ne mundi concupiscibilium, et secundo, ne desperent, infirmitatis concedit solatium, desperent, infirmitatis concedit solatium,

ibi, in fine y. 10: Dignus est enim ope- ibi, in fine y. 10: Dignus est enim ope- rarius, etc. rarius, etc.

In primo autem horum inducit quin- In primo autem horum inducit quin- que, quæ sic accipiuntur. Cura ultra que, quæ sic accipiuntur. Cura ultra præsens necessarium extensa, aut est ad præsens necessarium extensa, aut est ad provisionem temporalis boni, aut ad de- provisionem temporalis boni, aut ad de- fensionem violenti mali. Si autem est ad fensionem violenti mali. Si autem est ad provisionem boni, aut hoc est boni, quod provisionem boni, aut hoc est boni, quod generaliter pro bonis omnibus est com- generaliter pro bonis omnibus est com- mutabile aut boni, quod providetur in mutabile aut boni, quod providetur in usum vitæ et generale quidem commu- usum vitæ et generale quidem commu- tabile in omne quod concupiscitur, est tabile in omne quod concupiscitur, est aurum, et argentum, et pecunia in zonis. aurum, et argentum, et pecunia in zonis. Et hoc distinguitur: quia aut est com- Et hoc distinguitur: quia aut est com- mutabile in potentia, vel in actu. In po- mutabile in potentia, vel in actu. In po- tentia quidem est aurum et argentum, in tentia quidem est aurum et argentum, in actu autem pecunia: et ideo ligatur in actu autem pecunia: et ideo ligatur in zonis, ut ad manum semper parata habea- zonis, ut ad manum semper parata habea- tur aurum autem est id quod ad magnas tur aurum autem est id quod ad magnas est commutationes, et argentum ad est commutationes, et argentum ad

communes. communes.

Si autem est provisum in usum vitæ, Si autem est provisum in usum vitæ, aut est de ordinatis ad victum, et hoc aut est de ordinatis ad victum, et hoc

significatur in pera: aut de ordinatis ad significatur in pera: aut de ordinatis ad vestitum et hoc est dupliciter aut est vestitum et hoc est dupliciter aut est secundum usum corporis, et hoc est duæ secundum usum corporis, et hoc est duæ tunicæ aut est secundum usum membri tunicæ aut est secundum usum membri spiritualiter fatigati in itinere, et hoc est spiritualiter fatigati in itinere, et hoc est calceamentum: sed ad defensionem vio- calceamentum: sed ad defensionem vio- lenti mali est virga. lenti mali est virga.

Nec credendum est, quod Dominus Nec credendum est, quod Dominus curam necessitatis prophibeat, quia, curam necessitatis prophibeat, quia, Joan. iv, 31, secum pecunia in zona de- Joan. iv, 31, secum pecunia in zona de- ferebatur: quia ibi discipuli abierant in ferebatur: quia ibi discipuli abierant in civitatem, ut cibos emerent. Et, Joan. civitatem, ut cibos emerent. Et, Joan. x, 29, dicitur, quod Judas ea quæ x, 29, dicitur, quod Judas ea quæ emebantur, portavit, et loculos habuit. emebantur, portavit, et loculos habuit. Et, Luc. vii, 2, et xxır, 27, quod mulie- Et, Luc. vii, 2, et xxır, 27, quod mulie- res ascenderunt a Galilæa, et de faculta- res ascenderunt a Galilæa, et de faculta- tibus suis Domino ministrabant. Sed tibus suis Domino ministrabant. Sed potius, sicut dicit Chrysostomus, « cum potius, sicut dicit Chrysostomus, « cum

«< «<

primos prædicatores mitteret, propter primos prædicatores mitteret, propter « instantiam prædicationis non poterant « instantiam prædicationis non poterant « cogitare de futuris abundantiis, nisi re- « cogitare de futuris abundantiis, nisi re- << traherentur ab instantia prædicationis: << traherentur ab instantia prædicationis: « et cum in primis oportuerit instantis- « et cum in primis oportuerit instantis- « sime prædicare, et non retrahi, ideo « sime prædicare, et non retrahi, ideo « futurorum interdixit illis sollicitudi- « futurorum interdixit illis sollicitudi- «< nem. » Cum autem instantia talis postea «< nem. » Cum autem instantia talis postea

IN EVANG. MATTHÆI, X-9, 10. IN EVANG. MATTHÆI, X-9, 10.

orbe converso necessaria non fuerit, ad orbe converso necessaria non fuerit, ad talia non obligantur. talia non obligantur.

Adhuc, sicut dicitur, Marc. 111, 14 et Adhuc, sicut dicitur, Marc. 111, 14 et seq., istos duodecim non adhuc in to- seq., istos duodecim non adhuc in to- tum orbem misit, sed secum esse voluit, tum orbem misit, sed secum esse voluit, ut eos mitteret ad Judæos, quibus dictum ut eos mitteret ad Judæos, quibus dictum fuit quod peregrinos reciperent: et ideo fuit quod peregrinos reciperent: et ideo in tali commissione minor fuit cura ha- in tali commissione minor fuit cura ha- benda futuræ copiæ. Postea autem, cum benda futuræ copiæ. Postea autem, cum ad Gentes legem non habentes miserat, ad Gentes legem non habentes miserat, illud relaxavit. Luc. xx11, 35 et 36: illud relaxavit. Luc. xx11, 35 et 36: Quando misi vos sine sacculo, et sine Quando misi vos sine sacculo, et sine calceamentis, numquid aliquid defuit calceamentis, numquid aliquid defuit vobis? At illi dixerunt: Nihil. Dixit vobis? At illi dixerunt: Nihil. Dixit ergo eis: Sed nunc qui habet sacculum, ergo eis: Sed nunc qui habet sacculum, tollat similiter et peram: et qui non ha- tollat similiter et peram: et qui non ha- bet, vendat tunicam, et emat gladium. bet, vendat tunicam, et emat gladium. Sic ergo intelligitur, quod hic inducitur. Sic ergo intelligitur, quod hic inducitur. Dieit ergo: Dieit ergo:

« Nolite possidere. « Nolite possidere.

» »

Jurisperiti dicunt, quod « possessio di- Jurisperiti dicunt, quod « possessio di- « citur quasi pedum positio. » Hermes « citur quasi pedum positio. » Hermes autem Trismegistus dicit, quod « possessio autem Trismegistus dicit, quod « possessio « dicitur quod post sedet, hoc est, in quo « dicitur quod post sedet, hoc est, in quo « post, non simul, nec ante sedetur. »> « post, non simul, nec ante sedetur. »> Et hoc est solatium infirmitati datum : Et hoc est solatium infirmitati datum : quia id quod sumus, divinum est et quia id quod sumus, divinum est et imago Dei quod humanum est, infir- imago Dei quod humanum est, infir- mum est: et hoc infirmum, ut sustente- mum est: et hoc infirmum, ut sustente- tur, sedet in bonis fortunæ eo quod et tur, sedet in bonis fortunæ eo quod et ipsum fortunæ subjacet et casui: quod ipsum fortunæ subjacet et casui: quod non facit divinum, quod est in nobis. Et non facit divinum, quod est in nobis. Et ideo possidere dicit quietem in eo quod ideo possidere dicit quietem in eo quod possidetur secundum Trismegistum, et possidetur secundum Trismegistum, et immobilitatem secundum Jurisconsul- immobilitatem secundum Jurisconsul- tum. Et hoc modo Doctoribus religionis tum. Et hoc modo Doctoribus religionis christianæ interdicitur possidere aurum, christianæ interdicitur possidere aurum, et permittitur, vel conceditur habere ad et permittitur, vel conceditur habere ad usum. Tobiæ, XII, 8: Bona est oratio usum. Tobiæ, XII, 8: Bona est oratio cum jejunio, et eleemosyna magis quam cum jejunio, et eleemosyna magis quam thesauros auri recondere. thesauros auri recondere.

>> >>

« Aurum neque argentum. « Aurum neque argentum. Act. 111, 6: Argentum et aurum non Act. 111, 6: Argentum et aurum non

* Cf. II ad Corinth. v, 15. * Cf. II ad Corinth. v, 15.

XX XX

449 449

est mihi: quod autem habeo, hoc tibi do. est mihi: quod autem habeo, hoc tibi do. Act. xx, 33: Argentum, et aurum Act. xx, 33: Argentum, et aurum nullius concupivi. Ad Philip. iv, 17: nullius concupivi. Ad Philip. iv, 17: Non quæro datum, sed requiro fructum Non quæro datum, sed requiro fructum abundantem in ratione vestra. Isa. III, abundantem in ratione vestra. Isa. III, 17 et 18: Ecce suscitabo 17 et 18: Ecce suscitabo super eos Me- super eos Me- dos, qui argentum non quærant, nec dos, qui argentum non quærant, nec aurum velint, sed sagittis parvulos inter- aurum velint, sed sagittis parvulos inter- ficient. Medi adæquantes, et mensuran- ficient. Medi adæquantes, et mensuran- tes interpretantur: et significant Aposto- tes interpretantur: et significant Aposto- los, qui ad justitiæ æqualitatem, et sa- los, qui ad justitiæ æqualitatem, et sa- pientiæ mensuram orbem redegerunt: pientiæ mensuram orbem redegerunt: nihil nisi salutem animarum quærentes. nihil nisi salutem animarum quærentes. Sed acutis sagittis auctoritatem ab arcu Sed acutis sagittis auctoritatem ab arcu Scripturæ excussis, parvulos qui ad Scripturæ excussis, parvulos qui ad Christum veniunt, interficiunt, ut jam Christum veniunt, interficiunt, ut jam non sibi vivant, sed Christo 1. non sibi vivant, sed Christo 1.

« «

«< «<

Neque pecuniam in zonis vestris. »> Neque pecuniam in zonis vestris. »>

Hoc est multum contra dogma eorum Hoc est multum contra dogma eorum qui in Prædicatoribus mendicitatem ex- qui in Prædicatoribus mendicitatem ex- pugnant et condemnant. Unde Hierony- pugnant et condemnant. Unde Hierony- mus: «Quia divitias detruncaverat prope- mus: «Quia divitias detruncaverat prope- << modum, vitæ necessitatem amputat, ut << modum, vitæ necessitatem amputat, ut Apostoli veræ religionis doctores om- Apostoli veræ religionis doctores om- «nino Dei providentia gubernati osten- «nino Dei providentia gubernati osten- << derent se nihil de crastino cogitare. » << derent se nihil de crastino cogitare. » Eccli. x, 9 et 10: Avaro nihil est scele- Eccli. x, 9 et 10: Avaro nihil est scele- stius... Nihil est iniquius quam amare stius... Nihil est iniquius quam amare pecuniam : hic enim et animam venalem pecuniam : hic enim et animam venalem suam habet, quoniam in vita sua proje- suam habet, quoniam in vita sua proje- cit intima sua. cit intima sua.

« Non peram in via. » « Non peram in via. »

Pera hic sumitur pro instrumentis in Pera hic sumitur pro instrumentis in quibus esculentum, vel poculentum in quibus esculentum, vel poculentum in futurum præparatum deportatur. Unde, futurum præparatum deportatur. Unde, Josue, IX, 3 et seq., Gabaonitæ, qui in Josue, IX, 3 et seq., Gabaonitæ, qui in peris et utribus esculentum et poculen- peris et utribus esculentum et poculen- tum portaverunt, deceperunt filios Israel. tum portaverunt, deceperunt filios Israel. Gabaonita proclives iniquitate interpre- Gabaonita proclives iniquitate interpre- tantur et significant eos qui ventri dedi- tantur et significant eos qui ventri dedi- ti, de officio prædicationis quærunt im- ti, de officio prædicationis quærunt im- plere peras voluptatis, et utres vino, in plere peras voluptatis, et utres vino, in quo est luxuria. Ad Roman. XVI, 18: quo est luxuria. Ad Roman. XVI, 18:

29 29

450 450

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

Hujuscemodi Christo Domino nostro non Hujuscemodi Christo Domino nostro non serviunt, sed suo ventri: et per dulces serviunt, sed suo ventri: et per dulces sermones, et benedictiones, seducunt corda sermones, et benedictiones, seducunt corda innocentium. Ad Philip. III, 19 : Quorum innocentium. Ad Philip. III, 19 : Quorum Deus venter est et gloria in confusione Deus venter est et gloria in confusione ipsorum. Peras enim tales non por- ipsorum. Peras enim tales non por- tant, nisi quibus apposita non sufficiunt: tant, nisi quibus apposita non sufficiunt: sed delicatiora procurant, quod non erat sed delicatiora procurant, quod non erat illis necessarium, qui tantum secum ha- illis necessarium, qui tantum secum ha- buerunt procuratorem: et tempore pa- buerunt procuratorem: et tempore pa- cis mittebantur, et inter eos quibus præ- cis mittebantur, et inter eos quibus præ- ceptum fuit, ut peregrinos vocarent, et ceptum fuit, ut peregrinos vocarent, et partes mitterent eis qui non præparave- partes mitterent eis qui non præparave-

runt sibi '. runt sibi '.

« Neque duas tunicas, » « Neque duas tunicas, »

Hoc est, superfluas. Duæ enim tunicæ Hoc est, superfluas. Duæ enim tunicæ dicuntur, aut duæ in numero, aut duæ in dicuntur, aut duæ in numero, aut duæ in usu utentis: et secundo modo sunt usu utentis: et secundo modo sunt superfluæ: quia, sicut dicit Hieronymus, superfluæ: quia, sicut dicit Hieronymus, «< in locis Scythiæ glaciali frigore rigen- «< in locis Scythiæ glaciali frigore rigen- « tibus una sufficit tunica. » 1 ad Timoth. « tibus una sufficit tunica. » 1 ad Timoth. VI, 8: Habentes alimenta, et quibus te- VI, 8: Habentes alimenta, et quibus te- gamur, his contenti simus. Jacob. v, 1 gamur, his contenti simus. Jacob. v, 1 et seq: Agite nunc, divites, plorate ulu- et seq: Agite nunc, divites, plorate ulu- lantes in miseriis vestris, quæ advenient lantes in miseriis vestris, quæ advenient vobis. Divitiæ vestræ putrefactæ sunt, vobis. Divitiæ vestræ putrefactæ sunt, et vestimenta vestra a tineis comesta et vestimenta vestra a tineis comesta sunt. Aurum et argentum vestrum æru- sunt. Aurum et argentum vestrum æru- ginavit, et ærugo eorum in testimonium ginavit, et ærugo eorum in testimonium erit vobis, et manducabit carnes vestras. erit vobis, et manducabit carnes vestras.

« Neque calceamenta. » « Neque calceamenta. »

Pluraliter dicit, quia calceamentum Pluraliter dicit, quia calceamentum est necessarium quod intelligitur ha- est necessarium quod intelligitur ha- buisse Dominus, Joan. 1, 27, cum dixit buisse Dominus, Joan. 1, 27, cum dixit Joannes Cujus ego non sum dignus ut Joannes Cujus ego non sum dignus ut solvam ejus corrigiam calceamenti. Mar- solvam ejus corrigiam calceamenti. Mar- ci, vi, 9: Calceati pedes sandaliis. Act. ci, vi, 9: Calceati pedes sandaliis. Act. XII, 8: Calcea te caligas tuas. Caliga XII, 8: Calcea te caligas tuas. Caliga enim est dicta a calx et ligare, sicut et enim est dicta a calx et ligare, sicut et calceus a calce dicitur. Et si dicas, quod calceus a calce dicitur. Et si dicas, quod sandalia sunt soleæ alligatæ, verum est : sandalia sunt soleæ alligatæ, verum est : tamen in extremitate illæ soleæ habebant tamen in extremitate illæ soleæ habebant

* Cf. Nehem. seu II Esderæ, VIII, 10: Ite, com- * Cf. Nehem. seu II Esderæ, VIII, 10: Ite, com- edite pinguia, et bibite mulsum, et mittite par- edite pinguia, et bibite mulsum, et mittite par-

coria defendentia, ne lapilli arenarum coria defendentia, ne lapilli arenarum infra pedem et soleas inciderent: et hoc infra pedem et soleas inciderent: et hoc factum fuit ad commodum, quia terra factum fuit ad commodum, quia terra calida est, et arenosa Palæstina: et quia calida est, et arenosa Palæstina: et quia arenosa est, dantur soleæ: et quia cali- arenosa est, dantur soleæ: et quia cali- da est, et pes ex motu amplius calescit, da est, et pes ex motu amplius calescit, ut refrigeratio custodiat pedis virtutem, ut refrigeratio custodiat pedis virtutem, permittuntur superius esse apertæ. Exod. permittuntur superius esse apertæ. Exod. XII, 11 Calceamenta habebitis in pedi- XII, 11 Calceamenta habebitis in pedi- sub. Ad Ephes. VI 15: Calceati pedes sub. Ad Ephes. VI 15: Calceati pedes in præparatione Evangelii pacis. Cantic. in præparatione Evangelii pacis. Cantic. VII, 1 Quam pulchri sunt gressus tuv VII, 1 Quam pulchri sunt gressus tuv in calceamentis, filia principis! Fuerunt in calceamentis, filia principis! Fuerunt autem quidam hæretici, ut dicit Augu- autem quidam hæretici, ut dicit Augu- stinus in libro de Hæresibus, qui vocan- stinus in libro de Hæresibus, qui vocan- tur discalceati: qui propter istud ver- tur discalceati: qui propter istud ver- bum dixerunt non utendum esse calcea- bum dixerunt non utendum esse calcea- mentis, inducentes hoc quod dicitur, mentis, inducentes hoc quod dicitur, Exod. 11, 5, et Josue, v, 16: Ne appro- Exod. 11, 5, et Josue, v, 16: Ne appro- pies huc : solve calceamentum de pedi- pies huc : solve calceamentum de pedi- bus tuis :locus enim in quo stas terra bus tuis :locus enim in quo stas terra sancta est. Et dixerunt, quod non potest sancta est. Et dixerunt, quod non potest quis ad Deum accedere calceatus, erran- quis ad Deum accedere calceatus, erran- tes, Scripturas non intelligentes, quia tes, Scripturas non intelligentes, quia hoc dictum est ideo quod morticina pel- hoc dictum est ideo quod morticina pel- lis non sit in affectu. lis non sit in affectu.

« «

Neque virgam. » Neque virgam. »

Contrarium videtur, Marc. 11, 8, uhi Contrarium videtur, Marc. 11, 8, uhi dicitur, quod præcepit eis, ne quid in dicitur, quod præcepit eis, ne quid in via tollerent, nisi tantum virgam. Unde, via tollerent, nisi tantum virgam. Unde, Exod. IV, 17 Virgam quoque hanc su- Exod. IV, 17 Virgam quoque hanc su- me in manu tua, in qua facturus es me in manu tua, in qua facturus es signa. signa.

RESPONSIO Augustini est, quod est vir- RESPONSIO Augustini est, quod est vir- ga directionis, quæ est in Prælato, de ga directionis, quæ est in Prælato, de qua dicit, Psal. XLIV, 7: Virga dire- qua dicit, Psal. XLIV, 7: Virga dire- ctionis virga regni tui: et in hac virga ctionis virga regni tui: et in hac virga potestas est sumendi ad sustentationem potestas est sumendi ad sustentationem corporis et hanc dicit Marcus tollen- corporis et hanc dicit Marcus tollen- dam. Est etiam virga impugnationis et dam. Est etiam virga impugnationis et defensionis mundani (alias, humani) defensionis mundani (alias, humani) auxilii et hæc non est tollenda: sed auxilii et hæc non est tollenda: sed præsidio Domini committat se, qui de- præsidio Domini committat se, qui de- bet studere conversioni populi. Quia sic- bet studere conversioni populi. Quia sic-

tes his qui non præparaverunt sibi. tes his qui non præparaverunt sibi.

IN EVANG. MATTHÆI, X-10, 11. IN EVANG. MATTHÆI, X-10, 11.

ut dicit Chrysostomus, « qui prædicat ut dicit Chrysostomus, « qui prædicat « infidelibus, studet ut auferat ritus « infidelibus, studet ut auferat ritus malos et ex hoc indignantur homines, malos et ex hoc indignantur homines, « et commoventur et mala inferunt. Et « et commoventur et mala inferunt. Et « si se Prædicator ab his defendit, aver- « si se Prædicator ab his defendit, aver- « tit a se populum, et non convertit « tit a se populum, et non convertit « eum. » Et ideo Martyres patientia et « eum. » Et ideo Martyres patientia et morte vicerunt. Unde Gedeon castra Ma- morte vicerunt. Unde Gedeon castra Ma- dian evertit complosis lagunculis et so- dian evertit complosis lagunculis et so- nantibus tubis et micantibus lapidibus, nantibus tubis et micantibus lapidibus, clamantibus viris ejus : Gladius Domini clamantibus viris ejus : Gladius Domini et Gedeonis. Complodere autem lagun- et Gedeonis. Complodere autem lagun- culas est castigando confringere corpora culas est castigando confringere corpora et in servitutem redigere, et micare lam- et in servitutem redigere, et micare lam- padibus est miracula optimorum exem- padibus est miracula optimorum exem- plorum adhibere: tuba sonare est verba plorum adhibere: tuba sonare est verba prædicationis clare proponere prædicationis clare proponere et sic et sic vincit gladius verbi Domini, et Prædica- vincit gladius verbi Domini, et Prædica- toris. Ad Roman. xi, 19: Non vosmet- toris. Ad Roman. xi, 19: Non vosmet- ipsos defendentes, charissimi, sed date ipsos defendentes, charissimi, sed date locum iræ. Hoc ergo modo præsidium locum iræ. Hoc ergo modo præsidium mundanum non quærere, est baculum mundanum non quærere, est baculum in via non tollere. Isa. xxxvI, 6: Ecce in via non tollere. Isa. xxxvI, 6: Ecce confidis super baculum arundineum confidis super baculum arundineum confractum istum, super Ægyptum : cui confractum istum, super Ægyptum : cui si innixus fuerit homo, intrabit in ma- si innixus fuerit homo, intrabit in ma- num ejus, et perforabit eam: sic Pha- num ejus, et perforabit eam: sic Pha- rao, rex Ægypti, omnibus qui confidunt rao, rex Ægypti, omnibus qui confidunt in eo. Jerem. xvII, 5: Maledictus homo in eo. Jerem. xvII, 5: Maledictus homo qui confidit in homine, et ponit carnem qui confidit in homine, et ponit carnem brachium suum. brachium suum.

Sed contra hoc videtur esse, quod di- Sed contra hoc videtur esse, quod di- citur, Luc. XXII, 38: Ecce duo gladii citur, Luc. XXII, 38: Ecce duo gladii hic et dixit Dominus: Satis est. hic et dixit Dominus: Satis est.

Sed ad hoc dicendum, quod sunt ar- Sed ad hoc dicendum, quod sunt ar- ma defensionis, non impugnationis con- ma defensionis, non impugnationis con- tra eos qui nituntur subvertere fidem in tra eos qui nituntur subvertere fidem in plebe postquam ad statum fidei devenit. plebe postquam ad statum fidei devenit. Et ad hoc habet duos gladios Christi vi- Et ad hoc habet duos gladios Christi vi- carius: unum quo ferit, qui est spiritua- carius: unum quo ferit, qui est spiritua- lis potestatis et alterum, quo licet non lis potestatis et alterum, quo licet non feriat, tamen ad imperium ejus exeren- feriat, tamen ad imperium ejus exeren- dus est, ut feriat: et hunc habet Ecclesiæ dus est, ut feriat: et hunc habet Ecclesiæ advocatus, vel officiatus. Sed his non advocatus, vel officiatus. Sed his non potest uti qui infideles studet convertere, potest uti qui infideles studet convertere, sicut ostensum est. sicut ostensum est.

1 Cf. Judicum, VII, 19 et seq. 1 Cf. Judicum, VII, 19 et seq.

451 451

« Dignus est enim operarius cibo « Dignus est enim operarius cibo

suo. » suo. »

Ne omnino dura videantur et intole- Ne omnino dura videantur et intole- rabilia quæ dicta sunt, ideo mitigat hic rabilia quæ dicta sunt, ideo mitigat hic ostendens necessaria tali operario esse di- ostendens necessaria tali operario esse di- gna. Hic enim operarius esse dicitur du- gna. Hic enim operarius esse dicitur du- plici ratione : una quarum est, quia hoc plici ratione : una quarum est, quia hoc quod dicit verbo, opere demonstrat : se- quod dicit verbo, opere demonstrat : se- cunda est, quia in conversione animarum cunda est, quia in conversione animarum Deo cooperatur, quod dignissimum est Deo cooperatur, quod dignissimum est genus operum. Primo modo cœpit Jesus genus operum. Primo modo cœpit Jesus facere, et docere ³. Secundo modo ope- facere, et docere ³. Secundo modo ope- ratus est salutem in medio terræ. Job, ratus est salutem in medio terræ. Job, xxxvi, 3: Operatorem meum probabo xxxvi, 3: Operatorem meum probabo justum. Proverb. XIII, 4: Anima ope- justum. Proverb. XIII, 4: Anima ope- rantium impinguabitur. Hic igitur est rantium impinguabitur. Hic igitur est dignus cibo, non voluptatis, sed neces- dignus cibo, non voluptatis, sed neces- sariæ sustentationis. Deuter. xxv, 4: sariæ sustentationis. Deuter. xxv, 4: Non ligabis os bovis terentis. I. ad Co- Non ligabis os bovis terentis. I. ad Co- rinth. ix, 14: Ordinavit iis Dominus qui rinth. ix, 14: Ordinavit iis Dominus qui Evangelium annuntiant, de Evangelio Evangelium annuntiant, de Evangelio vivere. Ad Galat. VI, 6: Communicet au- vivere. Ad Galat. VI, 6: Communicet au- tem is qui catechizatur verbo ei qui se tem is qui catechizatur verbo ei qui se catechizat in omnibus bonis. I ad Co- catechizat in omnibus bonis. I ad Co- rinth. 1x, rinth. 1x, 11: Si nos vobis spiritualia se- 11: Si nos vobis spiritualia se- minavimus, magnum est si nos carnalia minavimus, magnum est si nos carnalia vestra metamus? I ad Timoth. v, vestra metamus? I ad Timoth. v, 18: 18: Qui bene præsunt presbyteri, duplici ho- Qui bene præsunt presbyteri, duplici ho- nore digni habeantur, maxime qui labo- nore digni habeantur, maxime qui labo- rant in verbo et doctrina. II ad Titum, rant in verbo et doctrina. II ad Titum, Il, Il, 6: Laborantem agricolam oportet pri- 6: Laborantem agricolam oportet pri- mum de fructibus percipere. mum de fructibus percipere.

« In quamcumque autem civitatem « In quamcumque autem civitatem aut castellum intraveritis, interro- aut castellum intraveritis, interro- gate quis in ea dignus sit: et ibi ma- gate quis in ea dignus sit: et ibi ma- nete donec exeatis. » nete donec exeatis. »

Hic determinat usus vitæ necessita- Hic determinat usus vitæ necessita- tem. Et quia hæc tota est in recipientium tem. Et quia hæc tota est in recipientium hospitalitate, ideo duas habet partes. hospitalitate, ideo duas habet partes. Prima est de receptione, et recipientibus: Prima est de receptione, et recipientibus: et secunda, de non recipientibus, ibi, et secunda, de non recipientibus, ibi, y. 14: « Et quicumque non receperit vos.»>< y. 14: « Et quicumque non receperit vos.»><

2 Act. 1, 1. 2 Act. 1, 1.

452 452

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD D. ALB. MAG. ORD. PRÆD

In prima harum sunt tria: primum est In prima harum sunt tria: primum est de honestate hospitis: secundum, ut di- de honestate hospitis: secundum, ut di- cit Hieronymus, de jure immobilis ho- cit Hieronymus, de jure immobilis ho- spitii tertium, de benedictione hospitii, spitii tertium, de benedictione hospitii, quam meretur hospitalitas suscipientis, quam meretur hospitalitas suscipientis, et largitur sanctitas ejus qui recipitur. et largitur sanctitas ejus qui recipitur. Primum est secundum decentiam virtu- Primum est secundum decentiam virtu- tis Prædicatoris: secundum est secun- tis Prædicatoris: secundum est secun- dum stabilitatem jam fixæ in æternitate dum stabilitatem jam fixæ in æternitate mentis tertium est de copia exuberan- mentis tertium est de copia exuberan- tis sanctitatis. tis sanctitatis.

Dicit ergo: Dicit ergo:

« In quamcumque civitatem, » « In quamcumque civitatem, »

Ubi civilitas est, studium, et urbanitas Ubi civilitas est, studium, et urbanitas exercetur: « aut castellum, » ubi est præ- exercetur: « aut castellum, » ubi est præ- sidium terræ civitatem sustentantis. Et sidium terræ civitatem sustentantis. Et in hoc innuit, quod et sapientibus et in- in hoc innuit, quod et sapientibus et in- sipientibus sunt debitores et multis, et sipientibus sunt debitores et multis, et paucis esse prædicandum, et hominibus paucis esse prædicandum, et hominibus esse ingerendum. Unde dicit : « Intra- esse ingerendum. Unde dicit : « Intra- veritis. » Unde, Ezechiel. 11, 3: Fili ho- veritis. » Unde, Ezechiel. 11, 3: Fili ho- minis, mitto te ad filios Israel. '. Cantic. minis, mitto te ad filios Israel. '. Cantic. VII, 11: Egrediamur in agrum, commo- VII, 11: Egrediamur in agrum, commo- remur in villis. remur in villis.

<< Interrogate, » << Interrogate, »

A convicinis, vel concivibus noscenti- A convicinis, vel concivibus noscenti- bus honestos, ne turpitudine recipientis bus honestos, ne turpitudine recipientis verbum prædicationis maculetur : « Quis verbum prædicationis maculetur : « Quis in ea dignus sit.» Hieronymus: «Dignus in ea dignus sit.» Hieronymus: «Dignus « est, qui plus se reputat accipere quam « est, qui plus se reputat accipere quam «< dare, cum suscipit: » et hoc dictum «< dare, cum suscipit: » et hoc dictum est secundum largitatis proprietatem, de est secundum largitatis proprietatem, de qua dicit Philosophus, quod « largi et qua dicit Philosophus, quod « largi et << magnifici est vel facere beneficium, et << magnifici est vel facere beneficium, et « non contrapati, eo quod sibi reputat ni- « non contrapati, eo quod sibi reputat ni- << hil melius posse fieri quam beneficium << hil melius posse fieri quam beneficium « facere. » I ad Timoth. 11, 7: Opor- « facere. » I ad Timoth. 11, 7: Opor- tet illum testimonium habere bonum ab tet illum testimonium habere bonum ab iis qui foris sunt. III Joan. yy. 5 et 6: iis qui foris sunt. III Joan. yy. 5 et 6: Charissime, fideliter facis quidquid ope- Charissime, fideliter facis quidquid ope- raris in fratres, et hoc in peregrinos, qui raris in fratres, et hoc in peregrinos, qui

testimonium reddiderunt charitati tuæ testimonium reddiderunt charitati tuæ

1 Genes. xxxviu, 13, dicit Jacob ad Joseph : 1 Genes. xxxviu, 13, dicit Jacob ad Joseph :

in conspectu ecclesiæ: quos, benefaciens, in conspectu ecclesiæ: quos, benefaciens, deduces digne Deo. deduces digne Deo.

Sed contra quia ipse, supra, Ix, 10, Sed contra quia ipse, supra, Ix, 10, intravit ad publicanum. Et, Luc. xix, 6, intravit ad publicanum. Et, Luc. xix, 6, ad Zachæum. Infra, xi, 19: Ecce homo ad Zachæum. Infra, xi, 19: Ecce homo vorax, et potator vini, publicanorum et vorax, et potator vini, publicanorum et peccatorum amicus. Supra, 1x, 12: Non peccatorum amicus. Supra, 1x, 12: Non est opus valentibus medicus. Cum ergo est opus valentibus medicus. Cum ergo medici sint, nuntii sui ad ægrotos pecca- medici sint, nuntii sui ad ægrotos pecca- tores interrogare debent. Josue, 11, 1, ex- tores interrogare debent. Josue, 11, 1, ex- ploratores excepti sunt in domo mere- ploratores excepti sunt in domo mere- tricis. tricis.

Sed ad hoc dicendum, quod in prima Sed ad hoc dicendum, quod in prima hospitalitate honestum quærendum est hospitalitate honestum quærendum est hospitium: sed cum innotescit Prædicator, hospitium: sed cum innotescit Prædicator, ad hoc est studendum, ut de inhonesto ad hoc est studendum, ut de inhonesto honestum faciat, sicut fecit Dominus et honestum faciat, sicut fecit Dominus et exploratores, et tunc in illo possunt ma- exploratores, et tunc in illo possunt ma- nere sed in quo turpia fiunt commercia, nere sed in quo turpia fiunt commercia, non decet hospitari Sanctos. non decet hospitari Sanctos.

« Et ibi manete donec exeatis. » « Et ibi manete donec exeatis. »

Ecce prohibitio curiositatis discurrendi Ecce prohibitio curiositatis discurrendi per domos. Eccli. xxix, 31: Vita nequam per domos. Eccli. xxix, 31: Vita nequam hospitandi de domo in domum: et ubi hospitandi de domo in domum: et ubi hospitabitur, non fiducialiter aget. hospitabitur, non fiducialiter aget.

Sed ponamus, quod non recipiat, aut Sed ponamus, quod non recipiat, aut diu tenere non velit. Et dicendum, quod diu tenere non velit. Et dicendum, quod si dignus est, omnia recipit, præcipue si dignus est, omnia recipit, præcipue cum non quæratur nisi cibus. Ad Hebr. cum non quæratur nisi cibus. Ad Hebr. XIII, 2: Hospitalitatem nolite oblivisci, XIII, 2: Hospitalitatem nolite oblivisci, per hanc enim latuerunt quidam, Angelis per hanc enim latuerunt quidam, Angelis hospitio receptis. Et hoc est dictum Chry- hospitio receptis. Et hoc est dictum Chry-

sostomi. sostomi.

Posset etiam dici, quod in ratione di- Posset etiam dici, quod in ratione di- gni hospitis tria. includuntur : honestas gni hospitis tria. includuntur : honestas vitæ, cujus pars est largitas hospitalita- vitæ, cujus pars est largitas hospitalita- tis et facultas copiæ, unde suscipere tis et facultas copiæ, unde suscipere possit et benignitas exhibitionis, quod possit et benignitas exhibitionis, quod non amaro vultu recipiat. Si tamen ali- non amaro vultu recipiat. Si tamen ali- quis exeat de hospitio in hospitium, non quis exeat de hospitio in hospitium, non causa levitatis, vel voluptatis, non facit causa levitatis, vel voluptatis, non facit contra Evangelium: quia cum pluribus contra Evangelium: quia cum pluribus hospitans plures lucratur Domino. Unde hospitans plures lucratur Domino. Unde filii Job dies convivii circulariter duxe- filii Job dies convivii circulariter duxe- runt in orbem et sanctificavit tunc eos runt in orbem et sanctificavit tunc eos

Veni, mittam te ad eos. Veni, mittam te ad eos.

IN EVANG. MATTHÆI, X-12, 13, 14. IN EVANG. MATTHÆI, X-12, 13, 14.

Job, ferens holocaustum hospitalitatis Job, ferens holocaustum hospitalitatis pro singulis. '. pro singulis. '.

453 453

salutationem. Ad Philip. iv, 7 : Pax Dei salutationem. Ad Philip. iv, 7 : Pax Dei quæ exsuperat omnem sensum, custòdiat quæ exsuperat omnem sensum, custòdiat corda vestra et intelligentias vestras. Isa. corda vestra et intelligentias vestras. Isa. 12: Ecce ego declinabo super eam 12: Ecce ego declinabo super eam

LXVI, LXVI,

« Intrantes autem in domum, salu- quasi fluvium pacis. « Intrantes autem in domum, salu- quasi fluvium pacis. tate eam, dicentes: Pax huic domui. tate eam, dicentes: Pax huic domui.

Et si quidem fuerit domus illa di- Et si quidem fuerit domus illa di- gna, veniet pax vestra super eam: si gna, veniet pax vestra super eam: si autem non fuerit digna, pax vestra re- autem non fuerit digna, pax vestra re- vertetur ad vos. » vertetur ad vos. »

Ecce tertium de collatione benedictio- Ecce tertium de collatione benedictio- nis spiritualis ab hospite suscepto. nis spiritualis ab hospite suscepto.

Et dicit tria pacis scilicet eulogium a Et dicit tria pacis scilicet eulogium a suscepto exhibendum, pacis quietem su- suscepto exhibendum, pacis quietem su- per dignum, pacis cum fructu reditum per dignum, pacis cum fructu reditum ad hospitem ab eo qui est indignus. ad hospitem ab eo qui est indignus.

Dicit igitur: «< Intrantes autem in do- Dicit igitur: «< Intrantes autem in do- mum » ad hospitandum, « salutate mum » ad hospitandum, « salutate cam, » hoc est familiam, « dicentes: Pax cam, » hoc est familiam, « dicentes: Pax huic domui. » Ad Roman. x1, 18: Si huic domui. » Ad Roman. x1, 18: Si fieri potest, quod ex vobis est, cum omni- fieri potest, quod ex vobis est, cum omni- bus hominibus pacem habentes. Isa. LII, bus hominibus pacem habentes. Isa. LII, 7: Quam pulchri super montes pedes an- 7: Quam pulchri super montes pedes an- nuntiantis et prædicantis pacem, an- nuntiantis et prædicantis pacem, an- nuntiantis bonum, prædicantis salutem. nuntiantis bonum, prædicantis salutem. Supra, v, 9 Beati pacifici, quoniam Supra, v, 9 Beati pacifici, quoniam filii Dei vocabuntur. Sic ergo salu- filii Dei vocabuntur. Sic ergo salu- tantes conferunt plus quam accipiant. tantes conferunt plus quam accipiant. Psal. Lxxv, 3: Factus est in pace locus Psal. Lxxv, 3: Factus est in pace locus rjus. Et est ista salutatio secundum rjus. Et est ista salutatio secundum consuetudinem hebraici et syri nominis, consuetudinem hebraici et syri nominis, in quo dicitur Salemilach, hoc est, Pax in quo dicitur Salemilach, hoc est, Pax tibi latine autem est ac si dicatur: tibi latine autem est ac si dicatur: Ave, vel Salve. Ave, vel Salve.

« Et siquidem fuerit domus illa di- « Et siquidem fuerit domus illa di- gna. » gna. »

Luc. n, 14 Pax hominibus bonæ vo- Luc. n, 14 Pax hominibus bonæ vo- luntatis. Et ideo dignus est, in cujus bo- luntatis. Et ideo dignus est, in cujus bo- nam voluntatem Prædicator intrat. « Re- nam voluntatem Prædicator intrat. « Re- quiescet super eam pax vestra. » Qui pa- quiescet super eam pax vestra. » Qui pa- cem cum Deo vestra exhortatione acci- cem cum Deo vestra exhortatione acci- pientes, cum eis permanebit pax quam pientes, cum eis permanebit pax quam promulgastis et propagastis in eos per promulgastis et propagastis in eos per

Cf. Job, 1, 4 et 5. Cf. Job, 1, 4 et 5.

« Si autem non fuerit digna, » « Si autem non fuerit digna, »

Quia non recipiendo vos et verba mea, Quia non recipiendo vos et verba mea, se facit indignum. Isa. LVII, 21: Non est se facit indignum. Isa. LVII, 21: Non est pax impiis, dicit Dominus Deus. pax impiis, dicit Dominus Deus.

« Pax vestra, revertetur ad vos, » hoc « Pax vestra, revertetur ad vos, » hoc est, pacis fructus et merces. Psal. cxix, est, pacis fructus et merces. Psal. cxix, 7: Cum his qui oderunt pacem eram pa- 7: Cum his qui oderunt pacem eram pa- cificus: cum loquebar illis, etc. Propter cificus: cum loquebar illis, etc. Propter hoc dicit, Isa. XLVIII, 18: Utinam atten- hoc dicit, Isa. XLVIII, 18: Utinam atten- disses mandata mea! facta fuisset flumen disses mandata mea! facta fuisset flumen pax tua. Flumen enim fluit de uno in pax tua. Flumen enim fluit de uno in alium: et ita facit pax per eulogium pacis alium: et ita facit pax per eulogium pacis et prædicationem. et prædicationem.

« Et quicumque non receperit vos, « Et quicumque non receperit vos, neque audierit sermones vestros, ex- neque audierit sermones vestros, ex- euntes foras de domo vel civitate, ex- euntes foras de domo vel civitate, ex- cutite pulverem de pedibus vestris. » cutite pulverem de pedibus vestris. »

Hæc est pars de non recipientium con- Hæc est pars de non recipientium con- demnatione. demnatione.

Et dicit duo scilicet, quid Prædicator Et dicit duo scilicet, quid Prædicator debet facere non recipienti se patrifami- debet facere non recipienti se patrifami- lias et familiæ: et de intolerabilitate lias et familiæ: et de intolerabilitate condemnationis ipsius. condemnationis ipsius.

De primo dicit : De primo dicit :

« Quicumque, etc. » « Quicumque, etc. »

Duæ sunt receptiones: una est prædi- Duæ sunt receptiones: una est prædi- cantis in exterius hospitium: altera verbi cantis in exterius hospitium: altera verbi in cordis consensum: et de his dicit. in cordis consensum: et de his dicit.

De prima «Quicumque non recepe- De prima «Quicumque non recepe- rit vos,» in domum extra. Judicum, xix, rit vos,» in domum extra. Judicum, xix, 18: Nullus sub tectum suum nos vult 18: Nullus sub tectum suum nos vult recipere. Sapient. xix, 13: Ignotos non recipere. Sapient. xix, 13: Ignotos non recipiebant advenas. III Joan. y. 10: Ne- recipiebant advenas. III Joan. y. 10: Ne-

14 14

454 454

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

que ipse, scilicet Disotrephes, suscipit que ipse, scilicet Disotrephes, suscipit fratres, et eos qui suscipiunt prohibet. fratres, et eos qui suscipiunt prohibet.

De secunda «Neque audierit sermo- De secunda «Neque audierit sermo- nes vestros. » Ezechiel. III, 7: Domus nes vestros. » Ezechiel. III, 7: Domus Israel nolunt audire te, quia nolunt au- Israel nolunt audire te, quia nolunt au- dire me. Act. VII, 57 et 58, cum loque- dire me. Act. VII, 57 et 58, cum loque- retur Stephanus Continuerunt aures retur Stephanus Continuerunt aures suas, et impetum fecerunt unanimiter in suas, et impetum fecerunt unanimiter in eum. Et ejicientes eum extra civitatem, eum. Et ejicientes eum extra civitatem, lapidabant. lapidabant.

« Exeuntes foras de domo. >> « Exeuntes foras de domo. >>

Si domus est alicujus: « vel civitate, » Si domus est alicujus: « vel civitate, » si omnes simul contradicunt. Psal. Liv, si omnes simul contradicunt. Psal. Liv, 10 et seq Vidi iniquitatem et contradi- 10 et seq Vidi iniquitatem et contradi- ctionem in civitate, Die ac nocte circum- ctionem in civitate, Die ac nocte circum- dabit eam super muros ejus iniquitas: et dabit eam super muros ejus iniquitas: et labor in medio ejus, et injustitia, et non labor in medio ejus, et injustitia, et non defecit de plateis ejus usura et dolus. defecit de plateis ejus usura et dolus. Non ergo maneatis in ea, sed Non ergo maneatis in ea, sed

« Excutite pulverem de pedibus ve- « Excutite pulverem de pedibus ve- stris. » Pulvis in pedibus signum est itine- stris. » Pulvis in pedibus signum est itine- ris, ut dicit Tullius. Unde sensus est: Fa- ris, ut dicit Tullius. Unde sensus est: Fa- tigationem assumpti pro eis itineris con- tigationem assumpti pro eis itineris con- tra eos ostendite in rationem majoris tra eos ostendite in rationem majoris eorum condemnationis et Apostolorum eorum condemnationis et Apostolorum liberationis. Ezechiel. 11, 19: Si tu liberationis. Ezechiel. 11, 19: Si tu annuntiaveris impio et ille non conver- annuntiaveris impio et ille non conver- sus fuerit ab impietate sua, et a via sua sus fuerit ab impietate sua, et a via sua impia, ipse quidem in iniquitate sua impia, ipse quidem in iniquitate sua morietur tu autem animam tuam li- morietur tu autem animam tuam li- berasti. Act. xx, 26 et 27: Mundus sum berasti. Act. xx, 26 et 27: Mundus sum a sanguine omnium. Non enim subter- a sanguine omnium. Non enim subter- fugi quominus annuntiarem omne con- fugi quominus annuntiarem omne con- silium Dei vobis. Hanc expositionem silium Dei vobis. Hanc expositionem puto litteralem. puto litteralem.

Alia etiam est, quod pulvis significat Alia etiam est, quod pulvis significat temporalia parva, quæ excutienda sunt temporalia parva, quæ excutienda sunt in eos, ne putent propter temporalia sibi in eos, ne putent propter temporalia sibi ingeri verbum. Apocal. xvi, 4 et 5: ingeri verbum. Apocal. xvi, 4 et 5: Exite de illa, popule meus, ut ne parti- Exite de illa, popule meus, ut ne parti- cipes sitis delictorum ejus, et de plagis cipes sitis delictorum ejus, et de plagis ejus non accipiatis: quoniam pervene- ejus non accipiatis: quoniam pervene- runt peccata ejus usque ad cælum. Et runt peccata ejus usque ad cælum. Et isti sunt tripliciter accusabiles: quia ni- isti sunt tripliciter accusabiles: quia ni- hil adhæsit eis de pace Sanctorum, quæ hil adhæsit eis de pace Sanctorum, quæ peccatum deleret: nihil remansit Sanctis peccatum deleret: nihil remansit Sanctis de eleemosynis eorum, quod pro eis in- de eleemosynis eorum, quod pro eis in-

terpellarent: et aggravatus est contemp- terpellarent: et aggravatus est contemp- tus eorum, cum Sanctorum verba non tus eorum, cum Sanctorum verba non audirent, neque Sanctos susciperent. Et audirent, neque Sanctos susciperent. Et hæc etiam bona est expositio. hæc etiam bona est expositio.

Alia est expositio, quod pulvis sunt Alia est expositio, quod pulvis sunt minutæ negligentiæ, quæ contrahuntur minutæ negligentiæ, quæ contrahuntur ex sollicitudine Prædicatorum: et quan- ex sollicitudine Prædicatorum: et quan- do sollicitndo eorum non recipitur, do sollicitndo eorum non recipitur, etiam minuta quæ occupati circa conver- etiam minuta quæ occupati circa conver- tendos contrahunt, in eos excutiuntur: tendos contrahunt, in eos excutiuntur: quia eis imputantur. Act. xvIII, 6: Con- quia eis imputantur. Act. xvIII, 6: Con- tradicentibus eis, scilicet Judæis, et tradicentibus eis, scilicet Judæis, et blasphemantibus, excutiens, scilicet Pau- blasphemantibus, excutiens, scilicet Pau- dixit ad eos: San- dixit ad eos: San- lus, vestimenta sua, lus, vestimenta sua, guis vester super caput vestrum : mundus guis vester super caput vestrum : mundus ego, ex hoc ad gentes vadam. ego, ex hoc ad gentes vadam.

« Amen dico vobis, tolerabilius erit « Amen dico vobis, tolerabilius erit terræ Sodomorum et Gomorrhæorum terræ Sodomorum et Gomorrhæorum in die judicii, quam illi civitati. »> in die judicii, quam illi civitati. »>

Hoc est secundum, ubi tangit condem- Hoc est secundum, ubi tangit condem- nationem eorum per comparationem ad nationem eorum per comparationem ad

Sodomitas. Sodomitas.

Dicit ergo: «Amen dico vobis, » hoc Dicit ergo: «Amen dico vobis, » hoc est, vere dico vobis, « tolerabilius erit, » est, vere dico vobis, « tolerabilius erit, » quoad judicium condemnationis, « terræ quoad judicium condemnationis, « terræ Sodomorum et Gomorrhæorum, » quæ Sodomorum et Gomorrhæorum, » quæ (alias, qui) principales erant in Penta- (alias, qui) principales erant in Penta- poli subversa per ignem et sulphur, «< in poli subversa per ignem et sulphur, «< in die judicii » communis, « quam illi ci- die judicii » communis, « quam illi ci-

vitati. » vitati. »

Videtur autem hoc esse falsum. Ge- Videtur autem hoc esse falsum. Ge- nes. xi, 13, enim dicitur, quod homines nes. xi, 13, enim dicitur, quod homines Sodomitæ pessimi erant, et peccatores Sodomitæ pessimi erant, et peccatores coram Domino nimis. Non est autem ac- coram Domino nimis. Non est autem ac- cipere pejus pessimo ergo nulli sunt cipere pejus pessimo ergo nulli sunt majores peccatores quam Sodomitæ, et majores peccatores quam Sodomitæ, et per consequens in illis (alias, nulla) dam- per consequens in illis (alias, nulla) dam- natio erit intolerabilior. natio erit intolerabilior.

Ad hoc dicunt quidam, quod non fit Ad hoc dicunt quidam, quod non fit comparatio quoad omnia peccata, sed comparatio quoad omnia peccata, sed quoad quædam quæ enumerantur, Eze- quoad quædam quæ enumerantur, Eze- chiel. xvi, 49, quod manum egeno et chiel. xvi, 49, quod manum egeno et pauperi non porrigebant. Et quoad hoc pauperi non porrigebant. Et quoad hoc isti peccant plus: quia non tantum non isti peccant plus: quia non tantum non porrigunt ministris Dei, sed etiam vo- porrigunt ministris Dei, sed etiam vo- lentes (alias, nolentes) recipere sermonem lentes (alias, nolentes) recipere sermonem

16 16

IN EVANG. MATTHÆI, X-15, 16. IN EVANG. MATTHÆI, X-15, 16.

abjiciunt. Et ideo quoad inhospitalitatem abjiciunt. Et ideo quoad inhospitalitatem plus peccant isti, et plus puniuntur, plus peccant isti, et plus puniuntur, quoad hoc peccatum. Juste enim patie- quoad hoc peccatum. Juste enim patie- bantur Sodomitæ secundum suas nequi- bantur Sodomitæ secundum suas nequi- tias. Etenim detestabilem hospitalita- tias. Etenim detestabilem hospitalita- tem instituerunt. Sed hoc non videtur tem instituerunt. Sed hoc non videtur secundum Glossam, quæ dicit, quod ab secundum Glossam, quæ dicit, quod ab eo plus exigitur, cui plus committitur : eo plus exigitur, cui plus committitur : et ideo dicendum, quod peccata multipli- et ideo dicendum, quod peccata multipli- citer comparantur ad invicem, et similiter citer comparantur ad invicem, et similiter pœnæ consequentes. Uno quidem modo pœnæ consequentes. Uno quidem modo peccatum secundum substantiam et ac- peccatum secundum substantiam et ac- tum comparatur ad alterum: et hoc mo- tum comparatur ad alterum: et hoc mo- do, peccatum Sodomorum gravius est do, peccatum Sodomorum gravius est peccato istorum: quia illud est contra peccato istorum: quia illud est contra naturam et rationem et gratiam, istud naturam et rationem et gratiam, istud autem non ita, sed est contra gratiam autem non ita, sed est contra gratiam tantum. Alio modo comparatur secun- tantum. Alio modo comparatur secun- dum circumstantiam: et secundum hoc dum circumstantiam: et secundum hoc peccans contra gratiam et correctionem peccans contra gratiam et correctionem oblatam sibi a Deo, magis peccat et de- oblatam sibi a Deo, magis peccat et de- formius quam peccans simpliciter: et hoc formius quam peccans simpliciter: et hoc modo peccatum istorum refutantium modo peccatum istorum refutantium verbum, majus est peccato Sodomorum. verbum, majus est peccato Sodomorum. Thren. iv, 6 Major effecta est iniquitas Thren. iv, 6 Major effecta est iniquitas filiæ populi mei peccato Sodomorum, quæ filiæ populi mei peccato Sodomorum, quæ subversua est in momento. Levit. xxvi, subversua est in momento. Levit. xxvi, 21: Si ambulaveritis ex adverso mihi, nec 21: Si ambulaveritis ex adverso mihi, nec volueritis audire me, addam plagas ves- volueritis audire me, addam plagas ves- tras in septuplum, propter peccata vestra, tras in septuplum, propter peccata vestra, etc. Proverb. 1, 24 et 26: Quia vocavi, et etc. Proverb. 1, 24 et 26: Quia vocavi, et renuistis extendi manum meam, et non renuistis extendi manum meam, et non fuit qui adspiceret... Ego quoque in in- fuit qui adspiceret... Ego quoque in in- teritu vestro ridebo, et sub sannabo, teritu vestro ridebo, et sub sannabo, cum vobis id quod timebatis advenerit. cum vobis id quod timebatis advenerit.

« Ecce ego mitto vos. » « Ecce ego mitto vos. »

Hic monet ad passionum tolerantiam. Hic monet ad passionum tolerantiam. Hoc autem facit duobus modis, scili- Hoc autem facit duobus modis, scili- cet, describendo passionis qualitates ex cet, describendo passionis qualitates ex tortorum diversitate, et assignando ra- tortorum diversitate, et assignando ra- tionem constantiæ in passione et hoc tionem constantiæ in passione et hoc facit, ibi, y. 24: « Non est discipulus su- facit, ibi, y. 24: « Non est discipulus su- per magistrum. » per magistrum. »

455 455

quorum primo eos armat contra persecu- quorum primo eos armat contra persecu- torum sævitiam: in secundo autem ne torum sævitiam: in secundo autem ne desperent, ponit quamdam mitigationem, desperent, ponit quamdam mitigationem, ibi, in medio y. 22: « Qui autem perse- ibi, in medio y. 22: « Qui autem perse- veraverit. » veraverit. »

In prima harum tangit adhuc duo: In prima harum tangit adhuc duo: docet enim cautelam contra persecutio- docet enim cautelam contra persecutio- nem tyrannorum primo, et secundo ad- nem tyrannorum primo, et secundo ad- jungit de persecutione proximorum, ibi, jungit de persecutione proximorum, ibi, v. 21: « Tradet autem frater fratrem in v. 21: « Tradet autem frater fratrem in mortem, etc. mortem, etc.

In prima harum sunt tres paragraphi: In prima harum sunt tres paragraphi: in quorum primo in communi determinat in quorum primo in communi determinat habitudinem discipulorum ad persecuto- habitudinem discipulorum ad persecuto-

res, res,

et e contra: in secundo, necessariam et e contra: in secundo, necessariam propter hoc ostendit esse cautelam propter hoc ostendit esse cautelam ab omnibus in tertio autem osten- ab omnibus in tertio autem osten- dit, quod licet in sæculari fortitudine ty- dit, quod licet in sæculari fortitudine ty- ranni prævaleant, non oportet desperare, ranni prævaleant, non oportet desperare, quia in spiritualibus, sancto Spiritu do- quia in spiritualibus, sancto Spiritu do- cente, multo erunt in rationibus fidei cente, multo erunt in rationibus fidei fortiores: et hoc interius dat securitatem fortiores: et hoc interius dat securitatem patiendi, et moriendi. Et hæc tria patent patiendi, et moriendi. Et hæc tria patent in littera. in littera.

In primo horum paragraphorum duo In primo horum paragraphorum duo dicit, quorum unum est legationis suæ dicit, quorum unum est legationis suæ difficultas et ex hac difficultate concludit difficultas et ex hac difficultate concludit duo esse necessaria legatis, sicut patet. duo esse necessaria legatis, sicut patet. De primo dicit : De primo dicit :

« Ecce ego. » « Ecce ego. »

Quasi diceret Sic ordinavi de reci- Quasi diceret Sic ordinavi de reci- pientibus, et non recipientibus vos, sciens pientibus, et non recipientibus vos, sciens hoc vobis esse necessarium: quia hoc vobis esse necessarium: quia

« Ecce ego mitto vos, etc. » « Ecce ego mitto vos, etc. »

Et in hoc tangit auctoritatem, lega- Et in hoc tangit auctoritatem, lega- tionem, qualitatem legatorum, et legatio- tionem, qualitatem legatorum, et legatio- nis difficultatem. Auctoritatem tangit in nis difficultatem. Auctoritatem tangit in duobus in demonstratione, in qua nota- duobus in demonstratione, in qua nota- tur quod publica est, non in silentio et tur quod publica est, non in silentio et occulto peragenda: et in dignitate injun- occulto peragenda: et in dignitate injun- gentis (alias, peragentis), cum dicit: gentis (alias, peragentis), cum dicit: «Ego,» per meipsum. Publicam enim «Ego,» per meipsum. Publicam enim Adhuc, in prima parte duo sunt: in legationem oportet omnibus exponi et Adhuc, in prima parte duo sunt: in legationem oportet omnibus exponi et

1 Sapient. xvi, 1: Propter hæc per his similia 1 Sapient. xvi, 1: Propter hæc per his similia

passi sunt digna tormenta, etc. passi sunt digna tormenta, etc.

456 456

D. ALB. MAG. ORD. PRÆD. D. ALB. MAG. ORD. PRÆD.

cum contraria sit multis, magis impug- cum contraria sit multis, magis impug- natur. De primo, Abdiæ, y. 1: Audi- natur. De primo, Abdiæ, y. 1: Audi- tum audivimus a Domino, et legatum tum audivimus a Domino, et legatum ad gentes misit. Licet enim multi ad gentes misit. Licet enim multi sint, tamen singulariter dicit propter sint, tamen singulariter dicit propter unitatem et consensum. De secundo, unitatem et consensum. De secundo, II ad Corinth. v, 20 Pro Christo lega- II ad Corinth. v, 20 Pro Christo lega- tione fungimur, tamquam Deo exhor- tione fungimur, tamquam Deo exhor- tante per nos. Luc. x, 16: Qui vos audit, tante per nos. Luc. x, 16: Qui vos audit, me audit: et qui vos spernit, me spernit. me audit: et qui vos spernit, me spernit.

<< Mitto. » << Mitto. »

Ecce legationis injunctio. Genes. Ecce legationis injunctio. Genes. xxxvII, 13 Fratres tui pascunt oves in xxxvII, 13 Fratres tui pascunt oves in Sichimis veni, mittam te ad eos. Ibi Sichimis veni, mittam te ad eos. Ibi enim missio hæc præfigurata est. Joan. enim missio hæc præfigurata est. Joan. xx, 21 Sicut misil me Pater, et ego xx, 21 Sicut misil me Pater, et ego mitto vos. Joan. xv, 16: Non vos me mitto vos. Joan. xv, 16: Non vos me elegistis: sed ego elegi vos, et posui vos elegistis: sed ego elegi vos, et posui vos ut eatis, et fructum afferatis, et fructus ut eatis, et fructum afferatis, et fructus vester maneat. Sic dixit se missum Moy- vester maneat. Sic dixit se missum Moy- ses, Exod. 11, 13: Ecce ego vadam ad ses, Exod. 11, 13: Ecce ego vadam ad filios Israel, et dicam eis : Deus patrum filios Israel, et dicam eis : Deus patrum vestrorum misit me ad vos. Ideo dicit vestrorum misit me ad vos. Ideo dicit Paulus se Apostolum, non ab hominibus, Paulus se Apostolum, non ab hominibus, neque per hominem, sed per Jesum neque per hominem, sed per Jesum

Christum '. Christum '.

« Vos. » « Vos. »

Ecce legati. Et dicit « vos, » non vi- Ecce legati. Et dicit « vos, » non vi- carios vestros, ut notet quod per seipsos carios vestros, ut notet quod per seipsos ea quæ sunt Christi, agere debent: sicut ea quæ sunt Christi, agere debent: sicut et Moyses egit per seipsum, non per et Moyses egit per seipsum, non per alium. Sed nostri colligunt per seipsos alium. Sed nostri colligunt per seipsos temporalia, sed per alios agunt spiritua- temporalia, sed per alios agunt spiritua- lia. Contra quod dicit Apostolus, I ad lia. Contra quod dicit Apostolus, I ad Corinth. xIII, 5 Charitas... non quærit Corinth. xIII, 5 Charitas... non quærit quæ sua sunt: sed quæ Christi Jesu. Ad quæ sua sunt: sed quæ Christi Jesu. Ad Philip. iv, 17 Non quæro datum, sed Philip. iv, 17 Non quæro datum, sed requiro fructum abundantem in ratione requiro fructum abundantem in ratione

nis præcipue, et utilitatis, decentissimi nis præcipue, et utilitatis, decentissimi et calidi habitus, fœcunditatis et lactis: et calidi habitus, fœcunditatis et lactis: quorum primum est necessarium contra quorum primum est necessarium contra persecutiones: secundum autem ad in- persecutiones: secundum autem ad in- struendas et instituendas virtutes: ter- struendas et instituendas virtutes: ter- tium, ad sanctæ conversationis habitum, tium, ad sanctæ conversationis habitum, quo induendi sunt homines: quartum, quo induendi sunt homines: quartum, ad zelum animarum, quo concipiuntur et ad zelum animarum, quo concipiuntur et pariuntur hi in quibus formatur Chri- pariuntur hi in quibus formatur Chri- stus quintum, ad alimentum quo nu- stus quintum, ad alimentum quo nu- triuntur, quasi modo geniti infantes. triuntur, quasi modo geniti infantes.

: :

De mansuetudine dicitur, Matth. XI, De mansuetudine dicitur, Matth. XI, 29: Discite a me, quia mitis sum, etc., 29: Discite a me, quia mitis sum, etc., dicit vervex dux ovium Agnus Dei dicit vervex dux ovium Agnus Dei Christus. Matth. v, 4 Beati mites, quo- Christus. Matth. v, 4 Beati mites, quo- niam ipsi possidebunt terram. Sic enim niam ipsi possidebunt terram. Sic enim illi legati lucrati sunt orbem terrarum. illi legati lucrati sunt orbem terrarum. Numer. XII, 3 Erat Moyses vir mitissi- Numer. XII, 3 Erat Moyses vir mitissi- mus super omnes homines qui moraban- mus super omnes homines qui moraban- tur in terra. tur in terra.

De secundo, hoc est, de utilitate, qua De secundo, hoc est, de utilitate, qua utiles, non nocivi depopulatores fuerunt. utiles, non nocivi depopulatores fuerunt. isti legati, quia ad hoc spiritum acci- isti legati, quia ad hoc spiritum acci- piunt mittentis, dicitur, I ad Corinth. piunt mittentis, dicitur, I ad Corinth. XII, 7: Unicuique datur manifestatio XII, 7: Unicuique datur manifestatio Spiritus ad utilitatem. I ad Corinth. x, Spiritus ad utilitatem. I ad Corinth. x, 32 et 33: Sine offensione estote Judæis, 32 et 33: Sine offensione estote Judæis, et Gentibus, et Ecclesiæ Dei, sicut et ego et Gentibus, et Ecclesiæ Dei, sicut et ego per omnia omnibus placeo, non quærens per omnia omnibus placeo, non quærens quod mihi utile est, se quod multis, ut quod mihi utile est, se quod multis, ut salvi fiant. II ad Corinth. x, 8: Secun- salvi fiant. II ad Corinth. x, 8: Secun- dum potestatem meam, quam dedit mihi dum potestatem meam, quam dedit mihi Dominus in ædificationem, et non in Dominus in ædificationem, et non in destructionem vestram. destructionem vestram.

De tertio, hoc est, de vestimento san- De tertio, hoc est, de vestimento san- ctæ conversationis, quo (alias, quæ) in- ctæ conversationis, quo (alias, quæ) in- duere debet homines suo exemplo, di- duere debet homines suo exemplo, di- citur, Job, xxxvi, 17: Nonne vestimenta citur, Job, xxxvi, 17: Nonne vestimenta tua calida sunt, cum perflata fuerit terra tua calida sunt, cum perflata fuerit terra austro? Austro enim perflatur terra, austro? Austro enim perflatur terra, quando lenis et calidus spiritus procedit a quando lenis et calidus spiritus procedit a Prælato. Job, xxx1, 20: Si non de velle- Prælato. Job, xxx1, 20: Si non de velle- ribus ovium mearum calefactus est. Sic ribus ovium mearum calefactus est. Sic etiam mulier Ecclesia quærit lanam et li- etiam mulier Ecclesia quærit lanam et li- num. Lanam quærit sanctæ conversatio- num. Lanam quærit sanctæ conversatio- nis, et linum innocentiæ candoris, et nis, et linum innocentiæ candoris, et Ecce legatorum qualitas, mansuetudi- operatur consilio manuum suarum, quæ Ecce legatorum qualitas, mansuetudi- operatur consilio manuum suarum, quæ

vestra. vestra.

« Sicut oves in medio luporum. » « Sicut oves in medio luporum. »